Kritiek op rapport Enschede
Steeds meer geweld we ,eren je a„es
in openbaar vervoer over bacteriën
in de soep
Exclusief
voordeel!
PZC
Molukse actiegroep zamelt
geld in voor wapens militie
Theorie-examen
veel zwaarder
Feyenoord, dat gaat nooit over, hè
3
Hulpverlener
mag misbruik
van kinderen
aanmelden
S.E. Fireworks herhaaldelijk op vingers getikt over opslag
Restaurateur
oude schepen
krijgt prijs
Baby sliep naast duizendklappers
Kampen krijgt vaste waterkering
Jongen steekt passant mes in rug
Nieuwe indeling hoger onderwijs
Inspectie op Sociale Zaken
Rechter wijst
DNA-test af in
zaak-Vaatstra
tüf
BelCompany
zaterdag 11 november 2000
DEN HAAG - Hulpverle
ners zoals artsen, pries
ters en maatschappelijk
werkers mogen straks hun
geheimhoudingsplicht
doorbreken als zij ver
moeden of weten dat een
kind wordt mishandeld.
Zij kunnen de informatie
doorgeven aan Advies- en
Meldpunten Kindermis
handeling (AMK's). Die
mogen op hun beurt de
kinderbescherming df de
politie inschakelen.
Het kabinet heeft gisteren
ingestemd met een voor
stel tot wetswijziging van
minister Korthals van
Justitie en staatssecreta
ris Vliegenthart van
Volksgezondheid.
Artsen komen door hun
geheimhoudingsplicht
nogal eens in gewetens
nood als zij vermoeden of
weten dat een kind wordt
mishandeld. Zij willen die
informatie wel kwijt,
maar ze doen dat niet om
dat ze daardoor wettelijk
in problemen kunnen ko
men. In de medische we
reld woedt al jaren een
flinke discussie over dit
dilemma.
Het kabinet wil de ge
heimhoudingsplicht al
leen doorbreken als het
gaat om mishandeling van
kinderen. Het vindt de be
strijding hiervan van
zwaarwegend maat
schappelijk belang.
De bewindslieden leggen
geen plicht tot melden op.
De hulpverleners maken
steeds zelf de afweging of
zij de informatie doorspe
len en daarmee feitelijk de
vertrouwensband met de
cliënt verbreken. Ze hoe
ven de betrokkene hier
over niet in te lichten.
Artsen mogen in het uiter
ste geval of bij noodsitua
ties ook zelf de politie
inlichten, aldus een
woordvoerder van het mi
nisterie van Volksgezond
heid.
Verder moet in elke pro
vincie een of meerdere
AMK's komen. Zij krijgen
bovendien een wettelijke
basis. ANP
van onze redactie binnenland
ENSCHEDE- De gemeente En
schede, hulpdiensten en de pro
vincie Overijssel hebben kritiek
op de gisteren gepresenteerde
feitenreconstructie van de
vuurwerkramp in Enschede. Ze
betreuren het dat daarin geen
analyse en conclusies zijn opge
nomen omdat de rapportage nu
gemakkelijk tot een onzorgvul
dig oordeel kan leiden.
Volgens premier Kok is het nog
te vroeg om conclusies te trek
ken, omdat de bevindingen van
de commissie-Oosting moeten
worden afgewacht. Die rappor
tage wordt voor het einde van
het jaar verwacht. Kok stelt dat
een half jaar na de ramp nog al
tijd niet is vast te stellen wat er
is misgegaan.
Wel blijkt vuurwerkopslag
plaats S.E. Fireworks in het
verleden herhaaldelijk op de
vingers te zijn getikt omdat de
opslag van vuurwerk niet deug
de. Controleurs ontdekten in ju
ni 1998 bijvoorbeeld dat het
vuurwerk te hoog was opgesta
peld, bijna tegen de sprinklerin
stallatie aan.
