Wolkers liet de tragiek spreken
PZC
PZC'
CAMBODJA
17
bezoektijden
ziekenhuizen
Naam teken
agenda
kerkdiensten
weekenddiensten
ZEELAND HELPT
Steun het Kinderfonds!
bij nader inzien
zaterdag 28 oktober 2000
Zeeland
Ziekenhuis Walcheren
Koudekerkseweg 88,
4382 EE Vlissingen
tel. (0118) 425000
dag. 15.00-20.00 uur
afd. Psychiatrie dag. 19.00-20.00
uur, woe, zaenzo 14.00-16.30 uur
afd. IC/CCU dag. 15.00-16.00 en
19.00-20.00 uur
Kinderafd. ouders gehele dag,
overig bezoek 14.00-19.00 uur
Oosterschelde
ziekenhuizen
Oosterscheldeziekenhuis
's Gravenpolderseweg 114,
4462 RA Goes tel. (0113) 234000
dag. 13.00-13.45 en 18.30-
19.45 uur
Kinderafdeling (afd. A) ouders
gehele dag. Overig bezoek 14.30-
19.30
Kinder/Kraamafdeling (afd A/B)
ouders kinderen en partners
zwangeren gehele dag, overig
14.30-19.30 uur
Hartbewaking (afd. H) dag. 11-
11.30,14-14.30 en 19-19.30 uur
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis
Koning Gustaafweg 2,
4301 NPZierikzee
tel. (0111)430000
dag. 15-16 en 18.30-19.45 uur
Emergis
Oostmolenweg 101,4481 PM
Kloetinge tel. (0113) 267000
woe, zat en zo 14.00-21.00
maa, din, don en vrij 18.30-
21.00 uur
Ziekenhuis
Zeeuws-Vlaanderen
Locatie De Honte
Wielingenlaan 2,
4535 PATerneuzen
tel. (0115) 688000
dag. 14.00-14.45 en 19.00-
20.00 uur; afd. Psychiatrie dag.
18.00-20.00 uur; woe, weekeinde,
feestdagen 14.00-16.30 uur en
18.00-20.00 uur; afd. IC/CCU dag.
14.00-14.30 uur en 19.00-19.45
uur. kinderafd. ouders gehele
dag, overig bezoek 14.00-19.00
uur.
Locatie Antonius
Pastoor van Genklaan 6,4501 AJ
Oostburg tel. (0117) 459000
dag. 14.00-15.00 en 18.30-
19.30 uur; Kinderafd. ouders
8.00-20.00 uur, overig bezoek
(afd. 4) dag. 9.00-21.00 uur.
1 Goeree-Overflakkee
Ziekenhuis Dirksland
Stationsweg 22, 3247 BW Dirks
land tel. (0187) 607300
dag. 16.00-17.00 en 17.45-
19.30 uur, zo idem tot 20.00 uur
Bergen op Zoom
Ziekenhuis Lievensberg,
Boerhaaveplein 1
4624 VT Bergen op Zoom
tel.10164) 278000
dag. 14.30-15.15 en 18.30-
20.00 uur
za en zo 14.30-16.00 en 18.30-
20.00 uur
Psychiatrisch Ziekenhuis
Vrederust
Hoofdlaan 8,4661 AA Halsteren
tel. (0164) 289100
woensdag, zaterdag en zondag
13.00-17.00 uur
I Brugge
Academisch Ziekenhuis Sint Jan
Ruddershovelaan
tel.(0032)50 452111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Academisch Ziekenhuis
Sint Lucas
Sint Lucaslaan 29
tel. (0032) 50 369111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Gent
Universitair Ziekenhuis Gent
De Pintelaan 185
tel. (0032)9 2402111
dag. 14.30-20.00 uur
Rotterdam
AZR-Dijkzigt
Dr. Molewaterplein 40
3015 GJ Rotterdam
Centraal telefoonnummer (010)
4639222 (voor inlichtingen be
zoektijden van alle afdelingen)
AZR-Sophia
Dr. Molewaterplein 60
3015 GJ Rotterdam
tel. (010) 4636363
Bezoektijden ouders: 07.00-
12.00 uur. Bezoektijden iedereen:
14.00-20.00 uur.
Afd.Verloskunde: dag. 11.00-
12.00 en 18.00-20.00 uur.
Voor partner/echtgenoot: 09.00-
12.00 en 15.00-21.00 uur
AZR-Daniël den Hoed
Groene Hilledijk 301
3075 EA Rotterdam
tel. (010) 4391911
dag. 16.00-20.00 uur
internet:
http ://www. pzc. n I
e-mail:
redactie@pzc.nl
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
De Provinciale Zeeuwse Cou
rant - waarin opgenomen de
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Cou
rant, Vrije Stemmen en de Zie-
rikzeesche Nieuwsbode - is een
onafhankelijk dagblad, dat zich
niet bindt aan levensbeschou
welijke en politieke opvattin
gen, stromingen of partijen.
De redactie van de Provinciale
Zeeuwse Courant maakt naast
de eigen nieuwsgaring gebruik
van de volgende bronnen:
Geassocieerde Pers Diensten
(GPD), Algemeen Nederlands
Persbureau (ANP), Associated
Press (AP), Bridge, Deutsche
Presse Agentur (DPA), Agence
France Press (AFP), Reuters
(RTR), Belga en European
Press-photo Agency (EPA),
door A. J- Snel
Sinds begin 1957 staat het bronzen
beeld in de tuin van de hervormde
kerk in Kruiningen: een vrouw die on
der de deken, waarin zij gehuld is, haar
verdronken kind in de armen houdt. Op
de eerste februari worden er nog altijd
bloemen gelegd. Het rampmonument is
moeilijk meer weg te denken.
Op de sokkel staat een kwatrijn;
HOORT GIJ DE ZEE ACHTER MIJN
HART?
DAN ZAL IK HEEN ZIJN
EN GIJ ZULT MET DE ZEE ALLEEN
ZIJN;
DE GOLVEN ZULLEN BREKEN IN
UW HART.
De naam van de prins der Nederlandse
dichters is onder die vier regels in het
hardsteen gehakt: Adriaan Roland
Holst. De maker van het beeld wordt
niet genoemd.
