Molukse missie Lubbers strandt Maltese winkelier blijft over klant in Lockerbie vaag -proces PZC Europa vent eigen onderzoek uit Eerste woonmodule naar ruimtestation Montenegro krijgt steun uit de regio buitenland Leger en marine onderscheppen wapenzendingen Wahid weigert onderzoek naar geweld op eilandengroep Duizenden Atjeeërs op de vlucht Bulgaars bos smeult na Dodental vuilnisbelt-drama stijgt Duitse kerk had dwangarbeiders Acht jaar cel voor afperser Nestlé Bashar al-Assad president Syrië Verzet Peking tegen deal Taiwan Twee Belgische kinderen gedood bij busongeluk woensdag 12 juli 2000 van onze redactie buitenland JAKARTA - De Indonesische strijdkrachten hebben gisteren laten weten dat zij de afgelo pen dagen op de Molukken gro te hoeveelheden wapens in be slag hebben genomen. Ook zijn de laatste tijd door de marine strijdkrachten zei gisteren dat het leger bij strijdgroepen gro- pens in beslag zijn genomen, negentien wapenzendingen bij zoekacties onder de burger- te aantallen slag- en steekwa- Fractieleden van de PDI-P, de over zee naar de Molukken on- bevolking op de Molukken 66 pens aan en verder molotov- partij van vice-president Me- derschept. raket werpers en 194 vuurwa- coktails en bommen. Er zouden gawati Soekarnoputri, willen Een woordvoerder van de pens zijn gevonden. Verder trof in totaal 'tienduizenden' wa- de regering in het parlement ter verantwoording roepen over het geweld op de Moluk ken. Megawati, president Wahid en de legerleiding zouden ophel dering moeten geven over de betrokkenheid van het leger bij het geweld. ANP/RTR door Dolf Ruesink DEN HAAG - De vredesmissie van oud-premier Lubbers voor de Molukken is gestrand. De In donesische regering wil niet meewerken aan een onafhanke lijk internationaal onderzoek naar de oorzaken van het ge weld op de eilandengroep. Lub bers kreeg dat te horen in Jakar ta waar hij de afgelopen dagen geheim overleg voerde met pre sident Wahid. TOKIO - Meer dan achtduizend Atjeeërs zijn sinds donderdag hun dorpen ontvlucht uit angst voor het geweld van het leger en de strijders voor een onafhan- I kelijk Atjeh. Dat heeft Machsal- 1 mina, bestuurder van het zuide lijk deel van de provincie op Noord-Sumatra, gisteren tegen i het Japanse persbureau Kyodo De Indonesische autoriteiten en de afscheidingsbeweging Vrij Atjeh kwamen 12 mei een 'hu manitaire pauze' overeen. Deze overeenkomst loopt 2 augustus af, maar president Wahid heeft er al voor gepleit het bestand te verlengen. Volgens Machsalmi- na intimideren zowel militairen als onafhankelijkheidsstrijders j de burgers, ondanks het be- stand. Zij dreigen hen dood te schieten en hun huis in brand te steken. „Zij willen geen slach- offer worden en zijn daarom ge vlucht. Zowel het leger als Vrij Atjeh wordt door de dorpelin gen zeer gevreesd", aldus de bestuurder. De vluchtelingen hebben onderdak gevonden in moskeeën en scholen. ANP Indonesië beschouwt het voor stel van Nederland als een on toelaatbare buitenlandse in menging. Dat bevestigt een woordvoerder van het Instituut voor Internationale Betrekkin gen Clingendael. Dat is met Lubbers betrokken bij pogin gen om tot een verzoening op de Molukken te komen. Lubbers wil niet reageren op de vastgelo pen bemiddelingspoging. De CDA'er is na terugkeer uit Ja karta op vakantie gegaan en zit in het buitenland. Met de afwijzing van het onder zoek lijkt de bemiddelingsrol van Lubbers uitgespeeld. De opstelling van Wahid is boven dien een nieuwe tegenvaller voor de Molukkers in ons land die zich ernstige zorgen maken over het geweld. Sinds het uit breken van de onlusten tussen moslims en christenen hebben enkele duizenden mensen het leven verloren en zijn tiendui zenden inwoners op de vlucht geslagen. Molukkers in Neder land beschuldigen Wahid ervan dat het Indonesische leger de is lamitische strijders steunt bij het platbranden van christelij ke