Mickey heeft groeistuipen
Grote vissen
vinden Hurgada
al veel te druk
Court
Venetië
Hemels
Vignet
Komodo
Tiber
Costa Brava
van Afrika
EGYPTE
In Londen opent koningin Eli
zabeth op 7 december de bin
nenplaats van het Brits Muse
um. Het door Foster Partners
ontworpen, 100 miljoen pond
kostende project, is het grootste
overdekte plein van Europa en
verruimt de expositieruimte
van het museum met vijftig pro
cent. The Great Court, zoals de
binnenplaats wordt genoemd,
biedt niet alleen plaats aan wis
seltentoonstellingen, maar ook
aan de fameuze Reading Room
(leeszaal), die tot nu toe alleen
toegankelijk was met een speci
aal pasje
Informatie: British Tourist Au
thority, Stadhouderskade 2,
1054 ES Amsterdam, 020
689.00.02;
Britinfo.NL@bta.org.uk.
Venetië hoopt het parkeer
probleem voor vakantie
gangers te hebben opgelost door
de vrije plekjes van tevoren te
verkopen. Dat gebeurt op www-
.urbislimen.net. Op deze websi
te (in diverse talen waaronder
Engels en Duits) kan de par
keerplaats op de Piazzale Rome
zonder extra kosten zowel wor
den gereserveerd als weer wor
den afgezegd.
Informatie: Nationaal Italiaans
Verkeersbureau voor de Bene
lux in Brussel, 0032 2.647.17.41.
Op 16 en 17 december wordt
in het paleis op de Dam in
Amsterdam voor bezoekers een
'hemels kleed' uitgerold. Nor
maal gebeurt dat alleen als ko
ningin Beatrix bijzondere gas
ten ontvangt. Het 600 vierkante
meter grote tapijt (het grootste
dat ooit in Nederland werd ge
maakt) is door Ria van Eyk spe
ciaal ontworpen voor de
Burgerzaal en stelt een sterren
hemel voor. Daarmee sluit het
prachtig aan op de andere deco
raties in het vertrek.
Informatie: 020 620.40.60; ww-
w.kon-paleisamsterdam.nl.
Het Autobahn-vignet voor
Oostenrijk is een stuk
duurder geworden. Eenjaarvig-
net (geldig van 1 december 2000
tot en met 31 januari 2002) kost
nu circa 160 gulden en een vig
net voor twee maanden 48 gul
den. Het goedkoopste vignet
(dat voor 10 dagen) gaat vanaf
het komende winterseizoen 17
gulden kosten. Een voordeel is
wel, dat dit vignet pas ingaat op
de eerste dag van gebruik en
niet zoals tot nu slechts van vrij
dag tot en met maandag. Wie
soms zeer lange wachttijden bij
de Oostenrijkse grens wil voor
komen, kan het vignet in Neder
land bij de ANWB kopen of bij
een aantal, niet ver van Oosten
rijk gelegen benzinestations op
de Duitse Autobahnen.
Banyan Cruising uit Amers
foort organiseert ook de ko
mende zomer weer een aantal
vaartochten door de Komodo-
archipel in Indonesië. De reis
wordt gemaakt met een klassie
ke Buginese zeilschoener. Ge
zien de grote afstanden - naast
Komodo worden ook Flores,
Sumba, Sumbawa en Lombok
aangedaan - wordt er echter
veelal op de motor gevaren. De
route wordt dagelijks vastge
steld na overleg tussen gids en
passagiers, maarzekerheid j es'
zijn bezoeken aan de Donggo-
dorpjes op Sumbawa, de Keli-
muto-vulkaan en de varanen
van Rinca. Er zijn vijf vertrek
data (tussen 27 juni en 2 septem
ber) en de prijs van de cruise
bedraagt (exclusief vlucht Am
sterdam - Indonesië) 1585 Ame
rikaanse dollar.
Informatie Banyan Cruising,
033 422.00.55; tussockcrui-
sing@compuserve.com.
Op de Tiber in Rome gaan
tussen het Tiberina eiland
(midden in de stad) en het Foro
Italico (waar in 1960 de Olympi
sche Spelen plaatsvonden) weer
boten varen. De dienst wordt
uitgevoerd door vier schepen
die 600 passagiers per uur kun
nen vervoeren. De initiatiefne
mers, de broers Pietro en Gio
vanni dall'Oglio kondigen hun
nieuwe project aan op de websi
te www.romulusetremus.com.