Dat de opslagniet deugde, blijkt
ook uit andere bezoeken van
controleurs. Zo ontdekten ze
dat afvalvuurwerk, een ont
vlambare stof en losse mortier-
bommen in een bunker bij el
kaar lagen. In de centrale loods
van het bedrijf lagen enkele
honderden kilo's vuurwerk
klaar om te worden afgevoerd.
Ook dat mocht niet. Verder lag
in een van de containers drie
duizend in plaats van de toege
stane tweeduizend kilo vuur
werk.
Uit de rapportage blijkt verder
dat de politie al in 1991 in een
anonieme fax werd gewaar
schuwd dat er in de Enschedese
Tollensstraat, waar de vuur
werkopslag stond, hetzelfde
zou kunnen gebeuren als in Cu-
lemborg. Daar kostte een vuur
werkexplosie eerder dat jaar
twee mensen het leven. Volgens
de afzender van de fax werd er
bij Fireworks illegaal gehan
deld in vuurwerk.
Tot dagen na de ramp was het
onduidelijk of hulpverleners
mondkapjes en andere bescher
mingsmiddelen moesten dra
gen. De politie meldde onmid
dellijk na de ontploffingen dat
er geen asbest was vrijgekomen.
Daarom werd de Arbeidsin
spectie niet opgeroepen.
Hulpverleners gingen dus onbe
schermd aan het werk, terwijl
de vrachtwagens met asbest-
puin langsreden. Pas na enkele
dagen gelastte de Arbeidsin
spectie beschermende maatre
gelen.
Feitenrelaas
Net als premier Kok reageert
ook de commissie-Oosting, die
de ramp onderzoekt, niet inhou
delijk op het feitenrelaas van de
inspectiediensten. De recon
structie van de feiten is voor de
commissie een soort controle
lijst aan de hand waarvan getui
genverklaringen en andere
documenten kunnen worden
geverifieerd. De commissie-
Oosting rekent erop dat de in-
Een inwoner van Enschede bekijkt door de afzetting het rampgebied van de vuurwerkexplosie.
foto Koen Verheyden/ANP
specties nu snel met hun eind
rapportage komen. De commis
sie wil zo snel mogelijk met haar
eindrapport komen.
Brandweer, politie, ambulance
dienst en de gemeente Enschede
hebben een leesploeg samenge
steld die het hele pak papier in
het weekeinde gaat doorspitten.
Pas daarna kunnen de overhe
den eventueel inhoudeüjk rea
geren.
De brandweer in Enschede had
liever gezien dat de reconstruc
tie als bijlage bij het eindrap
port van de commissie-Oosting
was verschenen. Nu is het een
verzameling onsamenhangende
feiten waar straks veertien mil
joen mensen iets van gaan vin
den, stelt de brandweer.
Eveneens gisteren maakte
staatssecretaris Ybema (Econo
mische Zaken) bekend dat er
voor iedere getroffen Enschede
se ondernemer hoogstens
220.000 gulden beschikbaar is.
Het kabinet trekt tachtig mil
joen gulden uit als tegemoetko
ming voor de ondernemers. De
belangenvereniging van gedu
peerde ondernemers vindt dat
bedrag onvoldoende. MKB-Ne-
derland plaatst vraagtekens bij
het maximumbedrag.
ANP/GPD
LELYSTAD - De Edgar Donc-
kerprijs gaat dit jaar naar Pieter
Blussé van Oud-Alblas. Hij
kreeg de prijs van driehonderd
duizend gulden gisteren uitge
reikt tijdens de Klassieke Sche-
penbeurs in Lelystad.
Blussé van Oud-Alblas ont
vangt de prijs voor zijn belang
rijke bijdrage aan de restauratie
van historisch waardevolle
schepen als de driemastschoe
ner Oosterschelde, de brand-
blusboot Jan van der Heyden en
de stevenaak Helena.
