Havens als toeristische attractie
PZC
Beter een open oog dan een dichte blik start kokkeiseizoen
Eindelijk strandweer
Aantal drinkputten
in provincie stijgt
Rechter wijst stelende
zwerver de goede weg
zeeland
16
Geldboetes na uit de hand
gelopen avondje stappen
Organisaties zien brood in vaartochtjes en rondleidingen
Antiekbeurs
jubileert met
avondmarkt
kunst cultuur
woensdag 2 augustus 2000
Alsof iedereen ervan overtuigd was dat de allerlaatste mooie dag van het jaar was
aangebroken, togen duizenden mensen naar de kust. Bij het Badstrand in Vlissin-
gen was het bijna vechten om een plekje, maar zodra de handdoek lag, werd het
verkoelende water opgezocht. foto Ruben Oreel
VLISSINGEN - Wekenlang was iedereen er klaar voor. Nieuwe badpakken en
zonnebrandcrème lagen zo voor het pakken in de kast. Maar de aanhoudende re
gen zorgde ervoor dat er weinig bruine tinten te behalen vielen aan de Zeeuwse
kust. Tot gisteren.
door Rinus Antonisse
GOES - Het aantal drinkputten
in Zeeland stijgt weer. In het
laatste kwart van de vorige
eeuw verdwenen deze cultuur
historische en landschappelijk
waardevolle elementen in bij
zonder rap tempo.
Omstreeks 1985 waren er van de
vele duizenden putten nog maar
zo'n 1200 overgebleven. Sinds
dien heeft de Stichting Land-
schapbeheer Zeeland (SLZ)
ongeveer 300 nieuwe putten
kunnen aanleggen. In diezelfde
periode verdwenen er ook nog
100 putten, zodat er per saldo
200 nieuwe drinkpoelen zijn
bijgekomen.
Ook is het onderhoud van be
staande putten flink aangepakt.
Tussen de 30 en 50 putten wor
den jaarlijks opgeknapt.
Het behouden en uitbreiden van
de putten is vooral van belang
voor amfibieën als kikkers,
padden en salamanders. In
Zeeuws-Vlaanderen wordt voor
een bedrag van één miljoen gul
den een bijzonder project uitge
voerd, gericht op het versterken
en vergroten van leefgebieden
voor de zeldzame kamsalaman-
der en boomkikker. Eind dit jaar
zullen er totaal 300 kleinere en
grotere nieuwe leefgebiede
bijgekomen zijn. Nu al is duidt
lijk dat het project met nan-
voor de kamsalamder vruchte
afwerpt. Of de boomkikker me
het herstelplan geholpen word!
is nog afwachten.
De boomkikker, vroeger alge
meen in heel Zeeuws-Vla and*
ren, heeft zich teruggetrokke
op een laatste bolwerk in het ui
terste westen van de streek, ii
de omgeving van Cadzand, Rt
tranchement en Aardenbur;
Het herstelplan moet voorkc-
men dat het dier helemaal ui
Zeeuws-Vlaanderen verdwijnt
Lichtpuntje
Er is overigens één lichtpunt}-
sinds enkele jaren wordt d
boomkikker ook gesignaleert
(en vooral gehoord) in de Ko;
van Schouwen. Daar is een vri
groot gebied met redelijk wa*
natte terreinen aanwezig.
Niet duidelijk is of het om ee'
inheemse soort gaat of import:
uit Zuid-Frankrijk. Mogelij!
heeft iemand enkele exempli
ren van het dier meegenomen e
uitgezet.
Er worden pogingen in het weri
gesteld om de aanwezigheid va:
de boomkikker in de Schouws
Westhoek in kaart te brengen,
pagina 23: drinkput siert het?
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - Drank stelen
en over auto's lopen. Soms loopt
een avondje stappen wel erg uit
de hand, zoals in de nacht van 11
op 12 mei dit jaar. Drie mannen
uit Goes moesten hun daden
dinsdag verantwoorden voor de
politierechter. Ze kregen alle
drie een forse geldboete.
