Meldpunt risicobedrijven nodig
Na de sluis komt een andere wereld
Uitkijktoren is aan opknapbeurt toe
HflHHHHIHHflBHHHHflHHMHHilii
Sloop Vroon weg is
VVD en CDA nu
nog een brug te ver
Steunpunt Seksueel
Geweld maakt spotje
mmmrnmammmmmam*
15
Milieudefensie wil in elke provincie registratieloket na ramp Enschede
^Zeèniy&e ^tromen
Ontzag voor
het water
Provincie beloont alleen
vernieuwend milieu-idee
zeeuwse almanak
Zee
PZC
zeeland
woensdag 5 juli 2000
doorHarmen van der Werf
i DEN HAAG - In elke provincie
moet een meldpunt komen waar
bewoners meldingen kwijt kun
nen over gevaarlijke bedrijven.
Vereniging Milieudefensie
vindt dat nodig met het oog op
de vuurwerkramp in Enschede.
Milieudefensie heeft anderhal
ve maand zelf een meldpunt ge
vaarlijke bedrijven openge
steld, na de ramp in Enschede op
13 mei. De resultaten zijn dins
dag in Den Haag gepresenteerd.
In totaal zijn er 224 meldingen
binnengekomen, waarvan twee
uit Zeeland. Die twee betreffen
een landbouwmachinebedrijf
in de dorpskern van Cadzand en
een landbouwchemicaliënhan-
del in Hulst. Bij de onderneming
in Cadzand is drie jaar geleden
brand geweest, waarbij toen
grote hoeveelheden asbest zijn
vrijgekomen, aldus de melder P.
Jansma uit Cadzand.
Een reactie van het Cadzandse
bedrijf, Trako Techniek BV,
ontbreekt in het dossier van Mi
lieudefensie. De landbouwche-
micaliënhandel in Hulst, Wese-
mael BV, heeft laten weten dat
het bedrijf aan alle veiligheids
voorschriften voldoet. Het heeft
een goedgekeurd calamiteiten
plan, bedrijfsnoodplan en aan
valsplan. Er is permanente be
waking door de aanwezigheid
van een dienstwoning. Het be
drijf meldt verder: „Wij kunnen
met stelligheid verzekeren dat
veiligheid bij ons hoog in het
vaandel staat."
Voorrang
De 224 landelijke meldingen
vormen, volgens adjunct-direc
teur W. Duijvendak van Vereni
ging Milieudefensie, 'slechts het
topje van de ijsberg'. Milieude
fensie wil voor alles dat er meer
duidelijkheid over bedrijfsacti
viteiten in bewoonde gebieden
komt en dat omwonenden met
informatie en vragen bij een
provinciaal meldpunt terecht
kunnen. Bedrijfsactiviteiten die
gevaarlijk zijn, en niet alleen
vuurwerkopslagplaatsen, zou
den met voorrang uit woonwij
ken moeten worden gesaneerd,
met overheidssteun.
Hoofdinspecteur milieuhygiëne
G. Wolters nam het dossier van
Milieudefensie officieel in ont
vangst. Hij onderschreef dat er
meer openbare informatie moet
komen over bedrijfsactivitei
ten. Hij maakte daarbij de kant
tekening dat dit in vergunnin
gen vaak al is te vinden. Dat
gaat Milieudefensie niet ver ge
noeg. De informatie moet in kla
re taal voorhanden zijn en niet
in technisch-ambtelijke formu
leringen.
door Piet Kleemans
BURGH-HAAMSTEDE - In afwachting
van een grondige restauratie in 2001
wordt deze week een begin gemaakt met
het veiliger maken van de houten uit
zichttoren in de Boswachterij Wester -
schouwen. De balustrade wordt verste
vigd en gedeeltelijk vernieuwd en slechte
planken en spijlen worden vervangen.
Het bouwwerk werd zo'n dertig jaar ge
leden middenin Zeelands grootste
naaldbos neergezet als brandtoren, van
waar af brand in het bos snel gesigna
leerd kon worden en de boswachter
alarm kon slaan. Tegenwoordig wordt
met terreinwagens gepatrouilleerd en is
het de ervaring van Staatsbosbeheer, dat
bezoekers bij onraad hun gsm hanteren
om de bevoegde autoriteiten te waar
schuwen.
Anno 2000 heeft het houten bouwwerk
tussen de Haringkop en het Konijnen-
veld daarom de functie van toeristische
attractie. Wie de toren beklimt, wordt
beloond met een fraai uitzicht over de
domaniale bossen.
Maar klimfanaten gebruiken het bouw
werk als oefenobject en vandalen schep
pen er behagen in om de constructie te
testen, waardoor soms planken sneuve
len.
