Zeelandia breidt spijsfabriek uit
Uiteenlopende jazzstijlen op festival
PZC
Wilma van der Lee legt sfeer
en stemming in haar werk
Warmere sfeer in restaurant Aphrodite
Middelburgse winkels
verbouwen tijdens
herinrichting straat
Wakker concert van
het Orfeo Ensemble
in Kloveniersdoelen
14
Machines en personeel van vestiging Veenendaal naar Zierikzee
Noordhoek Diving bundelt
activiteiten in Zierikzee
in detail
ondernemend zeeland
kunst cultuur
Veertien bands spelen in Middelburgse schouwburg
zaterdag 27 januari 2001
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - Bakkerijgrond-
stoffenfabriek Koninklijke
Zeelandia - die vorig jaar het
100-jarig bestaan vierde - gaat
haar spijsfabriek aan de
Straalweg in Zierikzee uitbrei
den. De vestiging in Veenen
daal gaat dicht en de machines
en een deel van het personeel
worden overgeplaatst haar
Zierikzee. De uitbreiding vergt
een investering van ruim vijf
miljoen gulden. Eind mei 2001
moet het karwei geklaard zijn.
Aan het besluit voor deze in
grijpende operatie liggen vol
gens financieel directeur'
P. Schotte bedrijfseconomi
sche redenen ten grondslag.
door Inge Heuff
ZIERIKZEE - Met de komende
verhuizing van Noordhoek Di
ving, aannemer van onderwa
terwerken, van de Deltaweg
naar het nieuwe onderkomen
aan de Industrieweg in Zierik
zee, wordt deze vestiging me
teen ook het Europese hoofd
kantoor van dit internationale
bedrijf. Na eerder al Amster
dam, zal begin maart ook de
vestiging in Nieuw-Beijerland
Kloeg Antiek en Munten in de
Walstraat in Vlissingen ver
huist na twintig jaar. Tot eind
februari blijft het antiek nog in
de winkel aan de Walstraat
staan, daarna wordt het pand
gesloopt. De souvenirs, tabak
en lotto zijn onlangs al ver
huisd naar de Sint Jacobs-
straat. Door de verhuizing is er
aan het assortiment niets ver
anderd, volgens eigenaar M.
Kloeg.
Auto Garant verhuist don-
dei'dag 1 maart van de Dokter
Stavermanstraat in Vlissingen
naar de Gildeweg. Het een
mansbedrijf verkoopt tweede
hands auto's. Eigenaar C. Pop-
pe huurde de afgelopen drie
jaar bedrijfsruimte en terrein
bij Garage van Oorschot. Nu
deze te klein zijn geworden, be
trekt Poppe de voormalige
Mazda garage van Dijkwel.
Het vervoer van de produkten
uit Veenendaal naar de bakke
rij grondstoffenfabriek in Zie
rikzee vormt een forse kosten
post, terwijl in Zierikzee ook al
spijs, marsepein en gelei gepro
duceerd wordt. Schotte: „Dit is
een typisch geval van schaal
vergroting met als doel het in
de hand kunnen blijven hou
den van de kostprijs van onze
produkten."
De uitbreiding van de spijsaf-
deling kan binnen het bestaan
de fabriekspand van Zeelandia
aan de Straalweg. De fabriek is
na de uitbreiding volgens
Schotte goed voor de produktie
van 'enige duizenden tonnen'
spijs, marsepein en gelei per
jaar. Schotte: „Nee, het is geen
verdubbeling, maar wel een
forse vergroting van de capaci
teit."
De uitbreiding betekent werk
opgaan in het Zierikzeese kan
toor.
De bundeling van krachten
heeft alles te maken met effici
ëntie en prijzen. Oorspronke
lijk wilde directeur L. M. A.
