Kansen huwelijk worden afgetast PZC PZC Florida heeft traditie hoog te houden met ongeldige stemmen Ontwikkelingen in het Amerikaanse verkiezingsdrama 2 Suriname is nieuw Mekka voor het klimaatonderzoek Weg naar trouwpartij ligt vol met obstakels Historicus en Oranjekenner verbaasd over ophef bezoek ouders Maxima 12 oktober 1950 donderdag 23 november 2000 O door Dolf Ruesink Geen opstapje naar de snelle bekendmaking van een ver loving, maar een normale kennis making waar wederzijds de ge volgen worden besproken van een eventueel huwelijk. „Een kwestie van aftasten." Zo interpreteert historicus Irène Diependaal het bezoek dat de ouders van Móxirna Zorreguieta in het weekeinde brachten aan het Koninklijk Huis. Diependaal, die niet alleen histo rica en bestuurskundige is maar ook kenner van het Oranjehuis, verbaast zich over de ophef rond het privé-bezoek van het Argen tijnse paar aan koningin Beatrix en prins Claus. ,,0p dit niveau is het gebruikelijk dat alle partijen zich eerst zorgvuldig oriënteren, voor er sprake kan zijn van een huwelijk. Het gaat om veel presti ge. Maar daarnaast willen de ou ders van Méxima natuurlijk ook weten in welke omgeving hun dochter verkeert. Hoe zien de pa leizen er uit? En wat is hier de be tekenis van de monarchie? De Zorreguieta's zijn daar amper van op de hoogte. Ze weten nauwe lijks wat de gekke gebruiken in dit kikkerlandje zijn. Bij prinsen en prinsessen van Eu ropese vorstenhuizen is er door gaans veel tijd gemoeid tussen de momenten van kennismaking, verloving en huwelijk. „In Zwe den duurde het vij f j aar eer het ko ninklijk huwelijk een feit was en in Noorwegen ging er zelfs negen jaar overheen voordat kroonprins Harald met een burgermeisje trouwde. Prins Filip van België kende zijn Mathilde al drie tot vier jaar voor een verloving be kend werd gemaakt. Alleen het snelle huwelijk tussen Charles en Diana vormde een uitzondering en dat hebben z;e in Engeland dan ook geweten. Waarschijnlijk is dat het schrikbeeld voor de Oran jes." Kletspraat Diependaal hekelde eerder dit jaar op een congres over journa listieke cultuur de verslaggeving over zaak in Nederlandse media. Veelvuldig wordt gebruik ge maakt van anonieme bronnen, eenmaal gemaakte fouten worden voortdurend herhaald en je ziet een opmars van zogenaamde 'des- kun dologen', die keer op keer ver lovingen aan- en afkondigen. Slecht voor de geloofwaardigheid van de media, vindt de historica. Zij schreef vorig jaar Emily! De Koninklijke verloving die niet doorging. Dat boek bevat een re constructie van de mediahype rond Emily Bremers, de vorige vriendin van Willem-Alexander. „De media kunnen zich beter houden aan de feiten. Als men daar niet zeker van is, blijft terug houdendheid verstandig." De historica noemt het bezoek van de Zorreguieta's hooguit een 'voorfase' in de aanloop naar een mogelijk huwelijk. „Het zou me zelfs niet verbazen als de vriend schap alsnog wordt verbroken. Daar wordt in hofkringen nog al tijd terdege rekening mee gehou den. Dat er nu een snelle verloving komt is kletspraat." Doorgaans is de wens hierbij de vader van de gedachte. De tijd schriften denken een goede slag te kunnen slaan door wekelijks met feuilletons te komen waarin men kan lezen of het hu aan of uit is. Ook zijn er dikke 'verlovingsspe- cials' beloofd. Privé, Weekend, Story en Party zeggen dit soort ex tra uitgaven al in voorbereiding te hebben. Videla Feit is wel dat de vriendschap tus sen Willem-Alexander en Maxi ma een politieke lading heeft ge kregen vanwege de omstreden achtergrond van vader Zorre guieta. Hij was minister van Landbouw tijdens het regime van de omstreden Argentijnse junta leider Videla. Diependaal plaatst vraagtekens bij de wijze waarop de media in ons land over dat as pect berichten. „Aanvankelijk was Zorreguieta niet meer dan een klein mannetje, nu wordt hij - al is het alleen maar door foto's waarop hij naast Videla staat - af geschilderd als assistent van de dictator. Dat is schromelijk over dreven." GPD door Louis Burgers Het moet kunnen. Schoonou ders, die een tweedaags be zoek brengen aan de ouders van de partner van hun kind. En een premier die doet alsof er niets aan de hand is. „Er is geen nieu we fase aangebroken", liet Kok gisteren