Tv kijken
is sociale
bezigheid
PZC
s
I
Gemeentebestuur Leiden streeft naar
informatiecentrum over Pilgrim Fathers
Invloed op gedrag positief
recept
Groene erwten met
ham en peterseliesaus
puzzel
Heer Bommel en zijn Heldendaden Toonder Studio's
Casper Hobbes
C
T
K
A
E
E
N
R
T
N
het weer
2=
A 18V o
vrijdag 26 januari 2001
door Hélène van Beek
Het negatieve beeld: pa met
de voeten op tafel. Potje
bier. Pa kijkt woordloos tv. Moe
der en kinderen schikken zich
naar zijn wens. Nog een negatief
beeld. Televisie kijken stompt
af. Mensen kijken om het kijken.
Het is een domme bezigheid.
Wat er op de buis is, maakt ze
niet uit. Als het maar beweegt.
Te pessimistisch gedacht, stelt
Frank Huysmans. Tv-kijken is
een sociale bezigheid. Het gaat
erom dat er gezamenlijk wordt
gekeken. Het programma
maakt niet zoveel uit. Televisie
kijken is vooral gezellig.
Huysmans promoveerde giste
ren op zijn proefschrift 'Media
gebruik en de temporele organi
satie van het dagelijks leven in
huishoudens' aan de Katholieke
Universiteit Nijmegen (KUN).
De promovendus wilde ook we
ten op welke momenten van een
dag de krant wordt gelezen, ra
dio wordt geluisterd of wordt
gesurfd op het Internet. De deel
nemers aan het onderzoek vul
den daartoe een dagboekje in.
Duidelijk werd dat mediage
bruik een vaste plaats heeft. Te
levisiekijken kan tegenwoordig
dag en nacht. Maar het gebeurt
niet. „Overdag wordt nog steeds
weinig gekeken. Het is vooral
een avondlijke bezigheid."
Compromissen
Dat het ook een sociale bezig
heid vormt, vindt Huysmans de
belangrijkste conclusie van zijn
onderzoek. „Mediagebruik is in
de communicatiewetenschap
altijd verklaard vanuit het indi
vidu. Gekeken werd naar ge
slacht, leeftijd, opleiding, inte
resse en naar het feit of iemand
bijvoorbeeld betaald werk had
of niet. Maar dat is te weinig.
Die benadering is heel beperkt.
Er wordt namelijk geen reke
ning mee gehouden dat mensen
te maken hebben met anderen.
Mensen moeten compromissen
sluiten als ze samen kijken. De
grootste gemene deler wint.
Naarmate het huishouden gro
ter is, wordt het 'kijkmenu' be
perkter omdat de mensen meer
rekening met elkaar moeten
houden." Huysmans ontdekte
dat partners elkaar flink beïn
vloeden. „Maar in het weekein
den is de invloed van de man
sterker dan door de week. Ik
denk dat dit komt omdat er dan
meer sport op de televisie is."
Een typisch voorbeeld noemt hij
ook het kijken naar het 'acht uur
journaal'. Daarover bestaat in
gezinnen een stilzwijgende rou
tine. Als vooral vader het
nieuws wil zien, is hij degene die
het kijkpatroon domineert.
„Maar als hij om één minuut
voor acht wegloopt, gaan de an
deren als vliegen op de stroop op
de televisie af en wordt een an
dere zender opgezet."
Uit de studie van Huysmans kan
ook worden opgemaakt dat pro
gramma's niet bewust worden
gekozen. „Als in een huiskamer
al twee mensen zitten te kijken
en iemand komt thuis van een
sportclub, dan gaat die er bij zit
ten. Dat gaat vaak heel vlug. De
beslissing om te kijken is afhan
kelijk van het feit of het toestel
al aan staat. Het maakt weinig
uit welk programma er op is."
Cultuurpessimisten vinden dit
gedrag 'verwerpelijk'. Huys
mans niet. „Televisie kijken is
gewoon gezellig." Het beïn
vloedt het sociale gedrag posi
tief. „Als Willem uit Big Brother
de kluit belazert, wordt dat
hardop becommentarieerd en
afgekeurd. Als zoiets in een
huishouden gebeurt, wordt
naar het gedrag van Willem ver
wezen en wordt het ook afge
keurd." GPD
Hans Belterman
Gedroogde groene erwten zijn
niet meer overal verkrijgbaar.
Ook niet in de betere supermarkten.
De meeste kans van slagen heeft u
in natuurvoedingswinkels en ande
re speciaalzaken. Het gerecht herin
nert aan een oud gerecht uit de Ach
terhoek. De peulvruchten werden
erin het kookvocht van de ham gaar
gemaakt.
