Premier past rol Beatrix wél aan PZC E Bush junior blijft overeind in eerste televisiedebat met Gore PZC Israël feiten en meningen Kamerlid Rehwinkel verdedigt bekritiseerde notitie Kok over staatshoofd Minister Herfkens tracht ontwikkeiingsrel te sussen Brussel heeft geld voor netwerkers die over de grens kijken 5 oktober 1950 donderdag 5 oktober 2000 Alles blijft bij het oude. Uat was de conclusie die de meeste waarnemers trokken uit de 'koningsnotitie' die premier U'im Kok met Prinsjesdag presenteerde. Maar volgens Peter Reh winkel, die vandaag namens de PvdA hel woord voert in het debat over de bevoegdheden van de monarchie, is dat een groot misverstand. door Paul Koopman Premier Kok deed precies wat van hem verwacht werd. 'Aan de troon wordt niet ge zaagd', luidde zijn boodschap met Prinsjesdag. Of Haagser ge formuleerd: 'Binnen de huidige staatsrechtelijke regels is er vol doende ruimte voor een moder ne invulling van het koning schap'. In een notitie stelde Kok niets te zien in de voorstellen van D66-leider Thom de Graaf, die een forse inperking van de koninklijke macht voorstaat. De D66-fractievoorzitter rea geerde diep teleurgesteld, maar PvdA-Kamorlid Peter Rehwin kel is minder ontgoocheld. ,,Ik vind dat de discussie over het koningshuis wél wat heeft op geleverd", zegt hij Inventarise rend ,,De Tweede Kamer zal na de verkiezingen in 2002 zelf het initiatief nemen bij de zoek tocht naar een informateur, zo dat de rol van het staatshoofd bij die gelegenheid wordt terug gedrongen Kok heeft boven dien omschreven wat de positie van de koning is binnen de rege ringen duidelijkheid geschapen wie in Nederland regeringslei der is. Dat is veel meer dan ik had durven hopen." Verkeerde lading Rehwinkel dringt binnen de PvdA al langer aan op moderni sering van het koningschap. Zo zou niet de koningin, maar de Tweede Kamer zelf het voor touw moeten nemen bij de kabi netsformatie, suggereerde hij in 1999 Maar toen D66'er De Graaf dit voorjaar eveneens de monarchie ter discussie stelde, stak Reh winkel niet de vlag uit ..De dis cussie kreeg in mijn ogen een verkeerde lading Het doel werd inperking van de macht van de koningin Ik was bang dat met name VVD en CDA op de rem zouden trappen en daar mee de hervorming die De Graaf en ik samen voorstaan onmoge lijk maken. Nu zie ik gelukkig positievere reacties." Volgens Rehwinkel is er inmid dels een goede kans dat de Tweede Kamer kort na de ver kiezingen debatteert over de start van de kabinetsformatie ,,Dan ben je dus af van het ritueel waarbij fractieleiders advies uitbrengen aan de konin gin en bij het verlaten van het paleis door een autoraampje wat zeggen voor de tv-camera's zonder later verantwoording af te leggen in de Kamer. Pure winst." Vrijwel niemand heeft het opge merkt, maar in zijn notitie schept premier Kok ook duide lijkheid over de vraag wie de re geringsleider is in Nederland Rehwinkel ..Volgens de Grond wet wordt de regering gevormd door koning én ministers. Maar wie is nu de regeringsleider? Dat is in de Grondwet niet omschre ven, terwijl het Koninkrijkssta tuut zegt dat de koning de rege ring van elk der landen van het koninkrijk voert. Kok stelt nu onomwonden dat de minister president de regeringsleider is. Dat is vooral van belang bij Eu ropese topconferenties, waar men alleen regeringsleiders en staatshoofden kent De minis ter-president kan daar nu ook formeel op voet van gelijkheid aan deelnemen." Tenslotte is de positie van de ko ning als lid van de regering dui delijker afgebakend. In een toe lichting op zijn notitie liet Kok zich ontvallen dat Beatrix bin nen de regering een adviserende rol heeft Met andere woorden: zij maakt formeel wel