Noordhoek na overname van
een Amsterdams offshore
duikbureau, al zijn offshore
activiteiten in Amsterdam on
derbrengen. „Dat werd me ech
ter veel te duur. Uiteindelijk
was het efficiënter om alle acti
viteiten onder een dak te bren
gen." De personeelsleden uit
Amsterdam zijn deels meever
huisd, deels in Amsterdam ge
bleven. „Het operationele per
soneel werkt niet echt hier in
Zierikzee maar over heel Euro
pa. Of ze dan in Amsterdam
wonen of in Zierikzee, dat
maakt niet uit."
De veertien personeelsleden
van de hightech robotfabriek
in Nieuw-Beijerland verhui
zen allemaal mee. Het perso
neelsbeleid is de afgelopen ja
ren al zo geweest dat nieuwe
mensen uit Schouwen-Duive-
land en omstreken geworven
werden. De Europese vestiging
in Zierikzee van Noordhoek
Diving gaat uit tachtig mensen
bestaan. „Maar een groot deel
van hen zwerft uit over Europa.
Die zien we hier niet zo vaak.
Het is dan ook lastig om een
personeelsfeest te organiseren.
We mogen blij zijn als tachtig
procent in staat is ons jaarlijks
kerstbal in de Suikerbiet mee
te vieren. Want het werk gaat,
bij redelijk weer, het hele jaar
door."
voor tien extra mensen. Die ko
men mee uit Veenendaal.
In het bedrijfspand aan de
Fonteine in de binnenstad van
Zierikzee zijn kantoorruimten
een proefbakkerij en een labo
ratorium gevestigd. Het is de
bedoeling dat die uitgebreid
worden. Op het verlanglijstje
van de Zeelandia-directie
staan ook grotere vergaderza
len. Schotte: „We hebben daar
bijvoorbeeld wel een ont
vangstruimte annex filmzaal,
maar geen grote vergaderzalen
en in het gebouw is op zich ge
noeg ruimte om zoiets te kun
nen realiseren." De laad- en
losplateau's aan de Fonteine
(niet echt een lust voor het dog,
geeft Schotte toe) staan op de
nominatie om te verdwijnen.
Hoe die zijde van het fabrieks
pand er precies uit komt te zien
is volgens Schotte nog niet te
zeggen. „Dat duurt nog wel
even, maar op termijn krijgt
dat in ieder geval een fatsoen
lijker aanzien."
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Jeffrey
Kutterink. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
Jolanda Kap in haar restaurant in Wissenkerke. Het interieur is bordeauxrood geverfd en met gor
dijnen is een intiemere sfeer gecreëerd. foto Willem Mieras
door Desirée Schouten
WISSENKERKE - Restaurant Aphrodite
aan de Noordeindestraat in Wissenkerke
is sinds kort in winterse sferen gehuld. Met
een ingrijpende verbouwing wil de eigena
res ook in de winter klanten trekken.
„Noord-Beveland heeft het hele jaar toe
risten en daarvan willen we meeprofite
ren."
In mei 1998 begon Jolanda Kap met het
restaurant in een voormalig winkelpand.
„We zijn begonnen met een zonnig, open
restaurant in wit en geel. In de zomer bleek
dat een groot succes, maar in de winter dus
niet." Het lichte en open interieur werkte
in koude tijden juist tegen. „Al in de eerste
winter zeiden we tegen elkaar: een paar
gordijnen zou niet verkeerd zijn. Maar ja,
om nu maar een ding te veranderen heeft
niet zoveel zin. Dus hebben we een paar
j aar gewacht om het wat drastischer aan te
pakken."
Aphrodite heeft aan de Noordeindestraat
het restaurant met een klein terras erbij.
Boven, uitkijkend op de Dorpsdijk, is een
feestzaal en een dakterras. „Beneden heb
ben we de boel al vei'ande'rd. Alles is nu
overwegend in bordeauxrood geverfd en
met gordijnen voor de ramen hebben we
nissen gecreëerd, waardoor een intiemere
en warme sfeer ontstaat. Verder hebben
we een halletje bij de ingang gemaakt, zo
dat de deur niet meer gelijk in het restau
rant opengaat." Daarmee is de verbou
wing nog lang niet af. „Volgend jaar gaan
we de zaal boven in dezelfde stijl brengen
en over twee jaar moet het terras beneden
opnieuw aangelegd worden."
door Ellen De Vriend
MIDDELBURG - Een aantal
ondernemers in de Nieuwe Burg
in Middelburg grijpt de herin
richting van de winkelstraat -
en de daarmee gepaard gaande
overlast en rommel - aan om te
verbouwen of te verhuizen. De
winkelstraat moet half april
klaar zijn.
