Afschieten Betuwelijn is zelfmoord Beroepsonderwijs is volgens In 't Veld nog te theoretisch PZC PZC Tirol staat op tegen vrachtwagenhei Puinhopen Kok gelooft nog steeds in prestigieus spoor Doodstrafdebat in VS laait op door ambities van Bush feiten en meningen Kamer durft geen conclusies te trekken uit rapport Rekenkamer berichten uit wenen 24juni 1950 zaterdag 24 juni 2000 door Koos van Wees Zelden zal een rapport van de Rekenkamer zo vernieti gend zijn geweest als dat over de besluitvorming rond de Betu welijn. De overheid hanteerde voortdurend ondeugdelijke cij fers, rekende het milieuvoor deel mooier voor dan het werke lijk was en liet alternatieven doelbewust links liggen. De Betuwelijn móest er komen, en feiten waren voornamelijk hinderlijk. Inmiddels ligt het schip zover op koers, dat een wijziging niet meer mogelijk is. Huizen zijn gesloopt, tunnels geboord, rails gelegd. Van de elf miljard gul den die de lijn kost, is de helft al aanbesteed. Nu stoppen met de aanleg is een enorme kapitaal vernietiging, roepen kabinet, Kamer en vervoerders over rails in koor. Zou het verschil hebben ge maakt als het rapport er al in 1996 was geweest, een jaar na dat de Kamer voor de tweede keer instemde met de aanleg? Het is niet waarschijnlijk. Hoe wel toen niet het argument gold dat er al zoveel geld ingestoken was, waren er wel andere rede nen om toch door te gaan. De keus voor de Betuwelijn was im mers een politieke, nauwelijks een rationele. In de loop der jaren is er veel prestige aan de lijn blijven han gen. Ministers van de drie be langrijkste politieke partijen zetten er hun handtekeningen onder. En partijen die eerder in het kabinet vóór aanleg van de lijn waren, konden in de opposi tie moeilijk het tegenoverge stelde beweren zonder elke ge loofwaardigheid te verliezen. Met name het CDA, dat de eer ste minister leverde die besloot tot de lijn, had het daar moeilijk mee. Munitie En nog. Hoeveel munitie het Re kenkamerrapport de politiek ook levert om te stoppen met de aanleg, de fractiespecialisten houden vol dat de lijn nodig is. Het bestaand spoor biedt onvol - doende capaciteit, zegt ook het CDA, om het toenemende goe derenvervoer aan te kunnen. Ook al concludeert de Rekenka mer dat met nieuwe technieken veel méér op het huidige spoor verwerkt kan worden (en dat de Kamer daar te lang onkundig van werd gehouden), de partijen houden liever vast aan hun eer der ingenomen standpunt. Eenzelfde verhaal gaat op voor de combinatie van vervoer over weg, water en spoor. Met die combinatie zou veel meer be reikt kunnen worden dan altijd is voorgehouden, zegt de Reken kamer. Maar de Kamerleden grijpen weer terug naar hun ar gumenten van vóór het rapport: dat je dan containers moet over laden, dat overladen geld kost, en dat geen vervoerder daaraan wil. Alsof ze nu zo staan te trap pelen voor die Betuwelijn. Niet één vervoerder, geen enkel con sortium, is bereid ook maar één cent in de lijn te steken. Het vereist van politici schijn baar bovenmenselijke krachten om van een eenmaal ingenomen standpunt af te wijken. Toege geven, het excuus dat er al zo veel miljarden zijn geïnvesteerd is volstrekt legitiem. Maar het wordt wel erg gretig aangegre pen en de andere argumenten om de aanleg te heroverwegen worden wel erg makkelijk ter zijde geschoven. Consequenties Wat blijft hangen, is de indruk dat het besluit de Betuwelijn aan te leggen destijds ten on rechte is genomen. De cijfers rechtvaardigden die aanleg on voldoende. En toen het besluit eenmaal was gevallen voorkwa men de te verwachten politieke consequenties een omslag in het denken. Dat is een verontrus tende constatering. De vraag is natuurlijk of bij an dere grote projecten wel de ech te cijfers zijn gebruikt. En of het proces daar wel te keren is. Stel dat de vervoersprognoses voor de HSL-Zuid volstrekt ondeug delijk zijn, en dat geen mens minder het vliegtuig pakt, zou den we dan alsnog 'nee' zeggen? Natuurlijk niet. Er zijn afspra ken gemaakt, streek- en be stemmingsplannen zijn gewij zigd, aannemers, architecten en ambtenaren werken aan tun nels en nieuwe stations. De druk op de politiek