deel uit van de regering, maar regeert niet mee Rehwinkel: Dit bete kent dat het staatshoofd geen zelfstandige staatsrechtelijke bevoegdheid binnen de regering heeft Haar rol is zoals ook de Brit Bagehot dat zag: aanmoe digend, waarschuwend en zich informerend. Volgens sommige staatsrechtgeleerden gaat Kok hiermee zwaar in de fout, maar ik zie niet in waarom." Koningin Beatrix op Prinsjesdag. De PvdA had lange tijd een moeizame relatie met het ko ningshuis. Troelstra, de socia listische voorman van begin twintigste eeuw, noemde Prins jesdag ooit 'onaanvaardbare propaganda'. Wilhelmina wei gerde de troonrede in 1911 voor te lezen omdat arbeiders op straat demonstreerden. ,,In on ze klingen vind je ook nu nog weinig oranjeklanten", zegt Rehwinkel „Maar rood en oranje zijn de vorige eeuw wel steeds beter samengegaan. Het foto Raymond Rutting/ANP koningshuis zou niet het sys teem zijn zoals wij het nu zou den bedenken, maar we kunnen er inmiddels goed mee uit de voeten." GPD door Lianne Sleufjes DEN HAAG - Minister Herfkens van Ont wikkelingssamenwerking heeft nimmer de bedoeling gehad om de uitgezonden ont wikkelingswerkers op de ziel te trappen. Het deze zomer ontstane beeld dat zij de 'stekker eruit wil trekken' is absoluut on juist, zei ze gisteren tijdens een debat met de Tweede Kamer. De voltallige Kamer heeft daar echter twij fels over. Zij denkt dat de minister het feno meen 'ontwikkelingswerker' om zeep wil helpen en wacht eerst een brief van Herf kens af voor zij haar definitieve oordeel geeft De minister wil niet langer voor jaren ach tereen Nederlandse deskundigen uitzen den. Dat gebeurt tot op heden door zowel het ministerie zelf als door particuliere hulporganisaties als de Stichting Neder landse Vrijwilligers (SNV). Met haar stellingname zorgde Herfkens de afgelopen maanden voor commotie. Ka merfracties en ontwikkelingswerkers be kritiseerden haar nieuwe plan Zij lazen daar in dat de minister per 2002 wilde op houden met de uitzending van ontwikke lingswerkers omdat hun werk weinig effect zou hebben en zij te duur zouden zijn. De Kamer vreesde dat Herfkens in de toekomst alleen een zak met geld wilde sturen. Een land moest dan zelf maar zien wat het daar mee deed. Herfkens legde gisteren uit dat zij de wen sen van het ontwikkelingsland voorop stelt Indien een land voor hetzelfde geld bijvoor beeld liever eigen mensen op cursussen stuurt, moeten we dat doen. stelt zij. ..Het gaat mij om de effectiviteit. Voor het salaris van een Nederlandse tropenarts kun je vier Zambiaanse artsen aan het werk krijgen op het platteland. Het kan de Zambianen geen bal schelen of hun arts Nederlands is of Zambiaans. Als ze maar een arts hebben Maar vraagt een land om een Nederlandse ontwikkelingswerker, dan sturen we die Herfkens is niet van plan een Nederlandse arts weg te halen uit de bush als er geen goe de vervanging is, zo verzekerde zij de Ka mer. Jaarlijks steekt de overheid nu 312,5 miljoen gulden in ontwikkelingswerkers. Namens het ministerie van Ontwikkelings samenwerking werken er honderdvijftig Nederlanders in ontwikkelingslanden GPD chte vrienden kunnen elkaar zo nu en dan eens flink de waarheid zeggen, vindt minister Van^ Aartsen van Buitenlandse Zaken terecht. Hij isl dan ook niet onder de indruk van stemmen uit de Twee- i de Kamer die menen dat het recente geweld in Jeruza-J lem in meer omfloerste bewoordingen becommentari- j eerd moet worden. Israël heeft met ongekend keiharde hand gereageerd op "J de Palestijnse betogingen. Er zijn tientallen mensen om 'j het leven gekomen. Vrede in het Midden-Oosten lijkt, verder weg dan ooit. Israël is in dit geval zonder al te 1 veel moeite als schuldige aan