Erik Huisson van Intersport Er
ik is blij met de herinrichting en
het verdwijnen van de bomen in
de Burg, want deze belemmer
den het zicht op zijn winkel. De
sport winkel verhuisde in juni
1998 naar het huidige pand. De
zaak was daarvoor aan de over
zijde van de straat gevestigd.
Hoewel er 'totale leegverkoop'
op het pand staat, blijkt dit niet
te gaan om een bedrijfsbeëindi
ging, maar om een verkoop
stunt.
Corrin's Damesmode sluit van 5
tot 21 februari om de hele win
kel op te knappen. Gelijktijdig
sluit De Blauwe Winkel om de
entree en de pui te veranderen.
„De pui wordt wit en gedeelte
lijk van aluminium en de etala
ges worden vergroot. Binnen
krijgen we onder meer een ver
hoogd plafond en een nieuwe
toonbank", vertelt eigenaar Da
niël van Blerkum.
Straat
Eigenlijk wilde hij volgend jaar
pas gaan verbouwen, maar nu
de straat op de schop ligt, doet
hij direct maar mee.
De ondernemer vindt de plan
nen voor de Burg een verbete
ring. „Het rommelige en benau
wende geheel wordt nu een
echte straat."
Op dinsdag 6 februari verhuist
Creatieve markt
in Middelburg
MIDDELBURG - Creativiteits
centrum Multi Color in Middel
burg organiseert een creatieve
mid winter markt
Tijdens de markt zijn er demon
straties van nieuwe technieken
op het gebied van wenskaarten
maken.
De markt is geopend van 10.00
tot 16.00 uur.
Idem Dito van de Langeviele
naar de Nieuwe Burg. Het pand
waar voorheen groenteman
Jansen huisde, heeft honderd
meter vierkante meter verkoop-
vloer en een magazijn, vertelt
Marjan van Kouteren. Samen
met Wim de Ridder is zij eige
naar van de Idem Dito-kleding
zaken in Middelburg en Vlissin
gen.
„Wij hebben het idee dat het
winkelend publiek in de Lange
Delft, het oversteken van de
Markt als een belemmering er
vaart waardoor zij minder in de
Langeviele komen. De Burg ligt
beter in de winkelroute." De uit
straling van Idem Dito wordt in
de nieuwe winkel wat professio
neler en strakker, maar de col
lectie blijft gelijk.
(Advertentie)
Nieuwe japonnen
Knippakketten
Enorme
collectie
bruidsstoffen
Kerkstraat. 40
2411 AE Bodegraven
0172-613751
Zuiddijk 16
3244 AZ Nieuwe Tonge
0187-652134
MIDDELBURG,
Kloveniersdoelen
Orfeo Ensemble met werken van
Gaultier, Lully, Marais en De Visée
door Douwe Eisenga
Ondanks enkele stemmings
problemen die de authen
tieke muziekpraktijk nu een
maal met zich meebrengt, hield
het Orfeo Ensemble door fraai
individueel spel en een gevari
eerd aanbod het publiek meer
dan wakker.
'Muziek om bij in slaap te val
len', zo werd het concert afgelo
pen week in deze krant aange
kondigd. Het was inderdaad het
thema van het programma dat
het Orfeo Ensemble gister
avond in de Kloveniersdoelen
bracht, Musiquepour le coucher
du Roy. Het ensemble verzamel
de een aantal componisten die
tussen 1650 en 1720 aan het
Franse hof werkten. De avon
den aan het hof werden vaak ge
vuld met hun muziek, waarbij
we nooit zullen weten of de ko
ning wel of niet begon te knik
kebollen.
