PZC
FNV vecht tegen hoge werkdruk
Bakker Bart breidt uit met ijs
7
Nadruk op hoger loon irriteert vakbondsleider De Waal
Dockwise komt
terug uit België
P C biedt Benetton filialen aan
Expansie Bentex kost banen
Nuon neemt cv-installateur over
Quaker Oats en Pepsi praten weer
Winstwaarschuwing Sopheon
Lonen bouw
meer dan
gemiddeld
omhoog
Easy Jet wantrouwt
afbraakprijzen van
concurrent Transavia
Duitse begroting
zaterdag 2 december 2000
Jongeren willen geen lid worden van een saaie club als de FNV.
„En gelijk hebben ze", zegt voorzitter Lodewijk de Waal.
Daarom is de komende jaren een metamorfose van de FNV no
dig. Leden zullen kunnen stemmen via Internet. En via CAO's
moet de combinatie van werk en privé-leven beter mogelijk
gemaakt worden. „Met alleen loon trekje geen leden."
door Rixt Albertsma en
Sylvia Marmelstein
Lodewijk de Waal heeft hem
wel even geknepen toen de
bouwbond deze week vasthield
aan een looneis van zes procent.
En nog steeds zijn de zorgen niet
voorbij. Als de bouwvakkers zes
procent krijgen, bestaat het ge
vaar dat de leden van andere
bonden óók meer willen.
„Ik ben bang voor een haasje-
over-effect", zegt hij, terwijl
zijn vingers een sprongetje ma
ken op zijn bureaublad. „Voor je
het weet zit je op acht procent,
net als vroeger. En dat leidde
toen tot massawerkloosheid."
De felle reacties uit de politiek
en van het Midden- en Kleinbe
drijf (MKB), die stellen dat 3,5
procent meer dan genoeg is,
noemt hij belachelijk. „Het zijn
toch rare praatjes als Dijkstal
voor een zaal met zelfvoldane
WD'ers staat te verkondigen
dat vier procent desastreus is.
Hoeveel verschil kan er nou in
0,5 procent zitten, vraag je je
dan af."
Hij zegt het niet met zoveel
woorden. Maar eigenlijk vindt
de FNV-voorzitter de looneis
van zes procent van de Bouw
bond onverantwoord. „De bond
BREDA - Het hoofdkantoor van
zeetransporteur Dockwise ver
huist van het Belgische Meer
naar Breda. Er komen zeventig
mensen te werken.
Dockwise is een van oorsprong
'Nederlands bedrijf dat in de ja
ren zestig om fiscale redenen
naar België verhuisde. Door
veranderingen in het Neder
landse belastingstelsel is het
klimaat voor scheepvaarton
dernemingen intussen gunsti
ger geworden. ANP
heeft daarmee toch haar eigen
onderhandelingspositie een
beetje ondergraven. Ik hoop
echt dat ze niet voor die zes pro
cent gaan staken. Want dan zal
ik ze niet steunen."
De Waal begrijpt best dat de
werknemers in de bouw meer
willen. „Het gaat al heel lang
heel goed in de sector. Bouw
vakkers zien vanaf de steigers
hun bazen steeds weer in een
nieuwe Mercedes voorrijden en
willen ook wel even vangen."
Toch vindt uitgerekend hij het
loon niet het belangrijkste. Het
irriteert hem zelfs dat daar zo de
nadruk op wordt gelegd. „The
ma's als werkdruk en de combi
natie van werk en privé vinden
mensen steeds belangrijker."
Werkdruk, de combinatie ar
beid en zorg, het zijn onderwer
pen die sneller geregeld kunnen
worden. „Er zijn nu eindelijk
projecten bij bedrijven om de
werkdruk aan te pakken, maar
het heeft lang geduurd voordat
het onderwerp werkdruk op de
agenda stond. „Werkgevers zei
den eerst: werkdruk, dat be
staat niet. Net als seksuele inti
midatie. dat 'komt helemaal
niet voor', zoals een van de
werkgevers ooit eens tegen mij
zei."
