Olieprijs
omhoog
na geweld
PZC
Computerkoning Dell predikt
Internet, Internet en Internet
Opvolger Aibo moet echtere hond zijn
Hoge brandstofprijzen geen zegen meer voor Rusland
Autorijden op
aardgas overwint
kinderziektes
Gevolg onrust Israël
Nieuvv-Zeeland schiet plan Shell af
Omzet Duitse chemie stijgt
Vaticaan mag euromunten slaan
Amsterdam is pijpleiding kwijt
MKB tegen basisverzekering zorg
KPN knoeit met melden tarief cel
f/ls
T44
/CouLt oc ook O
/zdokix.
kühne en Dumeco verbreken band
door Maurice Wilbrink
DEN HAAG - Dc escalatie van
het geweld in het Midden-Oos
ten heeft de olieprijs weer opge
jaagd. Een vat Noordzee-olie
bereikte gisteren een prijs van
ruim 35 dollar op de oliemarkt
in Londen. De olie is daarmee
weer net zo duur als vorige
maand, toen de prijs het hoogste
niveau in tien jaar bereikte.
Enkele weken geleden begon de
prijs van een vat olie te dalen,
nadat de Amerikaanse regering
had besloten een deel van haar
strategische oliereserve op de
markt te brengen. De OPEC-
landen werden onderdruk gezet
om hun olieproductie verder op
te voeren, hoewel dit niet tot di
recte actie leidde. Men vreesde
dat de hoge olieprijs een bedrei
ging begon te vormen voor de
groei van de wereldeconomie.
Nadat de pnjs van een vat olie
even onder de dertig dollar zak-
WELLINGTON - I)e mededin
gingsautoriteiten in Nieuw-
Zeeland hebben voorlopig een
stokje gestoken voor de overna
me door Shell van de energietak
van het Fletcher-concern.
Ze lieten gisteren weten dat
vrijdag 13 oktober 2000
Shell bij de huidige overname
plannen een te dominante posi-
u.' kxijgi i.ii de productie iau
gas en vloeibaar gemaakt aard
gas (LPG), liet olieconcern liet
weten bijzonder teleurgesteld te
zijn en wil zo snel mogelijk over
leg met de autoriteiten.
Shell kondigde dinsdag aan sa
men met het Amerikaanse be
drijf Apache voor 1,63 miljard
(Amerikaanse) dollar, ongeveer
4.1 miljard, de energiedivisie
van Fletcher te willen kopen.
ANP
te, werden er de afgelopen da
gen weer prijsstijgingen geno
teerd. Die werden onder meer
gevoed door de vrees dat een
vroege inval van de winter in
Noord-Amerika tot extra vraag
naar olie zou leiden. De bloedige
gevechten tussen Palestijnen en
Israëlische troepen en de moge
lijke aanslag op een Ameri
kaans marineschip stuwden de
olieprijs-gisteren verderop.
Euro
De euro leverde gisteren flink in
en kwam op de Europese wissel
markten uit op 86,35 dollarcent
uit. Daarmee is de eenheids
munt opnieuw beland op het ni
veau waarbij de grote centrale
banken op 22 september beslo
ten tot een monetaire interven
tie. Dit ingrijpen viel toen sa
men met maatregelen om de
olieprijs te drukken. Een lage
euro en een hoge olieprijs zade
len de eurozone op met te veel
inflatie. GPD
Een w erknemer controleert een tank in de Jebel Ali raffinaderij in de Verenigde Arabische Emiraten.
foto Kamran Jebreili/AP
door Frank Hendrickx
MOSKOU - De Russische economie
boekt dit jaar de hoogste groeicijfers in
dertig jaar. Na de financiële crisis van
1998 hebben hoge olie- en gasprijzen
een miraculeus herstel teweeg ge
bracht. Er zijn echter twijfels over de
duurzaamheid. Het groeitempo neemt
dc laatste maanden zienderogen af.
Economen waarschuwen voor de 'Hol
landse ziekte': de oliedollars sussen het
land in slaap.
