Drankrijtest jongeren op herhaling
Van laatste rustplaats tot lusthof
PZC
GroenLinks wil
hakhout langs
het Veerse Meer
Sasse burgemeester
boos na onterecht
verwijt Kronosramp
15
ZCAD-project toont effect alcohol op rijgedrag
Contactmiddag
ouders van een
overleden kind
Statenlid
twijfelt aan
nut projecten
Euregio
&7E*LllAR.M
Twee boetes
voor 19-jarige
automobilist
zaterdag 28 oktober 2000
door Ab van derSluis
GOES - Dronken in een auto rij
den, zonder een fikse bekeuring
te krijgen of het rijbewijs kwijt
te raken. Het kan vanaf komen
de maandag weer tijdens het
project Alcoholvrij op weg van
het Zeeuws Consultatiebureau
voor Alcohol en Drugs (ZCAD).
Jonge automobilisten krijgen
daarin de kans om de effecten op
het rijgedrag aan den lijve te on
dervinden.
Uit het onderzoek 'Drinks,
drugs and drive, NO WAY' van
het ZCAD uit 1999 bleek dat
jongeren niet weten hoe het rij
gedrag beïnvloed wordt door
drinken of drugs gebruiken.
Aan de ene kant waren zij voor
stander van strenge straffen,
terwijl zij tegelijkertijd aanga
ven zelf wel eens met een slok op
of onder invloed van verdoven
de middelen achter het stuur te
stappen.
Maar liefst zestig procent, bleek
uit de enquête, merkt dat alco
hol en drugs een negatief effect
hebben op het rijden. Tussen
GOES - De zelfhulporganisatie
Ouders van een overleden kind
houdt op zaterdag 4 november
een contactmiddag in Goes.
De middag begint om 13.30 uur
in het gebouw van De Tiende
aan de Beethovenlaan.
(Advertentie)
De wereld-
waterbalans Tc.
Natuurlijk water?
Lezing door prof.dr. J.J. de Vries
Donderdag 9 november 2000
20.00 uur. fl 5,-
Middelburg, Zeeuwse Bibliotheek,
Kousteensedijk 7
Info/opgave: (020) 444 9292
of www.vupodium.nl
denken en doen, concludeerde
het ZCAD, zit dus een groot ver
schil.
Twee jaar daarvoor hield de
Stichting Wetenschappelijk
Onderzoek Verkeersveiligheid
ook een onderzoek. Daaruit
kwam naar voren dat jonge be
stuurders, ook als zij nuchter
zijn, een veel grotere kans heb
ben op een ongeval dan oudere
automobilisten. In '97 overtrad
3,3 procent van de jongeren tus
sen de 18 en 25 jaar de wet wat
betreft rijden onder invloed van
drank. Onder de vijftigplussers
was dat percentage overtreders
1,7. In Nederland maken jonge
ren tussen de 18 en 25 jaar vijf
procent uit van de bevolking,
maar van het totaal aantal ver
keersdoden en ziekenhuisge
wonden door alcoholgebruik
behoorde bijna een kwart tot
deze leeftijdscategorie
In Drenthe vonden ze de cijfers
zo indrukwekkend dat actie
werd ondernomen. Het project
Alcoholvrij op weg zag het licht.
Vorig jaar haalde het Zeeuwse
consultatiebureau het idee naar
deze provincie. De resultaten
waren even hoopgevend als in
Drenthe. Jongeren die deelna
men vonden de rijproef een leu
ke, maar indringende ervaring.
Ook rijschoolhouders zagen het
belang in het van het project
door mee te werkenHet tweede,
achtereenvolgende project be
gint maandag in de Zeelandhal
len te Goes. De rijproef begint
met een theoretisch deel. Daarin
worden de effecten van alcohol
op de rijvaardigheid uit de doe
ken gedaan. Ook het wettelijk
kader rond rijden onder invloed
krijgt aandacht. Voor de lunch
krijgen deelnemers de kans om
samen met hun rijinstructeur
het afgesloten parcours in de
lesauto te verkennen.
