Ja bombe, der Krieg, weet u wel
Walcheren toe aan groot theater
■MmflMaflBW
De dader
ligt op het
kerkhof
GGD onderzoekt
geval van open tbc
in Middelburg
Kamerleden vegen
vloer aan met
gifonderzoek vis
(foto verschoore
Tjf'IilJJü
zeeuwse almanak
Woorden
Sterbloeier
iftss. /|95
Onderzoekers zien goede kansen voor A-schouwburg
Forse buit bij
inbraak in
uitzendbureau
MIDDEN
PZC zeeland
VIP WÊÊËB .HI vrijdag 6 oktober 2000
IAdvertentie
lno9n N/ulmn I Zierikree rijn gewoon open)
Zappen, u-at dom we dat al
lang, goede lexer. Wie zich de
wereld zonder afstandsbe
diening voor de televisie nog
hennnen, die is eon gevor-
j derde leeftijd Intussen zijn
we. vrijwel met z'n allen, da
gelijks druk doende te mai
len. te surfen, te brow sen en
te chatten, in te loggen of
down te loaden
Sinds kort hebben we er een
nieuwe bezigheid bij: wap-
pen
Dat is een manier van com
municeren waarbij een mens
iets moois met Internet kan
doen zonder dat hij een com
puter dor node heeft
Op dat Goesr kantoor pro
beerde een al wat oudere
whtzz-kid het nieuwe begnp
te communiceren. Hij gaf een
uiteenzetting over het wap-
pen waarbij na uitvoering
van een reeks handelingen
een bericht op een display
verschijnt
En wat je met zo'n bencht
doet? De man moest er lang
over nadenken ..Oh ja," her
innerde hij zich „Je kunt er
iets mee van héél vroeger..."
„Lezen."
ii
Scillj» liberkd. Bloeit in murt-
april met helderblauwe. Oervw-
mige bloemen. Gewhilct voor
verwildering. Maat 6/7.
Van 9.9S
voor
AinMnf d«f» MUIf
of lojncj 3. roor 'éKt
SSS I Ir i Kijk
I lalx) Rcnessc
A T Mn >mi i <00 ItNIIU
w pirwiim
Het Utile Tm InIsa
door Pascalle Cappetti
IJZENDIJKE - Het is zeer
waarschijnlijk dat de vliegenier
die de donderdag geruimde
vliegtuigbom heeft afgewor
pen. dezelfde is als de enige
Nieuw-Zeelander die in
Schoondijke op het kerkhof ligt
begraven. Hij heeft zijn actie
op 6 oktober 1944 met de dood
moeten bekopen. Zijn vlieg
tuig. een Spitfire, raakte een
hoogspanningskabel en stortte
neer.
Warrant-officer G.J. (George)
Roney. 22 jaar oud, was op die
bewuste dag samen met zijn 33e
Squadron vanuit het Noord-
Franse Merville, waar de vlie
gers gestationeerd waren, naar
Zeeuws-Vlaanderen en de Bel
gische kust gestuurd. Hun
opdracht was zoveel mogelijk
communicatielijnen te raken
en de steunpunten, bevoor-
radingsplaatsen en aanvoerlij
nen van de Duitsers lam te leg
gen
Vrije opdracht
Die jongens hadden een vrije
opdracht, vertelt woordvoerder
majoor R de Jong van de Lucht
macht ..Schiet op alles wat van
belang kan zijn."
De aanval op 6 oktober vormde
een voorbode van de aanvallen
die nog zouden volgen om de
Westerschelde uit handen van
de Duiters te krijgen en de ha
ven van Antwerpen weer be
reikbaar te maken. Doelwit in
Schoondijke was het Duitse
luchtafweergeschut dat daar
stond opgesteld Roney dook
aan. Liet zijn bom vallen, maar
raakte daarna bij het optrekken
een hoogspanningskabel Hij
crashte op de boerderij van Van
de Walle in de nabije omgeving.
