PZC
Platform voor de andere fiets
O
Supersnelle
schaatsstep
McGregor junior
vrijdag 19 januari 2001
Het zijn Engelsen die Nederlanders op
nieuw leren fietsen. Het zou eigenlijk
niet mogen, maar het is nu eenmaal zo.
Fietsen is in Nederland een gewoonte. In
het buitenland is fietsen meer een cult. Dat
inspireert pas.
/""\pen Road, een club van
v_y fietsfanaten uit het Engelse
York, gaat de Nederlandse
fietsindustrie voor. Het zijn
fietsliefhebbers, maar zeker
geen geitewollensokken-types,
benadrukt Danny Siepman uit
het Noordbevelandse Colijns-
plaat.
In Nederland is Siepman de
promotor van de stijlvolle
magazines van Open Road, het
tijdschrift Bike Culture en de
glimmende fietscatagolus En-
cycleopedia. Met het accent op
het woordje 'cycle'.
Siepman vindt het feitelijk te
gek voor woorden dat Engelsen
het fietsminnende Nederland
moeten inspireren. „Maar het is
niet anders. Het is ook niet zo
vreemd, als je erover nadenkt.
De wet van de remmende voor
sprong speelt Nederlandse
fietsliefhebbers parten."
Nederland is traditioneel zo'n
sterk fietsland. Grote fietsfa
brikanten nemen er een over
heersende positie in. Gazelle.
Batavus. Om er een paar te noe
men. Zulke fietsgiganten spelen
op zeker. Ze moeten omzet
draaien en zullen niet zo snel
voor de troepen uitlopen. Dat is
te risicovol. Aandeelhouders
houden daar niet van.
„Neem Gazelle", stelt Siepman.
„De innovatie van dat bedrijf
was het afgelopen jaar een inge
bouwde fietsbel. Ik vraag me af:
Zitten mensen daar echt op te
wachten?"
Kleine fietsbedrijven durven
wel risico's te nemen. Ze moe
ten, om zich te onderscheiden
van de grote jongens en om
klanten te vinden. De Encycleo-
pedia van Open Road is hun
platform. Vooral zelfbouwers
komen in de catagolus aan bod.
Niets is hen te zot op fietsgebied.
Bijna 150 pagina's telt de laatste
editie van de alternatieve fiets-
gids, de Encycleopedia 2001
Van modieuze driewielers, lig
fietsen in allerlei soorten en
maten, fietsen voor zwaartrans
port tot en met een houten kin
derfietsje. Ze staan er allemaal
in. Zelfs een luxe fietsboot uit
Amerika ontbreekt niet.
Siepman is zelf ook actief als
ontwerper van ligfietsen, onder
de eigen merknaam Zephyr. Hij
is een kenner. „Ik heb een tijdje
rondgereden op een hoge M5
van Bram Moens uit Middel
burg, maar ik was niet helemaal
tevreden. Ik wilde sneller. Zo
ben ik tot het ontwerp van een
lage racer gekomen."
Omvallen
In de Encycleopedia staan ook
veel van zulke ligfietsen. Met en
zonder kunststof kap. Als tan
dem. Met drie wielen, zoals van
het Australische merk Green-
speed. De berijder ligt net op de
grond, voor een minimale lucht-
weerstand. En achterop is ruim
te voor een complete vakantie
uitrusting. Ideaal voor lange
reizen, maar ook voor het doen
van weekendboodschappen en
voor fietsliefhebbers die aan
evenwichtsstoornissen lijden.
Wie om wil vallen met de drie
wieler van Greenspeed, moet
moeite doen.
Opvallend is dat veel zelfbou
wers blijkbaar dezelfde inspira
tie hebben. Een fietsontwerp-
bureau uit het Engelse Cornwall
presenteert in de Encycleopedia
een extra lage ligfiets-driewie
ler die een kopie van de Austra
lische concurrent lijkt, de Trice
genaamd.