„We waren in EITorro", vertelde
een van de drie verdachten, een
21-jarige man. „We duwden per
ongeluk tegen de deur van het
magazijn en zagen daar de
drank staan. We hebben drank
gepakt en zijn via de nooduit
gang weggegaan en richting
Goes-Noord gelopen." Hij nam
samen met een 20-jarige vriend
wat flessen mee en ontmoette
buiten de derde verdachte, een
22-jarige man. Onderweg gin
gen twee van de drie mannen o;
auto's staan en vernielden onde
andere een buitenspiegel.
De 21-jarige man kon zich nie
herinneren dat 'hij op een aut
had gestaan, maar de voetaJI
drukken die hij achterliet ware
overduidelijk. Zijn 22-jarig
vriend wist het nog wel, maar k
ontkende dat hij had gewete
dat de drank gestolen was. Zij:
advocaat, J. C. van den Doe
verklaarde dat de man de drani
op de parkeerplaats van eenst-
permarkt had aangetroffen e
veronderstelde dat het van ee
boodschappenwagen was ge
vallen.
De rechter geloofde niets va
die verklaring; hij veroordeelo
de twee die op de auto's hadde
gelopen tot duizend gulden boe
te en de man die alleen draii
had gestolen tot vijfhonden
gulden.
door Maurits Sep
VLISSINGEN - Een vaartocht
je door de havens van Vlissingen
en Terneuzen, een rondleiding
door de industriegebieden en
een bezoek aan een paar bedrij
ven. De havens als toeristische
attractie - de Port Promotion
Council Zeeland en het Bureau
voor Toerisme Zeeland zien er
wel brood in: leuk voor de toe
rist en goed voor de industrieën.
Industrieel toerisme. Rotter
dam en Antwerpen doen het al,
Vlissingen en Terneuzen denken
er nu ook over na. „Het staat in
ons activiteitenplan voor vol
gend jaar", beaamt voorzitter
H. Plasse van de Port Promotion
Council Zeeland (PPCZ). „Het
spreekt ons erg aan en het past
uitstekend in onze doelstelling
om het imago van de havenin
dustrie te verbeteren."
De PPCZ wil volgend jaar een
open dag houden waar Zeeuwen
op kunnen intekenen. Zij kun
nen aangeven welke bedrijven
zij graag zouden willen bezoe
ken. Op basis van die wensen en
de mogelijkheden van de bedrij
ven om bezoekers te ontvangen,
wordt een programma in elkaar
gezet. „Nog niet echt industrieel
toerisme", zegt Plasse, „maar
het begint erop te lijken. Als het
aanslaat, gaan we ermee door en
breiden het uit."
De bedrijven in de havens heb
ben volgens hem wel degelijk
interesse. De belangstelling van
toeristen is er evenzeer, zegt M.
Tempelman van het Bureau
voor Toerisme Zeeland (BTZ).
Regelmatig komen vragen bin
nen of het mogelijk is de haven
van Vlissingen met een rondlei
ding te bezoeken. En in Terneu
zen trekt het sluizencomplex
veel mensen, weet zij. „Boven
dien, als je het aanbiedt, ont
staat er vanzelf ook een behoef
te."
Altijd leuk
Havens zijn, hoe industrieel ze
ook zijn, altijd leuk, verklaart
Tempelman. „Ook vanwege het
vervoer over water. Ze kunnen
zeker in Zeeland dus een bijdra
ge leveren aan het toerisme."
Alleen rondrijden in een bus en
uitleg krijgen, heeft volgens
haar niet veel waarde. Vervoer
per boot moet deel uitmaken
van de rondleiding, eventueel
een oversteek van de Wester
schelde tussen Sloe en Kanaal
zone. En spraakmakende be
drijven zoals de kerncentrale
Borssele moeten meedoen.
De kerncentrale laat op eigen
initiatief deze zomer bezoekers
van 16 jaar en ouder toe, op ver
toon van een legitimatiebewijs.
In de maand juli hebben 1608
mensen daarvan gebruik ge
maakt. Vorig jaar kwamen in ju
li en augustus samen nog geen
duizend mensen opdagen. „Het
is duidelijk dat technische on
derwerpen toch veel in de be
langstelling staan", concludeert
woordvoerder A. van de Wete
ring van de kerncentrale.
