Bouwverbod voor groot deel kust
NS-personeel houdt acties buiten spits Poiitie Pakt zestal in verband
Schrijvers lappen spelling aan hun laars
Rijk maakt in Kustnota uitzondering voor strandpaviljoens
Jellinek vraagt Borst geld voor hulp aan rokers
Goede energiebesparing industrie
Teruggezonden Congolese vermist
Geblesseerde sporters werken door
Marine onderschept drugs
Tussenakkoord politie-CAO
Prettig wonen
terwijl beursexperts
werken aan uw
vermogen?
met moordzaak Z-Frankrijk
Dupe Duitse lotto
Officier vraagt
celstraf voor
drankrijder
Kamer pleit
voor meer licht
op werkplek
Prettig wonen
en kans om geld
te verdienen?
Prettig wonen
zonder eigen
vermogen? i
dinsdag 19 december 2000
door Hans Leber
AMSTERDAM - De directie
van de Amsterdamse versla
vingskliniek Jellinek wil naast
drank-, drugs- en gokverslaaf
den ook rokers hulp gaan bie
den.
„De ernst van nicotineversla-
ving wordt in ons land niet
goed onderkend", stelt Jelli-
nek-ai*ts Trudi Tromp. Bij de
Jellinek komen steeds vaker
hulpverzoeken van verstokte
rokers binnen.
In een brief aan minister Borst
van Volksgezondheid schrijft
de Jellinek-directie dat er
dringend geld nodig is voor een
professionele en structurele
aanpak van rookverslaving. In
de brief wijst de kliniek erop
dat Nederland het hoogste per
centage rokers kent. De kosten
die het roken in de gezond
heidszorg veroorzaakt, zijn ve
le malen hoger dan de kosten
die moeten worden gemaakt
voor de begeleiding bij het
stoppen, aldus de directie. Het
verzoek van de Jellinek aan mi
nister Borst wordt gesteund
door Stivoro, de Stichting
Volksgezondheid en Roken.
Dat er goede mogelijkheden
zijn om nicotineverslaving op
doeltreffende wijze aan te pak
ken, is gebleken bij een samen
werkingsproject van de Jelli
nek en de Amsterdamse GG
&GD. Daarbij werden tijdens
een artsenspreekuur medica
menten verstrekt, zoals de niet
door het ziekenfonds vergoede
anti-rookpil Zyban of nicotine
vervangende middelen als
pleisters. De Jellinek kliniek
nam onlangs voor het eerst een
zwaar verslaafde roker met
succes enige tijd op.
Volgens de Jellinek-directie
kan het voornemen van minis
ter Borst om binnen vier jaar
750.000 Nederlanders te laten
stoppen met roken, alleen wor
den bereikt als daarvoor geld
wordt uitgetrokken. „Stoppen
met een verslaving betekent
ontwennen. Hiervoor is de hulp
van deskundigen nodig en van
bewezen effectieve middelen."
De Jellinek vindt dat de aan
pak van nicotineverslaving
goed onder de Nederlandse
verslavingszorg kan vallen.
Het biedt de kliniek de moge
lijkheid onderzoek te doen
naar de verbanden tussen nico
tine-, alcohol- en drugsversla
ving. Volgens Jellinek-arts
Tromp roken drugs- en alco
holverslaafden massaal. GPD
pagina 9: Vaccin bestrijdt
rookverslaving
DEN HAAG - De industrie is de afspraken met de overheid
over energiebesparing goed nagekomen. Dit blijkt uit een
overzicht over de meerjarenafspraken voor verbetering van
de energie-efficiency. In de periode van 1989 tot 1999 nam de
doelmatigheid bij het gebruik van energie toe met 20,4 pro
cent. De doelstelling was twintig procent in dit jaar.
De verbetering komt neer op een afname van de uitstoot van
- het broeikasgas CO., met 8,5 miljoen ton per jaar. ANP
SCHIPHOL - Een vijftienjarig Congolees meisje met een vals
paspoort is afgelopen week door de Koninklijke Marechaus
see op het vliegtuig naar huis gezet. Onderweg naar Kinshasa
belandde ze bij het overstappen in Nairobi in de cel. Na vrijla
ting raakte ze spoorloos. De marechaussee en de Immigratie-
en Naturalisatiedienst (IND) zeggen volgens de letter van de
wet te hebben gehandeld.
