PZC
zeeland
Lange files door asfaltering A58
De zorgen leggen we bij Maria neer
Zwoegende ploegen
Wijffels ziet brood in
vrijage landbouw en
natuurorganisaties
Aantal sportevenementen dupe van wegwerk bij Rilland
Aanhouding
na bedreiging
in Zierikzee
Zeeuwse leden
BNMO bijeen
op jubileumdag
Acht gewonden reclamekaravaan
CTB beslist over elf spuitmiddelen
Politiehonden scoren op NK
Eerste biologische zuiveringsfilter
zeeuwse almanak
Brandstichting
maandag 4 september 2000
door Ben Jansen
RILLAND - De afsluiting van
een gedeelte van de A58 tussen
Hoogerheide en Rilland van
vrijdagavond tot zaterdagmid
dag heeft geleid tot langdurige
filevorming. Het traject was ge
stremd in verband met asfalte-
ringswerkzaamheden op de
noordbaan van de snelweg tus
sen het Schelde-Rijnkanaal en
Rilland.
De files hadden gevolgen voor
aantal sportevenementen. Een
aantal renners van de Delta
Profronde zat vast in de file,
waardoor het wielerevenement
een kwartier later van start
ging. Twee voetbalwedstrijden
werden afgelast, omdat in het
ene geval de scheidsrechter
(Krabbend ij ke-Wemeldinge) en
in het andere geval de tegen
stander (Oostkapelle-'t Zand)
in de file vaststond.
Komend weekeinde is hetzelfde
gedeelte van de A58 weer afge
sloten. Rijkswaterstaat en poli
tie bezinnen zich deze week op
maatregelen om een herhaling
van de filevorming te voorko
men.
Oude Rijksweg
Het verkeer in de richting Vlis-
singen werd vanaf vrijdag
avond 19 uur van de afrit Hoo
gerheide tot aan de afrit Rilland
over de Oude Rijksweg geleid.
Daardoor was het mogelijk op
3,2 kilometer A58 over de volle
breedte met twee en op sommige
plaatsen met drie asfalterings-
machines zeer open asfaltbeton
ZIERIKZEE - Vrijdagavond is
rond 22.15 uur in de Sint
Domusstraat in Zierikzee een
36-jarige man aangehouden
wegens bedreiging.
De Zierikzeënaar had eerder die
avond de eigenaar van een hore
cagelegenheid in de Sint
Domusstraat met een mes be
dreigd. Tegen de man is proces
verbaal opgemaakt.
door Miriam van den Broek
DOMBURG - Zeeuwse militaire
oorlogsslachtoffers hebben za
terdag in Domburg het 55-jarig
bestaan van de landelijke be
langenvereniging BNMO ge
vierd. Zo'n honderd personen
woonden de feestelijke lus
trumbijeenkomst bij.
„De bond is bedoeld voor men
sen die door oorlog lichamelijk
of geestelijk beschadigd zijn",
vertelt vice-voorzitter Th. M.
Ketting van de afdeling Zee
land. „Wij proberen de slachtof
fers op medisch en juridisch ge
bied te helpen en we hebben een
maatschappelijk werker in
dienst. Tevens kunnen de leden
naar ons toekomen als er pro
blemen zijn met bijvoorbeeld
het pensioen of subsidies voor
aanpassingen. De bond stapt
dan als belangenbehartiger
naar Defensie."
Hoewel veel leden in de eerste
jaren van het bestaan van de
bond lid zijn geworden, komt cle
BNMO nog regelmatig in actie.
„Mensen hebben schroom bij
het vragen om advies of hulp.
Daardoor komen er nog steeds
verzoeken binnen." Daarnaast
staat de vereniging open voor
Nederlandse militairen die de
afgelopen jaren uit oorlogsge
bieden zijn teruggekeerd.
