Elsevier haalt Harcourt binnen
Een eigen bedrijf
Bedrijfsleven bereid
miljarden te steken in
filevrije betaalstroken
ABN Amro belooft beleggers koersexplosie
7
^Harcourt
Kleine speler
Beleggingsgoeroe Vinik stopt
PAKC investeert in kunst
Tekort betalingsbalans EU daalt
WTO-akkoord EU en China
Benzineprijs nadert record
Overname Amerikaanse uitgever samen met Thompson
Kijk op: www.spaarbelegger.nl
of bel: 0900-8822
Particulier kan
nl-domeinnaam
laten registreren
Weinig kans
lager tarief
overboeking
Sancties vissers
Topman Crispin Davis van Reed Elsevier (rechts) en Morris Tabaksblat, voorzitter vz
a de raad van commissarissen van het uitgeverscon-
foto GPD
want als uitgever van weten
schappelijke en professionele
informatie wordt Elsevier als
een van de eerste uitgevers ge
confronteerd met de gevolgen
van de digitale revolutie. Het
bedrijf heeft op Internet name
lijk niet het alleenrecht op kwa
litatief goede informatie. Over
heden, wetenschappers en
bibliotheken ontpoppen zich op
het web als ware concurrenten.
Davis zei gisteren mogelijkhe
den voor forse kostenbesparin
gen te zien. Hij denkt in eerste
instantie 185 miljoen gulden te
kunnen bezuinigen door ver
schillende bedrijfsonderdelen
samen te voegen. Het hoofdkan
toor van Harcourt verdwijnt,
wat alleen al goed is voor een be
sparing van ruim vijftig mil
joen. „We kunnen nog niet
zeggen hoeveel banen er ver
dwijnen", aldus Davis.
Reed Elsevier biedt 59 dollar
(ruim ƒ156 gulden) per aandeel
Harcourt. Dat is een premie van
13,2 procent op de slotkoers van
donderdag. In eerste instantie
leent Elsevier het geld. Later
komen er nieuwe aandelen en
obligaties op de markt.
Bankanalisten zijn positief over
de transactie. „Elsevier heeft
niet teveel betaald, dit is een fai
re prijs", aldus analist R. Weste-
neng van SNS Securities. „Dat
komt omdat de overname niet
noodzakelijk was. Dit is een leu
ke kans. Het bedrijf kan nu ver
schillende bedrijfsonderdelen
versterken."
Afronding
De afronding van de acquisitie
vindt in de eerste helft van vol
gend jaar plaats. De mededin
gingsautoriteiten in de Verenig
de Staten en Europa moeten nog
toestemming geven voor de
transactie. „We verwachten
geen problemen", aldus Davis.
GPD/ANP
Tóp-tien Nederlandse overnames
ilever i
I Bestfoods (VSt), 2000
I Fortis
Generale Bank (Bel), 1998
KPN
1 E-Plus (Dui), 1999
I Aegon
I Transamerica (VSt). 1999
ING
ReliaStar (VSt), 2000
jj Reed Elsevier! 112
Harcourt General, oktober 2000
Fortis l)9
ASR (Ned), oktober 2000
ING f ~19
Bank Brussel Lambert (Bei), 1997
Rodamco I 8,5
Urban Shopping (VSt), 2000
Ahold LZJ8
US Foodservice (VSt), 2000
Aegon I f.7
Providian (VSt), 1!
in miljarden guldens
REED ELSEVIER
van onze redactie economie
j AMSTERDAM - Achter de
schermen hebben de uitgevers
I keihard gevochten. Maar Else-
1 vierheeft uiteindelijkde Ameri
kaanse uitgever Harcourt Ge
neral binnengesleept. Niet voor
niks presenteerde Reed Else-
vier-topman Crispin Davis zijn
I buit gisteren als een ware trofee.