Volgens De Waal is het aan de
vakbonden te danken dat die
punten nu serieus genomen
worden. Net als de kinderop
vang. „Het is natuurlijk een his
torische fout geweest dat de
overheid dat zelf niet heeft gere
geld. Ook doet de overheid nog
veel te weinig aan een goede
combinatie van werk en privé-
leven." De komende jaren legt
de vakbond de nadruk op 'de
strijd voortijd'.
Belemmeringen
Voor herintreedsters is de werk
tijd bijvoorbeeld een van de
grootste belemmeringen om
weer aan de slag te gaan, meent
De Waal. „Werkgevers houden
daar nauwelijks rekening mee."
De Waal: „Hoeveel verschil kan er nou in 0,5 procent zitten?"
De Waal heeft er een hard hoofd
in als bedrijven zeggen dat ze ie
dereen in dienst willen nemen
omdat ze geen mensen kunnen
krijgen. „Vaak blijkt binnen
zo'n bedrijf van alles mis te zijn.
Onlangs was een ijzervlechter in
het nieuws, die door personeels
tekorten mensen uit Ierland
moest halen. Toen we dat uit
zochten bleek dat hij alle werk
nemers uit de eigen regio al had
weggejaagd door de slechte ar
beidsomstandigheden. Die
mensen uit Ierland blijven na
tuurlijk ook niet lang."
Vooral de jongere generatie
werknemers hecht aan een goed
evenwicht tussen werk en privé-
leven. „Zeker als man en vrouw
allebei werken en ze ook voor de
kinderen moeten zorgen. Dan
wil je een baas die je wat wij
heid geeft bij het bepalen van je
werktijden. Uit alle onderzoe
ken blijkt dat jongeren de mees
te waarde hechten aan kinder
opvang en zeggenschap over de
eigen werktijden. Daarom heb
ben we daar de afgelopen jaren
flink voor gestreden in alle
CAO's."
Jongeren
Toch worden jongeren geen lid
meer van een bond. Momenteel
is 29 procent van alle Nederlan
ders aangesloten bij een vak
bond. het grootste deel ouder
dan 45 jaai*. De Waal snapt wel
waarom jongeren de vakbewe
ging links laten liggen. „De ma
nier waarop wij werken spreekt
hen niet aan. En ze hebben nog
gelijk ook. We doen een hoop
saaie dingen. Als jeziet dat iede
re vergadering begint met het
vaststellen van de notulen, er
daarna een rondwaag is en ver
volgens een sluiting, dan denk je
toch ook: dat kan anders."
De FNV neemt zich daarom de
komende jaren op de schop.
„Willen we jongeren aantrek
ken, dan zullen we dingen moe
ten doen die zij belangrijk vin
den. We moeten democratischer
wordenDoor hen over een hele
boel onderwerpen te laten stem
men via Internet", filosofeert
De Waal hardop. Ook zal de
FNV steeds meer op de commer
ciële toer gaan. „We gaan dien
sten aan bedrijven leveren tegen
betaling. We hebben nu al het
Bureau Beroepsziekten. Dat
probeert m bedrijven te voorko
men dat mensen een beroeps
ziekte als RSI krijgen."
Ook krijgt de FNV veel meer een
adviesfunctie voor werkne
mers. In de nieuwe CAO's zijn
foto Phil Nijhuis/GPD
niet meer alle arbeidsvoorwaar
den heel strak vastgelegd. Ze
geven werknemers de ruimte
om een deel van hun arbeids
voorwaarden zelf in te vullen,
zoals over werktijden, pensi
oenopbouw, salaris en scholing.
„Wij kunnen werknemers daar
bij onpartijdig adviseren."
Gratis
De bestaande succesvolle dien
sten van de FNV zullen in de
nieuwe plannen worden opge
nomen. „Al jarenlang laten
120.000 mensen hun belasting
formulier invullen door de FNV,
terwijl de Belastingdienst het
ook gratis voor hen doet. Blijk
baar hebben de mensen meer
vertrouwen in ons. Logisch,
want wij hebben er geen belang
bij hen zoveel mogelijk belas
ting te laten betalenGPD
ZOETERMEER - Peek Cloppenburg onderhandelt met het
Italiaanse kledingbedrijf Benetton over de overname van drie
filialen. Dat heeft de directie van het in financiële nood verke
rende modewarenhuis gisteren bekendgemaakt.
