Australië is hot als wijnland
PZC
Waterkers luidt
Aziatische keuken in Koudekerke I het voorjaar in
Bakrecords Turbochef
10
Geldmanager
Taxi!
Swatch
Eigenheimer
Ijsthee
vrijdag 26 januari 2001
Australië is 'hot'. Als
trend, wel te verstaan.
Het werelddeel 'down under'
mag zich in een forse belang
stelling van wijndrinkers
verheugen.
John Duval, wijnmaker bij
Australië's wijngigant Sou-
thcorp (onder meer Penfolds,
Lindemans, Seppelt, Wynns) en
vooral verantwoordelijk voor
het grote succes van de zoge
noemde Bin Range met labels
als Bin 389 en Bin 128, is een te
vreden man.
Sinds een jaar of twee is Austra
lië het meest trendy land onder
wijnkenners. Als vakantieland
steekt zijn vaderland de grote
concurrent VS stevig naar de
kroon. Wereldwijd neemt bo
vendien de belangstelling voor
de nogal curieuze, tamelijk gro
ve Australische keuken (kan
goeroevlees) flink toe.
De vraag naar 'zijn' product,
wijn, is wereldwijd zo groot, dat
de nieuwe oogsten in enkele
maanden volledig zijn uitver
kocht. Dat de vorig jaar in zijn
land gehouden Olympische
Spelen daartoe een steentje
hebben bijgedragen, zal duide
lijk zijn, Maar met een brede
smile geeft hij me twee andere
voorbeelden die aangeven hoe
de zaken soms in je voordeel
kunnen uitpakken.
„Toen koning Rama van Thai
land ernstig ziek werd, ver
scheen in de Thaise kranten het
bericht dat hij op advies van zijn
artsen elke dag twee glazen Au
stralische wijn moest drinken.
In een mum van tijd stortte de
hele Aziatische wijnmarkt zich
op ons. En toen karateacteur
Jackie Chan, een groot wijnlief
hebber, in een van zijn films na
een avontuur in Australië met
316 magnums Grange Hermita
ge van Penfolds naar Hongkong
terugkeerde, was het hek hele
maal van de dam. Azië is onder
meer dankzij die twee gebeurte
nissen nu een van onze belang
rijkste markten".
De wijnindustrie in Australië
lijkt eindelijk te beseffen wat ze
de afgelopen vijftien jaar heeft
losgemaakt en vooral: wat daar
de consequenties van zijn. Met
indrukwekkende ijver en intel
ligentie hebben de wijnmakers
in dat onmetelijke werelddeel
zich een weg gebaand naar de
top van deze industrietak. En
hoewel minder dan een schame
le vijf procent van de totale
mondiale wijnproductie uit Au
stralië komt, liggen namen van
bedrijven en ideeën van hun
wijnmakers nu op ieders lippen.
Duval sprak ik al weer een tijdje
geleden tijdens een proeverij in
Amsterdam. Het was ronduit
een wonder dat deze vriendelij
ke Australiër zomaar wat tijd
kon vrijmaken om op 'toernee'
te gaan. Australische wijnma
kers zijn op dit moment mis
schien wel de drukst bezette
mensen in de hele wijn wereld.
Niet alleen hebben ze hun han
den vol aan de productie van
hun wijnen, uit alle delen van de
wijnwereld stromen bij hen ook
de verzoeken binnen om te ko
men adviseren. Zelfs de arro
gante Fransen vragen nog wel
eens een adviesje aan Duval.
„Vooral bedrijven die wijnen
willen maken die jong al lekker
rijp zijn, willen weten hoe we
dat doen", vertelde Duval.
Giganten
Kleintj es bestaan in Australië in
elk geval haast niet meer. Elk f a-
miliebedrijf, van oorsprong
dikwijls Duits, wordt opgeslokt
door giganten als Mildara Blass
en door een ander fenomeen van
ongekend formaat, Orlando ge
naamd. Het bekendste product
van dat laatste bedrijf is Jacob's
Creek en dat staat hier in de
schappen van elk zichzelf res
pecterende supermarkt.