dorpen en het uitmoorden van de bevolking. Aanbevelingen Als (oud) voorzitter van Clin gendael voerde Lubbers eind fe bruari in Den Haag overleg met afgevaardigden van de belang rijkste geloofsgemeenschap pen. De Molukse leiders werden op kosten van het ministerie van Buitenlandse Zaken overgevlo gen naar ons land. Ook gouver neur Latuconsina en legerbe velhebber Tamaela zouden deelnemen aan de ronde-tafel conferentie, maar kregen - naar nu pas blijkt - geen toestem ming van Wahid om naar Ne derland af te reizen. Wel stuurde de Indonesische ambassade twee waarnemers. De belangrijkste aanbeveling van de conferentiedeelnemers is van onze redactie buitenland BAJKONOER - De lancering van de eerste woonmodule voor het internationale ruimtestation ISS is vastge steld op zeven minuten voor zeven vanochtend Neder landse tijd. Dat deelde het Europese ruimtevaartbu reau ESA gisteren mee. Op het moment van de lance ring in Bajkonoer in Kazach- stan van de Russische Pro tonraket met de Zvezda-mo- dule is het daar vier uur later. Het verblijf Zvezda (Ster) bevat de eerste Europese bij drage. ESA leverde het com puterbrein van Zvezda. De twintig ton zware en dertien meter lange module zal er na melijk ook voor zorgen dat het hele station op de juiste hoogte boven de aarde blijft en in de juiste baan. Zonder extra duwtjes zou het station na vij fhonderd dagen naar de aarde terugvallen. Op 30 oktober gaat de eerste bemanning naar Zvezda, twee Amerikanen en een Rus Alvorens aan het stiaton te worden gekoppeld vliegt na de lancering de woon- en op- stuwmodule Zvezda eerst veertien dagen vrij rond om alle apparatuur te testen. Het station bestaat nu nog alleen uit de Russische Zar- ja-module en de daaraan ge koppelde Amerikaanse ver bindingsmodule Unity, waardoor bemanningen zich van de ene naar de andere module zullen kunnen ver plaatsen. De deelnemers in het project zijn de Verenigde Staten, Rusland, Europa (ESA), Ca nadaJapan en Brazilië. ANP Een Russische militair bewaakt de Proton-draagraket waar mee de woonmodule Zvezda naar het ruimtestation wordt ge bracht. foto Mikhail Metzel/AP een onderzoek naar de oorzaken van de strijd op de Molukken, uit te voeren door deskundigen uit landen van het Zuidoost- Aziatische samenwerkingsver band Asean. ,,De waarheid moet boven tafel komen", aldus Lubbers, die vier maanden gele den nog optimistisch was over de kans van slagen. Het 'vredesplan' van de oud- premier omvat de volgende voorstellen: rehabilitatie en hulpverlening aan alle slacht offers; opbouw van een pluriforme samenleving met in stemming van alle leiders; even wichtige aandacht voor veilig heid en welvaart; programma's voor een interreligieuze dia loog; betere mediavoorlichting ter voorkoming van gekleurde berichtgeving en hulp bij we deropbouw. Minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) en president Wahid hebben nog niet in het openbaar gereageerd op het rapport. Hernieuwd overleg met de ker kelijk leiders en andere afge vaardigden van de Molukken is op dit moment onmogelijk. „We kunnen ze zelfs het rapport niet toesturen", zegt woordvoerder Aspeslagh van Clingendael. „Post komt niet aan en ook per e-mail of telefoon kunnen we de betrokkenen niet bereiken. De Molukken zijn ontoegankelijk en de gematigde moslimleiders zitten ondergedoken." Oud-Kamerlid John Lilipaly (PvdA), een van de deelnemers aan de conferentie op Clingen dael, is teleurgesteld over het verloop van de vredesmissie. „Lubbers zou het voortouw ne men en ons op de hoogte hou den. Ik heb nooit meer iets van hem vernomen. Het eindrap port? Dat is mij niet toege stuurd." GPD VAKAREL - Een Bulgaarse vrijwilliger loopt tussen de smeulende bomen, nadat hij heeft geholpen een bosbrand te blussen bij Vaka- rel, veertig kilometer van de hoofdstad Sofia. Tijdens dc hittegolf die ook Bulgarije de afgelopen weken trof, braken op een groot