P&C Nederland liet een maand geleden weten achttien filia
len in Nederland en België te sluiten, omdat de resultaten
slecht blijven. „We zijn in gesprek met Benetton, maar het is
allemaal nog heel prematuur", aldus O. Kerkhoven van het
managementteam van P&C. Benetton heeft laten weten dat
wordt gesproken over overname van filialen in Rotterdam,
Den Haag en Brussel. ANP
LEMMER - Bentex, een dochteronderneming van detailhan
delsketen Macintosh, gaat uitbreiden. De textielketen, actief
in het noorden van het land, wil zijn winkelnetwerk vergro
ten. Daartoe gaat het bij de distributie samenwerken met zus
terorganisatie Superconfex in Stein.
Hierdoor verliezen 26 medewerkers op het hoofdkantoor en
distributiecentrum in Lemmer hun baan. Voor hen wordt zo
veel mogelijk vervangend werk binnen Maxcintosh gezocht,
aldus de directie.
Bentex heeft momenteel 48 winkels in het noorden van het
land. Volgend jaar worden er nog eens tien geopend. Bentex
en Superconfex zijn onderdeel van Macintosh Group. Dit
concern gaf donderdag nog een winstwaarschuwing. ANP
ARNHEM - Het voormalige nutsbedrijf Nuon (leverancier
van gas, stroom en water) heeft opnieuw een overname ge
daan buiten de eigen sector. Nuon wordt volledig eigenaar
van Feenstra, een landelijke installateur van verwarmings-
en warmwaterinstallaties.
Feenstra, met het hoofdkantoor in Lelystad, onderhoudt de
verwarmingssystemen van 550.000 woningen. Het bedrijf
heeft grote contracten met verhuurders en met particulieren.
Dejaaromzet bedraagt 300 miljoen. Er werken 1200 mensen
vanuit zeventien vestigingen.
Nuon heeft onlangs nogNont overgenomen. Dat bedrijf haalt
het grootste deel van de omzet uit leveranties aan waterzuive-
ringsbedrijven. ANP
NEW YORK - Het Amerikaanse frisdrankenconcern PepsiCo
lijkt alsnog levensmiddelenbedrijf Quaker Oats over te ne
men. Vorige maand mislukte het overleg. Vervolgens haakten
Coca-Cola en het Franse Danone af als mogelijke kopers.
PepsiCo is nu opnieuw in gesprek met Quaker en zal vermoe
delijk binnen enkele dagen een akkoord bereiken.
Dat meldde The Wall Street Journal gisteren in zijn internet
editie. Volgens de krant praten de bedrijven over de eerder
door Pepsi voorgestelde aandelenruil, die neerkomt op een
overnamesom van ongeveer 14,3 miljard dollar 36 miljard).
Quaker Oats is voor het frisdrankenconcern vooral interes
sant door de sportdrank Gatorade. ANP
AMSTERDAM - Softwarehuis Sopheon heeft gisteren een
winstwaarschuwing gegeven. De verliezen komen nog hoger
uit dan werd verwacht. Bovendien voldoet de omzetgroei niet
aan de marktverwachtingen.
De tegenslag heeft te maken met verslechterende marktom
standigheden voor computersoftware. Ook verloopt de inte
gratie van het bedrijf Teltech, dat onlangs werd aangekocht,
minder eenvoudig dan gehoopt. ANP
DEN HAAG - De con
tractlonen in de bouw zijn
de laatste jaren bovenge
middeld gestegen. Sinds
1981 zijn de CAO-lonen in
de marktsector gemid
deld met 55 procent om-
hooggegaan en in de bouw
met zestig procent.
Dat blijkt uit berekenin
gen van het Centraal Plan
Bureau. De hoge lonen
rechtvaardigen volgens
de bouwwerkgevers geen
looneis van zes procent.
Ook het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS)
geeft voor de bouw een
hogere dan gemiddelde
stijging aan. De CAO-lo-
nen gingen volgens het
CBS sinds 1990 met 29,9
procent, in de bouwnij
verheid met 34,8 procent,
bijna vijf procent om
hoog. Maar in dat cijfer
zijn ook de loonontwikke
lingen in een deel van de
toeleveringsbedrijven
verwerkt, evenals die bij
projectontwikkelaars. En
vooral in die laatste sector
zijn de verdiensten de af
gelopen jaren omhoog ge
sprongen.
