Tolpoorten
alleen bij
krimp files
PZC
Protest kunstenaars leidt tot
doofheid en zware hoofdpijn
CDA verwijt Kok
slappe houding op
Eurotop Biarritz
Weghalen vuurwerk
Haarman geoorloofd
Joodse instellingen
worden extra in de
gaten gehouden
SECOND HOME
Netelenbos doet toezegging
Doek vernield
Universiteit Groningen eert Kohl
Fiat voor muntloze parkeermeter
Buren van Yasmina verhuizen
GGZ eist beloofd extra geld op
Cipiers boos over idee Korthals
Pension oudere verslaafden open
Lee Towers
bij afscheid
onderscheiden
Actie voor geluidsmeters Schiphol
Boze militairen
Bosnië geven
medaille terug
zaterdag 21 oktober 2000
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Minister Netelen
bos (Verkeer) gaat er onder druk
van het kabinet mee akkoord
dat de invoering van het spitsta-
rief afhangt van de lengte van
files tijdens het experiment met
rekeningrijden.
Vice-premier Borst zei gisteren
na afloop van de ministerraad
dat het inzicht van minister Ne
telenbos 'zich bewogen heeft' in
de richting van concrete metin
gen van de lengte van files. Tot
nu toe zag Netelenbos daar niets
in. Dat had zij haar collega's ook
schriftelijk laten weten. Voor de
WD is meting van de files één
van de voorwaarden om in te
stemmen met het spitstarief.
Het kabinet heeft afgesproken
dat zowel op snelwegen waar
spitstarief of betaalstroken
worden ingevoerd als op snel
wegen waar dat niet gebeurt, al
voor het experiment 'nulmetin
gen' zullen plaatsvinden. Het
spitstarief wordt pas definitief
ingevoerd als uit de proef blijkt
dat er 'betekenisvolle' verschil
len optreden bij snel wegen waar
tolpoortjes komen en bij snel
wegen waar dat niet het geval is.
De ministers hebben nog niet
BEETSTERZWAAG - Het
schilderij Birkenau 1 van de
schilder Roland Ophuis is in de
nacht van donderdag op vrijdag
in Galerie Wagemans in Beet-
sterzwaag vernield.
Galerie-eigenaar A. Wagemans
sprak van een bewuste actie te
gen het omstreden doek. Daarop
is te zien hoe in een barak van
een concentratiekamp een jood
se vrouw verkracht wordt door
twee andere joden. ANP
gesproken over concrete per
centages om het succes van re
keningrijden te beoordelen.
Tweede-Kamerlid Hofstra van
de VVD is blij dat Netelenbos
bakzeil heeft gehaald en nu cri
teria uitdoktert. „We hadden
ook niet anders verwacht. An-
ders had ze ons wel erg gebruus
keerd." Volgens de WD'er moet
de bewindsvrouwe nog aan vijf
andere eisen voldoen wil zijn
fractie instemmen met het reke
ningrijden. Bovendien wil hij
slechts voorwaardelijk instem
men met investeringen die sa
menhangen met het anti-fi
leplan, maar waarover de
Kamer al volgende maand moet
beslissen,
De voorwaarde waarop de libe
ralen nu gaan inzetten, zijn
hoorzittingen. Daarbij zouden
belangenorganisaties als
VNO/NCW en FNV, verkeers-
deskundig'en en gemeentebe
stuurders hun mening moeten
geven over de effecten van de
spitsheffing. Alleen zo kan de
Kamer een afgewogen oordeel
geven, meent Hofstra.
Goed idee
Over de toezegging van fileme
tingen vóór en tijdens het expe
riment toonden de andere coali
tiepartijen, PvdA en D66, zich
gisteren eveneens tevreden:
„Een hartstikke goed idee. Zijn
we altijd voor geweest", aldus
PvdA'er Van Gijzel. Hij denkt
net als Hofstra aan een percen
tage van 20 a 25 procent waar
mee het aantal 'verliesuren'
voor automobilisten moet afne
men. D66 benadrukt dat 'één
strikt percentage' niet werk
baar is. Een zekere 'bandbreed
te' is noodzakelijk.