Dat kan gevaarlijke situaties opleveren
volgens districtshoofd van Staatsbosbe
heer K. de Lange. „Daarom wordt de to
ren elke dag gecontroleerd. Helaas kun je
excessen als die vernielingen nooit hele
maal uitsluiten, maar we doen er alles
aan om de schade zoveel mogelijk te be
perken."
Hoe het karakteristieke torentje in de
boswachterij er in de toekomst uit zal
zien. is volgens De Lange nog niet te zeg
gen. „We hebben een bureau in de arm
genomen dat een ontwerp moet leveren
en daarbij zijn verschillende opties. Het
kan best weer een houten toren worden,
De houten uitzichttoren is markant, maar tevens kwetsbaar.
maar misschien wordt wel ander materi
aal voorgesteld." Het is de bedoeling dat
de gerestaureerde toren wordt voorzien
van informatiepanelen. De restauratie
kosten worden voorlopig geschat op een
bedrag tussen de 40.000 en 60.000 gul
den.
Staatsbosbeheer hoopt voor het project
subsidie te krij gen uit de Interregpot van
Euregio Scheldemond. De Lange: „Maar
we proberen meer bronnen aan te boren.
We willen ook een balletje opgooien bij
de Stichting Renesse." In die subsidie
aanvraag wordt ook het plan meegeno
men om een uitkijkplateau aan te leggen.
De voorkeur van Staatsbosbeheer gaat
mmmmmmmagmm m
foto Janne Wolterbeek
vooralsnog uit naar een dergelijke voor
ziening in de Meeuwenduinen, maar de
provincie heeft een uitkijkplateau in de
buurt van het zweefvliegveld bij Haam
stede als alternatief geopperd. „Daar
zijn we nog niet helemaal uit", stelt De
Lange. „Ik weet ook niet of dat volgend
jaar al gaat lukken."
Guus Schwencke
Een leven zonder varen kan politie
man te water Guus Schwencke (53)
uit Koudekerke zich niet voorstellen.
Schwencke is werkzaam op de unit
Noordzee. Daarnaast is hij projectlei
der van het VN-project Maritieme
vervuiling, dat alles in het werk stelt
om verontreiniging van de Noordzee
te voorkomen. In zijn vrije tijd vaart
hij zo veel als mogelijk op zijn eigen
zeilboot De Wolkentrapper.
Schwencke werkt al 23 jaar bij de wa-
terpolitie. Hij begon op het Veerse
meer waar hij zich aan passerende
zeilboten vergaapte. Vijftien jaar ge
leden kocht hij zijn eerste bootje. De
acht meter lange Wolkentrapper
heeft hij al tien jaar. Door weer en
wind vaart hij door de Zeeuwse stro
men. „Als ik met windkracht 7 loei
hard door het water snijd, krijg ik een
kick en zit ik te egotrippen."
Schwencke's liefde voor het water
vertaalt zich in de ongrijpbaarheid,
enorme diepte en kracht van het wa
ter. „Water is nooit hetzelfde. Het
verandertvan kleur, is woest of stil en
alles daar tussenin. Het laat niet met
zich sollen. Voor water moet je wel
ontzag hebben."
Elk jaar onderneemt Schwencke sa
men met een collega de Zeeuwse
duotocht. Een hoogtepunt: „Het is
een soort survival of the fittest onder
zeilers. De tocht beslaat 250 mijl door
Zeeuwse en Zuid-Hollandse wate
ren, volgepropt met nautische pro
blemen. Je wordt droogvallende ha
ventjes ingestuurd en vaart over
onverlichte smalle wateren."
Een keer haalde Schwencke de twee
de plaats in de duotocht. Zijn grote
droom is ooit eerste te worden. „Het
is de ultieme uitdaging. Ik moet het
gewoon een keer meemaken."
door Esme Soesman
Met een slakkegangetje van zo'n
vier kilometer per uur je dag be
ginnen. Zachtjes tuffend met de drie
entwintig meter lange tjalk Scaldis
over het kanaal tussen Goes en Wilhel-
minadorp.
De veelzijdigheid van het bedrijven
terrein aan Goese zijde - grote loodsen,
opgestapelde materialen en hé, een
achtertuintje met wit ondergoed adn de
lijn - gaat over in de uniformiteit van de
Goese Meer-bouwsels ter hoogte van
Wilhelminadorp. Veel terrasdeuren,
nog meer houten terrassets en kleurrijk
kunststof kinderspeelgoed in minder in
het oog springende hoeken van tuinen.