Na de lunch is het drinken ge
blazen. Op de kaart staan bier
en wodka-jus. Iedereen krijgt
zoveel te drinken dat hun alco
holpromillage 1 bedraagt. Dat
is tweemaal de wettelijk toege
stane hoeveelheid. Onder in
vloed van de drank gaan de kan
didaten nogmaals het parcours
op. Hun rijgedrag wordt ten
slotte vergeleken en besproken.
Misdrijf
Omdat rijden onder invloed van
grote hoeveelheden alcohol ook
op eigen terrein een misdrijf is,
is er samenwerking gezocht met
het openbaar ministerie. Dat
zal. gelet op het maatschappe
lijk belang van het terugdringen
van alcohol in het verkeer, af
zien van strafvervolging. De po
litie Oosterscheldebekken is tij
dens de rijproef aanwezig om de
kandidaten een blaastest af te
nemen en toe te zien op een goe
de gang van zaken.
Het rijgedrag van de jongeren
wordt vastgelegd op video. De
kandidaten krijgen de eind
montage na een aantal weken
toegestuurd. De ervaring van
het ZCAD leert dat jongeren de
video aan vrienden en bekenden
laten zien en zo met anderen
over rijden onder invloed pra
ten. Het project duurt tot en met
december.
MIDDELBURG - Stapels pa
pier en veel bureaucratie ken
merken de activiteiten van de
Euregio Scheldemond. Dankzij
veel geld uit Brussel kunnen er
veel projecten op touw worden
gezet. Het is echter de vraag of
die projecten door de Zeeuwse
burger als nuttig en noodzake
lijk worden ervaren.
Statenlid H. J. van Geesbergen
(WD) uitte vrijdag in de staten
vergadering zijn twijfels over de
ontwikkelingen in de Euregio
Scheldemond. ..Kunnen we de
plannen nog duidelijk maken
aan de burgers? Schieten ze er
ook iets mee op?", vroeg hij zich
af. Van Geesbergen stelde dat
het binnenhalen van zoveel mo
gelijk Europese subsidies geen
doel op zich mag zijn ,,We moe
ten ons hoeden voor onnuttige
zaken en oppassen voor een par
tij bureaucratie die zijn weerga
niet kent." Statenlid F. H. van
Kollem (GroenLinks) deelde de
bezwaren. „Waar blijft het tast
baar bewijs dat projecten goed
uitpakken?", wilde hij weten.
En W. Kolijn (SGP) vond dat de
scepsis uit het begin van de Eu-
regio-periode nog steeds aan de
orde is. Hij sprak over het 'onge
looflijk rondpompen van geld'.
Gedeputeerde L. Coppoolse
deelde de opvattingen over de
toenemende bureaucratie. Hij
beklemtoonde dat er projecten
moeten worden uitgevoerd die
een dui del ij ke meerwaarde heb
ben voor de burgers en hij vond
dat de Scheldemond op de goe
de weg is. De gedeputeerde
noemde culturele manifesta
ties, het krekenproject en acties
voor natuureducatie.
Gids over tuin- en landschapsarchitectuur in Zeeland
Toegang tot de algemene begraafplaats van Goes.
door Rinus Antonisse
De vroede vaderen van Goes namen
ooit, bijna twee eeuwen geleden,
een vooruitstrevend besluit. In 1806
werd buiten de stad een algemene
begraafplaats gesticht. Dat was een op
merkelijke stap. want begraven ge
beurde in die tijd in de stad zelf en in de
kerken. Het veroorzaakte onhygiëni
sche toestanden en eind 18e eeuw ont
stond een stroming om daar een eind
aan te maken. In die tijd schreef het
Zeeuws Genootschap een prijsvraag uit
voor een oplossing om de doden een
verantwoorder laatste rustplaats te be
zorgen. J. D. van Leeuwen uit Tiel was
de winnaar. Hij had ervaring met de
aanleg van buitenbegraafplaatsen.