FNV Bouw zet kantteke
ningen bij de vermeende
loon voorsprong voor de
bouw. „Wat meet je pre
cies. In sommige gevallen
de CAO-lonen, in andere
weer de werkelijk uitbe
taalde uren", aldus CAO-
onderhandelaar D. van
Haaster. ANP
(Advertentie)
SCHOONMAAKBEDRIJF
BLEIJENBERG B.V.
0118-417500
www.bleijenbergbv.nl
info@bleijenbergbv.nl
gecertificeerd volgens
de NEN-IS09002
door Richard Mooyman
LONDEN - De Britse prijsvech
ter Easy Jet houdt de verkoop
van goedkope tickets door
Transavia scherp in de gaten.
„We zullen onmiddellijk forme
le stappen nemen als blijkt dat
Transavia zich schuldig maakt
aan oneerlijke concurrentie met
als doel om ons uit de markt te
drukken", aldus directeur R.
Webster gisteren na afloop van
een luchlvaartcongres in Lon
den.
De concurrentieslag op Schip
hol wordt steeds heviger. Easy
Jet gaat Amsterdam Airport op
waarderen tot een nieuwe thuis
basis. Dit betekent een aanval
op de positie van de KLM-
groep, waartoe ook Transavia
behoort. Naast de huidige be
stemmingen Londen, Liverpool
en Genève gaat Easy Jet vanaf
begin januari ook op Nice,
Edinburgh en Belfast vliegen.
Transavia (tachtig procent
KLM) gaat nu onder de vlag van
Basiq Air voor afbraakprijzen
lijnvluchten aanbieden naar
Nice en Barcelona. Met een ta
rief van 63 enkele reis (exclu
sief luchthavenbelasting) naar
Nice duikt de Nederlandse
chartermaatschappij zelfs en
kele guldens onder de bodem
prijzen van Easy Jet. De tarie
ven gelden overigens slechts
voor een handjevol stoelen.
Webster koestert enig wantrou
wen jegens de stap van Transa
via. „Het kan toeval zijn, maar
ze gaan nu opeens twee weken
eerder beginnen dan wij met
goedkope vluchten naar Nice.
Als dat is bedoeld om ons uit de
markt te drukken, nemen we
maatregelen. Ze moeten het wel
eerlijk spelen." Dat betekent
volgens hem dat Transavia alle
overheadkosten in de boeken
zal moeten opvoeren.
Brussel
De functionaris van Easy Jet
memoreert dat zijn maatschap
pij al eerder een klacht heeft in
gediend tegen de KLM. Dit we
gens prijsdumping op de route
Schiphol-Londen. „Wezijndes
tijds met succes naar Brussel ge
stapt. Ik kan alleen maar hopen
dat de KLM-groep daarvan een
lesje heeft geleerd."
Easy Jet heeft verder hevige
aanvaringen achter de rug met
British Airways (BA) en Swiss
air, die probeerden de lastige
concurrent buiten de deur te
houden. „BA heeft de lage-kos-
tendochter Go alleen maar op
gericht om ons van de kaart te
vegen. Maar we zijn naar het
Europees Gerechtshof gestapt
om te verhinderen dat British
Airways Go met illegale subsi
dies op de been zou houden."
Om het protest kracht bij te zet
ten, schilderde Easy Jet in koei-
enletters de leus 'Stop BA, Stop
Go' op een vliegtuig. Met enig
leedvermaak stelt Webster vast
dat Go zwaar in de verliezen is
geraakt en nu te koop staat.
Easy Jet organiseerde een prijs
vraag waarbij krantenlezers de
omvang van het verlies mochten
raden. De vijftig winnaars
mochten gratis met Easy Jet
vliegen.
