Van der Laan is
beest in het veld
Van De Meeuwen tot in Maracana
Paralympics
PZC
Jan Jansen komt
een puntje tekort
Fred Hendrikse gaat
met tennisploeg voor
de gouden medaille
Paralympisch team
vaart wel bij succes
olympische ploeg
Kangoeroe steelt jack
Vijfde Paralympics rolstoelbaskethalster
van onze sportredactie
SYDNEY - Van woensdag 18
tol en met znndug 29 oktober
vinden in Sydney de Para
lympics plaats. Zo'n vierdui
zend gehandicapte sporters
uit 125 landen strijden op
achttien onderdelen om de
gouden medailles.
j Nederland vaardigt 104 atle
ten af. onder wie twee Zeeu
wen voetballer Micha Janse
uit Zoutelande en basketbal
ster Guda van der I*aan uit
Goes. De nationale ploeg be
staat verder uit 48 begelei
ders )nder hen tenniscoach
Fred Hendnkse uit Koude
kerk? De Paralympics zijn
op Internet te volgen via de
officiële site van de organisa
tie (www Olympics com) of
de site van de Nebas, de Ne
derlandse bond voor aange
past sporten www. paralym
pics.nl)-
door Arjan Smilde
YERSEKE - Over de Paralym
pics hoef je rolstoelbasketbal-
vter Guda van der Laan uit Yer-
s«ke niets meer te vertellen.
Vanaf 1984 was ze van de partij
en af»»s heeft ze meegemaakt.
Van de cultuurschok in het
Zuid-Knr«aanse Seoul tot de
chaos vier jaar geleden in Atlan
ta. Haar vijfde deelname aan de
()l\ mpische Speltn \<>or gehan
dicapte sporters moet het laat
ste kunstje worden voor de 42-
jarige Van der Laan.
Terwijl het grootste gedeelte
van de Nederlandse afvaardi
ging ruim van tevoren is ver
trokken naar een trainings
kamp in Australië, wachtten de
vrouwen en mannen rolstoel
basketballers tot gistermorgen
met hun reis naar Sydney. De er
varing heeft de ploeg geleerd
dat er betere trainingsmogelijk
heden in Nederland zijn dan
Down Under'
Bovendien keek Guda van der
Laan erg op tegen het trainings
kamp in het Australische Can
berra ,,Ik wil daar voor geen
goud zitten. Twee jaar geleden
zijn we daar geweest, maar het
was net een strafkamp. Het lijkt
op Papendal maar dan tien keer
zo groot en het is in de middle-
of-nowhere, vreselijk afgezon
derd. Je moet je houden aan
strenge regels en alles wordt
voor je bepaald. Mooi dat ik
daar wegblijf."
Punten
Rolstoel basketbal lijkt in veel
opzichten op het basketbal dat
valide sporters spelen. Dezelfde
spelregels en ook de basket
hangt op dezelfde hoogte Al
leen de teamsamenstelling
werkt anders. Niet de sterkste
spelers van een ploeg staan in
het veld, maar een team moet
aan een bepaald aantal punten
voldoen. De ernst van een han
dicap bepaalt het puntenaantal.
Iemand van wie een been is ge
amputeerd maar die voor de rest
zijn lichaam kan gebruiken.
heeft vier punten ..Zelf ben ik
een'twee' Doormijn dwarslae
sie kan ik niets onder mijn mid
del bewegen Als team moet je in
totaal veertien punten opstel
len. waarbij het draait om de
'twee'. Om die speler, in dit ge
val om mij. wordt een team op
gebouwd Het probleem in
Nederland is dat ik de enige
speelster ben met twee punten.
Daarom hebben ze mij alsnog
opgeroepen voor Sydney
Na de Paralympics van Atlanta
in 1996 had Van der Laan beslo
ten een punt te zetten achter
haar interlandcarrière Haar
maatschappelijke loopbaan gaf
zede voorkeuren fysiek werd de
sport ook een te grote belasting
Toch begon het eind 1997 weer
te kriebelen toen ze werd ge
vraagd om mee te doen aan het
Europees kampioenschap. ..Ik
ben een sportbeest dus was het
e-n uitdaging voor mij Boven
dien was ik nog altijd de enige
'twee' van Nederland. Daar
moet je niet al te trots op te zijn,
want ik ben inmiddels wel 42 en
een verjonging is dus wense
lijk."