weten. „Als dat wel het geval was, had ik dat gezegd en dat zal ik ook in de toekomst doen." Zoiets klinkt logisch, en dat verwacht je ook van de mi- nister-president. Zo gemakkelijk gaat dat echter niet. Een dergelijk bezoek ter wijl de discussie over het verle den van Jorge Zorreguieta nog in volle hevigheid woedt, bete kent dat er juist wel iets is ver anderd. Je kunt zeggen dat gees ten worden rijpgemaakt, of dat het een stapje is op de weg naar de aankondiging van een verlo ving. Zelfs de Rijksvoorlichtings dienst, die het bezoek bevestig de en afzag van bi gebruikelijk 'geen commentaar want het is een privé-aangelegenheid', week af van wat normaal is. De relatie tussen prins Willem- Alexander en Maxima wordt vanaf het begin gekenmerkt door zulke afwijkende reacties. Zo kregen eerdere vriendinnen nooit een vermelding door de RVD, noch toen de vriendschap begon, noch toen het uitging. Over Maxima, waarover op 31 augustus 1999 De Volkskrant als eerste schreef, meldde de RVD al direct dat zij dé vriendin is van de Prins van Oranje. Diezelfde week gaf ook premier Kok toe dat Willem-Alexander met hem over zijn vriendschap voor deze Argentijnse had ge sproken. Daarmee werd een eer ste stap gezet op de weg die - eventueel - kan leiden tot een goedkeuring door de Staten- Generaal van een huwelijk tus sen beiden. Het was daarna nauwelijks verrassend dat Maxima met de Oranjes de jaar wisseling in India doorbracht. Zij was in vijf maanden al ver der gekomen dan de Nijmeegse tandartsdochter Emily Bre mers. De relatie tussen Willem- Alexander en Maxima moet in delentevan 1999 zijn begonnen. Na enkele weken verdiepte de vriendschap zich zodanig dat hij al in de Argentijnse winter (onze zomer) met haar en haar ouders een wintersportvakantie doorbracht. Vanaf september is duidelijk dat de twee - zij werkt dan bij een bank in New York - er een drukke transatlantische relatie op na houden. Naarmate de relatie zich ver diept wordt gezocht naar oplos singen. Nederland, de Neder landse cultuur en de sociale en maatschappelijke verhoudin gen zijn Maxima volkomen on bekend. De Leidse professor Victor Halberstadt wordt aan gezocht om Maxima's inburge ring te begeleiden. Dat weten we omdat Halberstadt met zijn dochter en Maxima op 17 janua ri gezien wordt in een Amster dams café. En tegen alle gebruiken in be vestigt de RVD haar komst naar Nederland, maar ontkent dat er sprake is van een officieel in- burgeringsprogramma. Enkele dagen later erkent Kok dat van uit het hof mogelijk 'eigen initi atieven' woi'den ontplooid in de richting van inburgering. Dat koningin Beatrix daarvoor een goede persoonlijke vriend uit kiest, spreekt vanzelf. In februari volgt het bericht dat Maximawordt overgeplaatst naar Brussel, onder meer om dichterbij Willem-Alexander te kunnen zijn. Uit her en der op duikende foto's blijkt dat zij re gelmatig ons land bezoekt. En dan volgt nu de mededeling dat er eigenlijk niets is veran derd. Formeel heeft premier Kok gelijk, maar feitelijk is er sprake van een verdieping van de relatie. Schoonouders, en ze ker als zij controversieel zijn, gaan niet zomaar op bezoek bij Hare Majesteit. De opschud ding in de Tweede Kamer geeft aan dat er nog tal van voetan gels liggen op de weg die moet leiden naar een huwelijk. GPD van onze redactie buitenland De ogen van veel klimaat wetenschappers zijn de komende jaren gericht op Suriname. Een meetstation aan de rand van de hoofdstad Paramaribo biedt onderzoe kers sinds kort informatie over de atmosfeer boven het Zuid-Amerikaanse land. Door zijn unieke ligging is het land 'een plek voor kli maatwetenschappers om hun vingers bij af te likken', zegt Etto Zerp van de Meteo rologische Dienst van Suri name. Het KNMI in Nederland en zijn Surinaamse tegenhan ger exploiteren het meetsta tion. Het is ontwikkeld door het samenwerkingsverband Radchis, waarin het wereld beroemde Max-Planck Insti tuut voor Chemie en de Universiteit van Utrecht sa menwerken. Steun Financiële steun is er van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), het Ne derlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR) en de Stichting Ruimte Onderzoek Nederland (SRON). Het station is gevestigd op een bijzondere plaats, legt Zerp uit. Suriname