Uitspraak
is een slag
voor Libië
PZC
PZC
PvdA'er verklaart wegpiraten oorlog
Staatshervorming België lijkt te stranden
Kanj ermonumenten
Lockerbie kan tot claims leiden
Rijk prijst
zich veel te
weinig aan
UJJ CU -
1 februari 1951
donderdag 1 februari 2001
door Marjolijn de Cocq
De Schotse rechters die von
nis wezen in het Lockerbie-
proces in Kamp van Zeist, geven
het toe. Er blijven onzekerhe
den in de zaak tegen Abdelbaset
Ali Mohmed Al-Megrahi (48).
Toch zijn zij overtuigd van de
betrokkenheid van de Libiër bij
de aanslag op een Boeing 747
boven Schotland in 1989.
De rechters maken korte metten
met theorieën dat Libië zonde
bok was in de zaak en dat de
werkelijke daders Palestijnen
waren. De aanslag is voor hen
'van Libische origine'. Dat is
een tegenslag voor de Libische
leider Moammar al Khadaffi,
die sinds de uitlevering van de
Libiërs op 5 april 1999 een cam
pagne begon om van de VN-
sancties tegen zijn regime te
worden verlost. Al-Megrahi is
tot levenslang veroordeeld voor
de aanslag. Vriend en medever
dachte Al Amin Khalifah Fhi-
mah (44) is vrijgesproken.
Voor Clare Connelly, waarne
mer bij het proces en docente
strafrecht aan de Universiteit
van Glasgow, was de uitspraak
geen verrassing. „Er was een-
grote hoeveelheid bewijs tegen
Al-Megrahi, terwijl dat tegen
Fhimah dun was." De algemene
verwachting dat beiden zouden
worden vrijgesproken, stoelde
volgens Connelly op onbekend
heid met het Schots recht.
De bom werd, verborgen in een
Toshiba-radiocassetterecorder
in een bruine Samsonite-koffer,
op het Maltese vliegveld Luqa-
aan boord van een vlucht naar
Frankfurt gesmokkeld. 'On
weerstaanbaar' is volgens de
rechters de conclusie dat de kof
fer als onbegeleide bagage
doorvloog naar Londen Heath
row en is overgeladen op vlucht
PanAm 103 naar New York. Met
als resultaat de ramp.
De aanklagers zij n zeker van het
Malta-traject, met een hoofdrol
voor Al-Megrahi van de Libi
sche geheime dienst. Deze be
stelde in Zwitserland veertig
tijdklokken van het soort dat
voor de bom is gebruikt. Al-Me
grahi had contacten met de
Zwitserse firma.
De kleren in de koffer waren op
Malta gekocht door een Libiër
die volgens de winkeleigenaar
erg leek op Al-Megrahi. De Li
biër reisde de dag voor de aan
slag op een vals paspoort naar
Malta.
De rechters zijn duidelijk in hun
beoordeling van het bewijs te
gen tweede verdachte Fhimah.
De aanklagers hadden aan het
eind van het proces al de be
schuldiging ingetrokken dat
Fhimah ook lid was van de Libi
sche geheime dienst. De sugges
tie dat hij Al-Megrahi hielp op
het vliegveld van Malta, waar
hij tot kort voor de aanslag
werkte voor de Libisch-Arabi-
sche maatschappij LAA, is vol
gens de rechters speculatie.
Weliswaar staat in Fhimah's
agenda de aantekening dat hij
bagagelabels voor Al-Megrahi
moest regelen, maar daaruit
kan niet zonder meer worden
afgeleid dat hij wist dat dit ver
band hield met de aanslag.
Tijdens het proces vielen veel
namen van mensen van de Libi
sche geheime dienst, die ook een
sleutelrol speelden in het com
plot. Grote vraag is of het proces
in Kamp van Zeist ooit zal lei
den tot strafzaken tegen andere
betrokkenen. Maar het vonnis,
met het onomwonden oordeel
dat de bom van Libische her
komst was, zal zeker een be
langrijke steun in de rug zijn
voor civiele procedures van na
bestaanden tegen het regime in
Tripoli. GPD
door Pascale Thewissen
De kleinste politieke partij
van Vlaanderen, de Volks
unie, heeft de plannen voor de
verdere staatshervorming afge
wezen. Het plan van de rege
ring-Verhofstadt om Vlaande
ren en Wallonië meer autonomie
te geven, staat daardoor op de
helling. De Vlaams-nationalis
ten zijn nodig om de bijzondere
wetten voor de staatshervor
ming met een vereiste tweeder
de meerderheid door het Belgi
sche parlement te loodsen.