Zwarte dag
De dag was een zwarte dag voor
het squadron Niet alleen Roney
verongelukte, ook twee andere
vliegers werden neergeschoten,
onder andere in Aardenburg Of
het ook Roney's bom was die de
ze week in de Prinses Beatrix-
straat is teruggevonden, is met
met zekerheid te zeggen, maar
De Jong acht dit. na raadple
ging van ren geschiedenisboek
van A Goossens en E van Loo
van de sectie luchtmachthisto
rie zeer waarschijnlijk Of het
ook de enige bom is die in de
kern te vinden is, valt echter te
betwijfelen. Op 13 oktober werd
Schoondijke opnieuw gebom
bardeerd
Schoondijke is tijdens de bomruiming hermetisch afgesloten door de politie.
door Barend Pelgrim
SCHOONDIJKE - Driftig met
de armen gesticulerend tracht
een Duitse man de heren agen-
j ten ervan te overtuigen dat hij
I toch écht in de richting van
Schoondijke moet. Tenminste,
dat heeft hij al kaartlezende
geconcludeerd. Het is half één
's middags, kruispunt Roofack
tussen Breskens en Groede.
Het opgeworpen politiecordon
dat de weg naar Schoondijke
verspert is ronduit indrukwek
kend te noemen. Twee busjes,
een aantal motoragenten, nog
wat auto's erbij, hekken, veel
pionnen en verkeersborden en
zeker een man of tien aan orde
handhavers. Het onbegrip bij
de Duitse toerist wordt er nau
welijks door getemperd. „Wie-
so bombe?", wil hij weten van
één der agenten. Die de vakan
tiegast ten overvloede nog eens
uitlegt: ..Ja. bombe. Der Krieg,
weet u nog?"
Een dag lang vormde Schoon
dijke gisteren het middelpunt
van het nationale, ja zelfs van
het internationale nieuws
Want ook een plukje Belgisch
journaille had de weg weten te
vinden naar dat ene Zeeuws-
Vlaamse plaatsje dat tot op de
laatste ziel ontvolkt diende te
worden. Het was vooreen hoop
mensen vroeg dag, want al om
acht uur 's ochtends startten
politie en Mobiele Eenheid met
het straat voor straat en huis
I voor huis systematisch afkam
men van het dorp. Een voor een
dienden bewoners en gezinnen
hun huizen te verlaten De keu
ze was helder: of op eigen gele-
j genheid de dag zien door te ko-
I men, of op uitnodiging van de
j gemeente Oostburg de uren af-
I wachten in partycentrum
j Mauntshof in IJzendijke Een-
I maal daar gearriveerd werden
de zowat honderdzestig
Schoondijkenaars aan de goe
de zorgen van de dames en he
ren van het Rode Kruis overge
leverd.
Zelfs aan de zo gekoesterde
huisdieren was gedacht, want
aan de achterkant van het
Mauntshof waren provisori
sche hokken ingericht voor
I honden Ook de elfjarige Dum-
I my van de familie De Paepe
was een der gasten Al sneed
door Edith Ramakers
MIDDELBEK!- Bij een Mid
delburgse man is onlangs open
turberculose (tbc) geconsta
teerd. De Gemeenschappelijke
Gezondheidsdienst (GGD) is er
mee hezig de mensen die moge
lijk met de man in aanraking
zijn geweest, te onderzoeken of
te controleren.
