Werkgevers stellen eisen bij
Spaarpotje van de Zeeuwse gemeenten
PZC
Buren moeten stank
schelpenverwerking
maar voor lief nemen
Snelheidsmaniakken
veroordeeld wegens
mishandelen echtpaar
Kamervragen
over nood
bij pleegzorg
Debat over
toekomst
van de zorg
Langdurig
werklozen
Duitser mag half
jaar niet rijden
na ongeluk
LICHT
Inloopochtend
over whiplash
Lezing over
boerenleven
donderdag 1 februari 2001
DEN HAAG - De Tweede-Ka
merfractie van GroenLinks wil
weten welke maatregelen het
ministerie van Volksgezond
heid, Welzijn en Sport gaat ne
men om de geldnood bij de
Zeeuwse pleegzorg te lenigen.
Wegens geldgebrek besloot de
Stichting Jeugdzorg Zeeland
vorige week te stoppen met het
plaatsen van kinderen in pleeg
gezinnen. Daardoor is een
wachtlijst ontstaan van veertig
jongeren.
W. van Gent van GroenLinks
heeft staatssecretaris M. Vlie-
genthart woensdag schriftelijk
gevraagd of zij op de hoogte is
van dit probleem en wat zij er
aan gaat doen. Ook wil Van Gent
weten of de staatscretaris het
eens is met de kritiek dat de
pleegzorginstellingen te weinig
geld per pleegkind krijgen.
De zorg van Van Gent gaat niet
alleen uit naar de ontstane
wachtlijst in Zeeland. Zij wil
ook dat maatregelen worden ge
nomen om wachtlijsten elders te
voorkomen.
Stichting Jeugdzorg Zeeland en
de provincie Zeeland overleg
gen al enige tijd over een oplos
sing voor het probleem. Die is
vooralsnog niet in zicht.
MIDDELBURG - De toekomst
van de zorg in Zeeland is onder
werp van een debat dat op 14 fe
bruari door het welzijnsinsti-
tuut Scoop wordt gehouden.
De Utrechtse hoogleraar alge
mene gezondheidszorg prof.dr.
A. J. P. Schrijvers leidt het de
bat waaraan wordt deelgeno
men door zorginstellingen, pa
tiëntenorganisaties en gebrui
kers. Belangstellenden zijn wel
kom om ook hun mening te ge
ven over de zorg.
Op de agenda staan onderwer
pen als mantelzorg, zorg en ar
beid, privatisering en solidari
teit, schaalvergroting, iet en
sturing in de zorg. Het debat be
gint om 19.30 uur in de Scoope-
ra, Achter de Houttuinen 8 te
Middelburg.
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - Het tekort aan perso
neel noopt Zeeuwse werkgevers om ook
langdurig werklozen in dienst te ne
men. En dat terwijl sommige onderne
mers tot voor kort nog dachten dat
mensen die al een tijd aan de kant staan
niets kunnen, weten of willen. Het te
gendeel blijkt het geval, want na de no
dige scholing en training, halen ze hun
achterstand snel in en draaien ze mee
zoals ieder ander.
De term langdurig werklozen klinkt
nogal negatief. In Zeeland gaat het om
een groep van ongeveer 4500 mensen.
Ongeveer driekwart van hen is tussen
de één en vijf jaar lang werkloos. Het
overige deel staat nog langer buiten
spel. Arbeidsvoorziening Zeeland con
stateert aan de hand van cijfers dat
langdurig werklozen sinds vorig jaar
voor het eerst profiteren van de econo
mische groei.
Arbeidsmarkt-adviseur W. van der Vel
de van Arbeidsvoorziening Zeeland be
speurt dan ook een gedachtenverande-
ring bij werkgevers. „De belangrijkste
reden daarvan is de krapte op de ar
beidsmarkt", legt hij uit. „Werkgevers
zijn gedwongen om hun eisen bij te stel
len. In het verleden was er bij hen spra
ke van een soort huiver. Langdurig
werklozen waren in hun gedachte men
sen die in de loop der tijd vaardigheden
hadden verloren. En bovendien moest
er flink worden geïnvesteerd in oplei
ding en training, was de algehele ge
dachte. Ondernemers konden toen nog
kiezen uit veel sollicitanten. Ze kozen
voor die mensen waarin ze het minst
hoefden te investeren. De mensen die
dus al een tijd niet hadden gewerkt, vie
len daardoor vaak buiten de boot."