ligt in het 'ontmoetingsgebied' van lucht uit het zuidelijk half rond en het noordelijk half rond, de zogeheten Tropische Convergentie Zone. Deze passeert Paramaribo twee maal per jaar. Meteorolo gisch ligt het station daar door een deel van het jaar in het noordelijk halfrond en het andere deel in het zuide lijk halfrond. Sonde Eens per week gaat in Para maribo een sonde per ballon de lucht in. Dat gebeurt voor het meten van onder meer de ozonconcentraties, de wind snelheden, de luchtdruk en de temperatuur. Via een sa telliet komen de gegevens naar Paramaribo, die ze ver volgens ter analyse door stuurt naar het KNMI in De Bilt. De ozonmeting in Suri name is de enige ter wereld die zo dicht bij de evenaar wordt uitgevoerd, zegt Zerp niet zonder trots. Onderzoekers, deze week bijeen op de VN-Klimaattop in Den Haag, zijn zeer geïnte resseerd in de atmosfeer van de tropen, maar veel metin gen uit die gebieden zijn er niet. Voorbeeld De Nederlandse Nobelprijs winnaar voor de Chemie, Paul Crutzen, noemt het sta tion in Suriname van grote betekenis. „Het is te hopen dat andere tropische landen het voorbeeld van Paramari bo volgen. Het is bijzonder belangrijk omdat de tropen en sub tropen de meeste men sen herbergen. De betrokken landen kennen een sterke be volkingsgroei. Bovendien zijn ze in ontwikkeling. Daardoor zullen ze een groei ende bijdrage leveren aan de lokale, regionale en globale luchtvervuiling en klimaat verandering." Zerp wijst op het belang van het ozonondex-zoek, terwijl zijn collega buiten een witte ballon met meetapparaten de wax'me blauwe lucht van 27,6 graden Celsius instuurt. „Die sonde gaat naar een hoogte van 30 tot 35 kilome ter en geeft zeker twee uur lang belangrijke informatie door. De metingen moeten ons gegevens bieden over de opbouw en afbraak aan de evenaar, op de grens zoge zegd tussen het ozongat in het zuiden en het geïndustria liseerde noorden. De ozon- en andere metingen op grote hoogte boven Suriname kun nen de mensen op de confe rentie in Den Haag meer in formatie bieden waarop ze hun politieke milieubeslui- ten kunnen nemen." ANP pagina 3: demonstranten opgepakt door Achille Prick Professor Kevin A. Hill van de Internationale Univer siteit van Florida in Miami reageert aanvankelijk een beetje bits als de Amerikaanse presidentsverkiezingen wor den voorgesteld als een lacher tje. „Als het buitenland moet lachen om de verkiezingen in de Verenigde Staten, dan moet het buitenland dat zelf weten. Ik kan me daar niet zo druk over maken. Het zijn onze ver kiezingen. Wat heeft het bui tenland daar mee te maken? Laten wij nou maar zorgen dat we hier van leren en ouderwet se systemen en machtsstructu ren uitwissen voor we toe zijn aan de volgende verkiezin gen." „Ik vind het jammer dat heel Amerika voor schut gaat. Wat hier gebeurt, is namelijk een uitwas van de merkwaardige, achterhaalde machtsstructu ren zoals eigenlijk alleen de zuidelijke staten die vaak heb ben." De politicoloog werkt aan zijn boek Politiek in het Zuiden van de Verenigde Staten. Des alniettemin is hij best bereid even tij d vrij maken om de ver- kiezingspei'ikelen in 'zijn' Flo rida toe te lichten. „De zuidelijke staten zijn van oudsher gehecht aan veel macht bij het regionale be stuur. Daarom regelt elk dis- Een rechter in het kiesdistrict Broward in Florida onderwerpt een omstreden stembiljet aan een grondig onderzoek. foto Wilf redo Lee/AP Vliegtuig vermist De Amerikaanse Burgerlucht vaart heeft gemeld dat een tweemotorig toestel met 24 passagiers vermist wordt. Het vliegtuig is eigendom van een godsdienstig genootschap. Aangenomen wordt dat het op het 3600 meter hoge Moran- gebergte in Wyoming is neer gestort en in brand gevlogen. Van Melle-fabriek In Rotterdam is woensdag een nieuwe Van Melle-fabriek ge opend. Daarnaast werd het gouden jubileum van de van oorsprong Zeeuwse industrie herdacht. In 1900 begon de 23- jaidge Izaak van Melle in Bres- kens een suikerbakkerijtje. In vijftig jaar tijd is dat uitge- Uitgever: J C Boersema Int Pos groeid tot de Van Melle's Bis cuits- en Toffeefabi'ieken met zeshonderd werknemers. Televisie-primeur De programmadienst van Phi lips zendt vanavond een primeur uit. Er wordt een spe ciale film veitoond van de aan komst