Met de overname van Harcourt
dringt Elsevier door tot de Ame
rikaanse markt voor schoolboe-
AMSTERDAM - Met een
totale beurswaarde van
4,5 miljard euro (9,9 mil
jard gulden) is Harcourt
een kleine speler op de
Amerikaanse markt. Al
jarenlang proberen de
grote jongens het concern
in te lijven.
Harcourt heeft zich daar
tot nu toe altijd heftig te
gen verzet. Dertien jaar
geleden deed media-ty
coon Maxwell al eens een
vijandig bod op de uitge
verij uit Boston. Dat mis
lukte toen.
Elsevier en aartsrivaal
Thomson hebben al jaren
een oogje op de winstge
vende onderdelen van
Harcourt. En ook Wolters
Kluwer heeft de afgelo
pen jaren al eens wat on
derdelen van de kleine
uitgever afgesnoept, zoals
een dochter die publica
ties uitgeeft over personal
finance en financiële ad
ministratie.
Het oorspronkelijke fami-
lieconcem Harcourt is
ontstaan uit fusies van al
lerlei kleinere bedrijven.
In 1991 fuseerde de toen
malige boekenuitgeverij
Harcourt Brace Jovanovi-
ch met General, een on
derneming die handelde
in luxe-kleding en drive-
in-bioscopen en theaters
exploiteerde. Die enter
tainment afdeling is in
middels afgestoten. GPD
ken en sleept de uitgeversgigant
een stapel belangrijke weten
schappelijke publicaties in de
wacht.
Het Brits-Nederlandse Reed El
sevier legt voor de kleine uitge
ver twaalf miljard gulden op ta
fel en neemt daarnaast nog eens
voor drie miljard aan schulden
over. Tegelijkertijd verkoopt het
een aantal bedrijfsonderdelen
ter waarde van 5,5 miljard
door aan de Canadese concur
rent Thomson.
De financiële situatie van Har
court is slecht. Over het tweede
kwartaal van dit jaar boekte het
bedrijf een verlies van veertig
miljoen dollar (106 miljoen gul
den). Daarom zette topman
Ketz het bedrijf afgelopen zo
mer in de etalage.
Onderdelen
Het uitgeefconcern koopt de on
derdelen Harcourt Scientific,
Technical and Medical (STM) en
K-12 Schools Education en Tes
ting. Beide bedrijfsonderdelen
waren vorig jaar goed voor een
omzet van 3,7 miljard.
Elsevier wil met de overname
een leidende positie krijgen op
de Amerikaanse markt voor
schoolboeken. Juist dat onder
deel van Harcourt brengt geld
binnen.
Naast de goedlopende afdeling
schoolboeken omvat Harcourt
nog een paar lekkere hapjes. De
medische, wetenschappelijke
en educatieve uitgaven zijn zeer
rendabel. Met name de onderde
len Academie Press (weten
schap) en W.B. Saunders (me
disch) worden in uitgeversland
als 'leuke hebbedingetjes' be
schouwd.
Waarschijnlijk hebben Elsevier
en Thomson het bij het getouw
trek om Harcourt op een ak
koordje gegooid. Dit om te voor
komen dat de biedingstrijd uit
de hand zou lopen. Thomson
mag als dank a raison van 5,5
miljard enkele bedrijfsonderde
len van de Amerikaanse uitge
ver overnemen.
Investeren
Elsevier gaat flink investeren in
elektronisch zakendoen. Top
man Davis heeft al laten weten
zo'n honderd miljoen gulden te
steken in de elektronische poot
van Harcourt. Dat is hard nodig,
NEW YORK - De Amerikaanse beleggingsgoeroe Jeffrey Vi
nik heeft besloten zijn speculatieve, maar uiterst rendabele
'hedgefonds' op te heffen. Dat heeft naar zijn zeggen niets te
maken met pessimisme over het beursklimaat. De 41-jarige
Vinik wil meer tijd besteden aan zijn gezin.
Het fonds, Vinik Asset Management, ging eind 1996 van start.
