Arafat wint tijd met jawoord
PZC
PZC
Alles was goed in Nieuwe president vraagt bloed,
De Hemel en dan zweet en tranen van Ghanezen
BSE-crisis kan Duitse
ministers kop kosten
Palestijnse leider moet zowel Clinton als achterban tevreden houden
4januari 1951
door Peter van Nuijsenburg
De BSE-crisis in Duits
land heeft de consument
de stuipen op het lijf gejaagd,
boeren en andere producen
ten beroofd van hun inkom
sten en kanselier Gerhard
Schroder bewogen tot een
ernstige nieuwjaarsbood
schap. Nu dreigt er voor twee
ministers ook nog een voor
tijdig einde van hun politieke
carrière. Voor een land dat
zich tot voor kort veilig
waande voor de gekke-koei-
enziekte, is dat een schok
kende ervaring.
Dat vals gebleken gevoel van
veiligheid werd vooral ge
voed door minister Funke
van Landbouw. Een paar da
gen voor het eerste geval
werd ontdekt, meldde de
minister en erkend worstlief
hebber parmantig dat Duits
land niets te vrezen had. Be
smet diermeel was in de
Duitse stal niet te vinden. In
middels zijn we zeven zieke
koeien verder en bijt zelfs
Funke niet meef in een Duit
se worst.
De grote vraag is natuurlijk
of Funke beter wist en/of had
kunnen weten. Voor de Euro
pese Commissaris Byrne
(Volksgezondheid) is het ant
woord op die vraag duidelijk.
In maart vorig jaar, negen
maanden voor het ontdekken
van de ziekte, had zijn bu
reau een rapport naar Berlijn
gestuurd. Statistisch gezien,
zo luidde de boodschap, was
het onwaarschijnlijk dat
Duitsland de dans kon ont
springen. Funke sloeg deze
waarschuwing in de wind.
Het rapport uit Brussel was
'te theoretisch'. Er werd te
weinig rekening gehouden
met de Duitse praktijk.
Dat vindt de minister nog
steeds, maar hij heeft intus
sen wel toegegeven dat 'er
fouten zijn gemaakt'. Het
diermeel had eerder uit de
handel genomen moeten
worden. Er had meer getest
kunnen worden. De voor
lichting had beter gekund.
Meer viel hem niet te verwij
ten. Dat dat onder 'normale
omstandigheden' genoeg is
voor een ontslagbrief per ijl
bode, zal hij zelf oók wel be
seffen. Funke en de andere
betrokken minister, Andrea
Fischer van Volksgezond
heid, worden voorlopig gered j
door 'bijzondere omstandig- J
hedenSchroder heeft de af
gelopen twee maanden twee
ministers verloren. Collega j
Klimmt van Verkeer moest
wegens een corruptie-affaire
opstappen. Minister Nau-
mann van Cultuur vertrok
vrijwillig. Hij werd uitgever
van het weekblad Die Zeit.
Schroder vindt deze aderla
ting voorlopig voldoende.
Daarom verklaarde hij dat de
zaak met het vertrek van bei
de ministers niet gediend
was.
Vooral Andrea Fischer zal
opgelucht zijn. De Groene
minister geldt als een van de
brekebenen in Schröders re
gering. De hervorming van
het gezondheidswezen, haar
belangrijkste taak, komt niet
van de grond en ook tijdens
de BSE-crisis heeft ze niet
gelukkig geopereerd. De co
ördinatie van het BSE-beleid
viel onder haar competentie
en het was dus meer dan pijn
lijk dat een brandbrief van
wetenschappers over het
BSE-gevaar op haar minis
terie aanvankelijk was ver
dwenen en pas twee weken
later weer opdook.
Vertrouwen
Dat beide ministers voorlo
pig mogen blijven zitten, be
tekent niet dat ze nog het vol
le vertrouwen van de chef
genieten. Schi'öder benoem
de vorige week een speciale
regeringscommissaris voor
BSE-zaken. Hedda von We-
del, voorzitster van de Re
kenkamer, doet wat Fischer
en Funke verzuimden.
Morgen moeten Funke en Fi
scher op het matje komen bij
de Bondsdagcommissies
voor Landbouw en Volksge
zondheid, die daarvoor eer
der van het kerstreces terug
keren.
Als ze daar geen overtuigend
verhaalhouden en als de gek-
ke-koeienziekte niet snel uit
het nieuws verdwijnt, zal
niemand nog zijn geld willen
zetten op een langer verblijf
van het tweetal in de rege-
ringsbanken. GPD
donderdag 4 januari 2001
door Ad Bloemendaal
Het waren bijna apocalyptische
beelden die Barak en zijn staf deze
week opriepen. Geen hervatting van de
vredesonderhandelingen? Dan gaat
het in de richting van een totale oorlog
in het Midden-Oosten.