Het is sovrieso een wonder dat
Nederland met de beste teams
van de wereld mee kan komen,
want de bondscoach heeft voor
de twaalf plaatsen in het team
slechts keuze uit vijftien vrou
wen. „Dat staat niet in verhou
ding met bijvoorbeeld Canada.
Daar zijn meer dan achttien
honderd rolstoelbasketbalsters.
Ik spreek dan ook nooit van een
nationale selectie: het is gewoon
een bijeengeraapt zootje.'
De spelverdeelster van het Ne
derlandse team ziet de komende
Spelen toch met vertrouwen te
gemoet. ..We hebben een ploeg
van harde werkers, waarin geen
echte uitblinkers zijn In 1996
steunde het team op drie spe
lers, maar nu zijn we collectief
heel sterk. En daarom trekt een
teamsport mij zo. Je bereikt iets
met z'n allen. Bovendien kan ik
iemand eens flink uitschelden
als er iets fout gaat. In het veld
ben ik echt een beest, ik laat
merken dat ik in het veld aan
wezig ben Van der Laan is
geen type dat het gedrang onder
de basket opzoekt. Met haar
handicap heeft ze daar niets te
zoeken Alleen spelers met een
minimale handicap zijn fysiek
in staat om de duels aan te gaan.
Als spelverdeelster is Van der
Laan het rustpunt voor het
team. Met haar inzicht en haar
goede pass speelt ze een belang
rijke rol
Ongeluk
Sinds haar revalidatie van een
brommerongeluk in 1977 is Gu
da van der Laan actief in de ge
handicaptensport. Met haar
korfbalachtergrond maakte ze
snel een debuut in het nationale
rolstoelbasketbalteam, waar ze
nu al 21 jaar voor uitkomt Met
de ploeg maakte ze maar liefst
vier Paralympics mee. waarvan
Atlanta met een zilveren me
daille en winst op het gastland
Amerika sportief gezien het
hoogtepunt was
Organisatorisch was het in de
Verenigde Staten echter een
ramp. De deelnemers aan de Pa
ralympics zaten in hetzelfde
olympisch dorp als de valide
sporters, maar alles was al afge
broken. Er was geen eten meer
in de eetzaal, de computers en
telefoons waren weggehaald en
simpele dingen als dekens wa
ren niet aanwezig.
..Heel apart waren de Spelen
van 1988 in Korea. Als gehandi
capte word je daar als derde
rangs burger beschouwd Ze ge
loven daar dat je invalide bent
geworden, omdat je een misluk
keling was in je vorige leven.
Het was echt een enorme cul
tuurschok om dat mee te maken.
We mochten zelfs niet in bepaal
de warenhuizen en taxi's."
Van der Laan offert veel op voor
haar sport. In het dagelijks le
ven is Van der Laan arbeidskun
dige en moet ze mensen keuren
op arbeidsgeschiktheid. Van
wege tijdgebrek is ze met com
petitiebasketbal gestopt, maar
naast haar veertigurige werk
week traint ze ieder weekeinde
met de nationale selectie.
Guda van der Laan: ..Ik spreek nooit van een nationale selectie: het is gewoon een bijeengeraapt zoot
je." foto Lex de Meester
..Dat betekent voor mij zater
dagochtend om half zeven ver
trekken en zondagavond om zes
uur weer terug. In zo'n weekein
de wordt er zo'n vijftien uur ge
traind. Zoiets breekt je op den
duur erg op om naast je gewone
werkweek nog eens twee dagen
intensief te sporten. Ik kom ei
genlijkgeen enkel moment meer
tot rust."
