Alles is gericht op snelle verwerking
«1
r
Glastuinbouw bedreiging voor Sloekreek
PZC
buitengebied
VISSERIJ
Excursies
en één
open tuin
24
woensdag 5 juli 2000
8r
door Marjolein Reinhoudt
In het magazijn van vishandel
Noordzee in Breskens rijden
heftrucks af en aan met stapels
dozen vol vis. De witte dozen
vormen steeds langer wordende
witte muren in de 1000 m2 grote
loods. Hier, in het kloppend hart
van het Bressiaanse visbedrijfligt
de temperatuur net iets boven het
vriespunt. In hun dikke overalls
zijn de medewerkers druk bezig
om voordat de vrachtwagen komt,
de volgende lading gereed te
hebben. Er wordt een versproduct
verhandeld dus is bij Noordzee
alles erop gericht de vis zo snel
mogelijk te verwerken, verpakken
en verzenden.
Bij de oprichting van Noordzee, in
november 1980, telde de
onderneming vijf medewei-kers.
Het bedrijf was vooral actief in de
export van typische
'Noordzeevissen' zoals tong,
tarbot, kabeljauw en schol naar de
Verenigde Staten. Toen de dollar
halvei-wege de jaren tachtig
kelderde kwam daar een einde
aan. In 1993 fuseerde Noordzee
met zeevisgroothandel
Oosterbaan. Noordzee heeft
inmiddels vestigingen in
Frankrijk, IJsland en Turkije.
De naam Noordzee dekt dus
tegenwoordig eigenlijk de lading
niet meer. Het assortiment van het
Bressiaanse bedrijf is uitgebreid
met vele tientallen soorten. „Ook
wij hebben gemerkt dat de wereld
kleiner is geworden. De vraag
naar allerlei exotische vissen
groeit maar de Noordzeevissen
zitten nog steeds in ons
assortiment," legt algemeen
directeur Adri van Hanegem uit.
Vliegtuig
De vis die Noordzee verhandelt is
vers. Door de gunstige
geografische ligging profiteert
Noordzee van een korte
doorlooptijd. Het doordachte
logistiek systeem zorgt voor een
snelle levering, de vis ligt binnen
anderhalve dag bij de klant. De vis
wordt meteen na de vangst, dat is
meestal 's nachts, verpakt en per
vliegtuig naar Schiphol, Brussel
of Oostende vervoerd. Noordzee
heeft zelf één vrachtwagen: die
rijdt de hele dag op en neer tussen
Breskens en de luchthavens waai
de vis aankomt.
Noordzee richt zich steeds meer op
de bron waar het de aankoop van
verse vis betreft. „Een bewuste
keuze," licht Adri van Hanegem
toe. „Ons hele beleid is erop
gericht om zoveel mogelijk in te
spelen op de wensen van de klant.
Onze klanten stellen het op prijs
dat ze rechtstreeks zaken kunnen
doen met een producent van verse
vis en niet alleen met een
leverancier. Logisch dus dat we
daarin flink investeren."
Klantvriendelijk
Bij Noordzee zijn
klantvriendelijkheid en service
erg belangrijk. „Op de
verkoopafdeling worden zes
verschillende talen gesproken om
iedere klant in zijn moedertaal te
woord te kunnen slaan. Het
overgrote deel van de vis die hier
binnenkomt is al gefileerd maar
als de klant erom vraagt doen we
het zelf. We sorteren en verpakken
de vis zoals de klant het wil."
Het Bressiaanse bedrijf heeft
kwaliteit hoog in het vaandel. Het
bedrijf beschikt over een eigen
laboratorium waar iedere lading
die binnenkomt
steekproefsgewijs wordt
gecontroleerd op tien
verschillende bacteriën. Dat
betekent geen tijdverlies door
controles buitenshuis. „Een
analyse duurt gemiddeld een dag
of drie en dan is de vis allang weel
de deur uit. Een slechte lading
tegenhouden kun je niet meer,
maar je kunt het bedrijf in de
gaten houden en misschien een
trend ontdekken. Als een
leverancier meer dan eens slechte
kwaliteit vis levert, doen we daar
geen zaken meer mee," legt
kwaliteitsmanager S. Buijs uit.
Sinds 1996 toen met de controles
werd begonnen, is het aantal
besmettingen dat werd
geconstateerd met de helft
afgenomen.
Het laboratorium wordt ook
gebruikt voor de contx-ole van de
wijze waarop de eigen apparatuur
is schoongemaakt. „Een
sorteerband die met water is
af gespoten lijkt schoon maar zit in
werkelijkheid vol bacteriën en
moet daarom gedesinfecteerd
worden. We nemen regelmatig
monsters van bijvoorbeeld zo'n
sorteerband om te kijken hoe het
zit met de hygiëne in ons bedrijf,"
zegt Buijs.
De geur- van vis zegt veel over de
kwaliteit en de houdbaarheid. In
het lab kan een analyse gemaakt
worden van de geur van de vis. Je
kunt dan objectief vaststellen wat
je ruikt.