Goed nieuws uit Rusland. Andrej Illa-
rionov, economisch wonderkind en ad
viseur van president Poetin, somde
woensdag tijdens een persconferentie
routineus de zegeningen van een hoge
olieprijs op. De industriële productie is
in de eerste acht maanden van dit jaar
acht procent gegroeid. Het bruto natio
naal product is 7,5 procent gestegen en
het reële persoonlijke inkomen is in
Rusland maar liefst 8,9 procent hoger
dan vorig jaar. Het land dat in 1998 nog
failliet leek, zal dit jaar een handels
overschot van vijftig miljard dollar be
reiken De oliedollars stromen binnen.
Maar Illarionov is er niet gelukkig mee
,,Het kan binnenkort allemaal voorbij
zijn", verzuchtte hij. De jonge econoom
wees er op dat ieder kwartaal de groei
1,5 tot 2 procentpunt afneemt. ,,Als de
ze trend doorzet, dan kan de groei vol
gende zomer al gestopt zijn."
Illarionov staat niet alleen in zijn pessi
misme. Rusland wist uit de economi
sche malaise te ontsnappen dankzij de
hoge olieprijzen, maar ook dankzij de
lage roebel. In de herfst van het ramp
jaar 1998 verloor de roebel driekwart
van haar waarde. Het was een ramp
voor de kleine spaarders, maar een ze
gen voor de Russische producenten
Importeren was vanwege de hoge dol
lar niet meer aantrekkelijk en de goe
deren van eigen bodem raakten door de
lage productiekosten weer in zwang.
De Russische industrie was zowaar
'booming'. Op de lange termijn ziet het
er echter minder rooskleurig uit De
roebel wint weer aan kracht Sinds ja
nuari steeg de Russische munt tien pro-
et nt ten opzichte van de dollar en bijna
28 procent ten opzichte van de euro
Het is een ontwikkeling die recht
streeks het gevolg is van de hoge grond-
stofprijzen
De Russische exporteurs zijn verplicht
hun oliedollars om te wisselen in roe
bels en ondanks de talloze sluiproutes
gebeurt dit nu op grote schaal. De
vraag naar de roebels is daardoor
enorm, wat de munt onafgebroken doet
stijgen En zoals de lage roebel de indu
striële productie bevorderde, remt de
hoge roebel de groei nu weer af. Pro
ducten importeren uit het buitenland
wordt weer betaalbaar.
Hollandse ziekte
,,De huidige ontwikkeling kan voor
Rusland resulteren in de zogenoemde
Dutch disease", meent de voormalige
premier en econoom Jegor Gaidar De
'Hollandse ziekte' is bij economen een
begrip sinds de vondst van grote gas-
velden in de jaren zestig in Nederland
Deze leverden zoveel inkomsten op dat
men noodzakelijke economische her
vormingen in ons land te lang ging uit
stellen Tegelijk zorgde de gasexport
voor een steeds hardere gulden
In Rusland dreigt nu hetzelfde ..We
moeten deze ontwikkeling ten koste
van alles voorkomen", verklaarde
Gaidar enkele dagen geleden in een ra
dio-interview Zowel Gaidar als Illa
rionov zijn het erover eens dat alleen
economische hervormingen Rusland er
structureel bovenop kunnen helpen.