De openingswedstrijd voor Ne
derland in Sydney zal zaterdag
21 oktober zijn tegen het gast
land Australië Daarna volgt
Amerika „We zitten in een heel
zware poule Eigenlijk weten we
na twee wedstrijden al of we in
de finalepoule zitten, want één
van de twee wedstrijden moeten
we winnen Tégen Australië
hebben we de meeste kans. Ik
hoop dat we in zeven dagen vijf
wedstrijden spelen, want dat
betekent dat we de finale ha
len."
..Tijdens de Spelen kan het alle
kanten op gaan. heb ik ervaren
Het zou me niets verbazen als
we zesde worden, maar we kun
nen ook gewoon weer tweede
worden Maar eigenlijk zijn we
verplicht om een medaille te ha
len. welke kleur dan ook. Er
hebben zoveel mensen ons ge
steund de afgelopen jaren en we
hebben zoveel traintngsarbeid
verricht dat we met minder niet
tevreden kunnen zijn."
van onze sportredactie
TERNEL'ZEN I^ngr tijd zag
het ernaar uit dat ook Jan Jan
sen zou mogen deelnemen aan
de Paralympics. De pistool-
schutter uit Ttrneuzen (30)
kwam tot tweemaal toe echter
een puntje tekort voor de olym
pische limiet.
Jansen ..De limiet op het onder
deel luchlpistool lag op 557
punten. Ik hel» twee keer 556
punten gehaald In een officiële
wedstrijd kwam ik een keer tot
560 punten, maar omdat er te
weinig deelnemers waren telde
mijn resultaat niet mee Niks
aan te doen
De Zeeuws-Vlaming ligt niet
wakker van zijn gemiste kans.
..Om eerlijk te zijn kom ik nog
een paar punten tekort om nut
te kunnen doen om de medailles
Ik schiet nog niet zo lang en heb
daardoor te weinig tijd gehad
om me te kwalificeren voor Syd
ney Straks heb ik vier jaar de
tijd In Athene moet ik op mijn
best zijn Dan ga ik ook voor een
medaille
van onze sportredactie
KOI DF.KERKE - Fred Hen
driksr (28) uit Knudrkrrkr gaat
met de Nederlandse tennisploeg
op medaillejacht. I)e assistent
van bondscoach Aad Zwaan is
ambitieus: ..We gaan voor goud
in alle categorieën."
Nederland is al jaren toonaan
gevend in het rolstoel tennis
Ricky Moher en Maaike Smit
verdedigen in Sydney hun
olympische titel. Voor coach
Fred Hendnkse worden het zijn
eerste Spelen Hendriks»- ..Ik
wil op trainingsgebied het
hoogst mogelijke bereiken Ik
kom nog ervanng tekort, maar
dat is een kwestie van tijd Ik
ben leergierig en wil investeren
in de sport
Het enige dat Hendrikse be
treurt ui het ontbreken van ziin
plaatsgenoot en pupil Angela
Maas op de Paralympics ..An
gela wilde dit seizoen de top-
acht van de wereld halen en zich
piautsen voorde Masters Dat is
allebei gelukt Deze Paralym
pics komen voor haar net te
vroeg Onze droom is om er m
2004 in Athene samen bij te zijn
Angela als deelneemster en ik
als hoofdcoach
vrijdag 13 oktober 2000
CP-voetballer Micha Janse met Oranje op Paralympics
door Sven Remijnsen
ZOUTELANDE - Hij speelt
net zo makkelijk op een bij
veldje van De Meeuwen als in
het Maracana-stadion in Rio
de Janeiro. Voor voetballer Mi
cha Janse (26) uit Zoutelande
kent de voetbalwereld weinig
geheimen meer. Met het Neder
lands CP-team begint hij ko
mende week in Sydney aan de
volgende klus, en niet de min
ste: de Paralympics. Aan goud
durft hij nog niet te denken.
,,Als we maar een medaille ha
len. De kleur maakt niet uit."