De Zeeuwse afdeling van de
Bond van Nederlandse Militaire
Oorlogs- en Dienstslachtoffers
telt zo'n 320 oude en enkele
nieuwe leden. Landelijk zijn
7000 personen aangesloten. Een
paar keer per jaar wordt in elke
regio een contactmiddag ge
houden. De oprichting van de
bond wordt om de vijf jaar uit
voerig gevierd. „Dat is altijd
echt een feest", zegt Ketting. „In
principe praten we op zo'n dag
niet over de ooxiog.."
A. Cardon uit Goes kan dat be
vestigen. Zelf zit hij al vanaf het
eerste uur bij de Zeeuwse afde
ling. „Ik kijk altijd weken uit
naar deze bijeenkomsten, Dat
zijn van die dagen waarop je ie
dereen weer eens ziet."
Voorzitter L. Timmermans van
de BNMO zei tijdens de bijeen
komst dat de bond nog lang niet
op zijn lauweren kan rusten.
„Er wordt steeds meer, ook bij
defensie, op alles beknibbeld.
De praktijk geeft aan dat we
kritisch moeten zijn, want de
zorg voor beschadigden moet
blijven." Na de openingstoe
spraken werden de overledenen
herdacht en zongen de aanwezi
gen het volkslied. Daarna werd
de dag gevuld met optredens
van muziek- en dansgroepen en
een diner.
(zoab) aan te brengen. Rijkswa
terstaat en de voor dit werk ge
contracteerde aannemers pas
sen deze methode (van maandag
tot vrijdagavond voorbereiden
en in het weekeinde zoab uitrij
den) al enkele jaren toe. Enige
vertraging voor het om te leiden
verkeer valt daarbij niet te
voorkomen. Het over twee stro
ken op de autosnelweg rijdende
verkeer moet zich immers op de
één strook brede omleidings
route zien te ritsen.
V erkeersstromen
Zo veel file als afgelopen vrij dag
en zaterdag heeft zich bij de zo
ab-werkzaamheden op de A58
echter nog niet voorgedaan. Het
verkeersaanbod in de richting
van Vlissingen was van dien
aard dat al snel na het moment
waarop de afsluiting werd aan
gebracht, een file ontstond. Een
complicerende factor daarbij
was dat bij Hoogerheide twee
verkeersstromen moesten wor
den samengeperst: die op de A5 8
en die op de A4 vanuit de rich
ting Antwerpen met bestem
ming Zeeland. Op beide wegen
was het druk.
Kort na 19 uur vrijdagavond
stond voor Hoogerheide al een
kilometers lange file. Volgens de
fileberichten op de radio was
die tien kilometer lang; Rijks
waterstaat houdt het op een ki
lometer of zeven. Het duurde tot
één uur 's nachts voordat die
was opgelost.
Zaterdagmorgen liep het ver
keer opnieuw vast over onge
veer dezelfde lengte als de
avond ervoor. De afsluiting
werd zaterdagmiddag om onge
veer half drie opgeheven. Toen
was de zoab-laag gereed en wa
ren de nieuwe lijnen aange
bracht. In de files deden zich
verscheidene kop-staart-bot-
singen voor.
Zuidbaan
Voor deze week en het komende
weekeinde staat de vervanging
van de bestaande deklaag door
zoab over een lengte 2,9 kilome
ter tussen het knooppunt Mar-
kiezaat en het Schelde-Rijnka
naal, eveneens op de noordbaan
van de A58, op het programma.
Ook hiervoor is vrijdagavond en
zaterdag afsluiting van de weg
tussen Hoogerheide en Rilland
noodzakelijk. De week erop
wordt gewerkt aan het traject
tussen het Schelde-Rijnkanaal
en het knooppunt Markiezaat
op de zuidbaan.
Daarvoor moet in het weekein
de het verkeer dat Zeeland ver
laat tussen Rilland en Hooger
heide via de Oude Rijksweg
worden omgeleid. Aangenomen
wordt dat het verkeersaanbod
uit deze richting wel minder
groot is, zodat de kans op aan
zienlijke filevorming geringer
zal zijn.