Om te beginnen, zal Israël genadeloos
optreden tegen de Palestijnse Aksa-in-
tifada. Niet alleen de uitvoerders van
geweld zullen worden geliquideerd,
maar ook de mensen in het Palestijnse
bestuur die de orders geven, wacht exe
cutie zonder vorm van proces. De nu al
geldende afsluiting van de Palestijnse
gebieden wordt permanent en Israël
zal meer bezet grondgebied annexeren.
De Hezbollah zal zich gaan roeren en
het conflict zal zich uitbreiden naar Li
banon en Syrië. Egypte en Jordanië
zullen hun broze vredesakkoorden met
Israël opzeggen en zich in de strijd
mengen. De Israëlische verliezen zul
len aanzienlijk zijn, maar die van de
Arabische landen tienmaal groter.
Maar uiteindelijk, zei Barak, zullen we
weer aan dezelfde onderhandelingsta
fel moeten aanschuiven om over de
zelfde vredesvoorstellen te praten.
De effectenbeurs van Tel Aviv reageer
de met een stevige dip op de voorspel
lingen van premier Barak. Oorlogs
dreiging is nooit een opsteker voor de
economie. In het Witte Huis, waar juist
de gepantserde limousine van de Pales
tijnse leider Jasser Arafat voorreed,
reageerden de Amerikanen geïrriteerd.
Arafat zou zijn gesprek met president
Clinton moeten beginnen onder een Is
raëlisch dreigement.
Want het is duidelijk dat Barak met zijn
profetie een verkapte waarschuwing
uitdeelde aan het adres van de presi
dent van de Palestijnse staat in wor
ding. Als er niet verder wordt onder
handeld en de toestand verder
verslechtert, dan zal er binnen de kort
ste keren op een bloedige manier een
eind komen aan uw regime in Gaza, dat
wilde hij ermee zeggen.
Streep
Misschien heeft het geholpen heeft bij
het over de streep trekken van Arafat,
ook al wordt het Palestijnse antwoord
een ja met een oneindig aantal mitsen.
Maar het zijn niet alleen de Amerika
nen en de Israëliërs die aan de Pales
tijnse leider trekken. Aan de andere
kant staat wat doorgaans wordt aange
duid als 'de Palestijnse straat': de acti
visten, de militanten, de bewoners van
de vluchtelingenkampen, de mannen
in de koffiehuizen, kortom alle Pales-
De Amerikaanse president Clinton (r) tijdens de besprekingen met de Palestijnse president Arafat (1) en diens medewerker Nabil Aburedinal dinsdag in het Witte Huis.
foto William Vasta/RTR
tijnen die niet in het effen grijs in ver
gaderzalen zitten.
De 'straat' heeft haar eigen opvatting
over diplomatie en die opvatting is in
ruim drie maanden intifada met drie
honderd Palestijnse 'martelaren' al
leen maar versterkt. Simpel geformu
leerd: de enige taal die Israël verstaat,
komt uit het elastiek van een katapult
en uit de loop van een geweer Praten in
Washington levert .alleen maar onaan
vaardbare compromissen op.
Petitie
Uit vrees dat het Palestijnse bestuur
opnieuw een concessie zou doen, beslo
ten een paar dagen geleden vrijwel alle
Palestijnse groepen - van Arafats eigen
Fatah-beweging, via de marxistische
PFLP en DFLP tot aan de Harnas en de
Islamitische Jihad toe - een petitie op te
stellen om de leiders ertoe te bewegen
zonder meer nee te zeggen tegen Clin
tons overbruggingsvoorstel. Het 'Ame
rikaans-Israëlische' plan komt niet
tegemoet aan zelfs de meest elementai
re eisen van de Palestijnen, waarschu
wen ze. „Het zal leiden tot het schrap
pen van het vluchtelingenprobleem,
tot een splitsing van de Haram a-Sharif
(Tempelberg) in Jeruzalem, tot een ver
deling van de Palestijnse gebieden tus
sen ons volk en de Israëlische bezetters.