Volgens René Boog van de GGD
»s de man intussen met succes
behandeld. ..Hij heeft antibioti
ca gekregen. Er is geen besmet
tingsgevaar meer Het vervelen
de is dat de man wel zo'n negen
maanden antibiotica moet slik
ken
Volgens Boog kan niemand goed
voorspellen hoe besmettelijk
tbc is Daarnaast is het stellen
van een diagnose ook niet een
voudig
..Stel dat iemand een vocdselin-
fectie oploopt Die cellen delen
zich één keer per minuut Voed
selvergiftiging uit zich snel en is
dus duidelijk te herleiden Bij
tbc kan die deling zich heel
langzaam voltrekken. Eén keer
per maand bijvoorbeeld", aldus
Boog
In Nederland komen circa 1300
nieuwe gevallen van open tbc
per jaar voor Iemand die besmet
is, hoeft met per definitie ziek te
worden „Circa tien procent
krijgt tbc We hebben tbc m de
hand In Nederland doen zich op
de 100.000 inwoners twee nieu
we gevallen per jaar voor In zui
delijke landen kan dat aantal
oplopen tot 200 op de 100.000
inwoners."
MIDDELBURG - Bij een in
braak in een uitzendbureau in
Middelburg is voor tienduizen
den guldens aan computerap
paratuur gestolen
De inbrekers sloegen hun slag
tussen woensdagavond kwart
over zes en donderdagmorgen
kwart voor zes Het is met be
kend hoeveel braakschade er is.
eenhalve maand de jongste
vluchteling. Zijn vader, met
zijn rechterarm in een mitella
enigszins onthand, kijkt van
een afstandje toe hoe de jong
ste van zijn drie kinderen zich
alle aandacht laat aanleunen
van de vrouwelijke vrijwilli
gers ..Mijn vrouw moest wer
ken vandaag, maar ik heb
vanochtend samen met mijn
kinderen Wessel. Leo na (3, en
vandaag bovendien jang) en
Carlo (6) gebruik gemaakt van
de bus van het Rode Kruis
Want met mijn arm kan ik toch
geen autorijden." Vader Huis
man is vol lof over de organisa
tie. „Wij wonen helemaal aan
de andere kant van het dorp.
best ver van die bom. maar ik
vind het een slimme zet dat ze
heel Schoondijke hebben ont
ruimd. Zo heb je tenminste
geen onderlinge twisten over
wie wel en niet weg moet. En
hier in Uzendijke is alles per
fect geregeld, ik heb mijn han
den echt vrij, alles wordt ver
zorgd."
I let is iets na enen en enkele ki
lometers verderop, in de Sas-
putse Straat, staan een ver-
slaggever en een cameraman
van RTL bij de politieafzetting
te wachten op wat niet komen
gaat Dichter is de vliegtuig
bom op deze donderdagmid
dag via de polderwegen rond
Schoondijke niet te benaderen
„Maar als dat ding ontploft,
dan hebben wij exclusieve
beelden", zegt de Randstede
lijke journalist wijzend op de
camera Boven het dorp cirkelt
ondertussen een pohtieheli-
kopter om te controleren op
ongewenst»- indringers, maar
alles is en blijft rustig. Op een
erf. even verderop, klinkt uit
een schuur luide muziek van
Credence Clearwater Revival
Eddy de Poorter en Jacobus de
Paepe bevinden zich net buiten
de evacuatie/oneen zijn lekker
aan het klussen De Poorter
vindt het allemaal een hoop ge
doe om niks „Als ze mij twin-
tigduizend gulden hadden ge- I
geven had ik die bom wel even j
opgehaald, en dan hadden ze j
hem nooit teruggevonden Dan
hud het niet zoveel gekost Het
is toch één grote poppenkast",
knikt hij naar de verderop pos
tende politiemensen en agen
ten te paard
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG- Er zijn genoeg
redenen om het Walchers thea
teraanbod uit te breiden met een
nieuwe A-schouwburg inclusief
filmzaal in Middelburg en een
vlakke vlocrtheater in Vlissin-
gen. Het aantal theatervoorstel
lingen stijgt met de nieuwe
voorzieningen van tweehon
derd naar 340. Dat levert een
verdubbeling van het aantal be
zoekers op.
Een nieuwe schouwburg met
twee zalen en een filmzaal kost
34,6 miljoen gulden en een vlak
ke vloertheater 16,6 miljoen
gulden. Dat concludeert het bu
reau Drijver Partner dat in
opdracht van de Walcherse ge
meenten het podiumbeleid on
derzocht.
