Kopgroep neemt EU op sleeptouw
PZC
PZC
Drama in Dover dwingt Britten
tot nadenken over asielpolitiek
Kamer vraagt meer geld voor onderzoek
Grenscontrole
■»r».Vj=rl
feiten en meningen
2
Regeringsleiders omarmen voorhoedeplan Kok
In kaart brengen van
vluchtelingenstromen
is een lastige kwestie
21 juni 1950
woensdag 21 juni 2000
Hereniging
Raakt Europa inderdaad ver
deeld, juist op het moment dat
westerse leiders de uitbreiding
aanprijzen als een unieke kans
tot hereniging? Of gebeurt pre
cies het tegenovergestelde en
zullen de kopgroepen uiteinde-
lijk de gehele gemeenschap aan
vuren tot verdergaande integra
tie?
De Europese ervaring tot dus
verre wijst op het laatste. In
1991 werd besloten tot de invoe
ring van de euro, in de verwach
ting dat maar een handjevol
landen zich een eenheidsmunt
kon permitteren. Deze week
werd Griekenland verwelkomd
als twaalfde lid van Euro-land.
Tweede voorbeeld: eind jaren
tachtig besloot een select groep
je landen de paspoortcontroles
aan de grens op te heffen. Inmid-
EU-topman voor buitenlandse aangelegenheden Solana, voorzitter Prodi van de Europese Commissie, de Portugese premier Guterres en
zijn minister van Buitenlandse Zaken (Gama) staan de media te woord na afloop van de top in Feira (vlnr). foto Pa ulo Esteves/AP
van onze redactie binnenland
De Tweede Kamer wil al in
2001 meer personeel kun
nen inhuren om voorstellen
van het kabinet te onderzoe
ken op hun deugdelijkheid.
PvdA. VVD, D66 en CDA zul
len hiervoor vandaag bij het
debat over de eigen begroting
van de Kamer om extra geld
vragen.
„Als we denken dat iets niet
goed is gegaan, hebben we als
Kamer natuurlijk het recht
achteraf een parlementaire
enquête in te stellen", zegt het
PvdA-Kamerlid Duijkers.
„Maar door meer onderzoek
vooraf, bij de beoordeling van
wetsvoorstellen, kunnen we
sneller aan de bel trekken als
het kabinet iets belangrijks
over het hoofd ziet."
De fracties kunnen nog niet
aangeven hoeveel extra geld ze
willen voor het onderzoek.
Volgens de WD staat nog te
bezien of de onderzoekers in
vaste dienst van de Tweede
Kamer komen, of per onder
zoek tijdelijk worden inge
huurd.
Het CDA wil vooral meer geld
voor het aanstellen van extra
persoonlijk medewerkers voor
de leden van de Tweede Ka
mer. Volgens de christen-de
mocraten komen kamerleden
er, in vergelijking met leden
van het kabinet, nu erg be
kaaid af.
CDA'er Leers: „Een minister
neemt zo een bus ambtenaren
mee als hij naar de Kamer
wordt geroepen. Volgens ons is
de verhouding volledig zoek."
ANP
door Paul Koopman
en Mare Peeperkorn
Soms kan Europa heel slag
vaardig zijn. Een half jaar
geleden brak premier Kok tij
dens een EU-top in Helsinki een
lans voor het vormen van kop
groepen in de Unie. Was dat
destijds voor vrijwel alle rege
ringsleiders een brug te ver; in
middels hebben de EU-leiders
het voorhoedeplan collectief
omarmd.
In Portugal besloten zij gisteren
dit idee op te nemen in een
nieuw verdrag. „Versterkte sa
menwerking staat nu bovenaan
de agenda", zei premier Kok
gisteren in Feira, waar hi] twee
dagen met zijn collega's verga
derde. De Unie zal volgens de
premier na december, als in het
Franse Nice het nieuwe verdrag
wordt gesloten, niet meer de
zelfde zijn. „We krijgen geen
eerste en tweede divisie in Euro
pa, maar wel veel meer differen
tiatie."
Van een groep of groepjes koplo
pers wordt vernacht dat zij het
Europees peloton op sleeptouw
kunnen nemen, in een tijd waar
in het zuur in de benen kruipt.
