In Davos heerst staat van beleg
B S Automatisering mikt op expansie
Consumenten kopen
minder dure spullen
marginalia
KPN
E-controle
Euro-BTW
Zwitserse stad bereidt zich voor op World Economie Forum
Baas Déminor
ontkent band
Canal Plus
het bedrijf
Collectieve sector heeft
meeste profijt van groei
PZCeconon
donderdag 25 januari 2001
Met de fiets naar KPN, dat
hoor je niet te doen. Voor
KPN's mooie glas- en staalpa-
leis aan de AIO in Amsterdam,
waar de meeste representatieve
bijeenkomsten worden belegd,
kun je vlak voor de voordeur je
auto parkeren en dan overdekt
naar binnen marcheren.
„Die fiets mag daar niet staan",
zegt de portier afgemeten als we
het rijwiel op zijn standaard
hebben gezet, naast een lege
parkeerplaats. „Dat zijn de re
gels." Zal ik 'm op een parkeer
plaats zetten dan7 Dat hoort de
chef. Hij komt aanlopen,
portofoon klaar in de hand. „U
moet met die fiets van het ter
rein af. U kunt omrijden naar de
achterkant en daar de fiets stal
len, in de kelder." Dat is een lan
ge weg, en om tien uur begint de
persconferentie. Heren van
KPN, u blijft ambtenaren. „Dat
heeft er niets mee te maken. Het
zijn de regels." Dat bedoel ik.
„Oh ja, meneer u mag even met
mij meelopen, dan zullen wij uw
gegevens noteren. U hoort hier
meer van."
We rijden van het terrein af en
zetten de fiets aan de openbare
weg.
Vanaf dat punt zien we een rij
van elf fietsen op KPN-territoir
staan, uit het zicht van de por
tiersloge. 'Verboden fietsen te
plaatsen' staat op een blauw
bord, (Fred van Essen)
E-mailen en internetten op
het werk, mag dat? Jawel,
zolang iedereen zich maar net
jes aan de regels houdt. Om de
werknemers daarbij een handje
te helpen, heeft AkzoNobel een
folder gemaakt die is verspreid
met de laatste editie van het
personeelsblad.
Het chemiebedrijf gaat niet
over één nacht ijs en maant de
werknemers zich te gedragen.
Zo dienen zij zich 'te onthouden
van een onbehoorlijk gebruik
van e-mail en Internet'. Dus is
het niet toegestaan 'pornografi
sche, obscene, gewelddadige,
discriminerende of racistische
informatie te verzenden en/of in
bezit te houden'. En voor wie
mocht denken dat het allemaal
wel losloopt, heeft Akzo nog een
laatste waarschuwing: 'Ge
bruik van e-mail en Internet dat
in strijd is met deze regels kan
leiden tot arbeidsrechtelijke
sancties, waaronder in ernstige
gevallen ontslag'.
Betekent dit alles dat het bedrijf
zelf ook zorgvuldig omgaat met
de nieuwe technieken en dus
niet in de mail van zijn werkne
mers snuffelt?
Nou, Akzo houdt een slag om de
arm: 'Teneinde de belasting van
het netwerk en zijn componen
ten te controleren, is een techni
sche controle op het gebruik van
e-mail en Internet noodzake
lijk.' Totdat Akzo, heel toeval
lig, op ongewenste inhoud stuit.
(GijsMoes)
Het groeit ze een beetje boven
de pet, de winkeliers. Eerst
was er de vrees voor een millen
niumbug in de kassa's, nu moet
de BTW weer omhoog en straks
komt de euro. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat het een en an
der door elkaar gehaald wordt.
Een man was op zoek naar een
basketbal. Bij Perry Sport lag
een exemplaar voor 39,95. „Ik
kom straks terug", zei hij.
Dat straks werd morgen. Maar
wat bleek toen bij de kassa: de
bal kostte ineens 50,60 gul
den. De kassamevrouw snauw
de hem toe: „Ja meneer, de BTW
is omhoog gegaan."
Een snelle berekening leerde
dat de bal door de BTW-verho-
ging van 1,5 procent slechts een
dubbeltje of vijf, zes duurder
moest zijn. Geen 10,65. Dat
wreef hij de kassajuf onder de
neus. Beduusd zei zij toen: „Nou
ja, het hoofdkantoor heeft de
nieuwe prijzen doorgegeven."