..Helaas is er de laatste tijd nagenoeg
niets gebeurd in deze richting", zei Illa
rionov teleurgesteld. GPD
DÜSSELDORF - De omzet van de chemische industrie in
Duitsland is over de eerste negen maanden van dit jaar geste
gen met 13,5 procent tot 159.6 miljard mark 180 miljard)
De voorzitter van de brancheorganisatie VCI. Boyer-topman
Manfred Schneider, verwacht over het hele jaar een toename
met ongeveer twaalf procent tot 213 miljard mark 240 mil
jard)
De groei van het productievolume zal boven de begin dit jaar
geraamde vier procent uitkomen ANP
BRUSSEL - Italië heeft de onderhandelingen met Vaticaan
stad en San Marino over het gebruik van de euro door de mi
nistaatjes afgerond
Italië werd m 1998 door de Europese Unie gemachtigd de on
derhandelingen te voeren. Volgens de overeenkomst mogen
de ministaatjes eigen euromunten slaan, maar geen bankbil
jetten drukken
Het Vaticaan is nog niet met een ontwerp voor de eigen munt
gekomen Frankrijk zou tegen een munt met een afbeelding
van de paus zijn. AP
AMSTERDAM - De gemeente Amsterdam is eindelijk af van
een 87 kilometer lange pijpleiding die al twintig jaar als een
molensteen om haar nek hangt Het college van burgemeester
en wethouders heeft met het energiebedrijf OKEP overeen
stemming bereikt over verkoop
Voorwaarde is echter dat OKEPeen contract met Shell krijgt
OKEP. waann de energiebedrijven Eneco. Nutsbedrijf West-
land en Energie Delfland zitten, wil de leiding gebruiken voor
transport van CO, (een afvalproduct van Shell) vanuit hel
Botlckgebied naar kassen in het Westlond Hier wordt de
kooldioxide gebruikt voor bemesting
Amsterdam besloot in 1965 de leiding aan te leggen tussen het
westelijk havengebied en de Nieuwe Waterweg bij Rotterdam
vooreen raffinaderij van Mobiloil die m 1982 sloot ANP
DEN HAAG - De werkgevers in het midden- en kleinbedrijf
(MKB) voelen niets voor de invoering van een verplichte ba
sisverzekenng tegen ziektekosten Voorzitter H de Boer wil
het bestaande zorgstelsel, bestaande uit ziekenfonds en par
ticuliere zorgverzekeringen, behouden
Aanpassingen zijn wel nodig, aldus de MKB-voorman Hij
denkt aan een eigen risico en meer concurrentie tussen zie
kenfondsen en bij de zorgaanbieders
De Boer beperkt met zijn uitlatingen in Het Flnanciecle Dag
blad de kans op eensgezindheid binnen de Sociaal-Economi
sche Raad
De SER (werknemers, werkgevers en Kroonleden) bereidt een
advies voordat volgende maand moet uitkomen Tbt voor kort
leek de SER te kiezen voor een basisverzekering, uitgevoerd
door particuliere verzekeraars ANP
DEN HAAG - De Reclame Code Commissie heeft tclecombe-
dnjf KPN in hoger beroep op de vingers getikt over onjuiste
tariefsvermelding Wie uit een telefooncel de Informatie
dienst 0900-8008 belt, ziet op het schermpje dat het 1,50
kost In werkelijkheid liggen de kosten echter op 2,50
Niets wijst er volgens de Reclame Code Commissie op dat de
foute lancfsmelding is aangepast KPN zegt dat het probleem
over een paar weken is opgelost Dan krijgen de mensen een
bandje te horen wat het werkelijk kost ANP
(Advertentie)
Gouda's Glorie sauzen
Kiet uit mayonaise, tomatenketchup,
curry, knoflooksaus of fritessaus.
Statube 7S0 ml.
Met Klantenkaart 2S9
Per bterf 1.92
-OVlSI
KQBMir
ROTTERDAM - Handelshuis
Kühne+Heitz en vleesprodu
cent Dumeco stoppen hun sa
menwerking in Dumeco Inter
national wegens verschil van
inzicht over het te voeren beleid.
Een en ander noopt Kühne
♦Heitz, internationaal groot
handelaar in diepgevroren
vleesproducten, tot een omzet-
en winstwaarschuwing van tus
sen de twaalf en twintig procent
voor het tweede halfjaar 2000.
Dumeco verwacht 'weinig tot
geen gevolgen' voor zijn be
drijfsvoering ANP
Michael Dell is een grootheid in
computerland. Sinds 1984 tim
mert de Amerikaan aan de weg
met de verkoop van computers
De winkel slaat hij al vanaf het
begin over. Dell verkoopt direct
aan bedrijven of particulieren.