Het weer dreigde de uitvoering
van het asfalteringswerkhet af
gelopen weekeinde parten te
spelen. Vrijdagavond en zater
dagmorgen vielen enkele zware
regenbuien. Te veel nattigheid
en te sterke afkoeling zijn daar
bij ongewenst, omdat zo geen
goede hechting tussen het wa-
terafvoerende zoab en de daar
onder liggende laag kan worden
bereikt. Daarom moesten veeg
en zuigwagens worden ingezet
om het regenwater te verwijde
ren en moesten de asfalterings-
machines in een trager tempo
werken dan was gepland.
Zoals gebi-uikelijk zal Rijkswa
terstaat de kwaliteit van het
werk later aan de hand van
boorproeven op hechtingen wa
terafvoerend vermogen beoor
delen.
door Rolf Bosboom
WILHELMINADORP - Aan
het begin van de middag heers
te er nog twijfel of de wedstrijd
wel kon doorgaan, maar uit
eindelijk werd er zaterdag toch
gestreden om het Zeeuws kam
pioenschap ploegen. De regen
zorgde voor zware omstandig
heden, zodat het ploegen was
in meerdere opzichten. „Echt
ploegweer", aldus de kenners.
Zo goed en zo kwaad als dat
ging, probeerden de deelne
mers zo recht en vlak mogelijk
de voren te maken. De akker
die de Koninklijke Maatschap
de Wilhelminapolder aan de
Langeweg bij Wilhelminadorp
ter beschikking had gesteld,
was na afloop een ravage. De
regen had van het terrein een
blubbei-poel gemaakt.
Aan de wedstrijd deden de bes
te ploegers uit de verschillende
Zeeuwse regio's mee. De win
naars worden in 2001 afge
vaardigd naar de Nederlandse
kampioenschappen. Er werd
zaterdag gestreden in drie ca
tegorieën.
Bij de tweeschaar wentelploe-
gen won F. Boudeling uit Sint
Philipsland, voor S. Baas uit
Axmemuiden en M. A. de Wolf
uit Ritthem.
C. J. de Jonge uit Heinkens-
zand ging met de hoofdprijs
naar huis in de klasse wentel-
ploegen met di-ie of meer scha
ren. De tweede plaats was voor
F. Standaert uit Texmeuzen,
derde werd G. J. de Jager uit
Sint Philipsland. De titel bij de
antieke tractoren en ploegen
ging' naar C. de Loof uit Arne-
muiden. N. Nagelkerke uit
Heinkenszand eindigde met
een éénschaar kantelploeg als
tweede, A. van Strien uit Wol-
phaartsdi jk als derde.
foto Pieter Honhoff
door Michelle Koek
BANNEUX - „Ze zeiden tegen me: 'dit
water moet nog gezegend worden', maar
ik zei: 'Maria heeft die bron zelf aange
wezen, dus waar praten we nog over'."
Met een woest gebaar zet A. Winekers uit
Zonnenxaire een jerrycan vol heilzaam
bronwater voor zijn voeten. Met 49 ande
re Zeeuwen reisde hij zondag naar bede
vaartsoord Banneux in de Belgische Ar
dennen om Maria, de Maagd der Armen,
gunsten af te smeken. Een moment van
devotie en bezinning bij de bron, waar
Maria acht keer verscheen. „Daar komen
we allemaal voor, hé jongens! Maria is
van ons allemaal!"
„Het is een hele mooie prachtige gelovige
dag", zegt de 86-jarige mevrouw C. den
Boer uit Zierikzee verrukt. „Zulke dagen
moeten we meer hebben. De zorgen zijn
soms zo groot." Haar dochter komt erbij
staan en zegt: „Die zorgen leggen we al 1 e-
maal bij Maria neer, Ook voor een stukje
voorspraakbij God."