Thuis nam de man de rekenma
chine er maar eens bij: 50,60
werd gedeeld door 2,20371 (de
waarde van 1 euro) en wat bleek:
de nieuwe prijs voor de bal is
22,96 euro.
En dat is nou net zo'n psycholo
gische prijs die de winkeliers
graag op het prijskaartje zetten.
Een logischer bedrag in elk ge
val dan 50,60. Het omprijzen
naar de euro is dus al begonnen.
(Alex Bogers)
In de jaren tachtig wilde pro
fessor Klaus Schwab met zijn
World Economie Forum in
Davos het nuttige met het aan
gename verenigen: een jaar
lijks onderonsje van de
internationale zakenelite, af
gewisseld met wintersportge
neugten. Maar de wereldza-
kentop is Davos boven het
hoofd gegroeid. Skiërs en
snowboarders zijn op de vlucht
geslagen voor de lawine van
bijna drieduizend plutocraten
en politici die vanaf vandaag
het wintersportoord over
spoelt.
door Bob Kroon
DAVOS - De politie, de kanto
nale ME en een kleine duizend
Zwitserse soldaten zijn ingezet
voor de jamboree van 33
staatshoofden of regeringslei
ders, plus topmanagers van
multinationals met een geza
menlijke omzet van zo'n 1000
miljard dollar. Oliesjeiks, ty
coons, IT-superyups, weten
schappers, kunstenaars en mu
zikanten kunnen in Davos vijf
dagen lang brainstormen in het
bunkerachtige Kongresshaus
en hun luxe hotelsuites.
Voor Nederland zijn de vice-
premiers Jorritsma en Borst
van de partij. Zij treffen ge
sprekspartners als Jasser Ara
fat en Shimon Peres, koning
Gustav van Zweden, de Zuid-
Afrikaanse president Thabo
Mbeki en de Joegoslavische
leider Kostunica. Ook kop
stukken van de Verenigde Na-
j ties zijn er, onder wie secreta
ris-generaal Annan en WTO-
baas Mike Moore. Ruud Lub
bers, de nieuwe Hoge Commis-
I saris voor de Vluchtelingen,
heeft wegens werkzaamheden
j afgezégd.
Loodzwaar
Het hooggespannen devies van
het World Economie Forum
luidt dit jaar: 'Overbruggen
van tegenstellingen'. Een lood-
I zware opgave, want die tegen
Een gewapende politieman bewaakt achter het prikkeldraad het terrein rond het Kongresshaus, plaats van samenkomst van het Fo
rum. foto Alessandro della Valle/AP
stellingen beginnen al in
Davos, waar de plaatselijke
bevolking deze kapitalistische
Olympiade steeds minder ziet
zitten. „De problemen worden
ieder jaar groter", moppert ca-
féhoudster Fabienne Wüst.
,Het openbaar vervoer is prak
tisch lamgelegd door de op
tocht van limousines en de vei
ligheidspatrouilles." Marco
Frederici, eigenaar van een
lampenwinkel vlak tegenover
het congrescentrum: „De
hoofdstraat is hermetisch af
gesloten Ik kan de tent beter
een week dichtgooien." De
plaatselijke McDonalds, sym
bool van de globalisering, zag
vorig jaar al zijn ruiten sneuve
len. Het restaurant heeft nu de
stalen rolluiken laten zakken.
De Zwitserse overheid heeft
alle demonstraties verboden,
maar de ervaring leert dat dit
averechts werkt. „Ze azen op
de tv-camera's uit de hele we
reld", zegt een bezorgde poli-
tie-inspecteur. Vlak tegenover
het congresgebouw wordt in
een wat bescheidener zaaltje
bovendien een 'Tegenforum'
gehouden van anti-globalis-
ten.
Leger en politie hebben de toe
gangswegen afgegrendeld voor
onwelkome belangstellenden.
Aan de grensovergangen en op
de luchthavens zijn de afgelo
pen dagen driehonderd
potentiële raddraaiers terug
gestuurd op last van Justitie
minister Ruth Wetzler. Was
hington heeft Amerikaanse
toeristen aangeraden Davos
tot het eind van de maand te
mijden. Dit alles leidde in
Zwitserland tot de nodige wre
vel.