Het is een poging de nederzettingen
legitiem te maken en de Israëlische be
zetting van ons Palestijnse land te reor
ganiseren en te versterken." De Pales
tijnse 'straat' is ervan overtuigd dat 'de
voortzetting van de grote intifada van
ons volk en de solidariteit van de Ara
bische en islamitische volkeren in de
wereld' voldoende ziïllen zijn om de
Amerikaanse en Israëlische druk te
weerstaan. „Wij doen een beroep op
ons volk de intifada te verhevigen",
zeggen de opstellers. De islamitische
organisaties met name hebben al dui
delijk gemaakt wie tot de eerste slacht
offers zal behoren als Clinton het
Palestijnse jawoord krijgt. Wat dat be
treft, hoeft Arafat geen drie keer te ra
den.
De Palestijnse leider heeft aldus twee
opties: hij kan zich op een nationaal
standpunt stellen en vervolgens ten on
der gaan in Baraks apocalyps, of hij
kan zich internationaal populair ma
ken en de doodsteek verwachten van de
aanhang van sjeik Achmed Jassin. Bij
gevolg heeft hij voorde derde mogelijk
heid gekozen: een antwoord dat hij aan
de Amerikanen kan verkopen als een
'ja, mits' en aan zijn eigen volk als een
'nee, tenzij'. Anders dan Barak, die in
wezen dezelfde tactiek volgt, is hij daar
een ware meester in.
De twee leiders hoeven hun ja-nee
houding trouwens niet lang vol te hou
den. Over ruim twee weken verlaat
Clinton het Witte Huis, weer twee we
ken later is Barak premier af. En daar
na ziet Arafat wel weer. GPD
komt de duivel doorEelco van der Linden ...',11 1
van orize redactie binnenland
Drie dagen na het drama kan
Jan Veerman nog niet be
vatten wat zich in zijn zaak in
Volendam heeft afgespeeld.
„Alles was zo goed georgani
seerd en dan is het kwart over
twaalf en dan komt de duivel er
in lopen." Hij is de eigenaar van
café De Hemel (de naam Het He
meltje is volgens hem fout) waar
op oudejaarsnacht brand uit
brak.
De brand heeft inmiddels tien
jongeren het leven gekost. Op
nieuwjaarsochtend hoorde
Veerman dat vijf mensen waren
overleden. „Dan zakt alles je in
de schoenen. Je kende ze alle
maal", zegt de ondernemer ge
ëmotioneerd.
In zijn woning aan de Katham-'
merzeedijk vertelt Veerman
over het drama in zijn zaak. Hij
vecht meermalen tevergeefs te
gen de tranen.
Veerman zat honderd meter ver
derop aan De Haven bij vrien
den thuis, toen de brand uit
brak. Na een telefoontje ging hij
rennend naar zijn zaak. Veer
man hielp mee om mensen uit
het pand te halen. „Zeven keer
ben ik de brandtrap opgerend
om mensen uit De Hemel te ha
len. Ik wilde meer doen, maar
het kon niet meer."
In zijn armen
De beelden van de fatale nacht
staan de horeca-ondernemer
nog helder voor de geest, maar
hij kan er nauwelijks over pra
ten. „Een jongen lag dood op de
grond. Hij had nog een slachtof
fer dat hij wilde redden in zijn
armen. Ze hebben het beiden
niet gehaald."
Veerman heeft het over Nico
Kwakman. Een voormalig
werknemer die niet aanwezig
was in De Hemel, maar kort na
het uitbreken van de brand naar
het café kwam om aanwezigen
te redden.
Veerman heeft een aantal ou
ders van dodelijke slachtoffers
bezocht. „Vaders en moeders
vallen me om de nek", zegt hij.
De kroegbaas ervaart veel steun
van de hechte gemeenschap in
Volendam.
Beschuldigingen
In de media wordt Jan Veerman
beschuldigd van nalatigheid,
maar de eigenaar wijst de be
schuldigingen van de hand. „Ik
heb alles gedaan wat ik kon."
Hij omschrijft zichzelf als geen
makkelijke baas voor zijn per
soneel.
Veerman schetst de situatie in
De Hemel. Bezoekers konden
eruit via de gebruikelijke weg
met een trap naar de beneden
gelegen Wir War.
Aan de zijkant was een nooduit
gang met een brandtrap Vier
weken geleden is die een dag
weggeweest. Veerman was hier
ziedend over. „Ik heb meteen
met een paar klanten een beton
nen trap aangelegd."
Ook achterin de zaak was een
nooduitgang, van daaruit
kwam men op een plat dak. Zijn
personeel volgde kort geleden
nog een brandveiligheidscur
sus.
Zolderkamer
Volgens Veerman wordt van zijn
zaak onterecht het beeld ge
schetst van een soort zolderka
mer. In werkelijkheid is het een
ruim opgezette gelegenheid.
„De zaak heet ook De Hemel en
niet, zoals nu steeds gemeld
wordt, Het Hemeltje."