Rijke particulieren en institutionele beleggers die toen geld
stortten, zagen hun inleg sindsdien verzevenvoudigen. Zelfs
dit jaar, dat toch bepaald niet gunstig was voor de beurzen, le
verde al een rendement na aftrek van commissie op van ruim
45 procent. Aan het eind van het jaar retourneert het fonds 4,2
miljard dollar (ƒ11 miljard) aan zijn beleggers. ANP/DPA
DEN HAAG - Particulieren die investeren in dans- en toneel
voorstellingen en meedelen in de eventuele winst- onder de
vlag van de Participatiemaatschappij voor Kunst en Cultuur
(PAKC) wordt dat in de nabije toekomst wellicht mogelijk.
De organisatie, waarin voorlopig alleen nog bedrijven, ban
ken en overheden deelnemen, steekt vanaf 1 november risico
dragend kapitaal in kunst- en cultuurproducties. Het is de be
doeling dat in de toekomst ook particulieren zich aansluiten
„We hebben nu al zo'n dertig aanvragen liggen", meldt A. Be-
rendsen, investment manager van de PAKC, vijf dagen voor
dat de maatschappij officieel ten doop wordt gehouden door
staatssecretaris Van der Ploeg (Cultuur). Zijn ministerie is
een van de negen participanten. ANP
BRUSSEL - In de Europese Unie bedroeg het tekort op de be
talingsbalans in het tweede kwartaal van dit jaar 10,5 miljard
euro (23 miljard gulden). In het eerste kwartaal was dat nog
21,3 miljard. In het tweede kwartaal van vorig jaar vertoonde
de betalingsbalans van de EU een overschot van zes miljard
euro.
Dat blijkt uit herziene cijfers van Eurostat, het statistisch bu
reau van de EU. Het tekort op de betalingsbalans in de eerste
helft van dit jaar is volgens Eurostat voornamelijk veroor
zaakt door een toename van de goedereninvoer, de hoge olie
prijzen en de hoge koers van de Amerikaanse dollar. ANP
BRUSSEL - De Europese Unie en China hebben de laatste
wederzijdse obstakels voor toetreding van China tot de We
reldhandelsorganisatie (WTO) opgelost. Een woordvoerder
van Eurocommissaris Lamy (Handel) heeft dat gisteren ge
zegd.
Het akkoord houdt in dat negen Europese verzekeringsmaat
schappijen op de Chinese markt actief mogen worden Daar
bij behoort ook de Nederlandse ING
Ook krijgen Europese grootwarenhuizen en hypermarkten
toegang tot de Chinese markt De verplichting voor Europese
autoverkopers om in China joint ventures aan te gaan, blijft
nog hooguit vijf jaar na de toetreding van China tot de WTO
van kracht. ANP
ROTTERDAM - De benzineprijs nadert een recordhoogte na
dat marktleider Shell gisteren de prijzen van benzines met
vier cent heeft verhoogd. Een liter euro ongelood kost nu
2,70. Dat is nog maar vier cent verwijderd van het vorige re- J
cord. Een liter super plus komt op 2,84.
De prijs van diesel houdt de Nederlands/Britse oliegigant on
gewijzigd op ƒ2,048. Twee weken geleden kostte diesel 2,09,
de hoogste prijs uit de geschiedenis. ANP
zaterdag 28 oktober 2000
c
DE SPAARBELEGGER
De franchiseformule van Spaarbeleg, 100% dochter van AEGON
van onze redactie economie
ROTTERDAM - Het bedrijfsle
ven is bereid de helft te betalen
van de 11,3 miljard gulden die
nodig is om van de A4 tussen
Amsterdam en Antwerpen een
'doorstroomroute' te maken.
Betaalstroken en nieuwe stuk
ken tolweg moeten een einde
maken aan het fileleed in de
Randstad. Automobilisten die
het hele traject op deze stroken
willen afleggen, betalen 60 in
de spits. Voor deeltrajecten is
het tarief hooguit 12,50.