Of de kerncentrale mee zal doen
aan nieuwe initiatieven die het
hele Sloegebied aangaan, durft
Van de Wetering nu nog niet te
zeggen. De Centrale organisatie
voor radioactief afval (Covra) in
Nieuwdorp heeft wel belang
stelling, zegt directeur H. Co-
dee. Hij heeft nog geprobeerd
aan te sluiten bij de open dagen
van de kerncentrale, maar had
te weinig mensen en te weinig
tijd. Dat is volgens Plasse voor
meer bedrijven een probleem.
„Ze kunnen niet zomaar grote
groepen ontvangen." Daar
wringt inderdaad de schoen, be
vestigt directeur J. Philippen
van Zeeland Seaports. „Het is
leuk en goed voor ons imago,
maar het mag ons echte werk,
het ontvangen van schepen met
lading, niet in gevaar brengen.
Echter, Rotterdam en Antwer
pen doen het en kunnen het in
passen in hun werk, dus dat
moet bij ons ook kunnen."
door Manon Kotvis
KNOKKE - In het Cultu
reel Centrum Scharpoord
in Knokke vindt van za
terdag 5 tot en met dins
dag 15 augustus de vijfen
twintigste editie van de
Internationale Kunst- en
Antiekbeurs Scharpoord-
Knokke (IKASK) plaats.
Onder de .titel Nocturne
Knocke viert IKASK het
jubileum met een avond-
beurs. Elke avond van vijf
tot elf uur kunnen bezoe
kers genieten van een ge
varieerd aanbod van
kunst en antieke voorwer
pen. In de meer dan vij ftig
stands worden haast
evenveel verschillende
vormen vaja kunst en an
tiek getoond. Voorbeelden
hiervan zijn: meubilair uit
Europese landen als
Duitsland en Vlaanderen
vanaf de Haute Epoque
tot Art Nouveau, Bieder
meier, beelden en kunst
voorwerpen vanaf de
Middeleeuwen tot nu, zil
ver- en glaswerk, oude- en
hedendaagse juwelen,
schilderkunst van alle tij
den, Afrikaanse kunst,
oude wapens en Chinees
porselein Deze diversiteit
wordt weerspiegeld in de
aard en herkomst van de
deelnemers. Zo zijn onder
meer aanwezig Art Aar
denburg, Baskania uit
Antwerpen, de Thierry
Camu Gallery uit Charle
roi, Gerard Delsing uit
Maastricht, galerie Reso
nans uit Gent, Jo van Krij
uit Knokke en kunsthan
del van Wees uit Huizen.
De thematentoonstelling
Kunstschilders van de
oostkust brengt hiernaast
een selectie van schilder
werken met Knokke als
centraal thema.
Dagelijks zijn er op de
beurs ook demonstraties
over restauratie en con
servatie van schilderijen
en meubilair. Hiernaast
zijn er verschillende, an
dere randmanifestaties.
Zo wordt de beurs muzi
kaal en culinair onder
steund en zijn er activitei
ten voor kinderen. Er is
een gratis pendeldienst
vanaf de belangrijkste
parkeerplaatsen in Knok
ke naar Cultureel Cen
trum Scharpoord.
Theo Dekker exposeert in en bij Kapel van Hoogelande Uitstel dreigt voor
door Roelf Reinders
HOOGELANDE - 'L'abuse d'alcool
trouble la vue' staat in zwart op het witte
T-shirt van de buurman. 'Alcoholmis
bruik vertroebelt de blik'. „Het is altijd
lachen bij Theo", zegt hij. Theo Dekker,
de kunstenaar uit Wolphaartsdijk die in
de Kapel van Hoogelande exposeert met
beelden van hout en steen. „Theo, wat zei
die boer op die gele klompjes nou?" 'Je
moet ervan houden', had die boer gezegd.
„Mooi toch?" Dekker is tijdens elke ex
positiedag bij de kapel te vinden.
Dekker, met weelderige bakkebaarden,
trekt z'n bontgekleurde hemd uit. „Kijk
nou, daar komt m'n vader. Heb je dat er
ook nog bij." Als hij praat, vallen een
paar gouden tanden op. Een bejaarde
man loopt met krukken heel langzaam
het kerkhof op. Dekker vraagt of het zo
lukt. Z'n vader antwoordt dat het geheel
op z'n gemakkie gaat. Uit de kapel klinkt
een gitaar, een man zingt een stukje van
een liedje van Eric Clapton. Dekker loopt
naar binnen. „If I saw you in heaven.De
gitarist kapt na een valse toon en zet het
instrument terug tegen het oude orgeltje
in de hoek. „Ik kon het niet laten. Ik zag
hem staan en moest even spelen."