Het was helemaal niet zo vanzelfspre
kend Om de stad te verlaten. Veel stads
bestuurders beschikten over grafrech
ten in een van hun kerken. En kerkbe
stuurders vreesden vermindering van
inkomsten als het begraven werd ver
plaatst. Daardoor kwamen de eerste
buitenbegraafplaatsen slechts schoor
voetend en met veel moeite tot stand.
Pas vanaf 1829 werden gemeenten met
meer dan duizend inwoners verplicht
een kerkhof buiten de bebouwde kom
aan te leggen. De meeste buitenbe
graafplaatsen dateren dan ook van na
die tijd. Goes vervulde in deze ontwik
keling dus duidelijk een voortrekkers
rol.
Aan het Geldeloozepad ligt nu een ter
rein van 5,5 hectare met een mooie be
planting en diverse fraaie grafmonu
menten. De begraafplaats vormt een
prima buffer tussen de drukke stad en
de eeuwige rust. Het verhaal staat in
het vierde en laatste deel van de Gids
voor de Nederlandse 7\tin- en Land
schapsarchitectuur, dat Zeeland,
Noord-Brabant en Limburg beschrijft.
Het is een inventarisatie van al het
openbaar toegankelijke, monumentale
groen, waarvan het vastleggen in ver
gelijking met de architectuur nog in de
kinderschoenen staat. Eén van de rede
nen hiervoor ligt in het pas recentelijk
waarderen van de tuin als onlosmake
lijk onderdeel van de culltuurgeschie-
denis.
Begrip
Sinds ongeveer twintig jaar is de be
langstelling voor tuinen sterk toegeno
men. De 'Zeeuwse Tuinen' zijn een be
grip geworden en steeds meer mensen
stellen er een eer en genoegen in, al dan
niet met behulp van architecten, van
hun grond een waar lusthof te maken.
Het bezoek aan deze tuinen, die vaak
voortborduren op historische elemen
ten, neemt van jaar tot jaar toe. De fraai
uitgevoerde en zeer uitgebreide gids
haakt in op de groeiende interesse voor
tuinen. In deel vier zijn 450 locaties be
schreven, met ruime aandacht voor het
Zeeuwse. Landgoederen, buitenplaat
sen, kloostertuinen, botanische tuinen,
parken, villaparken, tuindorpen, krui
dentuinen, heemtuinen en recreatie
parken passeren de revue. Er is ook
aandacht voor groenstructureren en
landschapsontwerpen Opvallend is
daarbij de rol die de uit Zeeland afkom
stige architect Nico de Jonge (1920-
1997) hierbij vervulde.
De Gids voor de Nederlandse Tuin- en
Landschapsarchitectuur bevat een uit
voerig overzicht van de geschiedenis
van tuinen en landschappen van de
Middeleeuwen tot heden. Ook vroeger
werd al veel aandacht geschonken aan
het vastleggen van pronkjuwelen, via
prenten, beschrijvingen en schilderij
en. De Nieuwe Cronyk van Zeeland, in
1696 geschreven door Mattheus Smal-
legange, is daar een bekend voorbeeld
van. Dankzij die aandacht is het goed
mogelijk te begrijpen waarom Walche
ren in de 17e en 18e eeuw zonder twijfel
het predikaat 'Tuin van Zeeland' ver
diende. Het eiland vertoonde in die tijd
het rijkste buitenplaatsenlandschap
van Nederland.
Breed publiek
De rijk geïllustreerde gids richt zich tot
een breed publiek. Van tuinliefhebbers
die uitstapjes in de eigen omgeving wil
len maken, tot kunsthistorici die het
boekwerk als naslagwerk willen ge
bruiken. Ook voor ontwerpers, restau
rateurs van tuinen, landgoedbezitters
en lokale overheden is de gids waarde
vol, door de streekgerichte inleiding,
biografische gegevens van ontwerpers,
verklarende woordenlijst en diverse
uitgebreide registers. De samenstellers
foto Willem Mieras
Carla Oldenburger-Ebbers. Anne Mie-
ke Backer en Eric Blok hebben de pre
tentie voor een standaardwerk te heb
ben gezorgd en dat wordt waarge
maakt.