Vissen
Maar zo veel keus hebben werkgevers
niet meer. „De poel waarin onderne
mers vissen, wordt steeds kleiner",
weet Van der Velde. „En dan wordt het
voor werkgevers toch interessant om te
kijken naar mensen die met een extra
steuntje toch aan de slag kunnen wor
den geholpen."
Het is moeilijk om precies aan te geven
om wat voor personen het nu precies
gaat. „Over het algemeen gaat het men
sen met een opleiding op mavo- en lbo-
niveau", zegt Van der Velde. Afhanke
lijk van de persoon en de situatie bij een
werkgever, wordt gekozen voor een
scholingstraject bij bijvoorbeeld een
Regionaal Opleidings Centrum. „Het
komt ook voor dat werknemers via een
interne opleiding worden bijge
schoold", zegt Van der Velde. „Het
De arbeidsmarkt verandert van een aanbod- in een vraagmarkt. Werkgevers moeten daardoor hun eisen bijstellen en kiezen
steeds vaker voor het in dienst nemen van langdurig werklozen. foto Ruben Oreel
scholen van langdurig werklozen hoeft
een werkgever overigens niet veel te
geld kosten, omdat er allerlei subsidie
regelingen zijn."
Langdurig werklozen komen in alle
branches aan de slag. „Na de nodige
scholing en begeleiding, valt op dat ze
hun achterstand snel inlopen"zegt Van
der Velde. „Al kost het sommigen moei
te om weer in het werkritme te komen.
Desondanks draaien ze na verloop van
tijd volwaardig mee. Net als alle bij an
dere werknemers krijgen de meeste
eerst een tijdelijk arbeidscontract aan
geboden. Maar dat wordt na een half
jaar of een jaar bijna altijd omgezet in
een contract voor onbepaalde tijd. Het
is dus zeker niet zo dat als de econo
misch groei zou terugvallen, de ex-
langdurig werklozen slecht in de schoe
nen staan. Zo lang de krapte op de ar
beidsmarkt blijft, zal de positie van
langdurig werklozen alleen maar beter
worden."
„De tij d is voorbij dat een blik werkzoe
kenden wordt opengetrokken", zegt se
cretaris W. A. van der Linde van MKB-
Zeeland. „Werkgevers moeten eraan
wennen dat de arbeidsmarkt een
vraagmarkt in plaats van een aanbod-
markt is geworden Werkzoekenden
worden ingedeeld in verschillende ca
tegorieën. Categorie één zijn degene die
het makkelijkst aan een baan kunnen
worden geholpen. En die bak is zo lang
zamerhand leeg. Werkgevers moeten
nu peuren in de bakken met mensen die
zijn ingedeeld in categorie vier: de
moeilijk plaatsbaren, waaronder ook
de langdurig werklozen."
Van der Linde erkent dat er bij werkge
vers soms een drempel bestaat om lang
durig werklozen in dienst te nemenAf
en toe hoor je wel eens werkgevers zeg
gen dat langdurig werklozen niets kun
nen, willen en weten. Die voorbeelden
zullen er best zijn. Maar dat geldt ook
voor werkgevers. Niet elke ondernemer
is een goede werkgever."
Volgens Van der Linde is het ook nog
eens heel aantrekkelijk voor werkge
vers om langdurig werklozen in dienst
te nemen.
„Ik wil niet zeggen dat werkgevers ze
gratis krijgen, maar er worden links en
rechts heel veel subsidies gegeven voor
het om- en bijscholen en het begeleiden
van mensen die al langere tijd uit het ar-
beidspx-oces zijn. Daardoor snijdt het
mes uiteindelijk aan twee kanten; de
werkgever kan zijn vacature vervullen
en de langdurig werkloze heeft weer
een baan."
door Peter Jansen
DEN HAAG - Gelijk hebben is
iets heel anders dan gelijk krij
gen. De melkveehouders B. en
C. Kole uit Vlake kunnen daar
over meepraten.