van het koninklijk paar in Londen. Het is de eerste pro gramma-uitwisseling tussen Engeland en Nederland. Wereldraad Het Wereldvredecongres in Warschau heeft besloten een Wereldraad voor de Vrede in te stellen. Hierin dienen afge vaardigden van alle volken van alle landen zitting te heb ben. van onze redactie buitenland Enkele uren na het sluiten van de stembussen voor de Amerikaanse presidentsverkie zingen, is de Republikeinse kan didaat George W. Bush door Amerikaanse televisiestations uitgeroepen tot winnaar. Dat was voorbarig, zo bleek. Een overzicht van het drama: 8 november 08.16 uur: Gouver neur Bush van Texas wordt uit geroepen tot winnaar nadat de tv-stations melden dat hij de be slissende verkiezingen in de staat Florida heeft gewonnen. 08:30 uur: De Democratische kandidaat, vice-president Al Gore, belt Bush om hem te feli citeren en zijn eigen nederlaag te erkennen. 09:30 uur: Gore trekt erkenning nederlaag in. 09:40 uur: Tv-stations trekken voorspelling overwinning Bush in Florida in. De uitslag is 'too close to call'. 10:10 uur: Gore neemt een voor sprong in het kiescollege: 249 kiesmannen tegen 246. 10:40 uur: Gore aan kop bij tel ling totaal aantal in de VS uitge brachte stemmen. 11:00 uur: Florida maakt be kend dat Bush daar een voor sprong heeft van 1784 stemmen 12:24 uur: De elf kiesmannen van Wisconsin vallen toe aan Göre. 9 november: Gore overweegt ju ridische stappen. Pat Buchanan van de Reform Paiiy zegt dat duizenden per ongeluk op hem stemden in plaats van op Gore. In Palm Beach worden 19.000 stemmen ongeldig verklaax-d. 10 november: Hertelling in Flo rida op één regio na voltooid. Oud-minister Baker van Bui tenlandse Zaken, Republikeins afgevaardigde in Florida voor de hertellingen, beschuldigt Gore van het rekken van de ver kiezingen, dreigt met juridische stappen. 11 november: Bush begint i'echtszaak om hertelling met de hand van omstreden stemmen in vier overwegend Democrati sche regio's in Florida te voor komen. 13 november: Rechter weigert handmatige telling te verbie den. Functionarissen melden dat de uitslagen op dinsdag worden vastgesteld, op de stem men uit het buitenland na. Goi~e sluit zich aan bij rechtszaak te gen vaststelling van de uitslag. 14 november: Rechter in Florida bepaalt dat vaststelling uitslag op dinsdag mag. Handmatige hertellingen mogen later alsnog daarbij worden betrokken. Bush heeft in de voorlopige uit slagen een voorsprong van circa driehonderd stemmen. 15 november: Gore wil in beroep alsnog goedkeuring van hand matige tellingen. Bush krijgt van federaal hof van beroep ge lijk inzake rechtmatigheid van zulke tellingen. Gore biedt aan zijn nederlaag te erkennen als hertelling in Florida uitwijst dat Bush won. Nush wijst dat aanbod af. 16 november: Hooggerechtshof Florida weigert verbod hand matig overtellen. Bush besluit uitslag in staat Iowa, waar Gore nipte won, niet aan te vechten. 17 november: Rechter in Florida weigert functionarissen te ver plichten om tellingen per hand op te nemen in einduitslag. Gore gaat in beroep bij Hoogge- rechtshof Florida. Tot maandag mag verantwoordelijk minister Harris de einduitslag niet vast- stellen.Harris wilde definitieve uitslag zaterdag al bekendma ken. 18 november: Na telling van in het buitenland uitgebrachte stemmen vergroot Bush in Flo rida zijn voorsprong op Gore tot 930 stemmen. Zijn medewer kers reppen over onregelmatig heden bij de handmatige tellin gen. Zij geven de Democraten de schuld van het ongeldig verkla ren van zo'n elfhonderd over zeese stemmen. 19 november: De Democrati sche kandidaat voor het vice- presidentschap Liebexman pleit ervoor om de stemmen van de Amerikaanse militairen in het buitenland toch 'het voordeel van de twijfel' te geven. 20 november: Hooggex-echtshof Florida hoort de standpxmten van beide partijen over het handmatig tellen. Democraten willen dat de nieuwe tellingen worden meegerekend. De Repu blikeinen willen dat dat niet ge beurt. 