Vlissingen, Middelburg en Vee-
re kijken al enige tijd of het mo
gelijk is om samen een podium
beleid op te zetten. Drijver
Partner stelt dat Walcheren een
verzorgingsgebied heeft van
170.000 mensen. Dat is inclusief
het achterland van zo'n 55.000
inwoners in Midden- en Noord-
Zeeland. Dat publiek zou vol
gens cijfers van het Centraal
Bureau van de Statistiek be
hoefte hebben aan 280 profes
sionele theatervoorstellingen.
Op dit moment programmeren
de schouwburg en de concert
zaal in Middelburg 160 en het
Arsenaaltheater in Vlissingen
tegen de zeventig voorstellin
gen. Samen trekken zij rond de
zeventigduizend bezoekers.
Exploitatie
De twee belangrijkste theater
voorzieningen in Middelburgen
Vlissingen worden op verschil
lende manieren geëxploiteerd.
Beheer en exploitatie van de
schouwburg gebeurt door een
stichting. De Vlissingse Raad
voor Kunst en Cultuur pro
grammeert 64 voorstellingen
per jaar in het Arsenaaltheater.
De gemeente Veere denkt na
over beheer en exploitatie van
de Grote Kerk in Veere door de
stichting Nieuwe Muziek
Drijver Partner komen tot de
conclusie dat er voldoende
draagvlak is voor uitbreiding
van het Walchers theateraan
bod, mits de soort te program
meren voorstellingen elkaar
niet overlappen. De nieuwe
schouwburg moet zich richten
op grote publiekstrekkers, zoals
cabaretiers, shows, musicals,
opera's en muziektheater. Het
vlakke vloertheater is vooral
bedoeld voor popconcerten die
duizend man trekken, straatar
tiesten die zich voorbereiden op
een act, als theaterwerkplaats
en voor amateuristische kunst
beoefening. Het Arsenaal kan
een belangrijke concurrent zijn
voor het nieuwe vlakke vloer
theater, maar als er goed naast
elkaar geprogrammeerd wordt
kunnen beide voorzieningen el
kaar juist versterken, aldus het
rapport.
Een nieuwe, grotere schouw
burg en een nieuw vlakke vloer
theater trekken tienduizenden
bezoekers extra per jaar Alleen
de filmzaal al moet jaarlijks
21 900 mensen een avondje uit
geven. Het vlakke vloertheater
is goed voor 55 popconcerten
met 27.000 liefhebbers
Professioneel
Drijver Partners acht die be
zoekersaantallen en voorstel
lingen goed haalbaar op Wal
cheren. Wil een uitbreiding echt
kans van slagen hebben, dan
moet er een goede, professionele
organisatie op poten worden ge
zet die de diverse theatervoor
zieningen goed met elkaar laat
samenwerken. Het bureau stelt
voor om één Walcherse theater
organisatie. bijvoorbeeld een
stichting, in het leven te roepen
De Jacobskerk, het Arsenaal-
theater en de stichting Nieuwe
Muziek hoeven zich daar met bij
aan te sluiten als ze maar wel
programmatisch samenwerken
met de centrale organisatie
Aan het hoofd van de organisa
tie moet de schouwburgdirec
teur komen te staan. Hij wordt
verantwoordelijk voor de pro
grammering. Naast hem treedt
een financieel directeur in
dienst. Voor de Vlissingse thea
tervoorzieningen is een be
drijfsleider nodig
De gemeenten op Walcheren
hebben nog geen uitspraak ge
daan over het rapport Dat ge
beurt vermoedelijk pas m
november Onduidelijkheid be
staat ook nog steeds over de lo
caties. De gemeente Middelburg
denkt na over een schouwburg
op de plek van de voormalige
Berghuijskazeme Voor het
vlakke vloertheater wordt ge
dacht aan het Scheldekwartier
of een nieuwe voorziening.