Het zijn niet de minsten die het
ensemble bij elkaar had ge
zocht. De componist Jean-Bap-
tiste Lully combineerde zijn
muzikale talent met een uitste
kend zakelijk instinct. Omdat
hij bovendien de lieveling van
de Franse koning was, werd
Lully z'on beetje monopolist in
zijn vakgebied, die het reilen en
zeilen in het muziekleven be
paalde. Zo vertelde gitarist Jor
ge Oraisón tijdens het concert
dat de componist Pierre de
Gaultier de toestemming van
Lully nodig had om opera's te
mogen produceren.
Gisteravond waren de rollen
omgedraaid. Lully kwam er be
kaaid van af met een kleine
Chaconne. De hoofdrol was ver
geven aan Gaultier, met belang
rijke bijrollen voor Robert de
Viseé en Marin Marais, een leer
ling van Lully.
Wegens ziekte had de luitist
moeten afhaken. Hij werd ver
vangen door Margriet den Har-
tog op klavecimbel. Dat was
jammer, want ondanks haar
voortreffelijke aandeel en een
mooie klank, overstemde zij de
theorbe van de gitarist een beet
je.
Dit prachtige Barok-instru-
ment, een soort 'over-sized',zes-
tien-snarig instrument van
twee meter lang, ontstemt vrij
snel. Met name in de Chaconne
van De Viseé zorgde dit voor en
kele haperingen in het samen
spel met de traverso, ofwel de
dwarsfluit, van Yvonne Peters.
Dezelfde problemen waren er af
en toe tussen deze fluit en de flu
te de voix van Lia Rijnberg. Zul
ke verschijnselen moet je echter
bij deze, zo goed mogelijk nage
maakte, 'oude' instrumenten
voor lief nemen. Er staat een
prachtige klank tegenover. Zo
schitterde Rijnberg in Pieces en
ré mineur van De Viseé en lever
de Peters een virtuoze solo in de
variaties op Les Folies d'Espag-
ne van Marais.
Het laatste gedeelte van het
concert was geheel gewijd aan
de componist Gaultier, wiens
Passepied door puntig samen
spel als vrolijkste stuk uit deze
authentieke bus kwam. Met zul
ke muziek mochten de avonden
aan het hof vast nog wel wat
langer duren.
Internetsite over
muziek en theater
voor jongeren
VLISSINGEN - Het Zuidland-
theater in Terneuzen, 't Beest in
Goes, Brogum in Zierikzee en
Uit in Vlissingen bundelen hun
informatie over muziek en thea
ter voor jongeren op de inter
netsite www.not4adults.nl.
De theaterorganisaties spelen
daarmee in op het vak Cultu
rele en Kunstzinnige Vorming
(CKV) dat op middelbare scho
len wordt gegeven. Het project
is opgezet met financiële en or
ganisatorische steun van Mu
ziek en Theater Netwerk in Am
sterdam.
„Het leek ons een aardig idee
jongeren op een eigentijdse ma
nier te benaderen met het thea
teraanbod". verklaart coördi
nator Klaas Overdam van Uit in
Vlissingen. Bij de provincie is
een subsidieaanvraag inge
diend om het project vanaf vol
gend jaar te continueren. Vol
gens Overdam botst dat niet met
het provinciale initiatief Digi-
cult. „Dat staat al twee jaar in
de steigers, maar dat werkt
niet." De vier samenwerkende
theaters willen het systeem in de
toekomst uitbouwen door op
scholen ambassadeurs te zoe
ken die de site promoten en van
informatie kunnen voorzien.
Wilma van der Lee exposeert haar werk in haar eigen galerie d'Ouwe Smisse in
Groede. foto Peter Nicolai
door Trees van Herpen
GROEDE - Wilma van der Lee is een
tevreden mens. Elke dag doet ze wat
ze het liefst doet: schilderen of teke
nen. Bovendien runt ze gallery d'Ou
we Smisse waarin ze haar eigen werk
maar ook dat van vele anderen kan
laten zien en ze grijpt daarnaast de
kans om dit jaar in het buitenland
(Parijs en Brugge) te exposeren.
