NS knapt station Middelburg op
-OPRUIMING-
Zeeuws Museum is gebed zonder eind
Zeeland is niet
op elke ramp
goed voorbereid
Auteur Kees Slager
bepleit monument
verdronken dorpen
Vlissingen bezorgd
over werkloosheid
Politie pakt twee
Polen op voor
mensensmokkel
Telefoon
valt uit
door defect
zeeuwse almanak
Wijsheid
Jongen geschopt
Restauratie 130 jaar oude pand kost zeven miljoen gulden
Man overleden
na aanrijding
door Richard Hoving
MIDDELBURG - De NS gaat
het stationsgebouw in Middel
burg restaureren. Ramen, kozij
nen en plafonds worden in oude
staat hersteld. De loketten in
het gebouw worden vervangen
door open balies.
Volgens projectmanager W.
Aarts van NS Stations bevinden
de plannen voor het Middel
burgse station zich in de begin
fase. In de loop van volgend jaar
wordt een definitief besluit ge
nomen over de facelift.
In een eerste ontwerp wordt uit
gegaan van het zoveel mogelijk
in oude staat herstellen van het
gebouw uit 1870. Raam- en
deuropeningen die in de loop
van de tijd zijn dichtgemetseld
worden opnieuw aangebracht.
Het systeemplafond dat her en
der in het gebouw zit, wordt ver
wijderd. De kaartverkoop in de
stationshal wordt opnieuw in
gericht. De gesloten loketten
verdwijnen. Net als op veel gro
te stations in het land komen er
open ticketbalies. Naast een
nieuwe inrichting van de kaart
verkoop wordt ook de overdekte
fietsenstalling onder handen
genomen. De stalling die in een
Advertentie
HOE DENKT U OVER
DE TOEKOMST VAN DE
GOESE BINNENSTAD?
een fontein
i op de markt?
V 4 overdekte
- (winkelstraten;
w of een dijk
vy van een idee?
tKOM NAAR DE
hl IDEEËNMARKT
12 DECEMBER
16.00-20.00 uur
WESTWAL 45 GOES
(VOORMALIGE DRUKKERIJ EN
TOEKOMSTIGE LOK ATIETHEATER)
BRESKENS - De Zeeuws-
Vlaamse politie heeft donder-
middag twee Polen aangehou
den op verdenking van mensen
smokkel
De twee mannen, 23 en 39 jaar
oud, zijn opgepakt omdat ze met
hun vrachtwagen een Albanees
gezin naar Nederland hebben
gesmokkeld. Het gezin - vader
(36), moeder (36) en vier kinde
ren in de leeftijd van 3 tot 8 jaar -
werd door agenten ontdekt toen
ze de truck verlieten bij de
jachthaven van Breskens. Het
gezin is vervolgens overge
bracht naar het opvangcentrum
voor asielzoekers in Rijsbergen
De twee Polen zijn door de poli
tie in verzekering gesteld en zijn
vrijdag verhoord.
VLISSINGEN - Door een
kapotte hoofdzekering
van de KPN hebben men
sen in Cadzand en in Axel
vrijdagmiddag niet kun
nen bellen.
Ook het mobiele netwerk
gaf problemen. Van half
een tot half drie lagen
vierduizend vaste tele
foonverbindingen in Cad
zand eruit en zesduizend
vaste verbindingen in Ax
el. Doordat ook het mo
biele netwerk niet in orde
was, werden bellers met
een gsm omgeleid via an
dere mobiele netwerken.
Daardoor raakten die
overbelast.
Omstreeks half drie was
de hoofdzekering vervan
gen en waren de proble
men verholpen.
De perikelen rond het
Zeeuwse Museum zijn een
feuilleton zonder einde. Als
er niets wezenlijks veran
dert, is de ene aflevering niet
van de volgende te onder
scheiden.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De geschiede
nis lijkt zich te herhalen. Als in
februari 1989 bekend wordt dat
Ineke Spaander de nieuwe di
recteur is van het Zeeuws Muse
um, is haar voorganger al bijna
twee jaar weg. Officieel is I. L.
Szénassy in oktober 1988 opge
stapt, maar vanaf april 1987
staat hij op non-actief. Aanlei
ding is een uitlating van de
toenmalige gedeputeerde van
cultuur. J. P Boersma, die het
Zeeuws Museum 'gebrek aan
management' verwijt. WD-
statenlid J G van Zwieten - in
middels zelf gedeputeerde -
spreekt zelfs van 'wanbeleid'.