Het einddoel is Kortgene en gezeild
gaat er - hoe dan ook - worden. Er
waait, volgens de voorspellingen weet
schipper Tako van Dipte, een noord
westenwindje van hooguit kracht drie.
Er is nog een lange weg te gaan.
Wakker worden lukt prima in de sluis
van het Goese Sas, de dubbele deur die
varende reizigers toegang verschaft tot
de Oosterschelde. Het tempo van door
vaart ligt daar hoog, zeker wanneer je
het vergelijkt met de later nog te nemen
Katse sluis. Het stressniveau aanmer
kelijk lager. Maar de bedrijvigheid in
dat kleine stukje voor landrotten on
zichtbare niemandsland blijft de moei
te van het kijken waard. Opmerkelijk
genoeg zijn het steeds de vrouwen op de
in de sluis afgemeerde jachten die acro
batische toeren verrichten met touwen
op de voorplecht. Ter compensatie van
de gebrekkige stuurmanskunsten van
hun echtgenoten én van het in rap tem
po dalende water zijn zij bijna twintig
minuten lang driftig met tuig en bol
ders in de weer.
Heiig
Het is heiig en dat maakt dat oneindige
vergezichten, eenmaal beland op de
Oosterschelde, uitblijven. De schipper
laat het Veerse Meer nog even links lig
gen en zet. koers richting Zeelandbrug.
Die brug is echter pas laat - en dan
slechts vaag - zichtbaar. Zierikzee, aan
de overzijde van de brug gelegen, is een
weetje.Bevestigd krijgen we het be
staan van deze stad niet. Aan bak
boordzijde zijn, als silhouet, wel de
kranen van Kats zichtbaar.
Het groot zeil en de fok gaan op. De
kluiver blijft in ruste, in afwachting
van een wat manhaftiger bemanning.
Maar dat maakt niet uit. Bijna onmerk
baar beweegt de Scaldis aan de wind
voort, uitsluitend vriendelijk klossend
water als geluid producerend. In de na
bijheid wordt, valt lui vanaf de tjalk te
constateren, druk gewerkt. Zwaar
zwoegende mosselkotters varen af en
aan. De knalrode YE19 stampt voorbij,
De Scaldis in de sluis bij de Zandkreekdam.
terwijl de zon sterker lijkt door te bre
ken. De BRU27, de BRU9 en de ZZ3:
het mosselseizoen komt er overduide
lijk aan.
Van afstand lijkt er op de Zeelandbrug
nauwelijks iets gaande. Maar ook daar
is het arbeid wat de klok slaat. Contou
ren van vrachtwagens en kraantjes zijn
vaag te onderscheiden, evenals het
langzaam rijdende verkeer. Tegen de
tijd dat er koers wordt gezet richting de
sluis van Kats lijkt het zicht wat beter
te worden. Bij het passeren van de Mos-
selplaatboei, over tweeën, zijn niet al
leen meer de Katse kranen, nu aan
stuurboord, zichtbaar. Aan bakboord
doemt in de verte, deels door bomen
aan het oog' onttrokken, de Goese tele
visietoren op. Het wordt drukker.
Jachtjes, getooid met vlaggen uit ver
schillende landen, sluiten de bijna een
eeuw oude tjalk van alle kanten in.
Zandkreekdam
Maar het is niets vergeleken bij het
beeld dat in de verte opduikt; het druk
ke verkeer dat over de Zandkreekdam
raast. Deze dam betekende in mei 1960
het einde van het isolement van Noord-
Beveland. Veertig jaar later een vol
strekt onvoorstelbare sprong terug in
de tijd. De plaats waar onlangs nog al
ternatieve routes zijn aangelegd voor
lijnbussen en zwaar landbouwverkeer,
is doordrenkt van het woordje haast.
Lichtbak
De vrouwen van de zeiljachten kunnen
hun mouwen opstropen. Voor zover de
stress nog niet heeft toegeslagen, met
wéér een sluis in het vooruitzicht, zorgt
de brugwachter daar wel voor. 'Brug
vlot passeren' waarschuwt een licht
bak al bij voorbaat. De eerste de beste
keer dat de brug geopend wordt, mogen
echter alleen de in de sluis gelegen
schepen eruit. „Attentie recreatie
vaart", roept de brugwachter even la
ter. „Over enkele ogenblikken gaat de
brug open. Schepen moeten zover mo
gelijk naar voren komen,"
Enkele jachtjes zetten zich meteen in
beweging. Bemanning van de wat min
der in deze contreien bekende schepen
kijkt twijfelachtig om zich heen. „Ik
herhaal nu voor de derde maal", pookt
de brugwachter het vuur verder op. Het
is, hoewel nog altijd geen topdrukte,
een sfeer van totale opwinding als de
boten zich gehaast een weg banen en
foto's Dirk-Jan Gjeltema
tegen elkaar afmeren in opnieuw dat
stukje niemandsland.