Weinigen in en van buiten Kruiningen
weten dan ook dat het een werk is van
de hand van Jan Wolkers, de schrijver,
beeldhouwer en schilder aan wie deze
week in de media uitgebreid aandacht
werd besteed omdat hij vijfenzeventig
jaar werd. In een vraaggesprek in deze
krant maakte Wolkers een opmerking
over het fenomeen van de onbekend
heid van de beeldhouwer. „Als je een
boek publiceert, krijg je al snel een hele
stapel brieven van mensen die denken
een oordeel te moeten vellen. Maar als
je een beeld maakt, staat vaak niet eens
je naam in de krant. Alleen maar de
naam van de wethouder die het ont
hult."
Wolkers heeft bijna gelijk. Zijn naam
wordt inderdaad zelden verbonden aan
het Kruiningse rampmonument, maar
hij werd wél genoemd in de verslagleg
ging over de onthulling. Die werd op 1
februari 1957, vier jaar na de ramp,
verricht door de toenmalige commissa
ris van de koningin in Zeeland, jhr. mr.
A. F. C. de Casembroot. In de Provinci
ale Zeeuwse Courant van een dag later
staat dat burgemeester A. Schipper van
Kruiningen dank bracht aan de Am
sterdamse beeldhouwer J. Wolkers, die
het bronzen beeld vervaardigde.
Debuut
J. Wolkers, aangeduid met zijn initiaal
en dus zonder voornaam. Het zou nog
een aantal jaren duren voor de naam
Jan Wolkers landelijk bekend zou wor
den. In 1961 debuteerde hij als roman
cier met Serpentina's Petticoat dat een
jaar later zou worden gevolgd door
Kort Amerikaans. In de periode dat
Wolkers aan het rampmonument werk
te, kende slechts een enkeling hem. Dat
kan in zijn voordeel hebben gewerkt.
Als hij op dat moment al literaire wer
ken had gepubliceerd waarin een ster
ke hang naar de lusten des vlezes en een
geringe achting voor de geloofsbele
ving der reformatoren doorklonk, had
bestuurlijk Kruiningen wellicht nog
eens diep nagedacht over de vraag of
Wolkers het beeld wel zou moeten ver
vaardigen.
Burgemeester en wethouders van Krui
ningen kenden Wolkers niet op het mo
ment dat ze met hem in contact traden
over het monument. Ze beschikten over
een aanbeveling van P. J. 't Hooft van
het Middelburgse Architectenbureau
Rothuizen 't Hooft, dat was alles. In
eerste instantie ging het college ervan
uit dat er voor de 62 rampslachtoffers
die Kruiningen betreurde, een grafmo
nument moest komen maken, dat op de
begraafplaats zou komen te staan. Wol
kers reageerde zeer snel op een eerste
brief waarin die wens werd kenbaar ge
maakt. Per kerende post liet hij in
maart 1955 weten dat hij het gedenkte
ken wilde maken. In september van dat
jaar zette hij zijn zienswijze over het
beeld uiteen: „Het is een vrouw, gehuld
in een deken, waaronder zij haar ver
voor zijn rekening zouden komen. Hoe
hoog die lagen, daarover liet hij zich
niet uit.
De correspondentie over het monu
ment werd gevoerd in een zeer hoffelij
ke toonzetting. Uit geen van de brieven
van de beeldhouwer konden burge
meester en wethouders opmaken dat ze
met een angry young man te maken
hadden die in de jaren zestig geducht
van zich zou doen spreken. Wolkers
toonde zich zeer ingenomen met het feit
dat bij nader inzien voor de tuin van de
hervormde kerk werd gekozen inplaats
van voor de begraafplaats. Hij liet we
ten dat hij de tuin een prachtige, intie
me plek vond en dat het beeld op het
kerkhof, zolang daar geen struiken en
bomen zouden zijn opgeschoten, zou
verdrinken in de kale ruimte. Hij kwam
met de suggestie de tekst van Roland
Holst te gebruiken en met het aanbod
daarover zelf met de dichter te overleg
gen. En verder meldde hij trouw zijn
vorderingen.
De onthulling van het beeld werd om
geven met religieuze uitingen. De her
vormde predikant W. C„ van Burgeier
hield een preek naar aanleiding van een
tekst uit de Klaagliederen van Jeremia
en men zong gezang 202: „Wat vlied' of
bezwijk', getrouw is mijn God."
Enkele jaren later zou Wolkers via zijn
boeken laten blijken hoe ver hij verwij
derd was geraakt van het milieu waarin
dergelijke blijken van geloof gepast ge
acht werden. Daarover is in Kruinin
gen, in relatie tot het monument, nooit
enig publiek debat geweest. Het beeld
hoorde en hoort bij het dorp.
dronken kindje draagt waarvan één
handje zichtbaar is en dat verder onder
de deken schuilgaat. Dit lijkt mij na
tuurlijk en vooral ook noodzakelijk om
iedere pathetiek te vermijden. De tra
giek moet meer spreken door de sfeer
van het beeld dan dat dat door het on
derwerp te nadrukkelijk wordt geac
centueerd."
Het dagelijks bestuur van de voormali
ge gemeente Kruiningen had veel ver
trouwen in de Amsterdamse beeldhou
wer. In de fase waarin het beeld tot
stand kwam, werden burgemeester en
wethouders door Wolkers uitgenodigd
eens in diens atelier naar de vorderin
gen te komen kijken. Ze hadden daar
voor, schreven ze, geen gelegenheid en
vonden het voldoende foto's van het
ontwerp te ontvangen. Over de kosten
voor het beeld werd geen discussie ge
voerd. Wolkers liet weten dat hij
7.000,- voor het beeld wilde hebben,
waarbij de kosten voor het bronsgieten
Het Watersnoodmonument van Jan Wolkers bij de hervormde kerk in Kruiningen.
