PZC
Worstmaker in hart en nieren
Kunstkwartier toont nieuw werk
Mooi van binnen en van buiten
Popfestival School's Out begint aan tweede leven
Inter Scaldes loopt
weer derde ster mis
16
Zierikzeese slager wint vaak goud bij keuringen gilde
ondernemend
zeeland
in detail
Zelf lingerie
maken bij
modevakschool
kunst cultuur
Koorzangers
Scheldeloodsen
naar Australië
Jasz Zondag
vrijdag 26 januari 2001
ZIERIKZEE - Om het ambach
telijk maken van worst in ere te
houden en de worstmakers te
stimuleren, organiseert Het
Worstmakers Gilde jaarlijkse
keuringen van de verschillende
producten. C. van Velzen, sla
ger en worstmaker uit Zierik
zee, is een van die ambachtelij
ke worstmakers. De kwaliteit
van zijn worsten worden tel
kens weer door het Gilde be
loond met goud.
Op de meest onverwachte mo
menten ontvangen de slagers
die aangesloten zijn bij Het
Worstmakers Gilde, het ver
zoek om een bepaald product in
te zenden ter keuring. Na deze
keuring krijgen de slagers een
keuringsrapport over de kwali
teit en een oorkonde. C. van
Velzen, slager en worstmaker
uit Zierikzee is al 25 jaar lid van
Het Worstmakers Gilde. Klan
ten komen van ver voor zijn
producten. En ook de keurin
gen wijzen uit dat zijn kwaliteit
hoog is, de ene gouden oorkon
de na de andere wordt opge
stuurd of uitgereikt.
„Ik heb in het verleden een of
twee keer zilver gekregen, daar
lig ik wel van wakker, ja", be
kent Van Velzen. „De kwaliteit
moet gewoon uitstekend zijn."
Zijn vrouw noemt het worst
maken een uit de hand gelopen
hobby, zelf ziet hij het als een
creatief onderdeel van zijn vak.
Voor mij is het een product dat
leeft. Er valt zoveel te combine
ren en te variëren. Geef tien
worstmakers de opdracht een
kookworst te maken en je krijgt
tien verschillende worsten."
Slagerij Traiteur Van Velzen
heeft standaard zo'n zestig
vleeswaarproducten op de
toonbank liggen. Daarnaast
biedt de worstmaker nog een
tiental eigen specialiteiten aan.
Er is een gestage daling van zo
wel het aantal worstmakers als
de ambachtelijke slagers. Toen
Van Velzen zich 25 jaar geleden
op Schouwen-Duiveland ves
tigde, waren er zo'n 25 am
bachtelijke slagers. Nu zijn het
er nog zes waarvan er twee hun
eigen worsten maken, Van
Velzen en Polderman in Burgh.
Van Velzen: „Het worstmaken
is een tijdrovend karwei en de
investeringen voor een goede
worstmakerij zijn fors. Dat
houdt veel collega's tegen.
Maar als ik een ham van de
groothandel verkoop, net als de
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Jeffrey
Kutterink. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
Echte bakker Piet Daane uit
Vlissingen is een nieuwe brood
soort rijker, het Donker Bos-
brood. Het ambachtelijke
brood is van binnen mals en aan
de buitenzijde robuust. De sa
menstelling van geroosterde
mout. volkorentarwe en rogge
zorgen volgens de bakker voor
een ideale balans. Het brood is
in de winkels aan de St. Jacobs-
passage en aan de Paauwen-
burgweg te koop.
De ondernemersvereniging
Lange Delft heeft een eigen
website geopend, www.lange-
delft.nl. De bezoeker kan een e-
mail verzenden aan de aange
sloten leden en alle winkels be
zoeken, die een eigen internet
site en/of een eigen virtueel fili
aal hebben. De website heeft
verder een zoekmachine, een
activiteitenkalender, een ru
briek geschiedenis en een vaca
turebank.
buurman, wat onderscheidt
mij dan nog van hem? Dan is er
geen lol meer aan."
Het maken van worst heeft Van
Velzen vooral uit de praktijk
geleerd; door te proberen, te
proeven bij collega's en door de
contacten via Het Worstmakers
Gilde, „Het Gilde is goed voor
het hooghouden van de kwali
teit. Die keuringsrapporten ge
ven aan waar nog verbeterd
Ambachtelijk slager en worstmaker C. van Velzen: „Er valt zoveel te combir
kookworst te maken en je krijgt tien verschillende worsten."
variëren. Geef tien worstmakers de opdracht een
foto Marijke Folkertsma
door Ellen De Vriend
VLISSINGEN - Tibetaanse klankmassage
en Indiaanse lichaamsmassage zijn heel
wat anders dan de standaard schoonheids
behandelingen. De Vlissingse schoon
heidssalon A thing of beauty onderscheidt
zich daarmee van andere. Onlangs gingen
de deuren van de salon aan de Groen van
Prinstererlaan open.