In de kapel hangt een groot, houten wiel.
Erachter staan grillig gevormde stenen
op de vloer. De vrouw met het lange,
bruine haar wil van Dekker weten wat
het voorstelt. Het is een medicijnwiel, en
die stenen, dat is het tweede sacra. „En
dit is het eerste." Hij draait zich om en
wijst naar een raampje in het kapelletje.
„Ik kwam hier eens om acht uur 's
avonds. Het licht viel als een spot naar*
binnen en klom verder. Dat vibreerde zo
mooi, het echte mantragebeuren. En
daar wil ik het over hebben." Hij draait
zich weer om naar het rad en de stenen
„Het staat voor evenwicht, mannelijke
en vrouwelijke energie, creativiteit, sek
sualiteit."
door Rolf Bosboom
YERSEKE - Het kokkelseizoen
in de Waddenzee dreigt te wor
den uitgesteld. De Waddenver
eniging en Vogelbescherming
Nederland hebben dinsdag, zo
als verwacht, bezwaar aangete
kend tegen de vergunning voor
mechanisch vissen op kokkels
in het gebied. Daarmee is de ver
gunning automatisch geschorst.
Het Nederlands Instituut voor
Visserijonderzoek (RIVO) becij
ferde vorige week dat er vol
doende kokkels in het Wadden
gebied liggen: 29.000 ton
kokkelvlees. Dat is volgens het
instituut meer dan genoeg om de
voedselvoorziening voor de vo
gels veilig te stellen.
Toch zijn de Wadden vereniging
en Vogelbescherming aller
minst gerustgesteld. Volgens
hen is het schijn dat er genoeg
kokkels zouden liggen voor zo
wel vissers als vogels. Zij signa
leren juist een 'dreigend voed
seltekort' voor met name de
scholeksters.
De organisaties wijzen erop dat
scholeksters kokkels bij laag
water vinden op droogvallende
platen. Dertig procent van die
platen is gesloten verklaard
voor visserij en op die gebieden
zijn de vogels aangewezen. Vol
gens de organisaties zijn schol
eksters echter 'bijzonder
plaatsgetrouw', zodat het niet
vanzelfsprekend is dat ze zich
verplaatsen naar de gesloten
platen.
Een ander argument is dat
scholeksters niet in staat zijn al
le schelpdieren op de droogvai
lende platen te vinden. In wei
kelijkheid zou het om minde
dan de helft gaan. Bovendie
daalt het gewicht, en dus de voe
dingswaarde, van de kokkels:
de loop van de winter aanzien
lijk.
Verder, zo zeggen beide organ:
saties, vulden de vogels hun d
eet voorheen aan met mossele
van de stabiele mossel banke:
Die zijn echter uit de Wadden
zee verdwenen, zodat er voord
vogels geen alternatief voedx
meer is.
Overhoop
Nu de vergunning, die 14 augus
tus van kracht zou worden,
geschorst moet de Producenten
organisatie Kokkelvisserij ee
voorlopige voorziening aanvn
gen bij de Raad van State. Da
gebeurt vandaag. Secretan
J. D. Holstein hoopt dat er 2
augustus een uitspraak ligt. Di
dag komt het visseizoen waar
schijnlijk op gang. Verder uil
stel brengt de sector in de pro
blemen. „Dat kost geld", aldu
Holstein. „Bovendien gaat ft
kwaliteit er ook niet op voor
uit."
De natuurbeschermingsorgani
saties en de visserijsector ligge
al geruime tijd met elkaar over
hoop over de invloed van
kokkel visserij. De organisatie
zien het Waddengebied he
liefst volledig gesloten voor di
vissers.
Volgens de sector is voldoend
aangetoond dat er geen sprak
is van een voedseltekort als ge
volg van de kokkelvisserij.
Houten torso
De vrouw, een Brabantse die in Gapinge
woont, zegt tegen Dekker dat ze het
beeld vlak voor de ingang zo mooi vindt.