De werkgevers, vertegenwoor
digd in de commissie Brinkman,
bieden het plan dinsdag aan mi
nister Netelenbos van Verkeer
aan. Zij had om een concrete
uitwerking gevraagd als ver
volg op de afspraken in het Be
reikbaarheidsoffensief Rand
stad. De commissie onder
leiding van oud-minister Brink
man hoopt dat minister Nete
lenbos van Verkeer in haar be
grotingsbehandeling over twee
weken het plan behandelt, om
dat haast is geboden. De aanleg
van de betaalstroken, aan beide
zijden van de A4, zou dan kun
nen beginnen in 2003 en zou du
ren tot 2011.
Elk onderdeel moet wel op de
zelfde wijze worden ingericht,
met dezelfde kaartsystemen en
onder één regie. „Het moet een
aparte strook zijn. Mensen moe
ten kunnen kiezen, anders
werkt het met. Daarnaast is het
essentieel datje kunt variëren in
tarieven, afhankelijk van het
tijdstip en de drukte", stelt C.
Sleddering, woordvoerder van
Brinkman. „Als dit eenmaal
goed werkt, zijn ook de tolpoor
ten niet meer nodig,
Het plan gaat niet alleen uit van
nieuwe betaalstroken naast de
bestaande A4. Een goede door
stroming vereist ook nieuwe
stukken asfalt. Ontbrekende
schakels zijn onder meer de ver
binding tussen de Beneluxtun-
nel en de A29 door de Hoeksche
Waard en het stuk Dinteloord-
Bergen op Zoom.
De initiatiefnemers verwachten
dat zij hun investering kunnen
terugverdienen. Zelfs bij een
conservatieve inschatting van
de verkeersgroei (plus 15 pro
cent tot 2010) leveren tolgelden
en inkomsten uit betaalstroken
3,9 miljard gulden op. GPD
DEN HAAG - Particulieren
kunnen vanaf 15 november hun
internetdomeinnaam registre
ren. Tot nu toe konden alleen be
drijven en instellingen dat.
De persoonsdomeinnaam krijgt
de extensie nl, met daarvoor een
combinatie van drie cijfers, bij
voorbeeld wwv/. jansen.222.nl.
De toevoeging van cijfers is no
dig om personen te onderschei
den van bedrijven. De Stichting
Internet Domeinregistratie
(SIDN) gaat over de registratie.
Sommige internetaanbieders
bieden particulieren via een
omweg al langer een eigen do
meinnaam aan. De naam blijft
echter eigendom van de inter
netaanbieder. ANP
(Advertentie)
DEN HAAG - De meeste Neder
landse banken verwachten niet
dat hun tarieven voor het inter
nationaal overboeken van geld
binnen de eurozone al voor de
invoering van de euro in 2002
omlaag gaan.
Een woordvoerder van de Ne
derlands/Belgische Fortis Bank
denkt wel dat deze haar tarief al
in 2001 zal verlagen, maar dan
alleen voor grensoverschrij den-
de betalingen die de bank hele
maal zelf kan afhandelen.
Het Europees Parlement drong
er deze week bij de banken in de
eurozone op aan hun tarief voor
grensoverschrijdend betalen al
vóór 1 januari 2002 te verlagen.
Ook zouden de banken deze
transacties veel sneller moeten
uitvoeren. Zij hebben hiervoor
nu maximaal zes dagen, maar
dit moet terug naar drie. Het
Europees Parlement wil dat de
Europese Commissie en de Eu
ropese Centrale Bank ingrijpen
als banken hun tarieven ko
mend jaar niet zelf bijstellen.