Het moet eens een klein
vissersdorpje aan de
kust van de Rode Zee zijn ge
weest, maar dat is nauwe
lijks meer te zien. Langs het
strand staat het ene hotel
naast het andere, en stromen
toeristen landen op het
vliegveldje net buiten de be
bouwde kom. Over een jaar
of vijf, als de vele bouwstei-
gers zijn verdwenen, is de
Egyptische Rode-Zeekust de
Costa Brava van Afrika.
De Egyptische kust heeft
echter meer én minder te
bieden dan de bekende Spaanse
vakantiestranden. Mooiere
stranden, schitterende zee, tro
pische vissen, koraalfiguren;
dat heeft Spanje allemaal niet.
Maar aan de andere kant zijn ex-
in Egypte geen jetski's te huur,
geen barretjes of discotheken
voor het avondvermaak, geen
terrasjes om 's avonds naar de
flanerende 'mooie mensen' te
kijken. En natuurlijk is in dit
moslimland de alcohol duur. In
het hotel kost een flesje middel
matige wijn zo'n vijftig gulden
en een halve liter bier al snel ze
ven piek.
,,Wie een zonvakantie boekt en
uitwijkt naar Hurgada omdat
de Canai-ische eilanden vol zijn,
komt bedrogen uit", legt Pasca-
le de Laat (31) van Hotelplan
uit.
Maar wie niet op zoek is naar
uitgaan en stappen, vindt in
Hurgada de rust van een strand-
vakantie. De tropische zee voor
de deur is een paradijs voor dui
kers en snorkelaars. De rustieke
straatjes roepen met hun win
keltjes op tot wandelen.
Hurgada is 'in'; de toeristen
stromen in groten getale naar de
Egyptische badplaats. ,,Als je
langs de kust rijdt, zie je overal
hotels uit de grond schieten",
zegt Pascale. Deze oude vissers
plaats is als toeristische attrac
tie ontdekt door duikers. De na
bijheid van koraalriffen en de
aanwezigheid van bijzondere
tropische vissen maakt duiken
er bijzonder aantrekkelijk.
Haaien
Maar die tijden zijn nu al een
beetje voorbij. „Het koraal is
stuk gesnorkeld en gedoken. Er
is wel scherpe controle door
duikinstructeurs en politie,
maar als er veertig boten naar
een koraaleiland varen en er
springen allemaal toeristen in
het water, dan kan niemand dat
in de gaten houden. Zo is ook
Giftun Island, vlak voor de kust
van Hurgada, minder gewor
den. De grote vissen - haaien,
manta's - komen hier niet meer.
Te druk. Het echte duiken ver
plaatst zich nu naar het volgen
de dorp ten zuiden van hier,
Marsa al Alam. Daar is alles nog
onontgonnen."
Aan alles is te merken dat
Hurgada een trekpleister voor
toeristen is geworden. Zowel de
hoeveelheid hotels als de win-
De bouwactiviteiten in het
gebied Marne la Vallée
gaan onverminderd voort. Het
Disneypark krijgt jaarlijks
twaalf miljoen bezoekers bin
nen de poorten (1,1 miljoen Ne
derlanders). De hotels hebben
een bezettingsgraad van 83 pro
cent. Het park is elke dag open
en er wordt dag en nacht ge
werkt. „En dan moeten we ook
nog aan onderhoud doen", ver
zucht een directeur van een der
Disneyhotels.
De vloerbedekking van hotel
New York ligt er nog maar een
jaar, en is nu al weer hoognodig
aan vervanging toe. Het schil
deren van de kamers, vervan
ging van het verouderde interi
eur: er is nauwelijks tijd voor.
Het afbikken en schilderen van
de buitenkant van het hotel -
dat afgelopen zomer gebeurde -
leverde al veel klachten op van
de gasten. De mensen willen het
Disneygevoel hebben. En daar
behoren geen kloppende boren
bij. De betonnen platen in Main
Street, de hoofdstraat van het
Disneypark, slijten zo hard, dat
de fabrikant er geen garantie
meer op wil geven.
De succesformule van Disney
heeft z'n weerslag op het gebied
ten oosten van Parijs. In snel
treinvaart breiden kleine dorp
jes zich uit tot grote woonker
nen, waar scholen en winkels
gebouwd worden. Het stadje Val
d'Europe ligt op Disney-grond-
gebied. Er wonen veel mede
werkers. In de toekomst telt de
ze plaats 40.000 inwoners. Aan
de rand is het immense overdek
te winkelcentrum gebouwd, in
eerste instantie voor mensen uit
de omgeving. Het nieuwe com
plex is geen eigendom van
Disney, maar staat wel op
Disney's grondgebied.
