Uitvinding meegenomen in graf
PZC
y
Digitale fotocamera is
afgeladen met snufjes
Minidisc krijgt
nieuwe impuls
Techniek zou distributie videobeelden duizend keer versnellen
Korstmos als onkruidverdelger
Twee gigabyte op een kaartje
Leraren ontevreden over software
Luisteren naar bodeminsecten
postzegels
Optische muis geeft minste spanning
donderdag 25 januari 2001
doorTaco Slagter
UTRECHT - De 54-jarige uit
vinder Jan Sloot uit Nieuwegein
heeft met zijn overlijden in juli
1999 een belangrijke internet-
vinding mee zijn graf in geno
men. Dat zegt voormalig Phi-
lips-topman Roel Pieper, die
een miljoen gulden in het pro
ject heeft gestoken.
Sloot ontwikkelde een techniek
die de distributie van video
beelden op Internet duizend
keer zou versnellen. De uitvin
der hield de vinding angstvallig
geheim en bewaarde de beno
digde 'broncode' in een kluis.
Begin juli 1999 werd een hart
aanval hem fataal. Pieper en an
dere investeerders slaagden er
nadien niet in de kluis met de
geheime techniek op te sporen.
De financiering voor de nieuwe
techniek was volgens Pieper al
rond. Plij had een andere inves
teerder gevonden en enkele gro
te bedrijven, waaronder ABN
Amrowaren bereid er geld in te
stoppen.
Philips was volgens Pieper niet
in de vinding geïnteresseerd.
Daarop besloot hij zelf met het
project aan de slag te gaan. De
weduwe van Sloot bevestigt dat
de broncode nog altijd niet is ge
vonden.
Waar ligt het geheim verborgen
of wie is ermee vandoor gegaan?
Deze twee vragen staan cen
traal bij het mysterie rond uit
vinder Jan Sloot die anderhalf
jaar geleden plotseling over
leed, maar wiens sleutel tot een
revolutionair digitaal opslag
systeem dat vele miljarden gul
dens had kunnen opbrengen, op
raadselachtige wijze is verdwe
nen. Met de technische vondst
van Sloot zouden alle films die
ooit zijn uitgebracht op één cd
kunnen worden 'samengeperst.'
Op Internet zou een duizeling
wekkende snelheid kunnen
worden bereikt.
Broncode
Uit angst dat zijn uitvinding ge
stolen zou worden had de Nieu-
wegeiner de geheime 'broncode'
in een bankkluis opgeborgen.
Maar na zijn dood bleken de pa
pieren met 30.000 coderegels
zoek te zijn. Waar waren ze ge
bleven?
Om de revolutionaire vinding,
ogenschijnlijk bestaand uit een
onooglijk kastje, wereldwijd te
laten doorbreken hadden enke
le grote investeerders zich ach
ter het project geschaard. Onder
die aandeelhouders voormalige
Philips topman Roel Pieper en
mega-investeerders uit de Ame
rikaanse Silicon Valley. Het be
drijf met de illustere naam The
Fi fth Force werd in het leven ge
roepen.
Een aantal aandeelhouders van
The Fifth Force wist waar de pa
perassen achter slot en grendel
lagen. Dat is althans de stellige
overtuiging van Leo Mierop, een
goede vriend van Sloot, aan
deelhouder van The Fifth Force
en woordvoerder namens de na
bestaanden. ,,Ik kan er in dit
stadium niet al te veel over zeg
gen," vertelt hij. „Maar het mag
duidelijk zijn dat de mensen die
er veel geld in investeerden of
wilden investeren, van Sloot
waarborgen eisten over die
broncode. Daar kon hijin geval
van overlijden, niet zomaar zijn
graf mee in."
Marktwaarde
In het maandblad Quote wordt
beschreven hoe Sloot met zijn
vinding in het voorjaar van 1999
in contact kwam met de voor
malige Philips-topman Roel
Pieper, die stomverbaasd en en
thousiast was over twintig jaar
denkwerk van de Nieuwegeiner.