De tweejarige proef met tol
poorten begint uiterlijk in 2003
rond Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag en mogelijk ook
Utrecht. GPD/ANP
GRONINGEN -„Duitsland heeft nu vrienden aan de grenzen," zegt
de zojuist met een eredoctoraat geschiedenis onderscheiden oud
bondskanselier Helmut Kohl. Tijdens zijn ontvangstspeech giste
ren in de aula van Rijksuniversiteit Groningen analyseerde Kohl de
gevolgen van de Duitse eenwording en gaf hij zijn visie op het Euro
pa van de 21e eeuw.
Erepromoter en rector magnificus D. Bosscher roemde Kohls ver
diensten voor de eenwording. „We hebben uit de verte, maar met
aandacht gevolgd wat er in Duitsland is voorgevallen sinds wij u het
eredoctoraat aanboden", zei Bosscher, die daarmee refereerde aan
de CDU-partijkasaffaire.
foto Michel Porro/AP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De gemeente
Enschede heeft gisteren niet
verkeerd gehandeld door
12.000 kilo vuurwerk in beslag
te nemen van vuurwerkhandel
Haarman in Enschede De
Raad van State (RvS) stelde
dit gisteren in een voorlopige
beslissing.
Enschede haalde de partij eve
nementenvuurwerk gisteren
bij het bedrijf weg, omdat het
tot een zwaardere klasse zou
behoren dan de etiketten aan
gaven. Met de uitspraak van
de RvS is het verzoek van
vuurwerkopslagbedrijf Haar
man om een voorlopige voor
ziening te treffen afgewezen.
Het bedrijf vond dat de ge-
meente deze bestuursdwang
niet had mogen uitoefenen.
Voorzitter H. Beekhuis van de
Raad keurde de handelwijze
goed, omdat Enschede terecht
vaststelde dat er zeer gevaar
lijk vuurwerk bij Haarman
lag. Dat moest zo snel mogelijk
worden verwijderd. De voor
zitter meende bovendien dat
Haarman weinig belang had
bij het schorsen van het ge-
meentebesluit. Het vuurwerk
is namelijk al grotendeels ver
wijderd, redeneerde Beekhuis.
Dat het vuurwerk zwaarder
was dan op de etiketten stond
vermeld, is gebleken uit een
controle door het Milieu In
lichtingen en Opsporing Team
van het ministerie van VROM,
Dit team onderzoekt de
zwaarte van het vuurwerk bij
46 grote vuurwerkbedrijven.
Haarman kon na een aanma
ning van de gemeente om het
vuurwerk uiterlijk donderdag
weg te halen niet op tijd een
andere opslagplaats vinden.
Eigenaar K. Haarman erkende
dat een klein deel van het in
beslag genomen vuurwerk be
hoort tot de zwaarste klasse.
Dit soort vuurwerk mag zijn
bedrijf niet opslaan.
Onwetend
Maar volgens de eigenaar kon
hij niet weten dat hij zich niet
aan de regels hield. „Het vuur
werk zit goed verpakt, dat zie
je niet op het eerste oog. Op het
etiket stond het ook niet." Hij
denkt dat er in China al een
fout is gemaakt bij de classifi-
catie.Haarman zegt alleen
lichter vuurwerk te hebben
besteld.
Het in beslag genomen vuur
werk is naar twee munitiede
pots van Defensie in Drenthe
en Brabant gebracht. ANP
DEN HAAG - Het kabinet geeft gemeenten toestemming om
het gebruik van contant geld bij parkeerautomaten onmoge
lijk te maken. Bij de automaten kan voortaan alleen nog een
chip- of andere betaalkaart worden gebruikt.