foto Willem Mieras
Zondag 29 oktober 2000
BEVELANDEN: Baarland Gereformeer
de Kerk 9.00 uur ds. van Oostende; Ber
gen op Zoom Gereformeerde Kerk Vrij
gemaakt (Evang.Luth.Kerk) 9.00 uur
dienst, 15.00 uur ds. Mostert; Biezelinge
Nederlandse Hervormde Kerk 10.00 uur
ds. Hogeweg; Christelijke Gereformeer
de Kerk 10.00 en 17.00 uur ds. Oosting;
Borssele Nederlandse Hervormde Kerk
10.00 uur ds. Grootjans; Gereformeerde
Kerk 14.30 uur ds. v.d. Zande;Gerefor-
meerde Gemeente 9.30, 14.00 en 18.00
uur leesdienst; Colijnsplaat Nederland
se Hervormde Kerk 10.00 uur dhr. Hane-
kamp; Gereformeerde Kerk 10.00 uur
dhr. ten Klooster; Driewegen Hervormd-
Gereformeerde Kerkgemeenschap
10.00 uur ds. v.d. Zande; Ellewoutsdijk
Nederlandse Hervormde Kerk 10.30 uur
ds. v. Oostende, 14.30 uur dhr Meijer;
Geersdijk Hervormd-Gereformeerde
Kerkgemeenschap 10.00 uur ds. Brum-
melkamp (HA); Goes Nederlandse Her
vormde kerk Grote Kerk 10.00uurds. v.d.
Linden;De Hoogte 10.00 uur ds. E. v.d.
Linden Ter Valcke 10.00 uur ds. de Bie;
Oosterscheldeziekenhuis 10.00 uur dhr.
Schreuder; Emergis 19.00 uur dhr. van
Ginkel;Gereformeerde Bond (De Levens
bron) 10.00 uur ds. van Ginkel, 17.00 uur
ds. Oorschot;Oosterkerk 9.30 en 17.00
uur ds. Kamermans; Gereformeerde
Kerk Vrijgemaakt (De Hoeksteen) 8.45 en
10.30 uur ds. Messelink, 14.30 en 16.30
uur ds. v. Hoek; Christelijke Gerefor
meerde Kerk 10.00 en 17.00 uur ds. Mul-
der;Gereformeerde Gemeente 9.30 en
18.00 uur (HD) ds Moens, 14.00 uur lees
dienst; Gereformeerde Gemeente in
BEELDRECHT
De publicatierechten van werken
van beeldende kunstenaars aan
gesloten bij een CISAC-organisa-
tie zijn geregeld met Beeldrecht
te Amstelveen.
28 en 29 oktober 2000
CENTRAAL ALARMNUMMER
112
Huisartsen:
Goes/Kloetinge Patiënten huisartsen
Huysman, Posthumus, Joosse, Slager,
van Straalen en v.d. Werff, vrij. 17.00-zat.
23.00 uur:
J.A.N. Huysman, Van Dusseldorpstraat
3, Goes, tel. (0113) 272001
zat. 23.00-zon. 19,00 uur:
J.J. van Straalen, Van Dusseldorpstraat
3, Goes, tel.(0113)272005
Spreekuur 10.00-10.30 en 17.00-17.30
uur.
Patiënten huisartsen Schmeïtz, Kooi
man, Oortman, Schruer, Van der Stoep
en Thijssen, vrij. 17.00-zat. 19.00 uur:
M. J. Oortman, J.Q.C. Lenshoeklaan 10,
Kloetinge, tel. (0113) 231805.
zat. 19.00-zon. 19.00 uur:
M. J. Oortman, J.Q.C. Lenshoeklaan 10,
Kloetinge, tel. (0113) 231805.
Spreekuur 10.00-10.30 en 17.00-17.30
uur.
Wolphaartsdijk,'s-H. Arendskerke, Hein-
kenszand.Nieuwdorp, vrij. 17.30-ma.
08.00 uur:
J.J. Harten en A.M.A. Harten-Heilig, Cla
ras Pad 12, Heinkenszand, tel. (0113)
561234.
Heinkenszand e. o.vrij. 17.30-ma. 08.30
C. T. Miermans, Clara's pad 38, Hein
kenszand, tel, (0113) 561677.
Hansweert, Schore en Yerseke, vrij.
18.00-zon. 22.00 uur:
C. Mak, Zeeburg 1, Yerseke (0113)
573520
Spreekuur 11.00-11.15 en 17.00-17.15
uur.
Kruiningen, Krabbendijke, Waarde en
Rilland-Bath, vrij. 19.00-zon. 22.00 uur:
J. W. Kuyl, Rilland-Bath, tel. (0113)
551343.
Spreekuur 11.00-11.15 en 17.00-17.15
uur.
Driewegen, Borssele, Hoedekenskerke,
's-Gravenpolder, Ovezande, 's-Heeren-
hoek:
W. J. Kronenberg, Molenstraat 15, Hoe
dekenskerke, tel. (0113) 311747.
Kapelle en Wemeldinge, vrij. 18.00-zon
23.00 uur:
H. Bakx, Kapelle, tel (0113) 341264
(spreekuur Parklaan 1).
Spreekuur 11.00-11.15 en 17.00-17.15
Noord-Beveland: Kortgene, Colijns
plaat, Kamperland en Wissenkerke:
B. J. H. Hasken, Kamperland, tel. (0113)
371338.
Spreekuur 11.00-11.30 uur.
Tandartsen:
Noord- en Zuid-Beveland:
v.d. Moer/Declerck, v. Hallstraat 2, Goes,
tel. 06-53257131.
Spreekuur 10.00-11.00 uur.
Tandartsen de Pijlers: uitsluitend voor
patiënten van tandartsen Houg, Koster,
Smit en de Wit tel- (0113) 220034.
Apotheken:
Avond- en nachtdienst van 18.00-08.30
uur: De Zeeuwse Apotheek, Stationspark
35, tel. (0113)270620.
Weekenddienst opzat, en zon. van 10.00-
18.00 uur: Apotheek de Pijlers, v. Dussel
dorpstraat 1, Goes, tel. (0113) 227104.
Dierenartsen:
Goes, 's Gravenpolder, Kapelle, Kruinin
gen en Krabbendijke:
A. C. Mosselman, Hogenakker8, Kruinin
gen, tel. (0113) 381233.