21 november: De zeven rechters van het hof besluiten unaniem dat de handmatig getelde stem men wel worden meegenomen in de uiteindelijke uitslag. De resultaten van de hertelling moeten uiterlijk op 27 novem ber binnen zijn. ANP trict ook zijn eigen verkiezin gen. En namens die districten hebben de kiescommissies, in mijn ogen, buitenproprotio- neel veel macht om de verkie zingen uit te voeren." Neem het inmiddels wereldbe roemde district West Palm Beach. „De kiescommissie be staat daar uit een rechter, een ambtenaar en een huisvrouw. Dat drietal kan zo ongeveer al les bepalen wat het wil. Hand matig tellen of niet? Welke bil jetten zijn ongeldig ingevuld en welke niet? En zo zijn er in Florida tientallen kiescom missies die hun zaakjes op hun manier regelen." Onder druk Die vergaande bevoegdheden zijn volgens Hill nu pijnlijk naar buiten gekomen, omdat de verkiezingen zo ongemeen spannend zijn. „Het aantal stemmen voor beide kandida ten ligt ongelooflijk dicht bij elkaar. Beide kampen zijn ver volgens gaan bekijken hoe ze het voordeel aan him kant kunnen kxijgen. De kiescom missies zijn onder druk gezet door Republikeinen, Demo craten, burgers en talloze an dere groeperingen om op nieuw te tellen, of juist niet." Daardoor verloopt alles nu zo chaotisch, zegt Hill. „Onze hoogste politieke ambtenaar, de zo bekritiseerde Katherine Harris, kan niet meer doen dan de i*esultaten van de verschil lende districten bij elkaar op tellen en het eindtotaal open baar te maken. Meer macht heeft ze niet. De macht ligt hier op regionaal niveau." Hill meent dat het verloop van deze presidentsverkiezingen moet worden aangegrepen om die macht te doorbreken en het kiessysteem te verbeteren. De 'kiesmannen' wil hij intact la ten. Dat systeem houdt in dat in elke staat een aantal kies mannen zijn te winnen. Wie 270 kiesmannen achter zich heeft, is president. Evenredig „Door het systeem van de kies mannen behoudt elke staat, hoe klein ook, zijn invloed. Dat is belangrijk. Mijn probleem is het principe van 'winner take all'. Of Bush nou met één stem meer of een miljoen stemmen meer wint; het maakt niet uit De winnaar in een staat, krijgt alle te vergeven kiesmannen. Ik denk dat je de kiesmannen evenredig naar het aantal stemmen moet verdelen." Ook pleit Hill ervoor dat de or ganisatie van de verkiezingen centraal per staat wordt gere geld. „In de hoofdstad moeten de bevoegdheden liggen. Op basis van een centrale wet- en regelgeving moet eenduidig wox'den opgetreden als er waar dan ook in de staat onenigheid is. Met andex'e woorden- de zeggenschap van de kiescom missies moet aanmerkelijk worden ingeperkt." Zijn aanvankelijk tentoonge spreide ergernis ten spijt, kan ook Hill wel de humor inzien van de verkiezingsklucht „Ach we zijn wel wat gewend in Florida. De verkiezingen in 1876 waren minstens zo bizar. Democraat Tilden werd aan vankelijk als winnaar be schouwd, maar drie maanden later was het toch de Republi kein Hayes die tot president werd uitgeroepen. De Repu blikeinen waren er in geslaagd om in Louisiana en, ja hoor: Florida, duizenden stemmen ongeldig te laten verklaren. Hayes won met één kiesman meer. Dus, wat is nieuw. We hebben een traditie van ongel dige stemmen", lacht Hill GPD Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Redactiefax: (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118) 472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113)273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel. (0115) 686000 Fax. (0115) 686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114)373839 Fax. (0114)373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax. (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vri|dag van 8 00 tot 17 00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur >t (http://www.pzc.nl): 18 4380 AA Vlissingen redactie: redactie@pzc.nl exploitatie: internet@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 13.30 uur. op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. (0118) 484000. Fax(0118) 470100. Abonnementsprijzen bij automatische incasso. (tussen haakjes prijs met acceptgiro) per maand 36,70 (n.v.t.) perkwartaal: ƒ100,00 101,65) p^rjaar 380,00 381.65) Voor toezending per post geldt een toeslag. Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers: maandag t/m vrijdag, 1,85 per stuk zaterdag:2,75 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47 70 65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling. Tel: 0118-484321 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 2