Volgens de Nederlandse afdeling van Defence for Children
International was Jovit Lay-Mamona onderweg naar Frank
rijk, waar zij met haar ouders zou worden herenigd. De mare
chaussee en IND stellen dat het meisje reisde op een paspoort
waarmee was geknoeid. Zij zou geweigerd hebben mee te
werken aan het vaststellen van haar echte identiteit. GPD
GRONINGEN - Sporters met een chronische sportblessure
zitten niet thuis op de bank te kniezen. Ze werken stug door en
verbijten liever de pijn, dan dat ze thuisblijven. Dit blijkt uit
onderzoek van de werkgroep sportgeneeskunde van het Aca
demisch Ziekenhuis Groningen (AZG). De werkgroep bestu
deerde de medische behandeling van vijfhonderd sporters.
„Werknemers die tussen de acht en tien uur trainen en in de
weekeinden wedstrijden spelen, herstellen sneller dan hun
inactieve collega's", aldus voorzitter Diercks van de werk
groep. „Sporters geven wel aan dat ze op sportgebied een aan
tal maanden gas terugnemen, maar gaan gewoon naar hun
werk." Volgens eerdere publicaties zouden sportblessures de
samenleving miljarden kosten, ANP
DEN HAAG - De Nederlandse marine heeft gisteren in het
Caribisch gebied ongeveer vijfduizend kilo marihuana on
derschept. De drugs werden gevonden op een schip uit Co
lombia.
Het schip bevond zich op ongeveer driehonderd mijl ten oos
ten van Curasao en wordt naar Puerto Rico gebracht voor na
der onderzoek. De bemanning is aangehouden.
De Nederlandse marine voert in het Caribisch gebied samen
met de Amerikaanse kustwacht drugscontroles uit. ANP
DEN HAAG - Minister De Vries van Binnenlandse Zaken ver
wacht dat het overleg over de politie-CAO eind april 2001 is
afgerond. Het huidige akkoord loopt 31 december af. Gister
middag bereikten de politiebonden en het ministerie een ak
koord over een 'tussendocument' tot er een CAO op tafel ligt.
De Vries wil een CAO met een looptijd van drie jaar.
Als overbruggingsmaatregel is een maandelijkse toelage van
1,5 procent afgesproken, die op 1 februari volgend jaar in
gaat. Het maandgeld van aspiranten verdwijnt. Zij krijgen
per 1 januari minimaal het wettelijk minimumloon voor vol
wassenen.
Politiesurveillanten worden eenmalig in staat gesteld in vaste
dienst te komen als hun zes jaar durende arbeidscontract af
loopt, zei J. Vogel van de politievakorganisatie ACP. ANP
(Advertentie)
Chauffeurs van vervoersbedrijf Arriva staakten gisteren al. Ze zetten hun bussen aan de kant omdat ze vinden dat de gemeente Groningen en de provincies Groningen en
Drenthe het stads- en streekvervoer teveel afknijpen. Overleg over de bezuinigingen eindigde gisteravond zonder resultaat. foto Dennis Beek/ANP
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Bouwen langs de
kust blijft grotendeels taboe. Bij
kustplaatsen zal nog wel wat
gebouwd mogen worden, maar
daarbuiten mag vrijwel niks
meer. Alleen voor strandpavil
joens zal onder strenge voor
waarden een uitzondering wor
den gemaakt.
Enkele jaren geleden kondigde
het ministerie van Verkeer en
Waterstaat een volledige bouw-
stop voor de kust af in afwach
ting van definitief beleid. In de
gisteren gepresenteerde Derde
Kustnota is dat definitieve be
leid nu vastgelegd. De volledige
bouwstop gaat verdwijnen. De
rijksoverheid wil binnen af
zienbare tijd hierover afspra
ken maken met gemeenten, pro
vincies en waterschappen.
Verkeer en Waterstaat wil rond
om kustplaatsen bebouwings
zones - in jargon 'rode contou
ren' - gaan aanwijzen. Dat zal
gebeuren in samenspraak met
de lagere overheden.-Die zones
worden in bestemmings- en
streekplannen verankerd.
Als dat is gebeurd, gaat er voor
alle andere delen van de kust
een praktisch absolute bouw
stop gelden. Uitsluitend bij 'een
zwaarwegend maatschappelijk
belang' wordt dan nog toestem
ming verleend voor bouwactivi
teiten.