Het Belgische bedevaartooi'd Banneux,
een ai-moedig gehucht dat lijkt te drijven
op debedevaax-tsindustrie, trekt jaarlijks
ruim een half miljoen pelgrims, zoals
moeder en dochter Den Boer Zij geloven
dat Maria hier in 1933 acht keer aan de
vijftienjarige Manëtte Beco is versche
nen, dat zij zich aankondigde als de
Maagd der Armen en het meisje naar een
bron leidde die het lijden van alle natiën
zal verlichten. De verschijningen van
Banneux zijn in 1949 door de katholieke
kerk officieel erkend.
Heiligdom
Het Bedevaartoord is uitgegroeid tot een
waar heiligdom. Rond de heilige bron en
het gebooxlehuis van Beco zijn talloze
kei-ken en kapellen verrezen. In totaal
zijn er 47 heilige bouwwerken te bezoe
ken, waaronder de Kruiskapel, Kapel
van de Naties, Fi-ansiscuskapel, Bood-
schapskapel, Michaëlskapel, Ignatius-
kapel, Verschijningskapel, Maagd der
Armen-kerk en het geboortehuis van Be
co.
Het geboortehuis, een eenvoudige arbei
derswoning, ligt pal naast de Verschij-
Beeld van Maria 'maagd der armen' in Banneux.
ningskapel, de plek waar Mai'ia aan Ma-
riëtte verscheen. Rechts van het huis
staat een bouwwerk met acht nissen
waarin kaarsen branden en honderden
vlammetjes sereen twinkelen. Stilte
wox-dt verzocht en dat is het dan ook,
doodstil. In de Maagd der Armen-kerk
worden dagelijks drie diensten gehou
den. Eerst om tien uur een intexmationale
Euchai'istieviei'ing waarna een boetevie
ring en ziekenzegening volgen. De kerk,
een koude nieuwbouwkerk, zit altijd
stampvol. Talloze verplegers die mensen
in rolstoelen, op bx'ancards en achter rol-
lators assisteren, banen zich druk door
de ruimte. Viïjwel meteen wordt duide
lijk waai'om Banneux ook wel 'klein
Lourdes' wordt genoemd. Er zijn vol
doende parallellen te trekken met het
Zuid-Franse bedevaartsooi-d. Banneux
is een plek van hoop, troost, verbroede
ring en bezinning.
Zonder schaamte
„Donkere mensen knielen overal neer,
dat vind ik zo mooi", zegt W. Kempe uit
Goes, die samen met haar man voor de
eei'ste keer op bedevaart is. „Daar kun
nen we veel van leren. Zo heerlijk, zonder
gevoel van schaamte je geloof uiten."
Haarman Cees zit in een rolstoel. Veertig
jaar geleden liep hij na een ongelukkige
duik in het zwembad een dwarslaesie op.
Hij gaat niet bedevaart om te genezen
„Ik geloof niet in dat soort wondei'en.
Dat mijn vrouw altijd bij me is gebleven,
dót vind ik een wonder, daarmee ben ik
gezegend."
Wat Cees erg is opgevallen, is dat ieder
een dezelfde hoop uitstraalt. „Allemaal
verschillende geloven komen hier samen
en ze vertonen in hun geloofsbeleving
verassend veel raakvlakken. Ik ben ook
wel eens bij Jomanda geweest en daar
was het gevoel ongeveer hetzelfde."
Reli-souvenirs
De jeiTycan van Winckex's is gevuld en de
bedevaax-t loopt ten einde. Alle Zeeuwse
pelgi'ims verzamelen zich weer bij de
bus. In de hand flodderige plastic tasjes
met daarin flessen bronwater, gedeco
reerde kaarsjes of andere "reli-souve-
nirs'. Lekker gegeten bij petit restaura-
tion Saint Raphaël en gedi'onken bij
cafetaria Saint Franyois.
Nog even snel in de kring voor een af
scheidslied en dan in de touringcar terug
naar huis. Napraten over een lange in
drukwekkende dag.