De bestuurder schatte de
marktwaarde van de vinding,
waarmee Sloot op de bestaande
technologie decennia vooruit
liep, op meer dan 250 miljard
gulden. Pieper bood de in Gro
ningen geboren en twintig jaar
geleden bij Philips opgestapte
Nieuwegeiner meteen aan voor
hem te komen werken.
'Tweeëneenhalve maand voor
zijn onverwachte vertrek bij
Philips, 1 juni 1999, treedt Pie
per officieus in dienst van Dipro
(een bedrijf dat fors in de vin
ding investeerde)', schrijft Quo
te, dat daarmee de suggestie
wekt dat Pieper zelf in plaats
van Philips miljarden aan het
unieke coderingssysteem wilde
verdienen. Daarmee wordt
voortgeborduurd op de verba
zing die destijds alom heerste
dat Pieper, als beoogd opvolger
van Cor Boonstra, zonder een
Roel Pieper, hoogleraar electronic commerce en voormalig vice-president van Philips.
duidelijk reden al anderhalf
jaar na zijn glorieuze entree bij
Philips opstapte.
Pieper laat nu weten dat Philips
bij monde van Carel Jan van
Driel, hoofd van Philips Re
search, de uitvinding van Sloot
had afgewezen. Daarentegen
beweert Van Driel met grote ze
kerheid dat Pieper zelf 'die be
slissing heeft genomen' Het
hoofdkwartier van Philips in
Amsterdam weigert op de te
genstrijdige uitspraken com
mentaar te geven. Ook wil de
woordvoerder niet ingaan op de
vraag waarom Philips de gou
den vinding heeft laten lopen.
Wantrouwend
In elk geval had Sloot alle reden
wantrouwend te blijven. Mier
op omschrijft hem als een ai
mabele, zeer intelligente man,
vaak verstrooid als een profes
sor, maar zeer op zijn hoede
voor kapers. Altijd hield hij het
'kastje' - vijf pakjes sigaretten
groot - met de geheimen angst
vallig in zijn buurt. Slechts één
keer, aldus Quote, gaf hij het uit
handen. Uitgerekend aan Pie
per die er in Silicon Valley weer
de boer mee op ging.
Volgens zoon Ben Sloot waren er
pogingen ondernomen het ap
paraatje open te breken. De lak
waarmee zijn vader het kastje
had verzegeld, was beschadigd
foto CeesZorn
Sloot senior stelde vast dat er
computerapparatuur op was
aangesloten.
Op de algemene begraafplaats
van Nieuwegein ligt een man die
wellicht ooit nog eens postuum
de Nobelprijs voor Natuurwe
tenschappen toegekend zal krij
gen. Maar dan moet wel eerst de
geheime 'sleutel' boven water
komen die volgens deskundigen
de computerwereld op zijn kop
zal zetten. GPD
OXFORD - Een bestanddeel van korstmos is mogelijk de ba
sis voor een biologische onkruidverdelger. Het onderzoeks-,
team van de universiteit van Mississippi, Oxford, vond dat us-
nischzuur, dat in vrijwel alle korstmossen zit, de fotosynthese
stopt, waardoor plantengroei niet mogelijk is. Het zuur werkt
als een bleekmiddel op de eerst gevormde bladeren van de be
handelde plant. Hierdoor vermindert het aantal bladgroen
korrels en de hoeveelheid carotenoden (kleurstof) in planten.
Het usnisch zuur stopt de fotosynthese, omzetting van licht in
energie, door het lam leggen van een sleutelenzym datnodigis
voor de vorming van pigmenten.
Het verblekende effect kan worden toegepast om een scala
aan onkruid onder de duim te houden, zonder gewassen aan te
tasten. Een biopesticide op basis van korstmos werkt tien
keer zo effectief als een synthetisch middel. GPD
HILVERSUM - Nog niet zo lang geleden was 2 gigabyte een
normale maat voor de ingebouwde, harde schijf in notebook-
pc's. Inmiddels is dat gegroeid tot 8 a 10 gb. Toshiba is erin ge
slaagd 2gb schijfruimte in een Typell-pc card te krijgen. Dat
is het creditcard-achtig insteekkaartje waarin doorgaans
modems of netwerkadapters zitten. Type II betekent dat de
harddisk ook nog zo dun is, dat de meeste notebooks er twee
van kunnen inslikken.