Binnen de Volksunie ontstond
vorige week een felle strijd tus
sen voor- en tegenstanders van
het Lambermont-akkoord. Dat
is genoemd naar de ambtswo
ning van Verhofstadt. Daar zijn
twee weken geleden afspraken
gemaakt over het overdragen
van meer bevoegdheden naar de
gewesten. Ook de Volksunie
ging bij monde van senator Pa
trick Vankrunkelsven akkoord.
Brussel, Wallonië en Vlaande
ren mogen volgens het plan zelf
beslissen over het invoeren van
migrantenstemrecht en het
landbouwbeleid. In 2004 zou
daar internationale ontwikke
lingssamenwerking bijkomen.
Volksunie-voorzitter Geert
Bourgeois was dat te mager. Hij
eiste garanties voor de positie
van de Nederlandstaligen in
Brussel. Bourgeois stapte vrij
dag op na een aanvaring met het
bestuur. Hij riep zijn partijge
noten op tegen de staatshervor
ming te stemmen. Met succes.
Dinsdagnacht schaarde de par
tijraad zich achter Bourgeois.
Een nieuwe staatshervorming is
daardoor hoogst onzeker ge
worden. De Vlaamse minister
president Patrick Dewael bena
drukte gisteren, tijdens een ver
hit debat in het Vlaamse parle
ment, dat er nog geen reden is
voor paniek. Maar volgens de
christen-democraten is het ak
koord dood en begraven en
wankelt de Vlaamse regering.
Binnen de Volksunie dreigt een
breuk tussen politici die vast
houden aan een harde Vlaams-
nationalistische koers, en de
links-liberale groep rond de
Brusselse minister van Cultuur,
Bert Anciaux, en Vankrunkels
ven. De laatste overweegt uit de
partij te stappen.
De radicale nationalisten zien
ook Anciaux graag vertrekken
en stellen zijn positie als minis
ter ter discussie. Ze willen terug
naar de harde lijn van de oude
Volksunie, wellicht in de hoop
kiezers terug te winnen, die zijn
overgestapt naar het Vlaams
Blok.
Staatssecretaris Van der Ploeg van Cultuur heefl
in het gehele land een aantal zogeheten Kanjer
monumenten een subsidie toebedeeld. In Zee
land gaat het om zes monumenten die voor in totaal drie
miljoen gulden mogen worden opgeknapt. Het meeste
geld, 1,8 miljoen gulden, gaat naar het Badpaviljcen in
Domburg.
De huidige eigenaren, de Zeeuwse projectontwikke
laars Van Garderen en Dekker, hebben becijferd dat het
fraaie, uit 1889 daterende paviljoen voor zes mLjoen
gulden gerestaureerd moet worden. De bijdrage van
Van der Ploeg is dus erg bescheiden, maar geeft het pro
ject misschien net dat duwtje in de goede richting. Al
ruim twintig jaar staat het gebouw op de top van de dui
nen leeg en sindsdien laat de verpaupering bijna onuit
wisbare sporen achter.
In een brief aan de Kamer omschrijft Van der Ploeg de
beloonde kanjers als ,,een nationale keurcollectie van
bijzondere gebouwen en complexen uit verschillende
tijden; rijksmonumenten die om verschillende reden
grote cultuurhistorische waarde vertegenwoordigen en
waarvan de instandhouding van groot belang is." Dat
geldt dus ook voor het Domburgse Badpaviljoen.
Zo'n omschrijving komt natuurlijk niet zomaar uit de
lucht vallen. De gemeente Veere en de provincie Zee
land zijn zich er al lang van bewust dat het paviljoen,
dat aan het begin van de vorige eeuw Domburg als mon
daine badplaats op de kaart zette, een uniek bezit is De
bestuurders hebben er de afgelopen jaren bij de diverse
achtereenvolgende eigenaren herhaaldelijk op aange
drongen nu eindelijk eens actie te ondernemen om het
verval een halt toe te roepen. Maar op dat punt is met
name de gemeente niet bepaald tot het uiterste gegaan.