Onderwijzeres Corinne Sauter
bezweert dat ze zal tegenstem
men als de inwoners van Davos
over enkele weken worden ge
raadpleegd over een krediet
van 20 miljoen franken (34 mil
joen gulden) voor de uitbrei
ding van het Kongresshaus ten
behoeve van het WEF. „De ar
men van de wereld worden er
toch niet beter van", zegt Sau
ter grimmig. Het collectief van
de Zwitserse WEF-oppositie
'Public Eye on Davos' is het
daar roerend mee eens.
De organisatie zegt hoe dan
ook luidruchtig haar opwach
ting te zullen maken in de stra
ten van Davos. Daarmee wil
'Public Eye' de rommelige
maar steeds machtiger opposi
tie in brede lagen van de we
reldbevolking onderstrepen
tegen het 'neo-liberalisme'
het geloofsartikel van de nieu
we economie.
Kloof
WEF-goeroe Schwab ziet het
met lede ogen aan. Volgens hem
slaat de oppositie de plank
'volledig en soms moedwillig
mis'. Schwab is bereid tot dia
loog met de oppositie, 'maar
niet met relschoppers'. Een
aantal vakbondsleiders en
Amnesty International beho
ren tot de officiële genodigden.
Met de Wereldhandelsorgani
satie WTO betoogt Schwab dat
zonder een gezonde wereldeco
nomie de armen in ontwikke
lingslanden lotsverbetering
wel kunnen vergeten. Vandaar
de 'Overbrugging van Tegen
stellingen'.
De groeiende kloof tussen arm
en rijk, zelfs in de Derde We
reld, staat als voornaamste
punt op de agenda van de
werkgroepen.
Voor hun lidmaatschap van de
eliteclub betalen deelnemers,
zoals de Nederlandse vast
goedmagnaat Zadelhof, jaar
lijks een halve ton. Daar komt
nog eens 20.000 gulden boven
op voor deelname aan het fo
rum in Davos. Elf grote multi
nationals, zoals Dupont en Sun
Microsystems, betalen per jaar
bovendien tussen de 200.000 en
650.000 gulden voor het voor
recht zich 'institutionele part
ners' te mogen noemen van
professor Schwab en diens
World Economie Forum. Maar
of zo'n besloten elite er in zal
slagen de schrijnende tegen
stellingen tussen arm en rijk
weg te redeneren, is de vraag.
GPD
AMSTERDAM - „Uit de lucht
gegrepen insinuaties, onjuist en
onzinnig." Met die woorden
reageert Paul Frentrop, direc
teur van het Belgisch-Neder
landse onderzoeksbureau
Déminor op een artikel in het
Financieele Dagblad.
de krant bestaan er
banden tussen Déminor en Ca
nal Plus en zou de aandeelhou
dersactie die Déminor voert te
gen UPC zijn ingegeven door
belangen van Canal Plus, een
concurrent van UPC.
InDéminor, een juristenbureau,
blijkt het Belgische bedrijf De-
Scomgrootaandeelhouder (34,4
procent) te zijn. De eigenaar-be
stuursvoorzitter Daniel
Weekers van Deficom, een in
vesteringsmaatschappij in in
ternet- en mediaondernemin
gen, bezit naast zijn belang in
Déminor ook 13 procent van de
Poolse poot van Canal Plus. Hij
bad tot vorig jaar ook een be
lang in Canal Plus België.
In beide landen concurreert
UPC met Canal Plus. Volgens
bet FD opereert Déminor daar-
door Jeffrey Kutterink
YERSEKE - Vissers willen niet
alleen weten hoe ze kunnen en
moeten varen, maar ook waar ze
zijn geweest, waar de meeste vis
zwemt, waar andere schepen
zich bevinden en of er gevaren
op de loer liggen. Daarvoor zijn
zeer gedetailleerde zeekaarten
een eerste vereiste.
Kaarten die ook actueel zijn en
blijven, ook voor wat betreft
boeien en scheepswrakken. Bo
vendien is het meer dan handig
om te beschikken over de laatste
weervoorspellingen. B S Ma
ritiem in Yerseke levert een
computersysteem die al dat
soort informatie kan verzame7
len en overzichtelijk op één
scherm kan weergeven.