De nieuwe harddisk is handig voor notebookgebruikers die
veel gegevens willen uitwisselen met anderen of met een be
drijfsnetwerk, zoals bij voorbeeld voor presentaties. Daar
naast is het een goede oplossing voor veiligheidskopieën.
Daarom levert Toshiba ook zijn InstantBackup-software
mee. De 2gb-schijf draait onder alle courante Windows-ver-
sies en kost 1555 inclusief BTW. GPD
UTRECHT - Leraren vinden dat in het onderwijs gebruikte
software niet deugt. Meer dan driekwart van de huidige soft
ware voegt nauwelijks iets toe aan de al lang bekende school
boeken. Dat komt omdat de software onvoldoende aansluit
bij de wensen van leraren en leerlingen.
Dat blijkt uit het rapport De digitale les, dat in het kader van
de Nationale Onderwijs Tentoonstelling is gepresenteerd. Die
NOT wordt tot en met zaterdag in Utrecht gehouden. Digitaal
onderwijs is vooralsnog niet veel meer dan schoolboeken op
een computerscherm, menen leraren en leerlingen. Zij denken
dat het nog acht jaar zal duren voordat educatieve software
een effectief middel is in het onderwijs. ANP
WASHINGTON - In Amerika is een handig apparaat ontwik
keld waarmee een boer schadelijke insecten in de grond of
binnenin planten kan opsporen. Onderzoekers van enkele
universiteiten hebben hiervoor samen een nieuwe akoesti
sche techniek ontwikkeld. Gevoelige sensoren zetten trillin
gen om in elektrische signalen. Deze techniek is gebaseerd op
een verfijnde detectiemethode van mechanische constructie
fouten in de staalbouw.
Vele insectenplagen ontwikkelen zich in de plant zelf of vol
trekken zich onzichtbaar in de bodem. De draagbare akoesti
sche sensor spoort in enkele minuten alle insecten op die
krioelen binnen een afstand van tien tot dertig centimeter van
het apparaat. Elk insect geeft een eigen impuls, waardoor de
boer weet met welk ongedierte hij heeft te maken en zijnbe-
strijdingsstrategie ter plekke kan bepalen. De goedkope en
non-destructieve manier van plaag monitoring is vooral nut
tig voor boeren die ziekten en plagen op een geïntegreerde
manier aanpakken, dus met zo weinig mogelijk chemische
middelen. GPD
De Coolpix 880 van Nikon.
door Rob Vermeulen
DEN HAAG - Het is leuk om een
nieuwe digitale fotocamera in
bruikleen te krijgen om hem te
beoordelen. Zo leuk dat je er een
middag voor over hebt om, door
de regen, op zoek te gaan naar
een batterij om de camera te
kunnen gebruiken. Ongelukje
bij de importeur: zo'n bruik
leenexemplaar reist veel
nieuwsgierige beoordelaars af
en op een gegeven moment (na
110 minuten volgens het boekje)
is de lithiumbatterij van de Ni
kon Coolpix 880 leeg.
Geeft niet. Kunnen we melden
dat vervanging op ƒ27,95 komt.
En dat de aanschaf van een accu
met netadapter dus aan te raden
is voor wie de camera moet ko
pen.
De Coolpix 880 is Nikons nieu
we topmodel in de amateurcate
gorie. Zijn beeldomvang van
3,34 megapixels is niet specta
culair groter dan die van de hui
dige concurrentie en dat zou
binnen dit prijssegment ook
niet gekund hebben.
Bijna tien centimeter breed, ze-
venenhalve centimeter hoog en
ruim vijf dik, bij een gewicht
van 275 gram (exclusief batterij
is compact voor een camera
met deze prestaties. Dankzij de
verdikking aan de rechterkant,
waar de batterij zit, is het appa
raat toch voor grote knuisten
nog goed te hanteren. Je hebt
niet gauw het gevoel dat je hem
zult laten vallen en hij past des
noods in een ruime jaszak. Het
enige nadeel van deze compact
heid is dat je erg moet oppassen
om geen vingers voor lens of flit
ser te krijgen, vooral tijdens het
fotograferen in staand formaat.