aan tal plaatsen branden uit, die bossen, de te velde staande oogst en huizen verwoestten. foto Dimitar Dilkoff/RTR door Mare Peeperkorn BRUSSEL - Als je jaarlijks acht miljard gulden uitgeeft aan nut tige zaken, is bijkans volstrekte anonimiteit pijnlijk. Geen won der dat Europees Commissaris Philippe Busquin (Onderzoek) de boer op gaat met mede door hem gefinancierde wetenschap pelijke doorbraken. Eigenlijk is het verbazingwek kend dat de Europese Unie nu pas actief 'zijn' onderzoek uit vent. Voor autowegen die wor den aangelegd met EU-subsi- dies geldt immers al enkele jaren de verplichting de steun bedragen inclusief EU-logo op grote borden te vermelden. „Bij onderzoek ligt dat iets com plexer", stelt Busquins woord voerster. Uithangborden aan medische apparatuur, mijnde- tectoren of chips zijn nu een maal niet vanzelfsprekend, laat staan praktisch. Weinig over tuigend is ook de arts die u net voor de narcose toefluistert dat de operatie-apparatuur mede tot stand is gekomen dankzij de hulp van de EU. Of nog erger, u ontwaakt uit die narcose en op het nachtkastje prijkt een EU- boeket: 'Graag gedaan, Philip pe Busquin'. En toch verdienen de EU-on- derzoeksinspanningen aan dacht. Al is het alleer. maar om de ruim dertig miljard gulden per vier jaar aan merendeels ri sico- én beloftevolle projecten te verantwoorden. „Risico is bijna een voorwaarde voor EU- steun. Het moet om zaken gaan waar gewone banken, bedrijven en onderzoeksinstituten voor terugdeinzen", aldus de woord voerster. Nederlandse onderne mingen en universiteiten profi teren bovenmatig van deze onderzoekspot. De EU is op deze manier bij tien duizenden projecten betrokken, gericht op verbetering van de kwaliteit van het leven, indu striële vernieuwing, energiebe sparing en de informatietech nologie Wetenschappelijk werk met regelmatig klinkende resultaten, waarvan de bekend heid evenwel tot het laboratori um en het vakblad beperkt bleef. Feestje Busquin komt de eer toe als eer ste ondcrzoekscommissaris de verkoop van de successen echt ter hand te nemen. „Een bewus te strategie", beaamt zijn woordvoerster. Afgelopen maand werden de EU-burgers daarom eerst verblijd met het nieuws over de schone brand stof voor auto's. Een doorbraak met EU-geld, reden dus voor een feestje én natuurlijk een proefrit door Busquin, want de tv heeft behoefte aan bewegen- door Marjolijn de Cocq SOESTERBERG - De Maltese winkeleigenaar Anthony Gauci heeft gisteren voor het Schots gerechtshof in Kamp van Zeist verklaard dat hij vlak voor de Lockerbie-aanslag in december 1988 kleding heeft verkocht aan 'een Libische heer'. Als mogelij ke klant wees hij in de rechts zaal Abdelbaset Ali al-Megrahi aan, een van de twee Libische verdachten van de bomaanslag op vlucht PanAm 103 waarbij 270 mensen om het leven kwa men. „Hij lijkt er veel op", aldus Gauci. De kleren zouden in de koffer hebben gezeten waarin op 21 december 1988 een bom ont plofte aan boord van de Boeing 747 boven het Schotse Locker bie. Gauci, met zijn broer eige naar van de modezaak Mary's House in de Maltese kustplaats Sliema, zei gisteren dat hij 'hon derd procent zeker' was dat een tussen de Lockerbie-wrakstuk- ken gevonden ruitjesbroek uit zijn winkel kwam. Hij herinnerde zich de aanko pen van de Libiër: twee heren pantalons, twee overhemden, twee gestreepte pyjama's, twee vesten, een tweed jasje, een he melsblauw babypakje en een paraplu. In de kleren was de Li biër niet echt geïnteresseerd, al dus Gauci; de klant wilde de broeken niet passen. Uit de schade aan kleding en pa raplu hebben forensisch experts afgeleid dat die zich in het cen trum van de explosie in het vliegtuig bevonden. De drie Schotse rechters in de Locker- bie-zaak kregen foto's te zien van de kledingstukke;.. Van het babypakje resteren slechts wat stukjes blauwe stof en een label tje met daarop de leeftijdsaan duiding: 