,Ik kom hier niet in een gespreid
bedje", zegt Spaander bij haar
aantreden. „Maar dat is juist de
uitdaging." Ze geeft aan vooral
plannen te hebben op het gebied
van de hedendaagse kunst. In
1991 krijgt ze daarvoor extra
budget van de provincie. „De
integratie van hedendaagse
beeldende kunst in het museum
was voorwaarde voor mijn
komst", zegt ze dan. Het heeft
haar verbaasd dat sinds het ver
trek van de eerste directeur Piet
van Daalen, in 1985, zo weinig
werk van jonge Zeeuwse kun
stenaars in het museum is terug
te vindenInmiddels is een veel
gehoorde klacht dat het Zeeuws
Museum juist niets doet aan de
presentatie van actuele Zeeuw
se kunst.
Maar het heel't Spaander dan
ook niet meegezeten. Vanaf de
cember 1991 vraagt ze om meer
geld. Als niet wordt geïnves
teerd in het Zeeuws Museum
zakt de instel 11 ng terug naar het
Advertentie
Het Zeeuws Museum in Middelburg.
niveau van een stoffige oud
heidkamer, heet het in een be
leidsplan dat die maand wordt
gepresenteerd. Een jaar later
blijkt de subsidiestijging zo mi
nimaal dat het Zeeuws Museum
zich genoodzaakt ziet drastisch
te snijden in het aantal tentoon
stellingen: van tien per jaar naar
drie. De druk op het personeel is
te groot en beheer, registratie en
conservering van de collectie
zijn met te behappen.
Eind 1997 wordt in een nieuw
beleidsplan de noodklok geluid.
Critici omschrijven het museum
precies als dat waarvoor Spaan
der zes jaar eerder waarschuw
de, een stoffige oudheidkamer.
„Het lijkt wel of het Zeeuws
Museum nog niet op de elektri
citeit is aangesloten", vindt Lex
ter Braak, toen directeur van de
Vleeshal, inmiddels directeur
van het landelijke Fonds voor de
Kunst, Vormgeving en Archi
tectuur. „De indruk die je krijgt
als je van buiten naar binnen
kijkt, is er overwegend een van
donkerte. Alsof lichtheid en
transparantie niet mogelijk zijn
en in plaats daarvan alleen
zwaarte, traagheid en onbe
weeglijkheid heersen."
Bij de politiek krijgt Spaander
nul op het rekest. „Hoewel de
provincie het laatste decennium
substantieel extra middelen ter
beschikking heeft gesteld, kan
er weinig verbetering in de ex
ploitatie van het museum wor
den geconstateerd", is het harde
oordeel van gedeputeerde
G. L. C. M. de Kok van cultuur
in het concept van zijn cultuur
nota Boven het maaiveld. „De
grootste problemen doen zich
voor bi] collectiebeheer, de ge-
analyse
bouwen, personeel en financiën,
in feite bijna het gehele muse-
umbedrijf."
De positie van Spaander is dat
jaar al verzwakt door de aan
stelling van interim-manager J.
Lebon. Zijn taak is de zakelijke
kant van het management te
versterken. Als hi] in augustus
1997 klaar is. laat hij een nieuw
hoofd bedrijfsvoering achter in
de persoon van C. Urru. Vervol
gens rolt het museum van inci
dent naar incident. Hoewel het
provinciebestuur op dat mo
ment duidelijk aangeeft niets te
voelen voor uitbreiding, presen
teert het Zeeuws Museum uitge
werkte plannen daarvoor van
kunstenaar Pieter Slagboom.
Een tactische blunder en boven
dien verspilling van de toch al
geringe financiën en energie.
Op 25 september 1998 roven een
moeder en haar zoon op klaar
lichte dag de enige Mondriaan
uit het Zeeuws Museum. De be
veiliging blijkt een lachertje.
In december 1999 komt als een
donderslag bij heldere hemel de
mededeling dat het Zeeuws Mu
seum voor ten m nste een j aar de
deuren sluit, zodat de voormali
ge depots van het Rijksarchief
geschikt kunnen worden ge
maakt voor het Zeeuws Muse
um. Wethouder M. L. Strous
van Middelburg en gedeputeer
de De Kok zijn volledig verrast.
