Bedrijfsleven vindt praktijkschool
Expositie Mx2 toont
wereld van verschil
PZC
Advanta succesvol met suikerbieten
Wijland speelt met de werkelijkheid
Verton Schoenmode
koopt pand juwelier
Hervormingsmodel
verdeelt waterschap
Vismijn Vlissingen
haalt record net niet
12
Samenwerking levert arbeidsplaatsen voor leerlingen op
ondernemend zeeland
SUPER
WINTER SALE
Lezing over
reliekverering
zaterdag 23 december 2000
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - De praktijk
scholen in Zeeland plukken nu
al de vruchten van de samen
werking die ze nog geen twee
maanden geleden aangingen
met het Zeeuwse bedrijfsleven.
Want waar bedrijven leerlin
gen van de praktijkscholen
voorheen niet zagen staan, ont
dekken ze nu dat ook moeilijk
lerende scholieren goede, trou
we en loyale werknemers zijn.
Dat zegt directeur L.P. van
Duivendijk van Praktijkschool
Het Bolwerk in Middelburg. In
oktober presenteerden het
praktijkonderwijs, MKB-Zee-
land, de Brabants-Zeeuwse
Werkgeversvereniging en de
provincie Zeeland een brochu
re. Daarin maakten ze het be
drijfsleven attent op de moge
lijkheid leerlingen uit het
praktijkonderwijs in dienst te
nemen. ,,De brochure is ge
stuurd naar 1700 bedrijven",
zegt Duivendijk. ,,En nu al bel
len ondernemers ons op of we
iemand beschikbaar hebben."
En dat was in het verleden wel
anders, zegt Duivendijk.
„Voorheen moesten we ar
beidsplaatsen zoeken voor on
ze leerlingen." Een door het be
drijfsleven beetje vergeten
groep, zo lijkt het. Het prak
tijkonderwijs is een vorm van
voortgezet onderwijs voor
moeilijk lerende kinderen tus
sen de 12 en 18 jaar. Duiven
dijk: „Ze zijn niet in staat om
binnen het VMBO een diploma
te halen. Door ze praktijkge
richt onderwijs te geven, kun
nen ze wel assistentfuncties
vervullen. De leerlingen heb
ben vaak de spreekwoordelijke
gouden handen."
„De leerlingen zijn gewone
kinderen, die geen grote ge
dragsproblemen hebben of
zwaar gehandicapt zijn", be
nadrukt de directeur van Het
Bolwerk stellig. „Want dat is
een imago waar de praktijk
scholen flink tegen moeten op
boksen. Maar liefst 90 procent
door Ellen De Vriend
VLISSINGEN - Het
woon/winkelpand van juwe
lier Pims aan de Walstraat in
Vlissingen gaat over in handen
van de familie Verton uit Zie-
rikzee. De familie is al eigenaar
van vier schoenenzaken in Zee
land.
De Zierikzeese vestiging
draagt als enige nog de naam
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Jeffrey
Kutterink. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
van onze leerlingen krijgt een
baan in het bedrijfsleven."
Er zijn praktij kscholen in Mid
delburg (Het Bolwerk), Goes
(De Wissel), Terneuzen (De
Sprong) en Pluist. Leerlingen
worden opgeleid voor functies
in de sectoren techniek, groen,
zorg en welzijn en economie. Te
denken valt onder meer aan
productiemedewerker, maga
zijnbediende of schoonmaker.
„Voor de uitgifte van de bro
chure was het bedrijfsleven
niet of nauwelijks op de hoogte
van de mogelij kheden van leer
lingen uit het praktijkonder
wijs. Daarom was het in eerste
instantie belangrijk om in een
brochure werkgevers daarop
attent te maken", zegt Duiven
dijk.
Secretaris W. van der Linde
van MKB-Zeeland ziet in de
samenwerking met de prak
tijkscholen vooral een kans om
het tekort aan arbeidsplaatsen
op te lossen. „Het is weer een
vijver waar ondernemers uit
kunnen vissen", stelt hij vast.
Het is de vraag of ondernemers
oprecht geïnteresseerd zijn of
dat ze de praktijkschool alleen
zien als een manier om het per
soneelstekort op te lossen.