De Oosterschelde gaat over in het Veer
se Meer en de sluisdeuren blijken een
compleet andere wereld te openbaren.
Weg zijn de mosselkotters met hun
stampende motoren, maar weg is ook
de openheid, de ruimte en de rust. Alsof
een heuse vijfbaansweg de route aan
geeft, bewegen op de motor voortge
dreven jachten zich in rap tempo zij-
aan-zij voort. Aan stuurboord cara
vans en bungalows, in alle soorten en
maten. De oever oogt als een fort. Aan
bakboord de masten van de haven van
Wolphaartsdijk. Op de voorgrond een
wakebocirder, zich uitlevend in het met
gele palen gemarkeerde snelvaarge-
bied. Surfers nabij de havenmond van
Kortgene. Pizza's, ook om mee te ne
men, belooft een bord op het grondge
bied van camping De Paardenkreek.
De laatste meters van de Scaldis rich
ting voormalige landbouwhaven wor
den volgemaakt in de wereld van de re
creant en toerist.
De Scaldis vertrekt woensdag 5 juli
vanuit Kortgene, voor een rondje Veer
se Meer. De tocht eindigt in Kamper
land.
door Margreet van den Broek
RENESSE - Vorige week gaf de
provincie groen licht voor het
noordelijke tracé van de nog aan
te leggen Recreatieverdeelweg.
Als deze weg er inderdaad komt,
betekent dat automatisch het
einde van de Vroonweg. Daar
kijkt de Schouwse politiek nog
steeds met gemengde gevoelens
tegenaan.
De vervanging van de Vroonweg
tussen Burgh-Haamstede en
Renesse door een gecombineerd
fiets- en wandelpad, maakt deel
uit van de landinrichtingsplan
nen voor Schouwen-West. Deze
voorzien tegelijkertijd in de
aanleg van een recreatiever
deelweg tussen Burgh-Haam
stede en Scharendijke, die het
doorgaand verkeer om de ker
nen heen moet leiden. Het ge
bied ten oosten van deze weg is
aangewezen als agrarisch pol
dergebied en het gebied ten
westen is bestemd voor natuur
ontwikkeling en beperkte recre
atie.
Met name de CDA- en WD-
fractie spraken in februari van
dit jaar hun aarzeling uit over
het verdwijnen van de Vroon
weg tussen Burgh-Haamstede
en Renesse. Zij stelden toen dat
de weg in elk geval niet gesloopt
mag worden, voordat absoluut
zeker is dat ook de noordelijke
tak van de Recreatieverdeelweg
wordt aangelegd.
Scepsis
Inmiddels heeft de provincie
toestemming gegeven voor de
route van het noordelijke, zoge
heten waterlopentracé. Daar
over is onlangs overleg geweest
tussen een delegatie van het
Schouwse college van B en W en
Gedeputeerde Staten. De leden
van de commissie ruimtelijke
ordening en economische zaken
moeten over deze bijeenkomst
nog worden geïnformeerd. Des
ondanks is de scepsis over de op
heffing van Vroonweg bij de
kritische fracties nog niet ver
dwenen.
De CDA-fractie is nooit voor
stander geweest van de ophef
fing van de Vroonweg. „Maar in
het verleden zijn in de voormali
ge gemeente Westerschouwen
nu eenmaal afspraken gemaakt,
waar we nu niet meer omheen
kunnen." WoordevoerderR. van
der Wekken vindt dat het recre
atief medegebruik van de na
tuurgebieden in de Westhoek te
mager is, zeker als de Vroonweg
verdwijnt..Alleen als je een hele
groene pet op hebt, mag je er
straks nog in. Wij vinden dat er
voldoende recreatiemogelijk
heden moeten blijven."
Een ander punt voor het CDA is
de aanleg van het fietspad dat
de Vroonweg vervangt. „Dat
wordt een schelpenpad, dat
slecht begaanbaar is voor men
sen die minder gezond zijn.
Ook voor de VVD-fractié is een
vervroegde opheffing van de
Vroonweg niet aan de orde.
Woordvoerder H. Coomans: „In
het verleden zijn er raadsbeslui
ten over deze kwestie genomen,
en dat is voor mij niet zomaar
iets. Ik wil straks niet in één of
andere brochure lezen dat die
weg gesloopt wordt. Dan zal
eerst dat raadsbesluit herzien
moeten worden."