Parkeerautomaten worden nu vaak vernield vanwege het
geld dat er te halen valt. Dat is bij gebruik van plastic geld
voorbij. Bovendien besparen de gemeenten veel geld doordat
de automaten niet meer hoeven te worden geleegd.
De gemeenten moeten wel zorgen voor voldoende verkoop
punten van de chipkaarten. Anders zouden automobilisten te
veel gehinderd worden bij het parkeren van hun auto. ANP
UTRECHT - De ouders van de veertienjarige jongen die heeft
bekend verantwoordelijk te zijn voor de dood van de vijfjari
ge Yasmina Habchi uit Utrecht, zijn naar een andere gemeen
te verhuisd. Verhuizers hebben donderdag het huis leegge
haald.
Volgens de politie ligt het initiatief voor de verhuizing bij de
ouders. Zij vonden het niet verstandig om terug te keren in de
wijk.
De kinderrechter besliste gisteren dat het voorarrest van de
veertienjarige verdachte en zijn achttienjarige broer wordt
verlengd. De jongste verdachte bekende eerder verantwoor
delijk te zijn voor de dood van Yasmina. Zijn oudere broer
ontkent elke betrokkenheid. GPD/ANP
DEN HAAG - De verenigingen voor geestelijke gezondheids
zorg, verenigd in de GGZ Nederland, zijn het wachten op ex
tra geld beu. Ze eisen in een brief aan het kabinet snel duide
lijkheid over het beloofde extra geld om de wachtlijsten weg
te werken. De plannen liggen klaar, aldus GGZ Nederland.
Net als de reguliere gezondheidszorg kampt ook de geestelij
ke met grote wachtlijsten. In mei beloofden GGZ en minister
Borst van Volksgezondheid elkaar te steunen bij de aanpak
van de wachtlijsten. De instellingen hebben daartoe massaal
plannen ingediend. Minister Zalm van Financiën moet het
verlossende ja-woord spreken. GPD
DEN HAAG - Cipiers zijn in hun wiek geschoten door het
voorstel van minister Korthals (Justitie) om te onderzoeken of
ex-gedetineerden aan de slag kunnen bij Justitie.
Woensdag beloofde Korthals in de Tweede Kamer te zullen
kijken of oud-bajesklanten in dienst kunnen treden bij zijn
ministerie. Hij zag vooral mogelijkheden om hen als gevange-
nenbewaker aan te stellen.
Maar volgens de vakbonden moet de betrouwbaarheid van
gevangenisbewaarders boven elke twijfel verheven zijn. De
cipiers voelen er weinig voor om een nieuwe collega te krijgen
die zij hebben meegemaakt als gevangene. ANP
AMSTERDAM - De gemeente Amsterdam heeft gisteren een
sociaal pension in Zuidoost in gebruik genomen voor oudere
dakloze drugsverslaafden.
Het pension is bedoeld voor veertien verslaafden die moeten
leren weer op eigen benen te staan. Zij zullen er maximaal an
derhalf jaar verblijven, waarna ze moeten doorstromen naar
zelfstandige huisvesting of een vorm van begeleid wonen.
Begin dit jaar hepen de emoties nog hoog opomdat de buurt
bewoners bang waren voor overlast. Inmiddels zijn er afge-
spraken gemaakt en komt er een begeleidingscommissie
waarin ook buurtbewoners zitten. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De overheid
neemt extra maatregelen om sy
nagogen en andere joodse in
stellingen in Nederland te be
schermen. Dat heeft minister
De Vries van Binnenlandse Za
ken toegezegd aan de joodse ge
meenschap, die om permanente
bewaking vroeg.
Het is niet bekend of De vries
het verzoek om permanente be-
ROTTERDAM - Lee To
wers is gisteren tijdens
zijn galaconcert in Ahoy'
in Rotterdam geridderd in
de Orde van de Neder
landse Leeuw.
De zanger was net begon
nen aan een lied, toen bur
gemeester I. Opstelten
van Rotterdam op het po
dium klom en de onder
scheiding overhandigde.