Jacob's Creek is zelfs de best
verkopende wijn in Engeland,
waar Orlando met het label aan
zijn opmars begon. De wijn is
vernoemd naar een klein zijri
viertje van de North Para River,
in een gebied dat we nu kennen
als de Barossa Valley. De Duitse
immigrant Jacob Cramp legde
daar rond 1880 de basis voor
wat nu eenongekende wijnreus
is.
Daar zetelt nu ook het hoofd
kantoor van Orlando, overigens
geheel in handen van het Franse
Pernod Ricard. Dat hypermo
derne bedrijf maakt miljoenen
flessen wijn en ze zijn bijna alle
maal van goede tot uitstekende
kwaliteit. Het is dan ook geen
wonder dat supermarkten als
Albert Heijn, afhankelijk van
bedrijven die volume kunnen
leveren, graag zaken met derge
lijke bedrijven doen. Om u een
idee te geven, Orlando produ
ceert de volgende labels wijnen:
het genoemde Jacob's Creek, St.
Hugo, St. Helga, Jacaranda
Rich en (nade aankoop van
Wyndham Bstate in Hunter Val
ley) Richmond Grove, Hunter
Estate, Saxonvale, Montrose en
Graigmoor.
Om aan de enorme vraag naar
wijn te kunnen voldoen, intro
duceerde het land drie j aar gele
den 'The 2025 strategy'. Het is
de saaie titel van het zeer ambi
tieuze aanvalsplan om produc
tie en kwaliteit in 25 jaar sterk
te verhogen Het plan voorziet
onder meer in het bijplanten
van veertigduizend hectare en
er zal bovendien harder dan ooit
in regeringskringen worden ge
lobbyd voor een oplossing van
een probleem dat vestiging van
nieuwe wijnbedrijven nu nog in
de weg staat: water.
Australië heeft weliswaar nog
tienduizenden hectaren uitste
kende wijnbouwgrond braak-
liggenmaar wat heb j e daar aan
als er geen water in de buurt is?
De aanleg van waterreservoirs
vergt 'down under' een nauwe
lijks te bevatten investering en
die is sinds mensenheugenis
vrijwel dagelijks onderwerp
van grote meningsverschillen in
de Australische politiek.
Peter van der Hoest
Bij Penfolds, nu één van de beste wijnbedrijven in Australië, bewa
ren ze zorgvuldig alle correspondentie tussen de in 1844 naar Au
stralië geïmmigreerde dr. Christopher Rawson Penfold en zijn fa
milie in het Engelse Brighton.
Australische wijnboeren hebben de laatste jaren alle reden tot lachen.
foto's Michael Collins
Een mini-pizza klaar in een
minuut en 55 seconden,
drumsticks in 2.50 minuten,
lamskotelet in drie minuten,
Franse frietjes in 50 seconden.
Alle traditionele bakrecords
gaan aan diggelen met de Tur
boChef, de supersnelle oven
die binnenkort op de markt
komt.
Voorlopig is de snelle oven -
een combinatie tussen een
magnetron en een hetelucht-
oven- alleen verkrijgbaar in
de professionele uitvoering.
„De oven is zeven tot tien keer
sneller dan een combi-magne
tron. Dat betekent dat je ge
rechten echt heel snel op tafel
kan krijgen", zegt marketing
manager Erwin Boon van het
Arnhemse bedrijf Gelpa ver
pakkingen. Gelpa brengt de
oven samen met Belluno
(Keukens) op de Nederlandse
markt. Het Arnhemse bedrijf
levert de zogeheten pressware
wegwerpverpakking en aller
lei benodigheden, Belluno de
oven zelf. Volgens Boon is
pressware de enige verpak
king die de oventemperatuur
van 315 graden kan weer
staan.
De TurboChef vindt z'n oor
sprong in de luchtvaarttech
nologie. Boon: „Een ingenieur
van de Boeing-fabriek die
zich bezighield met luchtstro
men is op het idee gekomen.
Hij is bezig gegaan met het ge
geven dat lucht met een be
paalde snelheid de ene keer
warmte en de andere keer kou
oplevert." Samenwerking met
een software-ingenieur lever
de uiteindelijk de TurboChef
op. De oven is snel, wordt aan
de buitenkant niet heet en is
geurarm.