B S Maritiem is een van de vijf
afdelingen van B S Automati
sering. Jan Willem Bol (B) en Pe
ter Sinke (S) startten in 1992
met B S, dat volledig is gericht
op kantoorautomatisering. „De
eerste twee jaar deden we zaken
uit mijn slaapkamer", herinnert
Jan Willem Bol zich nog goed.
„Op dat moment was het gebied
tussen Bergen op Zoom en Goes
nog een blinde vlek als het gaat
Managing Director Bol van B S Automatisering bij de Navi-Fisher, een uitgebreid navigatiesysteem.
Naam
B S Automatisering
Plaats
Yerseke
Opgericht
1992
Aantal werknemers
22 (inclusief parttimers)
Omzet
3,3 miljoen gulden
door niet 'onafhankelijk' ten
opzichte van UPC, waartegen
bet bureau vorige week in Ne
derland een actie is begonnen
Met die actie - in opdracht van
beleggers waaronder ABP en
PGGM - probeert Déminor klei
ne aandeelhouders te mobilise
ren tegen de leiding van UPC.
Die zou 'ondoorzichtig' opere
ren en mogelijk de belangen van
de kleine aandeelhouders ver
kwanselen ten gunste van
grootaandeelhouder United
Globalcom (52 procent). De
Raad van Commissarissen zou
oen vriendenclub van investeer
ders zijn in en om United Glo
balcom en zakenrelatie Philips.
Déminor zou zich schuldig ma
ken aan hetzelfde door zijn ver
band met Canal Plus en het feit
dat Weekers zich in de Raad van
Commissarissen van Groupe
Defi/Deficom laat vergezellen
door een zus en neef.
Volgens Frentrop is Deficom al
leen als geldschieter betrokken
°'l de oprichting van Déminor
1111990. „Daarom houdt hij nog
een aandeel. Maar Deficom en
Deneer Weekers hebben bij Dé-
Dlnor niets te vertellen en geen
■üzage in dossiers. Wij werken
Det voor Canal Plus. Wat het
verhaal over de zus en neef van
Weekers betreft: er is geen ver
band met Déminor, maar ik kan
<jeggen dat als wij daarover zou
den moeten adviseren aan een
"dant, wij dat zeker als afkeu
renswaardig zouden melden."
om automatiseringsbedrijven."
Na twee jaar verhuisde het be
drijf naar een pand in de Groe-
nmx van Zoelenstraat in Yerse
ke, alwaar de onderneming zo
hard groeide dat B S in 1996
opnieuw alle apparatuur in do
zen pakte en versjouwde naar
een bedrijfsgebouw aan de
Grintweg. In de afgelopen vier
jaar is het bedrijf vier keer zo
groot geworden Er werken nu
22 mensen op vijf afdelingen.
Netwerken
B S houdt zich onder meer be
zig met het aanleggen van net
werken. „Dat betekent dat we
niet alleen de kabels trekken,
maar ook de computers en rand
apparatuur leveren", verduide
lijkt Bol De afdeling telecom
verzorgt alles wat nodig is om
een bedrijf bereikbaar te ma
ken, van het aanvragen van lij
nen tot het installeren van tele
fooncentrales. In de cursuszaal
verzorgt de afdeling opleidin
gen cursussen op het gebied van
computers, software en Internet
voor enkele honderden mensen
per jaar. En de mensen van 'soft
ware' verkopen besturingssys
temen (zoals Windows), kan
toorsoftware en financiële
pakketten. Zo nodig schrijven
de medewerkers op basis van
die standaardpakketten eigen
software om te zorgen dat aan
bepaalde specifieke eisen kan
worden voldaan.
Het meest bijzondere van B S
is de afdeling maritiem, die een
jaar geleden aan het bedrijf is
toegevoegd. Het is een klein on
derdeel van het bedrijf, want er
werken welgeteld twee mensen.
Oud-zeeman Jan Dikker startte
zes jaar geleden Transas Hol
land Consultancy. Eind 1999
besloten B S en Dikker om sa
men te gaan werken. Wanneer
nodig geven de andere afdelin
gen technische ondersteuning.
