Turkse senioren sterven liever
ZORGELOZE VAKAMTIE?
o
varia
Zorgen over zorg voor oudere allochtonen
recept
Tomaten als eieren
puzzel
Heer Bommel en Bombom de Geweldige
Casper Hobbes
rr
het weer
donderdag 6 juli 2000
Turkse ouderen worden steeds vaker aan hun lot overgelaten.
Kinderen willen of kunnen niet meer voor hen zorgen en de se
nioren weigeren naar bejaardenhuizen te gaan. Dit zorgt voor
veel spanningen in de allochtone gemeenschap. Dit staat in
het rapport 'Zorgen over zorg' van Ibrahim Yerden, dat mor
gen wordt gepresenteerd. Yerden sprak met vijftien families
waarvan ten minste één familielid ouder was dan 55 jaar. De
families bestonden uit drie of vier generaties en woonden
veelal metz'n allen in één huis.
door Anouk Middelkamp
Toen Ibrahim Yerden op be
zoek kwam bij opa Erdal en
oma Zarife, stond de gastvrouw
erop hem zelf thee te brengen.
Ze moest op handen en voeten
naar de keuken, omdat ze niet
meer kon lopen. Van het aanbod
van Yerden om de thuiszorg in te
schakelen, wilde het echtpaar
niets weten. Want alleen de kin
deren mochten voor hen zorgen.
Maar die weigerden de verant
woordelijkheid op zich te ne
men en verhuisden, vader en
moeder hulpeloos achterlatend.
Volgens Yerden, die als onder
zoeker voor het Noord-Hol
lands Participatie Instituut
werkt, is de situatie illustratief
voor de sfeer in de Turkse ge
meenschap Spanningen tussen
de verschillende generaties
rondom het begrip 'zorg', die
uitmonden in onhoudbare situ
aties.
Traditie
..Er rust een groot taboe op het
onderwerp", zegt Yerden. die
voor het onderzoek vijftien gro
te Turkse families interviewde.
Als j e kinderen niet voor je wil
len of kunnen zorgen, heb je als
ouder gefaald. De eer is heel be
langrijk in de Turkse gemeen
schap. "Hoogleraar Rinus Pen-
ninx. directeur van het Instituut
voor Migratie en Etnische Stu
dies, vertelt dat traditie voor
oudere allochtonen van groot
belang is. „Naarmate mensen
ouder worden, vallen ze terug
op oude normen en waarden.
Allochtone ouderen zijn pas op
latere leeftijd naar Nederland
gekomen en zitten dus met de
wortels nog in het land van her
komst. Zij gaan er automatisch
vanuit dat hun kinderen voor
hen zullen zorgen."
Binnen de Turkse gemeenschap
zijn de oudste zoon en schoon
dochter verantwoordelijk voor
de zorg aan de ouders. Aange
zien de zoon vaak de hele dag
werkt, komt de verzorging in de
praktijk meestal terecht op de
schouders van de schoondoch
ter. „Die moet zich geheel on
derdanig aan haar schoonou
ders opstellen", zegt Yerden.
„En aangezien ook Turkse vrou
wen steeds geëmancipeerder
worden, pikken ze dat niet meer.
Ze willen alleen op basis van ge
lijkheid voor hun schoonouders
zorgen."
(Advertentie)
Regel nü de unieke Internationale Reis- en
Kredietbrief PLUS. Als uw auto afhaakt, rijdt
gewoon verder in een vervangende auto.
Uw garantie voor een zorgeloze vakantie.
Kom langs, bel gratis 0800 - 0503
of kijk op www.anwb.nl ANWB
Hans Belterman
De met roereieren gevulde toma
ten worden koud opgediend.
Ooit werden dergelijke tomaten als
een grapje op de kaart van een be
roemd Frans restaurant geplaatst.
De maltre d'hötel (ober-kelner) zet
te de tomaten op eierdopjes en
oogstte daarmee zo veel succes dat
het gerecht er enkele tientallen ja
ren op de kaart bleef staan.
Voor 4 voorgerechten:
4 Italiaanse tomaten (pomodori);
20 gram boter; 2 eieren, losgeroerd;
1 eetl. fijngehakte bladpeterselie;
zout; witte peper uit de molen; 2
eetl. mayonaise; 4 toefjes krulpe-
terselie.
Ontvel de tomaten. Snijd de kapjes
eraf. Houd ze apart. Hol de tomaten
zo veel mogelijk uit. Maak ze van
binnen droog met keukenpapier.
De jonge generatie heeft daar
naast vaak problemen met de
traditie om met de hele familie
in één huis te wonen. „Als je met
z'n tienen in een woning zit, heb
je nauwelijks privacy", zegt de
onderzoeker. „De jongeren wil
len ook wel eens languit op de
bank liggen als ze thuiskomen
van het werk. Dat kan niet als
opa of oma toekijkt."