Goes, Heinkenszand en Noord-Beve
land:
H. van Dijk, Simonswei 2, Heinkenszand,
tel. (0113) 561290.
Praktijk voor gezelschapsdieren, L. Huis-
kes-Cornelisse en M. Berrevoets, Molen
laan 24, Yerseke, tel. 0113
572756-Spreekuurzat. 9 30-10 uur.
Wijkverpleging:
Oosterschelde Thuiszorg. Voor geheel
Noord- en Zuid-Beveland, Schouwen-
Duiveland, Tholen en St. Philipsland via
tel. (0113) 249111.
Stichting Thuiszorg Nederland via tel.
(0113) 229003.
Verloskundige Maatschap Goes, vrij.
20,00-zon. 20.00 uur:
A. de Putter, tel. 0113 232698.
Bij geen gehoor via alarmcentrale Vlis
singen, 0118 414444.
Tholen en
St. Philipsland
Huisartsen:
Stavenisse, St. Maartensdijk, St. Anna-
land en Scherpenisse:
J. H. E. Janssen, St. Maartensdijk, tel.
(0166) 664126.
St. Philipsland en Nieuw Vossemeer, vrij
18.00-zon. 23.00 uur:
A. van Doesburg, St, Philipsland, tel.
(0167)572500.
Poortvliet, Oud-Vossemeer, Tholen en
Scherpenisse:
E. N. Mellema, Hertenkamp7, Tholen, tel.
(0166) 602377.
Tandartsen:
Voor geheel Tholen van zat. 08.00-24.00
uur:
J.R. Vega Sanchez, Hoogstraat 14, Ber
gen op Zoom, tel, 0164-250152.
Spreekuur zat. en zon. van 17,00-17.30
uur.
Dierenartsen:
Tholen:
W- Brons, tel. (0166) 612596. Weekend
spreekuur op Kalfsdamseweg 2 te Poort
vliet. Zat. van 8.30-9.00 uur en in Tholen
van 11.00-12.00 uur op Botermark 10.
Thuiszorg:
Tholen en St. Philipsland:
Tel. (0113) 249111.
Ned.(Koningskerk) 9.15, 14.30 en 18.30
uur dienst; Vrije Evangelische Gemeente
10.00 uur dhr. Jager, 18.30 uur ds. Kne
vel; Doopsgezinde Gemeente/Vrijzinnig
Hervormden 10.00 uurds. Messie;Rafaël
Gemeenschap 19.30 uur samenkomst;
Rooms-Katholieke Kerk Parochiekerk
zat. 19.00 uur past. van Hees, zon. 10.30
uur past. Buijssen; 's-Gravenpolder
SOW-dienst 10.00 uurds v.d. Ploeg;
Gereformeerde Gemeente 9.30 en 18.00
uur ds Schipper, 14.00 uur leesdienst;
Oud-Gereformeerde Gemeente 9.30,
14.00 en 18.00 uur dienst; Hansweert
Rooms-Katholieke Kerk 11.00 uur past.
Boekelman; Mariaoord, zat. 17.15 uur
past. Buijssen; 's-Heer Abtskerke Neder
landse Hervormde Kerk 10.30 uur ds
lewijn 's-Heer Arendskerke SOW-Ge-
meente 10,00 uur dhr Hondius; 's-Hee-
renhoek Rooms-Katholieke Kerk zat.
19.00 uur liturgiegroep, zon. 9.00 uur
past. Buijssen. 's-Heer Hendrikskinderen
Nederlandse Hervormde Kerk 10.00 uur
ds. Scholtens; Heinkenszand SOW Ge
meente Dorpskerk 10.00 uur ds, Dam-
stra; Rooms-Katholieke Kerk zat. 19.00
uur past. Buijssen, zon. 9.15 uur past.
Brooymans; Hoedekenskerke SOW-Ge-
meente 10.00 uur ds. Overbeeke;Gere-
formeerde Gemeente 10.00 en 14.30 uur
leesdienstKamperland SOW-gemeen-
te 9.30 uur ds. Bezemer (HA), 17.00 uur
ds. Schinkelshoek;
Gereformeerde Gemeente 10.00 uur
leesdienst en 15.00 uur ds SchipperKa
pelle Nederlandse Hervormde Kerk
10.00 uur ds Deventer en dhr de Jongh
Gereformeerde Kerk 10.00 uur ds. v.d.
Beukei; Gereformeerde Gemeente 9.30
en 18.00 uur leesdienst, 14.00 uur dhr
Brugge, Kats Nederlandse Hervormde
Kerk 10.30 uur ds. Kakes (HA); Kattendij-
ke Nederlandse Hervormde Kerk 10.00
uur ds. Hage; Kloetinge Nederlandse
Hervormde Kerk 10.00 uur ds. Ooster-
hoff; Kortgene Nederlandse Hervormde
Kerk 9.00 uur ds. Kakes (HA); Gerefor
meerde Gemeente 10.00, 14.30 en 18.30
uur leesdienst; Krabbendijke Nederland
se Hervormde Kerk 9.30 uur ds. Ver
boom, 18.00 uur ds. Cammeraat; Gere
formeerde Kerk 9.30 en 14.30 uur ds v.d.
Griend; Gereformeerde Gemeente 9.30
en 18.00 uur dhr Brugge, 14,00 uur lees
dienst; Hervormde Ontmoetings Ge
meente 9.30 uur ds. Kroes; Kruiningen
Johanneskerk 10,00 uur dhr Fluyt;
Gereformeerde Bond (Ichthuskerk) 14.30
en 18.30 uurds. Kop;
Gereformeerde Gemeente 9.30,14.00 en
18.00 uur leesdienst; Gereformeerde Ge
meente in Nederland 9.30,14.00 en 18.00
uur dienst; Kwadendamme Rooms-Ka
tholieke Kerk 10 45 uur past. Boekelman;
Lewedorp Hervormd-Gereformeerde
Kerkgemeenschap 10.00 uur kand. de
Borst,-Rooms-Katholieke Kerk 10.30 uur
past. Brooymans; Nieuwdorp Her
vormd-Gereformeerde Kerkgemeen
schap 10.00 uur dhr Sinke; Gereformeer
de Gemeente 9.30, 14.00 en 18.30 uur
leesdienst Nisse Nederlandse Her
vormde Kerk 9.00 uur ds Allewijn Gere
formeerde Gemeente 9.30 en 14.30 uur
leesdienst Oudelande Nederlandse
Hervormde Kerk 10.00 uur ds v. Dijk
Ovezande Rooms-Katholieke Kerk zat.