Voor 4 personen:
400 gram gedroogde groene erw
ten; 40 gram boter; 150 - 200 gram
gekookte ham, dikke plakken, in
kleine blokjes gesneden; 2 bos
uitjes, met veel groen, ragfijn ge
snipperd; zout; witte peper uit de
molen; 2,5 dl kookroom; 1 mespunt
milde kerriepoeder; 1,5 theel. fijne
Franse mosterd (Grey Poupon); 3
eetl. fijngehakte bladpeterseiie.
Spoel de groene erwten enkele ma
len in ruim koud water. Neem onge
rechtigheden weg. Laat de peul
vruchten ten minste 15 uur in ruim
koud water weken. Laat ze daarna
'roemde
_mun
honing
bij
T
spijker
Jeremy Bangs, directeur van het Pilgrim Museum, wijst naar het omstreden restant van de Onze Lieve Vrouwekerk in Leiden.
foto Peter de Jong/AP
van onze redactie binnenland
De gemeente Leiden is van
plan een Pilgrim Informa
tie Centrum te openen. De be
langstelling voor het erfgoed
van de Pilgrim Fathers in Lei
den groeit. Niet alleen Ameri
kanen weten het plaatselijke
gemeentearchief te vinden,
maar ook mensen uit andere
landen tonen belangstelling.
In het informatiecentrum
worden alle archiefstukken,
attributen en uiteraard alle
originele Pilgrimdocumenten
die herinneren aan de grond
leggers van het moderne Ame
rika ondergebracht. De Pil
grim Fathers kwamen aan het
begin van de 17de eeuw naar
Leiden. Zij werden indertijd
door koningin Elisabeth I en
haar opvolger Jacobus I ver
volgd omdat ze zich van de An
glicaanse staatskerk wilden
afscheiden.
Door naar Nederland te vluch
ten, hoopten zij godsdienst
vrijheid te vinden.
Idealen
Veel van deze Engelse separa
tisten vestigden zich rond
1609 in Leiden. Dat was toen
tertijd de tweede stad van Hol
land. Tussen 1620 en 1629
emigreerden zij naar Noord -
Amerika. De Pilgrims wilden
daar him eigen idealen in vrij
heid realiseren. In Amerika
worden de Pilgrims nu be
schouwd als de 'Founding
Fathers'. Sommige Ameri
kaanse presidenten stammen
regelrecht van hen af
In Leiden zijn ondanks het
korte verblijf veel sporen van
de geloofsvluchtelingen ach
tergebleven. Het bekendste
overblijfsel is het American
Pilgrim Museum.
De zeventiende eeuwse Onze
Lieve Vrouwekerk is het be
ruchtste overblijfsel. Het
bouwvallige muurtje dat
daarvan is overgebleven, wil
de gemeente Leiden graag af
breken en dat roept nogal wat
Amerikaans verzet op.
Niets mis
Gisteren stelde de Raad van
State de gemeente in het ge
lijk. De Raad oordeelde dat er
niets mis is met de sloopver
gunning die Leiden zichzelf in
1995 heeft verleend.
De Raad wees daarmee het be
zwaar af dat de stichting Arent
van 's Gravesande, omwonen
de J. Kloeg en het American
Pilgrim Museum tegen de
sloopvergunning hadden aan
getekend. ANP
even op een zeef uitlekken. Zet de
groene erwten vervolgens op met
ruim koud water. Reken op een
kooktijd van ongeveer 5 kwartier.
Laat de groene erwten op een zeef
uitlekken.
Verhit een pan met dikke bodem en
laat de boter erin smelten. Schep de
groene erwten, hamblokjes en ge
snipperde bosuitjes erdoor. Houd
alles warm.
Breng voor de saus de kookroom
aan de kook. Laat alles zo lang
zachtjes koken tot door het indam
pen een licht gebonden saus is
verkregen. Voeg kerriepoeder, zout
en peper toe. Roer daarna mosterd
en 2 eetlepels peterselie door de
saus.
Presentatie: Verdeel de groene erw
ten met ham over voorverwarmde
borden. Schep de saus erover. Be
strooi de gerechten met de rest
van de peterselie. Geef er een kom
kommersalade met in smalle reep
jes gesneden rode en groene papri
ka's bij.
Na lang aandringen van Toni Poes verrees heer Ollie ten slotte uit
zijn leunstoel om zich wat in de frisse avondlucht te gaan vertreden.
„Het is nu toch donker", zei hij lusteloos. „Niemand ziet me, en ik
loop nu minder gevaar om met de vinger te worden nagewezen.