Die bedrijfsstructuur stelde het
bedrijf in staat om Internet snel
leren beter als verkoopkanaal te
gebruiken. Midden volgend
jaar zijn we wereldmarktlei
der."
door Martijn Schuring
BREUKELEN - „We hebben het
simpelweg fout voorspeld." De
35-jarige Dell doet niet drama
tisch over de winstwaarschu
wing die zijn gelijknamige
bedrijf onlangs de wereld in
stuurde. Waarom zou hij ook?
De bijgestelde verwachting i.s
dat de verkoopgroei van Dell
over het totale jaar nog altijd 27
procent zal zijn. Iets minder dan
de eerder voorspelde dertig pro
cent. Wat betekent dat de 37.000
werknemers ƒ81 miljard heb
ben omgezet.
De dalende aandelenkoersen
doen hem ogenschijnlijk ook
niet zoveel. „Dell is kapitaal
krachtig genoeg. We hebben de
afgelopen jaren zelfs dertig pro
cent van onze aandelen terugge
kocht. Onze taak is een 'great
business' te bouwen."
Hij voorziet geen dip op de
markt voor pe s en aanverwante
producten ..Wc groeien nog al
tijd harder dan onze concurren
ten. De computermarkt in zijn
geheel doet het bovendien nog
steeds veel beter dan andere
sectoren", beweert hij tijdens
een korte ontmoeting op Uni
versiteit Nijenrode. waar hij
woensdag een spreekbeurt gaf
„Internet en de markt voor
draagbare computers zorgen
voor continuïteit De levenscy
clus van een computer is niet
korter geworden
Zelfs als de economie in z'n ge
heel in zou zakken, maakt Dell
zich geen zorgen: „Kijk naar de
voormalige Sovjet-Unie Toen
de economie wegzakte, bleven
de investeringen in informatie
technologie (IT) gewoon stijgen.
Zo belangrijk is IT
Michael Dell kan het weten Da
gelijks verkoopt zijn bedrijf
voor meer dan 100 miljoen via
de elektronische snelweg. Hij
zag als een van de eersten de mo
gelijkheden van het wereldwij
de web. Omdat hij nooit gebruik
heeft gemaakt van tussenperso-
Michael Dell
nen om pe's aan de man te bren
gen - dat vindt hij alleen maar
geld kosten - was de omme
zwaai naar e-business (inter
netverkoop) snel gemaakt
Grootste
Met trots bericht het bedrijf dat
het 'wereldwijd de grootste ver
koper op Internet' is. In de VS is
Dell al de nummer één als het
om computerverkoop gaat „En
midden volgend jaar zijn we we-
door Hester van Nunen
TOKIO - De opvolger van het populaire
rohothondje Aibo kan meer emoties to
nen en luistert beter naar de baas. Dat
heeft bedenker en producent Sony gis
terochtend tijdens de presentatie van
Aibo-2 in Tokio bekendgemaakt. Half
november bel reedt de nieuwe viervoe
ter de markt.
Aibo-2 moet nog meer op een echt huis
dier lijken dan zijn voorganger. Het ro
bot je kon al wandelen, kwispelen, ach
ter een bal aan rennen en reageren op
prikkels van buitenaf. Zo wordt Aibo
actiever naarmate hij meer aandacht
krijgt
Die eigenschappen zijn volgens Sony
verder verbeterd. Aibo-2 is bovendien
uitgerust met een aantal nieuwe truc
jes Het beest luistert voortaan naar zijn
eigen naam en herkent eenvoudige
woorden Dat het geen gewone hond is.