Buikschuivers
,Fietsenbouwers gaan vaak van
hetzelfde uit", verklaart Siep
man zulke opmerkelijke over
eenkomsten. „Ze willen de men
selijke spierkracht zo goed
mogelijk benutten. Als ligfiets
ontwerper kom je dan snel bij
lage fietsmodellen uit. Daar kun
je echte racemachines van ma
ken, ook voor mensen die niet zo
getraind zijn. Ik behoor zelf tot
die groep fietsliefhebbers. Op
mijn eigen lage, geveerde lig
fiets haal ik al vlug dertig kilo
meter per uur. In de polder."
Met een heel speciale ligfiets uit
de Encycleopedia moet die snel
heid zeker te halen zijn, de Pro
ne Low-Profile. De berijder ligt
niet, zoals bij gebruikelijke lig
fietsen, op zijn rug, maar op zijn
buik. Anders gezegd: de Prone
Low-Profile is een echte buik
schuiver.
De fiets van het Brits fabrikaat
is geen favoriet van Siepman.
„Levensgevaarlijk", noemt hij
de fiets met dichte wielen. „Je
ligt erop met je hoofd helemaal
naar voren. Je longen worden
afgeklemd. En je raakt gemak-
Knalgele ligfiets De Quest, een
Nederlands ontwerp.
kelijk met je knieën de grond in
een bocht." Snel gaat de Prone
Low-Profile wel, want het vehi
kel is super aërodynamisch. Wat
de kleding van de berijder ook
moet zijn, om een gemiddelde
van - zeg - vijftig kilometer per
uur te bereiken.
Met een veel veiliger Neder
lands fietsontwerp, de Quest
van J S Fietsdiensten uit
Dronten, lukt dat zeker ook. De
Quest heeft drie wielen en is he
lemaal ingebouwd. Nat worden
is er niet meer bij.
„Een soort auto", prijst Siep
man dit model, „en dankzij de
drie wielen (één voor, twee ach
ter) is de Quest minder zijwind-
gevoelig. Veel andere inge
bouwde ligfietsen hebben twee
wielen. Dat geeft minder weer
stand aan de grond, maar bij
harde wind rijdt het niet echt
lekker."
Alleen jammer dat bijna ner
gens met een fiets een snelheid
van vijftig kilometer per uur
kan worden gehaald. Of je moet
je beperken tot fietsen in de pol
der of de Deltadammen buiten
het zomerseizoen. Siepman:
„Nederlandse fietspaden zijn
aangelegd voor een sukkelgan
getje van gemiddeld twaalf,
veertien kilometer per uur. Wil
len snelle ligfietsontwerpen zo
als de Quest doorbreken, dan
moeten er fietswegen komen."
Voor de stadsfietsen in de Ency
cleopedia 2001 hoeven die spe
ciale fietswegen er niet te ko
men. Een fietspad is voldoende
om met de Bike Best of de func
tionele fietsen van Horst Brin-
gewald een vracht aan bood
schappen of een complete
gereedschapskist te vervoeren.
Wie alleen voor zulke ritjes een
auto heeft, kan die direct weg
doen.
De Bike Best, een uitvinding
van Michael Brigden uit Nor
wich, is een langgerekte fiets
met een 120 liter grote kunststof
laadruimte. Ideaal voor de
weekendboodschappen, het
vervoer van een hond of een va
kantieuitrusting. En uitgerust
met een derailleur om toch een
hoge snelheid te kunnen halen.
De functionele fietsen van de
Duitser Bringewald zijn extre
mer, met vrij kleine wielen en
een lage instap. Allerlei model
len zijn ervan leverbaar, met
verschillende laadbakken voor
kantoorartikelen, boodschap
pen, gereedschap en kinderen.
Bakfietsen
Voor extreme fietsen moet je
blijkbaar in Duitsland zijn. De
Fahrradwerkstatt in Reutlin-
gen bouwt een nieuw soort bak
fietsen onder het motto 'een
schoolbus hoeft niet op benzine
te rijden'. In één van de ontwer
pen is plaats voor zes kleuters.