Moretta Vader is al tien jaar schoonheids
specialiste en zeven jaar pedicure. Na haar
opleiding begon zij aan de Gerbrandys-
traat in Vlissingen de schoonheidssalon A
thing of beauty. Al snel voelde Moretta zich
ontevreden over de cosmetica en crèmes
van de merken die zij gebruikte. „De pro
ducten waren te synthetisch en bevatten
kleurstoffen, conserveringsmiddelen en
alcohol. Ik heb lange tijd naar alternatie
ven gezocht en vond uiteindelijk de na
tuurproducten van de Duitse Dr. Hausch-
ka. Deze antroposoof gaat ei-van uit dat het
leven een ritme is. Zijn producten worden
volgens homeopathische principes samen
gesteld", vertelt Moretta. Na een cursus in
Duitsland mocht zij de producten in haar
salon gebruiken De schoonheidsspecialis
te is enthousiast over de producten.
A thing of beauty aan de Groen van Prin
stererlaan biedt een aantal nieuwe verzor
gingsmogelijkheden. Behalve de Quick-fit
behandeling, waarbij met amandelklei en
kruiden wordt gewerkt, is Moretta ook
begonnen met Indiaanse massage en Tibe
taanse klankmassage. De normale
lichaamsmassage, die zij tijdens de oplei
ding leerde, vond ze tegenvallen. De Indi
aanse pentoite-güi lichaamsmassage
werkt volgens de schoonheidsspecialiste
stimulerend en ontspannend. Het is een
combinatie van verschillende technieken
en healingvormen die door de Sjamanen en
medicijnmannen van oorspronkelijke In
dianenstammen in Amerika worden ge
bruikt.
Bij het Soundhealing Centrum in Heerlen
volgde de Vlissingse een opleiding ui de Ti
betaanse klankmassage. Zij werkt met
twee klankschalen, één met een hoge en
één met een lage klank. Het geluid daarvan
veroorzaakt trillingen in het lichaam, die
blokkades signaleren en opheffen. De
klanken zij n ontspannend en werken gene
zend, aldus Moretta.
kan worden. Daar heb je echt
wat aan. En we wisselen veel
ervaringen uit. We zijn vooral
een vriendenclub."
door Jacques Cats
KRONINGEN - Maartje en
Kees Boudeling van restaurant
Inter Scaldes in Kruiningen be
ginnen de hoop bijna op te ge
ven. Waar ze al jaren op reke
nen, is andermaal niet gebeurd.
Geen derde Michelinster. Maar
wel al achttien jaar twee ster
ren, troost Kees Boudeling
zichzelf. De langste periode die
een dubbel bekroond restau
rant in Nederland ooit heeft
kunnen volhouden.
Inter Scaldes behoort tot de ze
ven zaken die zich in Neder
land als bezitter van twee ster
ren culinair koploper kunnen
noemen. Dat waren er eerst
tien. Twee restaurants vielen af
omdat de bedrijven werden be
ëindigd. En La Rive (Amstelho-
tel) in Amsterdam moest deze
keer een ster inleveren.
Een derde ster: zal die er nog
wel inzitten?
Het Inter Scaldespaar heeft al
aangegeven de loopbaan te wil
len afbouwen. „Ik denk trou
wens dat ze zo'n derde ster eer
der aan een jonge chef zullen
geven", meent Boudeling.
„Dan hebben ze daar langer
goodwill van."
Navraag
De Kruiningse gastheer heeft
er wel eens navraag naar ge
daan: wat moet je nou in huis
hebben om voor die derde ster
in aanmerking te komen? Dat
leverde tot dusver alleen maar
vage reacties op. In de geest
van: dan moet je twee plus, plus
leveren. „Je krijgt het nooit te
horen waar je aan moet vol
doen."
Links en rechts en vooral in
Frankrijk om zich heenkijkend
en proevend hebben de Boude-
lingen het voor zichzelf vastge
steld: „Wij hadden die derde
ster al moeten hebben. „Daar
zijn we al j aren rijp voor", vindt
Kees. „Wij heben een hele ster
ke brigade. En vanaf het koekje
wordt hier alles in huis ge
maakt. Daar komt geen toele
verancier aan te pas."