12 tot 18 maanden Gauci identificeerde de kle dingstukken aan de hand van merken en maten. Op een stuk stof van een broekzak was nog een orde mummer zichtbaar dat de Schotse politie in 1989 op het spoor zette naar Mary's House. Koffer De Lockerbie-bom zou verbor gen zijn geweest in een Toshiba- cassetterecorder die in een brui ne Samsonite-koffer zat. De verdachten, volgens de aankla gers agenten van de Libische ge heime dienst, zouden de bom- koffer met een vlucht van Air Malta naar Frankfurt hebben meegestuurd. De bagage zou van Frankfurt naar Londen zijn gegaan, om uiteindelijk even na zeven üui 's avonds te ontplof fen in het FanAm-toestel op weg naar New York. Hoewel Gauci in 1989 heeft meegewerkt aan een fotomon tage en een politietekening die MANILLA - Filipijnse reddingswerkers achten de kans klein nog overlevenden te vinden van het drama in de vuilniswijk Payatas in Manila. Overvloedige regenval leidde maandag tot het gedeeltelijk instorten van de enorme afvalberg, waar mo gelijk tachtigduizend armen een 'vuilniswijk' op en rond ge bouwd hebben. Er zijn 71 doden geteld, maar hulpdiensten sluiten niet uit dat er honderden mensen zijn omgekomen. Medewerkers van de hulpdiensten hoorden maandagavond nog hulpkreten uit de vijftien meter hoge berg modder en vuilnis. Gisteren was het stil. Omdat de hutjes illegaal zijn ge bouwd, is er geen zicht op het precieze aantal bewoners. In de nacht van maandag op dinsdag ging het zoeken naar overle venden door. Wanhopige bewoners van de vuilniswijk groe ven met hun blote handen in het afval. ANP BERLIJN - De Evangelische Kerk in Berlijn heeft van 1943 tot het einde van de oorlog een kamp met ongeveer honderd dwangarbeiders gehad. Zij moesten vooral op begraafplaat sen werken. Dit heeft de kerk gisteren bekendgemaakt. Bisschop Wolfgang Huber noemde het uiterst pijnlijk dat de kerk het tekort aan arbeidskrachten had opgelost door 'plan matig' dwangarbeiders aan het werk te zetten. Daarmee voegde de kerk zich in het nazi-systeem, aldus Huber. Hij sprak ook van een blinde vlek waardoor deze affaire pas nu aan het licht is gekomen. Net als de gehele Duitse samenle ving was ook de kerk blind voor het vraagstuk van de dwang arbeiders. Uit de recent ontdekte archiefstukken blijkt ook dat de dwangarbeiders onder barre omstandigheden in het kamp verbleven. ANP FRANKFURT AM MAIN - Een rechtbank in Frankfurt heeft een verzekeringsmakelaar uit München tot acht jaar gevan genisstraf veroordeeld wegens afpersing van het Zwitserse levensmiddelenconcern Nestlé. Zijn echtgenote moet vier jaar en negen maanden de cel in. Het gerecht achtte bewezen dat het echtpaar in 1998 en 1999 heeft geprobeerd het Zwitserse concern 8,4 miljoen mark (ruim 9,2 miljoen gulden) afhandig te maken. Het echtpaar injecteerde een insectenbestrijdingsmiddel in producten van Nestlé en legde die in supermarkten. DPA DAMASCUS - Bashar al-Assad is de nieuwe president van Syrië. Van de Syriërs keurde 97,29 procent in een referendum de benoeming goed van de zoon van de overleden president Hafez al-Assad. De uitslag stond bij voorbaat vast. Bashar, een 34-jarige voormalige oogarts, was na het overlijden van zijn vader ver sneld benoemd tot voorzitter van de regerende Baath-partij en opperbevelhebber van het leger. Hij was de enige presi dentskandidaat. De kiezers in de streng gecontroleerde een heidsstaat konden alleen maar 'ja' of 'nee' zeggen. RTR/ANP PEKING - China heeft Frankrijk gisteren gewaarschuwd dat de verkoop van een telecommunicatiesatelliet aan Taiwan de wederzijdse betrekkingen zal schaden. Het Franse bedrijf Aérospatiale Matra haalde vorig jaar de order van zeventig miljoen dollar binnen nadat Berlijn onder Chinese druk een stokje had gestoken voor de leverantie door een Duits bedrijf. Volgens media in Taiwan vreest China dat de Rocsat-2 satel liet zal worden gebruikt voor