Als aanschrijvingen niet helpen en ook via de rechrer
geen renovatie kan worden afgedwongen, dan staat de
gemeente niets in de weg om een onteigeningsprocedu
re te beginnen. Dat is uiteraard tijdrovend en kostbaar,
maar wie de omschrijving van staatssecretaris Van der
Ploeg leest, kan niet anders dan concluderen dat de lö-
kale overheid alles op alles moet zetten om zo'n moni-
ment te behouden.
Als het om monumentenbeleid gaat, beroepen gemeer-
ten zich op overmacht: de landelijke overheid heeft het
beleid naar de gemeente overgeheveld, zonder daar een
zak geld bij te geven. Dat betekent dat er zoiets als een
eenmalige kanjersubsidie - de naam doet eerder denken
aan een loterij dan aan een weloverwogen uitverkie
zing - nodig is om bijvoorbeeld het Badpaviljoen van de
definitieve ondergang te redden.
Toch had de gemeente Veere eerder een eind aan de on
zekerheid kunnen maken. Wie met Van der Ploeg van
mening is dat het van groot belang is dergelijke monu
menten in stand te houden, zoekt binnen zijn eigen
budget naar middelen, klopt bij de provincie aan, zoek
sponsors en dwingt projectontwikkelaars hun ver
plichtingen na te komen, maar wacht niet tot de staats
secretaris de lootjes trekt. Kasteel Westhove volgt.
De overheid slaagt er te
weinig in om haar
aantrekkelijke kanten als
werkgever voor het voet
licht te brengen. Vooral de
secundaire arbeidsvoor
waarden (combineren van
zorg en arbeid, scholing,
verlof en dergelijke) zijn
concurrerend.
Dat staat in een concept
rapport over knelpunten
op de arbeidsmarkt. In
zorg en onderwijs moet de
salariëring hoger. De
commissie-Van Rijn on
derzoekt de moeilijkhe
den die het Rijk heeft om
mensen aan te trekken.
Het rapport, dat half fe
bruari gereed moet zijn
dient als basis voor de de
partementen en de coali
tie om extra geld te clai
men voor het oplossen van
de knelpunten. PvdA-
fractieleider Melkert
vroeg om het rapport bij
de Algemene Beschou
wingen in september. Aan
de hand van de knelpun
ten willen de partijen be
palen hoeveel geld er
extra nodig is om de over
heid als werkgever aan
trekkelijk te maken.
Een woordvoerder van het
ministerie van Financiën
benadrukt dat het niet al
leen om geld gaat. „Poten
tiële werknemers moet
duidelijk worden ge
maakt dat de overheid een
hele aantrekkelijke werk
gever is. Vooral op het ge
bied van secundaire ar
beidsvoorwaarden is de
overheid aantrekkelijk en
kan deze nog aantrekke
lijker worden."
Het rapport leidt al op
voorhand tot spanningen.
PvdA en D66 willen extra
geld steken in zorg, onder
wijs en veiligheid. Tot nu
toe konden alle wensen
betaald worden uit extra
meevallers op de begro
ting. Voor dit jaar wordt
zo 15 miljard extra uitge
geven. Voor 2002 wordt op
veel minder meevallers
gerekend.
PvdA en D66 zoeken nu
mogelijkheden om toch
extra geld uit te kunnen
geven. De WD en minis
ter Zalm stellen dat de in
komstenmeevallers niet
gebruikt mogen worden
voor de uitgaven. De WD
dreigt in dat geval het ka
binet te laten vallen. GPD
Agressie hoort niet in het
verkeer en moet met alle
middelen worden bestre
den. Als het aan PvdA-
Tweede-Kamerlid Peter
van Heemst ligt wordt de
hardleerse, asociale weg
gebruiker daar getroffen
waar het hem het Yneest
pijn doet: zijn auto moet
voor korte of lange ter
mijn in beslag worden ge
nomen Hij schreef een
brief met een voorstel
daartoe aan de ministers
Korthals (Justitie) en Ne
telenbos (Verkeer).
door Nevin Atici
Middelvinger in de lucht ste
ken, de auto van de weg
snijden, vlak voor je neus plot
seling remmen en soms zelfs uit
een voertuig stappen en bedrei
gingen uiten of zelfs geweld ge
bruiken. De 'L' op een auto wekt
vaak meer irritatie op dan be
grip, is de ervaring van veel au
torijschoolhouders.