Over CP-voetbal hoef je de le
zers van Meeuwen Post mets
meer te uit te leggen Micha
Janse doet in het clubblad van
de voetbalvereniging uit Zou
telande al jaren trouw verslag
van de verrichtingen van zijn
ploeg. Niet het vierde elftal van
De Meeuwen, waarvoor hij ook
uitkomt, maar Oranje.
CP staat voor cerebral palsy, de
aanduiding voor hersenbe
schadiging Voetballers met
die aandoening spelen volgens
aangepaste regels: het team is
kleiner (zeven spelers in plaats
van elf), evenals het veld en de
doelen (juniorengoals). Bui
tenspel bestaat niet, een bal
mag behalve ingegooid ook in
gerold worden en terugspelen
op de keeper is eveneens toege
staan Een wedstrijd duurt in
de regel twee keer dertig minu
ten.
Mening
Micha Janse legt het geduldig
uit. want hij praat graag over
zijn sport. Soms met rake rede
neringen: „Iedereen wil spits
zijn en de mooiste doelpunten
maken Heb je geen techniek,
dan word je verdediger Zoals
ik." Hij is ook niet te beroerd
om zijn mening te geven „Op
het EK speelde het Nederlands
elftal met slecht, maar met de
wissels tegen Italië ging Frank
Rijkaard in de fout. Ik zou het
heel anders hebben gedaan,
maar ja. wie ben ik"1 Alleen
over Ton Langen, de bonds
coach van zijn eigen CP-team.
houdt hij zien verrassend op de
vlakte. ..Daar laat ik me maar
niet over uit", klinkt het diplo
matiek
Janse heeft geen problemen
met zijn trainer, maar hij zou
graag iedere wedstrijd in de
basis staan en dat zit er ntet in.
„Ik moet mezelf schikken, ze
CP-voetballer Micha Janse (links) uit Zoutelande kreeg in de voorbereiding op de Paralympics training van bondscoach Louis van
Gaal. foto Jan Ruland van den Brink
ker als wisselspeler Het is wel
eens anders geweest In de ja
ren negentig maakte Janse va
ker wel dan niet deel uit van het
vaste zevental. Hij werd Euro
pees kampioen in Engeland,
wereldkampioen in Ierland en
maakte daarnaast tal van exo
tische oefentrips mee Laatst
nog vijf dagen naar de Oekra
ïne. om in het stadion van Dy
namo Kiev te oefenen tegen de
ploeg die vorig jaar in Belgie de
EK-finalevan Nederland won
In Sydney is Janse vong jaar al
geweest, trainmgskampje Au
stralië haalde het niet bij Bra
zilië. het land van zijn dromen
Het Maracana-stadion. ooit
het grootste stadion ter wereld
met een capaciteit van 200 000
toeschouwers, heef', zijn hart
gestolen „We speelden tegen
Brazllié In het voorprogramma
van Flamengo. toen nog met
Romano Tijdens onze wed
strijd liep het stadion vol en le
dereen zweepte ons op
Op zulke momenten prijst Mi
cha Janse zich gelukkig Hij
heeft zijn portie pech wel ge
had Toen hij drie jaar was. viel
hij var. een paard tijdens het
ringrijden Hij liep hersenlet
sel op Een rechtszijdige ver
lamming was het gevolg
„Daardoor is mijn handeltngs-
sneiheid lager", legt hij uit
„Moeite om erover te praten
heb ik niet. Ik probeer er wat
van te maken
In het dagelijks leven is Janse
werkzaam bij een machinefa
briek in Middelburg. ..De
meeste spelers uit ons team
hebben een werkweek van
veertig uur Daarom komen we
op dit moment ook tekort tegen
landen als Rusland en de Oe
kraïne. waar de teams in een
speciaal internaat verblijven.