Dit strenge regime zal ook ge
volgen hebben voor bestaande
bebouwing buiten de 'rode con
touren'. Forse uitbreidingen
mogen niet meer. Hoogstens tien
procent mag erbij komen bij een
HEERLEN - De politie begrijpt
niet hoe de Duitse Lotto speel
geld weet te incasseren van Ne
derlanders die daarvoor nooit
een machtiging hebben gete
kend. Meer dan 35 Limburgers
hebben aangifte gedaan van op
lichting.
Lotto Team GmbH in Düssel-
dorf had de gedupeerden opge
beld, met de vraag of ze wilden
meespelen. De Limburgers ga
ven volgens de politie hun per
soonlijke gegevens aan de Dui-
ters, om 'van het gezeur af te
zijn'. Binnen een week werd de
eerste inleg van ƒ14 afgeschre
ven. Volgens Lotto Team is het
tekenen van een overschrij
vingsmachtiging voor kleine
bedragen niet nodig. De banken
bestrijden dit. GPD
UTRECHT - Voor de rechtbank
in Utrecht is gisteren vier jaar
cel geëist tegen een 26-jarige
man uit Haastrecht. Deze reed
25 juni onder invloed van alco
hol in Oudewater met zijn auto
in op drie vrouwelijke fietsers.
Een van hen, de 20-jarige Ma-
riska van Vliet uit Haastrecht,
kwam om het leven.
De man bekende dat hij op de
bewuste dag meer dan twaalf
glazen bier had gedronken en
dat hij te hard had gereden. Hij
begon 's middags al met drin
ken. 's Avonds vertrok hij met de
auto naar een feest in Hoen-
koop. De drie vrouwen bezoch
ten hetzelfde feest. ANP
verbouwing of bij vervangende
nieuwbouw, van bijvoorbeeld
een hotel in of bij de duinen.
Voor strandpaviljoens gelden
afzonderlijke regels. Strandpa
viljoens bij kustplaatsen en re
creatiegebieden mogen het hele
jaar open zijn, maar dan moeten
ze wel binnen een week snel te
verwij deren zijn. Die strandpa
viljoens moeten op palen wor
den gebouwd. Schade bij storm
is voor rekening van de exploi
tant.
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De aangekondig
de treinstaking door machinis
ten rond Zutphen komende
donderdag lijkt onafwendbaar.
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Tal van promi
nente schrijvers houden vast
aan de oude spelling, omdat ze
de nieuwe regels verfoeien of in
een aantal gevallen niet logisch
vinden. Dat stelt uitgeverij De
Bezige Bij in een reactie op het
Groot Dictee der Nederlandse
Taal dat afgelopen weekeinde
werd gehouden.
Bij dat dictee eindigde Mart
Niewenhuijse uit Oost-Souburg
als beste Nederlander met elf
fouten. De eerste drie plaatsen
werden ingenomen door Vla
mingen.
Het dictee werd als zeer moeilijk
ervaren. De deelnemers maak-
Het beleid om de kust te be
schermen door de stranden re
gelmatig op te spuiten wordt
gehandhaafd. Jaarlijks is daar
voor zestig miljoen gulden be
schikbaar. Daarbovenop komt
vanaf volgend jaar dertig mil
joen gulden voor het opspuiten
van diepere stroken voor de
kust. Dit is een extra bescher
mingsmaatregel
Langs de kust van de West-
Zeeuws-Vlaanderen zijn op en
kele stukken waarschijnlijk in-
Ook verkeersleiders van Henge
lo, Zutphen en Deventer houden
vanaf vandaag waarschijnlijk
acties in het noorden en oosten.
De machinisten rond Zutphen
leggen het werk neer uit protest
tegen het plan van de NS-direc-
tie om hen voortaan op een vast
traject te laten rijden, het zoge
naamde 'rondje rond de kerk'.
De verkeersleiders van Henge
lo, Zutphen en Deventer gaan
vanaf vandaag acties van tel
kens anderhalf uur houden,
buiten de spits. Zo hopen ze hun
geschil met NS Verkeersleiding
in hun voordeel beslissen. De 55
verkeersleiders van de inmid
dels opgeheven verkeerslei-
dingsposten van Deventer,
ten gemiddeld 37 fouten, de
hoogste score ooit. Volgens de
jury maakten de deelnemers
weinig fouten met de nieuwe
spelling, maar worstelden ze
vooral met het al of niet aaneen
schrijven van woorden, waar
voor nauwelijks regels zijn.