19.00 uur past. Brooymans, zon. 9.30 uur
liturgiegroep; Rilland-Bath Hervormd-
Gereformeerde Kerkgemeenschap
10.00 uur ds Brand; Gereformeerde Ge
meente 9.30 en 18.30 uur leesdienst,
14.00 uur ds HofmanVrije Evangelische
Gemeente 10.00 uur br. de Leeuw;
Rooms-Katholieke Kerk zat. 19.00 uur
past. Boekelman; Schore Nederlandse
Hervormde Kerk 10.00 uur ds. v.d. Vlugt;
Waarde Nederlandse Hervormde Kerk
10,00 uur ds. Groen; Gereformeerde Ge
meente 9.30 en 18.00 uur ds Hofman,
14.00 uur leesdienst; Wemeldinge Her
vormd-Gereformeerde Kerkgemeen
schap 10,00 uur dhr Schouwenaar;Gere-
formeerde Gemeente 10.00 en 15.30 uur
leesdienstVrije Evangelische Gemeen
te 10.00 uur br. Goemaere, 17.00 uur ds.
van Poecke (HA); Wilhelminadorp Ne
derlandse Hervormde Kerk 10.00 uur
dhr. Murre; Wissenkerke Hervormd-Ge
reformeerde Kerkgemeenschap 10.00
uur ds. Sintemaartensdijk; Wolphaarts-
dijk Hervormd-Gereformeerde Kerkge
meenschap 10.00 uur ds. Huls;Gerefor-
meerde Gemeente 9.30, 14.00 en 18.00
uur ds Hogchem Yerseke Nederlandse
Hervormde Kerk 10.00 uur ds. v.d. Oever,
17.00 uur br. Goumere; Hervormde Ge
meente Rehoboth 10.00 en 14.30 uur ds.
v.d. Kraan; Gereformeerde Kerk 9.30 en
14.30 uur ds. Ezinga; Gereformeerde Ge
meente 9.30, 14.00 en 18.00 uur lees
dienst Vrije Evangelische Gemeente
10.00 uur ds. v. Poecke;
Rooms-Katholieke Kerk 9.30 uur pasi.
Ombelets.
THOLEN: Anna Jacobapolder Gerefor
meerde Kerk 10.00 uur ds Kroeze Oud-
Vossemeer Nederlandse Hervormde
Kerk 10.00 uur ds. Snijder, 18.30 uur ds.
Schipper; Gereformeerde Kerk 10.00 uur
dhr. Leunis;Christelijke Gereformeerde
Kerk 10.00 en 18.30 uur leesdienst, 14.30
uur ds. Oosterbroek;Gereformeerde Ge
meente in Nederland 10.00, 14.30 en
18.30 uur leesdienst; Rooms-Katholieke
Kerk za. 17.30 uur dienst, zo. 9.30 uur eu
charistieviering Poortvliet Nederlandse
Hervormde Kerk 10.00 en 18.00 uur kand
ZoetGereformeerde Kerk 10.00 uur ds
Broere, 14.30 uur ds Lolkema Gerefor
meerde Gemeente 10.00, 14.30 en 18.30
uur dhr Hoogerland; Scherpenisse Ne
derlandse Hervormde Kerk 9,30 en 14.30
uur ds. Lohuis; Vrije Hervormde Ge
meente 9.30 en 14.30 uur ds v.d. Sleen;
Gereformeerde Gemeente 9.30,14.00 en
18.30 uur leesdienstSint-Annaland Ne
derlandse Hervormde Kerk 10.00 uurds
Voets, 18.00 uur ds Hoek; Gereformeer
de Gemeente 9.30 en 18.30 uur lees
dienst, 14.30 uur ds de Jongste; Gerefor
meerde Gemeente in Nederland 9.45,
14.15 en 18.15 uur leesdienst; Sint-Maar
tensdijk Nederlandse Hervormde Kerk
9.30 en 14.30 uur ds Reinders; Hervorm
de Gemeente Rehoboth 10.00 (HA) en
19.00 uurds de Goei;
Gereformeerde Gemeente in Nederland
9.30,14.00 en 18.00 uur leesdienst; Oud-
Gereformeerde Gemeente 9.30,14.00 en
18.00 uur leesdienst; Sint-Philipsland
Nederlandse Hervormde Kerk 9.30 uur
ds Kolijn, 17.00 uur ds Klein; Gerefor
meerde Gemeente 9.30 en 15.00 uur
leesdienst Oud Gereformeerde Ge
meente 9.30, 14.30 en 18.00 uur lees
dienst;
Stavenisse Nederlandse Hervormde
Kerk 10.00 uurds den Toom, 18.00 uurds
Kommers ;Oud-Gereformeerde Ge
meente 9.30, 14 00 en 18.00 uur lees
dienst; Tholen Nederlandse Hervormde
Kerk 9.30 uur ds Groenenberg, 18.30 uur
ds KaarsGereformeerde Kerk 10.00 uur
dhr Jansen, 17.00 uur ds BroereChriste
lijke Gereformeerde Kerk 10.00 en 18 30
uur ds. v.d. Zwan; Gereformeerde Ge
meente 10.OOen 18.30uurds de Jongste,
14.30 uur leesdienst; Vrijz.Geloof Ge
meente NPB 10.45 uur dienst; Immanuël
10.00 uur ds. Balk; Rooms-Katholieke
Kerk za. 19.00 uur eucharistieviering, zo.
11.00 uur dienst
(Advertentie)
Ook in het jaar 2000!
Wie helpt het kind van de rekening?
Geef een kind een toekomst.
Kosten: één gulden per dag.
Adoptie betekent: onderwijs, voeding, medische
zorg, een menswaardig bestaan.
Elke gulden wordt rechtstreeks aan het kind
besteed.