Goed is te zien dat Disney bij het
ontwerp een stevige vinger in de
pap heeft gehad.,Het is natuur
lij k de bedoeling dat de bezoe
kers van het park gebruik gaan
maken van het centrum", aldus
woordvoerder Bob Berkman
van Disneyland Parijs. Disney
streeft ernaar een deel van de
gasten een week onder dak te
houden, waar nu doorgaans nog
maximaal enkele dagen worden
geboekt. Het winkelcentrum
past in dat streven.
Kneuterig
Het centrum, op anderhalve ki
lometer van de ingang, vertoont
gelijkenis met het park. Ook
hier ligt nergens een papiertje
op de grond. De bezoeker wordt
goed in de gaten gehouden door
beveiligingsbeambten. De ar
chitectuur is laat 19e-eeuws.
Menig Nederlandse architect
zal overigens gruwen van het
kneuterige ontwerp van de 'out-
letstraat'. De winkeltjes ogen
als een reeks decorstukken,
maar herbergen in werkelijk
heid luxe zaken. Daar en in het
overdekte centrum zelf wordt
nog volop gehamerd en gespij
kerd, maar je hoort geen harde
radio's of fluitende en roepende
bouwvakkers.
Bezoekers van het Disneypark
kunnen zich per bus naar het
winkelcentrum laten vervoeren,
automobilisten worden bij de
ingang van de parkeerplaats be
geleid naar een plaats. In het
centrum staan dertien informa
tiepunten waar tweetalige hos-
tessen vragen kunnen beant
woorden. Er worden spelletjes
voor kinderen georganiseerd,
workshops en voorlichtingsbij
eenkomsten voor volwassenen
gehouden en er wordt door Sea
Life een aquarium van 3500
vierkante meter neergezet,
waar in een transparante on
derwatertunnel zicht is op de
waterdieren. Over twee jaar be
staat Disneyland Parijs tien
jaar. De eerste drie jaren verlie
pen moeizaam, nu lijkt het suc
ces niet meer te stoppen. Het
tweede themapark, 'Disney
Studio's', dat in 2002 opengaat,
zal er niet voor zorgen dat het
minder druk wordt in het huidi
ge park. Integendeel. De ver
wachting is dat dit nieuwe park
met snelle, nieuwe achtbanen,
filmshows, hotels in filmstijl al
leen nog maar meer mensen
naar Parijs trekt. De Thalys
rijdt twee keer per week en
brengt bezoekers vanuit bij
voorbeeld Rotterdam in drie uur
en een kwartier naar Disney
land. Voor anderen is het
misschien wachten op de zweef-
trein voor een snelle ov-verbin-
ding. Of zal Mickey ooit met een
eigen vervoermiddel komen?
Anita Pepping
Disneyland
P"iis"fine I.Valle.
Chessy
FRANKRIJK
Waar in Nederland Sinterklaas nog maar net is ge
arriveerd, staan in Disneyland Parijs de kerstbo
men al versierd in de straten. Maarliefst 47.000 mensen
bezochten eerder deze maand de eerste dag 'Disney in
kerstsfeer'. Het park is de gehele winter open tot acht
uur 's avonds. Extra parades met alle Disneyfiguren in
kerst-outfit, inclusief rendieren, dagelijks om drie uur.
Elke avond om half 8 (tot 25 maart 2001) rijdt een 'elec
trical parade' - duizenden lichtjes - door Main Street.
In een speciaal sneeuw-decor beleeft Mickey dagelijks
op verschillende tijden muzikale avonturen op het ijs
samen met Minnie, Pluto, Donald Duck, Goofy en
Knabbel en Babbel in Mickey's Winter Wonderland.
Voor de meest gew ilde attracties - Space Mountain, In
diana Jones en Peter Pan - bestaat de Fastpass. Met uw
entreebewijs kunt u voor deze attracties een kaartje
trekken. Daarop staat uw tijd vermeld. U hoeft dan niet
in de rij te staan, omdat u op de bewuste tijd via een spe
ciale Fastpass-ingang kunt binnenlopen.
keltjes getuigen daarvan. Voor
elke deur staat men te wachten
op klanten. En iedere toerist die
langs komt lopen, wordt in ge
broken Engels aangesproken.
'Hello, how are you, where are
you from?', is de standaard-
groet.
Tegelijk proberen ze de voorbij
ganger vriendelijk de hand te
schudden om hem met zachte
drang de winkel in te krijgen.
