PZC
bladvulling
Steve Mokone wordt weer even
de held van Heracles
26
RUDEN RIEMENS
Zwarte Meteoor
van Tom Egbers
in de bioscoop
zaterdag 9 december 2000
FOTOGRAFIE
Steve Mokone (tweede van rechts) bezocht zijn oude club Heracles. foto Dinand Buisman Tom Egbers tijdens opnamen voor Studio Sport in Marseille. foto Marcel Antonisse/ANP
Dat Cruijff het liefst met mij samenwerkt,
is het grootste compliment dat je me kunt
maken, zegt Tom Egbers (42), presentator van
Studio Sport. Volgende week gaat de film De
Zwarte Meteoor, gebaseerd op het boek dat
Egbers schreef over de zwarte voetballer Ste
ve Mokone, in première.
Heracles, met de klemtoon op de tweede let
tergreep. Vroeger kreeg hij tientallen brieven
overal vandaan - behalve uit Twente - dat hij
de naam verkeerd uitsprak en dat de klemtoon
op de eerste lettergreep moest liggen. 'Meneer
Egbers heeft vast niet op het gymnasium geze
ten'was de algemene teneur. Hij heeft het uit
gezocht, zelfs een boek van Erasmus er op na
geslagen, maar het is toch echt zoals hij het
zegt.
Het is nog steeds zijn club en het zal dat ook tot
zijn laatste snik blijven. „Waar ter wereld ik
ook ben, het eerste waar ik naar kijk als ik een
Nederlandse krant te pakken krijg, is hoe He
racles heeft gespeeld. Wat Ajax en Feyenoord
hebben gemaakt, zal me dan worst wezen.
„Heracles", schatert hij, „dat waren lovable
losers. Ik heb daar zo'n fantastische jeugd ge
had. Ik ben daar ook gevormd. Want vergis je
niet, er waren goede trainers. Jan Morsink,
Klaas Westerhuis, Jan Verhaart, Joop Brand.
Jan Morsink leerde je hoe je de veters in je
schoenen moest doen. Niet kruiselings, maar
over dwars, want in het geval van een gebro
ken enkel konden ze de veters gemakkelijker
doorknippen."
- Je collega's bij Studio Sport doen niet lullig
datje zo met Heracles dweept?
„Nee, hoor. Althans ik merk er niks van. Zou
den ze dat wel doen, dan zou me dat alleen
maar fanatieker maken, Theo Reitsma is voor
Telstar. En Mart Smeets is voor zichzelf."
Als jochie wilde hij maar één ding: linksbuiten
van Heracles worden. Maar hij bracht het niet
verder dan een wedstrijd in het tweede. Speel
de met onder anderen Wim Meijer. „Wim Meij
er was de Willy Dullens van zijn tijd. Een le
gendarische jongen. Trainers die naar hem
kwamen kijken, hadden nog nooit zoiets ge
zien. Die jongen kreeg op het veld een hersen
bloeding. Pats boem dood. Zeventien jaar.
Zijn naam komt terug in de film. De medespe
lers van Steve Mokone dragen allen namen
van jongens met wie ik in het pupillenelftal
van Heracles heb gespeeld."
Zijn eigen voetbalcarrière werd door hem zelf
gesmoord, omdat hij zoveel andere dingen ook
leuk vond om te doen, maar ook door de oom
van Johan Cruijff. Hij was 15 en geselecteerd
voor het Twentse jeugdelftal, dat een testwed
strijd in het Veldwijk-stadion in Hengelo zou
spelen. „Bij de warming-up was er voor twin
tig spelers één bal en daar pielde de trainer
mee. Ik riep: 'He, geef die bal eens hier'. Dat
soort brutaliteit was hij kennelijk niet ge
wend. 'Van welke vereniging ben jijvroeg hij
'Van Heracles'. 'Oh, dat verklaart alles. Jij be
gint op de bank."
Journalistiek
De journalistiek leek hem wel wat - 'onder
geen beding een baan van negen tot vijf' - en
hij solliciteerde zich ongans, maar kwam ner
gens aan de bak. Uiteindelijk kon hij terecht
bij 'Twente Intiem', eenhuis-aan-huisblad
met een populaire inslag. Zijn eerste interview
was met Theo Laseroms, de trainer van Hera
cles.
Hij vertrok na zeven maanden, want hij wilde
naar de School voor Journalistiek in Utrecht
en dan met name de afdeling televisie. Koos
Postema, gecommitteerde bij zijn eindexa
men, vroeg hem vanwege zijn interesse voor
sport en zijn mooie stem voor het radiopro
gramma Langs de lijn, maar hij weigerde.