te wijzen, dus als bevrien-w de natie mag Nederland daar gerust ernstige bezorgd heid over uiten. Het heeft er veel van weg dat een domme inschattings- fout ten grondslag ligt aan de huidige uitbarstingen van geweld tussen Israël en de Palestijnen in de bezette ge- i bieden. Premier Barak was ervan op de hoogte dat op—j positieleider Ariel Sharon een bezoek wilde brengen aan de Tempelberg in Jeruzalem, maar vermoedde dat dit verder zonder gevolgen zou blijven. De Tempelberg is niet alleen voor joden maar ook voor moslims een hei lige plaats, die bovendien een symbolische rol speelt in de vredesbesprekingen tussen Israël en de Palestijnen. Dat juist de door de Palestijnen gehate voormalige ge neraal Sharon op dit moment de heilige plaats wilde be zoeken, moest wel door de Palestijnen als een provoca- 'i tie worden opgevat. En ongetwijfeld heeft Sharon het als zodanig ook bedoeld. De man heeft er nimmer blijk van gegeven brood te zien in vredesonderhandelingen met de Palestijnen en roept slechts heimwee op naar de dagen van Rabin, die als geen ander voor en na hem het vredesproces vormgaf. De twee hoofdrolspelers in de onderhandelingen, de Is-j raëlische premier Ehud Barak en de Palestijnse leider*1 Jasser Arafat, zijn ondanks de inspanningen van de Amerikaanse regering niet veel dichter bij elkaar geko- men. Tijdens langdurige besprekingen in de Verenigde Staten bleek de kwestie-Jeruzalem nog steeds een te groot struikelblok om tot overeenstemming te komen. De actie van Sharon en het geweld dat daarop volgde,! hebben de problemen alleen maar groter gemaakt. Want in Parijs gingen de discussies gisteren al lang niet meer over de vraag hoe er ooit een vreedzame samenle- venleving voor zowel de Israëliërs als de Palestijnen ir het Midden-Oosten geschapen kan worden. Het debat gaat nu over de vraag of er een onderzoek moet komen naar het geweld en wie dat moet uitvoeren. Het zijn kwesties geworden die het vredesproces alleer maar vertragen en het geweld nog verder kunnen doen oplaaien. Israël zegt bijvoorbeeld geen internationaal onderzoek te willen toestaan, omdat het geweld op de Tempelberg en nadien in de bezette gebieden een inter ne aangelegenheid is. Daarmee isoleert het land zich van zijn internationale vrienden, zoals de VS en Neder land, die betrokkenheid tonen bij wat zich in Israël af speelt, maar daar ook in alle openheid hun mening over! kenbaar willen maken. van onze redactie buitenland Ergens in Zeeland staat ren kapelletje uit de vijf tiende eeuw dat dringend aan restauratie toe is. Hoe krijgt de gemeente, of het kerkbestuur, of de verant woordelijke stichting de Eu ropese Unie zo ver dat ze de helft van de kosten betaalt? Het antwoord op die vraag is bedrieglijk simpel: kijk over de grens, leg contacten met gemeenten of kerkbesturen in het buitenland, en zorg er voor dat het kapelletje in een internationaal project past Als dat lukt. is de kans groot dat er geld beschikbaar komt uil een goedgevulde pot in Brussel Op het kantoor van de Ne derlandse provincies in Brussel praat Dorine van Bu ren over 'Interrog 3b', een programma van de Europese Unie Namens de gezamen lijke Nederlandse provincies zit Van Buren in ac interna tionale werkgroep die. op basis van richtlijnen van de Europese Commissie, het praktische programma op stelt voor het indienen van projecten voor Interrog 3b. Negen Nederlandse provin cies maken samen deel uil van een grote Europese regio die 'het Noordwest-Euro- po<-s gebied' heet. zegt Van Buren Het gehele gebied omvat Groot-Brittannië, Noord-Frankrijk, België en Luxemburg. Ierland, een deel van Duitsland, een deel van Zwitserland en het grootste deel van Nederland Het geld