Xingjian ook in
China onbekend
m
m
PZC
Trafalgar Square doet duiven in de ban
Tl
0
Verbannen schrijver wint Nobelprijs
recept
Heer Bommel en de Trullenhoedster
puzzel
4
f
r
Casper Hobbes
D
A
L
G
U
A
M
T
A
O
htrui fas toC-
het weer
vrijdag 13 oktober 2000
van onze redactie buitenland
Wie naar de boekhandel
snelt voor een vertaling in
het Nederlands van een boek
van de kersverse Nobelprijs
winnaar Clan Xingjian. krijgt
zeer waarschijnlijk nul op het
rekest.
In drie grote boekhandels.
I'aagman in Den Haag, Donner
in Rotterdam en Athenaeum in
Amsterdam, zochten medewer
kers na verzoek om de spelling
van de naam van de 60-jarige
Chinese laureaat gisteren tever
geefs in de (elektronische)
schappen. Ken enkeling vond
een Engelstalig werk
Ballingschap
De in ballingschap levende au
teur is duidelijk met uitgekozen
om zijn wereldwijde populari
teit China-kenner en -publicist
Willem van Kemenade, die
twintig jaar lang m China
woonde en er ook nu weer ver
keert. heeft ook nooit van de
man gehoord. Hij wijt dit aan
het verbod in China op Gao
Xingjians werk Volgens Van
Kemenade. overigens geen lite
ratuurspecialist. is de auteur in
zijn vaderland zeker niet in bre
de kring bekend
Van Kemenade wijst erop dat de
Chinezen de toekenning van de
Nobelprijzen voor de vrede en
de literatuur elk jaar weer met
zorg tegemoet zien, omdat ze
bang zijn dat er dissidenten in
de prijzen vallen. Ook de heilig
verklaring door het Vaticaan
van 120 in China actieve en ver
moorde missionarissen, viel er
slecht. ..Dat zagen ze echt als
een steek in de rug Ik verwacht
nu iets soortgelijks, al is de No
belprijs voor de literatuur na
tuurlijk minder explosief dan
die voor de vrede."
Xingjian woont in Parijs en
heeft het Franse staatsburger
schap aangenomen De auteur
zei in een eerste reactie 'verrast'
te zijn Hij rekende zichzelf niet
tot de favorieten voor de prijs.
Naast schrijven houdt Xingjian
zich ook bezig met vertalen, the
ater. regisseren, schilderen en
recenseren
Het Nobelcomité noemt het
oeuvre van Xingjian van uni
versele waarde 'De bittere in
zichten en taalkundige vernuf
tigheid effenden nieuwe paden
vixir roman en drama in het Chi
nees.'
Bankbediende
Gao Xingjian werd 4 januari
1940 in Ganzhou in de provincie
Jiangxi in Oost-China geboren
als zoon van een bankbediende
en een toneelspeelster Hij stu
deerde Frans aan het Instituut
voor Vreemde T^len in Peking
Tijdens de Culturele Revolutie
1966-1976) werd hij verbannen
naar «-en kamp en moest hij een
tas vol manuscripten verbran
den Pasin 1979 w erd zijn eerste
werk gepubliceerd. Tussen 1980
en 1987 verschenen vier boeken
van zijn hand en een aantal no
velles. essays en drama's.
Zijn doorbraak kwam met het
absurdistische stuk 'Het bus
station'. dat in het Volkstheater
van Peking werd opgevoerd.
Een hoge partijfunctionaris
veroordeelde net werk later als
'geestelijke verontreiniging'.
Verbod
In China werd in 1986 'De ande
re oever' verboden Sindsdien is
er geen drama meer van Xingji
an opgevoerd in zijn vaderland
Een jaar later verliet Xingjian
het land en in 1988 vestigde hij
zich als politiek vluchteling in
Frankrijk.