Tenslotte houden de laboranten
zich bezig met het vaststellen van
de hoeveelheid water in de vis.
„Het gebeux-t nog weieens dat een
leverancier water toevoegt aan
het vlees zodat het zwaarder
wordt. Een Sint Jacobsschelp
bijvoorbeeld neemt heel
gemakkelijk vocht op. Dat vlees
kost veertig gulden per kilo, je
kunt je voorstellen dat het geld
j
I
Visgroothandel Noordzee heeft een eigen laboratorium voor kwaliteitscontrole.
oplevert als je handig gebruikt
maakt van zo'n eigenschap," licht
Buijs toe.
Noordzee doet haar uiterste best
de ontwikkelingen bij te houden
en participeert regelmatig in
onderzoeksprojecten. Op dit
moment zijn de onderzoeken naar
viskwekerijen en nieuwe
vei-pakkingsmethoden actueel.
De onderzoeksi-esultaten zijn zo
positief dat Van Hanegem
verwacht dat de viskwekei-ij in de
toekomst de 'gewone' visserij gaat
verdringen.
Toekomst
Adri van Hanegem ziet de
toekomst rooskleui-ig in. Door de
recente BSE en
varkenspestbesmettingen is de
vraag naar vis behoorlijk
toegenomen. Van Hanegem
benadrukt wel dat de risico's in de
sector groot zijn. „Ook wij kunnen
te maken krijgen met ziektes en
vissterfte door bijvoorbeeld een
olieramp. Met die externe
factoren moet je altijd i-ekening
houden."
foto's Peter Nicolai
ZEEUWSE KREKEN
Naam:
Ligging:
Wateroppervlakte:
Bijzonderheden:
doorMieke van der Jagt
We worden in Zeeland steeds
doller op de natuur. We
koestei-en de sporen die natuur en
cultuur hebben achtergelaten,
steken geld in het herstel van oude
kreeklopen, maken voor
miljoenen guldens
onderwaterbodems schoon en
zetten informatiebordjes bij elk
stroomgat van elke oude dijk val.
Overal, behalve in het Sloe, of
liever: in wat er van het Sloe over
Sloekreek
Ten westen van Nieuwdorp
richting Quarlespolder
Kreekrestant na afdamming van
het Sloe tussen Walcheren en
Zuid-Bevcland in de eerste helft
van de negentiende eeuw
Enkele tientallen hectares
Kreek is niet beschermd en wordt
bedreigd door de plannen in het
gebied ten westen van Nieuwdorp
een omvangrijk gebied voor
glastuinbouw te reserveren.
Toch ligt ten westen van
Nieuwdorp en Lewedoi-p een lang
niet onbelangrijk restant van het
water dat vroeger Zuid-Beveland
van Walcheren scheidde: de
Sloekreek, een langerektesliert
water langs de Zeedijk van
Jacobpolder, compleet met
rietkragen, watervogels en kleine
ventjes die met netten aan het
vissen zijn.
Het Sloe, moeilijk bevaax-baar
water tussen de eilanden, werd
vroeg in de negentiende eeuw al
afgedamd om de trein van Goes
naar Middelburg te laten i-ijden.
Aan de zuidkant van de Sloedam
groeide het land snel aan en de
laatste echte inpoldering werd de
Quarlespolder, waarin de
Sloekreek bleef liggen om
oveitollig poldex-water te
verzamelen vooi'dat het de
Westerschelde in ging.
Wat aan de zuidkant was
overgebleven van het Sloe, werd in
de jaren zestig en zeventig
volgespoten met zand en van
lieverlee vooi*zien van steeds meer
kademuren: het Sloegebied,
haven- en industriegebied en
volgens economen de hoop van
Zeeland. Als enige herinnering
aan het natuurgebied van vroeger,
bleef de Sloekreek ongemoeid.
Niemand gaf er eigenlijk wat om,
behalve misschien de schaatsers
in de winter en een enkeling die er
nog eens een visje of zeeaas wist te
vinden.
Maar nu lijkt het definitief
gebeurd met de Sloekreek. De
provincie heeft laten uitzoeken
dat milieutechnisch gezien
glastuinbouw het beste kan
plaatsvinden vlakbij het
Sloegebied en dan gooit het land
ten noorden van het Sloegebied
hoge ogen. De ruwe ai-ceringen
van het glastuinbouwplan voor de
Quax-lespolder, gaan dwars over
de Sloekreek heen en de zelfs
milieubeschermers offeren de
kreek graag op onder het motto:
'waar gehakt wordt vallen
spaanders'.