uit Brussel is be schikbaar om de samenwer king in deze regio van de grond te krijgen De subsi dies moeten stimuleren dat er transnationale samenwer king binnen Europa tot stand komt, op diverse gebieden De voorbeelden van te subsi diëren projecten liggen voor het oprapen: het inrichten van gebieden rond de hoge snelheidslijnen tussen de grote steden, de waterbe heersing, het herstel van his torische beeklopen en het opzetten van culturele en t leristische routes. Maar ook de restauratie van monu menten en de aanpak van de problematiek van de slaap steden - die in Engeland niet echt anders is als in de Rand stad - zou met een slim pro jectvoorstel voor subsidie in aanmerking komen Wat betreft de initiatieven die al geld ontvingen noemt Van Buren de restauratie van de vestingwerken in Den Bosch, het bouwen van een toeristisch informatiecen trum in Zeeland en zelfs het onderhoud en beheer van. ja wel, historische slagvelden Onmiddellijk komt de denk beeldige kapel uit de vijf tiende eeuw weer ter sprake, die dringend een opknap beurt benoef t Van Buren „Als je een monument hebt dat gerestaureerd moet wor den, hoef je niet te rekenen op geld uit Brussel Als je ten minste niet verder kijkt dan je eigen gemeente- of provin ciegrens Belang Nu is het de truc om te den ken wat is het belang van de kerk voor Noordwest-Euro- pa'' ..Misschien staan er in Zuid-Engeland wel soortge lijke kapellen, of misschien heeft de bouwstijl van die ka pel zijn oorsprong in Noord- Frankrijk Misschien is er een toeristische route te be denken langs middeleeuwse kapellen in dit deel van Eu ropa Zoek contacten over de grens, zet een gemeenschap pelijk project op met mensen die iets soortgelijks willen, maak een gemeenschappe lijk project en dien het in. Ie dere gul den die je zei fop tafel legt, wordt door de Europese Commissie verdubbeld", schetst Van Buren Het interreg-programma dat momenteel in de maak is. heeft een looptijd van zes jaar In de Europese pot zit op dit moment een voorlopig be drag van 860 miljoen gulden. Inclusief het geld van de pro jectpartners is er voor het he le programma minstens 1,3 miljard beschikbaar. De Eu ropese Commissie heeft alge mene richtlijnen vastgelegd die de Internationale werk groep zo praktisch mogelijk moet 'vertalen' liet werk is bijna af Op 22 november wordt het pro gramma officieel aan de Commissie aangeboden, op 9 en 10 oktober vindt in Brug ge een publiek debat plaats voor geïnteresseerden GPD Het eerste verkiezingsde bat tussen de Amerikaan se presidentskandidaten Gore en Push heeft dins dagnacht geen duidelijke tctnnaar opgeleverd. De Democraat Gore ver sterkte het algemene ge voelen in de VS dat hij aanzienlijk beter thuis is in de onderwerpen dan zijn Republikeinse oppo nent. Bush bleef niettemin overeind. door John Wanders Gore en Bush droegen op de avond van hun eerste on derlinge confrontatie hun poli tieke uniform: donker pak, wit te blouse, rode das. Ze waren in dat opzicht uitwisselbaar. Bei den betraden in Boston echter met een verschillende missie het podium. Gore diende tegenover de tien tallen miljoenen Amerikanen die voor de buis gekluisterd za ten te bewijzen dat hij wel dege lijk een sympathieke kerel is, een kandidaat-president waar- in Amerikanen iets van zichzelf herkennen Bush moest aanto nen dat hij capabel genoeg is voorde uitdaging van het presi dentschap. dat hij niet de licht gewicht is waarvoor velen hem houden. Gore's opdracht was lastiger dan de meer feitelijke missie van Bush In een echo van zijn speech tijdens de Democrati sche conventie in Los Angeles, zei de vice-president ..lk ben misschien niet de opwindendste politicus, maar ik beloof u dat ik - indien