De boekingen voor de nieuwe
bestemmingen vanaf Schiphol
stromen binnen, aldus een te
vreden Webster. Voor de route
naar Nice mikt Easy Jet vooral
op Nederlandse vakantiegan
gers. De nieuwe verbindingen
met Edinburgh en Belfast zijn
vooral bedoeld voorschotten en
Noord-Ieren die een paar dagen
naar Amsterdam willen.
Easy Jet overweegt het aantal
vluchten volgend jaar verder uit
te breiden, waarbij Barcelona
als nieuwe bestemming voor de
hand ligt. Webster wil daarover
echter niets loslaten. „We heb
ben dert ig vliegtuigen in bestel
ling. Bij iedere aflevering van
een vliegtuig bekijken we waar
we dit nieuwe toestel het beste
kunnen inzetten." GPD
BONN - De Duitse Bondsdag
heeft gisteren na vier dagen van
debatteren ingestemd met de
begroting voor volgend jaar. Te
gen stemden 235 leden, voor
waren er 322.
De uitgaven bedragen volgend
jaar 477 miljard mark, 0,4 pro
cent minder dan in dit jaar. Meer
geld is er uitgetrokken voor de
spoorwegen, het leger en de
scheepswerven.
Het financieringstekort be
draagt 43,7 miljard mark, het
laagste bedrag sinds 1992, aldus
minister van Financiën Eichel.
De oorspronkelijke plannen
voorzagen in een tekort dat 2,4
miljard mark groter was.
De regering heeft dankbaar ge
bruik gemaakt van de op
brengst van de verkoop van
staatsbedrijven. Ook de op
brengst van de UMTS-veiling,
ruim 100 miljard mark, is zeer
welkom. De oppositie richtte
daarh a arme^st epi jlejT.op DPA
door Jan Ruesink
NIJMEGEN - Van de warme
broodjes naar het koude ijs.
Voor 'Bakker' Bart van Elsland
is de stap niet zo groot als het
lijkt. De man die de afgelopen
jaren 180 bakkerswinkels uit de
grond stampte, gaat zijn geluk
nu beproeven met ijs en choco
laatjes. 'Australian Homemade'
heet de keten. Met zijn nieuwe
formule hoopt Van Elsland de
consument het hele jaar door
aan het ijs te krijgen.
„Vooral vrouwen vallen voor
mijn formule", glundert Bart
van Elsland. De advertenties die
hij plaatste voor de exploitatie
van zijn ijs- en chocoladezaken
leverden vooral veel reacties
van vrouwen op.
Met in totaal 110 kandidaten,
die staan te trappelen om een
ijssalon/chocolaterie te openen,
heeft Van Elsland toch al niet te
klagen over belangstelling. En
dat terwijl hij de laatste jaren
juist hemel en aarde moest be
wegen om voldoende vakbe
kwame bakkers te krijgen voor
zijn Bakkerij Bart en Baker-
street winkels. Op één van die
winkels werd zelfs een oud-stu
kadoor gezet. „Maar zijn brood
jes werden net zo hard als zijn
stucwerk, dus daar hebben we
maar gauw afscheid van geno
men."
Het enthousiasme van (vrouwe
lijke) ondernemers voor zijn
nieuwe keten schrijft Van Els
land toe aan het product en de
franchise-aanpak: „De onder
nemer stapt in een kant-en
klaar concept en kan zich hele
maal concentreren op zijn of
haar eigenlijke vak, het verko
pen en het contact onderhouden
met de klant. Wij nemen alle so
res voor onze rekening, de hele
rompslomp die ondernemers
vaak zo tegenstaat."
En geheel in stijl van de Ham
burger University van McDo
nald's opent Van Elsland zijn ei
gen Australian Academy, waar
het personeel onderwezen
wordt in de hogere kunst van het
ijsmaken.
Imperium
'Bakker' Bart van Elsland is een
gevierd man in de detailhandel.
De Amsterdammer begon in
1977 op zijn 22e zijn eerste win
kel in Nijmegen. Zijn tweede
zaak volgde in 1983; een jaar la
ter paste hij de franchise-for-
mule toe om zijn imperium snel
uit te breiden. Bij franchising
staat de ondernemer voor eigen
rekening en risico in de zaak,
betaalt hij zijn eigen huur en in
vesteringen en staat hij een deel
van de omzet ('fee') af aan de or-
Bart van Elsland timmerde aan de weg met zijn bakkerijen. Nu hoopt hij met ijs Nederland te veroveren.
gariisatie, voor onder meer re
clameactiviteiten, begeleiding
en formule-ontwikkeling.