Financieel zijn er in Nederland
natuurlijk veel meer mogelijk
heden dan in die landen, maar
met geld is niet alles te koop
Ooit was het Nederlands team
(opgericht In 1986) toonaange
vend in de wereld „Wij ziin de
pioniers in het CP-voetbal",
zegt Janse, die in 1992 via zijn
school in beeld kwam bij Oran
je ..De meeste landen hebben
ons spel gekopieerd Zijn va
der springt hem bij.Alleen het
foeteren tegen de scheidsrech
ter hebben ze niet overgeno
men Dat is typisch Hollands
Die Oekramers hoor je nooit
klagen, die hebben een ijzeren
discipline"
Systeem
Het systeem van Oranje blijkt
simpel te zijn Vader Janse. la
chend: „Ze lopen allemaal m
een trechter richting de goal
Micha Janse knikt en haalt een
voorbeeld aan In de voorberei
ding op de Paralympics kreeg
zijn team op Papendal training
van Louis van Gaal. die andere
bondscoach Janse „Onze
spits, het neefje van Ton Lok-
hoff. kreeg geer. bal Wat doet
een aanvaller dan7 Afzakken
naar het middenveld om de bal
op te halen 'Dat doen Kluivert
en Rivaldo ook', zei Van Gaal
'Ik noem dat masturbatie Hij
bedoelde daarmee dat Lokhoff
het veld breder moest houden
en de vleugels moest opzoeken,
zodat we de ruimtes beter kon
den benutten Dat vond lk ge
weldig. Van Gaal komt enorm
arrogant over, maar met ons
ging hij schitterend om HIJ
wift het heel goed te brengen
Voor spelen in de spits is zijn
techniek te gebrekkig, geeft
Micha Janse eerlijk toe ,Ik
moet het hebben van mijn
werklust Ik speel in de mar.-
dekking en het enige dat lk
moet doen is de aanvaller van
de tegenpartij het leven zuur
maken Ik moet hem constant
in de nek zitten, de bal afpak
ken en storen
In Sydney zal zijn spel echter
terughoudender moeten zijn.
Het paralympisch voetbaltoer
nooi wordt afgewerkt in het
olympisch hockeystadion. op
kunstgras dus. Janse heeft in
middels voorzorgsmaatregelen
getroffen. ..Ik moet anders
gaan voetballen, want op
kunstgras zijn slidings uit den
boze Voor je het weet ben je ge
blesseerd. We hebben al een
paar keer op kunstgras ge- I
speelden het begint te wennen.
Je gaat er beter door voetbal- I
len slimmer ook. zoals in het
zaalvoetbal."
Goud
Oranje is in Australië inge
deeld in een poule met de Oe
kraïne. Argentsnieen Portugal
Rusland. Brazilië, Spanje en
Australië vormen de andere
groep „Ik ga uit van de tweede
plaats m de poule", zegt Janse
..Onze eerste wedstrijd, tegen
de Oekraïne, zal de zwaarste
zijn. In de kruisfinales ver
wacht ik Rusland of Brazilië
als tegenstander Als we geluk
hebben, kunnen we goud win
nen Maar laat ik reeel blijven:
het zal heel moeilijk worden
Het worden zijn eerste Para
lympics In 1992, zijn debuut
jaar bij Oranje, viel hij buiten
de selectie voor Barcelona
Hetzelfde gebeurde vier jaar
geleden toen Janse op het nip
pertje Atlanta miste „Een an
dere speler die in aanmerking
kwam voor mijn positie, was
volgens de bondscoach net iets
beter Daar heb lk me bij neer
gelegd Ik kon niet zesgen ik
ga naar een andere clutTHet is
net betaalde voetbal niet
Op dinsdag 31 oktober keert
het CP-team terug in eigen
land Een van de dagen daarna
staat de huldiging van de para
lympische medaillewinnaars
in Den Haag op het program
ma. „Ach. dat hoor. erbij zegt
Janse laconiek Medaille of
niet. hij is iedere keer weer
trots om voor Nederland te mo-
..-.Komen
Het Is eer. apart gevoel Je ver-
tegenwoordigt toch op jouw
manier ie land Ik probeer
er zoveel mogelijk var. te ge
nieten. want ik weet dat din- 1
Sen plotseling kunnen veran-
eren
door Margit Kranenburg
SYDNEY - Alles zit tot nu toe
mee. Niet eerder warrn de voor
bereidingen zo professioneel en
niet eerder was het organiseren
de land zo enthousiast, ('ees
Vervoorn (40), chef de mission
van het Nederlands team. is op
getogen aan de vooravond van
de Paralympisch Spelen. ..Het
verschil tussen Sydney en At
lanta is levensgroot."