„Je zou denken dat iedereen op
de weg weet wat het is om te le
ren rijden en dat men er begrip
voor heeft dat niet altijd alles
even goed of even snel gaat",
verzucht Wil Weber, rijschool-
houdster in Capelle aan den IJs-
sel, „maar dat is niet zo." Veel
automobilisten tonen volgens
haar geen enkele begrip. „Dat
merken wij dagelijks weer."
Weber blijft zo 'relaxed en be
leefd' mogelijk doen en biedt,
wanneer daar aanleiding toe is,
haar excuses aan in de hoop dat
een agressieve automobilist
kalmeert en snel afdruipt zon
der echt vervelend te worden.
Weber: „Het gaat de hele dag
door. We maken het zo ontzet
tend vaak mee. Het zou een goe
de zaak zijn als er tegen asociale
weggebruikers zou worden op
getreden. Natuurlijk niet me
teen bij een foutje, maar wel
wanneer iemand bewust ande
ren afsnijdt of dreigend de auto
uitstapt."
Als het aan Weber ligt, is een au
tomobilist bij een dergelijke
overtreding zes maanden het
rijbewijs kwijt en krijgt hij of zij
het papiertje alleen terug wan
neer hij of zij via een cursus be
wijst zich wel degelijk sociaal te
kunnen gedragen in het verkeer.
Er is in haar ogen één uitzonde
ring: „Bij alcohol in het verkeer
moet je zonder pardon het rijbe
wijs innemen."
Tweede-Kamerlid Peter van
Heemst (PvdA) denkt dat er nog
hardere sancties nodig zijn om
een agressieve automobilist er-
i I
.r- -
Een agent controleert vanaf een mobiel station het verkeer op het verschijnsel bumpe
•kleven.
van te overtuigen dat hij zich
moet gedragen in het verkeer.
„Omdat een reprimande of in
name van het rijbewijs niet al
tijd genoeg blijkt, moeten we
harder optreden. Sommige
mensen zijn zo slecht dat ze zelfs
zonder rijbewijs achter het
stuur kruipen. Om dat te voor
komen, zouden we de wet eigen
lijk zo moeten aanpassen dat
agressieve automobilisten bij
herhaaldelijk slecht gedrag hun
voertuig kwijtraken. Deze men
sen gebruiken hun auto of motor
als een wapen. Ze vormen een
gevaar voor hun medewegge
bruikers. Zulke asociale auto
mobilisten treft je het hardst
door hun wagen voor korte of
langere termijn af te pakken."
De Rotterdamse verkeersoffi
cier van justitie J.M. Koppert
weet uit ervaring dat het afpak
ken van een auto al snel op prak
tische problemen stuit. Kop
pert: „Dat is in het verleden al
geprobeerd. Voornamelijk bij
hoge snelheidsovertredingen
werd de auto in beslag genomen
Maar het probleem was dat het
vooral zakelijke gebruikers wa
ren die te hard reden met de auto
van de zaak. Je kunt dan wel de
auto afpakken, maar die is toch
niet van hen. Juist om dat tegen
te gaan is toen besloten het mo
gelijk te maken het rijbewijs in
te nemen bij bepaalde overtre
dingen. Dat blijkt veel effectie
ver."