'Alleen kijken, niet kopen' is een
Nederlandse zin die de meer
derheid van de lokale winke
liers uit het hoofd kent. Die ma
nier van aanspreken maakt het
trouwens niet prettiger slente
ren in een winkelstraat, maar
het blijft allemaal wel vriende
lijk. 'Gewoon aardig blijven en
stug doorlopen' is het beste ad
vies.
In de bazarretjes is echt van al
les te koop: van baseballpetjes
tot gouden kettingen en van
kruiden tot waterpijpen. Maar
bij alles is het credo: afdingen.
Dat geldt zelfs voor het open
baar vervoer. Altijd en overal
moet een prijs worden afgespro
ken, waarbij zelfs de ervaren af-
dinger altijd meer betaalt dan
een Egyptenaar. Dat openbaar
vervoer is overigens een verhaal
apart. Minibusjes rijden af en
aan. Bushaltes zijn er niet, want
instappen kan altijd en overal.
Zeker voor toeristen stoppen de
busjes graag, zelfs tot vervelens
toe als j e nergens naar toe wilt of
alleen maar wilt wandelen.
Onderhandelen
Vóór het instappen moet dus
over de prijs worden onderhan
deld. De vraagprijs is steevast
ongeveer het dubbele van wat
gebruikelijk is, van wat je dus
uiteindelijk betaalt. Een nor
male prijs voor een rit is een
Egyptisch pond (65 cent), onaf
hankelijk van de afstand die
wordt afgelegd.
En dan de rit zelf. Met een beetje
geluk is een nieuw busje ge
stopt, maar oude, doorgeroeste
exemplaren rijden net zo vrolijk
in de stoet mee Zo moet nie
mand verbaasd zijn als midden
in een flauwe bocht naar rechts
krakend de linkervoordeur
open gaat. De chauffeur kijkt
niet eens op en de Egyptische
passagier doet laconiek de deur
weer dicht. En als alle plaatsen
bezet zijn, gaat de bijrijder ge
woon in de open deuropening
staan. Maar met het busje kom
je overal, hoef je nauwelijks te
wachten en het kost de toerist
ruim zestig cent per rit.
Natuurlijk is het communiceren
met de chauffeur over het doel
van de reis moeilijk, want vrij
wel geen enkele bestuurder
spreekt een vreemde taal. Ook
een plattegrondje aan de chauf
feur geven is verspilde moeite:
de man houdt het kaartje conse
quent ondersteboven.
Drie deftige Egyptenaren -
strak in het pak - bieden uit
komst: ze blijken een beetje En
gels te spreken. Het enige dat ie
dereen kent is de 'dutyfree
shop'. Dat monumentale pand -
alleen toegankelijk voor bui
tenlanders en van een ongeken
de luxe - staat vlak naast de
oudste en interessantste wijken
van Hurgada.
Daar vlakbij liggen ook de
'grootste attracties', zegt Pasca
le, die daarmee doelt op McDo
nald's, Wimpy's, Pizzahut en
Kentucky Fried Chicken. Heel
veel toeristen zoeken juist dit
soort plekken op om te gaan
eten.
De voormalige kapster Pascale
woont sinds een paar jaar in
Hurgada. Ze is inmiddels ge
wend aan de troep en het stof.
„De eerste dag trapte ik op een
dode rat en wilde ik meteen
weer terug. Maar nu ben ik
eraan gewend. Alles went im
mers. Maar ik mis wél m'n kro
ket."
Gijs Korevaar
zaterdag 25 november 2000
Hurgada is een oude vissersplaats aan de Rode Zee, die als toeristische attractie is ontdekt door duikers. foto GPD/Gijs Korevaar
Terwijl in Disneyland Parijs Mickey al in de kerstparade
meeloopt, zijn een paar kilometer verderop bouwvak
kers druk in de weer. Naast het bestaande park verrijst over
twee jaar het filmstudiopark van Disney. Evenals in Orlan
do, Amerika, staat alles in het teken van de film. In dit park
verschijnt de nieuwste attractie van Disney: Rock 'n' Roller
coaster, waar de bezoeker in drie seconden van 0 naar 100 ki
lometer per uur wordt geschoten. Weer even verderop wordt
getimmerd aan Val d'Europe, het nieuwe overdekte winkel
centrum van 84.000 vierkante meter, met een winkelstraat
vol 'outlets', waar fabrikanten van topmerken tegen aan
trekkelijke prijzen hun collecties uit het vorige seizoen aan
bieden.
Op de foto met Mickey, een attractie op zich foto Jaap Rozenia
Luxor
l» Assoean
Alam
Rode Zee