om bij een eenmaal ingenomen stand punt te blijven, is daarmee enorm groot. In 1994 besloot de toenmalige minister Jorritsma van Verkeer, als Kamerlid fel te genstander van de Betuwelijn, te laten onderzoeken of die lijn echt nodig was. Hulde, zegt de Rekenkamer nu, jgmmer alleen dat de gebruikte informatie zo slecht was. „Want de neiging bestaat om een eerder genomen besluit zwaarder te laten wegen dan nieuwe informatie." Ook bij Jorritsma gebeurde dat. Het is een illusie te denken dat het een volgende keer anders gaat. Hoe lofwaardig ook het streven van de huidige minister van Verkeer om 'second opini ons' te vragen en onafhankelij ke bureaus onderzoek te laten toetsen, het zal nauwelijks wij ziging brengen in eenmaal ge nomen besluiten. Die besluiten zijn politiek, ingegeven door wat als wenselijk wordt gezien en vaak een compromis. door Lianne Sleutjes Premier Kok vindt stopzetten van de Betuwelijn 'geen ver standige keus'. De Rotterdamse haven heeft volgens hem de ver binding dringend nodig. Een belofte dat in de toekomst prognoses en afwegingen bij megaprojecten als de Betuwe lijn altijd correct zullen zijn, wilde Kok niet geven. „Het pro bleem blijft dat een integrale vi sie altijd weer ingehaald kan worden door nieuwe inzichten." Zo zijn vrachtwagens in een paar jaar onverwacht goede mi lieuprestaties gaan leveren, waardoor de milieuvoordelen van de Betuwelijn nu zwaar te genvallen. CDA, D66, GroenLinks en de SP zetten vraagtekens bij onver droten verder gaan met de aan leg van het spoortraject. Het CDA voelt in elk geval voor een pauze in de aanleg van de Betu welijn, zei fractieleider De Hoop Scheffer gisteren. De korte stop zou benut moeten worden om te onderzoeken wat het kost om door te gaan en wat Behalve de praktische bezwa ren levert een radicale omme keer daarmee ook politiek ge zichtsverlies op. Liever de beschikbare gegevens wat in de gewenste richting bij- buigen, dan dat. GPD Leden van de actiegroep Groen Front tijdens een betoging tegen de aanleg van de Betuwelijn. De Rekenkamer stelt dat het milieuvoordeel van het project mooier is voorgesteld dan het in werkelijkheid is. foto Henk van Holland/GPD het kost om de aanleg te staken, aldus de CDA-leider. Welk be drag voor hem de doorslag geeft om te stoppen of juist verdere te bouwen, wil.hij nog niet zeggen. PvdA wil evenals het kabinet doorgaan met de goederens poorlijn. De WD-fractie be raadt zich dinsdag over het standpunt. GPD Op de puinen bloeien nog geen geurige rozen. De afwikkeling van de burgemeesterscrisis in Mid delburg verkeert in een stadium dat vele wen dingen en verrassingen mogelijk maakt. Maandagmid dag hoopt de gemeenteraad toe te komen aan een reguliere vergadering. Burgemeester Spar van der Hoek zal op het moment van aanvang, 16 ure, naar alle waarschijnlijkheid geschorst noch ontslagen zijn. Dat zou de wat ongebruikelijke figuur kunnen opleveren van een met hamer en keten toegeruste voorzitter die niet het vertrouwen geniet van de raad. De werkbaar heid lijkt, op basis van gezond verstand, het meest ge diend met een burgemeester-in-absentia. De raad houdt het gemeentebelang voor ogen: zaken die afhan deling behoeven, moeten in die optiek vóór de vergade- ringsloze vakantieperiode afgehandeld worden. De sfeer waarin dat zal gebeuren, is een kwestie van nadere orde. De soms ijzige, soms verhitte stemming kan er nauwelijks op verslechteren. Het algemene niveau van de beraadslagingen tijdens de heenzendingsvergade ring van donderdag belooft weinig goeds voor de naaste toekomst. Kort, al te kort, bits, al te bits: in die atmos feer vallen weinig constructieve bijdragen aan een we deropstanding der goede gemoederen te verwachten. Ook over het inhoudelijke peil van de discussie blijft gepaste zorg bestaan. Hoe kan er in het oorlogsgewoel sprake zijn van een wisseling van zinnige argumenten? Een normalisering van de betrekkingen klemt eveneens buiten de directe kring van raadsleden. Bij de hoofde lijke stemmingen van donderdag is niet in alle gevallen voor de blokvorm gekozen. Raadsleden van de Chris tenunie en het CDA hebben om respectabele redenen