Veerman heeft er geen verkla
ring voor waarom de klanten de
zaak niet verlieten. „Je kunt je
niet voorstellen wat er gebeurt.
Iedereen wilde via de normale
ingang eruit, terwijl de nooduit
gangen openstonden. Ze waren
apathisch."
Terwijl hij mensen redde via de
brandtrap, hoorde Veerman dat
de brand was ontstaan door het
aansteken van een bos sterretjes
die iemand omhoog hield of
gooide.
De kroegbaas bevestigt dat syn
thetische kleding van klanten
door de hitte wegschroeide. „Ik
heb meisjes naar buiten gedra
gen met alleen nog een bh en een
string om. Al hun kleren waren
weg."
Enorme hitte
Volgens Veerman heeft de brand
maar zeer kort gewoed. Zijn
personeel had het vuur al onder
controle voor de brandweer
kwam, maar de hitte en rook
ontwikkeling waren volgens
hem enorm.
Veerman zegt een goed contact
te hebben met de gemeente Vo
lendam. Hij voerde regelmatig
overleg met de politie en ook
met de medewerker brandpre
ventie van de gemeente. ,.Ik was
altijd bezig met de veiligheid
van de zaak." ANP
De Ghanezen vieren al weken
uitbundig hun 'democra
tisch wonder'. En terecht. Voor
het eerst in de post-koloniale
geschiedenis van Afrika staat
een burgerregering die voort
komt uit een militair regime
haar plaats af aan de oppositie
na eerlijk verlopen verkiezin
gen.
Zondag wordt John Kufuor
geïnaugureerd als opvolger van
Jerry Rawlings, de man die het
West-Afrikaanse land twintig
jaar op geheel eigen wijze heeft
geleid. De nieuwe president
heeft een politiek programma
dat de feestende natie snel met
beide benen op de harde grond
zal doen belanden.
De 62-jarige, in Oxford opgelei
de jurist Kufuor heeft de bij
naam gentle giant' vanwege
zijn rijzige postuur en goede
manieren. Hij zit veertig jaar in
de politiek, maar hij wordt door
de meeste waarnemers niet als
een politieke gigant be
schouwd.
Het verbaasde menigeen dat hij
opnieuw de kandidaat was van
de New Patriotic Party (NPP) na
vier jaar geleden (op het nipper
tje) van Rawlings te hebben
verloren. Wellicht dat de karak
tereigenschappen van Kufuor
hebben meegespeeld, want voor
de nu aanbrekende overgangs
fase zal een hoop diplomatie no
dig zijn.
De verkiezingen van vorige
maand waren vooral een refe
rendum over twintig jaar Raw
lings en zijn partij de NDC. De
grondwet verbiedt een derde
termijn voor Rawlings, maar
het lijkt waarschijnlijk dat als
hij en niet zijn vice-president
John Mills had meegedaan, de
winst naar de volkse en charis
matische 'Jezus Junior' was ge
gaan.
De wind is gedraaid in Ghana,
zoals ook blijkt uit de uitslag
van de gelijktijdig gehouden
parlementsverkiezingen: van de
tweehonderd zetels gaan er 99
naar de NPP en 92 naar de NDC.
'Positieve verandering' is wat
Kufuor zijn negentien miljoen
landgenoten heeft beloofd en
daar was iedereen, ook de aan
hang van de regeringspartijaan
toe. Er is consensus over wat er
mis is in het land: werkloosheid,
hoge inflatie, zwakke munt,
slechte (en dure) scholen en zie
kenhuizen.
Ghana is al jaren de lieveling
van de Wereldbank, het Inter
nationaal Monetair Fonds en de
internationale donorgemeen
schap, maar hun voor de massa
zo impopulaire receptuur, blijkt
maar matig te werken. Terwijl
de Ghanezen om een stap terug
vragen, wil Kufuor echter de
broekriem juist verder aantrek
ken om wèl de lang beloofde
grote stap voorwaarts te kunnen
maken.
In zijn eerste interviews bena
drukt Kufuor dat Ghana niet
het voorbeeld van de Aziatische
Tijgers heeft gevolgd, omdat de
regie van het economisch her
stelprogramma in handen was
van een man die uit extreem
linkse hoek afkomstig was en
bovendien twee maal via een
coup de macht had gegrepenDe
overheid bleef in de ogen van
Rawlings belangrijker dan het
particulier bedrijfsleven, aldus
Kufuor. Hij voegt er snerend aan
toe dat niet het collectief, maar
Rawlings' partij daarvan vooral
heeft geprofiteerd. Corruptie en
nepotisme frustreerden verder
de recepten van IMF en Wereld
bank.