Tien jaar hebben ze gestreden
tegen de stank van mossel-,
kokkel- en spisulaschelpen. Ze
zijn er tot nog toe niets mee op
geschoten: ook de Raad van Sta
te wil hen niet van dienst zijn.
De melkveehouders wilden bij
de Raad van State gedaan krij
gen dat de provincie Zeeland
wordt gedwongen op te treden
tegen de onhoudbare overlast,
die het schelpenverwerkingsbe
drijf van buurman W. van Oeve-
ren volgens beiden veroorzaakt.
Ze zeggen doodziek te worden
van de misselijkmakende stank.
Van Oeverens bedrijf ligt aan de
Kanaalweg, langs het Kanaal
door Zuid-Beveland. De Koles
zijn zijn achterburen. Hun
melkveebedrijf Veelust ligt aan
de Reeweg.
Probleem
Het probleem is dat de familie
Kole de stank van de opgeslagen
schelpen ondraaglijk vindt, ter
wijl de provincie, die in zo'n ge
val zou moeten optreden, zegt
dat er van stankoverlast geen
sprake is.
Volgens de provincie voldoet de
loods van Van Oeveren aan de
strengste milieu-eisen. Boven
dien zou bij controles ter plaatse
blijken dat er geen vuiltje aan de
lucht is. De voorschriften van de
milieuvergunning worden vol
gens de provincie nauwkeurig
nagekomen. Optreden tegen
Van Oeveren is dus niet aan de
orde en men ziet geen aanlei
ding om nog eens extra geuron
derzoek te doen.
Volgens de veehouders zijn tij
dens de provinciale controles de
deuren van de mosselloods keu
rig gesloten. Daarom ruikt nie
mand iets. Maar als het bedrijf
in werking is moeten ze regel
matig open. Op die momenten
komt de stank in golven naar
buiten.
Verzoek
De Raad van State heeft het ver
zoek van Kole afgewezen, om
dat provincie haar oordeel
staaft met onderzoek en rappor
ten, terwijl de klagers daar al
leen hun moeilijk controleerba-
re mening tegenover stellen. Om
succes te hebben in de komende
bodemprocedure zullen de vee
houders met een gedegen en on
afhankelijke contra-expertise
moeten komen.
MIDDELBURG - Een 57-jarige
inwoner van het Duitse Langer-
wehe is woensdag in Middel
burg veroordeeld tot zes maan
den rijontzegging en twee
maanden voorwaardelijke ge
vangenisstraf. De man veroor
zaakte op 25 september 1999 in
Middelburg een ongeluk waar
bij een andere automobilist ern
stig gewond raakte.
Het ongeluk gebeurde in een
bocht op de Leliendaalseweg.
De Duitser botste op de linker
weghelft frontaal op een tegen-
ligger.
De chauffeur van deze auto
moest met een schedelbasis-
fractuur en verschillende breu
ken worden opgenomen in het
ziekenhuis.
Politierechter G. van Unnik
vond dat verdachte onvoorzich
tig had gereden door naar de
linkerweghelft te sturen, maar
hi] was er niet van overtuigd dat
de Duitser bewust een inhaal
manoeuvre had uitgevoerd. De
man reed ten tijde van het onge
luk in een file en zei zich achter
af niet meer te kunnen herinne-
ren waarom hij naar links had
gestuurd.
De rechter hield er in de straf
maat likening mee dat de Duit
se automobilist al veertig jaar -
zonder brokken te maken - aan
het verkeer deelneemt.
Ook officier van justitieM. Kap-
peyne van de Coppello ging niet
uit van roekeloos rijgedrag. Wel
concludeerde hij dat de
verdachte 'onoplettend' had ge
reden.
Hij eiste een jaar rijontzegging
en honderd uur dienstverlening.
De politierechter strafte milder.