besloten niet de fractielijn te volgen. Daar voltrok zich aldus een scheiding der geesten die druk nabesproken zal worden. Het is zeer de vraag of deze scheiding ook een scheuring moet inhouden. Daarmee zou, wellicht ten onrechte, eeuwigheidswaarde aan de noden van het moment worden toegekend. De splitsing in de PvdA is reeds langer een feit en leidde tot afscheiding van twee raadsleden en het verlies van evenzoveel wethouders- posten. De Middelburgse WD-afdeling komt in onder ling wantrouwen ook al geschonden uit het torment, Tot zover de politiek, of wat daar nominaal voor staat, Het hier en daar gedeukte ambtenarenkorps kreeg en krijgt zijn deel van de harde tijden. Ook daar heersen gedachten aan wederopbouw van normale werkver houdingen. Het post-Spar-tijdperk is met dit al nog lange niet ingetreden. Den Haag moet spreken en daar mee duidelijkheid verschaffen in deze ongewisse situa tie. De hoop blijft gevestigd op een spoedig te volgen aanstelling van een krachtige interim-bestuurder. De ze zal geconfronteerd worden met de gigantentaak om in Middelburg een nuttig begin te maken met het slech ten van de puinhopen. Tijdens haar of zijn bestuurspe riode kan, in de bezonkenheid die tot afgewogen oorde len leidt, een verantwoorde definitieve oplossing gevonden worden. door John Wanders Een van de bijwerkingen van George W. Bush' kandida tuur voor het presidentschap van de VS, is een hernieuwde belangstelling voor de ultieme sanctie in de Amerikaanse strafwet: de doodstraf. Bush jr. is gouverneur van Texas en die staat is nationaal koplo per waar het gaat om de tenuit voerlegging van doodvonnis sen. In de nacht van donderdag op vrijdag stierf nummer 135: Gaiy Graham. Achtervolgd door dit hoge getal, tracht Bush zijn cri tici ervan te overtuigen dat geen van de geëxecuteerden onschul dig was. De gretigheid waarmee Bush el ke mogelijkheid van een juridi sche dwaling uitsluit, maakt de Republikeinse presidentskan didaat kwetsbaar voor zijn cri tici. Het gaat om leven en dood. Daarmee mag niet lichtvoetig worden omgesprongen. Klassejustitie Het rechtssysteem houdt een vorm van klassejustitie in stand. Wie geld heeft voor een team doorgewinterde advoca ten, heeft in de rechtbank aan zienlijk meer kans op vrijspraak of op een milde straf dan een ar me sloeber die zijn huur nog niet kan betalen, laat staan het uur tarief voor een advocaat. Begin dit jaar schortte Bush' partijgenoot-en collega in Illi nois, gouverneur* George Ryan, de tenuitvoerlegging van alle doodvonnissen in zijn staat op. De Republikein Ryan, die voor- stander is van de doodstraf, wil meer duidelijkheid over de on evenwichtigheden in de proce dures die voorafgaan aan een doodvonnis. Ryan nam zijn be sluit toen voor de dertiende keer sinds 1977 een ter dood veroor deelde moest worden vrijgela ten, omdat aanvullend bewijs materiaal zijn onschuld aan het licht had gebracht. In de nacht van donderdag op vrijdag kreeg de zwarte, 36-ja- rige Gary Graham in de dodem kamer van de strafinrichting in Huntsville een dodelijke injec tie toegediend. Wat zijn execu tie omstreden maakt, is dat hij stierf op grond van de verkla- - ring van één enkele getuige. De ze houdt vol dat zij in 1981 aan schouwde hoe de toen 17-jarige Graham iemand doodschoot op een parkeerplaats. Het verslag van twee andere mogelijke ge tuigen, die Graham nietherken- den van de schietpartij, werd tijdens de procedure als irrele vant terzijde geschoven. Rond het tijdstip van de execu tie verklaarde Bush dat Graham een fair proces had gekregen, in clusief talrijke beroepsmoge lijkheden. De zaak was door verschillende rechters keer op keer tegen het licht gehouden en geen enkel college van beroep zag de noodzaak tot herziening van het vonnis. Een comfortabele gedachte voor Bush is dat een ruime meerderheid van de Amerika nen voorstander is van handha ving van de doodstraf. Wel neemt de steun geleidelijk af, van tachtig procent in 1.994 tot 66 procent vandaag. GPD door Frans van den Houdt De leus 'Kennis is macht' moet op de helling. Roel in 't Veld lacht als hij deze voor een professor van PvdA-huize toch opmerkelijke