Yerden vertelt dat jongeren het
heel moeilijk vinden met hun
ouders te praten over hun ver
zorging. „Het is voor hen ook
een groot dilemma: enerzijds
hebben ze respect voor hun ou
ders en hebben ze het beste met
hen voor Anderzijds willen ze,
net als Nederlandse jongeren.
Bestrooi ze aan de binnenkant met
wat zout en laat ze daarna met de
bolle zijden naar boven gekeerd op
keukenpapier uitlekken.
Laat de boter in een reeds verhitte
pan (kleine wok of wadjan is ideaal)
warm worden. Voeg de eieren toe
en laat ze onder voortdurend roeren
en omscheppen boven een laag af
gestelde warmtebron stollen.
Strooi erwatzout, peperen peterse
lie over. Schep alles nog enkele
malen om. Laat de roereieren vol
komen koud worden. Roer de may
onaise erdoor. Vul de tomaten met
de roereieren.
Presentatie: plaats de tomaten op
eierdopjes of (wanneer de tomaten
er niet goed op passen) soufflépot
jes. Leg de kapjes op de tomaten en
steek de toefjes peterselie er tus
sen.
HORIZONTAAL.
1. Wilde haver; 4. afdeling; 7. groot aantal; 10. soort slee; 12. in
prima conditie; 13. voorzetsel; 14. boom; 15. bijbelse naam; 16.
langspeelplaat; 17. edel; 19. bijwoord; 20. zeevis; 21. mannetjes
bij; 22. onmeetbaar getal; 23. uitroep; 25. familielid; 27. ronde
dans; 28. bekeuring; 29. persoonlijk vnw.; 30. slaghout; 32. zijde
van een schip; 33. grove stof; 35. verlaagde toon; 36 atmosfee-
roverdruk.
VERTICAAL.
2. Voorzetsel; 3. soort stof; 4. droogoven; 5. muzieknoot; 6. post
(Eng.); 8. zonder (Lat.); 9. naaldboom; 11. antwoord; 13 tot de
nok toe gevuld; 17. en meer andere; 18. Leger des Heils; 22.
jeugdig; 24. Schotse familie-stam; 26. likeur; 30. woud; 31.
uiting van berusting; 33. persoonlijk vnw.; 34. Frans voegwoord.
werken en uitgaan. Ze zijn con
stant aan het schipperen tussen
twee werelden."
Opbergplaats
Professionele zorg is voor Turk
se en Marokkaanse ouderen on
bespreekbaar. Zij zien een ver
zorgingstehuis vaak als een
opbergplaats voor zielige, al
leenstaande mensen. „Onwe
tendheid speelt hier een grote
rol", weet Penninx. „Ouderen
zijn vaak totaal niet op de hoog
te van de mogelijkheden binnen
zo'n tehuis." Datzelfde geldt
voor de Thuiszorg. Yerden:
„Door een vreemde worden ge
wassen, is schande, volgens veel
Turken. Dat zorgt nogal eens
voor onbegrip tussen de verzor
gende en de patiënt."
Betere voorlichting over de pro
fessionele zorg, zou een stap in
de goede richting zijn. „Als ou
deren meer zouden weten over
de verzorgingstehuizen en hulp
aan huis, zouden ze heel anders
reageren", zegt Yerden.
Ook moeten bestaande zorgin
stellingen zich meer gaan rich
ten op Turkse en Marokkaanse
senioren. Afgezien van een en
kel proefproject in Noord-Hol
land, bestaat er nog geen enkele
oudereninstelling waar Turken
en Marokkanen terecht kunnen.
„De senioren stellen hun eigen
eisen, zoals een speciale gebeds
ruimte en maaltijden zonder
De heldendaden van heer Bommel waren het gesprek van de dag en
het is dan ook geen wonder dat er niet lang daarna een standbeeld
van de vermetele heer onthuld werd op de vismarkt.
„Onze goede stad heeft lang in de geur van misdadigheid gestaan",
zo sprak de burgemeester, die de plechtigheid verrichtte.
„Ikzelf tastte in het duister van een vochtige cel en de politie sukkel
de met een tekort aan manschappen en richtlijnen. Wat had er van
onze gezinnen moeten terechtkomen, wanneer er geen sterke per
soonlijkheid had ingegrepen? Maar gelukkig was daar onze be
roemde stadgenoot, Olivier B. Bommel, die de toestand met enkele
handgrepen rechtzette. We kunnen nu weer opgelucht ademhalen!"
MIJN KAMER I
OPRUIMEN GAAT
EEN STUK SNEL-1
LER ALSUE AL
LEBEI 0JERKEN,
TOCH?