De verhoging van de energierekening heeft een storm van
protest losgemaakt. In de hele provincie zijn handtekenin
gen verzameld om dat protest zichtbaar te maken. De col
lectie ivordt op 1 februari aangeboden aan de Zeeuwse leve
rancier van stroom en gas, Delta Nutsbedrijven. De PZC
brengt een korte serie over feiten en meningen omtrent de
energierekening. Vandaag deel 3: de winst.
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Delta Nuts
bedrijven is voor ons en van
ons. Het nutsbedrijf levert ons
gas, stroom en water; wij beta
len daarvoor. Wat Delta met die
producten verdient, is dus ei
genlijk ons geld. Als de winst zo
hoog is als vorig jaar, 135 mil
joen gulden, geef die dan ook
maar weer terug aan ons, de
burgers.
Deze eenvoudige redenering
was te horen nadat Delta be
kendmaakte dat de energiere
kening fors duurder zou wor
den. Zo veel winst en dan toch
de tarieven verhogen, dat gaat
velen te ver. Het mag dan ge
voelsmatig een logische ge
dachte zijn, feitelijk klopt die
niet. Immers, niet Delta, maar
het Rijk is vei'antwoordelijk
voor de prijsstijging.
Bovendien, merkt wethouder
C. W Veerhoek van Schouwen-
Duiveland op, is de winst niet
alleen te danken aan de klein
verbruikers,
Grote klanten als Pechiney
hebben zo veel stroom nodig,
dat zij ondanks een lagere pi-ijs
per kilowattuur toch in be
langrijke mate bijdragen aan
de resultaten van het nutsbe
drijf. Dat vex-dient ook veel aan
bedrijven waarin het zelf aan
delen heeft.
Daar komt bij dat de markt van
de energievoorziening een hele
andere is dan bij de oprichting
van de nutsbedrijven. Toen
hadden zij puur een maat
schappelijke taak: het volk
voorzien van gas, licht en
water. De energiebedrijven
hadden elk een eigen verzor
gingsgebied en daax-in een mo
nopolie.
Markt
Dat monopolie raken ze kwijt,
ze moeten concuxreren. Om te
kunnen overleven moeten zij
zich voegen naar de wetten van
de markt. Dat betekent bij
voorbeeld een sterke vermo
genspositie verwerven. Om die
reden hebben de aandeelhou
ders (provincie en gemeenten)
het bedrijf ook meer bevoegd
heden gegeven, zodat het snel
en adequaat kan inspelen op de
markt.
Hebben de burgers dan hele
maal geen invloed meer op de
tarieven en de besteding van de
winst van Delta? Wel zeker,
maar via een omweg. De pro
vincie bezit de helft van de aan
delen in Delta, de gemeenten
hebben 46,5 procent in handen.
Die aandelen geven recht op in
vloed op het beleid van de on
derneming en op een percenta
ge van de winst.
Provincie en gemeenten kun
nen dat geld dus teruggeven
aan hun inwoners. Stinkt geno
men doen ze dat ook. Want hoe
het geld ook wordt besteed, het
komt altijd ten goede van de in
woners.
Het provinciebestuur heeft bij
voorbeeld besloten de helft van
de winstuitkering te besteden
aan economie en de helft aan
infrastructuur.
De gemeenten ontvingen vorig
jaar i-uim 15,5 miljoen gulden
aan winstuitkering. Dat was
het dividend over 1999, uitbe
taald in 2000.
Acht van de zeventien gemeen
ten weten niet precies meer
waar hun dividend is gebleven.
Axel, Goes, Hulst, Middelburg,
Noord-Beveland, Sas van
Gent, Schouwen-Duiveland en
Veere sluisden dat geld recht
streeks door naar de algemene
middelen. „Het is op de grote
hoop beland", aldus een
woordvoerder van de gemeente
Middelburg.
Borsele, Tholen, Oostburg en
Terneuzen deden deels hetzelf
de, maar betaalden er tevens
bijzondere projecten van. Zo
heeft Borsele geld toegekend
aan de haven van Hoedekens-
kerke, de invoering van de eu
ro, preventie van legionellabe-
smetting, jeugdsoos De Prange
in Heinkenszand en bestuurlij
ke vernieuwing.