In april 2000, als het museum
tweeënhalve maand dicht is,
vragen Spaander en voorzitter
M. M. Steenbeek de provincie
ineens om 8,3 miljoen gulden
voor wat zij noemen de 'revitali-
foto Ruben Oreel
sering' van het Zeeuws Muse
um Nu er toch verbouwd wordt
om de depots bij het museum te
betrekken, moet maar in één
keer een complete opknapbeurt
worden uitgevoerd. Opnieuw is
De Kok onaangenaam verrast.
Hij had het verzoek liever ge
zien voordat de deuren van het
museum dicht gingen.
Tot overmaat van ramp blijkt
het museum te vroeg gesloten.
Procedures van Monumenten
zorg vertragen de verbouwings
plannen, het aanpassen van de
depots valt duurder uit. en Pro
vinciale Staten willen een be
leidsplan, een bedrijfsplan en
een verbouwingsplan zien voor
dat ze toestemming geven voor
een subsidie van vier miljoen
gulden, nog niet de helft van de
gevraagde 8,3 miljoen.
Rond de gang van zaken hangt
een doordringende geur van
mismanagement, overigens niet
alleen door de directie van het
museum, maar evengoed door
het museumbestuur en door het
provinciebestuur. Toch lijkt het
erop dat slechts één iemand
moet bloeden. Zodat de geschie
denis weer van voor af aan kan
beginnen.
Het verhaal van de wolf die
rondwaart en eenzijdig voed
sel nuttigt begint steeds boei
ender vormen aan te nemen.
De schapenkiller heeft nu al
een fanclub achter zich ge
kregen die het dier een hand
boven de kop houdt en nog
een lang leven toewenst.
Er zijn zelfs lieden die er niet
voor terugdeinzen berichten
te verspreiden als zou de wolf
er nog de poot in hebben ge
had dat de vijf potvissen die
Zeeland wilden aandoen
weer naar dieper vaarwater
werden verdreven.
De commotie lijkt zich voor
Zeeuws-Vlaanderen op te
lossen nu opmerkzame per
sonen hebben gezien dat het
beest bij Liefkenshoek de af
slag naar België heeft geno
men.
Een daad die van wijsheid
getuigt. Een Eurowolf staat
altijd nog hoger dan een
Zeeuwse leeuw
Zeker en vast.
MIDDEN
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Zeeland mist
de veerkracht om adequaat te
reageren op onverwachte ram
pen. De hulpverlening is te star,
te hiërarchisch, en daardoor
niet voorbereid op verrassin
gen. Een ramp kan daardoor
grotere vormen aannemen en
veel ernstiger gevolgen hebben.
Volgens een studie van E. Ro-
ders pakt Zeeland calamiteiten
op een heel traditionele manier
aan. Autoriteiten en hulpverle
ners brengen in kaart waar zich
welke rampen kunnen voor
doen. Zij spreken af wie voor
welke reactie verantwoordelijk
is en houden strikt vast aan die
rolverdeling. Deze aanpak
schiet te kort in de huidige com
plexe samenleving, stelt Roders,
die werkt bij de directie brand
weer van het ministerie van
Binnenlandse Zaken.
De welvaart is verhoogd door
technologische en industriële
vooruitgang. Dat heeft de kans
op calamiteiten ook verhoogd.
Die worden bovendien minder
overzichtelijk De overheden
blijven echter hangen in het be
heren van risico's. Zij beperken
zich tot maatregelen om onge
vallen te voorkomen of de kans
daarop ten minste zo klein mo
gelijk te houden.
Ze creëren zo een schijnveilig
heid, meent Roders Rampen
zijn namelijk niet altijd te ver
mijden. Hij herinnert aan de Ti
tanic. Dat schip zou niet kunnen
zinken. Toen dat toch gebeurde,
bleken er te weinig reddings
sloepen te zijn.
Roders vindt het daarom beter
sommige risico's gewoon te ac
cepteren. Vervolgens moeten
overheden en hulpverleners wel
de veerkracht ontwikkelen om
rampen zo goed mogelijk op te
vangen.
Provincie en gemeenten be
schikken over rampenbestrij
dingsplannen. Daarin staat wie
wanneer wat moet doen. De er
varing heeft geleerd dat zich al
tijd situaties kunnen voordoen,
waarin het klakkeloos toepas
sen van zo'n rampenplan niet
voldoende is, schrijft Roders.