Ook nog overdekt. Een ander
model is ingericht als koek-en-
zopie-tent.
Het kan altijd nog gekker, zo
gek dat je er bijna niet mee op
straat durft te komen. Zoals de
conferentie-fiets van de in Ne
derland wonende Amerikaanse
kunstenaar Eric Staller. De fiets
die ooit is gebruikt om de
Zeeuwse f ietsactie 'Fiets naar je
werk, maak werk van fietsen' te
propageren, biedt plaats aan
acht mensen. In een ronde.
Of neem de ZEM van de Zwitser
Ruedi Frey, een buitenmodel
skelter voor de hele familie. De
Innovatie uit Duitsland, een
nieuw soort 'bakfiets/school
bus'.
groten achterop, de kleintjes
voorop. En onderweg het snel
verkeer maar in de weg zitten.
Een echt buitenbeentje in de
Encycleopedia is een luxe Ame
rikaanse trapboot. Niet zo'n
monsterachtig ding die je bij ka
novijvers ziet liggen, maar ge
stroomlijnde ontwerpen. Ook
leuk voor in Zeeland.
Al bladerend door de Encycleo
pedia wordt wel duideli j k waar
om al dit soort cult-fietsen, hoe
mooi en inventief ook, niet snel
zullen aanslaan in Nederland.
Ze zijn in prijs even extreem.
Grote fietsfabrikanten willen
nog wel eens een degelijk rijwiel
aanbieden voor onder de dui
zend gulden. Wie iets bijzonders
wil van een fietsontwerper,
moet rekening houden met een
veelvoud. Een paar duizend
gulden is niks.
Bakfietsen
De Quest, de auto onder de lig
fietsen uit Dronten, kost de lieve
som van 12.500 gulden. De nieu
we bakfietsen uit Duitsland, het
alternatief vervoermiddel voor
de schoolbus, komen op ruim
3.000 gulden. En de Britse buik
schuiver, de Phone Low-Profi
le, zit op 5.000 gulden.
Een fiets uit de Encycleopedia
2001 is geen massa-product. De
prijs is ernaar, maar dan heb je
ook wat.
Voor 99,9 procent van de fietsers
zal het allemaal een brug te ver
zijn. In Nederland wil de ligfiets
al niet echt doorbreken, laat
staan dat Nederlanders massaal
op de extremere modellen uit de
Encycleopedia 2001 overstap
pen.
Inspiratie biedt de Encycleope
dia in elk geval genoeg, ook voor
fietsfabrikanten waarschijn
lijk. Wat in hun kraampje te pas
komt, is over een paar jaar terug
te vinden in hun collectie. Zoals
modieus vormgegeven regen
schermen en een vouwfiets in
een koffer. Wedden
Harmen van der Werf
Voor meer informatie over de
Encycleopedia: Danny Siep
man, Colijnsplaat,
www.zephyr.nl
De sublieme uitvinding is
simpel. Zoals de
schaatsstep. Je haalt de wiel
tjes onder de step vandaan,
schroeft de schaatsijzers er
onder en je kunt stepschaat-
sen op het ijs. O ja, nog wel
een 'hoefje' onder de schoen
zool waar je mee afzet, an
ders glij je weg. Richard
Khouw uit Den Haag is er de
bedenker en producent van.
A fgelopen weekeinde beves-
XA.tigt hij de ruim duizend
roestvrijstalen ijzers die hij in
het noorden van het land heeft
laten maken in de door hem be
dachte kunststoffen houders,
zodat er vanaf afgelopen maan
dag voor vijfhonderd schaats-
stepjes, 'ice-skateblocks', klaar
zijn. De uitvinder is nog in on
derhandeling met speelgoed
winkels om ze in de schappen te
krijgen. Anders verkoopt hij ze
gewoon zelf, in zijn groothandel
De Snij-plank in Scheveningen.