De kreek mag dan geen onderdeel
uitmaken van een Ecologische
Hoofdstructuur, van de
doelstellingen in het
Natuurbeleidsplan of van de
prioriteitenlijst in
natuurontwikkeling, maar de
gewone voorbijganger woi-dt
getroffen door de zeldzaam
rustige aanblik van een
spiegelgladde plas, die echt niet
onderdoet voor veel andere
kreken. Nu zijn er maar weinig
voorbijgangers, want je kunt met
goed fatsoen alleen maar aan de
zuidkant komen. Daar is de
Sloekreek alleen maar vanaf de
paralelweg langs de
Bernhardweg, de Quarlesweg,
waar te nemen. Maar te voet lukt
alles en dat is zeker aan te bevelen,
nu het nog kan. Misschien, wie
weet, is er wel hoop voor de
Sloekreek. Een
glastuinbouwproject van 800
hectare beslaat nooit zoveel grond
alleen met glas. Er is waterberging
nodig, watervoorziening, er moet
een landschappelijke inpassing
worden gemaakt en, eerlijk is
eerlijk, de omgeving mag er best
wel wat mee opschieten. Het zou
mooi zijn als de Sloekreek, met het
glas, landschappelijk woi'dt
ingepast. Misschien met een
fietspad en een comfortabel
steigertje om te vissen of om je
schaatsen aan te doen.
foto Peter Nicolai
De komende dagen organiseren
instanties als
Staatsbosbeheer, de Vereniging
Natuurmonumenten, De
Vereniging voor Natuui- en
Milieu-educatie afdeling
Walcheren en de Zeeuwse
Schaapskudde verschillende
excursies. De bezoekdagen voor
tuinen zijn achterde rug. Alleen op
Walcheren is er nog één te
bezichtigen het aanstaande
weekeinde.
Excursies
Op WALCHEREN is er vandaag
(woensdag) een vaartocht naar de
Haringvreter, het grootste
natuureiland in het Veerse Meer.
Een gids leidt de wandeling door
het gebied. De excursie begint bij
de Campveerse Toren in Veere, om
14 uur.
Zondagmiddag (14 uur) en
dinsdagavond (19 uur) zijn er
excursies naar het natuurgebied
Rammekenshoek en fort
Rammekens bij Ritthem onder
leiding van natuurgidsen van het
IVN, Start op de dijk bij het fort.
De Schotsman langs het Veerse
Meer op Noord-Beveland is het
doelwit van een wandeling onder
de noemer Avondrood aanstaande
maandag (19 uur). Rijke flora en
'fauna. Start 19 uur bij de
noordelijke parkeerplaats aan de
SchotSmanweg.
Maandag voert ook een wandeling
door het Nollebos bij Vlissingen.
Vertrek (19 uur) bij het metalen
kunstwerk van Wessel Couzijn op
de boulevard tegenover het
Wooldhuis.
Door het vroegere
waterwingebied Oranjezon tussen
Vrouwenpolderen Oostkapelle
kan dinsdag een gegidste
natuurwandeling worden
gemaakt. Start: 19.15 uur bij het
parkeerterrein aan de Koningin
Emmaweg in Vrouwenpolder
Op SCHOUWEN-DUIVELAND
staat voor vanavond - woensdag -
een excursie op het programma
naar het normaal niet
toegankelijke bos rond Slot
Haamstede en de Zeepeduinen. De
Zeepeduinen vormen een
gevarieerd natuurgebied, waarin
tal van duinplanten groeien en
ook veel vogels zich ophouden. Er
graast ook een kudde
Shetlandpony's. Start vanaf het
hek bij Slot Haamstede, 19 uur. Op
woensdagen is er op verschillende
tijdstippen in de kelder van het
slot en diavoorstelling over de
geschiedenis van slot en
omgeving.
Ook op dinsdagavond 11 juli is er
een diavoorstelling, (19 uur).
Diezelfde dinsdagavond 11 juli
staat een avontuurlijke
boswandeling door de
boswachterij Westerschouwen op
het pi-ogramma. Deze begint ook
om 19 uur bij de excursieschuur
van Staatsbosbeheer,
Kraai jenstein weg 140 in
Westenschou wen
Ook op dinsdag, maar dan
's morgens: een wandeling door
het Dijkwater, dat na de afsluiting
van de Grevelingen in 1954
ontstond en dat tal van bijzondere
planten en vogels herbergt. Stait:
10 uur bij het startpunt
Stevensluiswandeling aan de Weg
door Dijkwater tussen
Sirjansland en Dreischor.
Natuurwandelingen op Neeltje
Jans zijn geprogrammeei-d voor
donderdagochtend (11 uur) en
dinsdagavond (19 uur). Start bij
het naambord van
Natuurmonumenten en Het
Zeeuwse Landschap aan de
Oosterscheldekant van de
pai-keerplaats van Waterland
Neeltje Jans.
Op ZUID-BEVELAND is er een
fietsexcui-sie over de Bloemdijken
in de Zak donderdag 6 juli. Vertrek
om 10 uur bij het
informatiecenti'um aan de Nieuw
Kamerseweg tussen
Heinkenszand en Nisse.
Tuin
Voor zover bekend is er
aanstaande weekeinde nog één
open tuin te bezichtigen. Vrijdag 7
juli (12-17 uur) en zaterdag 8 juli
(10-17 uur) kunnen liefhebbers
terecht in Het Blauwe Hof aan de
Breeweg 11 te Koudekerke.