Hoewel Van der Linde dat laat
ste ontkent en stelt dat er wel
degelijk serieuze interesse be
staat bij ondernemers, zegt Van
Duivendijk dat hij bij een en
kele ondernemer die gedachte
wel beluistert. „We weten dat
er soms zo wordt gedacht. Toch
tonen bedrijven steeds meer
oprechte interesse, vaak ook
omdat ze bij collegabedrijven
zien dat onze leerlingen het
goed doen."
Verton Schoenmode. De schoe
nenwinkels in Goes, Middel
burg en Vlissingen hebben de
naam O'Moda.
De schoenenzaak van Verton
aan de Walstraat (Scheldeplein
in Vlissingen bestaat onge
veer zes jaar. Voor 24 augustus
voerde de winkel nog de naam
Arbell, daarna werd het O'Mo
da. L. Verton weet nog niet wat
hij met het voormalige juwe-
lierspand gaat doen. Binnen
kort wordt duidelijk of O'Moda
verhuist naar de nieuw aange
kochte locatie in de Walstraat.
De huidige winkel aan het
Scheldeplein is een huurpand.
Voor de ondernemersfamilie
was het aantrekkelijker een
zaak te kopen. Twee jaar gele
den had Verton al het oog laten
vallen op het pand van Pims.
Eigenaar P. Slikkerveer was
toen nog niet van plan met zijn
werkzaamheden te stoppen.
Leerlingen van praktijkschool De Wissel in Goes aan het werk in het klaslokaal.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Desirée Schouten
KAPELLE - De oogst is gedaan, het land
geploegd, maar toch heeft de boer ook in
deze tijd van het jaar zijn werk. In decem
ber kijkt de landbouwer vooruit naar het
jaar dat komt en besluit hij welke gewas
sen hij gaat verbouwen. Om hem bij die
keuze te helpen, kan hij onder meer de door
diverse landbouwinstituten uitgegeven
rassenlijsten raadplegen.
Op het gebied van de in Zeeland veelge-
teelde suikerbiet is er bijvoorbeeld de lijst
van het Instituut voor Rationele Suiker
productie IRS in Bergen op Zoom. Op deze
lijst staan diverse rassen suikerbieten die
door het bedrijf Advanta Seeds Van der
Have uit Kapelle worden geteeld. Onlangs
is het bedrijf er in geslaagd enkele nieuwe
rassen te laten toevoegen aan de lijst voor
2001, waaronder de Savannah- en Colora-
do-biet. R. de Munnik van Advanta: „Het
IRS is een onafhankelijk instituut, dat zo'n
nieuw ras gedurende minimaal drie jaar
test op allerlei eigenschappen. In de lijst
worden de bieten en hun eigenschappen
omschreven, zoals het suikergehalte, hoe
goed het bestand is tegen ziekten en wat de
gemiddelde financiële opbrengst is.Een
goede rassenkeuze is belangrijk voor de
boer. Door zorgvuldig kruisen probeert
men bieten te telen waar bijvoorbeeld
minder grond aan blijft kleven. Een ander
aandachtspunt is de resistentie, het be
stand zijn tegen de suikerbietenziekte rhi-
zomanie, een virus dat het suikergehalte
drastisch omlaag haalt. Deze twee eigen
schappen heeft Advanta in het nieuwe ras
Savannah kunnen combineren. Bij een an
der nieuw ras, de Colorado, heeft men juist
meer gelet op het suikergehalte.
door Conny van Gremberghe
TERNEUZEN - De voorstellen
van de commissie Van der Vliet
om het waterschapsbestel een
wat moderner model te geven,
zijn volgens hoofdingeland
J.M. van Schaik (PvdA) niet van
deze tijd. De commissievoor
stellen (de invoering van een
lijstenstelsel, het opdelen van
bestuurderszetels in groepen
voor algemeen en specifiek be
lang) zijn volgens Van Schaik
een stap terug in de tijd. Zo zeer
zelfs dat de oude polderbestu
ren weer zullen opleven.
Van Schaik vindt het onbegrij
pelijk dat de commissie niet in
de gaten heeft dat de taken van
het waterschap nu en in de toe
komst beschouwd moeten wor
den als algemene taken. De sec
toren gebouwd en ingezetenen
dragen nu al zorg voor de meeste
inkomsten van de waterschap
pen.