Ook al zo'n uitvinding van hem
zelf. Goedkoop zijn de ice-ska
teblocks niet: 69,50. „Dat is de
eerste aanloop". Hij wijst op de
roestvrijstalen schaatsijzers en
de als onbreekbaar geachte
kunststofhouders waarin de
ijzers met roestvrijstalen bou
ten worden bevestigd. Het idee
ontstond tijdens de eerste vorst
periode, nog maar enige weken
geleden. „Ik was met mijn twee
kleintjes van vier en zeven aan
het sleeën en ze wilden schaat
sen. Dat konden ze nog niet en ik
zat te bedenken dat ik een stoel
of zo het ijs mee op moest ne
men. Toen zag ik kinderen met
een step je langs de kant staan".
Het kwartje (dat kunnen er
straks overigens fors meer wor
den, want er zijn alleen al in Ne
derland meer dan één miljoen
stepjes verkocht) viel onmiddel
lijk. Om nog een cijfer te noe
men: in Taiwan zijn al 31 mil
joen stepjes gemaakt. Hoe hij de
constructie diezelfde avond nog
heeft gemaakt, wil hij niet
kwijt. Uitvindersgeheim.
Patent
Nadat hij de volgende ochtend
de schaatsstep in het geniep in
het Zuiderpark had uitgepro
beerd, is hij 'linea recta' naar het
Octrooibureau in Rijswijk ge
gaan. „Het patent meteen afge
rekend en vastgelegd. We heb
ben nog in computers gezocht
over de hele wereld of er al een
schaatsstep bestaat, maar dat
was niet zo".
Op bevroren sloten en andere
watertjes zullen de stepjes niet
zo'n probleem vormen, maar de
schaatsbanen, waar het echte
Norenwerk het ijs beheerst, ziet
ze aankomen?!
Khouw: „Als de wintermaan
den voorbij zijn en de drukte
verloopt een beetje, dan kan
zo'n schaatscentrum misschien
op woensdagmiddag een uurtje
kinderschaatssteppen invoe
ren. Het is leuk dat je ook 's win
ters iets met je stepje kunt doen.
En voor mensen die niet kunnen
schaatsen. Want steppen kan ie
dereen."
Khouw ziet er met een beetje
gekkigheid wel een Elfsteden
tocht op worden gereden.
„Nieuwe olympische sport".
Hoe je eigenlijk remt met de
schaatsstep? „Net als op de
schaats: dwars zetten."
Maaike Oppier
Richard Khouw met zijn uitvinding op de ijsbaan. Wieltjes weg,
schaatsen eronder; de schaatsstep. foto Theo Böhmers
*5*
Windcheeta, ligfietsdriewieler
met kunststof beenkap.
Modemerk McGregor stort
zich nu ook op kleding
voor jongens tussen twee en
twaalf jaar. Het gaat ervan uit
dat „succesvolle vaders hun
kinderen graag in hun favoriete
kledingmerk willen zien." Mc
Gregor borduurt onder meer
verder op de kennis die is opge
daan na de overname van Lapa-
gayo.
De juniorcollectie oogt stoer,
sportief en luxe. De
Schots/Amerikaanse roots zijn
niet vergeten: volop strepen en
ruiten dus. En het kleurtje van
het logo is een beetje aangepast.
McGregor Junior introduceert
in de voorjaar/zomercollectie
2001 drie kleurgroepen: nau
tisch, outdoor en city. In alle
groepen zijn de bekende Mc
Gregor strepen en ruiten ver
werkt. Marine, wit, rood en
zand bepalen de eerste groep
waarin zeil- en watersportin
vloeden duidelijk zichtbaar
zijn. Groen, zand, geel, ecru en
marine zijn de basiskleuren van
Outdoor, een stoere collectie
met veel zakken en ritsen. City is
fris en vernieuwend met blauw,
marine, ecru, oranje en zand als
basiskleuren. In deze collectie
zijn nieuwe kraagvormen ver
werkt. Tot slot is er het Basics-
thema waarin veel denim en
canvas/linnen zijn verwerkt. De
kleren worden verkocht in de
betere speciaalzaken.