B S Maritiem houdt zich met
name bézig met de verkoop van
de Navi-Fisher, een produkt
van Transas Marine Ltd. uit het
Russische Sint-Petersburg
B S installeert de systemen
ook aan boord en levert de up
dates van de kaarten. Dikker
„De Navi-Fisher is een uitge
breid navigatiesysteem. Het
combineert het vastleggen van
de afgelegde route en de vangst
plaatsen met gedetailleerde
vangstgegevens. Dus je kunt
zien waar je hebt gevaren en
waar je wat hebt gevangen. Met
behulp van sensoren is het zelfs
mogelijk de watertemperatuur
te meten. Dat is nuttig, omdat
bepaalde soorten vis zwemmen
in water met een bepaalde tem
peratuur. Het systeem is een on
misbare hulp voor vissers."
Jan Dikker realiseert zich dat
het allemaal wat vaag in de oren
klinkt. Hij drukt op een paar
knoppen op het toetsenbord en
klikt wat met de muis. Op het
scherm verschijnt een kaart met
Yerseke en een deel van de Oos-
terschelde. „Vissers krijgen al
lereerst dit beeld te zien. De
computer weet waar het schip is
door middel van het Global Po
sitioning System." Hij drukt
zijn wijsvinger op een klein
stipje. „Kijk, hier staat het kan
toor. De computer weet dat, om
dat er op het dak een GPS-an-
tenne staatAan de zij kant van
de kaart staat een knoppen
balkje. „Druk ik hierop, dan
verschijnen de vaarroutes op de
Oosterschelde", zegt Dikker.
.Maar scroll ik nu over de kaart,
dan zie ik ook andere vaarrou
tes. Deze stipjes zijn obstakels.
Ga ik er met de muis op staan,
dan zie ik of het boeien, scheeps
wrakken of andere schepen zijn.
Het programma tekent ook de
koers van andere schepen uit. Ik
kan precies zien waar ze naar
toe varen, hoe hard ze gaan en of
we ermee in aanvaring kunnen
komen."
Golven
De Navi-Fisher is voorzien van
alle door het Ministerie van
Landbouw en Visserij uitgege
ven oester- en mosselpercelen.
Verder is het systeem met een
aantal opties uit te breiden. Zo
zorgt de Weather Wizard ervoor
dat wereldwijd actuele weers
informatie in de kaart wordt
verwerkt. In een oogopslag is
duidelijk hoe hard de wind
waait en hoe hoog de golven
zijn. Ook de weersverwachting
voor de komende vijf dagen
wordt er in verwerkt.
Het Radar Integrator Board is
een insteekkaartje dat extra in
de pc moet worden geprikt.
Door het aansluiten van een ra
dar op de computer, wordt het
radarbeeld als een soort sja
bloon over de zeekaart gelegd.
foto Willem Mieras
„Het voordeel is dat alle infor
matie overzichtelijk op een
scherm in een klap is af te le
zen", zegt Dikker.
En wie de Navtex Manager aan
sluit, krijgt voortaan alle
scheepvaartberichten elektro
nisch binnen. „Normaal spuugt
een printer al die berichten uit
op een lange rol papier", zegt
Jan Willem Bol. „Op die lange
rol staan een heleboel berichten
die voor de schipper totaal niet
interessant zijn, domweg omdat
die berichten slaan op gebieden
waar het schip niet vaart. In de
praktijk komt het er nog al eens
op neer dat die rollen ongelezen
in de prullenbak verdwijnen.
Met het elektronische systeem
worden berichten die niet van
belang zijn, niet getoond. Met
andere woorden: een schipper
krijgt alleen die informatie die
voor hem belangrijk is." Inmid
dels zijn er bijna 7000 kaarten
van de hele wereld beschikbaar
en dat aantal breidt nog steeds
uit. Elke drie maanden ver
schijnt een update. B S Mari
tiem is een slechts een deel van
een bedrijf dat de komende ja
ren aan de weg wil timmeren
Jan Willem Bol: „Binnen drie
jaar willen we twee keer zo
groot worden. Onze missie is om
een dominante aanbieder van
soft- en hardware voor bedrij
ven en kantoren in Zuidwest
Nederland te worden."
door Maurice Wilbrink
DEN HAAG - Consumenten
zijn sinds de jaarwisseling plot
seling veel minder bereid om
grote, duurzame aankopen te
doen. Dit valt samen met een ge
daald vertrouwen in de econo
mie.