Maar ervan genieten zal ik niet. Voor mij heeft het leven zijn beteke
nis verloren." Het werd dan ook een vreugdeloze wandeling. Heer
Bommel sjokte met nietsziende blik door de varens en de bloembed
den, terwijl zijn piepende ademhaling het gesjirp der krekels over
stemde. Tom Poes zocht vergeefs naar een opbeurend woord en hij
begon al spijt van zijn voorstel te krijgen, toen hij plotseling iets tus
sen de planten zag bewegen. „Hé!" riep hij uit. „Kijk daar eens!"
door Bill Watterson
H0BBE5, UJE TOETEN DE
DUPLICATEN NU ITT ZIEN TE
RAKEN! ZE BRENGEN NE
ALLEEN NAAR 7~T
INDE PRO
BLENENI y
IEDEREEN DENKT DAT IK
AL DIE STREKEN UITHAAL,
TERWIJL EEN DUPLICAAT
HET DOET! IK WORD ER
IN GELUISD DOOR NITN
EIGEN DUBBELGANGERS!
HET ZIET ER-"
NAAR UIT DAT
TE WEER EEN
NISDAAD HEBT
GEPLEEGD
HET ERGSTE 15
NOG DAT IK
NIET EENS
PLEZIER
BELEEF AAN
DE DINGEN
DAARVAN IK
BESCHULDIGD
V WORD.
In dit diagram is een woord van
12 letters verstopt. Het is te vin
den door, beginnend bij het
vakje met de stip, telkens een
vakje naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te versprin
gen. Elke letter wordt één keer
gebruikt. Hoe luidt het zoek
woord?
Horizontaal:
1. Die voorraad klinkt houterig
(5); 3. De handel die men uit
schakelt (5); 4. Hoorbare aanspo
ring om te kiezen (4); 7. De kor
sten wegnemen (5); 10. Vetbult?
(9); 11. Denkbeeldige acties van
de vijand (8).
Verticaal:
1Bot dat men strak zet in het
dak (7); 2. Het beste smeermid
del (5); 5. Hierop speelt het zich
af (6); 6. Oude maat van de toe
komst (6); 8. Holle klinken het
hardst (5); 9. Eindeloos, een
meisje krijgt de wind van voren!
(5).
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL: 1. Gas; 3. dag; 6. eg; 9. al; 10. navo; 12.
Esla; 14. aorta; 16. aandrijfas; 19. li; 20. fl; 21. dalmatier;
26. larie; 27. leed; 29. erts; 31, em; 32. et; 33. nat; 34. sla.
VERTICAAL: 1. Genua; 2, aga; 4. aal; 5. glans; 7. nood;
8. getij; 11. vanille; 13. saffier; 15. rr; 17. ala; 18. ale; 21.
dolen; 22. made; 23. ar; 24. tier; 25. rasta; 28. erna; 30. tel.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 5. Kevertrek; 6. vrijwelkom; 7. evenzopas;
8. onweerzin.
Verticaal: 1. bedrijvent; 2. celwandel; 3. stelwoord; 4.
genotaris.
Zeeland: Andere koers
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
5°
2°
NW 4
zondag maandag dinsdag
6°
3°
W 3
7°
ZW 3
6°
3°
'Z 4
Zon
Maan
vrijdag
onder 17.23
zaterdag
op 8.30
1
vrijdag
onder 19.11
zaterdag
op 10.04
Nautisch bericht
De temperatuur van het kustwater is 5 a 6 graden. Het zicht is goed
en de zuidenwind is matig tot vrij krachtig.
W-waar?' vroeg heer Ollie, opschrikkend uit zijn gepeins. Hij
frommelde moeizaam een bril te voorschijn en loerde daar verzien
de doorheen, terwijl hij mompelde: „Op mijn leeftijd heeft men een
vergrootglas nodig om kleine dingen te kunnen zien, want men
blust uitOp het geluid van zijn stem verscheen er een hoofd boven
de varens en in het maanlicht werden de trekken van Kwetal zicht
baar. „O", zei het ventje. „Het is de reus Bommel maar. Ik voelde u
niet aankomen, want ik ben bezig een kwillibrus te maken. Maar
daarvoor heb ik een doorzichtig sillikaat nodig, dat een beetje gebo
gen is, zodat de dingen groter schijnen dan ze zijn, wanneer men ze
huskelt."
Waterstanden
VRIJDAG
Hoogwater
Laag water
26 JANUARI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
03.15
215 15.31
222
09.35
197 21.42
171
Terneuzen
03.36
239 15.48
246
10.05
205 22.11
178
Cadzand
02.51
206 15.05
213
09.15
191 21.20
164
Roompot Buiten
03.05
160 15.21
168
09.24
147 21.35
118
Roompot Binnen
04.30
137 16.56
139
10.45
132 22.35
104
Zierikzee
04.45
15817.10
164
10.55
151 22.55
122
Krammersl. West
05.06
167 17.26
173
10.56
153 23.00
125
Hansweert
04.10
251 16.26
258
10.30
218 22.36
193
Stavenisse/Yerse.