„Postema verklaarde me voor gek. Hij had ge
lijk. Ik kreeg nota bene een vaste baan aange
boden in een tijd dat er nauwelijks werk was.
Maar ik wilde zo graag bij de tv."
Twee weken later belde Kees Boerhout, de
baas van Studio Sport, hem na een tip van Pos
tema voor de functie van presentator. „Krank-
zinnig natuurlijk dat je vanuit het niets wordt
gevraagd. Ik had op elk voorstel ja gezegd, ook
als ze me hadden gevraagd als leerling-redac
teur. Ik heb eerst stage gelopen bij Het Jour
naal. Daar zag ik Rien Huizing en Marijn de
Koning in het echt. Grote namen van de tv. Ik
durfde bijna niet tegen ze te praten."
Hij is nu - even onderbroken door een kort uit
stapje naar Veronica - vijftien j aar presentator
van Studio Sport, Egbers deelt 'enigszins' de
groeiende kritiek dat Studio Sport onderhand
saaie, voorspelbare, slaapverwekkende tv is
geworden. Een uitzendfabriek, zoiets als Eu
rosport, waar te weinig journalistiek wordt
gewerkt. Het heeft ook te maken, zegt hij, met
de explosieve groei van het aantal uren zend
tijd, zonder dat daar extra mankracht tegen
over stond. „En zo slecht doen we het nou ook
weer niet."
Het blijft lange tijd stil na de vraag of hij niet
gestreeld is door de opmerking van Johan
Cruijff, gedaan in een interview, dat deze het
liefst met hem de wedstrijdanalyses doet.
„Heeft hij dat echt gezegd? Dat is zo ongeveer
het mooiste compliment dat je me kunt ma
ken." Maakt er geen geheim van een mateloze
bewondering voor Cruijff te hebben, „een van
de aardigste mensen die bij Studio Sport wer
ken."
Toen zijn zoon werd geboren, vertelt hij,
stuurde hij alle collega's en medewerkers van
Studio Sport, en dus ook Cruijff, een kaartje.
„Drie weken later in Turijn, vlak voor het be
gin van de wedstrijd Juventus-Ajax - 80.000
mensen op de tribune, driehonderd fotografen
langs de lijn - interview ik op het veld Louis
van Gaal. Het gesprek is klaar. Opeens is er op
winding. De zee fotografen wij kt uiteen. Alsof
Mozes met de staf de Rode Zee heeft beroerd.
Wie komt er aan? Cruijff. Met een plastic tasje
in de hand. 'Hé Tom, je zult wel trots zijn op je
zoon, hier heb je een cadeautje.' Ik was er zeer
door geëmotioneerd.
Verhaallijnen
De film De Zwarte Meteoor, gebaseerd op het
boek dat hij schreef over de zwarte Zuid-Afri
kaanse voetballer Steve Mokone die in het sei
zoen 1958-1959 Heracles kampioen maakte, is
prachtig geworden, zegt hij. Het is geen pure
voetbalfilm.
Aan het scenario is een aantal verhaallijnen
toegevoegd. Er is veel gefilmd op locatie in Al
melo, onder meer op het voormalige Heracles-
terrein. De sloop van de tribunes was er speci
aal voor uitgesteld. Op zaterdagmiddag 13
mei moesten de opnames van voetbalscènes
worden gestaakt omdat een grote donkere
wolk de hemel verduisterde. Enschede was ge
troffen door de vuurwerkramp.
Over de sfeertekening in de film is hij nog het
meest opgetogen. „Er is heel sterk gelet op de
tails, Alles klopt. Echt heel professioneel. Ik
had het gevoel dat ik zat te kijken naar het Al
melo zoals het was in het jaar dat ik ben gebo
ren."
Steve Mokone kende hij alleen uit de veelal ly
rische verhalen van zijn vader en opa. Een op
merkelijke verschijning, een bijzondere voet
baller. 'Half Almelo liep uit om hem te zien
spelen', 'Heracles won toen altijd', 'Elk schot
van hem was raak', waren gevleugelde uit
spraken thuis. Door het boek dat hij over hem
schreef en nu ook door de film wordt de legen
de steeds groter, geeft hij toe. „Maar hij kon
natuurlijk wel voetballen. Hij heeft na Hera
cles nog bij Torino in de hoogste Italiaanse af
deling gespeeld. Daar was hij een sterspeler.
Voor mij was Mokone de held uit een onge
schreven jongensboek."
Rindert Paalman