Daar komt volgens Van Schaik
nog bij dat de specifieke agrari
sche belangen binnen de
schapsbesturen meer en meer
verdrongen worden door mi
lieubelangen, toeristische
claims en recreatiezaken. „In
het jaar 2006 (het jaar van de
waterschapsverkiezing nieuwe
stijl) zal dat zich verder hebben
voortgezet en omdat specifieke
belangen langzamerhand over
gaan in algemeen belang, pleit
er mijns inziens dan ook weinig
meer voor om de zetelverdeling
in het toekomstige schap hierop
voor de helft te baseren", bena
drukte Van Schaik.
In het nieuwe schapsbestuur
zou namelijk de helft van de ze
tels al bij voorbaat toebedeeld
worden aan vertegenwoordi
gers van de sectoren landbouw
en recreatie. De gewone ingeze
tenen zouden niet meer aan bod
komen, maar hun vertegen
woordigers in de al dan niet po
litieke lijsten moeten onder
brengen, die op hun beurt
slechts de helft van de zetels
kunnen vergaren. Van Schaik
pleitte er bij het dagelijks be
stuur voor om de standpunten
uit de rapportage van de com
missie Van der Vliet niet te
onderschrijven. Ook de hoofd
ingelanden K. Martinet, J. Pro
voost en F.K. Hamelink volgden
de lijn-Van Schaik. De rest van
het algemeen bestuur had geen
moeite met de hervormings
voorstellen.
door Harmen van der Werf
VLISSINGEN - De omzet van
de visafslag in Vlissingen heeft
de mijlpaal van 75 miljoen gul
den vrijdag net niet gehaald.
Schol en tong brachten ontzet
tend weinig op. De jaaromzet
bleef steken op 74,8 miljoen gul
den.
Vismijndirecteur J. J. B. de
Looff had dit zien aankomen.
De meeste vis voor de kerstda
gen is vorige week al gekocht en
de visfileerderijen die voorna
melijk op schol draaien, zijn
volgende week dicht. „Wat er
gisteren is verkocht, is ter aan
vulling van de voorraden", al
dus De Looff.
Hij is desalniettemin 'dik tevre
den' over het resultaat. „Dat is
fantastisch in vergelijking met
1998 en 1999." De omzet zakte
toen, na het eerdere recordjaar
1997 (70 miljoen gulden omzet).
De Looff kan ook tevreden zijn,
omdat de Vlissings vismijn vol
gend jaar een investering staat
te wachten van 650.000 gulden.
Heftrucks worden vervangen.
En - nog belangrijker - de
mijnklok en het computersys
teem worden vernieuwd.
Met het nieuwe verkoopsysteem
krijgt de gemeentelijke visaf
slag dii'ect een koppeling met
andere vismijnen in Nederland.
Dan kan er ook via het Internet
in Vlissingen worden ingekocht.
Het systeem moet operationeel
zijn in april.
Begin volgend jaar wordt bo
vendien duidelijk of de visaf
slag uitgebreid kan worden om
vissorteermachines te plaatsen.
De gemeente Vlissingen onder
zoekt de haalbaarheid van die
investering.
domburg
men's fashion
Slechts 4 dagen
woensdag 27 december
t/m
zaterdag 30 december
50% KORTING
10% KASSAKORTING
Ooslstraat 2. tel. 0118-584303
kunst cultuur
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het veertigja
rig bestaan dat twee jaar gele
den werd gevierd, heeft de
Zeeuwse Kunstkring verfrist.
Tentoonstellingen zijn met
nieuw elan aangepakt, nieuwe
vormen van presentatie zijn uit
geprobeerd en een aantal kun
stenaars is gedurfder gaan wer
ken. Gebleven is de jaarlijkse
tentoonstelling in de Vleeshal in
Middelburg, maar vorig jaar
voor het eerst onder een nieuwe
naam: Mx. Met de op vrijdag be
gonnen expositie Mx2 is de fris
se aanpak voortgezet.
Mx staat voor mix; een mix van
verschillende kunstenaars en
verschillende disciplines. Zo'n
raadselachtig tweeletterwoord
staat ook lekker modern. Dat is
eigenlijk een bezwaar, want
daardoor doet de vernieuwings
drang van de Zeeuwse Kunst
kring wat geforceerd aan.
Onnodig, want het werk op de
expositie is allerminst gefor
ceerd.
In de Vleeshal zijn 76 werken
van 19 kunstenaars uitgestald.