Vervoorn leidt voor de tweede
keer de groep Nederlandse ge
handicaptensporters tijdens
hun Spelen Hlj en het overgrote
deel van de sporters zijn al meer
dan een week in Australië om
zich voor te bereiden De chef de
mission kijkt er zijn ogen meer
dan uit
„De faciliteiten zijn meer dan
voortreffelijk vertelt hij van
uit het Nederlandse kamp in
Sydney ..De Paralympics In At
lanta waren zo slecht georgani
seerd. een totaal gescheiden
evenement van de Olympische
Spelen Hier maken de Austra
liërs geer. verschil tussen belde
Spelen Het organiserend comi
té spreekt over een sixty day
event, een feest dus van zestig
dagen voor valide en minder va -
lide sporters Dat zet een heel
andere toon
Volgens Vervoorn zal de ope
ningsceremonie qua spektakel
niet onderdoen voor die van de
Olympische Spelen „Er zitten
woensdagavond normaal ge
sproken 120.000 mensen ln net
stadion."
Nog voor het begin var. de
Paralympics profiteert de Ne
derlandse ploeg van de medail-
leoogst van de Olympische
sporters .Als je zegt dat je uit
Nederland komt. dan reageert
:<>dereen heel enthousiast", zegt
Vervoorn „De Nederlanders
hebben een zeer goede indruk
achtergelaten, zeker de zwem
mers Wij varen wel bij het suc
ces van de Olympische ploeg, de
deuren gaan gemakkelijker
open."
Ondanks zijn optimisme durft
Vervoorn geen voorspellingen te
doen over de hoeveelheid goud.
zilver en brons die de Neder
landse deelnemers gaan bin
nenhalen „We streven naar een
evenaring van de prestaties van
vier jaar geleder.zegt hij voor
zichtig Toen behaalde Neder
land 45 medailles
Hoewel de Paralympische Spe
len steeds professioneler wor
den en steeds gelijkwaardiger
aan de Olympische Spelen.
duikt toch vaak de vraag op of
gehandicaptensport wel top
sport is „Tja die kritiek komt
vaak uit de hoek van de media
en is gestoeld op het verleder.
Toen bestond de indruk dat ie
alleen al door mee te doen aan de
Paralympics een medaille
kreeg
Het tij is aan het keren volgens
Vervoorn. „Er is pas een onder
zoek geweest waaruit bleek dat
60 tot 80 procent van de mensen
paralympische sporten op tele
visie wil zien Ik ben zelf een
verstokte voetbalfan, maar lk
kijk ook liever naar de paralym
pische rolstoeltennisfinaledan
nasr scht van de tien voetbal
wedstrijden die op tv komen."
GPD
van ome sportredactie
ADELAIDE - Wielrenner Jan Mulder is aan de vooravond \an de
Paralympics 'bestolen' door een kangoeroe Het dier ging er an
door met een trainingsjack. met daarin de licentie van de visueel ge
handicapte wielrenner
Mulder is op trainingsstage in Adelaide Hij besloot een bezoekje te
brengen aan een kar.goeroepark Daar spronaeen kangoeroe uit de
bosjes, waarbij het dier ln botsing kwam met de auto van Mulder De
kangoeroe raakte daarbij verdoofd Mulder trok het dier vervolgens
een tralningsjaaje aan om een foto te maken, maar onderschatte het
incasseringsvermogen van de kangoeroe Op het moment dat de fo
to genomen moest worden, besloot het dier er vandoor te gaan Be
komen van de schrik, constateerde Mulder dat de kangoen>e niet al
leen zijn jasje had meegenomen, maar ook zijn licentie
Mulder verwacht overigens niet dat zijn deelname aan de Paralym
pics nu in gevaar komt „Een kopietje krijgen moet geen probleem
zijn GPD