Dat komt ook een beetje door de
klassieke vormgeving waar Ni
kon aan vasthoudt. De buis-
vorm van Sony vinden wij per
soonlijk wat beter in de hand
liggen.
De Nikon oogt voor geen tiende
wat hij kost Technisch maakt
de Coolpix 880 zijn prijs waar
met een geweldige verzameling
snufjes en intelligentie. Met een
gemakkelijk bereikbare draai-
knop bovenop kan gekozen
worden uit zes opnamestanden,
variërend van helemaal auto
matisch tot alles-met-de-hand.
De meeste van deze standen zijn
verder te verfijnen met menu's
op het lcd-kleurenschermpje
achterop de camera en een bij
behorende ronde 'hatswitch' die
vier kanten op kan. En dan
opent zich een wereld van mo
gelijkheden.
De slimste opties zitten in de
'scene'-stand van de draaiknop.
Je kunt dan kiezen uit elf pro
gramma's waaronder 'portrait',
'party/indoor''beach/snow
'landscape', 'sunset', 'close up'
en zelfs 'fireworks show'. Elk
van deze opties benvloedt op
een speciale manier sluitertijd,
diafragma, gevoeligheid van de
chip, werking van de flitser en
de automatische scherpstelling.
Het vergt een flinke studie om
alles te doorgronden, maar als je
de juiste stand kiest, kan je van
veel moeilijke onderwerpen be
tere foto's maken dan in de ge
wone 'auto'-modus. Echte foto
grafen kunnen overigens alle
functies ook zelf met de hand in
stellen, desgewenst met dia
fragma- of sluitertij dvoorkeu-
ze. En favoriete instelcombina-
ties zijn ook nog eens vast te leg
gen in een persoonlijke stand.
Beeldbewerking
Eén ding is wel van groot belang
om te weten als je met de slimme
'scene'-instellingen gaat wer
ken. Behalve de genoemde ca
mera-instellingen zal de Cool
pix 880 in sommige gevallen ook
nog wat aan beeldbewerking
doen. Zo worden in de 'lands
cape'-stand contouren ver
sterkt, contrasten vergroot en
kleuren iets aangepast. Wie het
resultaat meteen wil afdrukken
(met sommige printers kan dat
rechtstreeks vanuit de camera),
heeft daar veel aan. Maar de
vroegere doka-amateur die nu
op de pc met Photoshop aan de
slag wil, kan beter een van de
minder automatische standen
kiezen. Anders maait de Nikon
hem al het gras voor de voeten
vandaan en dat is voor de recht
geaarde knutselaar niet de be
doeling.
Ook dan blijven er trouwens nog
meer dan genoeg snufjes over.
Automatische reeksopnamen
met verschillende belichtingen
bijvoorbeeld, of allerlei keuze
mogelijkheden voor de lichtme
ting. De afspeelfuncties zijn
zeer uitgebreid. De beelden
worden opgeslagen op stan-
daardcompact-flashkaartjes,
waarvan een 16 MB-exemplaar
wordt meegeleverd.
Een usb-kabel.en uitlees-soft-
ware voor Mac- en Windows-pc
ontbreken uiteraard evenmin.
Wel had Nikon er van ons een
behoorlijk etuitje bij mogen
doen en een serieuzer pols
koordje. Nog even zeuren: er
passen wel groothoek- en tele-
converters op, maar de in dat
laatste geval onmisbare sluiter
tijd-aanduiding is niet in de
zoeker zichtbaar. Ook missen
we een extem flitscontact.
Over de prijs ten slotte kunnen
we kort zijn: ƒ2394 is niet goed
koop voor een 3,34 megapixel-
camera. De Coolpix 880 maakt
dat inhoudelijk wel waar, maar
niet iedereen zal daar iets aan
hebben. GPD
De kalender zoals wij die
kennen, is gebaseerd op de
baan die de aarde jaarlijks om
de zon beschrijft; de Chinese ka
lender op de standen van de
maan. Het gevolg is dat het Chi
nese Nieuw Jaar niet altijd op
dezelfde dag valt, maar ergens
tussen eind januari en begin fe
bruari.