blijkt wel uit Aibo's kunstje om op com
mando foto's te nemen De baas kun op
rijn of haar eomputerbeeldscherm zien
wat het blikveld van de trouwe kame
raad is Aibo. een naam die in het Ja
pans 'partner' betekent, kwam in juni
vorig jaar op de marktDe eerste oplage
van drieduizend puppy's was in twintig
minuten via Internet uitverkocht Dit
keer, zo belooft Sony. zullen 'alle klan
ten die Aibo-2 bestellen er eentje krij
gen'. Het beest kost 1500 euro (ongeveer
3300)
Na hel succes van de eerste Aibo heb
ben de concurrenten in Japan niet stil
gezeten In april lanceerde computer-
spellenfabrikant Sega Poo-Chi Dit
beest onderscheidt zich van soortge
noot Aibo doordat zijn ogen in de vorm
van hartjes oplichten wanneer hij te
vreden is
Binnenkort maakt 'Dog Com' zijn de
buut Deze viervoeter van het bedrijf
Tomy kan blaffen en Japans praten
Kattenliefhebbers komen eveneens aan
hun trekken Tama', de robotpoes van
het bedrijf Omron, ziet volgende
maand het daglicht
Tama zal echter geduchte concurrentie
krijgen van de robotkat van speelgoed
gigant Bandai, die later dit jaar ver
schijnt. GPD
De nieuwe generatie Aibo's.
foto Katsumi Kasahara. AP
reldmarktleider". zegt hij stoer.
De Amerikaan is niet bang dat
concurrenten zijn internethan
del en de directe verkoop in de
weg staan. „Dat vroegen ze me
acht jaar geleden ook al De ge
schiedenis heeft geleerd dat ze
niet veel van directe verkoop
bakken. Hun kosten zijn nog
steeds twee keer zo hoog uls de
onze."
Ook voor concurrerende pro
ducten is Michael Dell niet
bevreesd WAP. Internet per
mobiele telefoon, ts 'geen con
current voor de computer'. De
vuistgrote palmcomputers
evenmin. 'De inhoud van Inter
net wordt mooier en rijker.
Denkt u nu «>cht dat mensen die
inhoud willen beleven op een
schermpje van die grootte?', zei
hij onlangs nog. Ook voor inter
actieve televisie ziet hij geen
grote rol weggelegd ..Dat is
hoogstens een bijproduct, geen
vervanging van de traditionele
computer", zegt hij zelfbewust
Toch verkoopt Dell naast perso
nal computers (jxr's) tegenwoor
dig ook servers, computers die
het Internet op gang houden
Dat onderdeel van het bedrijf
groeit jaarlijks met zestig pro
eent Ook richt de onderneming
zich op internetdiensten en ap
paratuur voor het opslaan van
gegevens (storage) Alleen pe's
kunnen niet voor de groei zor
gen die Dell gewend is „Van
daar dat we ons nu ook storten
op de infrastructuur van het In
ternet."*
kansen
Het gaat om apparatuur die als
het even kan ook via datzelfde
Internet verkocht wordt Dell
gelooft heilig in de mogelijkhe
den die het web te bieden heeft
en begrijpt niet dat een hoop
traditionele bedrijven de kan
sen niet zien ..Als ze al on line
verkopen, dan doen ze mets aan
de doelmatigheid van de ver
kooporganisatie Ze zien Inter
net teveel als een aparte afde
ling van een bednjf Als een van
de vele verkoopmogelijkheden
Dat is de grote fout Je moet de
hele onderneming opnieuw te
gen het licht houden en mter-
nctgericht maken."