De toetreding van nog eens tien
tot dertien nieuwe landen staat
immers voor de deur, en een ge
zelschap vanbijna dertiglidsta-
ten ontaardt zonder een drasti
sche wijziging van de 'statuten'
tot een besluiteloze volkeren
bond. Het nu in de verdragen
verankerde vetorecht van indi
viduele lidstaten kan de Unie
verlammen. De Europese Com
missie groeit uit zijn krachten
als elk land een eigen commissa
ris levert. Bovendien is de kans
dat bijna dertig regeringsleiders
allemaal hetzelfde doel nastre
ven, gering, Wat ligt er dan meer
voor de hand dan met een klei
ner clubje te demarreren?
Stroomlijning
Al in juni 1997 werd tijdens de
top in Amsterdam een poging
gedaan de Unie op de toetreding
van nieuwe landen voor te be
reiden, maar de operatie slaag
de half. Stroomlijning van de
commissie, uitbreiding van
meerderheidsbesluitvorming
en een andere verdeling van het
stemmengewicht per lidstaat
werden als te heikele dossiers
doorgeschoven naar later da
De gruwelijke dood van 58 Chinese vluchtelinge
in een Nederlandse koelwagen op weg naar Dc
ver vestigt keihard de aandacht op de oncontrt
leerbaarheid van de grote internationale goederenstrc
men. Overheden krijgen nauwelijks greep op de mass
vrachtwagens en laadkisten die -zich in hoog temp
over de wereld verplaatst. Douanes werken rxoodgj
dwongen met risico-analyses. Dat wil zeggen dat de be
perkte mankracht wordt ingezet waar men probleme
'verwacht'. En dat nog steekproefsgewijs. Van eenpei
manente doorlichting van het vrachtverkeer is gee
sprake. Waartoe dat kan leiden, werd deze week bij het
haling duidelijk. Maandag deed de Britse douane ziji
schokkende vondst. Gisteren ontdekte de Spaanse po
litie in een vrachtwagen 36 illegalen die al vier dage!
niets hadden gegeten. Het zijn de schandalige uitwas
sen van mensensmokkel.
Het lucratieve illegale transport van mensen speelt zie»
allang niet meer alleen af in wrakke bootjes op exoti
sche wateren. Het loopt ook via onze achtertuin, t
Vlissingen werden dit jaar al tientallen vluchtelinge:
ontdekt. Wie de schaal van de Vlissingse vrachtveerl
dienst vergelijkt met die in de Belgische zeehavens
mag veronderstellen dat het daar om duizenden versta
kelingen gaat. De controlediensten staan machteloos
Het Belgische ministerie van Binnenlandse Zakq
meldt onomwonden dat het niet mogelijk is eM
vrachtwagen te controleren. De Nederlandse douan
geeft prioriteit aan wat Nederland binnenkomt. Daar
om is het niet zo vreemd dat mensensmokkelaars in de
ze omgeving hun kans grijpen.
Een van de lessen van dit drama is dat de Europese bui
tengrenzen nog lang niet de kwaliteit hebben die non
chalance aan de binnengrenzen zou rechtvaardigen
Daarom moet de controle aan alle landsgrenzen wor
den verscherpt. Een andere is dat de grenscontroles t:
veel gericht zijn op illegale goederen en te weinig oj
mensen. Zo is de containerdoorlichter op de Rotter
damse Maasvlakte niet in de eerste plaats 'afgericht' oi
het zoeken van lichamen. De technische mogelij khedei
om mensensmokkel te ontdekken moeten consequen
en voortdurend worden benut.
Na de tragedie in Dover en de bijna-ramp in Spanjs
hebben de Eurolanden geen excuus meer om de striji
tegen mensensmokkel niet met alle middelen aan t;
pakken. Een beroep op het belang van de vrije markt er
het rendement van ononderbroken vrachtverkee
klinkt belachelijk.
Wachten op waterdichte Europese buitengrenzen is ge
loven in UtopiaElk land zal zij n verantwoordelij kheic
moeten nemen. Daardoor zal het vrije verkeer van goe
deren wat worden belemmerd en zullen de kosten iet
stijgen. Maar als levensgevaarlijk gesol met wanhopigs
vluchtelingen kan worden beperkt - en als bijkomené
voordeel illegale migratiestromen worden ingedamd-
mag die tol geen probleem zijn.
Dat laatste is nu precies de vrees
van de vier landen die nog twij
felen: het Verenigd Koninkrijk,
Denemarken, Spanje en Zwe
den. Voor je het weet, trekt de
kopgroep een sprint en fietst de
rest voor de bezem wagen. „We
moeten geen eerste en tweede
divisie krijgen. Andere landen
moeten altijd kunnen aanha
ken", verzekerde Kok. Ook de
kandidaat-lidstaten maken
zich volgens de EU-topman
voor buitenlandse aangelegen
heden, Javier Solana, zorgen.