Een jaar later, na het neerslaan
van de protesten op het Plein
van de Hemelse Vrede, trad hij
uit de Communistische Partij
Na een toneelstuk over de op
stand verklaarden de Chinese
autoriteiten hem tot persona
non grata en verboden zij zijn
werk
Aan de Nobelprijs is een bedrag
verbonden van ongeveer 2,5
miljoen gulden ANP/DPA
Gao Xingjian draagt voor uit eigen werk in zijn huis in Kagnolet, een voorstad van Parijs.
foto Michel Lipchitz/AP
door Harm Harkema
Minstens zo beroemd als de
honden van Ibi/a en de rat
ten van Hameien zijn de duiven
van Trafalgar Square. Hon
derdduizenden toeristen zijn er
in de loop der decennia op de fo
to gezet met een handvol graan
en een of meer duiven op de arm.
Met recht kan Trafalgar Square
de moeder van alle duivenplei-
nen worden genoemd. Maar hoe
lang nog?
Een puur weken geleden zei de
nieuwbakken burgemeester
van Londen. Ken Livingstone,
over Trafalgar Square zei hij
..Ik wil een plek zien die toegan
kelijk is voor iedereen, ik wil er
een gemeenschappelijke ruimte
creeren die veilig en schoon is."
Daarmee was de aanval op de
duiven geopend, want zoals ie
dere grotestadsbewoner weet
zijn deze beesten hinderlijk en
vies Niet voor niets worden ze
ook wol vliegende ratten ge
noemd
In het kielzog van Livingstone
verklaarden diens voorlichters
volgaarne dat stadsduiven ziek
tes op mensen overdragen als
Hans Beltarman
griep, hersenvliesontsteking,
pa ra tyfus, toxoplasmose, long
infecties. tbc en de ziekte van
Lyme Ook wezen ze erop dat
niet minder dan dertig-tot veer
tigduizend duiven Trafalgar
Square als hun hangplek be
schouwen Het opruimen van
alle poep kost jaarlijks bijna
vier ton
Dat het voor duiven altijd goed
toeven is geweest op Trafalgar
Square is mede te danken aan de
familie Raynci uit het Zuid-
Londensc Peckham Vlak na de
Tweede Wereldoorlog kreeg
Bert Rayner een vergunning
voor de verkoop van duivenvoer
op het plein. Die vergunning
ging een aantal jaren terug over
op zoon Bernard, die er tot vori
ge week een goede boterham
verdiende met de verkoop van
bekertjes graan dertig pence
per stuk (ruim één gulden)
Bernard hoopte te zijner tijd
zijn broodwinning te kunnen
overdagen op zijn zoon. maar
helaas. Dat mag niet zo zijn. Op
30 september liep Rayners ver
gunning af en burgemeester Li
vingstone weigerde die te ver
nieuwen. Op 1 oktober werd
Rayner dan ook door dne potige
opsporingsambtenaren ge
maand de verkoop te staken op
straffe van een boete van 3600
Onder protest koos Rayner
voorlopig eieren voor zijn geld
„Ziektes"' Mijn vader heeft tot
na zijn tachtigste verjaardag op
Trafalgar Square tussen de dui
ven gestaan en was nooit ziek."
Fanatieke dierenbeschermings
organisaties beschuldigden Li
vingstone van een 'cynische
massamoord' op onschuldige
duiven. Zij steunen Rayner - die
nu gedwongen thuiszit - in een
rechtszaak om zijn vergunning
terug te krijgen Livingstone
laste gisteren een bezoek aan
Trafalgar Sguare af. na dreige
menten van dierenbeschermers
dat ze er een bak duivenpoep
over hem uit zouden storten.