In Amerika is het apparaat
een groot succes, evenals in
Engeland. In Nederland ligt
de weg naar het succes open.
Op de vorige week gehouden
Horeca Vakbeurs kreeg de
oven de innovatieprijs.
In de Verenigde Staten is de
snelle oven inmiddels in een
consumentenversie te koop,
voor de lieve som van 2000
dollar .ongeveer 4700 gulden.
Binnen twee j aar moet de con
sumentenversie van de Tur
boChef op de Europese markt
verschijnen.
Onder de Chinees-Indische
restaurants heeft zich de
laatste jaren een fikse verschui
ving voorgedaan. De concurrentie
van andere etnische keukens heeft
deze oudste categorie van uit
heemse restaurants gedwongen
de bakens te verzetten. De restau
rants die zich niet aanpasten aan
de veranderende tijd legden het
loodje en de overlevers dingen
naar de gunst van de gast met een
vernieuwde kaart en uitgebreide
buffetten.
Het is niet alleen Chinees en In
disch wat de kok schaft maar
nieuwe gerechten worden ontleend
aan andere keukens van Azië, met na
me die van Thailand en Japan. Orien
tal Garden in Koudekerke is een voor
beeld van die nieuwe aanpak en
ontwikkeling. Hoewel het Chinese
karakter overheerst en er nog heel wat
nasi gorengvariaties op de menukaart
prijken, is er ook een keus uit Thaise
vooy- en hoofdgerechten en Japanse
Tipanschotels.
Om die brede oriëntatie te benadruk
ken afficheert Oriental Garden zich
niet als Chinees-Indisch maar noemt
het zich Aziatisch specialiteiten res
taurant.
Tijdens de eerste kennismaking valt
me de aangename sfeer op, het restau
rant is groot met veel ruimte tussen de
tafels en het is er licht. Eén van de
wanden is over de volle breedte be
kleed met brokken steen, waartussen
planten groeien en waterstroompjes
ontspringen. In het nagebootste berg-
beekje daaronder zwemmen exoti
sche vissen. Een bezoeker hoor ik
zeggen dat er ook kreeften zwemmen
maar die kan ik zo gauw niet ontdek
ken. Het geklater van het water klinkt
aangenaam en rustgevend in de oren.
De bediening is vriendelijk, ja zelfs
vrolijk en zeer behulpzaam bij het uit
leggen van de kaart die overigens heel
overzichtelijk is. Het begint met tien
soepen en bijna dertig voor- en bijge
rechten, waaronder een selectie dim-
sum, een stuk of vijf kleine hapjes
Vrijwel alle gerechten kunnen worden
afgehaald of kunt u op heel Walcheren
laten thuisbezorgen.
De prijzen zijn normaal, dat wil zeg
gen dat je in het restaurant duurder
uit bent dan bij afhaal. Zo kost mijn
Thaise soep Tom Yam Koong 8,75 en
afgehaald 7,75. Tom Yam Koong
staat omschreven als een pikante soep
met garnalen en is overheerlijk maar
niet te scherp, tenzij je de twee peper
tjes (rawit) oppeuzelt. Het is een soep
je met tamelijk veel cocosmelk en ver
se kruiden en specerijen in de vorm
van blaadjes en wortels, wat een au
thentieke indruk maakt. Cocos en de
frisse citroensmaak van citroengras
en djeroek poeroet (ik gebruik de mij
het best bekende Indische benaming)
Aziatisch specialiteiten restaurant
Oriental Garden
Schuttestraat 10-12
4371 AD Koudekerke
Tel 0118-551122
Sluitingsdag: maandag
Keuken op van 12.00 tot 22.00 uur
Creditcards: alle
Kinderen: kindermenuutjes
Rolstoel: ja
Vegetarisch: speciale gerechten
gecombineerd met de beetgare grote
garnalen vormen een verrukkelijke
combinatie.