ING en ABN Amro willen niet
reageren en verwijzen naar de
Nederlandse Vereniging van
Banken (NVB). Deze verwerpt
de eis om de tarieven al voor
2002 te verlagen. Volgens de
NVB is het 'niet haalbaar' om
voor die datum alle administra
tieve systemen en procedures in
de eurozone net zo te standaar
diseren ajs binnen Nederland
het geval is. Daardoor blijft het
internationaal betalingsver
keer inefficiënt en dat werkt
kostenverhogend, meent de
NVB.
Bij de Rabobank houdt men vast
aan één tarief, ook in gevallen
waarbij de bank een buiten
landse betaling helemaal zelf
kan afhandelen. Hoofd interna
tionale betaaldiensten bij Ra
bobank Van der Burg, durft er
niet op te speculeren of de tarie
ven voor 2002 kunnen dalen. De
Rabo wacht tot de harmonise
ring binnen de eurozone ver ge
noeg is voortgeschreden. GPD
BRUSSEL - Er moeten overal in
de Europese Unie gelijke sanc
ties komen voor vissers die zich
niet aan de voorgeschreven
vangstbeperkingen houden.
Dat heeft Eurocommissaris
Fischler gisteren gezegd.
Op dit moment lopen de straffen
voor vissers die meer vangen
dan de toegestane quota per
land nog sterk uiteen, aldus
Fischler tijdens een persconfe
rentie. Hij wilde geen voorbeel
den noemen. ANP
door Fred van Essen
AMSTERDAM - Terwijl de tele-
comfondsen langzaam opkrab
belden, bleef het beursklimaat
deze week moeilijk te doorgron
den. Ook voor de banken, die
maar blijven doorgaan met be
drijven te duur naar de beurs
brengen. Na een waslijst van
mislukte introducties werd gis
teren het biotechnologiebedrijf
Crucell op achttien euro in de
markt gezet, om vervolgens me
teen twintig procent te verliezen
tot 15,25 euro. Het zoveelste fi
asco aan het Beursplein.
niet zomaar lukraak inschrijven
tegen elke prijs. Ook institutio
nele beleggers doen dom, want
zonder hun instemming komen
die introductieprijzen niet zo
hoog uit. Zij worden in tegen
stelling tot particulieren vooraf
geraadpleegd door de emitte
rende banken.
Door hun stuurloze gedrag lij
den ook gewone pensioenge
rechtigden onder de mislukte
introducties. Dan liever Philips:
onder Cor Boonstra ging het
aandeel in vier jaar zes keer over
de kop en sloot gisteren op 46
euro. ABN Amro-topman Groe-
nink, ook al te gast op de Dag
van het Aandeel, heeft nog een
lange weg te gaan voor hij de be
geerde 'Blauwe schaal' van de
VEB mag meenemen. Groenink
dacht door niet over WOL te
praten mooi weer te kunnen
spelen, maar leed toch gezichts
verlies. Net die ochtend was uit
een enquête gebleken dat beleg
gers dé bank slecht vinden in
zijn pr.
ABN Amro viel uit de top-10
van AEX-hoofdfondsen en ING
werd de nieuwe winnaar, ge
volgd door Aegon, Philips, Shell
en KPN, ooit met NS het meest
gehate staatsbedrijf van Neder
land, maar nu gewaardeerd als
bedrijf dat helder en toeganke
lijk communiceert met zijn aan
deelhouders.
De koers van KPN staat onder
tussen nog op 65 procent verlies
ten opzichte van de piek in
maart, maar won de afgelopen
week toch weer, zelfs ondanks
berichten dat de schuld van 56
miljard gulden nog verder op
loopt.
De overtuiging dat de koersstij
ging wordt 'georkestreerd' om
de nieuwe aandelen KPN vol
gende maand duurder te kun
nen verkopen, groeide. KPN
steeg naar 25,81 en liet andere
telecombedrijven meeprofite
ren Versatel groeide gisteren
dertien en KPN Qwest negen
procent.
De AEX won deze week 17,5
punten en eindigde iets boven
673. GPD
De beurs werkt aan een lange en
slechte staat van dienst als het
gaat om nieuwe noteringen.