De Nederlandse Taalunie is te
vreden over het gebruik van de
nieuwe spelling. Onderwijs en
overheid zijn sinds '96 verplicht
de nieuwe regels te volgen. Maar
ook kranten en tijdschriften
volgen die regels. Fabrikanten
doen dat eveneens. „Het is be-
langrijk dat de nieuwe regels al
gemeen worden toegepast.
Mensen spellen meer naar
woordbeeld dan naar regels",
zegt J. Van Hoorde, beleidsme
dewerker van de Nederlandse
Taalunie.
Dat een aantal vooraanstaande
schrijvers volhardt in de oude
spelling, zal de Taalunie een
zorg zijn. „Mi] zijn geen namen
bekend van schrijvers die de
nieuwe spelling afwijzen", zegt
Van Hoorde. Het zijn niet de
minste schrijvers die ongeluk
kig zijn met de nieuwe spelling.
PC Hooftprijswinnaar Gerrit
Krol zweert bij fluitekruid. J.J,
Voskuil verfoeit de tussen -n.
Nicolaas Matsier wil helemaal
grijpender maatregelen nodig
om de zwakste schakels in de
zeewering te versterken. Het
Rijk zoekt nog uit hoe dat moet.
De waterkering moet waar
schijnlijk worden verbreed, op
het land of richting zee.
Biesbosch
In het stroomgebied van de gro
te rivieren wil Rijkswaterstaat
overloopgebieden aanwijzen bij
extreme wateroverlast. Het
gaat daarbij om de Oijpolder, de
Hengelo en Zutphen eisen een
ruimere compensatie voor de
extra reistijd naar hun nieuwe
posten in Zwolle en Arnhem. De
actie van de verkeersleiding
moet volkomen los gezien wor
den van de eerder aangekondig
de acties van het rijdend perso
neel donderdag.
De dreigende werkonderbre
kingen zullen volgens FNV-on-
derhandelaar E. van Eibergen
alleen de regio Oost treffen,
maar NS vreest ernstige uitstra
lingseffecten. Treinen naar de
rest van het land zullen vertra
ging oplopen of in het ergste ge
val niet rijden omdat het perso
neel niet tijdig beschikbaar is.
Gisteravond onderhandelde de
zwaar belaagde directie van NS
niets van de nieuwe spelling we
ten en Harry Mulisch heeft zo
zijn eigen spelling. Redacteur
M. Vlaar van uitgeverij De Bezi
ge Bij: „Hij schrijft heel veel los
wat officieel aaneen moet wor
den geschreven Bijvoeglijke
naamwoorden afgeleid van lan
den krijgen bi] hem geen hoofd
letter. Hij schrijft de 'Franse
taal' dus met een kleine letter.
Dat doet Jan Wolkers ook."
De wens van de auteur wordt al
tijd geëerbiedigd. Is het de
schrijver om het even, dan vol
gen uitgeverijen Het Groene
Boekje, de officiële spelling. Be
halve uitgever Van Oorschot,
deze hanteert als richtlijn de ou
de schrijfwijze. „Wij gebruiken
in principe geen tussen -n en
geen koppelteken in plaats van
een trema. Wij schrijven dus
hartekreet en hazepeper. Want
spelling is meer dan een vorm
kwestie. Een tussen -n kan de
betekenis van een woord aan
tasten. Hoe kun je nu zielenrust
schrijven als je maar één ziel
hebt. De vorige spelling blonk
ook niet uit in logica. Maar om
nu de ene onlogische spelling in
te ruilen voor een andere onlogi
sche..."
Begin jaren negentig bestond
grote weerstand tegen de nieuw
Biesbosch en het Rijnstrangen-
gebied. Voor de kust wordt niet
gedacht aan overloopgebieden,
al wordt in de Derde Kustnota
wel melding gemaakt van het
scheppen van extra ruimte
langs de Westerschelde. Voor de
uitwerking van dit idee wordt
verwezen naar de langetermijn-
visie Westerschelde, die begin
2001 uitkomt.