Towers is in 1994 ook on
derscheiden. Toen werd
hij Ridder in Orde van
Orapje Nassau.
Met vijf 'Gala of the Year'-
avonden in het zalencom
plex neemt Lee Towers af
scheid van Ahoy'. Daarna
gaat hij het rustiger aan
doen. Gisteren was het
eerste concert.
Eind september kreeg de
Rotterdamse zanger de
Wolfert van Borsselepen-
ning van de gemeente
Rotterdam. Deze is be
doeld voor mensen die
zich verdienstelijk heb
ben gemaakt voor de stad.
ANP
waking heeft gehonoreerd. De
bewindsman wilde gisteren
niets zeggen over de aard van de
maatregelen. Ook secretaris R.
Vis van het Nederlands Israëli
tisch Kerkgenootschap (NIK)
zweeg daarover.
Eerder deze week spraken jood
se organisaties met het ministe
rie over enkele incidenten van
de afgelopen weken waarbij
mogelijk antisemitisme een rol
speelde. Enkele daarvan wor
den zowel door politie als door
de joodse gemeenschap afge
daan als kwajongens werk, an
dere worden serieuzer geno
men.
Het eerste incident dat verband
houdt met de toestand in Israël
was een demonstratie bij de Is
raëlische ambassade in Den
Haag op 6 oktober. Die werd
door de politie overigens al ont
bonden voordat ze goed en wel
was begonnen. Enkele betogers
riepen racistische leuzen en
droegen vlaggen met haken
kruisen met zich mee. Vier de
monstranten werden aange
houden. Het onderzoek in deze
zaak loopt nog.
In het weekeinde van 7 en 8 ok
tober zijn bij een synagoge aan
de Oude Kerkstraat in Oss rui
ten ingegooid en is een dienst
verstoord met kreten als 'Heil
Hitier De politie hield vier jon
gens van veertien jaar aan. Het
zou om 'kwajongenswerk' gaan.
In de nacht van 8 op 9 oktober is
gepoogd brand te stichten in de
synagoge in Emmen. De politie
zette het onderzoek naar deze
zaak op een laag pitje, omdat er
geen aanwijzingen waren in de
richting van mogelijke daders.
Op zaterdag 14 oktober, richt
ten Marokkanen vernielingen
aan in Amsterdam na een beto
ging tegen het geweld in Israël.
Zij riepen hierbij antisemiti
sche leuzen en scandeerden de
naam van Hitier, Volgens getui
gen greep de politie niet in. Ook
is een synagoge in de Lekstraat
bekogeld met stenen. ANP
INTERNATIONAL
KWALITATIEF EN KWANTITATIEF EUROPA'S GROOTSTE ONROEREND GOED BEURS
IIJ III l'I.ÏÏl 20-21-22 OKTOBER
CliïlUi" JAARBEURS UTRECHT
Open: Vrijdag 20 oktober u.00-18.00 uur - zaterdag 2t en zondag 22 oktober 10.00-17.00 uur
Seminars op zaterdag en zondag: Frankrijk 09.30 uur - Italië 12.00 uur - Spanje 14.30 uur
Kindercrèche zaterdag en zondag infolijn tel. 035 - 628 45 92 www-secondhome.nl
DEN HAAG - De ministers Pronk van Milieu (1) en Netelenbos van
Verkeer nemen op het Binnenhof ruim 22.000 handtekeningen in
ontvangst van omwonenden van Schiphol. Volgens de initiatiefne
mers moet er op elke straathoek in de buurt van de luchthaven een
geluidsmeter wordt geplaatst. Dat zou de enige manier om het ge
luid echt goed te meten. In totaal dienen er volgens de onderteke
naars vierhonderd meters te komen. Netelenbos vindt dat te gortig.