D'Ouwe Smisse, zoals de naam zegt
van origine een smederij, is een uit
zonderlijke galerie. Achter het oude
gedeelte, waarin antieke balken het
plafond sieren, is jaren geleden een
gaanderij gebouwd om meer exposi
tieruimte te creëren. Verder heeft
Wilma de ruimte gelaten zoals die is,
haar prioriteit ligt bij de gepresen
teerde kunst en bij sfeer. Op de eerste
verdieping bevindt zich haar atelier.
In deze, voor toeristisch Groede, stil
le wintermaanden haalde de galerie
houdster haar eigen werk van boven
tevoorschijn. De expositie toont
haar veelzijdigheid als kunstenaar
zowel wat materiaalbeheersing,
vakvrouwschap als onderwerpskeu
ze betreft.
Van der Lee is een gedreven schilde
res zonder de gehaaste poespas die
daar soms bij komt kijken. Elke dag
besteedt ze enkele uren aan het
scheppen van iets nieuws. Ze werkt
met houtskool, water-, acryl- en olie
verf.
Elk van die materialen vraagt om een
andere werkwijze. „Bij aquareleren
werk ik graag nat in nat, het resul
taat is dan nooit te voorspellen en
verrast mij zelf steeds weer. Wanneer
ik met acryl aan de slag ga, kan ik
niet gaan staan nadenken, de verf
droogt snel, ik werk dan intuïtief.
Olieverf geeft me wel die tijd om te
mediteren en pauzes in te lassen.
Voor portretten begin ik altijd met
houtskool, enkele lijnen tonen dan al
het kara kter van het portret.Recen -
te portretten ontbreken echter op de
ze expositie. „Er gaan de laatste tijd
teveel mensen uit mijn omgeving
dood, kennelijk kom ik daarom even
niet aan portretten toe."
Stillevens
Dominant aanwezig zijn de bloem-
stillevens. Veel tulpen, maar ook
amarylis, pioen en zonnebloem. Het
is niet zozeer de afbeelding van een
sierlijk natuurproduct alswel de
gloed, de sfeer en stemming die Wil
ma van der Lee in haar werken weet
vast te leggen die aanspreekt. Met
warme, gloedvolle kleuren schildert
zij vergankelijkheid die toch een ster
ke kant toont, tederheid die niet week
is, transparantie met een vleugje
mysterie en gecontroleerde uitbun
digheid. Broze glazen vaasjes in de
aquarellen bevatten sterke, tanige
veldbloemen. Stevige ronde pullen in
acryl houden met moeite een springe
rige bos tulpen bijeen. Bladeren en
bloemen weerkaatsen het omge
vingslicht en zorgen voor ijlheid ter
wijl de reflexie van de vazen in de on
dergrond de werken een stevige basis,
een houvast in de verder niet gedefi-
niëerde omgeving verschaffen. Het
zijn al die schijnbare tegenstellingen
die de aandacht geboeid weten te
houden in combinatie met het spon
tane kleurgebruik dat gaat van teder
tot fel.
De expositie van het werk van Wilma van
der Lee is tot 3 maart te zien in gallery
d'Ouwe Smisse, Molenstraat 19 in Groede.
Openingstijdendonderdag, vrijdag en za
terdag tussen 10.30 en 17.00 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De meest uit
eenlopende jazzstijlen zijn za
terdag 10 februari vertegen
woordigd tijdens de Zeeuwse
Jaszdag in de Stadsschouwburg
in Middelburg. Bigbands, tradi
tionele jazzensembles, blues-
groepen en moderne improvisa-
tiegroepen wisselen elkaar af in
drie verschillende zalen. De
jamsessie, vorig jaar een groot
succes, is opnieuw in het pro
gramma opgenomen.
Jasz staat voor Jazz Activiteiten
Stichting Zeeland, vanouds de
organisator van het jaarlijks
plaatsvindende Middelburgse
jazzfestival en de Zeeuwse Jasz
dag. Laatstgenoemde activiteit
staat voor dit jaar gepland op
zaterdag 10 februari, van 15.00
uur tot ruim na middernacht. In
totaal treden veertien bands op.