Volgens Coomans is het grootste
gedeelte van de bevolking uit de
Westhoek tegen sloop van de
Vroonweg. „Wij zijn er echter
als fractie mee akkoord gegaan,
omdat het een onderdeel van
een totaalplan is. Als er een na
tuurgebied tegenover komt te
staan waar we allemaal van
kunnen profiteren, vinden we
dat het kan."
Wethouder C. Veerhoek liet
dinsdag weten niet vooruit te
willen lopen op de brief die nog
naar de raadsleden moet. „Die
had de deur al uit moeten zijn,
maar totdat dat is gebeurd,
houd ik mijn kaken stijf op el
kaar."
WÊÊÊWÊKÊÊÊÊKÊÊ
door Roelf Reinders
MIDDELBURG - Twee Zeeuw
se hulpinstellingen gaan een te
levisiespotje maken om het
bestaan van het Steunpunt Re
lationeel en Seksueel Geweld
onder de aandacht te brengen.
Het Steunpunt, dat hulp biedt
na huiselijk geweld, bestaat
sinds april 1999, maar is tot een
paar weken geleden nog maar
zes keer gebeld. Volgens G. Wol
ters van de SOS Telefonische
Hulpdienst (THD) Zeeland, dat
het Steunpunt in samenwerking
met Slachtofferhulp Zeeland
runt, zijn al deze telefoontjes
het directe gevolg geweest van
publiciteit in de media.
Tot nu toe hebben de twee in
stellingen alleen affiches en
vouwfolders verspreid om het
steunpunt bekendheid te geven.
Televisiespotjes waren te duur.
Maar de THD en Slachtoffer
hulp verwachten dat het steun
punt meer mensen van dienst
kan zijn als het door spotjes on
der de Zeeuwen beter bekend
wordt. De spotjes duren vijftien
seconden en worden in septem
ber en november in totaal bijna
vierhonderd keer bij Omroep
Zeeland uitgezonden. De pro
vincie subsidieert het spotje met
tienduizend gulden.
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Bedrijven
moeten steeds vindingrijker
worden om subsidie te krijgen
voor ideeën om het milieu te
sparen. Niet omdat de voor
waarden zijn aangescherpt,
maar omdat al zo veel onderne
mers hen voor zijn gegaan. Iets
dat al door anderen is gedaan,
wordt door de provincie Zee
land niet meer gehonoreerd met
een bijdrage.
„Het wordt erg lastig nog met
iets te komen dat echt vernieu
wend is", beaamt S. Bleyerveld
van de directie ruimte, milieu en
water van de provincie Zeeland.
„We gaan natuurlijk geen pro
jecten subsidiëren die tegen
woordig door elk normaal be
drijf al worden uitgevoerd. Er
rijden bijvoorbeeld al veel
spuitmachines rond die minder
bestrijdingsmiddelen op de
sloot lozen."
Een boer die zo'n apparaat wil
aanschaffen, krijgt geen subsi
die, legt Bleyerveld uit, „Die
krijgt hij wel als hij een be
staand apparaat zo aanpast of
gebruikt dat het eigenlijk weer
een nieuw apparaat wordt.
Want dan ben je echt innovatief
bezig."
Een voorbeeld is het plan van
een fruitteler om regenwater
dat op een bedrijventerrein valt
op te vangen, naar zijn bedrijf te
leiden en te gebruiken voor irri
gatie. „Het hergebruik van re
genwater is niet nieuw, de toe
passing en de koppeling van een
bedrijventerrein en een fruitbe-
drijf weer wel", verklaart Bley
erveld.
Bedrijven die toch nog vernieu
wende ideeën hebben, kunnen
alsnog subsidie aanvragen. In
het Milieufonds van de provin
cie zit jaarlijks ongeveer
450.000 gulden. Dit jaar zijn in
middels 36 van de 51 ingediende
aanvragen gehonoreerd. In to
taal werden die projecten met
358.000 gulden ondersteund.
Bedrijven kunnen tot 1 septem
ber voorstellen indienen.
Uit een industriestad kwa
men ze, die Brabantse fami
lie. Dus de zee zagen ze niet
zo vaak.
Kleine Robbie (2 jaar) was
zelfs voor het eerst aan de
Zeeuwse kust. Moeder wees
de peuter op het zo overvloe
dig aanwezige natuur
schoon: het zinderende zand,
de krijsende meeuwen en de
aanrollende golven van die
enorme zilte waterplas.
De blaag plofte op zijn zit-
vlakje, keek alles eens goed
aan en vatte zijn indrukken
als volgt samen: „Bah, stink
haring."