San Kwak
Als hoofdgerecht kies ik één van de
tien visgerechten: San Kwak, ofwel
tongfilet met krab en garnalen in
kreeftensaus 39,25). Ik kies er nasi
goreng,in dit geval Chinese gebakken
rijst, dus met stukjes vlees en omelet,
bij in plaats van witte rijst wat de prijs
met een paar gulden verhoogt. Op het
afhaalmenu staat San Kwak voor
29,75 genoteerd.
De San Kwak wordt opgediend op een
groot wit bord met een rand van flin
terdunne schijfjes komkommer en
wortel, zodat het gerecht mooi oogt.
De krab is verwerkt in de vrij fors uit
gevallen tongrolletjes en ik proef dat
we hier niet te maken hebben met de
delicate tong uit eigen wateren maar
met de veel lossere en volstrekt anders
smakende Atlantische tong of liever
Senegalese tong. Niettemin een heel
lekker gerecht.
Oriental Garden durft wel eens buf
fetten op te luisteren met Thaise dan
seressen. Maar ook zonder die kunst
uiting zijn er iedere vrijdag-zaterdag
en zondagavond lopende buffetten
met Aziatische gerechten voor 24,75
(vrijdag) en 29,75 (zaterdag en zon
dag) persoon vanaf 17.30 uur.
Een maandmenu van zeven gangen
kost 49,75 en de kok maakt een ver
rassingsmenu voor een prijs die de
gast bepaalt, tussen dertig en honderd
gulden.
En voor de gastenbinding is er een
spaarkaart die met 25 stempels 1
voor elk besteed tientje) recht geeft op
een cadeaubon.
Rien van Reems
Waterkers werd in ons land nauwelijks aangekeken tot
op het moment dat de watergroente door vervuiling
van het water uit onze beken en sloten was verdwenen.
Merkwaardig, maar een feit is wel dat tot in de j aren zeventig
er geen mens in ons land was die de waterkers als een water
groente of -kruid kon waarderen.
Tegenwoordig wordt water
kers ook in ons land ge
kweekt. Het is een gevoelige
plant die hoge eisen stelt aan de
kwaliteit van het water dat niet
alleen heel zuiver maar ook
stromend moet zijn en boven
dien nog redelijke hoeveelheden
zouten en ijzer moet bevatten.
De smaak van de gekweekte wa
terkers is wat minder opvallend
dan die van de echte wilde wa
terkers. Omdat vrijwel niemand
meer weet hoe die smaak was.
Waterkers leent zich bij uitstek
om biologisch te worden ge
kweekt. Aan de in ons land ge
kweekte waterkers hangt dan
ook vrijwel altijd het EKO-la-
bel.
Voorjaar
Waterkers is er vrij wel het gehe
le jaar door. Alleen in januari
ontbreekt ze in het assortiment
in de supermarkt en bij de bete
re groenteman. In februari ech
ter komt de eerste waterkers
van het nieuwe jaar op de
markt. En die, geloof het of niet,
brengt iets van het komende
voorj aar met zich mee. Een goe
de reden omjuistin deze ti j d van
het jaar gerechten met water
kers te bereiden of om er gerech
ten mee te garneren.
Waterkers heeft een pittige
smaak en daarvan maken Fran
se koks al eeuwenlang gebruik.
Onder invloed van de Nouvelle
Cuisine uit de jaren '70 en '80
van de vorige eeuw gebruikt
men de waterkers niet alleen om
er gerechten mee te garneren.
Men gebruikt de waterkers voor
het maken van soepen en sau
zen. Men dient de watergroen
ten gesmoord of gestoofd op bij
gerechten met vis en lichte
vlees- en gevogeltesoorten. Wa
terkers leent zich, evenals spi
nazie, bijzonder goed om in een
wok, onder voortdurend roeren
en omscheppen, te bakken.
De waterkers die in ons land
wordt verkocht komt niet uit
sluitend uit Nederlandse kwe
kerijen. Ook Italië, Frankrijk,
Belgie en Duitsland behoren tot
de leveranciers van waterkers
op onze markten. Ze verschillen
onderling niet eens zo heel erg
veel. De echte verschillen zitten
in de versheid van de waterkers
en de versheid staat ook garant
voor een goed smaak. Let er bij
aankoop dan ook op dat de
blaadjes er vers en niet verlept
uitzien. De kleur moet helder
groen zijn en op de blaadjes mo
gen geen verkleuringen of brui
ne plekken te zien zijn.