Verbeuren
Peter van Heemst denkt dat in
name van de auto wel een goede
stok achter de deur is. Het liefst)
zou de PvdA'er werken als bij
ijshockey gebruikelijk is. Van
Heemst: „Een speler die zich
misdraagt, wordt een aantal mi
nuten uit het veld gestuurd. Hoe
ernstiger het vergrijp, hoe lan
ger de straf. Zoiets zouden we
ook met automobilisten moeten
doen. Hoe ernstiger het ver
keersdelict, hoe langer je je auto
kwijt bent. En als je er echt niets
van leert en fouten blijft herha
len - denk bijvoorbeeld aan met
alcohol op rijden, te hard rijden
in de bebouwde kom of telkens
maar weer door het rode stop
licht rijden - dan moet de auto
maar door de rechter verbeurd
worden verklaard. Het is een
stevig middel, maar we hebben
het ook over grote verkeersde
licten en zeer asociaal gedrag."
Voor een auto verbeurd kan
worden verklaard zal de wet
moeten worden aangepast.
Maar dan nog is het de waag,
denkt officier van justitie Kop
pert, of het ook zal gebeuren.
Koppert: „Een rechter moet uit
eindelijk beslissen. Wij kunnen
wel iets vinden en daarvoor
pleiten, maar de rechter heeft
het laatste woord."
Het Centraal Bureau voor Rij
vaardigheidsbewijzen (CBR)
foto Jasper Juinen/ANP
ziet voorlopig eveneens weinig
in een wetswijziging. Niet om
dat het op de weg allemaal wel
meevalt - dat is namelijk niet zo,
vindt ook het CBR - maar omdat
er al een mogelijkheid is om aso
ciaal weggedrag aan te pakken.
Hans Fontijn, medewerker van
het CBR: „De Wegenverkeers
wet biedt de politie de mogelij k-
heid om een agressieve automo
bilist aan te houden en deze
door te sturen naar het CBR. Na
een psychiatrisch onderzoek
kunnen wij besluiten het rijbe
wijs van zo iemand ongeldig te
verklaren. Deze mogelijkheid
bestaat al een jaar of tien, vijf
tien, maar wordt slechts enkele
keren per jaar gebruikt. We krij
gen vaak signalen dat het op de
weg niet deugt, maar deze
klachten vertalen zich niet naar
meldingen van de politie. Pas
dan kunnen wij iets doen. Laten
we dat eerst vaker doen voordat
we de wet aanpassen." GPD
Elektriciteit
De inwoners van de buurt
schap Scherpbier, bij Groede,
hebben gisteren stroom gekre
gen. De aansluiting van het
buitengebied was mogelijk
omdat de gemeente zelf een
deel van de kosten heeft be
taald. De bewoners hadden
voor deze gelegenheid alle
maal de vlag uitgestoken.
Pastoor
De pastoor van de Maastricht
se parochie Wijkerveld is ver
oordeeld tot 50 gulden boete of
25 dagen hechtenis. De pas
toor had een kienavond geor
ganiseerd om geld in te zame
len voor de kerk. Volgens de
vergunning mochten alleen le
den van de parochie op de
avond komen. Toen bleek dat
er ook mensen van buiten de
kerk aanwezig waren werd de
pastoor aangehouden.
Spion
In Yerseke is de 31-jarige Ge-
stapo-spionne Molina Vla
ming gearresteerd. Zij is in
België bij verstek ter dood ver
oordeeld vanwege het lid
maatschap van de Abwehr-
stellelll F. Vlaming zou tijdens
de oorlog geallieerde piloten
hebben verraden.
Damkampioen
D. Davidse uit Arnemuiden is
damkampioen van Zeeland
geworden. Davidse is lid van
de Middelburgse damclub.
Volgend jaar speelt hij in de
hoofdklasse.
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D, Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
OostsouburgseweglO
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Redactiefax; (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax. (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax. (0113)273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax. (0115) 686009
Hulst: s Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel (0114)373839
Fax (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie redactie@pzc.nl
exploitatie. internet@pzc nl
abonnementen: abo@pzc nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag, op de kantoren
gedurende de openingstijden.
zaterdags tot 13.30 uur
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22 00 uur
Tel (0118) 484000.
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso:
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand, 39,45 (n v t.)
perkwartaal 107,50 (ƒ109,15)
per jaar ƒ409.50 (ƒ411,15)
Voor toezending per post geldt
een toeslag
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers
maandag t/m vrijdag, 2,00 per stuk
zaterdag 3,00 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABNAMRO 47.70 65 597
Postbank 35 93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