De sterren verdeling blijft voor
dit jaar in Zeeland ongewij
zigd: Boven Oud Sluis in Sluis
flonkeren ook nu weer twee
sterren, Nolet-Het Reymers-
waele in Yerseke heeft er een,
net als Het Groot Paradijs in
Middelburg. Het Zeeuwse ster
renbestand lijkt voor de toe
komst verzekerd. „Er zijn er
een paar die daar naartoe
groeien", schat Kees Boudeling
de situatie in. Daarbij verwijst
hij naar Katseveer en naar De
Kromme Watergang in Hoofd
plaat. Maar daar staan in de
keuken dan ook' mensen die
ooit bij Inter Scaldes en Oud
Sluis aan het fornuis hebben 1
gestaan.
OOST-SOUBURG - Onder- of
zwemkleding in grotere maten
is vaak erg duur en dan nog is de
pasvorm zelden perfect. De op
lossing? Zelf je lingerie of bad
pak maken natuurlijk. „Wij
kunnen de patronen in lengte
en breedte aanpassen en de be-
ha-cupmaat kan variëren van
A tot en met H", zegt Winny
Toetenel van de gelijknamige
modevakschool in Oost-Sou-
burg.
„Dames met een maatje meer
zijn dikwijls aangewezen op
saaie modellen in zwart of wit",
vindt Winny Toetenel. Zij be
heert het secretariaat van de
bond van kleermakers en heeft
al vijftien jaar een modevak
school. Vanuit haar huis aan de
Amstelstraat leert zij haar cur
sisten de beginselen van het
zelf kleding maken in groepjes
van maximaal vijf dames. Be
halve de gewone naailessen,
geeft de Oost-Souburgse ook
lingeriecursussen. In vijf lessen
van ieder ruim twee uur wor
den de technieken aangeleerd.
„Mensen zijn vaak verbaasd
over het resultaat: echt mooie
lingerie."
Toetenel vindt het een uitda
ging haar cursisten iets bijzon
ders te leren. Lingerie maken is
de eerste stap, zelf badkleding
maken een volgende. De stoffen
die daarvoor worden gebruikt,
zijn rekbaar en vragen wat ex
tra kennis.
De cursussen worden zowel
overdag als 's avond gegeven.
Expositie schilders Ming Gu en Janny van Damme in Zierikzee
VLISSINGEN - Hel Schelde-
loodsenkoor vertrekt zondag
voor vier weken naar Australië.
De reis, op uitnodiging van de
staat Tasmanië, wordt gemaakt
om het dertigjarig bestaan van
het koor te vieren en het eeuw
feest van de federatie van Au
stralische staten op te luisteren.
Het Schel del oodsenkoor ver
zorgt in Australië een reeks van
optredens. Eerst wordt zeven
dagen door Tasmanië getoerd.
Daarna doet het koor in Hobart
het Classic Wooden Boat Festi
val aan. Hoogtepunt is een op
treden in de elfhonderd zit
plaatsen tellende Federation
Hall, ook in Hobart. Daar wordt
opgetreden met het Tasmanian
Symphony Youth Orchestra.
Het laatste deel van de tournee
speelt zich af in Melbourne,
waar uitvoeringen worden ge
geven tijdens het Holland Festi
val voor Nederlandse emigran
ten. Eind februari keert het
Scheldeloodsenkoor terug naar
Vlissingen.
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Eigenlijk wilden
ze even pas op de plaats maken.
Chris Grinwis en Robbert
Cöhrs, initiatiefnemers van het
Kunstkwartier Zierikzee, had
den geen tentoonstellingen ge
pland in het eerste kwartaal van
dit jaar, maar daar zijn ze snel
op teruggekomen. Zondag 28
januari beginnen weer twee
nieuwe exposities in hun gale
ries Beddeweg en Kos.
„Een mooie aanleiding daar
voor was het verzoek van kun
stenares Janny van Damme om
haar schilderijen bij mij te mo
gen opslaan in verband met de
verbouwing van haar atelier 't
Ooilam in Ouddorp", zegt Grin
wis. Hij toont echter liever
schilderijen dan dat hij ze op
slaat. Hoewel hij de komende
VLISSINGEN - De Louisiana
Rhythm Boys treden zondag 28
januari op tijdens de Zeeuwse
Jasz Zondag in het Arsenaal
Theatercafé in Vlissingen. De
groep speelt oude stijl jazz. De
aanhang is om 15.30 uur.
tijd vooral zelf wilde schilderen,
maakte hij graag ruimte voor
een spontane expositie. Cöhrs
besloot daarop in te spelen en
eveneens een tentoonstelling in
te richten in galerie Beddeweeg
Hij koos voor werk van de Chi
nese schilder Ming Gu. Deze
jonge schilder heeft zich ont
wikkeld te midden van de zeer
oude en rijke Chinese schilder
traditie.