uitspraak doet. Maar hij meent het. „Je kunt niet langer stellen dat kennis iets hogers zou zijn dan hand werk en dat je als intellectueel een stapje hoger in de samenle ving staat." „Ons soort mensen moet ervan doordrongen raken dat vanwe ge het gigantische tekort aan vakmensen, praktijkgericht on derwijs steeds belangrijker wordt", zegt In 't Veld. „Boven dien help je jongeren, vooral nieuwkomers, hierdoor een bin ding met de samenleving te krij - gen. Zonder zo'n binding be staat het gevaar dat ze op het slechte pad geraken." In 't Veld is hoogleraar in Utrecht en Amsterdam, runt een organisatiebureau en maakt deel uit van COLO, een stichting die het beroepsonderwijs pro moot. Hij was zes jaar directeur- generaal op het ministerie van Onderwijs en een blauwe maan dag staatssecretaris op dat de partement. Hij geeft de be windslieden nog regelmatig ad viezen over het beroepsonder wijs. Kern van het probleem is vol gens In 't Veld dat het beroeps onderwijs vaak te theoretisch en veel te weinig praktijkgericht is. „Bij ons soort mensen, acade mici, leeft het idee dat je veer tienjarigen eerst een zo breed mogelijk lespakket moet aan bieden en pas later de mogelijk heid tot specialisatie moet ge ven. Theorie vóór praktijk stel len. Ik deel dat gedachtegoed niet." „Voor veel jongeren is zo'n bre de, theoretische aanpak hele maal niet geschikt. Het is voor hen juist belangrijk zo vroeg mogelijk een relatie aan te gaan met een werkgever. Zij zullen pas later in hun leven hun ken nis verbreden, als ze in de prak tijk op bepaalde problemen stuiten. Eigenlijk is het veel na tuurlijker om zo kennis op te doen." Ook het vmbo is volgens In 't Veld gedoemd op een ramp uitte lopen als het belang van de leer ling niet voorop staat. „Heel be- Praktijkgericht onderwijs wordt in de visie van professor In 't Veld steeds belangrijker. fotoCatrinusvanderVeen/GPD langrijk is dat je van hun indivi duele talent gebruik maakt. Dit gebeurt niet en dat kan funest zijn. Leerlingen komen in een verkeerde richting terecht, ra ken gedemotiveerd, doen het steeds slechter op school en ko men uiteindelijk in het crimine le circuit terecht. Het gaat om zo'n tien procent." Ouders mag je hier ook deels op afrekenen. „Ze dwingen hun kinderen te veel om in plaats van beroepsonderwijs algemeen onderwijs te volgen. Gevolg is dat je met een tragisch hoog aantal mislukte havo-leerlin gen komt te zitten." Uitbuiting In 't Veld beseft hiermee af te re kenen met visies die nog altijd sterk leven binnen zijn eigen PvdA. „De spraakmakers in de samenleving, dus ook politici, hebben zelf vaak geen beroeps opleiding en hangen verouderde idealen aan. Maar ook de schim uit het verleden over kinderar beid en uitbuiting speelt mee. Maar het trauma uit het verle den mag geen belemmering zijn voor beroepsonderwijs dat goed verankerd is in het bedrijfsle ven. Het tekort aan vakmensen dreigt anders gigantisch te wor den." In 't Veld zegt dat met de komst van Internet de rollen enigszins zijn omgekeerd. „Kennis kun je tegenwoordig zo van Internet plukken. Maar voor een lekken de kraan moet wel een loodgie ter bij je thuis langskomen. Bo vendien, en dat is heel plat, ver dienen goede vaklui tegenwoor dig vaak meer dan academici." GPD door Mels Pees Om het beloofde land te vin den moet ik over de Bren- nerpas, dichtte Bertus Aaf jes in zijn Voetreis naar Rome. Ruim anderhalf miljoen auto's rijden jaarlijks via de autobaan tussen Innsbruck van of naar Italië. Dat zijn er te veel, vindt de be volking van Tirol. Ze blokkeren twee dagen het verkeer. De bewoners van de Alpenpro vincie hebben de naam een kop pig en strijdlustig volk te zijn. Ze vergelijken zich graag met David die het opneemt tegen Goliath. De Tirolers vereren daarom hun helden. Andreas Hofer bijvoorbeeld. Hij verza melde enige boeren om zich heen met wie hij in 1809 ten strijde trok tegen het Franse le ger en de troepen van Napoleon yersloeg. Enige weken later wonnen de Fransen alsnog en executeerden de moedige aanvoerder. Waar de veldslag plaatsvond, staat nu de Olympische schans voor het ski springen. Op die zelfde plaats begon in de