En de duiven van Trafalgar
Square zelf? Velen zoeken hun
geluk al ergens anders in de stad
nu Rayner er zijn graan niet
meer verkoopt en stadswachten
toeristen er op wijzen dat voe
deren er nu verboden is. GPD
Gebakken champignons
De gobakken champignons kun
nun als een bijgerecht bi| gebak
ken of geroosterd vlees, wild of ge
vogelte worden gegeven Ook bij
gebakken vit kunnen de champig
nons worden opgediend Hot kan in
dat laatste geval wenselijk zijn om
het gerookte spek achterwege te la
ten Niet iedereen net de combine
tie van rookspek en vit ntten
Gebakken champignons kunnen,
op tneetjes (ontkortt) geroosterd
brood, als een voorgerecht gegu
ven worden
Uitgespreid op een platte omelet
dm daarna wordt opgerold en in
twee of drie gelijke stukken wordt
gesneden, is hot een uitstekend
brunch of lunchgerecht
Bijgerecht voor 4 personen
500 600 grem kleine champig
nons. schoongemaakt, in vieren
gesneden zout. witte peper uit de
molen. 1 theel limoen of citroen
sap. 60 gram boter. 75 100 gram
gerookt spek. in blokjes of smalle
reepies gesneden. 2 eetl gesnip
per de sjalotjes 1 eetl fijngehakte
peterselie. 1 eetl fijngesneden ker-
velblaadjes eventueel bieslooks-
prieten voor de garnering
Verhit oen pen (een wok is ideaal)
Laat de boter heet worden. Wacht
tot het schuim van de boter groten
deels is weggetrokken. Voeg. onder
voortdurend omscheppen. de
champignons, bi) gedeelten toe
Strooi or wat /out en peper over en
sprenkel limoen of citroensap er
over Schep daarna sjaloties an
spekblokjes of reepjes ordoor Laat
alles dan nog 5 minuten, onder
voortdurend roeren en omschep
pen.bakken
Presentatie doe de paddestoelen
over in een voorverwarmde schaal.
Strooi peterselie en rozeman/n er
over. Schik er eventueel bioslooks-
prieton als ganenng bi/ Schep het
gerecht aan tafel nog enkele malen
voorzichtig om Erg lekker bi/ een
geroosterd kalfs of lamsoestert/e.
Geef er stokbrood, kruidenboter en
eventueel een tomatensalade met
zwarte oh/ven bi
Toonder Studio's
mulei
IkWf
V
afgemat
1'aT
WOOfd
tag**
vochl
3
l
«•ra.
aan»
Wind
V
L
kolf
s
l
1
2
1 2 3 4 5 8
lllli
Met eel moeite w us de herderin erin gezaligd om de kudde van heer
Bommels tors te verdrijven. I)e beklagenswaardige bleef enkele
ogenblikken versuft liggen, doch toen hij zag aan wie hij zijn red
ding te danken had. herstelde hij zich snel.
'Bah" riep hij uit. 'Wat blijft er op zo'n manier van een Bommel
over? Ik ben blij. dat mijn goede vader dit niet hoeft mee te maken!
'Ollie. jongen." xei hij altijd, "een heer moet zorgen dat hij een heer
blijft, vooral als er dames bij zijn!'"
Met deze woorden sprong hij overeind en begon driftig de overblijf
selen van de jurk te verwijderen. Dat nam niet veel tijd en op het mo
ment dat het meisje de laatste traliën verdreven had. kon hij haar
waardig tegemoet treden.
'Heb dank. mejuffrouw', zo sprak hij. terw ijl hij met een lichte hui-
ging zijn strohoed afnam. 'U was juist op tijd. Ik had niet veel langer
HET 15 ALLE/TAAL^
EEN HI5VER5T AND:
EEN ONSCHULDIG
FOUTJEIK
KAN MET
UITLEG
GEN!
NOU HOET JE GOED LUIS
TEREN. CASPER ROSALIE
BUITENSLUITEN LiAS NIET
ALLEEN CiMlUt HAAR 00K
OtMARUTK AL5 ER IETS
flET JE GEBEURT, Of ER 15
BRAND, DAN ZOU ZE JE NIET
KUNNEN HELPEN
LU
In dit diagram is aan woord van
12 letters verstopt Hot is te vin
den door, beginnend bij hat
vakje met de stip, telken* een
vnk|o naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te versprin
gen Elke letter wordt een keer
gabruikt Hoe luidt het /oek
woord?