Het ligt voor de hand dat dit een
veelzijdige tentoonstelling
heeft opgeleverd. Naast tradi
tioneel schilderwerk van ie
mand als Miems van Citters zijn
digitaal bewerkte kleurenko
pieën van André Kappert te zien
of ijzerconstructies van Gerda
Rutters, werelden van verschil
kortom.
Dat moet vooral de inrichters
van de expositie hoofdbrekens
hebben bezorgd. Op de werken
zelf is weinig aan te merken. De
kunstenaars van de Zeeuwse
Kunstkring verstaan hun vak.
Niet alles zal iedereen bekoren,
maar de meeste werken zijn am
bachtelijk niet onder de maat.
Alleen: hoe plaats je zulke ver
schillende kunstwerken op één
expositie? Daar is goed over na
gedacht. Op verschillende plek
ken van de expositie versterken
werken elkaar.
Lijnenspel
Zo staan achterin de Vleeshal
ijzeren sculpturen van Rutters,
beelden waarin lijnenspel en
doorzichtigheid belangrijk zijn.
Daar vlakbij hangt werk van
Fred van den Berge waarop de
plattegrond is afgebeeld van de
Dom van Siena. Ook daarin
gaat het om lijnen en open vlak
ken, evenals op de zeefdrukken
van Saskia Eggink die er weer
tegenover hangen. Dat is duide
lijk geen toeval. Op meer plek
ken in de expositie komen
kunstenaars zo samen, zoals
bijvoorbeeld in de confrontatie
van het werk van Marja de Lan
ge met dat van Rijnhard Schre-
hardus.
Voor het eerst hangen bij de
werken portretten van de kun
stenaars, gemaakt door foto
graaf Rien van Zeist, van wie
ook ander werk in de expositie
te zien is. De foto's maakte hij
voor een mooie folder die in de
Vleeshal voor één gulden te
koop is. Kort wordt daarin elke
kunstenaar voorgesteld. Weer
een aansprekend idee om de
mensen te bereiken.
Expositie: Mx2 met werk van leden
van de Zeeuwse Kunstkring, t/m 4
januari, dagelijks van 11-17 uur, be
halve 25 dec en 1 jan.
Werk van Rijnhard Schrehardus (links zijkant paneel) en Giel Louws (rechts frontaal) in de Vleeshal.
foto Ruben Oreel
MIDDELBURG - In samenwer
king met De Nieuwe Kerk en het
Catharijneconvent heeft de
Stichting Vrije Academie voor
Kunsthistorisch Onderwijs een
lezing georganiseerd over De
weg naar de hemel. De lezing
vormt een goede inleiding op
een bezoek aan de gelijknamige
dubbeltentoonstelling in Am
sterdam en Utrecht. De lezing
wordt donderdag 18 januari ge
houden om 14 uur in de Zeeuwse
Bibliotheek te Middelburg.
Tot en met 22 april 2001 is in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam en
in het Museum Catharijnecon
vent in Utrecht De weg naar de
hemel te zien. Samensteller van
de overzichtstentoonstelling
over reliekverering is gastcon
servator prof. dr. Henk van Os.
Christenen vereerden eeuwen
lang relieken - stoffelijke resten
van heiligen of heilige voorwer
pen - als kostbare schatten. Zij
geloofden dat deze overblijfse
len geestkracht bezaten, gene
zing en bescherming boden en
God het meest nabij brachten.
Reliekhouders en schrijnen zijn
het kostbaarste dat de Middel
eeuwen hebben voortgebracht.
In het Catharijneconvent en De
Nieuwe Kerk kan de bezoeker
zien hoe deze oogverblindende
kistjes, ringen, armen en krui
sen nog altijd uitblinken door
hun edelsmeedkunst.
In Middelburg wordt de lezing
gegeven voor kunsthistoricus
drs. Benno Hillebrand. Aan de
hand van dia's geeft hij een
beeld van de reliekverering in de
Nederlanden en Europa in de
Middeleeuwen.
(Advertentie)
Christel Wijland bij Welvaart?: „Wat een raar soort wereld hebben we toch dat we uit vijftig soorten tandpasta kunnen kiezen."
foto Ruben Oreel
Schilderijen die niet kloppen
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Aan elk schil
derij van kunstenares Christel
Wijland uit Kerkwerve zit een
verhaal vast. Dat verhaal is
doordacht voor ze gaat schilde
ren, maar het kan worden
uitgebreid als het schilderij af
is. „Ik hou van kunstwerken die
me verwonderen en me vragen
doen stellen", zegt Wijland.