Een torso van hout met het begin van bo
venbenen De ene kant lijkt een vrouw,
de andere kant een man. Dekker zegt dat
het een gedeelte van een 'gesloopte' iep
uit z'n woonplaats is. Hij zag er direct een
lichaam in. „En dat moet een vogel voor
stellen?", vraagt de vrouw overeen ander
beeld. „Dat mag je zelf weten." Het
groepje waar de vrouw bij hoort, stapt op
de fiets. Ze doen de Terre des Hommes
fietsroute. „We zijn speciaal even afge
weken, ik wist dat dit kapelletje hier
stond. Hier is altijd wel iets te doen."
Een Utrechtse in een rood jurkje maakt
een foto van de houten torso. „Zelden
zo'n mooi beeld gezien." In Noord-Hol
land heeft ze onlangs vier beeldentuinen
bekeken, ze was er speciaal voor naartoe
gekomen. En ze vond er niks aan. Dek
kers expositie ziet ze eigenlijk bij toeval
„Ik ben er compleet door verrast." Ze is
geen werk of uitkering kon kri,
gen en zonder inkomen gee:
huis. „Als ik werk of een uitke
ring hebhoef ik niet meer te ste
len."
Nomes vertelde de man dat h
niets voor hem kon doen.
kan alleen de richting aange
ven."
Door hem tot een werkstraf va:
140 uur te veroordelen, hoopte
rechter dat de man wat strutj
tuur in zijn leven krijgt. Verde
moet de man regelmatig naard(
reclassering en kreeg hij e®
maand voorwaardelijke gevat;
genisstraf. „Ik hoop dat u er e£
goede draai aan kan geven",»
de politierechter.
In de kapel hangt een groot houten wiel. Erachter staan grillig gevormde stenen op de vloer. foto Lex de Meester
niet de enige. Dekker zegt dat een man
totaal niet door had dat er een expositie
was.,Ik ga eens lekker dat leuke kapelle
tje bekijken", omschrijft hij de houding
van de man. Hij had z'n fiets tegen de
houten torso gezet en was teruggedeinsd
toen hij binnen geen kerkbanken maar
een immens wiel aan het plafond vond.
Dekker: ..Kunst moet geen religie wor
den, maar hier ben ik ook niet kapot van.
Een open oog is toch prettiger dan een
dichte blik, niet?"
Volgens Dekker vindt niet iedereen beel
den op een kerkhof een goed idee. De
Utrechtse vindt het niet erg. „Het zijn
odes aan de graven. Ik wou dat ik zulke
mooie beelden op m'n graf krijg.Dekker
zegt dat sommige mensen hoofdschud
dend weglopen als ze de beelden naast de
grafzerken zien. „Een graf is niet heilig,
het is ook maar een teken. Iemand krijgt
door mijn beelden weer andere tekens te
zien. Een graf heeft energie, daar wil ik
het over hebben."
Sparta
Dekker stapt op z'n grijze Sparta-brom-
mer uit 1962 ('Echt een bitch, met sleute
len ben ik een stuk van een vinger verlo
ren') en tuft tussen de beelden door naar
z'n ouders. Zijn vader zit in de stoel die de
kunstenaar hem heeft gebracht. De man
legt uit dat hij niet meer zo snel kan lopen
omdat een deel van z'n been is geampu
teerd. „Maar je hebt hem goed geconser
veerd, Theo." Dekker vertelt dat z'n va
der dat ene beeld van dat hakblok met z'n
been associeert. „Wat hebt u nou?",
vraagt de buurman aan een kale bezoe
ker die in de schaduw van een boom
staat. De man heeft iets om z'n arm ge
bonden. „RSI?" Nee, het is een tennis
arm.
Het is altijd lachen bij Theo.
De expositie van Theo Dekker in en rond de
Kapel van Hoogelande tussen Middelburg en
Biggekerke duurt nog tot en met 6 augustus.
Dekker is elke dag aanwezig.
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - „Ik steel om te
kunnen eten", zei een 19-jarige
Vlissinger dinsdag tegen de po
litierechter. De man heeft geen
vaste woon- of verblijfplaats en
leeft op straat. Om hem een
duwtje in de goede richting te
geven, veroordeelde politie
rechter G. Nomes hem tot een
werkstraf.
In mei en april dit jaar stal de
man twee fietsen, een brommer
en nam hij diverse spullen mee
van een man bij wie hij logeerde.
De verdachte gaf alles toe. Hij
legde uit dat hij zonder huis