Het festival wordt in de bene-
denfoyer van de schouwburg
geopend door de Nostaljazz Fi
ve. De naam geeft aan om wat
voor muziek het gaat: jazz uit de
eerste helft van de twintigste
eeuw. Om 16.15 uur volgt de
Scaldis Jazz band. De in 1991
opgerichte formatie speelt
swingende dixieland.
Na een pauze treedt om 19.30
uur de Big Band van de Zeeuwse
Muziekschool aan in de bene-
denfoyer. Deze bestaat uit vijf
trompettisten, vier trombonis
ten, een ritmesectie en tien
saxofonisten. Op het repertoire
staat traditioneel werk van
Glen Miller tot en met progres
sieve jazz van Herbie Hancock.
Na de ene big band komt meteen
(om 21.15 uur) de volgende, na
melijk de New Orpheans met
zangeres Marjon van Iwaarden.
De groep is de hedendaagse op
volger van het in de jaren veertig
ontstane dansorkest The Or
pheans en speelt swing, latin-
jazz, soul en ballads. Belangrij
ke troef is Van Iwaarden, die
bekendheid kreeg als zangeres
van 2Unlimited, maar veel meer
in haar mars heeft dan ze daar
liet horen.
De groep Remake sluit het pro
gramma (aanvang 24 uur) in de
benedenfoyer af met oude jazz-
standards, blues, latin en soft-
pop.
Primeur
In de Bolwerkzaal begint om
15.30 uur de groep Fee-Fi-Fo-
Fum met nummers van onder
anderen Chick Corea, Sonny
Rollins en Clifford Brown.
Daarna (20.00 uur) is het tijd
voor een primeur: het optreden
van The Lakers Sisters, een
Zeeuwse close-harmonygroep
met ritmesectie en een gastrol
voor trompettist Ko de Rooy.
Een van The Lakers Sisters is
Lidie Knol. Met haar eigen trio,
geboren in jazzcafé Desafinado,
vertolkt ze (vanaf 21.00 uur)
subtiele vocale jazz. Het ge
noemde café heeft ook een gi-
taarkwartet opgeleverd. Het
Desafinado Gitaarkwartet
speelt moderne bebop (aanvang
Zangeres Marjon van Iwaarden treedt op met de New Orpheans.
foto Willem Mieras
22.00 uur). Een opvallende gast
is Ben Boogaard, terwijl vocale
ondersteuning wordt verwacht
van Janice Lakers, aan wie de
eerdergenoemde Lakers Sisters
hun naam danken. De Desafi
nado Sessieband sluit om 23.00
uur het programma in de Bol
werkzaal af.
In de Molenwaterzaal wordt
voornamelijk Amerikaanse
rootsmuziek ten gehore ge
bracht. Om 15.30 uur speelt de
Honkers Brass Band onvervals
te New Orleans jazz. De stijl is
gebaseerd op de oude brass
bandtraditie, gelardeerd met
funk, latin en blues. Het trio De
Vage Klachten is ontstaan aan
de keukentafel van mondhar
monicaspeler Gait Klein Krom-
hof. Met David Oudshoorn en
Ries de Vuyst speelt hij (vanaf
20.15 uur) een mix van Zeeuws-
Vlaamse en Amerikaanse blues
en country.
De rootsformatie Champagne
Charlie is bekend in Zeeland.
Met hun op countryblues geba
seerde repertoire beëindigen zij
het programma in de Molenwa
terzaal (22.30 uur).
Tijdens het buffet speelt in het
benedenrestaurant Plus Four.
De rest van de Jaszdag is daar de
jamsessie aan de gang. Pianist
Menno Radema, contrabassist
Jelle Visser en drummer Gerrit
Kooger zitten klaar als begelei
dingsgroep en vinden het ook
geen bezwaar hun plaats af te
staan aan een andere pianist,
bassist of drummer.