De Chinees-Aziatische dieren
riem omvat als gevolg daarvan
een cyclus van twaalf jaar en
voor elk jaar staat een teken:
rat, os, tijger, konijn, draak,
slang, paard, schaap, aap, haan,
hond en varken. Het achter ons
liggende jaar stond in het teken
van de draak. Op 24 januari is
het Jaar van de slang aangebro
ken het zesde teken in de rij en
dat zal 11 februari 2002 eindi
gen.
Elk jaar komen er enkele landen
bij die postaal aandacht beste
den aan het Chinese Nieuw Jaar.
Australië kwam 8 januari met
zijn slangenzegels. Twee zegels
in een velletje in waarden van
45c en 1,35 dollar.
Eiland Man besteedt ook voor
het eerst aandacht aan het Chi
nese Nieuw Jaar. Op 22 januari
verscheen een velletje met een 1
pond-zegel met daarop St. Pa
trick en de slangen.
Canada lanceerde zijn zegels 5
januari. Ook twee stuks in een
wel heel afwijkende vorm. Van
een 47.-zegel is de bovenrand
bol en de onderrand hol, en van
een 1,05 dollarzegel is de boven
rand hol en de onderrand bol
Jersey heeft op de eerste dag van
het nieuwe jaar (24 januari) een
velletje uitgegeven met een ze
gel van 1 pond. He zesde oprij.
Evenals voorgaande keren
draagt het beest een wollen
sjaal.
De Nieuw-Zeelandse emissie
maakt deel uit van een serie zee
reptielen. De serie die 1 februari
verschijnt bestaat uit zes zegels
(40c, 80c en 90c en 1,30, 1,50 en
2,00 dollar) met daarop vier zee
schildpadden en twee zeeslan
gen. Aan het Jaar van de slang is
een velletje gewijd (3,50 dollar)
met daarin de twee zegels met
zeeslangen; op de rand de slang
en de overige Chinese dieren
riemtekens.
Singapore kwam 12 januari met
twee zegels. Een zegel van 2 dol
lar met twee slangen (als lief
despaar) en een zegel zonder
waarde-aanduiding waarop
een slang met een appel.
De Verenigde Staten hebben 20
januari voor de negende keer in
successie een zegel gewijd aan
het Chinese Nieuw Jaar. Waar
de: 34c.
Zweden brengt 31 januari voor
de derde keer een serie zegels uit
met illustraties uit kinderboe
ken, steeds gerelateerd aan een
teken uit de Chinese dierenriem.
Dit jaar maken we kennis met
Ormen Nelson, Nelson de Slang.
Op twee brevzegels (5 kr.) ver
kent Nelson met zijn moeder de
wereld. De zegels zitten in een
boekje van zes stuks.
Behalve de Nelson-zegels en de
twee reeds besproken series We
relderfgoed verschijnen 31 ja
nuari nog vier brevzegels gewijd
WELTKULTURERBE UNESCO
Oostenrijk heeft de laatste tijd
behalve de gememoreerde
kerstzegel nog de volgende the
matische zegels uitgegeven: in
de serie Werelderfgoed, Hall-
stadt/Dachstein (7s.); Olympi
sche Spelen, zeilers (9 s.); in de
serie Oud kunsthandwerk, Na
tionale bibliotheek, initiaal (8 s.
in de serie Oostenrijkse be
roepswereld, drukkerij (6,5s.);
26ste zegel in de serie Moderne
kunst, het werk Turf Turkey van
Ida Szigethy (7 s.), plus de jaar
lijkse maximumkaart; vijftig
jaar Bond van volkshogescho
len, de Urania in Wenen (7 s.);
tweehonderd jaar preventieve
inenting, historische scène (7 s.)
en WK-alpineskiën 2001 in St.
Anton/ Arberg, beeld van St.
Anton en skiër (7 s.)
Hero Wit
Sony presenteerde vorig jaar de minidisc MDS-DL1 (boven) tege
lijk met de digitale radio DST-MS9 (onder).