MIDDELBURG - Acht mensen zijn zaterdagochtend voor de
start van de Delta Profronde gewond geraakt bij een ketting
botsing op de Nieuwe Vlissingseweg in Middelburg. Twee
vrachtwagens met aanhanger en twee personenauto's waren
bij het ongeluk betrokken. Zij hoorden bij de reclamekar-a-
vaan. De vier chauffeurs en vier inzittenden zijn met nek-
klachten overgebracht naar het ziekenhuis in Vlissingen en
Goes voor controle. De Nieuwe Vlissingseweg was ruim een
uur afgesloten voor verkeer van Middelburg naar Vlissingen.
Het ongeluk gebeurde i*ond half elf toen de karavaan net na de
kruising met de Stromenweg hard moest remmen. De 22-jari-
ge Vlissingse bestuurder van de achterste vrachtwagen was te
laat en botste tegen zijn voorganger.
DEN HAAG - Het College voor Toelating van Bestrijdings
middelen (CTB) heeft het laatste woord over de toelating van
de elf bestrijdingsmiddelen, waar de fx-acties in Tweede Ka
mer al weken over steggelen. Dat heeft CTB-vooi'zitter D.
Tommei, de voormalige D66-staatssecretaris van Volkshuis
vesting, gezegd in het VARA-radioprogramma Vroege Vogels.
Ook als de Tweede Kamer de elf omstreden middelen een aan
tal jaren langer toestaat dan was beoogd, dan nog moet het
CTB de middelen goedkeux-en. Tommei denkt dat dat bij een
aantal van de elf gewasbeschermingsmiddelen niet zal ge
beuren.
Ook bij een ministeriële beschikking om de stoffen een aantal
jax-en toe te staan, is het gebruik hiervan nog onzeker Fabri
kanten moeten een dossier van de middelen maken, dat het
CTB moet controlei'en. Daar gaat volgens Tommei veel tijd in
zitten.
DEN BOSCH - Twee Zeeuwse politiehonden hebben goede
resultaten behaald bij het nationaal kampioenschap van de
Koninklijke Nederlandse Politiehond Vereniging in Den
Bosch. Het kampioenschap werd van 1 tot en met 3 september
gehoudenIn de groep Politiehond 1 eindigde A. Hermans met
mechelse herder Max uit Lewedorp op een vierde plaats met
een puntenresultaat van 99,7 In deze klasse waren de ze
ventien honden met de hoogste examem-esultaten van dit jaar
uitgenodigd. In de groep Politiehond 2 waarin één vertegen
woordiger per provincie, behaalde E. Nagelkerke met me
chelse herder Ex-os uit Kapellebrug een tiende plaats met een
puntenresultaat van 97,5
SINT-MAARTENSDIJK - A. Ruijtenberg, lid van het dage
lijks bestuur van waterschap Zeeuwse Eilanden, heeft zater
dag het helofytenfilter bij de riooiwaterzuiveringsinstallatie
in Sint-Maartensdijk officieel in gebruik gesteld. Het filter
bestaat uit een terrein van open poelen en met riet begroeide
sloten. Bacteriën die zich rond de riet wortels ontwikkelen,
hebben een zuiverende werking. Het water dat de zuiverings-
installatie verlaat, en dat overigens al ruimschoots aan de
wettelijke eisen voldoet, wordt zo op natuurlijke wijze nog
vex-der gezuiverd. De vex-wachting is dat het stikstof- en fos
faatgehalte daardoor verder afneemt. Het gaat om het eerste
helofytenfilter in Zeeland op deze schaal, Als de ervaringen in
Sint-Maartensdijk positief zijn, overweegt het waterschap
een dei-gelijk systeem ook op andere plaatsen in de provincie
toe te passen. De ingebruikname luidde zaterdag de open dag
van de rioolwatex-zuivexingsinstallatie in. De installatie is vo
rig jaar voor een bedrag van ruim tien miljoen gulden com
pleet vernieuwd en uitgebreid en zuivert nu al het rioolwater
van het westelijke deel van Tholen. Ondanks het slechte weer
trok de open dag 480 bezoekers.
duur de mens mishandelen."
Voor de ledendag hadden zich
maar liefst 4500 van de 17.000
Zeeuwse leden aangemeld.