Een van de genomineerden was
de Vlissingse zeeloods Gerrit
Zomer, die in 1990 het initiatief
nam tot de oprichting van de
Stichting Behoud Hoogaars.
ANP
Feyenoord-supporter Danny Tomson krijgt een ereronde bij de Kuip.
van onze redactie binnenland
ROTTERDAM - De verongelukte Feye
noord-supporter Danny Tomson, in sup
porterskringen een bekendheid, is giste
ren in Gouda begraven. Tomson overleed
zondag aan de verwondingen die hij had
opgelopen bij een auto-ongeluk.
Aan de begrafenis gaat een bijeenkomst
in Rotterdam vooraf. De plechtigheden
worden door ongeveer vijf- a zeshonderd
mensen bijgewoond, onder wie een groot
aantal Feyenoord-supporters. Ze gaan
van een discotheek in Rotterdam naar
stadion De Kuip. De plechtigheden ver
lopen zonder problemen.
Feyenoord-supporter Johanna (80) staat
op de Stadionweg, een veelkleurige pa
raplu boven het hoofd. Het regent pij
penstelen. Al een uur wacht ze op de stoet
die maar niet wil komen.
Nee, ze kent Danny Tomson niet. Wél
heeft ze sympathie voor de 28-jarige man
uit Gouda. ,,Hij is Feyenoorder, ik ook",
legt ze uit. „Daarom sta ik hier, en daar
om ga ik straks mee naar binnen, de Kuip
in."
Johanna zit altijd op 'Vak S' En ze heeft
nog nooit problemen gehad. Sterker nog:
„Ze zijn altijd heel beleefd, hebben me
nooit wat gedaan." Wie voor Feyenoord
is, heeft haar respect. „Want Feyenoord,
dat gaat nooit over, hè"
Inmiddels zet een politieman het ver
keersplein af. In de verte komt een lang
lint van wagens de Stadionweg op. Snel
klapt Johanna de paraplu in, doet 'm on
der de snelbinders en fietst rap naar de
voorkant van de Kuip.
Daar ziet ze hoe de bestuurders van hon
derd auto's een plekje zoeken op of rond
het voorplein, en honderden veelal in
zwart gestoken personen naar het stadi
on lopen.
foto G PD
Applaus klettert van de tribune, als de
lijkwagen onder de tribunes door rijdt.
Supporters vallen elkaar in de armen,
zoeken steun. Naast de wagen staan de
Feyenoord-spelers Paul Bosvelt - zwart
petje op het hoofd -, Igor Kornejev en Jan
de Visser.
Danny's favoriete muziek - onder meer
het Feyenoordlied - galmt door het stadi
on. Daarna loopt de hele groep naar het
voorplein, om getuige te zijn van het af
steken van vuurwerk.
Vervolgens vertrekt het legioen naar
Gouda, waar Danny wordt begraven.
„Heel indrukwekkend", besluit ze. GPD
(Advertentie)
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Personeel en rei
zigers in trein, tram, bus en me
tro zijn steeds vaker slachtoffers
van misdrijven. Ook gaat het
vaker om een strafbaar feit, zo
als bedreiging en mishandeling.
„Er is sprake van een verontrus
tende verharding", schreef mi
nister Netelenbos (Verkeer) gis
teren in een brief aan de Tweede
Kamer. Het is met de veiligheid
in het openbaar vervoer slechter
gesteld dan op straat. De minis
ter wil snel maatregelen nemen.
Tweederde van het personeel en
een kwart van de reizigers was
het afgelopen jaar slachtoffer
van één of meer incidenten. De
helft van de chauffeurs en con
ducteurs voelt zich enigszins
onveilig tegen eenvijfde van de
passagiers, zo blijkt, uit het on-
derzoek dat Netelenbos heeft
laten uitvoeren.