Crucell was gisteren het sluit
stuk van negen beursgangen die
dit j aar allemaal door hun intro-
ductiekoers zakten. Branchege
noot Isotis en New Skies gingen
Crucell deze maand voor. Eer
der scoorden Via Networks,
TIE, Newconomy, World Onli
ne, Open TV en McGregor Fas
hion slecht.
Libertel is ook zo'n schandvlek;
het fonds, dat anderhalf jaar ge
leden werd geïntroduceerd op
21 euro, eindigde gisteren op
15,60. Dat wordt niet de directie
van Libertel verweten, maar
ING Bank, die Libertel veel te
duur te koop zou hebben gezet
(en daar zelf drie miljard gulden
wijzer van werd). ABN Amro
treft dat verwijt bij World Onli
ne.
WOL
Het schandaalfonds WOL was
deze week weer terug aan de
frontlinie, nadat de gewezen
topvrouw Nina Brink via de te
levisie een soort van spijt be
tuigde. Ze sprak schande van de
uitverkoop van 'haar' bedrijf
aan het Italiaanse Tiscali en
deed een voorstel voor een fonds
om gedupeerde particuliere be
leggers te compenseren.
Ze wil dat er 220 miljoen gulden
in het fonds komt te zitten. Het
was niet helemaal duidelijk
wiens geld in het fonds moest In
de Amsterdamse Rai staken
1500 deelnemers aan de Dag
van het Aandeel gisteren als één
man grommend de rode kaart
omhoog in reactie op de stelling
'Mevrouw Brink heeft het uit
eindelijk goed voor met de be
leggers'. Misschien is honderd
miljoen euro gewoon te weinig.
De Sandoz familie, bouwmag-
naat Dik Wessels en het Ameri
kaanse Baystar zijn beter weg
gekomen.
Nieuwelingen doen het dus
slecht op de beurs. Beleggers
moeten kritischer worden en
van onze redactie economie
AMSTERDAM - ABN Amro belooft de aan
deelhouders mooie tijden, 's Lands grootste
bank wil de koers van het aandeel de ko
mende vier jaar verdubbelen. Daarnaast
staat een betere communicatie met de bui
tenwereld hoog op de agenda.
„Ook op dat vlak willen we tot de top beho
ren", zei bestuursvoorzitter Rijkman Groe
nink gisteren tijdens de 22ste Dag van het
Aandeel. Volgens een onderzoek van het bu
reau Rematch heeft de bank het afgelopen
jaar veel krediet verspeeld onder beleggers.
Bij zijn aantreden in mei kondigde de top
man al aan, dat ABN Amro het maximalise
ren van de aandeelhouderswaarde voortaan
voorop zou stellen. De bank volgt daarmee
Amerikaanse en Britse bedrijven, voor wie
de beurskoers al langer de maat der dingen
is.
De bestuursvoorzitter verhulde niet dat een
hogere beurskoers vooral in het belang van
de bank zelf is. Hoe duurder het aandeel, des
te gemakkelijker kunnen overnames wor
den gefinancierd.
ABN Amro wil binnen enkele jaren tot de
top-5 behoren van een groep van twintig
banken, die grotendeels in dezelfde mark
ten en met dezelfde producten actief zijn.
Nu staat de bank halverwege deze lijst.
Groenink riep de Europese Commissie gis
teren op met een richtlijn te komen voor
grensoverschrijdende fusies en overnames
in Europa Dat zou de vorming van één Eu
ropese markt aanmerkelijk kunnen ver
snellen. „Nu is de machtsverhouding tussen
aandeelhouders en management in vrijwel
elk land anders geregeld. Dat is een grote
belemmering bij het samengaan van onder
nemingen", aldus de banktopman. GPD
foto Phil Nijhuis/GPD
Een belegger neemt op de Dag van het Aandeel de laatste beursont wikkelingen tot zich.