IK ZAL HIER GAAN ZIT
TEN OM ALLES TE REGELEN
EN TE PLANNEN...TE OJEET
LIEL DE LASTIGE BESLIS
SINGEN NEMEN DAN HOEF
TIJ" DAT ALLEMAAL NIET
TE DOEN.
JIJ HOEFT
ALLEEN MAAR TE
DOEN WAT IK ZEG. t
OKÉ?
Op elke regel twee woorden invullen.
Twee of meer eindletters van het eerste
woord zijn meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. Een Engelse duif hoort hier niet (4); Het
gemis van een meisje op grote afstand (7); 6.
Zijweg bij de veiling (6); Middenstanders die
niet zakken (7); 7. Een vader van niets (3); Man
van het gerecht? (8); 8. Voornemen van niveau
(4); Tegen een vrucht in Frankrijk (7);
Verticaal:
1. Soort autosport? (8); Valt hoorbaar als het
stil is (5); 2. Zo aan lager wal geraakt dat het
niet meer geldt (8); Schrijf 's aan een lichaam!
(4); 3. Aan de stok hebben met grensrechters
(7); Briljant persoon in het leger (5); 4. Opnieuw
een meisje dat lawaai maakt (6); Vorken krijgen
er lucht van (6)
Oplossingen van gisteren:
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Mascotte; 5. naaiwerk; 6.
gans; 8. geld; 10. alsem, 12. armen.
Verticaal: 1. Mondig; 2. stapel; 3.
opweg; 4. toren; 7. Assam; 9. dada; 11.
min.
Citaat:
Vloot, barak, dapper, prooi, spits, tempel,
dwaas, schik, handel, twist, kijker, oester,
kroos, patent. Het citaat is van Rivarol: "De
hoop is een voorschot op toekomstig
geluk".
Zeeland: Af en toe zon
varkensvlees", zegt Yerden.
„Maar dat doen Surinaamse en
Indische senioren ook. Voor hen
bestaan er wel speciale verzor
gingstehuizen."
Het belangrijkste is volgens de
onderzoeker dat de opvattingen
van de senioren over zorg gaan
veranderen. Hij wil dit bereiken
door onafhankelijke tussenper
sonen in te zetten. Zij kunnen
bijvoorbeeld in theehuizen en
moskeeën het gesprek over ver
zorging op de oude dag op gang
brengen. „Dat zal moeilijk
zijn", voorspelt Yerden. „Men
sen sterven liever eenzaam en
verwaarloosd dan dat ze om
hulp vragen. Dat is hun eer te
na." GPD
Door: John Havinga
Dinsdagavond en gisternacht vielen
er in het midden, zuiden en oosten
van het land enkele zware buien, die voor enige wateroverlast
gezorgd. Plaatselijk viel er in korte tijd veel neerslag. Wijk bij
Duurstede meette in een half uur 45 mm regen. Vandaag wordt
het met een zwakke tot matige, noord- tot noordwestelijke wind,
maximaal 17 tot 20 graden. Helemaal droog blijft het niet, er
kunnen enkele regenbuien vallen. Aan zee zal men er waar
schijnlijk wel van gevrijwaard blijven. Ook zijn de buien niet
meer van het kaliber van dinsdagavond en de nacht naar woens
dag. Na morgen blijft het wat koeler dan de afgelopen dagen het
geval was. Rond een hogedrukgebied wat zich ten westen van
Ierland bevindt, wordt een west- tot noordwestelijke stroming in
stand gehouden. Er wordt koele en onstabiele lucht aangevoerd,
zodat er ook meestal sprake zal zijn van buien. Het kwik zal bij dit
alles waarden aangeven tussen 17 en 19 graden. Vrijdag kan er
in Zeeland nog regen vallen.
Zaterdag wordt de onsta
biliteit en daarmee de buien
onderdrukt; het blijft
waarschijnlijk droog. Er is
echter weinig zonneschijn te
verwachten met de aanvoer
van koele lucht en wolken
velden uit het noordwesten.
Zondag wordt de invloed van
de hogedruk weer minder,
zodat zich ook weer buien
kunnen voordoen.
Begin volgende week wordt
het weerbeeld zelfs groten
deels door een depressie
bepaald, met als gevolg
wisselvallig en tamelijk koel
weer voor deze tijd van het
jaar.