Zwartrijden is vaak een bron
van onenigheid tussen conduc
teurs en passagiers. Ook zijn er
veel discussies over de geldig-
heid van een vervoersbewijs (ta
rief en aantal zones) die uitmon-
den in een conflict, Reizigers
i naken amok over zitplaatsen of
I worden 'in algemene zin' lastig
gevallen. Strafbare feiten in het
openbaar vervoer komen in de
vier grote steden twee keer zo
vaak voor als elders.
De problemen zijn het grootst in
de metro en de trein en op sta
tions. De bus is het veiligst. De
tram neemt een tussenpositie in.
De kans betrokken te raken bij
een incident is voor reizigers het
grootst in de avondspits en 's
avonds laat. Het personeel moet
de hele dag op de hoede zijn.
Goede middelen in de strijd te
gen geweld zijn volgens Nete
lenbos een gesloten instapregi-
me (vergelijkbaar met deParijse
metro) met een elektronische
chipkaart als vervoersbewijs.
Die chipkaart is in ontwikke
ling. Ook zouden in 'risicoge
bieden' toezichthouders een
oogje in het zeil kunnen houden.
Ook nu is er al extra toezicht en
worden 's avonds delen van een
tram afgesloten of juist extra
stellen ingezet om voor vol
doende zitplaatsen te zorgen.
Daarnaast zijn noodknoppen en
mobiele telefoons volgens Nete
lenbos goede preventieve maat
regelen. In de regio Amsterdam
zijn plannen voor een proef met
een centrale meldkamer, van
waaruit met camera's toezicht
wordt gehouden.
Haar uitgangspunt blijft dat de
vervoerbedrijven in eerste in
stantie verantwoordelijk zijn
voor het veiligheidsbeleid.
Maar ook het ministerie, politie
en j ustitie moeten bij dragen aan
dit 'maatschappelijke probleem
met een enigszins verontrus
tend karakter'. ANP
op onze opleiding voedingsmiddelentechnologie
Hogeschool
infodag 18 nov van 18.00 tot 15.00 uur
Hogeschool Delft, Brasserskade 1.
Opleidingen: Accountancy agribusiness, Bedrijfskunde
agribusiness, Voedingsmiddelentechnologie, Milieukunde,
Plattelandsvernieuwing, Bos-en natuurbeheer, Dier-en veehouderij.
Tuinbouw akkerbouw, Food Business. Voor meer info bel
0900 - 42 48 487 (22ct p/m) of kijk op www.hsdelft.nl.
van onze redactie binnenland
HARLINGEN - De Molukse ac
tiegroep People Against Geno
cide (PAG) zamelt in Nederland
geld in voor wapens voor chris
telijke milities op de Molukken.
Dat heeft woordvoerder L. Rea-
waruw bevestigd.
Hij wilde gisteren niet zeggen
hoeveel geld al is opgehaald.
Volgens Reawaruw zijn in tien
tallen Molukse wijken in Neder
land collectes gehouden voor de
ondersteuning van de christelij
ke gevechtseenheid Koeda Mati
Formasi in Ambon-Stad. Zijn
organisatie verspreidt brieven
waarin een oproep wordt ge
daan om geld te geven.
Over het doel is de Molukse ac
tiegroep duidelijk. 'Wij doen
hierbij een beroep op u, elke do
natie wordt gewaardeerd. Niet
meer voor kleren of voedsel.
Maar om middelen aan te schaf
fen om Maluku te verdedigen,
en/of duur te verkopen', aldus
de circulaire van vorige maand.
De opbrengst van de geldinza
melingen is niet alleen bedoeld
om wapens aan te schaffen. „De
christelijke milities hebben ook
geld nodig om benzine te kopen
voor de speedboten, zodat ze
snel naar een dorp kunnen als
dat wordt aangevallen door Ji-
had-stri jders of het Indonesisch
leger", zegt Reawaruw. De Koe-
da Mati Formasi bestaat vol
gens de PAG-woordvoerder uit
vijftienhonderd strijders.