Romeinse tijd de 'Weg van Claudio Augustus', de belangrij kste Verb inding tussen Rome en de Noordelijke gebie den van het rijk. Sinds die tijd veranderde veel. Ook Aaf jes zou de weg naar het zuiden niet meer terug herken nen sinds in 1974, na vijftien jaar bouwen, de Brenner Auto baan gereed kwam. 42 bruggen telt het traject, waarvan de be kendste, de Europabrug, 815 meter lang is en 190 meter hoog. Volgens hardnekkige geruchten vielen enige bouwvakkers tij dens de werkzaamheden in de holle pi jlers, waar hun lijken nu nog liggen, ver onder het weg dek. In eerste instantie vierden de Ti rolers de verbinding als nieuwe levensader met het Duitstalige gebied in Italië, de provincie Zuid-Tirol. Veel Oostenrijkse Tirolers hopen nog steeds op een hereniging met hun landgeno ten van wie ze als gevolg van de Eerste Wereldoorlog gescheiden werden. De bewoners van Zuid- Tirol zitten niet op een hereni ging te wachten. Ze profiteren van. de aparte status die ze bin nen Italië hebben en van de vele subsidies die vanuit Oostenrijk vloeien. Wel stonden hoge politici van beide provincies deze week sa men op het asfalt. Zij gaven toe stemming voor de actie tegen de 'vrachtwagenhe]', die door de nationale feestdag afgelopen donderdag en het weekend nau welijks het beroepsverkeer, maar hoofdzakelijk toeristen Slagaderbank Vijftien ziekenhuizen in New York hebben een centrale slag aderbank opgericht. De bank is een opslagplaats, waarslag- aders van overledenen be waard worden. Met deze gezonde slagaders kunnen mensen met hartziekten van een gewisse dood worden ge red. Groene Kruis De Provinciale Zeeuwse Ver eniging Het Groene Kruis heeft er vorig jaar een record aantal leden bij gekregen. Er zijn momenteel 75 verenigin gen bij Het Groene Kruis aangesloten en ruim veertig duizend leden. Ook de werk zaamheden van de vereniging zijn toegenomen. Muziektent In de Kerklaan, de nieuwe woonwijk van Heinkenszand, is een muziektent verrezen. Het stenen bouwwerk is door de muzikanten zelf opgetrok ken. De gemeente heeft de ma terialen beschikbaar gesteld. Naerebout De gemeenteraad van Vlissim gen heeft vrijdagmiddag be sloten tienduizend gulden uit te trekken voor de heroprich ting van het standbeeld van Frans Naerebout aan het Bel- lamypark. Vanaf deze plaats is Naerebout uitgevaren als vis- treft. Zo'n blokkade aan het be gin van het zomerseizoen wordt traditie. Niet helemaal onte recht: dagelijks daalt een wolk van lawaai en stank neer op de dorpjes in de dalen die onder de verschillende bruggen liggen. Steeds weer beloofden politici oplossingen. Bijvoorbeeld door te onderzoe ken of het vrachtverkeer op treinwagons de weg kan afleg gen, of door een streng te controleren maximum aan pas serende (vracht)auto's in te voe ren. Van al die Weense plannen kwam niets terecht. Alleen een Europese oplossing, in samen spraak met Zwitserland, kan de groei van het verkeer remmen. Uitgever: J. C. Boersema Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Redactiefax- (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118)472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113)273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel (0115)686000 Fax (0115)686009 Hulst: s Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114) 373839 Fax. (0114) 373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8 00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vlissingen redactie: redactie@pzc nl exploitatie: internet@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag - op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 13.30 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22 00 uur: Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen bij automatische incasso: (tussen haakjes prijs met acceptgiro) per maand: 36,70 (n.v.t.) perkwartaal 100,00 101,65) per jaar ƒ380,00 381,65) Voor toezending per post geldt een toeslag Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers: maandag t/m vrijdag: 1,85 per stuk zaterdag: 2,75 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling. Tel: 0118-484321 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 2