Af en toe zon
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
18°
13°
N 4
17°
11°
W 3
17°
11°
NW 4
maandag
17°
12°
W 4
Zon
Maan
donderdag
onder 22.02
vrijdag
op 5.37
donderdag
onder 0.35
vrijdag
op 12.33
Allochtone ouderen verwachten verzorging door hun kinderen, maar jongeren willen niet meer 24 uur per dag voor hun bedlegerige ouders
zorgen. foto Phil Nijhuis/GPD
Toonder Studio's
Nautisch bericht
De zuidwest- tot noordwestelijke wind is zwak tot.matig, kracht 2
tot 3. Het zicht is matig tot goed. De zeewatertemperatuur langs
de kust is 18 graden. In de nacht en ochtend is er een kleine kans
op mist.
Waterstanden
Deze woorden deden heer Ollie natuurlijk goed. Glimlachend be
dankte hij voor de toejuichingen en er scheen een mooi lichtje in zijn
ogen, toen hij zich krachtig huiswaarts begaf.„Het is jammer dat
mijn goede vader dit n jet heeft mogen meemaken", prevelde hij, ter
wijl hij minzaam de voorbijgangers groette. ,,'Ollie, jongen, doe
vooral iedere morgen je hele kniebuigingen', zei hij altijd. 'Een ge
zonde geest in een gezond lichaam.' Nu, daar heb ik mij altijd aan
gehouden, en kijk nu eens aan!" Zijn hooggestemde gedachten wer
den onderbroken door het geroep van Tom Poes, die hem een beetje
ongerust aan de jas trok en hijgend vroeg: „Hebt u de tweede knop
ingedrukt? Wees eerlijk heer Ollie; hebt u aan de pral geknoeid?"
DONDERDAG
Hoog water
Laag water
6 JULI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
06.05
249 18.32
221
00.16
230 12.28
185
Terneuzen
06.25
273 18.52
245
00.46
240 12.55
196
Bath
07.27
322 19.57
289
01.49
268 14.00
223
Roompot Buiten
05.47
188 18.16
157
12.11
124
Zierikzee
08.00
178 20.15
151
01.40
168 14.05
128
Stellendam Buiten
06.09
189 18.36
147
12.15
070
Wemeldinge
07.55
200 20.15
175
01.40
181 14.00
141
Krammersl. West
08.21
200 20.38
171
01.35
174 13.55
132
Hansweert
07.00
28419.28
256
01.09
260 13.19
215
VRIJDAG
Hoog water
Laag water
7 JULI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
07.01
235 19.28
208
01.06
225 13.15
174
Terneuzen
07.21
259 19.49
232
01.36
236 13.46
184
Bath
08.21
308 20.47
276
02.35
266 14.46
214
Roompot Buiten
06.45
174 19.14
147
00.50
165 13.15
118
Zierikzee
08.50
170 21.05
145
02.30
171 14.55
125
Stellendam Buiten
06.58
174 19.31
134
00.46
115 13.15
067
Wemeldinge
08.45
192 21.05
168
02.30
183 14.50
138
Krammersl. West
09.03
19321.16
165
02.26
178 14.46
130
Hansweert
07.57
274 20.25
246
01.57
256 14.08
204
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
onweer
7V hagel
Europa: Klassiek
door Bill Wattersor
RE/ IK ZEI TOCH NIET DAT TE
MIJ OP M0E5T RAPEN?! NEE^
DAT ZEI IK INDERDAAD
NIET! NIET NAAR
DE PRULLENBAK! 7?
Ik BEN DE.-^c-rrf 2?
0RGANI5A-Q£v* -'5'
TOR!
Boven het Europees continent heerst een klassiek weerbeeld.
Rond het Middellandse Zeegebied staat de zon centraal en is het
warm. Meer naar het noorden is het wisselvallig met buien, wat
allemaal te maken heeft met koude lucht in de hogere tropo
sfeer, de eerste 10 kilometer van de atmosfeer. Warmere lucht
onderin kan dan gemakkelijk naar boven getransporteerd
worden met het welbekende weerbeeld als gevolg. Vandaag is
dat niet anders. Engeland, de zuidelijke Benelux en Duitsland
zijn buiig en plaatselijk komt er ook onweer voor. Vanuit het
noorden is er echter beterschap. Een hogedrukgebied spreidt
zijn uitlopers over Schotland en Ierland waardoor het daar
droog blijft met van tijd tot tijd opklaringen. Nadeel is het bin
nenstromen van koele lucht. In Schotland bijvoorbeeld wordt
het niet warmer dan 15 graden. Aan de Noorse kust is het zelfs
fris met een graad of 10, maar het blijft ook daar overwegend
droog. Het zuiden van Zweden en Finland heeft de beste papie
ren bij ongeveer 24 graden met kans op een onweerachtige bui.
De hitte is wat meer naar het zuidoosten verdrongen, met in
Griekenland lokaal 40 graden. Elders in de Mediterrane gebie
den is er een maxima van 30 tot 35 graden en een stralende zon.