Het plezierige is dat het boek zich niet
beperkt tot tuinen en buitenplaatsen.
Er wordt aandacht besteed aan onder
meer vliedbergen (bij Baarland en
Borssele), de inrichting van de Greve-
lingen en Neeltje Jans. verschillende
stadswallen (Goes. Hulst, Sluis, Zierik-
zee). maar ook aan bijvoorbeeld de in
richting van de gedempte kanaalarm in
Hansweert, de Bevelandse bloemdij-
ken, de ruilverkaveling de Poel-Hein-
kenszand, het fruitteeltmuseum in Ka-
pelleen het landschapsplan Walcheren.
Aan de hand van de op zich staande be
schrijvingen van tuinen en landschap
pen wordt duidelijk ook in deze sector
de maatschappelijke ontwikkelingen
doorwerken. Zo is het maken van een
landschapsontwerp steeds minder het
product vanuit één visie geworden.
Gids voor de Nederlandse Tuin- en Land
schapsarchitectuur. Deel 4: Zeeland, Noord-
Brabant en Limburg. Door Carla Oldenbur
ger-Ebbers, Anne Mieke Backer en Eric
Blok. Uitgeverij De Hef publishers,
Rotterdam Prijs f 89,- (per 1 november
f99,-). Eerder verschenen deel l, Noord;
deel 2, Oost en Midden; deel 3, West.
Carla Oldenburger geeft vandaag, zaterdag,
een inleiding over de nieuwe gids, in De
Drukkery te Middelburg, aanvang 11.00 uur.
COR DE JONGE
hll^lVAUMWilHE7 ..7ol/0X'Tea.ir$^l(iT^ V^WWfrALtZtyiUeDUiEH. PftHVW) zecnve
cesuevetusrtct vKrmvjywiHuawr/E Her ojkt HiepuiH&KTiKkUöFaHi samch uw-
«EEueE*" sexueuw/Hmve/KZV.JE EH P/H6eyes/HTETÜ&CKZN- N&eenaL
\ho6 l*AlpACH7/e /AH een <SCa>TSCH/£ers
SpcSZeHtoHtcejZ-Zxtx:
ÉCHP/Hi CUIDtüJK MAKeH PAT BCST/WPUS
N/C7/1 f7cT2£caH/ie KotZPSf/y
Y^7£{,HoeSHeiteHj'jHtrH/voScE/ejl^,
IK ZIE PATJE Sceo 6€Oa 7/UCEKO Benr
- X KOPKCTJE éurwUK<&> OEHK jECKaHfpi
PU-KOL IH jouvHXirefiT/c HEBjeu&-
E&-4 ewa en ffU\4iT£ST
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Langs het
Veerse Meer moet een flinke
oppervlakte hakhout worden
aangeplant. Dat kan gebruikt
worden als brandstof voor de
kolencentrale in Borssele. Het
bijstoken van hout is gunstig
voor beperking van de uitstoot
van broeikasgassen en kan bij
dragen aan behoud van de EPZ-
centrale in Zeeland. Dit stelt de
Statenfractie van GroenLinks
in een discussienota over de toe
komst van het Veerse Meer.
Voor aanplant van hakhout
geeft het Rijk een flinke subsi
die (2.800 gulden per hectare).