Opleiding
Hij leerde de eerste beginselen
van het schilderen van zijn va
der die hoogleraar is in archi
tectuur en schilderkunst. Na
zijn kunstopleiding in China
studeerde hij aan de Hogeschool
voor de Kunsten in Utrecht.
Vooral de oorspronkelijke be
woners van de hoogvlakte van
Tibet vormen een geliefd onder
werp voor zijn olieverfschilde
rijen In zijn recenter werk
spelen herfst en winter in uit
bundige kleuren een hoofdrol.
Van beide thema's is werk te zien
bij galerie Beddeweeg.
Het werk van Janny van Dam
me in galerie Kos kenmerkt zich
door de diversiteit in onderwerp
en kleurgebruik. Van Damme
maakt abstracte acrylschilde-
rijen met daarin herkenbare
door Ernst Jan Rozendaal
AXEL - Het popfestival School's Out begint aan
een tweede leven. Van 1991 tot en met 1996 werd
het evenement met toenemend succes georgani
seerd, maar daarna werd het stil. Dit jaar vindt
School's Out opnieuw plaats op zaterdag 31
maart. Zij het dat het evenement niet meer in de
openlucht is, maar in de Halle in Axel. Hoofdact is
Dyzack.
De afgelopen vijf jaar bleven mensen vragen of
School's Out weer eens georganiseerd ging wor
den, vertelt Jeroen 't Gilde, een van de oorspron
kelijke initiatiefnemers. „Het festival had een
goede naam. Bij de organisatie waren veel mensen
betrokken en dat betekende dat er veel verschil
lende ideeën leefden. Een aantal organisatoren
wilde dat het festival flink zou doorgroeien. Het
moest het grootste popfestival van Zeeland wor
den.
Dat is niet gelukt en dat viel tegen. Door verschil
len van mening is toen de organisatie uit elkaar
gevallen. Maar de afgelopen jaren kreeg ik zoveel
reacties. Steeds meer mensen kwamen erop terug.
Vertelden dat ze School's Out toch wel te gek von
den."
Met een aantal organisatoren van het eerste uur
en wat nieuwelingen is besloten School's Out een
vervolg te geven. „De opzet is wel iets bescheide
ner", aldus 't Gilde. „Destijds trokken we twaalf
honderd bezoekers In de Halle kunnen er maxi
maal zeshonderd naar binnen. Het is een soort
test. Eens kijken wat de komende jaren de kansen
zijn en op welke manier we het dan moeten aan
pakken."
Programma
Het programma voor de komende editie is bijna
rond. Belangrijkste artiest is de originele Haagse
singer/songwriter Dyzack. In 1999 nep de VPRO
hem uit tot het grootste talent van de Nederlandse
popmuziek. Zijn twee cd's werden door depopcri-
tici lovend onthaald. Een andere blikvanger is de
Deense groep GloryboxDe muziek van de band is
beïnvloed door onder meer Portishead en Sonic
Youth. In de week voorafgaand aan School's Out
treedt Glorybox op in Paradiso in Amsterdam en
in 013 in Tilburg. Uit Zeeland komen Trippin', vo
rig jaar winnaar van de Zeeuwse Popprijs als bes
te band, This Beautiful Mess, Deuces Wild en Un
der Construction. Binnenkort zal nog één band
aan het programma worden toegevoegd,
't Gilde: „School's Out is alleen nog een naam. We
richten ons op een veel bredere groep dan alleen
schooljeugd of jongeren die net van school zijn.
Het programmeren van Dyzack wijst op wie we
mikken. Hij is populair aan het worden maarniet
commercieel. Je moet je een beetje in de muziek
verdiept hebben om te weten wie hij is. Voor die
mensen, muziekliefhebbers die er wat meer dan
gemiddeld mee bezig zijn, is School's Out."
Het festival duwt van 16 tot 24 uur. De voorver
koop begint half februari.
ge drie staan gedichten van de
Vlissingse burgemeester Anne
ke van Dok-van Weele en de
Zeeuwse dichters Hans Verha
gen en Hans Warren.
Medewerkers van de biblio
theek rolden de vlaggen don
derdag uit ter gelegenheid van
de Nationale Gedichtendag.
Daarmee werd ook Vlissingen
Poëzie Stad ingeluid, een ge
dichtenwedstrijd rond het the
ma Vlissingen, oud en nieuw.