Horizontaal:
1. In dit café staat een paard (5):
3. Nog niets verschoten in de/e
vorm (51. 4. Waardeloos voor
een gebruiker (4). 7. Wat droog
stoppels missen (5). 10. Je ogen
glanzen bi| hol boodschappen
doen! (9). 11. Aandeelhouders
hebben meer vruchten (8).
Verticaal:
1. Primitieve studieruimte? (7),
2. In Amerika wordt het meisie
gestopt (51, 6. Vlezige Europeaan
van Shakespeare l6i 6. Boeien
met geld l6l 8. Vroeger deel van
Frankrijk, nu in do Verenigde
Staten (5 9. Gebieden van kapi
talisten (5)
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL
1 Lame, 4 neut. 7 il; 8 ski; 10 te 13 daarnaast. 16. na
17 ra. 18 rits. 19 adat; 20. me. 22 tl; 23 kolenboer. 25
el, 27. nul; 29 as; 30. recu; 31. part.
VERTICAAL
1 Lied; 2 al. 3. es 4 ni; 5. ut. 6 test; 9 kink, 11 gaatels.
12 aardtor. 14 animo. 15 Saaie; 21. sneu; 23. koer; 24.
rust; 26 Ie, 27. nu, 28 lp. 29 ar.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 6. Potvissen. 6. baarbaten 7. «leergang;
8. weidragon
Verticaal: 1. Bokaalbas 2. overhelde 3. ijsgangmat. 4.
bekernbom.
Na het onstuimige weer van eerder Door MauritsGeut»
de/e week volgen nu een paar dagen
met betrekkelijk rustig najaarsweer. De zon schijnt regelmatig en
het is overwegend droog. De temperaturen liggen daarbij met
maxima rond 14 graden op een normaal niveau voor midden okto
ber. Vandaag is dit weerbeeld nog niet helemaal op on/e regio van
toepassing, want er komen nog buien voor. Veel zijn dat er naar
verwachting niet: de meeste en zwaarste buien bevinden zich op
de Noordzee. In de loop van de dag ruimt de wind van zuid naar
zuidwest en daarmee kunnen de buien iets verder het land op ko
men. Erg ver komen ze echter niet, want om actief te blijven heb
ben ze zonnewarmte nodig en die valt in de tweede helft van de
middag snel weg. In onze regio vallen dus verspreid een paar bui
en. Voor de zon is in het algemeen geen uitbundige rol weggelegd,
want er zijn de nodige wolkenvelden aanwezig. Er waait een mal:
ge wind uit zuid tot zuidwest. Dat is kracht 3 op land. kracht 4 op h«
water Zaterdag zijn de buien
uit onze provincie verdwe
nen en zijn er zonnige perio
den. Er is ook niet veel wind
meer: deze is zwak tot matig
uit het zuidwesten. De daar
op volgende nacht is het hel
der met weinig wind en niet
ver uit de kust kan het daar
door vrij koud worden met
minima rond 8 graden. Daar
bij kunnen mistbanken ont
staan. Zondag kan het nog
iets zonniger worden en ook
dan is het droog. Wie dan het
water op wil mag rekenen op
een matige noordooster,
kracht 3 of 4. Maandag is er
minder zon en vallen er een
paar buien. Dinsdag keert het
rustige najaarsweer terug.
Vooruitzichten
zaterdag
zondag
maandag
weer
*4
«dt
dfc
max.
14°
14°
14°
min.
9°
8
11°
wind
ZW 3
03
ZO 4
14°
9°
ZO 4
Zon
vrijdag
onder 18.56
zaterdag
op 8.08
Maan
vrijdag
onder 7.39
zaterdag
op 19 45
Nautisch bericht
Er waait oen matige zuidwestenwind, 3 tot 4 Beaufort. Het zicht is
goed. De tempert tuur van het kustwater bedraagt 15 graden. Er is
een geringe kansop onweer, de kans op mist is nihil.