De nieuwe normen voor Schiphol voorzien voor het eerst in meten
van lawaai in plaats van berekenen.
foto Govert Coebergh/ANP
door Monique Brandt
AMSTERDAM - Tijdelijke doofheid, bar
stende hoofdpijn en geïrriteerde slijmvlie
zen: de kunstenaarsactie tegen het cultuur
beleid bij het Amsterdamse Theater
Instituut Nederland levert in ieder geval al
meteen iets op.
Vele honderden leden van koepelorganisa
ties als FNV Kiem, de Federatie van Kun-
stenaarsbelangen en de Vereniging van
Schouwburg- en Concertgebouwdirecties,
hebben zich deze vrijdag voor het eeuwen
oude pand aan de Herengracht verzameld
voor een protest waarbij horen en zien je
vergaat.
„Kunst is oorlog", roept iemand strijdbaar,
als de menigte oplost in een wolk van inkt
zwarte rook die het gebouw vrijwel geheel
aan het zicht onttrekt. De tientallen toeters,
ratels en rode vuurtoortsen geven voorbij
gangers het angstige vermoeden dat ze in
een menigte rellende voetbalsupporters
verzeild zijn geraakt.
De drie felgekleurde elfachtige wezens, die
sprakeloos en met lege spandoekjes tussen
de menigte door lijken te zweven, lijken
echter geheel niet op het gemiddelde lid van
de F-side. De stem van Adelheid Roosen, die
ergens vanuit het hart van de rookmassa
aanzwelt, geeft de dolende zielen gelukkig
weer houvast.
Het protest, zo legt ze uil, is bedoeld om het
kunstbeleid van staatssecretaris Rick van
der Ploeg en het advies van de Raad van
Cultuur aan de kaak te stellen. De veertig
miljoen die de Tweede Kamer extra voor de
kunstensector heeft uitgetrokken, maakt
het leed er niet minder om De organisaties
eisen onder meer 175 miljoen gulden extra
voor de sector. „Een implodering van de de
mocratie", zo verwoordt Roosen de algeme
ne verontwaardiging over de plannen die
bedreigend zijn voor het voortbestaan van
aanwezige organisaties als Het Noord-Hol
lands Orkest, Orkater, de Hoofdstadoperet
te en Bewegingstheater Bewht. Ook het Ne
derlands Theater Instituut is de klos met
dertig procent minder subsidie. Het Thea
termuseum moet vanwege die korting per 1
januari sluiten, al kondigt directeur Dragan
Klaic aan in beroep te gaan. Nog boven de
uitlopers van de zwarte rookpluimen han
gen, uit een raam van de eerste verdieping,
acteurs Pierre Bokma, Kees Hulst, Peter
Blok en Paradiso-directeur Pierre Ballings.
Ook zij zijn opgetrommeld om hun zegje te
doen. „Van der Ploeg wil een grotere cultu
rele diversiteit. Maar waarvan? De kunsten
sector moet meer ondernemen Maar waar
mee?", vraagt Bokma zich af. Peter Blok
roept kunstenaars mee te doen aan een alge
mene staking die vermoedelijk 11 november
plaatsvindt.
Kekke snor
In het Theatermuseum wordt intussen de
expositie 'En hij ploegde voort' geopend die
er nog het hele weekeinde is te zien. Het is
een verzameling foto's, video's en artikelen
van en over de vermaledijde staatssecreta
ris. Bezoekers kunnen zijn foto's met behulp
van dikke zwarte stiften desgewenst aan
passen met een kekke snor. zwarte wratten
of een pijl door het hoofd. Intussen schalt
Van der Ploegs stem onafgebroken door de
zalen 'Luister, ik heb geen smaak'. GPD
door Paul Koopman
DEN HAAG - De Tweede Ka
mer moet premier Kok terug
fluiten voor zijn concessies in de
onderhandelingen over een
nieuw Europees verdrag. Kok
had nooit het voortbestaan van
een eigen Nederlandse verte
genwoordiger in de Europese
Commissie (het dagelijks be
stuur van de EU) ter discussie
mogen stellen, meent het CDA.