Tot 28 februari kunnen hiervoor
bij 't Spui gedichten worden in
geleverd. Op 21 maart vindt de
prijsuitreiking plaats. Tot die
tijd blijven de poëziebanieren
hangen.
In de bibliotheek is een zuil be
kleed met de favoriete gedich
ten van de werknemers en een
aantal klanten. „We hebben het
hier in huis nooit over gedich
ten", vertelt Marloes Wilbers.
„In eerste instantie schrokken
mensen er voor terug om mee te
doen. Maar nadat een paar ge
dichten waren ingeleverd,
kwam iedereen over de brug. Er
zit van alles bij. Van Toon Her
mans tot Lucebert tot Bob Dy
lan. Ook een tekstje van Connie
Palmen. Eigenlijk is dat proza,
maar voor de degene die het
heeft ingeleverd is het poëzie.
Dan krijg je een discussie over
wat poëzie is. Zo maakt een ini
tiatief als dit wel iets los.
Vanaf gisteren ligt in alle boek
winkels de bundel Staalkaart
van Judith Herzberg te koop
voor een rijksdaalder. Voor De
Drukkerij in Middelburg reden
een gedicht van haar aan de
nieuwe glazen gevel te hangen:
De meeste Zeeuwse boekhan
dels lieten het donderdag bij een
wat prominenter plekje voor
poëzie dan gewoonlijk. Boek
handel Van de Sande in Temeu-
zen gaf iedereen die een boek
kocht de ansichtkaarten mee
die Poetry International heeft
laten drukken met beste gedich:
ten van 2000. Het gaat om 'Ra
fels' van Jan Eijkelboom, 'Het
schitterende' van Elma van Ha
ren en 'Kooklust' van Marjolei-
ne de Vos. „We stoppen die kaar
ten in alle boeken, niet alleen in
dichtbundels", aldus Hans van
de Sande. „Ze zijn namelijk be
doeld om mensen voor de poezie
te winnen."
contouren. Fraai voorbeeld
daarvan is haar interpretatie
van de Rotterdamse Erasmus-
brug. Het schilderij onder
scheidt zich vooral door opmer
kelijke kleuren. Sprankelende
kleuren in mooi contrast vallen
ook op in haar weergave van een
Elfenbos.
Haar liefde voor Ouddorp
brengt ze tot uiting in een serie
schilderijen over de natuur in
haar directe woonomgeving.
Verder laat ze zich inspireren
door bloemen, bomen en plan
ten. Van Damme's liefde voor
het schilderen vindt zijn oor
sprong in een simpel doosje wa
terverf van haar kinderen.
Zomaar op een avond jaren ge
leden probeerde ze wat uit met
verf en kwastjes en het resultaat
bleek verrassend. Dat was de
aanzet voor diverse cursussen,
waarin ze zich verschillende
technieken eigen maakte. In
middels wijdt zij zich in haar
atelier-galerie 't Ooilam fullti
me aan de beeldende kunst.
De exposities in de galeries Bed
deweeg en Kos worden zondag
28 januari vanaf 15.00 uur ge
opend met een inloopmiddag.
Op deze middag zijn in het Zie
rikzeese Kunstkwartier ook de
ateliers van beeldhouwer Eric
Odinot, fotografe Marijke Folk
ertsma en tapijt weef ster
Alexandra Stapff open.
In de bibliotheek in Vlissingen hangen vier grote banieren met daarop gedichten, foto Lex de Meester
door Ernstjan Rozendaal
VLISSINGEN - De Nationale
Gedichtendag is in Zeeland be
scheiden gevierd. Alleen biblio
theek/boekhandel 't Spui in
Vlissingen en de Drukkerij in
Middelburg maakten de poëzie
dag duidelijk zichtbaar voor het
publiek. In Vlissingen werden
vier grote banieren met gedich
ten uitgerold, aan de gevel op de
Markt in Middelburg was een
gedicht van Judith Herzberg be
vestigd.
Woorden zijn vreemde zaken
Je kunt er mee maken
Watje wilt
Dichters doen dat
Zij scheppen werelden
Die niet eerder bestonden
Woorden hebben daar zin in
Chris Grinwis en Robbert Cöhrs, initiatiefnemers van de exposities van Ming Gu en Janny van Damme.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Dit gedicht van Willem van
Toorn verwoordt mooi waar het
bij poëzie om draait. Het is een
van de vier gedichten die op gro
te banieren zijn te lezen in 't
Spui in Vlissingen. Op de overi-