Daardoor wordt aanleg aan
trekkelijk voor bij voorbeeld een
milieucoöperatie van boeren,
meent GroenLinks. In dat hak-
houtgebied kunnen ook vormen
van 'ruige recreatie' -, zoals sur
vival en ruitersport, een plaats
vinden. Dat levert nog extra in
komsten op. En het landschap
kan van het nieuwe bos opknap
pen. In voor- en najaar is zo' n
gebied geschikt voor tijdelijke
berging van overtollig regenwa
ter
GroenLinks vindt het een goede
zaak dat er gewerkt wordt aan
een nieuwe inrichting van het
Veerse-Meergebied. De huidige
inrichting, daterend uit de jaren
zestig, is verouderd. Op ecolo
gisch gebied is er nogal wat mis,
vooral door de slechte water
kwaliteit.
Ook het vliegveld Zeeland Air-
port vormt een probleem, stelt
GroenLinks. De fractie acht
baanverharding en -verlichting
onbespreekbaar en pleit voor
sluiting van de luchthaven (als
dat niet mogelijk is, moet het
vliegveld in elk geval beperkt
van omvang blijven).
Door GroenLinks zijn 'kern
doelstellingen' voor het Veerse
Meer op een rij gezet. Voorop
staat aanleg van een doorlaat-
middel in de Zandkreekdam en
handhaving van een vast of licht
wisselend waterpeil. Het areaal
aan natuur- en natuurrecreatie-
gebieden moet groter. De be
staande ecologische verbin
dingszone behoeft herstel en
verbetering, met voorrang voor
het Schengegebied. Het Veerse
Meergebied moet grotendeels
gratis toegankelijk blijven; voor
dag- en oeverrecreatie mag geen
toegangsprijs worden ge
vraagd. Voor extra diensten als
parkeren en kleedmimten is een
bijdrage redelijk.
De kwaliteit van de voorzienin
gen op de openbare terreinen -
nu minimaal en niet op de toe
komst berekend - moet volgens
GroenLinks hoger worden.
Drukbezochte terreinen als
Schotsman, Schelphoek, de Piet
en Veerse Gatdam dienen met
openbaar vervoer bereikbaar te
zijn. Ondernemers moeten een
verbeterplan voor verblijfsre-
creatie maken. Er is geen ruimte
voor uitbreiding van de ver-
blijfsaccommodatie, betoogt
GroenLinks. De eilanden in het
Veerse Meer mogen niet worden
bebouwd. De Veerse Gatdam
kan versterkt worden met voor
zieningen als horeca, (sportieve
)recreatie en diensten. De sta
tenfractie rekent erop dat ge
meenten extra geven voor de
herinrichting.
VLISSINGEN - Op de
Nieuwe Zuidbeekseweg
in Vlissingen heeft de po
litie vrijdag om 0.30 uur
een 19-jarige automobi
list uit die plaats aange
houden.
Even daarvoor zag de po
litie hem met hoge snel
heid over de Bossenburg-
weg rijden Hij negeerde
een stopteken en reed de
wijk Bossenburg in waar
hij in Assemburg uit de
auto stapte, wegrende en
de auto onbeheerd achter
liet. De man kreeg twee
boetes. Een omdat bleek
dat hij geen rijbewijs had,
de tweede vanwege het
negeren van een stopte
ken.
door Conny van Gremberghe
SAS VAN GENT - Burgemees
ter J. Lonink van Sas van Gent
vindt dat de provincie in een
evaluatie van de afhandeling
van de chloorwolkontsnapping
bij het Gentse bedrijf Kronos
'een volstrekt verkeerde voor
stelling van zaken heeft gege
ven'. Lonink zal dat provinciale
staten in een brief laten weten.
In dat schrijven komt volgens de
Sasse burgemeester ook te staan
op welke punten overheden en
hulpverlenende instanties aan
weerszijden van de grens steken
hebben laten vallen.
Lonink is ontzettend kwaad op
medewerkers van het kabinet
van commissaris van de konin
gin W. van Gelder. Zij stelden
een evaluatie op die vrijdag aan
de leden van provinciale staten
werd verstrekt. In dat rapport
staat te lezen dat er in Oost-
Vlaanderen bij het verstrekken
van informatie aan de pers over
de ramp bij Kronos fouten zijn
gemaakt.