04.51
163 17.16
167
10.56
150 22.56
122
ZATERDAG
Hoog water
Laag water
27 JANUARI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
03.50
219 16.06
222
10.12
200 22.16
170
Terneuzen
04.05
243 16.26
247
10.40
208 22.46
178
Cadzand
03.20
210 15.39
214
09.49
194 21.52
164
Roompot Buiten
03.38
164 15.55
168
10.05
149 22.04
117
Roompot Binnen
05.06
138 17.26
139
11.05
135 23.14
106
Zierikzee
05.20
160 17.40
163
11.30
155 23.25
123
Krammersl. West
05.36
169 17.56
173
11.30
157 23.35
126
Hansweert
04.39
255 16.56
259
11.03
222 23.08
194
Stavenisse/Yerse.
05.26
165 17.42
168
11.30
154 23.30
124
L Lagedrukgebied
HH
O
-fc lichte sneeuw
matige sneeuw
-sfG zware sneeuw
lichle regen
matige regen
zware regen
vv hajïl
1030
Europa: Storm over Frankrijk
VERWACHTING VOOR VRIJDAGMIDDAG 26 JANUARI 200I
Blikvanger op de weerkaart is een diepe depressie net ten westen
van Brest. Dit lagedrukgebied zal in de nacht van vrijdag op zaterdag
over Frankrijk naar Duitsland trekken. De verwachtte koers van de
depressie is een kopie van de befaamde "Lothar" ofwel de kerst
storm van 1999 die zoveel schade heeft veroorzaakt in Frankrijken
Duitsland. Of door deze storm ook zoveel bomen en telefoonpalen
zullen omwaaien is maar de vraag, maar zonder slag of stoot zal de
depressie niet langstrekken. De storm zal naast zeer zware windsto
ten ook een flinke hoeveelheid regen veroorzaken. Zaterdag is de
storm over het hoogtepunt heen, maar is het in Duitsland nog wel
erg regenachtig met vooral in de Elzas en het Zwarte Woud nog een
zeer stevige noordwestenwind. Een krachtig hogedrukgebied boven
Europees Rusland heeft de hele week standgehouden, maar van
daag trekt het de Oeral over naar Siberië. De zachte lucht zal ook de
kou uit Rusland verdrijven. Het hele westen is dan al ruim boven hei
vriespunt, de kou in het oosten zal zaterdag verdwijnen. Nieuwe de
pressies doen een aanval op Europa en trekken volgende week voor
al de Middellandse zee op. Winters is het komende week niet.
De week begon met een sterke stij- Door: Coen Verrijn Stuan
ging van temperatuur en enkele
perioden met regen. Inmiddels komen we in rustiger vaarwater te
recht en wordt het minder nat. De zaterdag is daarop een uitzonde
ring. De weersverandering heeft te maken met de koers van lage
drukgebieden, die zich de afgelopen dagen vooral ten noordwes
ten van ons land bevonden. Van nu af aan volgen ze een andere
koers. Depressies duiken ten zuiden van onze regio Frankrijk in en
daardoor blijft ook de meeste regen uit onze buurt, toch zal het niet
geheel droog blijven. In de hogere luchtlagen is koudere lucht over
Nederland uitgestroomd waardoor zich vrij gemakkelijk buien kun
nen ontwikkelen. De meeste buien vallen vandaag in het westen en
noorden van het land, dus ook in Zeeland en West-Brabant kan een
bui vallen. De zon breekt nu en dan even door en het wordt 7 gra
den. Daarbij staat er een matige, boven open water vrij krachtige
zuidenwind. Vanavond en vannacht klaart het in eerste instantie op
en het kwik kan tot een graad
of 2 dalen. In de nacht neemt
de bewolking echter toe, ge
volgd door regen. Zaterdag
wordt het in de loop van de
dag overal droog en de zon
breekt door. Vanaf zondag
blijven de regengebieden ten
zuiden van ons land, maar
vooral op dinsdag kan er nog
wel een enkele bui vallen.
Tussen de wolkenpartijen in
krijgt de zon ruimschoots de
tijd om de temperatuur nog
naar een normale waarde op
te stuwen. Overdag wordt
het 6 graden, 's nachts blijft
het kwik net boven het vries
punt. De wind draait geleide
lijk naar het zuidoosten.