Inlichtingen; Stichting Sawasdee, Groenedijk 2A,
4438 NN. Driewegen (Zuid-Beveland).
"Telefoon: 0113-655784
'Telefax; 0113-655461
Bank: ING 65.07.90.782 „p
(met steun van de Stichting Ir Ij\* Helpt)
m
i Ili 1
m;:ï
EVENEMENTEN zaterdag:
AARDENBURG - St. Baafskerk, 20.00 uur:
Bach concert;
AXEL - De Halle, 20.00 uur: Toneelvoor
stelling "t loopt in 't honderd' van Siesa;
BERGEN OP ZOOM - Schouwburg De
Maagd, 20.15 uur: Cuby Blizzards met
muzikale show;
HANSWEERT - Kaj Munk, 20.00 uur: Dub
bel cabaretprogramma door Mare
Scheepmaker en het duo Eva en Rian;
HULST - Den Dullaert, 20.00 uur: Potasch
Perlemoer, joods volkstoneel met veel
lach en een beetje traan;
KAPELLE - De Vroone, 19.30 uur: Jubile
umconcert Celebrate door jongerenkoor
en combo Nova Melodica;
MIDDELBURG - De Drvkkery, 14.30 uur:
Optreden van het Engelse duo Plein de
Haricots;
Kloveniersdoelen, 16 uur: Gedichten van
Lucebert door Abbie de Quant (fluit),
Harriët Markus (accordeon) en Sandro
Aiello (verteller); 20.30 uur: Abbie de
Quant (fluit) en Elizabeth van Malde (pia
no);
Stadsschouwburg, 20.00 uur: Willeke Al-
berti speelt de hoofdrol in de revue Meer
dan brood alleen;
Ontmoetingskerk, 19.30 uur: Zangavond
met koor- en samenzang en meditatie,
optreden christelijk gemengd koor Inter
nos;
Minitheater, 20.30 uur: Blijspel Joop! Ter
Heul;
OOST-SOUBURG Razzmatazz, 21.00
uur: Optreden door het Engelse duo
Plein de Haricots;
RENESSE - Jacobuskerk, 20.00 uur:
Schouws Kamerkoor onder begeleiding
van organist Sietse van Wijgerden
brengt de cantates van Johann Sebasti
an Bach;
RITTHEM - Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur: Bezichtiging Fort (t/m 31/10);
TERNEUZEN Zuidlandtheater, 20.00
uur; De Hollandsche Revue met Ferdi
Janssen, Hans Thissen, Siem van Leeu
wen, Tjitske Reidinga, Frank Houtappels
en Rieks Swarte;
Kalashnikov, 21.00 uur: Tranceparty;
VLISSINGEN - Sint Jacobskerk, 20.00
uur: Karei V lezing met concert;
Vestzak 99, 20.15 uur: De Zeeuwse Ko
medie speelt 'De Spanse Hoer';
ZIERIKZEE - Brogum, 22.00 uur: Concert
door Vibrotones en The Juke Joints;
I STREEKACTIVITEITEN
BERGEN OP ZOOM - Wouwse Tol, 21.30
uur: Dansavond voor alleenstaanden;
GOES - Zeelandhallen, 9.00-17.00 uur:
Snuffelmarkt;
•De Pit, 9.30-11.30 uur: Kinder linedance;
Willibrordcollege, 9.30-15.00 uur: Werk
dag onder het motto 'Geld zij met ons'
door het Regionaal Dienstencentrum sa
men met het dekenaat Zeeland;
Meubelhal Leger des Heils, Leliestraat
24, 10.00-13.00 uur: Rommelmarkt tbv
Aktie 'Help ze uit de put'. Straatkinderen
van Boekarest krijgen een aanloophuis.
Muzikale medewerking Gospelgroep
'Foundation';
Ambachtcentrum van de Hollandsche
Hoeve, 13.00 uur: Demonstratie oude
ambachten;
Jan Ligthart, 20.00 uur: Familiebingo;
De Spinne, 21.30 uur: Dansavond 'De
Vriendschap';
HANSWEERT-ZaalZeelandia, 20.00uur:
Bingo tbv Kindervakantiewerk;
's-HEERENHOEK Jeugdhoeve, 13.30-
17.00 uur: Ontspanningsmiddag mmv
koor Lamici (oude liedjes), Bertus Limo-
nard (Zeeuwse verhalen) en volksdans
groep van de KVO;
HEINKENSZAND - Schaapskooi, Nieuw
kamerseweg; 13.30- 15.30 uur: Wandel
tocht over de bloemdijken in de Zak van
Zuid-Beveland door Natuurmonumen
ten;
KAPELLE - De Vroone, 13.30 uur: Biljar
ten en kaarten voor ouderen;
KRABBENDIJKE - 't Aerum Uus, 14.00
uur: Knutselmiddag groep 1 t/m 8;
NISSE - Informatiecentrum naast de Ka-
merse Kooi aan de Nieuwkamerseweg,
13.30 uur: Vertrek najaarsexcursie langs
de bloemdijken op Zuid-Beveland;
OUD-VOSSEMEER Nederlands
hervormde kerk, 19.30 uur: Millennium
uitvoering mmv rk koor The Next, kinder
koor De Vrolijke kwakertjes, rk parochie
koor Sint Caecila, het kerkkoor en het
interkerkelijk jeugdkoor Polyhymnia;
RILLAND - Zaal Jacobs, 20.00 uur: Bingo,
SCHERPENISSE Inzamelingsdepot
Platteweg, 9.30-12 00 uur: Inzameling
hulpgoederen door Dorkas-werkgroep;
Clubgebouw 'Ons Huis', Langeweg 34,
13.30-16.30 uur: Tweedehands boeken
markt Stichting Ontspanning Gehandi
capten;
SINT-ANNALAND Streekmuseum De
Meestoof, 13.45-16.45 uur: Chris Lanooy
'Tussen twee vuren';
THOLEN - Meulvliet, 15.00 uur: Kinder
theater Simon en Zoo;
Winkelstraten, 19.00-22.00 uur: Moon-
lightshopping in sprookjessfeer; 22.00
uur: Bekendmaking van de hoofdprijs-
EVENEMENTEN zondagT]
BERGEN OP ZOOM - Schouwburg De
Maagd, 14.30 uur: Het Nationaal Bolshoi
Ballet van Wit-Rusland danst het Zwa-
nenmeer;
MIDDELBURG - Minitheater, 14.30 uur:
Blijspel Joop! Ter Heul;
Café Brooklyn, 17.00 uur: Concert door
de Grandpa Nick Sessieband;
Stadsschouwburg, 20.00 uur: De Reis
van De Liefde, muziektheater tgv400 jaar
betrekkingen tussen Nederland en Ja
pan;
RITTHEM-FortRammekens, 13.00-17 00
uur: Bezichtiging Fort (t/m 31/10);
VLISSINGEN Arsenaaltheater, 15.00
uur: De groep Altan brengt traditionele
muziek uit Ierland;
Strandpaviljoen Panta Rhei, 17.00 uur
Live-muziek;
I STREEKACTIVITEITEN
GOES - Zeelandhallen, 10.00-17.00 uur:
Snuffelmarkt;
KLOETINGE Geerteskerk, 19.30 uur-
Viering in de stijl van Taizé;
ELLEWOUTSDIJK Nederlands her
vormde kerk, 14.30 uur: Oecumenische
bijeenkomst door werkgroep Levensbe
schouwing van de Stichting 't Kerkje van
Ellesdiek, gesteund door het pastores
team van de rooms katholieke kerk en
classis van de hervormde kerk/Samen op
Weg, thema 'Vriendschap' geleid door
Hans Meijer uit Kapelle;
FILMS
VLISSINGEN - Cine City, zat. 13.45 uur:
Filmpanelfilm 'The Cell'; zat. en zon.