Waterstanden
weerstand kunnen bieden aan deze verscheurende monsters. On
danks mijn reuzenkrachten...'
'Ze zijn niet verscheurend', zei de herderin. 'Ze grazen maar een
beetje.'
'O!' hernam heer Ollie. enigszins uit het veld geslagen. 'Hm. zo. Nu.
ik bedoel, ik hoop. dat het opblazen van het poortje geen ongemak
voor u betekent!'
'Dat poortje was onze enige bescherming', zei het meisje droevig.
'Nu het weg is. kunnen we hier niet blijven. En wat moeten we be
ginnen. totdat de vcew agen komt" We hebben geen onderdak meer!
'Hm', mompelde heer Bommel. 'Die poort gaf anders niet veel on
derdak. als u begrijpt wat ik bedoel. Maar geen nood. de kudde kan
zolang in slot Bommelstein. Joost is er toch niet. En het was niet
mijn bedoeling om u te ontrieven!'
VRUOAG
Hoog
water
Laag
water
VM 13 OKTOBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
02 49
253
15.02
246
09.06
177
21.28
201
Terneuzen
03.09
278
15.23
272
09.32
187
21.58
21S
Bath
04.09
322
1626
313
10 36
213
23.03
241
Roompot Buiten
02.35
195
14.47
186
08.50
120
21.05
149
Zierikzee
04.30
182
16.40
171
10.15
120
22 40
Ml
Stellendam Buiten
02 58
192
15.14
178
08.49
067
21 05
095
Wemeldinge
04.30
206
16.40
197
10.25
137
22.45
163
Krammers). West
04.46
199
17.01
179
10 26
125
22.45
152
Hanswee rt
03.46
288
15.55
281
09.56
204
22.23
233
ZATERDAG
Hoog
water
Laag
water
14 OKTOBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
03.22
266
15.36
259
09.38
186
22 06
214
Terneuzen
03.43
291
15.56
286
10.11
196
22 36
224
Bath
04.43
335
16 59
325
11.16
219
23.43
246
Roompot Buiten
03.06
207
15.22
198
09.19
126
21.45
153
Zierikzee
05.10
187
17.20
175
10.50
123
23.15
148
Stellendam Buiten
03.34
205
15.51
191
09.26
070
21.42
099
Wemeldinge
05.05
213
17.20
204
10.55
140
23.20
165
Krammersl West
05.36
196
17.46
181
11.00
127
23.20
153
Hanswee rt
04.16
298
16.26
290
10.35
212
23.03
239
door Bill Watterson
Europa: Warme Balkan
E r zijn nog steeds grote verschillen tussen West en Oost Europa Dt
overgangszone ligt sterk noord zuid georienteerd van Lapland via dé
Alpen naar Algerije Hierlangs houdt zich veel bewolking op met in
het noorden continu rogen en in het zuiden actiove buien Een lage
drukgebied ip de Noordzee houdt boven de Britse eilanden een
noordwestelijke stroming in stand die heldere lucht aanvoert met
wolkenvelden en enkele bu.en Sommige gebieden houden het ech
ter droog met mooie opklaringen. De temperaturen liggen er tussan
lOen 14 graden In Frankrijk vallen de buien vooral in de westelijke
kustgebieden In het binnenland zijn wolkenvelden Ookmdeoosto
li|ke departementen <s het regenachtig De temperatuur i.gt rond 15
graden Op het Iberisch schiereiland is het met uitzondering van de
natte noordkust vrij zonnig De temperaturen varieren er van 15 gra
den in het noorden en op de hoogvlaktes tot 22 graden aan de Cos
ta s Ook .n Noordwest Afrika is het tot rond of plaatselijk onder de 20
graden afgekoeld. Aan de oostzijde van de frontale zone wordt met
een stevige zuidelijke stroming droge en hete Saharalucht over ft**
en de Balkan gevoerd Het is er droog en vn) zonnig
'xtO X//VQJ/A/V
Zeeland: Rustig herfstweer