Geen enkele districtsbijeen
komst van Natuurmonumenten
trok, naar verhouding, ooit zo
veel belangstelling. Een uiterst
positief signaal, zo vond Wijf
fels. „De Zeeuwen staan achter
Natuurmonumenten."
Ondanks het belabberde weer
kwamen zo'n 3000 mensen
daadwerkelijk naar de werk-
schuur van de vereniging bij de
ZwaakseWeel. „Onze leden zijn
natuurmensen", aldus A. Boon,
beheerder Beveland en Schou-
wen-Oostbi] Natuurmonumen
ten. „Die realiseren zich dat ook
regen bij de natuur hoort en pro
beren er dan toch op een andere
manier iets van te maken. Dat
geeft ons een heel goed gevoel."
Om de bezoekersstroom in goe
de banen te leiden, was een deel
van de mensen die zich hadden
aangemeld verzocht niet met de
auto naar de ledendag te komen.
Zij konden hun wagen bij het
ti-ansferium in Goes neerzetten
en werden met de Stoomtrein
Goes-Box-sele naar Kwaden-
damme vervoerd. Uiteindelijk
maakten zo'n achthonderd
mensen hieiwan gebruik.
door Rolf Bosboom
KWADENDAMME - Natuuror
ganisaties en landbouw moeten
elkaar niet in de weg zitten,
maar juist elkaar versterken.
Dat pleidooi hield H. Wijffels,
landelijk voorzitter van Na
tuurmonumenten, zaterdag tij
dens de eerste, drukbezochte
regionale ledendag van de ver
eniging in Kwadendamme.
Wijffels, zelf afkomstig uit IJ-
zendijke, zei bi] de opening van
de dag dat landbouw en natuur
bescherming 'harmonisch' met
elkaar dienen om te gaan „De
landbouw moet de ruimte krij
gen op plaatsen waar dat het
beste .kan, waar de grond een
goede natuurlijke vruchtbaar
heid heeft, Als dat minder goed
kan, moet de natuur de kans
krijgen." De voormalige Rabo-
bank-topman en huidige voor
zitter van de Sociaal-Economi
sche Raad (SER) wees ook op de
afhankelijkheid van de natuur.
„We leven van het water, het
land, de planten. Als we het wa
ter vervuilen, de bodem ver
keerd behandelen en de planten
verzieken, houdt ook het leven
op. Als de mens de aarde mis
handelt, zal de aarde op den
Deze courant bezigt de goede
gewoonte boven elk artikel te
vermelden wie het geschre
ven heeft. Weten de lezers
tenminste bij wie ze verhaal
kunnenhalen. Het stimuleert
de schrijver bovendien gewe
tensvol verslag te doen. Zo
ook wanneer het om vermoe
dens van brandstichting
gaat, een euvel ivaardoor het
Walcherse zich de laatste tijd
opvallend vaak weet ge
plaagd.
In veel van die gevallen ont
breekt van een dader ieder
spoor. Om de problematiek in
beeld te brengen nam onze
verslaggever, wiens taak het
is de voortgang van politie
onderzoek op de voet te vol
gen, de verhalen nog eens
door waarmee deze krant
over de zeeën van vuur be
richtte.
De begeleidende foto's lieten
niet veel meer dan zware
rookwolkeri zien., Maar uit de
teksten doemden al snel hel
dere beelden op. Zo helder,
dat onze verslaggever de
brandstichters spoedig in het
vizier kreeg. Neem bijvoor
beeld de twee schuurtjes die
onlangs te Vlissingen in de as
werden gelegd.
„Geen dader te vinden? Ik
lees hier anders klip en klaar
wie 't heeft gedaan", riep on
ze misdaadverslaggever tri
omfantelijk uit. Wij lazen
even met hem mee:
'Schuurbrandjes ivellicht
aangestoken', stond erboven.
En daaronder in kleine let
tertjes 'door (volgt de naam
van één onzer collega's)'.
Tsja, wij kunnen er niet meer
onderuit. De daders verkeren
in ons midden.