Twee van haar schilderijen zijn
te zien op de Middelburgse ex
positie van de Zeeuwse Kunst
kring, waarvan ze dit jaar lid is
geworden.
Bij het schilderij 'Welvaart?'
gaan de gedachten onwillekeu
rig uit naar de pop art van Andy
Warhol. Bekend zijn diens zeer
precies geschilderde rijen met
soepblikken. Wijland heeft
staande tandpastatubes ge
schilderd. Bij nadere beschou
wing blijkt dat ze dit niet op de
pop art manier heeft gedaan.
Wat een realistisch schilderij
leek, is een tafereel waarbij ver
schillende dingen niet kloppen.
De doppen van de tandpastatu
bes bijvoorbeeld, zien er een
beetje raar uit. En leken de tu
bes aanvankelijk in een kast te
staan, in werkelijkheid gaat het
om een vlakverdeling op het
schilderij die zelfs een aantal
tubes wegdrukt.
Wijland: „Ik breng graag niet-
kloppende dingen aan. Ik vind
het belangrijk vervreemding in
het schilderij te brengen."
Een schilderij is immers een
compositie die mensen moet
fascineren. Bij Wijland is de
vlakverdeling belangrijk. Ze
werkt graag met vierkante of
rechthoekige blokken. In stu
dies maakt ze die los, zodat ze
ermee over het doek kan schui
ven om te kijken welke plek ze
moeten hebben. „Soms lijkt het
me wel leuk een schilderij nog
een keer te maken, maar dan
met de vlakken op andere plek
ken. Dat zou een heel ander
schilderij opleveren. Maar ik
doe het niet, want daarvoor zit
er te veel werk in."
Supermarkt
Over 'Welvaart?' heeft ze twee
maanden gedaan. Het doek is
geschilderd naar aanleiding van
een bezoek aan de supermarkt.
„Wat een raar soort wereld heb
ben we toch dat we uit vijftig
soorten tandpasta kunnen kie
zen. Die redenering speelde in
mijn gedachten en zo is dit werk
ontstaan. Het gaat onder meer
over de keuzes die we dagelijks
moeten maken. Als je naar de
winkel gaat om brood, jam en
tandpasta, bedenk eens hoeveel
keuzes je dan maakt. De titel
verwijst naar onze welvaart ten
opzichte van de rest van de we
reld. Dat is natuurlijk een beetje
een cliché, maar ik vind het fas
cinerend dat bijna niemand
daarbij stilstaat als hij wordt
geconfronteerd met de over
vloed waaruit wij kunnen kie
zen."
De tubes die Wijland heeft ge
schilderd zijn allemaal ver
schillend. Voor kinderen is er
tandpasta met Donald Duck er
op, of de Teletubbies. Wijland
heeft er ook een gemaakt met
Pokémon. „Die bestaat nog niet,
maar daar kun je op wachten."
Zo heeft ze wel meer gefanta
seerd. Aan bestaande tandpas
tasmaken als lemon en grape
fruit heeft zij kiwi toegevoegd.
„Ik ga me ook afvragen of het
wel waar is wat op al die tubes
staat. Wie zegt dat in de tubes
met gel en softmint niet gewoon
hetzelfde zit?" Als vervreem
dend element heeft ze één Israë
lische tandpastatube geschil
derd.
Hokjesgeest
Het schilderij 'Hokjesgeest' is
volgens een vergelijkbaar prin
cipe opgebouwd: verschillende
schoenen op rechthoekige vlak
ken, met een leeg roze vlak als
detonerende toevoeging. „De
schoenen staan voor mensen.
Bij sandalen of sportschoenen
denken we meteen aan bepaalde
types. Het is een middel om el
kaar in hokjes te plaatsen."
Wijland praat graag over haar
werk en vindt bij de Zeeuwse
Kunstkring de gelegenheid dat
te doen.
„Ik vind het leuk om te expose
ren, maar dat is niet de reden dat
ik lid ben geworden. Mij gaat
het om de kans met andere kun
stenaars samen te werken. We
bekijken eikaars werk kritisch,
doen onderling nieuwe ideeën
op. Dat stimuleert het kunste
naarschap."