Doordat een rijkswachter de
omroep AVS te kennen had ge
geven dat bewoners van Zelza-
te, Evergem, Doornzele en Asse
nede er goed aan zouden doen
om de ramen en deuren te slui
ten - en dit bericht vervolgens
op AVS-teletekst verscheen -
ontstond er aan de Nederlandse
zijde van de grens een lichte pa
niek.
Op dat moment was daartoe
geen aanleiding, maar kon men
dat in Nederland niet weten,
omdat de Zeeuwse instanties
pas ruim een uur na de gasont-
snapping door de Oost-Vlamin
gen werden geïnformeerd. Zo
dra dit gebeurd was, probeerde
de meldkamer van de regionale
brandweer burgemeester Lo
nink van Sas van Gent op de
hoogte te stellen van het voor
val, maar Lonink bleek - zo
meldt de evaluatie - ruim een
half uur niet bereikbaar.
Voor het overige verliep de in
formatieversterking door de
provincie Oost-Vlaanderen aan
Zeeland conform de afspraken
zoals die in 1992 tussen de pro
vincies zijn gemaakt.
Verslag
Lonink betwijfelt dit ten zeerste
en neemt het de opstellers van
de rapportage kwalijk dat zij
feitelijke onjuistheden in het
verslag hebben opgenomen.
„Dat ik niet bereikbaar was is
gewoonweg onzin. Ik zat in het
Sasse stadhuis, samen met ver
tegenwoordigers van de Sasse
hulpdiensten te overleggen over
wat wij moesten doen omdat wij
op dat moment - rond twaalven
al via via en via de televisie aan
de weet waren gekomen wat er
speelde. Dat de regionale
brandweer mij niet kon berei
ken lag niet aan mij, maar aan
de brandweer. Zij belden in de
lunchpauze het stadskantoor en
ja, dan ben ik daar niet bereik
baar. Achteraf bleek dat de
brandweer niet de beschikking
had over een lijst met de juiste
telefoonnummers. Daarvoor
heeft nota bene commandant
Van Leersum nog zijn excuses
aangeboden. De opstellers van
de evaluatie wisten hiervan af,
maar daarover lees ik niets in
hun rapport En dat kan natuur-
lijk niet. Dit is een Zwarte Pie-
tenspel en daar houd ik niet
van."
Gelijk
Loninks gelijk werd vrijdag
middag na afloop van de staten
vergadering bevestigd door Van
Gelder. De commissaris liet via
zijn kabinetchef een briefje aan
de leden van de commissie Alge
meen Bestuur uitgaan, waarin
gesteld werd dat hetgeen in de
evaluatie vermeld wordt een
vertekend beeld kan geven. Lo
nink was wél bereikbaar, maar
niet via het algemene nummer
van de gemeente Sas van Gent.
Volgens het briefje heeft de
alarmcentrale niet geprobeerd
om Lonink via zijn pieper of
mobilofoon te bereiken. Lonink
werd uiteindelijk bijan twee uur
na het incident bereikt via het
nationale noodnet.
Onnodig
Volgens de Sasse burgemeester
was dit volstrekt onnodig. Hij
zal nu op zijn beurt de leden van
de provinciale staten een notitie
sturen waarin zijn versie van
het gaswolkverhaal valt te le
zen.
„Eigenlijk zou dat niet moeten.
Wat ik de commissaris gevraagd
heb, is dat er een integraal eva-
luatieverslag wordt gemaakt.
Waarin optreden en de rol van
alle instanties wordt doorge
licht. Nu schrijft eenieder zijn
stukje. De politie, de brand
weer, de provincie, de Vlamin
gen en wij. Daaruit zal moeilijk
te concluderen zijn wat er zoal
misging, maar dat er zaken ver
keerd gelopen zijn; daar ben ik
heilig van overtuigd", aldus Lo
nink.