Het aantal mensen dat pessi
mistisch is over het economisch
klimaat in 2001 overtreft het
aantal optimisten. Die situatie
deed zich voor het laatst voor in
augustus 1999. Dit blijkt uit
nieuwe gegevens van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS) over de eerste twee weken
van januari. Vooral de afgeno
men bereidheid om grote, duur
zame aankopen te doen, zoals
auto's of computers, is opval
lend. CBS-onderzoeker G. Bui
ten vindt die afname 'fors'.
Het is te vroeg om al te spreken
van een kopersstaking, zo blijkt
uit de cijfers. Maar Buiten ver
onderstelt dat mensen nu 'min
der risico's' nemen, omdat men
het algemene economische kli
maat niet langer helemaal ver
trouwt. Een snelle afname van
de bereidheid tot de aankoop
van duurzame goederen is een
duidelijk signaal dat de econo
mische groei vertraagt.
De mensen blijven wel 'onver
minderd positief' over de eigen
financiële positie. Onderzoeker
Buiten wijst erop dat dit laatste
vooral wordt bepaald door de
ontwikkeling van de werkgele
genheid en de lonen. Een ver
minderde bestedingsdrift die
samenvalt met optimisme over
de eigen financiële positie, zou
erop kunnen duiden dat de Ne
derlanders weer sparen. De af
gelopen jaren was er steeds
sprake van 'ontsparing': men
gaf meer uit dan er binnen
kwam.
van onze redactie economie
DEN HAAG - Niet gezinnen en
bedrijven, maar de collectieve
sector heeft het meest geprofi
teerd van de economische groei.
Dat bleek gisteren uit een on
derzoek van het Centraal Plan
bureau (CPB).
Het aandeel van de collectieve
sector in het nationaal inkomen
steeg sinds het aantreden van
het eerste paarse kabinet van
tien naar vijftien procent. De
bevindingen staan haaks op het
Buiten: „Mogelijk keren we te
rug naar het oude patroon,
waarbij men sparen noodzake
lijk vindt. De laatste jaren werd
die noodzaak minder gevoeld en
werden er veel kredieten en ex
tra hypotheken opgenomen om
grote uitgaven te kunnen doen."
Naar de reden van de plotselin
ge rem op het aantal grote aan
kopen sinds begin dit jaar, is het
vooralsnog gissen. Het Centraal
Planbureau verwachtte vorig
jaar dat consumenten eind de
cember zouden inspelen op de
verhoging van het hoge BTW-
tarief per 1 januari. Belangrijke
aankopen zouden dan naar vo
ren worden gehaald.
Het is ook mogelijk dat mensen
eerst het netto-effect van het
nieuwe belastingstelsel willen
afwachten. De eerste indicatie
geeft het januari-loonstrookje.
Buiten: „Ik verwacht dat het
consumentenvertrouwen hier
zeker door wordt beïnvloed."
Consumentenvertrouwen en
koopbereidheid lopen normaal
gesproken parallel. Het CBS
constateert echter sinds halver
wege 1999 dat de koopbereid
heid achterblijft bij het vertrou
wen, In CBS-analyses is erop
gewezen dat dit te maken moet
hebben met verzadiging: de
consument zou in de periode
van 1997 tot de zomer van 1999
zoveel, vooral duurzame goede
ren hebben gekocht, dat de be
hoefte aan nieuwe aankopen
kleiner werd.
De betekenis van consumenten
bestedingen voor de economie is
sinds midden jaren '90 flink toe
genomen en is inmiddels goed
voor bij na de helft van de econo
mische groei. Buiten signaleert
echter dat de export - traditio
neel de motor van de Neder
landse economie - al in de loop
van vorig jaar weer belangrij ker
is geworden. GPD
beeld dat tot nu toe bestond, dat
huishoudens en bedrijven voor
namelijk hebben geprofiteerd
van de economische groei.
Uit de berekeningen blijkt dat
gezinnen hun aandeel in het
nationaal inkomen vorig jaar
zagen afnemen van 79 tot 75
procent. Het aandeel van be
drijven daalde van 12 naar 9
procent.
De paarse kabinetten hebben
een groot deel van het inkomen
voor de collectieve sector ge
bruikt om het financieringste
kort te verkleinen. ANP