Rechts-liberaal
De analyse van Kufuor is dat het
vertrouwen ontbrak voor het
aantrekken van buitenlandse
investeerders en de opbloei van
het eigen bedrijfsleven. Onder
zijn leiding zal dat anders wor
den, voorspelt Kufuor, wiens
partij van oorsprong een rechts-
liberale politiek voorstaat.
Bezuinigen, privatiseren en de
reguleren zijn, net als de aanpak
van corruptie, nadrukkelijk on
derdeel van het nieuwe beleid.
„Ik ben klaar voor harde, impo
pulaire maatregelen. We zullen
vertellen wat de problemen zijn
en wat de oplossingen. Als men
sen erbij betrokken worden, dan
zullen ze het begrijpen", aldus
Kufuor.
Kufuor verwacht alle zegen van
het particulier initiatief. Ook in
de landbouw, waarin zestig pro
cent van de Ghanezen werk
zaam is. Ghana's economie is
nog steeds afhankelijk van de
exportproducten cacao en goud,
en importeert zeventig procent
van alles wat het nodig heeft, in
clusief eerste levensbehoeften.
De nieuwe president wil de
landbouw diversifiëren en mo
derniseren om de eigen behoef
ten te kunnen dekken en zelfs
nieuwe exportmarkten aan te
boren. Dat lijkt nu erg moeilijk
zonder het massaal verstrekken
van subsidies.
Of de Ghanezen zullen instem
men met de nieuwe harde aan
pak, is zeer de vraag. De massa
vraagt juist om lagere lasten en
verwacht dat onderwijs en ge
zondheidszorg weer gratis wor
den zoals in de tijd van vader des
vaderlands Kwame Nkrumah.
Kufuor staat voor een enorme
krachtproef, ook omdat hij te
maken zal krijgen met etnische
spanningen. De Ashanti, van
oudsher een machtige groep en
de electorale basis vormend van
Kufuor en de NPP, worden nu al
uitgedaagd door de stammen in
de oostelijke Volta-regio, thuis
basis van Jerry Rawlings.
Harde dobber
De vertrekkende president
heeft zich tot nu toe opvallend
matig en verzoenend uitgelaten
maar Kufuor zal een harde
dobber krijgen om de Rawlings-
getrouwen, onder wie vooral
militairen en veiligheidsfunc
tionarissen, voor zich te win
nen.
In een interview noemde Kufuor
het zijn 'topprioriteit' zich te
verzekeren van de loyaliteit van
genoemde groepen. Waarom, is
volgens de nieuwe president ook
duidelijk: „Ik ben al eens lid ge
weest van een kabinet dat door
militairen omver werd gewor
pen. Voorzichtigheid is geboden
omdat het hier nog steeds Afri
ka betreft." GPD
uit dat met de verdeling van
het bouwvolume rekening
wordt gehouden met de positie
van Goes als centrumgemeen
te.
Veerdienst
Ook in 1951 zal de Stoom
vaartmaatschappij Zeeland
een toeristendienst tussen
Vlissingen en het Engelse Fol
kestone onderhouden van 6 ju
li tot en met 3 september. De
veerdienst wordt hervat on
danks het teleurstellende re
sultaat in 1950.
Wedstrijden
De Belgische voetbalbond
heeft besloten het spelen van
wedstrijden tegen Duitse
ploegen te hervatten.
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Redactiefax. (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax. (0115) 686009
Hulst: s Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel(0114)373839
Fax. (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Seoel
De troepen van de Verenigde
Naties hebben de Zuid-Kore-
aanse hoofdstad Seoel ont
ruimd. Zij slaagden er niet in
een massale aanval van de
Chinese troepen te stuiten. De
ze trokken woensdagmorgen
al de buitenwijken van de stad
in. De ontruiming van Seoel
heeft een stroom van twee mil
joen vluchtelingen veroor
zaakt in zuidelijke richting.
Woningentekort
Goes komt meer dan achthon
derd woningen tekort om het
groeiende inwoneraantal te
kunnen opvangen. Dat zei
burgemeester W.C. ten Kate
woensdag in zijn nieuwjaars
toespraak. Hij sprak de hoop
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie redactie@pzc.nl
exploitatie: internet@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 13.30 uur'
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20 30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20 00 tot 22.00 uur:
Tel (0118) 484000
Fax(0118) 470100.
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand' 39,45 (n.v.t.)
perkwartaal, 107,50 109,15)
per jaar- 409,50 411,15)
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers:
maandag t/m vrijdag' 2,00 per stuk
zaterdag 3.00 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93 00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