Sceptisch tegenover het bewie
rookte Internet staan, vindt
Dell 'gevaarlijk' voor een on
derneming. „Het is een funda
mentele verandering waarmee
iedereen iets moet doen Je moet
het een beetje als elektriciteit
zien. Daar kan ook geen bednjf
meer ronder." GPD
door Janneke Willemsa
HAARLEM - Busmaat
schappij Connexxion deed
vorige maand haar laatste op
aardgas rijdende bus van de
hand. Energiebedrijf Remu
gooit zijn aitrdgaspomp in de
verkoop. Terwijl ook ener
gieleverancier Ntion niks
meer ziet in aardgas om op te
rijden, schakelt de gemeente
Haarlem juist geheel over op
die brandstof
Alle vuilniswagens, vracht
wagens en busjes van de ge
meentelijke diensten zullen
geleidelijk worden vervan
gen door op aurdgas rijdende
modellen. Gok het volledige
wagenpark van het Zuid-
Hollandse energiebedrijf
Eneco gaat over op de scho
nere. stillere en stankvnje
brandstof
Wetend dat aardolie over
veertig tot vijftig jaar op
raakt, zoeken autofabrikan
ten naar alternatieven
Schone auto's op waterstof,
methanol en elektriciteit zijn
in ontwikkeling. Het zal ech
ter nog even duren voor ie
dereen ook echt in zo n scho
ne auto Jcan rijden
„Aardgas is de brug tussen de
oude en nieuwe brandstof
fen". zegt Henk Verbeek,
voorzitter van de Nederland
se afdeling van de European
Natural Gas Vehicle Associ
ation (Engva). Dc leden - gas-
producenten. autofabrikan
ten en 'vlooteigenaren' als
transportbedrijven - probe
ren het rijden op aardgas te
bevorderen ..Het levert min
der schadelijke stoffen op als
diesel, benzine of LPG. het is
reukloos en een aardgasauto
maakt veel minder lawaai.
En. niet onbelangrijk, het ts
veel goedkoper"
Dc consument valt er nog
niet voor. Peter Comman
deur uit Beverwijk, een van
de twee autodealers in Ne
derland die aardgaswagens
verkoopt, heeft nog maar ëën
op aardgas lopende Multipla
van Fiat verkocht Neder
land loopt flink achter In Ar
gentinië stijgt het aantal au
to's op aardgas elke maand
met vierduizend Elke derde
bus die in Frankrijk van de
band rolt. loopt op aardgas
In Duitsland zijn in een jaar
honderd aardgas-tanksta
tions gebouwd
Verbeek vindt dat Nederland
de perfecte omstandigheden
heeft voor uurdgasauto's.
„De gasbel bij Slochleren is
vlakbij en we hebben een
enorme infrastructuur elk
huishouden is aangesloten
op gas." De aardgasauto had
echter concurrentie van
LPG, dat hier al jaren geac
cepteerd is Verbeek Veel
mensen halen die twee door
elkaar, maar LPG is vloei
baar en gemaakt van petrole
um."
Proefprojecten zijn telkens
mislukt Vorige maand stop
te Connexxion een proef met
tien aardgasbussen m
Utrecht Het aantal storin
gen lag veel hoger dan bij
dieselbussen Bovendien
konden de bussen niet ge
noeg brandstof meenemen
voor langere trajecten en
duurde het tanken aanvan
kelijk twee uur. Later werd
dat twintig minuten, maar
het bleef to lang
Proeven met vuilniswagens
m Groningen, Velsen en
Haarlem hadden te kampen
met dezelfde problemen
Verbeek, destijds directeur
van het gasbedrijf in Velsen.
begeleidde beide projecten.
Toen het gasbedrijf in han
den kwam van Nuon. besloot
dat uit het aardgasproject te
slapjjcn Verbeek „Dat be
sluit is gebaseerd op oude re
sultaten. we rijn nu zoveel
verder"
Verbeteringen
Hij somt de verbeteringen
op ..De in de projecten ge
bruikte voertuigen waren
omgebouwde diesels Dat
vrroorzaakte veel manke
menten. Voor het project in
Haarlem kopen we alleen
nog vrachtwagens, die kant
en-klaar als aardgas wagen
van de fabriek komen Ook
het afstandsprobleem ss op
gelost. door kunslstoftanks
te gebruiken ..Die zijn lich
ter, waardoor ze groter ge
maakt kunnen worden en
meer brandstof kunnen mee
nemen." En een twintig mi
nuten durende tankbeurt is
allang achterhaald. Een
pomp nieuwe stijl binnen een
paar minuten een hele
vrachtwagen vol gas. GPD