gekozen lot president - elke dag voor de belangen van Amerika's werkende gezinnen zal knokken." Aan het eind van het negentig minuten durende debat lan ceerde Bush zijn scherpste aan val van de avond Deze kwam nadat gespreksleider Jim Lchrer. de centrale presentator van de publieke omroep in de VS, de gouverneur vroeg naar een oordeel over het karakter van vice-president Gore. Bush antwoordde dut een ieder ver antwoordelijk is voor zijn eigen daden Dat er in het Witte Huis dubieuze zaken plaatsvonden onder de regering-Clinton/Go- re Hij noemde de financiering van de campagne voor de presi dentsverkiezingen van 1996 Gore (I) en Bush junior kruisen verhaal de degens. Wetend dat negativisme in een debat doorgaans een boeme rangeffect heeft, weigerde Gore terug te slaan ..In plaats mij te richten op schandalen, richt ik mijn aandacht op resultaten." En in een poging om zich te dis tantiëren van de schandalen rond president Clinton, wiens naam tijdens het debat niet of nauwelijks werd genoemd, zei Gore ..Ik sta hier als mijn eigen man." Zucht De meer ervaren Gore gold vooraf als de te kloppen man Maar Bush oogde in het debat minstens zo ontspannen als de vice-president Keer op keer hoorden de kijkers tijdens Bush' uiteenzettingen hoe Gore een diepe zucht slankte, kennelijk voortkomend uit irritatie over de woorden van zijn tegenstan der Bush presenteerde zich als een outsider uit Tbxas, die weinig op hoeft met het politieke estab lishment in Washington Hij waarschuwde dat Gore de fede rale overheid tot buitenissige proporties wil laten uitgroeien Bush speelde in op aloude ge voelens van antipathie jegens de federale overheid en landelijke politici Ook beklemtoonde hij keer op keer dat Gore in zijn rol van vice-president acht jaar lang kansen liet liggen Het is tijd vooreen frisse start." Gore op zijn beurt hamerde erop dat zijn opponent een buiten spong groot deel van de huidige welvaart exclusief wil reserve ren voor de rijkste Amerikanen. De Democraat presenteerde zichzelf andermaal als man van het volk, als de dappere strijder tegen het grote bedrijfsleven dat zich veelal vereenzelvigd heeft met de doelstellingen van Bush In de eerste helft van het debat vuurde Gore een grote hoeveel heid cijfers op de kijkers a f Met als voornaamste oogmerk dui delijk te maken dat Bush voor namelijk de belangen dient van de rijkste één procent van de be volking Bush ontkrachtte Go- re's voorstelling van zaken niet. Hij probeerde de cijfers van ta fel le vegen met uitspraken als „Dit is typisch Washingtonse politiek Dit is onduidelijk re kenwerk Hij is een cijfer-feti- sjist. Ik begin onderhand te ver moeden dat hij niet alleen het Internet heeft uitgevonden, maar ook de rekenmachine Gehuild Het debat ging grotendeels over binnenlands politieke thema's: gezondheidszorg. onderwijs, abortus, fiscaal beleid, pensi oenvoorziening Stuk voor stuk thema's die hoog op de agenda staan van de kiezers in de VS Ook de olieprijzen kwamen aan bod Eenmaal aangekomen foto Peter Morgan/RTR bij de buitenlandse politiek ging het voornamelijk over Ser vië. De actuele crisis in het Mid den-Oosten werd niet aange roerd. Gespreksleider Lehrer vroeg beide kandidaten naar hun per soonlijke ervaring met onver wachte crisissituaties. De vice- president vertelde over zijn di plomatieke interventics tijdens de luchtoorlog van de NAVO te gen Servië Hoe hij tijdens de Kosovo-crisis de premier van Rusland in zijn huis ontving en hem vroeg naar Belgrado te rei zen om een staakt het vuren te bewerkstelligen Bush vertelde hoe hij gedupeerden van een overstroming in Tëxas had om helsd en hoe hij samen met hen had gehuild. Vandaag gaan in Danville (Ken tucky) de