spionage. Ondanks de Chinese bezwaren heeft Parijs een exportvergunning afgegeven voor de satelliet, die in 2003 moet worden gelanceerd. AP de beelden. Jammer voor de Commissaris dat hoofdfinan cier Mercedes erg nadrukkelijk aanwezig was. Niet uit het veld geslagen pre senteerde Busquin vorig maand de speciale kurk waarmee be dorven wijn tot het verleden be hoort. Ontwikkeld door een Portugees-Duitse combi met steun van de EU. Deze week was het opnieuw twee maal bingo. Maandag gaf ons het 'Gamma-mes', een la serstraal waarmee met grote precisie hersenoperaties ver richt kunnen worden zonder dat de schedel open hoeft. Met dank aan de EU. En sinds gisteren weet de wereld dat een Neder lands-Frans-Zweeds samen werkingsverband er met EU- steun in is geslaagd hoogwaar dige proteïnes aan alfalfa te onttrekken. De voedsel- en de farmaceutische industrie weten er wel raad mee GPD van onze redactie buitenland ORLEANS - Een Belgische bus met kinderen is gisterochtend in Midden-Frankrijk in de berm van een snelweg terechtgeko men en omgeslagen. Twee inzit tenden zijn bij het ongeval om het leven gekomen, 36 passa giers raakten gewond. Vier kinderen en een begeleider zijn er ernstig aan toe. aldus de Franse hulpdiensten. Het ongeluk gebeurde op de A71 bij La Ferté Saint-Aubin, ten zuiden van Orléans. De doden zijn twee jongens van respectie velijk twaalf en dertien jaar oud. Zij werden uit de bus ge slingerd. De chauffeur is in hechtenis genomen. Hij reed te hard en had zich bovendien niet gehouden aan de voorgeschre ven rusttijden, wijst de tacho graaf van de bus uit. Hij wordt verdacht van onvrijwillige doodslag en verwonding. De bus vervoerde padvinders uit Jubise bij Bergen in België. Zij waren op weg naar huis, na een kamp in Auvergne. Volgens sommige berichten is de chauffeur van de bus in slaap gevallen en vervolgens van de weg geraakt. Bij het ongeluk waren ook twee personenauto's betrokken. De chauffeurs van deze voertuigen liepen lichte verwondingen op. AFP/Belga zekere gelijkenis met Al-Me- grahi vertonen, kon hij zijn klant gisteren niet meer precies beschrijven. Hij had hem als Li biër herkend omdat hij veel Li bische clandizie had. Gauci heeft in de jaren na de aanslag tegenstrijdige verklaringen af gelegd over het uiterlijk van zijn klant Maar tijdens kruisverhoor door de advocaten van de Libiërs bleek gisteren dat Gauci in 1991 de Palestijnse terrorist Abu Talb als zijn klant had herkend. „Van alle foto's die ik heb ge zien, is dit de enige die echt lijkt op de man die de kleren kocht", zei Gauci toen in een politiever- klaring. Volgens de advocaten zijn Talb, die in Zweden een levenslange gevangenisstraf uitzit, en twee Palestijnse terreurorganisaties het brein achter de aanslag Talb zou eind 1988 op Malta zijn gesignaleerd. GPD van onze redactie economie DUBROVNIK - De presidenten van Kroatië en Slovenië hebben gisteren het recht van Mon tenegro bevestigd om zich los te maken van Servië, waarmee het nu de Joegoslavië vormt. President Mesic van Kroatië en zijn Sloveense collega Kucan, wier staten in 1991 onafhanke lijk werden van Joegoslavië, steunen hun Montenegrijnse ambtgenoot Djukanovic in zijn strijd tegen de Joegoslavische president Milosevic „Wij hebben ons recht gebruikt om ons van Joegoslavië af te scheiden en wij kunnen dat an deren niet ontzeggen", zei Ku can. Met de Tsjechische presi dent Havel riepen de leiders de internationale gemeenschap op 'zonder aarzelen alles te doen' om een mogelijke nieuwe golf van geweld tegen te houden. Servië heeft vorige week maat regelen genomen waardoor de status van Montenegro in de fe deratie wordt aangetast. Djukanovic beschuldigde Milo sevic van 'onverantwoordelijke stappen' en zei dat zijn land het moment van een referendum over onafhankelijkheid 'zorg vuldig' zal kiezen. AP (Advertentie)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 5