Hans Belterman
In de dagelijkse receptenru
briek op pagina 4 treft u volgen
de week suggesties aan voor ge
rechten die juist door het
gebruik van waterkers iets van
het naderende voorjaar in zich
hebben.
Voor wie dit jaar nu eindelijk
wil weten, waar zijn geld
blijft, is er de nieuwe versie van
de GeldManager. Dat is een
computerprogramma op cd-
rom voor het bijhouden, behe
ren en begroten van de finan
ciën. Een maandbegroting laat
bijvoorbeeld zien of een huis
houden gemiddeld genomen
uitkomt met de inkomsten. Zo
wordt duidelijk hoeveel er aan
woonlasten gespendeerd kan
worden of hoeveel er is te reser
veren voor grote uitgaven. De
cd-rom bevat ook cijfers van
vergelijkbare huishoudens. Het
Nibud, het Nationaal Instituut
voor Budgetvoorlichting heeft
het schijfje uitgebracht. Het is
te bestellen door 55 gulden over
te maken op Postbankrekening
36 87 00 (Nibud Utrecht, bestel
code C87).
Een half uur op de taxi wach
ten in de regen? In Oslo is dat
voorgoed verleden tijd. Siemens
heeft er een slim netwerk ge
bouwd, waardoor een beller me
teen contact krijgt met de
dichtstbijzijnde, beschikbare
taxichauffeur. Het netwerk
maakt de taxicentrale overbo
dig. Je belt gewoon Taxi Scout-
zo heet het systeem. Dat bepaalt
de locatie van de beller. Omdat
alle tweeduizend taxi's in Oslo
zijn uitgerust met GPS, weet
Taxi Scout ook meteen welke
chauffeur in de buurt zit. Het te
lefonisch contact tussen rijder
en passagier is in een wip ge
legd. Als de chauffeur de Want
oppikt, zet hij Taxi Scout even
uit.
Swatch heeft voor Valentijns
dag een horloge gemaakt
dat grappig en romantisch moet
zijn. Het horloge met de naam
Amour Total (prijs 100 gulden)
is ontworpen door de Zwitserse
kunstenaar Albin Christen. Ook
op internet fantaseert Swatch
verder op Valentijnsdag
(www.swatch.com). Net als bij
het horloge duikt daar het Huis
van de Liefde op, vanwaaruit je
een elektronische kaart kunt
versturen naar je geliefde.
Eigenheimers? Zelf produce
rende ontwerpers 1980-
2000' heet de jongste tentoon
stelling van het Nederlands
Textielmuseum in Tilburg. De
titel knipoogt naar de vrolijke
interieurstof Eigenheimer die
Ton Hoogerwerf en Gerwin van
Vulpen op de markt brachten in
1985. Op deze stof brachten zij
driedimensionele applicaties
aan van rubber en kunststof.
Onder de naam Cubic 3 Design
ontwierp het duo sieraden, stof
fen, meubels en interieurs. De
laatste decennia staat Neder
land bekend om de grote hoe
veelheid ontwerpers uit allerlei
disciplines, die zelf produceren.
Deze ontwerpers denken zo hun
ideeën het best te kunnen uit
voeren. In de ogen van de con
servatorvan het Textielmuseum
zijn ze 'eigenheimers' in de posi
tieve zin van het woord. De ten
toonstelling loopt tot en met 2
september.
Samen met Nestea gaat Coca-
Cola nu ook koolzuurvrije
ijsthee op de Nederlandse
markt. IJsthee mèt bubbeltjes
was er al langer. De levering aan
de vaderlandse supermarktenis
in maart gepland. Het nieuwe
assortiment kent de smaken ci
troen, perzik en limoen. De
nieuwe ijsthee krijgt driever-
pakkingen: literpakken, 33 cl-
flesjes en 0,2 literflesjes. Op de
gestaag groeiende ijstheemarkt
moet de Coca-ijsthee het onder
meer opnemen tegen namen als
Liptonice en Pickwick Fresh
Tea.