13.45 uur: The road to El Dorado; zat. en
zon. 13.45 en 16.15 uur: Pokemon 2; Chic
ken Run (Ned.); zat. en zon. 13.45, 16.15
en 19 u.: Big Momma's House; zat. 13.45,
16,15, 19, 21.30 en 24.00, zon. 13.45,
16.15,19 en 21.30 uur: Nutly Professor 2;
zat. en zon. 16,15,19en21.45uur: Coyote
Ugly, zat. en zon. 16.15 en 19.15 uur: Wil
de Mossels; zat. en zon. 13.45 en 21.45
uur: X-Men; zat. en zon. 16.15,19en21.45
uur: What lies beneath; zat. 24.00 uur,
zon. 19.00 en 21,30 uur: Reindeer Games;
zat. 21.30 en 24,00, zon. 21.30 uur: The
Skulls; zat. 24.00, zon. 21.45 uur: U-571;
Perfect Storm; zat. 24.00 uur: The Blair
Witch Project 2;
TENTOONSTELLINGEN
BERGEN OP ZOOM - Markiezenhof,
14,00-17.00 uur: Vrouwenmode van
1780 tot en met 1930 in beeld (t/m 1/1);
Stuart Galerie, zat. 12.00-17.00 uur: Olie
verfschilderijen van Cornelius (t/m 4/11
Galerie Govert van Dijck, zat. 12.00-17.00
uur: Margreeth Muller, sieraden (t/m
2/12);
BURGH-HAAMSTEDE - De Burghse
Schoole, zat. 13.30-16.00 uur: 'Meer dan
een eeuw leren lezen 'aap noot mies';
De Bewaerschole, zat. 13,30-16.30 uur:
Frederick Waldrecht, beelden en Tineke
Schuurmans, foto's (t/m 4/11
DOMBURG - Museum Marie Tak van
Poortvliet, 13.00-17.00 uur: Werk rond
om kunstenaarsfamilie Góth (t/m 3/11
GOES - Museum voorZuid- en Noord Be
veland, zat. 13.00-16.00 uur: Oude voor-
rwerpen omgevormd tot nieuwe kunst
(t/m 18/11); Handel en Nijverheid in Zee
land, originele tekeningen en prenten uit
de collectie van het Koninklijk Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen
Galerie van den Berge, zat. 13.00-17.00
uur: Groepsexpositie Een Kabinet, diver
se kunstenaars (t/m 2/12);
GRIJPSKERKE - Imkerij Poppendamme,
10,00-17.00 uur: Huisslacht op Walche
ren en 50 jaar Zeeuwse Ringrijders Ver
eniging (t/m 1/11);
Boerderijgalerie De Osseberg, zat. 14.00-
17.00 uur: Noor Bitter, keramiek; Cobi
Boone, beelden; Peter Mellema, siera
den en Tjitske Prins, schilderijen;
HEINKENSZAND - 't Kunstuus, zat.
10.00-12.OOen 13.00-16.00 uur: Expositie
basisscholieren (t/m 28/10);
KAPELLE - Fruitteeltmuseum, zat. 13.00-
17.00 uur: 'Dieren in de boomgaard' (t/m
15 mrt 'Fruitpostzegels, zegels en
stempels van appel tot druif';
MIDDELBURG - Zeeuws Archief, zat.