EOD'crs Henk van der Slik (links) en Hans de Beer bij de bom.
diens droevige blik van achter
het hekwerk wel door de ziel
van zijn bazin ,,'t Is zonde, hij
is zo bang hè. Die isook niet ge
wend om opgesloten te zitten
De De Paepes zijn overigens
vol lof over de dienstverlening.
..Alles is goed geregeld, we zijn
keurig thuis opgehaald en we
blijven gewoon hier tot we het
dorp weer in mogen
Twee van die Rode Kruisvnj-
willigsters - formeel facilitair
medewerksters - waar de lof
trompet over gestoken wordt,
zijn al sinds zes uur 's ochtends
in de weer Hun eerste taak was
om bij de ochtendbnefing in
Breskens de politie, mare
chaussee en M E van koffie en
broodjes te voorzien Rond el
ven zijn ze druk doende de
Schoondijkse gasten in het
Mauritshof te vertroetelen. De
Ook de konijnen worden geevacueerd. f)* ontsteking.
foto's Peter Nicolai
70-jarige Bressiaanse me
vrouw Moerman zit net een
week bH het Rode Kruis. „Dus
dit kun je wel als een goede in
wijding beschouwen Maar het
is hartstikke leuk en de mensen
zijn content hè
Jongste
Absolute topeharmeur der
Schoondijkse evacués ut Wes
sel Huisman, met zijn zesen-
door Harmon van dar Werf
DF.N HAAG - Het ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer
en Vis (LNV) loopt veel te hard
van stapel met het onderzoek
naar dioxine in vis cn schelpdie
ren. LNV moet eerst wachten
met maatregelen tot er meer
duidelijkheid over de verontrei
niging is. v inden de Kamerleden
O. Vos (VVD) en A. van Ardrnne
D\»
Het ministerie het enkele weken
geleden een waarschuwing uit
gaan voor het eten van paling
uit het IJsselmeer Het eten van
paling uit de grote rivieren werd
afgeraden
Uit het deze week gepubliceerde
onderzoek waarop de consump
tie-adviezen van LNV waren
gebaseerdbleek ook dat mossc
len uit de Oosterschelde net met
aan de verwachte Europese di
oxinenorm voor visproducten
voldoen.
Ondeugdelijk
Vos en Van Ardenne zijn in het
onderzoek gedoken en vinden
het 'ondeugdelijk' Er zouden
veel te weinig monsters zijn ge
nomen om tot harde conclusies
te komen. Paling uit de grote
rivieren is zelfs helemaal niet
onderzocht Er zijn alleen
schattingen gemaakt van de
hoeveelheid dioxine in rivierpa
ling
LNV mag volgens Vos en Van
Ardenne ook niet vooruitlopen
op een dioxinenorm voor vis du-
de Europese Unie nog moet
vaststellen. Binnen de EU wordt
gedacht aan een veel strengere
norm dan bijvoorbeeld door Ca
nada wordt gehanteerd
Vraag
Kamerlid Van Ardenne denkt
evenwel dat het niet zo'n vaart
zal lopen met de nieuwe Euro
pese regels ..Nog los van de
vraag oT wij in Nederland met
een strenge dioxinenorm ak
koord zullen gaan. zal een land
als Spanje dat zeker niet doen.
Vos en Van Ardenne willen dat
minister L J. Brinkhorst voor
lopig een pas op de plaats
maakt Zij willen volgende
week de visserijsector horen
over deze kwestie Minister
Brinkhorst moet in elk geval tot
die tijd wachten met nieuwe
stappen, schrijven de twee Ka
merleden in een brief aan de mi
nister
Kamerlid M B Vos van Groen-
Links heeft donderdag vragen
gesteld over hel dioxine-onder
zoek. Zij wil met name weten
wat hel ministerie eraun gaut
doen om het dioxinegehalte in
vis te verminderen Als voor
beeld noemt zij het sneller sane
ren van vervuilde waterbodems.
Advertentie