Woordvoerder J. Wattilete van
de Molukse regering in balling
schap RMS (Republik Maluku
Selatan) heeft geen commen
taar op de actie van PAG. „Nie
mand weet precies wie of wat
People Against Genocide is. Het
lijkt me niet verstandig dat de
RMS reageert."
OSSENDRECHT - In een babykamer in een woning in Os-
sendrecht is gistermorgen 85 kilo illegaal vuurwerk aange
troffen. Hoelang de knallers en klappers er hebben gelegen is
nog onduidelijk. Als er iets was misgegaan, zou dit. verstrek
kende gevolgen hebben gehad, aldus de politie.
Het vuurwerkteam van de politie Midden- en West-Brabant
nam een kijkje in de woning nadat er informatie over de op
slag was binnengekomen. In de slaapkamer van de baby lagen
ondermeer flowerbeds van 500 gram tot meer dan 10 kilo, Ro
meinse kaarsen en een 50.000 klapper. De 33-jarige eigenaar
kocht het vuurwerk volgens de politie in België. ANP
KAMPEN - Bewoners van de IJsselkade in Kampen hebben
hun strijd tegen een vaste waterkering bij hun huizen verlo
ren. De Raad van State maakte gisteren bekend niet terug te
komen op het besluit de bezwaren af te wijzen.
De critici Willen een beweegbare kering vóór de woningen. Ze
vechten tegen de plannen van waterschap Groot Salland een
stadsmuur te bouwen. Deze laat een aantal huizen onbe
schermd en loopt door woningen heen.
In april 1999 wees de Raad van State de bezwaren al af. Toen
bleek dat de muur veel duurder is, vroegen de bewoners om
herziening van die uitspraak. De raad oordeelt echter dat de
hogere kosten daarvoor geen reden kunnen. De kering is naar
verwachting medio 2002 gereed. ANP
AMSTERDAM - Een naar schatting 15-jarige jongen heeft
gisteren in Amsterdam-Osdorp een 28-jarige voorbijganger
in de rug gestoken met een mes. Het slachtoffer is opgenomen
in het ziekenhuis.
De man fietste met zijn vriendin op het fietspad langs een
scholengemeenschap in Osdorp toen hem de weg werd ver
sperd door acht jongens. Aan het verzoek om te mogen passe
ren werd niet voldaan, zodat de fietsers moesten afstappen.
De man werd met een honkbalknuppel geslagen. Toen hij
weer op de fiets wilde stappen, kreeg hij een mes in zijn rug.
Hij fietste nog een eindje, maar zakte toen in elkaar. ANP
DEN HAAG - Nederland krijgt een nieuwe indeling van het
hoger onderwijs. Het kabinet ging gisteren akkoord met het
voorstel van minister Hermans (Onderwijs) om de 'bachelor-
masterstructuur' in te voeren. De Onderwijsraad had dit plan
eerder uitgewerkt.
Vanaf 2004 mag iemand die een opleiding aan de universiteit
heeft voltooid zich master noemen. De universitaire student
die een brede basisopleiding van drie jaar afmaakt en afge
studeerden aan de hogeschool worden bachelor.
Universiteiten en hogescholen hebben positief gereageerd.
Studentenorganisaties zijn minder enthousiast. ANP
DEN HAAG - Het ministerie van Sociale Zaken krijgt een
speciale inspectiedienst. De Sociale Inlichtingen- en Opspo
ringsdienst (SIOD) is bedoeld voor het opsporen van zware
strafbare feiten op het terrein van bijvoorbeeld arbeidsom
standigheden en uitkeringsfraude
Nu is de controle nog verdeeld over verschillende diensten,
zoals de Abeidsinspectie, de gemeenten en de uitvoerders van
de werknemers- en de volksverzekeringen. De SIOD zal op al
deze terreinen de zware delicten opsporen, terwijl de overige
diensten verantwoordelijk blijven voor het opsporen van
lichte overtredingen, besloot het kabinet gisteren. ANP
LEEUWARDEN - Er komt geen
grootschalig DNA-onderzoek
in de zaak-Vaatstra. Met deze
uitspraak heeft de president van
de rechtbank in Leeuwarden
gisteren verslaggever P. de Vries
in het ongelijk gesteld.