kandidaten voor het vice-presidentschap, Joe Lie- berman (Democraat) en Dick Cheney (Republikein), het duel aan Volgende week woensdag staat het tweede debat tussen Gore en Bush op de rol Het der de en laatste officiële televisie debat tussen beide presidents kandidaten vindt plaats op 17 oktober. De verkiezingen zijn drie weken later, op 7 november De raceisdit jaar dermate span nend dat de debatten beslissend kunnen zijn voor de vraag wie i n Januari van het volgend jaar Bill Clinton zal opvolgen als presi dent van de VS GPD Vluchtelingen Een Tsjechoslowaaks vlieg tuig is onverwacht op een Brits vliegveld geland. Aan boord bevonden zich twaalf Tsjecho- slowaakse vluchtelingen, on der wie vrouwen en kinderen. De mannen zijn lid van een on dergrondse beweging. Zij zijn gevlucht nadat hun activitei ten bekend waren geworden bij de autoriteiten in hun land. Zij vluchtten om aan arresta tie te ontkomen. Daling werkloosheid In september is de werkloos heid gedaald van 56.027 naar 49.135 mannen. In Zeeland daalde het aantal werklozen van 759 tot 654. De daling werd voornamelijk veroor- t' zaakt door seizoenswerk- zaamheden. Bij het rooien van de aardappels konden veel mannen ingezet worden. Bernard Shaw George Bernard Shaw, de 94- jarige Britse toneelschrijver heeft woensdag het ziekenhuis in Luton verlaten. Hij werd in september opgenomen omdat hij zijn dijbeen had gebroken. Katse Veer In de nieuwe dienstregeling van de PSD zullen de laatste vaarten tussen Zierikzee en Katse Veer vervallen. De laat ste boot uit Zierikzee vertrekt nu om 19.00 uur, die vanuit Katse Veer om 20.20 uur. Uitgever: J C Boersema Hoofdredactie: A L Oosthoek D Bosscher (adjunct) A L. Kroon (adjunct) Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 •1380 AA Vhsstngen Tel (0118)484000 Redactiefax (0110)470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vhssmgen Tel (0118)484000 Fax (0118)472404 Goes: d 2? Postbus 31 4460 AA Goes Tel (0113)273000 Fax (0113)273010 Terneuien: Axölsestraat 16 Postbus 51 4630 AB Ter neuzen Tel (0115)686000 Fa* (0115)686009 Muist: 's Gravenhofplem 4 4561 AJ Hulst Tei (0114)373839 Fax (0114)373840 Zierikzee: Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tei (0111)45464 7 Fax (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8 00 tot 17 00 uur Zierikzee on Hu st 8 3C- 17 00 uur Zaterdags m Vhssmgen van 8 00 tot 10.30 uur Auteu'S'echien voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuv.se Courant BV Wegener NV Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vhssmgen redactie redact<e®pzc n1 exploitatie internetÓpzc nl Bezorgklachten: 0800 0231231 of maandag t/rn vrijdag op de kantoren gedurende de openingstijden, zaterdags tot 13 30 uur op de kantoren door de Wacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond var. 20 30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20 00 tot 22 00 uur Tel (0118)484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen bi; automatische r.casso (lussen haakjes pn;s met acceptgiro) per maand 36 70 (nvt) pe' kwartaal '00.00 101.65) per jaar 380.00 381 65) Voor toezending per po6t geldt een toeslag Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk1 maand voor het emde van de betaalperiode maandag t/m vrijdag i .85 per stuk zaterdag-2,75 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 470 65 597 Postbank 35 93 00 Advertenties Alle adve-tim? «opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van do algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewozen Taneven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd txj de advertent.ecrderafoeimg Tei 0118-484321

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 2