Voor de bescherming tegen het
water trekt het kabinet de ko
mende twintig jaar 2,8 miljard
nog met de vakbonden die na
mens de verkeersleiders het
woord doen over een hernieuwd
sociaal plan. Volgens een
woordvoerder van FNV Bond
genoten schoot dat niet op. „Ze
snappen er niks van dat wij hun
bod onredelijk vinden", zei
FNV-bestuurder E. van Eiber
gen. „De directie moest zelfs
nog gaan nadenken over een an
der voorstel." Gemiddeld bete
kent dat volgens NS-Verkeers-
leiding per persoon een extra
reistijd naar het werk van onge
veer twintig minuten. Van Ei
bergen erkent dat de andere
regio's inmiddels sluitende
compensatieafspraken hebben
gemaakt. „Maar wij zijn als
laatsten aan de beurt. Verkeers-
in te voeren spellingsregels. Bij
het genootschap Onze Taal
woedden felle discussies. De be
zwaren waren groot. Toen de
wijzigingen bij wet werden
vastgelegd, verstomde het tu
mult. Veel uitgeverijen deelden
de bezwaren van Van Oorschot,
maar niemand gaf gehoor aan
gulden extra uit, met name voor
de inrichting van overloopge
bieden langs de grote rivieren.
Dit geld komt bovenop de al be
schikbare 7,6 miljard gulden
voor waterkeringen tot 2020.
Een nieuwe aanpak voor water
overlast is nodig vanwege kli
maatveranderingen. De zee
spiegel stijgt hierdoor en er valt
meer regen. In 1993, 1995 en
1998 leidde dit tot extreem hoge
rivierpeilen; dijken dreigden
door te breken.
leiding heeft bij ons het kosten
niveau over de hele linie willen
terugbrengen. Daardoor zijn de
regelingen die ze ons voorstellen
een stuk minder."
De NS-directie bestrijdt dat
'oost' wordt afgescheept met
slechte regelingen. Volgens
woordvoerder Jonkers kunnen
de grootste pechvogels die in
eens een uur of meer reistijd
voor hun kiezen krijgen, twee
jaar met behoud van volledig
salaris een dag minder in de
week werken. In totaal betreft
dat elf van de 55 verkeerslei
ders. Wie dichterbij zijn werk
wil gaan wonen, kan gebruik
maken van de verhuiskosten
vergoeding die geldt voor ver
plichte verhuizing, ANP/GPD
zijn oproep de nieuwe spelling
te boycotten. Uitgeverij Bezige
Bij: „Wij vonden het geen hals
zaak. Media en onderwijs volg
den. Dat zijn toch de lezers
waarvoor je de boeken maakt."
Uitgeverij Querido: „Als we het
niet doen, dan wennen we nooit
aan het woordbeeld." GPD
van onze redactie buitenland
MONTPELLIER - Justitie in
Zuid-Frankrijk heeft zes man
nen gearresteerd wegens ge
welddadige overvallen op de
autosnelweg waarbij in augus
tus de 47-jarige Nederlandse
toerist Th. Vermeer om het leven
kwam. Dat heeft de politie gis
teren bekendgemaakt.
De arrestatie van de zes, varië
rend in leeftijd van achttien tot
vijftig jaar, volgt op een groot
politieonderzoek. In totaal wer
den 26 mensen opgepakt. Zes
van hen werden vastgezet en
aangeklaagd wegens 'beroving
met geweld die de dood tot ge
volg had'. De zes wordt in totaal
vijftien berovingen van auto
mobilisten tenlastegelegd.
De Nederlander werd op 28 au
gustus met een schot hagel om
het leven gebracht op een par
keerplaats langs de rijksweg
even ten noorden van Meze bij
het Zuid-Franse Sete. De in het
Belgische Lier woonachtige
man had er zijn auto neergezet
om er met zijn Belgische vrien
din de nacht door te brengen.
Rond 04.00 uur werden zij over
vallen door drie of vier gemas
kerde mannen die geld eisten.
De Nederlander weigerde dat en
werd door een schot hagel in de
buik getroffen. Hij bloedde in
korte tijd dood. ANP/AFP
UTRECHT - De PvdA, het CDA
en de Socialistische Partij plei
ten voor een duidelijkere wetge
ving voor werken in kunstlicht.
Dit verklaarden ze gisteren op
een symposium in Utrecht.
Zo'n 260.000 mensen zien tij
dens hun werk geen daglicht.
Dit komt bijvoorbeeld doordat
zij ondergronds werken of in een
winkel zonder ramen. Volgens
FNV Bondgenoten, dat de bij
eenkomst organiseerde, kan dit
ernstige gevolgen hebben als
slapeloosheid, depressies en
verminderde concentratie.
De Arbeidsinspectie moet con
troleren of de Arbowet met be
trekking tot daglicht wel wordt
nageleefd. ANP
Advertentie
(Advertentie)
(Advertentie)
r