Tholen besteedde vier ton aan
een nieuw onderkomen voor
peuterspeelzaal 't Hummeltje
in Sint Maartensdijk. Het oude
houten gebouw aan de Radda
Barnenstraat was een schen
king van het Zweedse Rode
Kruis (Radda Barnen is
Zweeds voor Rode Kruis),
maar dat voldeed niet meer.
„Wij betaalden er ook nog ex
tra investeringen in de brand
weer en verkeersmaatregelen
van", zegt een woordvoerder
van Terneuzen. Oostburg vulde
er bovendien de reserve werk
gelegenheid mee. Die is aange
legd vanwege het verdwijnen
van de veerdiensten in 2003.
Vlissingen
Vlissingen wil haar wijken eens
extra onder handen nemen.
Daarvoor denkt het gemeente
bestuur ruim drie miljoen gul
den nodig te hebben. De 2,2
miljoen van Delta komt daarbij
goed van pas. Hontenisse heeft
haar 3 6 80 0 0 gulden niet uitge
geven. Het dividend is in het
spaarpotje van de gemeente ge
stopt, de algemene reserve, en
daar zit het nog steeds.
Kapelle, Reimerswaal, Sluis-
Aardenburg en Terneuzen zijn
de enige gemeenten die direct
de portemonnee van hun bur-
gers hebben gespekt. Dankzij
Delta kon Kapelle bijvoor
beeld de stijging van de tarie
ven van de onroerend-zaakbe-
lasting beperken tot drie
procent, terwijl een stijging
van vijf procent was voorzien.
Sluis-Aardenburg paste de af
valstoffenheffing aan, Terneu
zen de ozb-tarieven en de
kwijtschelding van lokale hef
fingen.
Reimerswaal geeft volgens een
woordvoerder van de afdeling
financiën structureel vijftig
procent van de Delta-winst te
rug aan de burgers. Dat zal ko
mend jaar dus ook weer gebeu
ren, belooft hij.
In tegenstelling tot vorig jaar
overweegt het Hulster gemeen
tebestuur nu ook het dividend
Winstuitkering
Delta Nutsbedrijven
aan de Zeeuwse gemeenten
x 1000 gulden
Sas van Gent
ES3
Schouwen-Duiveland
Sluis-Aardenburg
Terneuzen
Peuterspeelzaal 't Hummeltje in
ven.
Sint Maartensdijk heeft het nieuwe onderkomen mede te danken aan de winst van Delta Nutsbedrij
foto Willem Mieras
van Delta aan de burgers te ge
ven. „We wegen de voor- en na
delen daarvan nog af tegen de
voor- en nadelen van het oude
beleid om de winstuitkering in
de algemene middelen op te ne
men", zegt burgemeester A.
Kessen, portefeuillehouder fi
nanciën.
Kolder
Zijn Vlissingse collega, wet
houder T Meijers, peinst er
echter niet over „Dat is toch je
reinste kolder. Dat betekent
dat de gemeente straten niet
kan opknappen, dat de burgers
gaan klagen dat de straten er zo
slecht bij liggen, dat wij die als
nog opknappen en daarvoor de
lokale belastingen moeten ver
hogen. Dan zitten we elkaar
toch voor te liegen. Het geld
komt hoe dan ook ten goede
aan de burgers."
Eén ding is Meijers duidelijk
geworden: „Als de gemeente
geld over heeft, hoor ik heel
veel mensen zeggen: de ge
meente, dat zijn wij Maar als
er geld tekort is, zegt bijna nie
mand dat."
door Aector Dooms
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter G. van
Unnik achtte woensdag twee
mannen schuldig aan geweld
dadige uitbarstingen. Een 20-
jarige man uit Sint-Maartens
dijk werd voor het mishandelen
van een echtpaar veroordeeld
tot 140 uur werkstraf. Zijn me
dedader, een 27-jarige inwoner
van Scherpenisse, kreeg voor
het slaan van het mannelijke
slachtoffer 100 uur onbetaalde
arbeid opgelegd.