Politiek leider Jaap de Hoop
Scheffer vindt dat Kok zijn
boekje ver te buiten is gegaan
door al binnen twee weken van
een toezegging aan de Kamer
terug te komen.
Begin deze maand beloofde Kok
in de Kamer dat Nederland bij
de onderhandelingen over een
nieuw Europees verdrag, die
eind dit jaar in Nice worden af
gerond, zal vasthouden aan een
eigen Europees Commissaris.
Met name Frankrijk en Duits
land pleiten voor een kleinere,
meer slagvaardige commissie,
waarin niet alle lidstaten zijn
vertegenwoordigd. Als de EU
verder uitbreidt tot 27 lidstaten
kan immers moeilijk worden
volgehouden dat elk land een
afgevaardigde in het EU-be-
stuur heeft.
Rouleren
Afgelopen weekeinde blijkt
Kok echter tijdens een informe
le ontmoeting met zijn Europese
collega's in Biarritz te hebben
laten weten dat Nederland be
reid is een roulerend lidmaat
schap van de Europese Commis
sie te onderzoeken. Met zo'n
systeem krijgen lidstaten bij
toerbeurt een zetel in de com
missie. „Dat is onmogelijk te rij
men met het kabinetsbeleid tot
nu toe en met de toezeggingen
aan de Kamer", aldus De Hoop
Scheffer.
De CDA-leider vindt het ook
onbegrijpelijk dat Nederland
concessies deed terwijl de echte
onderhandelingen over een
nieuw verdrag nog moeten be
ginnen. „Kok geeft dit weg nog
voordat er met deuren wordt ge
smeten of glaswerk is gebro
ken", stelt De Hoop Scheffer
vast.
Misverstand
Ook PvdA-woordvoerder Frans
Timmermans wil opheldering
van Kok ,.Als klopt wat Kok
over Biarritz aan de Kamer
heeft geschreven, val t dat niet te
rijmen met wat is afgesproken:
het behoud van een eigen com
missaris", aldus Timmermans
Het Pvd A-Kamerlid neemt ech
ter aan dat er sprake is van een
misverstand. „Ik denk dat het
niet klopt. Nu al zo'n belangrijk
punt weggeven, dat kan ik ge
woon niet geloven
PvdA en CDA willen de premier
zo snel mogelijk in de Kamer ter
verantwoording roepen. D66
heeft minder problemen. Vol
gens een fractiewoordvoerder
heeft het kabinet een roulerend
lidmaatschap van de commissie
nooit categorisch afgewezen.
Maar in Nice zou het nog wel te
vroeg zijn voor zo'n radicale
stap. GPD
DEN HAAG - Zo'n dertig Ne
derlandse SFOR-officieren en
onderofficieren die dienen in
Bosnië, sturen hun onlangs ont
vangen NAVO-medaille terug
naar minister De Grave van De
fensie. Ook zullen ze in decem
ber de Nederlandse herinne
ringsmedaille weigeren.
De kaderleden doen dat omdat
ze vinden dat tien militairen
met een lagere rang niet zwaar
genoeg zijn gestraft voor een il
legaal nachtelijk cafébezoek
buiten de nieuwe Nederlandse
basis in het Bosnische Bugojno.
De straf die de tien militairen
van het eerste gemechaniseerd
bataljon kregen, was een maxi
male geldboete van 200 gulden
elk, een aantekening in het per
soneelsdossier en het niet toe
kennen van de herinneringsme
daille.
De tien werden begin oktober
betrapt toen zij 's ochtends te
rugkwamen van een bezoek aan
het plaatselijk uitgaansleven in
Bugojno. SFOR-militairen mo
gen niet zonder toestemming
'passagieren'.
De kaderleden hebben hun on
vrede gemotiveerd in een brief
aan minister De Grave. „De mi
nister acht de mate van bestraf
fing een aangelegenheid van
hun superieuren, evenals de ac
tie van de kaderleden", aldus
Defensie in een reactie. ANP