9.00-17.00 uur: Zeeland en Japan. Eilan
den in contact (t/m 3/2);
Galerie Icon, zat. 12.00-16.00 uur: Oude
en moderne Zeeuwse kunst tussen 1900
en 2000 (t/m dec.);
Zeeuwse Bibliotheek, zat. 10.00-13.00
uur: Dorpen in Zeeuws-Vlaanderen (t/m
11/11); Bach and the Netherlands;
Galerie 'T', zat. 11.00-16.00 uur: Maria
Megens, schilderijen, Frans Megens, in
stallatie 'De verborgen wereld van Turf-
kaai 25/27' (t/m 28okt.);
De Drvkkery, zat. 9.00-18.00 uur. Kinder
boek illustraties van Sandra Klaassens
(t/m 29/10);
Galerie Icarus, zat. 12.00-17.00 uur:
J.W.M. Schonberger, 'Het verouderde
nieuwe en het vernieuwde oude' (t/m
nov.);
Galerie 't Haentje te Paart, 14.00-16.30
uur: Henny Huser, kleurpotloodtekenin
gen; Liesbeth Huser, aquarellen en Ernst
Joachim, beelden (t/m 16/11);
Galerie Caesuur, zat. 14.00-17.00 uur: Ex
positie Engagé (t/m 18/11);
OOST-SOÜBURG Watertoren. 12.00-
17.00 uur: Centrum Periferie, werken
diverse kunstenaars (t/m 5/11);
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum, zat. 12.00-17.00, zon. 10.00-17.00
uur: POEPgoed, expositie over de stoel
gang bij mens en dier (t/m 29/10);
RENESSE - Stichting Plus Min, 13.00-
18.00 uur; Sigmund de Jong, schilderijen
(t/m 26/11);
RITTHEM - Fort Rammekens, 13.00-17 00
uur; Odysseus, mens mythe, een ver
haal in keramiek en schilderingen door
Rijn Schregardus (t/m okt.);
SINT-ANNALAND Streekmuseum De
Meestoof, zat. 13.45-16.45 uur: Chris
Lanooy, Tussen twee vuren' (t/m okt.);
SLUIS - Raadskelder, 14.00-17.00 uur:
Gerda Elfring, olieverfschilderijen;
VEERE Grote Kerk, zat. 10.00-17.00, zon.
13.00-17.00 uur: Godsgeschenken deel
3,4 kunstenaars over hun werken de kerk
(t/m 29/10),
Museum De Schotse Huizen, zat. 12.00-
17.00, zon. 13.00-17.00 uur: Objecten uit
het museumdepot (t/m 29/10);
Galerie d'Oude Lantaarn, zat. 11.00-
17.00 uur: Lolke van der Bij, olieverfschil
derijen (t/m nov.);
VLISSINGEN - Kunstcentrum Willem 3,
12.00 17.00 uur Cliché-Logo-Model-
Tekst, werken diverse kunstenaars (t/m
12/11);
Explositie(ruimte) Achter de kerk, zat.
12.00-17.00 uur: Tommy de Roos, teke
ningen (t/m okt.);
WISSENKERKE Galerie De Praktijk, zat.
13.00-17.00 uur: A.G. Blankers, olieverf
schilderijen (t/m 25/11
ZIERIKZEE Galerie Beddeweeg, zat.
11.00-17.00, zon. 13.00-17.00 uur: Werk
van Frans Bianchi en Bram Lems;
Bibliotheek De Stolpe, zat. 9.30-12.00
uur: Schilderijen van Joke Vermeulen-
Paauwe (t/m 28/10).
HULPCENTRA
BERGEN OP ZOOM - Roxy, zat. en zon.
14.00 uur: Chicken Run (Ned.); zat. 14.00
en 18.45, zon. 14.00 en 16.15 uur; Poke
mon 2; zat. 18.45 en 21.30, zon. 16.00 en
20.00 u.: What lies beneath; zat. 21.30,
zon. 20.00 uur; X-Men;
Cinemactueel, zat. en zon. 14.00 uur: The
road to El Dorado; zat. 14.00 en 18.45,
zon. 14.00 en 16.15 uur: Pokemon 2; zat.
en zon. 14.00, 18.45 en 21,30 uur: Nutty
Professor 2; zat. 21.30, zon. 16.15, 18.45
en 21,30 uur: Reindeer Games; zat. 18.45
en 21.30, zon. 16.15, 18.45 en 21.30 uur:
Coyote Ugly;
GOES - 't Beest, zat. 20.30 uur: Magnolia;
zon. 20.30 uur: Wilde Mossels;
HULST - De Koning van Engeland, zat.
14.00, zon. 13.45 uur:Teigertjes Film; zat.
14.00, zon. 13.45 en 16.15 uur; El Dorado;
zat. 14.00, zon. 16.15 uur: Chicken Run;
zat. 14.00 en 19.15, zon, 13.45 en 16.15
uur: Pokemon 2; zat. 19.15, zon. 16 15
uur: Perfect Storm; zat. 19.15 en 22.00,
zon. 20.00 uur: Coyote Ugly; zat. 19,15 en
2200, zon. 13.45,16.15 en 20.00 uur: Nut
te Professor 2; X-Men; zat. 19.15 en 22.00,
zon. 13.45 en 20.00 uur: What lies be
neath; zat. 22.00, zon. 20.00 uur: U-571;
Reindeer Games;
MIDDELBURG - Cinema, zat 19.30 uur,
zon. 20.30 uur: The Limey; zat, 22.00 uur;
Central do Brasil;
OOSTBURG Ledeltheater, zat. 20.00,
zon. 13,30 uur: Perfect Storm;
Alarmnummer voor geheel Zeeland: tel.
112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel.0118412323,
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik
baar).
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118 469869 (dag en nacht bereikbaar).
Hulp- en advieslijn Blijf van m 'n Lijf Zee
land, tel. 0118 467003 (ma., wo. en vr.
9.00-12.00 uur).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432
(gratis), dag. van 14 00-20.00 uur.
Advies Meldpunt Kindermishande
ling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
Ouders van Drugsverslaafden Zeeland,
tel, 0118 623817 (dag en nacht bereik
baar).
De oplossing van het schaakprobleem
van vorige week (PZC van donderdag) is
helaas fout. In plaats van 1.Ka7 had er
moeten staan 1.Ka8!
Bloktijden bruggen en
sluizen in Zeeland
(periodes dat de bruggen en slui
zen altijd voor wegverkeer be
schikbaarzijn)
Kanaal door Walcheren:
Keersluisbrug Vlissingen, dage
lijks van .17 tot .25 en van ,47 tot
.55
Draaibrug Souburg, dagelijks
van .26 tot .32 en van .49 tot .56
Stationsbrug Middelburg, dage
lijks van .29 tot .37 en van .53 tot
.05
Arneverkeersbrug Middelburg,
dagelijks van .13 tot .17
Zeelandbrug, dagelijks van .07
tot .29 en van .37 tot .59
Zeelandbrug, maandag tot en
met vrijdag van 7.30 tot 09.00
Zeelandbrug, zaterdag/zondag/
feestdagen van 17.30 tot 19.00
Zandkreeksluis Kats, dagelijks
van .25 tot .35 en van .55 tot .05