Op deze manier kunnen ketens
als McDonald's en Hema snel
groeien zonder al te veel inves
teringen, terwijl de bedrijfslei
ders gedreven worden door de
motor van het eigen belang. De
Bakkerij Bart-keten. met zijn
opvallende paarse kleurstel
ling, werd een schoolvoorbeeld
van succes in de detailhandel.
Met een omzet van 170 miljoen
is Bart de grootste keten in de
bakkerswereld. Er zijn nu tach
tig winkels die de titel 'Bakkerij
Bart' hebben; honderd zaken
opereren onder de vlag Bart's
Bakerstreet. Hier worden
broodjes en snacks verkocht bij
onder meer bouwmarkten, sta
tions en benzinepompen.
Vers beleg
Het geheim achter de groei van
Bakkerij Bart deed Van Elsland
onlangs uit de doeken op een
congres van Elsevier Bedrijfsin
formatie in Noordwijk. De suc
cesfactoren van de formule zijn
volgens de oprichter- de fran
chise-aanpak, een voortduren
de innovatie ('broodjescorners',
verse broodjes met vers beleg),
de bakkerij in het zicht van de
consument, enthousiaste en
vriendelijke werknemers, zelf
ontwikkelde diepvries-halffa
brikaten, de kant-en-klare
oplevering van de winkel en be-
drijfsaanpak en ook tegen slui
tingstijd nog vers brood hebben.
„Vervang bij bovenstaande suc
cesfactoren het woord brood
door ijs en chocolade en zie
daar: de succesfactoren van Au
stralian Homemade, Echt, de
principes van ondernemer
schap zijn overal hetzelfde", is
Van Elslands heilige overtui
ging
Hij verkocht twee jaar geleden
Bakkerij Bart aan Europa's op
perbakker Heiner Kamps. Deze
Duitser is in Nederland inmid
dels de dominante speler met
bedrijven als Bakkerij Bart, Het
Stoepje, Steven de Graaff, Vogel
en de broodfabrieken van Qua
lity Bakers.
Van Elsland benut zijn leerjaren
in de bakkerswereld nu met een
snelle expansie van Australian
Homemade. De ondernemer
pikte het concept en de recep
tuur op uit Australië en heeft in
middels een belang van vijftig
procent in de Europese organi
satie, die hij leidt vanuit Nijme
gen.
Open
Australian Homemade ken
merkt zich door een oranje huis
stijl met veel aboriginal-motie-
ven. De ijssalon/chocolaterie
oogt modern en open. waarbij
de klant - net als bij de bakkerij -
en - een kijkje in het productie
proces krijgt. De (franchise)fili-
alen - er zijn er nu elf - zijn
grotendeels gevestigd in over
dekte winkelcentra. Daar is
welbewust voor gekozen om de
consument ook 's winters te ver
leiden om ijs te kopen.
Daarbij verkoopt Van Elsland
het ijs minder koud (- 14 graden
Celsius) dan bij bijvoorbeeld
Haagen-Dazs (-24 graden Celsi
us), waardoor het zachter is en
'niet als een ijsklomp door je
strot heen zakt'.
Het assortiment bestaat uit ijs,
milkshakes, chocoladerepen en
bonbons. Het 'homemade' ka
rakter komt tot uiting in het ge
bruik van natuurlijke ïngredi-
foto Joop Boek/GPD
enten zonder geur-, kleur- en
smaakstoffen, anti-oxidanten,
conserveringsmiddelen en sta
bilisatoren.
Van Elsland heeft grootse plan
nen met zijn ijssalons. Pakte hij
met Bakkerij Bart tien procent
van de bakkersbranche, in 'het
ijs' streeft hij ernaar twintig
procent van de markt te contro
leren. In Nederland moeten er in
2002 'minstens zeventig win
kels' zijn. GPD
ïjSL henk ingrid van der kooij
I^^wolsTroot :93 vl.ss.ngen One 7377