De Vries klaagde twee weken
geleden de Staat der Nederlan
den aan. Hij eiste namens de fa
milie Vaatstra een DNA-onder
zoek onder twintigduizend
mannen van 18 tot 45 jaar, die in
een straal van vijftien kilometer
rond de plaats van de moord op
Marianne Vaatstra wonen. Hij is
ervan overtuigd dat zo'n onder
zoek ertoe zou kunnen leiden
dat de dader wordt gevonden.
De president van de rechtbank
oordeelde dat de officier van
justitie zelf mag beslissen over
het voortzetten van het huidige
onderzoek. ANP
door Alex van Lanen
DEN HAAG - Het theorie-exa
men voor het rijbewijs onder
gaat binnenkort een ingrijpen
de wijziging en wordt veel
zwaarder. De ja/nee-vragen
verdwijnen vooreen deel en ma
ken met ingang van mei volgend
jaar plaats voor open vragen.
Het Centraal Bureau voor Rij
vaardigheidsbewijzen (CBR)
reageert hiermee op cijfers
waaruit blijkt dat automobilis
ten slecht op de hoogte zijn van
de verkeersregels.
CBR-woordvoerder Hans Fon-
tijn: „Uit onderzoeken blijkt al
jaren dat het percentage ge
slaagden te laag is en dat het
examen onvoldoende voorbe
reidt op het wegverkeer. Daar
om maken we het nu zwaarder,
zodat kandidaten gedwongen
worden zich goed voor te berei
den op hun theorie-examen."
Deelnemers aan het examen
voor vrachtwagenchauffeurs
stappen over van mondelinge
vragen op open schriftelijke.
Ook de theorie-examens voor de
personenauto, brommer en mo
tor verandert. Fontijn: „Het
gros van de vragen blijft ja/nee,
maar daarnaast komt er een
aantal open vragen." Het CBR
verwacht dat op de lange ter
mijn het slagingspercentage zal
stijgen. Dat schommelt nu rond
de vijftig procent. „Na het ver
zwaren van het examen zullen
erop korte termijn meer mensen
zakken. Maar we hopen dat ze
op de lange termijn gestimu
leerd worden bij rijscholen aan
te kloppen voor theorielessen."
De prijs van het examen blijft
ongemoeid.
Verkeersveiligheidsorganisatie
3VO juicht de plannen voor een
zwaarder examen toe. GPD
(Advertentie)
Het Openbaar Ministerie in Den
Haag heeft gisteren de belang
rijkste aanklachten tegen Geor
ge Makatita, leider van een an
dere groep - de Vrije Molukse
Jongeren - ingetrokken. Maka
tita wordt niet langer aange
klaagd voor het onder druk zet
ten van de ministerraad of het
leiden van een criminele organi
satie. Op dat eerste feit staat een
levenslange gevangenisstraf.
Eind augustus dreigden Maka
tita en andere Molukse jongeren
met geweld tegen onder ande
ren leden van het kabinet, als de
regering niets zou ondernemen
om het geweld op de Molukken
te stoppen. ANP/GPD
Blu tot 325.- voordeel
bij een nieuw Telfort Clarity abonnement! Exclusief bij BelCompany:
geen aansluitkosten 3 maanden geen abonnementskosten
MOTOROLA
Motorola Timeport 250
Gewicht 102 gram
■nKHBnnwm Belt'id 210 min'
0 Standby tot 140 uur
(/g? Infrarood modem
x *oT> Blauw display
I Trilfunctie
Ook in USA te gebruiken
Piek/Dal mobiel
in Telfort Clarity 360
i, vraag ernaar in de winkel
Telfort
Aanbieding geldt tot 26-11
»t 360 abonnement