De hulpverleners kunnen in
zo'n geval niet goed reageren,
omdat ze vast zitten in hun rol
lenpatroon en de organisatie hi
ërarchisch is.
Kennis dient niet alleen aanwe
zig te zijn bij de leiding, maar bij
alle hulpverleners. Dat voor
komt dat langs lange lijnen ge
werkt moet worden en een ramp
ernstiger vormen aanneemt.
Bevoegdheden moeten ook
meer verspreid zijn door de or
ganisatie Communicatie moet
meer gaan over inhoud en min
der over instructies.
Bovendien wordt volgens Ro
ders te weinig rekening gehou
den met bijkomende gevolgen.
De mens staat terecht centraal,
maar natuur en milieu en ook
het voor Zeeland belangrijke
toerisme krijgen onvoldoende
aandacht. Die secundaire ge
volgen kunnen veel ernstiger
zijn dan de directe gevolgen van
een ramp.
Roders heeft voor zijn studie in
het bijzonder gekeken naar de
Westergchelde, Walcheren en
Zuid-Beveland. Het onderzoek
is een afstudeerstudie voor een
mastersopleiding crisismana
gement. De provincie gaat het
rapport bespreken met de ze
ventien Zeeuwse burgemees
ters, de Stuurgroep Openbare
Veiligheid Zeeland en Provinci
ale Staten. Het is ook verstuurd
naar de naburige provincies in
Nederland en Vlaanderen.
GOES - Twee onbekend geble
ven jongens hebben vrijdag
middag rond één uur op de
Bergweg in Goes een 14-jarige
Goese jongen geschopt en gesla
gen De twee trokken het slacht
offer eerste de pet van zijn hoofd
en sloegen hem daarna in het ge
zicht Ook kreeg hij trappen in
zijn zij.
zaterdag 9 december 2000
door Rinus Antonisse
VLISSINGEN - Er moet een
monument komen dat herinnert
aan de vele verdronken plaatsen
in Zeeland. Het kan het beste
onthuld worden in 2003, als her
dacht wordt dat vijftig jaar eer
der de watersnoodramp van
1953 plaatsvond. Deze sugges
tie deed schrijver Kees Slager
vrijdag in Vlissingen tijdens zijn
inleiding Geworteld in de Delta
voor de deelnemers aan het
symposium Delta inZicht.
Slager wees erop dat Zeeland
een lange rij verdronken dorpen
kent. Hij kwam voorlopig op een
totaal van 84, plus de stad Rei-
merswaal.. „De namen moeten
gebeiteld worden in een monu
mentale steen op een gevoelige
plek. Opdat wij onze geschiede
nis niet vergeten.
De vele verdronken plaatsen
maken duidelijk dat de Zeeu
wen in het verleden heel vaak de
strijd tegen het water verloren.
Het verklaart volgens Slager
mede de angst en aversie tegen
het water, die even diep zitten
als de wortels van de bewoners.
„Ze zijn opgewekt en bevestigd
tijdens de vele stormvloeden die
het gebied teisterden. Hoe in
grijpend dat is geweest voor de
bevolking wordt duidelijk als je
weet hoeveel gemeenschappen
in de loop van de tij d zij n wegge
vaagd. Ik schrok van de lange
rij."
Het gaat om dorpen als Agger,
Avenkerke, Badickedorp, Bom-
menede, Borendamme, Bries-
kerke, Clauskinderen, Couwer-
ve. Duvenede, Emersweert,
Emilisse, Everinge, Hinkelinge,
Nieuwlande, Ouwelant, Ori-
sant, Saeftinghe, Valkenisse,
Weestdorp - kortom, meer dan
tachtig dorpen die verzwolgen
werden door het water. Slager:
„Voor wie de geschiedenis kent
is het niet vreemd dat in genera
ties eilandbewoners de angst
voor het water zich diep heeft
geworteld." Wanneer er over
ontpolderen wordt gepraat,
komt het verleden meteen weer
boven, ook nu het niet meer no
dig is, constateerde hij.