DEN HAAG - Een gewone muis
met een optisch aftastsysteem
veroorzaakt bij de gebruiker de
minste spierspanningen in nek
en schouders.
Dat is gebleken uit een praktij k-
onderzoekje van het tijdschrift
Computer Idee. Een uit lezers
samengesteld testteam ging aan
de slag met een gewone en een
ergonomisch gevormde stan
daardmuis, een trackball, een
optische muis en een Anir-muis
(een 'joystick-op-wieltjes'). Met
behulp van elektroden werd op
een aantal plaatsen de spier
spanning gemeten tijdens het
uitvoeren van vijf specifieke ta
ken, gebaseerd op ISO-normen.
Daarnaast werd de snelheid van
de muis gemeten en ten slotte
werd de proefpersonen naar
hun subjectieve oordeel ge
vraagd. De optische muis kwam
op alle drie criteria als beste
naar voren. Opmerkelijk is dat
de vormgeving er blijkbaar veel
minder toe doet dan de precisie.
Optische muizen zijn betrekke
lijk ongevoelig voor slijtage en
vervuiling en blijven daardoor
langer nauwkeurig functione
ren. De onderzoekers conclude
ren dat bovendien de wrijving
lager is, waardoor minder
kracht nodig is om de optische
muis te bewegen.
De resultaten kunnen van be
lang zijn bij het bestrijden van
RSI ('muisarm'). Daarbij komen
echter ook veel andere factoren
kijken, zodat een optische muis
niet per se een goede oplossing
zal zijn. GPD
door Rob Vermeulen
DEN HAAG - De minidisc (MD)
krijgt een nieuwe kans. Sony
heeft een andere compressie
techniek gelanceerd, die het
mogelijk maakt om vijf uur mu
ziek op het schijfje te zetten in
plaats van de huidige 74 minu
ten. Dat kan uiteraard alleen
met nieuwe apparaten, die ove
rigens wel de gewone minidiscs
kunnen afspelen.
Sony's systeem van opneembare
digitale geluidsschijfjes heeft
sinds zijn introductie, acht jaar
geleden, altijd een wat moei
zaam bestaan geleid. De consu
mentenmarkt had er weinig be
hoefte aan. In tegenstelling tot
de digitale cassette van Philips,
die in dezelfde tijd verscheen, is
de md echter nooit van de markt
verdwenen.
Er is de laatste jaren zelfs spra
ke van een opleving, geholpen
door het verschijnen van mooie
compacte opneem- en afspeel-
apparaatjes van Sony, Aiwa en
andere merken Ook in de thea
terwereld heeft de MD zich een
eigen plek verworven, vooral
dank zij de snelle bereikbaar
heid van muziekstukken.
Om 74 minuten muziek op een
schijfje te krijgen, paste Sony
bij het bedenken van het sys
teem al een verliesgevende vorm
van compressie toe, wat een re
den was voor 'high end'-ge-
luidsliefhebbers om de minis-
disc af te wijzen. Inmiddels is er
door de populariteit van MP3-
muziek geen probleem meer met
het samenpersen van digitaal
geluid. In tegendeel: met de
nieuwe vijf uurs-minidisc wil
Sony concurreren met de MP3-
spelers die zonder schijfjes wer
ken, maar vanuit de computer
worden geladen met muziek. De
capaciteit van deze spelers
komt inmiddels aardig in de
buurt van een uur, zodat de stap
van Sony precies op tijd komt
Intussen zijn er ook andere ka
pers op de kust: het Amerikaan
se DataPlay komt met een
schijf systeem voor digitale mu
ziek dat circa elf uur op een
rijksdaaldergroot schijfje
propt. Het kan ook gebruikt
worden voor foto's en biedt de
mogelijkheid om coderingen
aan te brengen, waardoor een
platenmaatschappij bijvoor
beeld meer muziek op een
schijfje kan zetten dan waarde
consument voor betaald heeft.
Door bijbetalen kan de klant
een wachtwoord krijgen, waar
mee hij de resterende muziek
kan vrijmaken. GPD