De aanleiding tot het incident
vormde 29 april vorig jaar het
onverantwoord rijden met twee
auto's, die snelheden tot 130 ki
lometer per uur bereikten, over
de polderwegen rond Poort
vliet. De man, die aan de Bartel -
meetweg woont, wilde de snel
heidsmaniakken een halt
toeroepen door zwaaiend met
zijn armen op de weg te gaan
staan. De oudste verdachte, die
de voorste auto bestuurde, be
gon daarop krachtig te remmen.
Ook de tweede auto stopte. De
verdachten zeiden gisteren op
zitting te willen weten wat de
bedoeling van deze actie was,
waarop de politierechter rea
geerde: „U wist toch wat er aan
de hand was? Die man maakte
gebaren om jullie ertoe te bewe
gen het kalmer aan te doen. Dit
is a-sociaal rijgedrag."
Er vielen vervolgens klappen.
„Hij was helemaal over de rooie.
Ik kreeg eerst een klap", pro
beerde de jongste verdachte
zich te verdedigen. Het letsel
van het slachtoffer bleek vrij
ernstig te zijn: kneuzingen, ge
broken neus, oogletsel en een
hersenschudding. Zijn vrouw
liep een ontwrichte schouder
op, toen ze de doorgang wilde
versperren. De 20-jarige dader
was haar hardhandig omver ge
lopen. De impact bleek achteraf
uit het feit dat de slachtoffers
voor posttraumatische
stresstoornissen behandeld
moesten worden.
Officier van justitie M Kappey-
ne van de Coppello kon zich de
reactie van de Poortvlietenaar
voorstellen „Hij wilde jullie at
tenderen op het gevaar. Er spe
len daar kinderen. Dit agressief
rijgedrag is belachelijk. Er had
den doden kunnen vallen Vol
gens de officier had het duo de
problemen zelf opgezocht door
zo te reageren. „Het is agressief,
irritant en ergerlijk Hij wilde
best geloven dat het slachtoffer
zich ook niet onbetuigd had ge
laten en dat hij zich ook boos
had gemaakt. „Maar jullie zijn
doorgegaan door hem herhaal
delijk te slaan." Hij eiste tegen
de vechtersbazen vier en drie
maanden gevangenisstraf. De
schadeclaim van de gedupeer
den werd door de officier op
ruim 5000 gulden vastgesteld.
Raadsman F. van Ardenne deed
een beroep op noodweer. „Het is
een actie-reactie geweest. Mijn
cliënten hebben ook aangifte
gedaan van bedreiging met de
dood, maar de officier heeft de
zaak geseponeerd." De politie
rechter verwierp het beroep op
noodweer, maar ging wel onder
de eis zitten. De schadeclaim
werd afgewezen. Daarvoor
kunnen de slachtoffers nog naar
de civiele rechter stappen.
GOES - De Whiplash Stichting
Nederland houdt vrijdag 16 fe
bruari de maandelijkse inloop
ochtend voor whiplashpatiën-
ten. Belangstellenden kunnen
dan met lotgenoten praten over
hun ervaringen. De inloopoch
tend wordt gehouden in het
Oosterscheldeziekenhuis van
10.00 tot 12.00 uur.
GROEDE -In de Lutherse Kerk
in Groede wordt morgen, vrij
dag, een lezing gehouden over
het boerenleven in West-
Zeeuws-Vlaanderen. Spreker is
dr. P. J. van Cruijningen, die
vorig jaar in Wageningen met
'Behoudend maar Buigzaam'
promoveerde. Het proefschrift
behandelt het boerenleven tus
sen 1650 en 1850 in deze streek.
Het boekwerk werd als jaar
boek van de Heemkundige
Kring in West-Zeeuws-Vlaan-
deren onder de leden verspreid.
Van Cruijningen zal behalve op
het reilen en zeilen van de boe
renbevolking nader ingaan op
een aantal familienamen zoals
Boidin, Castelijn, Van Houte,
De Hullu, Van Melle, De Millia-
no, Risseeuw, Salome, Tack en
Wijffels. Namen die vooral in
het westen van Zeeuws-Vlaan-
deren bekend zijn. De lezing in
de Lutherse Kerk te Groede be
gint om 20.00 uur.