Omslag
Slager stelde dat er wel een om
slag in denken aan de gang is
Steeds minder Zeeuwen keren
hun rug naar het water. Het be
tekent volgens hem dat het tijd
is te waarschuwen voor de aan
tastingen en bedreigingen van
het landschap in de Delta. „Kijk
naar de Westerschelde, waar
van het silhouet dankzij de
hoogbouw bij Vlissingen, Ter-
neuzen en Breskens steeds meer
lijkt op dat van de totaal verpes
te Belgische Noordzeekust. Het
westelijk gebied is al verloren,
maar de rest van de zeearm is
nog redelij k intactIk vrees ech
ter het ergste.Hij verwees naar
het verstoorde panorama in het
Oosterscheldegebied, door ach
teloos rondgestrooide windmo
lens en recreatiedorpen. „Er is
een inflatie van het landschap
gaande die er voor zorgt dat zij
die ooit genietend op de dijk
stonden, dat landschap steeds
vaker geërgerd de rug toe ke
ren."
zijvleugel is ondergebracht,
wordt gemoderniseerd.
De kosten van de restauratie
worden voorlopig op ruim zeven
miljoen geraamd. De gemeente
en het Rijk worden door de NS
om een bijdrage gevraagd. De
financiering moet volgend jaar
rond komen. Het werk begint
volgens projectmanager Aarts
niet eerder dan in 2002.
Het station aan de Kanaalweg is
een 'station der derde klasse',
een van de vijf standaardtypen
die in de negentiende eeuw door
de Staatsspoorwegen werden
ontworpen. Het gebouw heeft
een vooruitspringend midden
gedeelte met een verdieping en
twee lage zijvleugels. De rond
boogvensters zijn karakteris
tiek voor stations uit het eind
van de negentiende eeuw. Het
station staat de monumenten
lijst van het Rijk.
Rond het NS-station verandert
veel de komende jaren. Op de
parkeerplaats naast het gebouw
komt een nieuw busstation. Met
de aanleg wordt nog dit jaar be
gonnen. In 2001 wordt de
busterminal opgeleverd. Ver
derop langs de Kanaalweg ko
men woningen en kantoren.
Aan de westkant van het trein
station komen een taxistand
plaats en een 'kiss and ride'
plaats voor kort parkeren.
KOUDEKERKE - Een 67-jari-
ge man uit de gemeente Veere is
donderdagavond in het zieken
huis overleden aan de gevolgen
van verwondingen die hij don
derdagochtend om tien uur op
liep bij een verkeersongeval in
Koudekerke.
De fietser werd op de kruising
van de Middelburgsestraat en
de Prinses Beatrixlaan in Kou
dekerke aangereden door een
vrachtauto, die werd bestuurd
door een 54-jarige man uit
Krabbendijke. Hoe het ongeluk
precies heeft kunnen gebeuren,
wordt nog onderzocht.
Het NS-station in Middelburg.
door Ab van derSluis
VLISSINGEN - Vraag en aan
bod van personeel zijn in Vlis
singen in toenemende mate niet
op elkaar afgestemd. Dal con
cluderen B en VV in het zogehe
ten Uitstroomplan, waarin het
gemeentebestuur maatregelen
opsomt om (langdurig) werklo
zen aan werk te helpen. Een an
der probleem waarmee de regio
kampt, is dat er vooral veel ho
reca en andere seizoengebonden
werk is.
Bij de gemeente Vlissingen
staan ruim 1400 mensen inge
schreven die recht hebben op
een bijstandsuitkering. Het
overgrote deel van hen is lang
durig werkloos. Het gaat om
mensen die langer dan 2.5 jaar
zonder werk zitten en ouder zijn
dan 45 jaar Een andere groep
zijn allochtonen, vrouwen en al
leenstaande ouders, probleem
jongeren zonder diploma of
werkervaring en ongeschoolde
mensen die een vaste, fulltime
baan zoeken. B en W twijfelen
zelfs of deze mensen ooit nog
aan een (betaalde) baan komen.
De meeste Vlissingers zijn
werkzaam in de (zware) of che
mische industrie, naast de zake
lijke dienstverlening. De werk
gelegenheid staat de komende
Lex de Meester
jaren onder druk door de slui
ting van de kerncentrale Bors-
sele, de verplaatsing van
scheepswerf De Schelde naar
Vlissingen-Oost en de opheffing
van het veer Vlissingen-Bres-
kens. Nieuwe banen zien B en W
in de nieuwe container-terminal
van Hessenatie in Vlissingen-
Oost. Binnen nu en tien jaar zal
die overslag direct en indirect
drieduizend banen opleveren
Om ervoor te zorgen dat het
overslagbedrijf aan goed ge
schoold personeel kan komen,
ziet het gemeentebestuur wel
iets in een specifiek Baneninfor-
matiecentrum.