„Hun vrees is: straks komt onze
trein aan op het moment waarop
die van de EU net is vertrok
ken."
turn. De kopgroep-gedachte
kwam in een zeer verwaterde
vorm in het 'Verdrag van Am
sterdam' terecht. Zo zou één op
gestoken vinger al voldoende
zijn om een initiatief tot het vor
men van een kopgroep in de
kiem te smoren.
Dat vetorecht moet van tafel, is
nu het voorstel. „Anders kan er
nooit een kopgroep de leiding
nemen", aldus een diplomaat.
Volgende maand willen de Be-
neluxlanden in een gezamenlijk
voorstel de puntjes op de i zet
ten. Dat wordt overigens nog
een hele klus. „Het is ongeloof
lijk gecompliceerd", zegt een
van de onderhandelaars. „Je
moet kopgroepen de ruimte ge
ven, maar de samenhang in de
Europese Gemeenschap mag
ook niet verloren gaan."
dels is dit de praktijk in vrijwel
alle EU-lidstaten.
Ook Kok zelf heeft bewezen dat
een initiatief van enkelen aan
stekelijk kan werken. Van kop
loper is de premier een verdien
stelijk wielrenner in een groot
peloton geworden. De Europese
zwaargewichten Frankrijk en
Duitsland voeren inmiddels de
equipe aan. Als in Nice de 'co
operation renforcé' de eind
streep haalt, zal de Franse presi
dent niet aarzelen zichzelf
daarvoor op de borst te slaan.
GPD
door Sander Rooijakkers
Vanuit alle delen van de
wereld proberen vluch
telingen West-Europa te be
reiken. Mensensmokkelaars
hebben gouden bergen be
loofd. Ze rekenen duizenden
guldens voor een enkeltje
naar het rijke Westen. Een
duidelijk beeld van de han
delsorganisaties en de ge
volgde routes is moeilijk te
geven. Het bestrijden van de
verboden handel is volgens
de politie nog moeilijker.
De illegalen komen overal
vandaan, zo verzekert F. Go-
lyardi van het politiek-cul-
turele centrum De Balie in
Amsterdam. „De vluchtelin
gen weten waar ze naartoe
moeten om asiel aan te vra
gen. Pakistani zijn welkom
in Engeland, Nederland zegt
eerder 'ja' tegen mensen uit
Somalië. Ook mensen uit het
Midden-Oosten maken meer
kans in ons land en komen
dus eerder hiernaartoe."
Voor de stroom 'kansloze'
vluchtelingen naar het conti
nent maakt de politieke op
stelling volgens Golyardi
echter niet zo veel uit. Als
voorbeeld geeft hij de Koer
den. „Jarenlang waren die
welkom in Europa en dus
vroegen ze bij duizenden
asiel aan. Dat doen ze niet
meer, omdat ze niet meer zo
welkom zijn. Dat neemt ech
ter niet weg dat ze nog steeds
komen. Alleen nu als ille-
gaal."
Meer aandacht
De landelijke Unit Mensen
smokkel in Zwolle houdt
zich namens de politie met
het probleem bezig. Een dui
delijke trend kan M. Gerrit
sen niet benoemen. „We
weten heel weinig van de
smokkelaars. De laatste ja
ren krijgt het onderwerp
meer aandacht. Maar ik durf
niet te beweren dat dat komt
omdat er vaker mensen naar
Europa worden gesmok
keld."
Een enkele smokkelaar is in
Nederland al wel eens aange
houden, maar complete or
ganisaties zijn door de politie
nimmer opgerold.
Gerritsen: „Vluchtelingen
houden hun mond als ze een
maal zijn aangehouden. Bo
vendien weten ze ook niet
veel over de organisatie die
hen hierheen heeft ge
bracht."
Volgens Gerritsen staat vast
dat de handel niet in handen
is van één nationale groepe
ring. Vaak maken Nederlan
ders en andere Europeanen
deel uit van de groep smok
kelaars. „De handelaars ko
men overal vandaan. Er is
geld mee te verdienen en dus
is het interessant."
Bestrijden van de handelsor
ganisaties is heel erg moei
lijk, zo zegt Gerritsen. Vaak
is Nederland eindbestem
ming en dan kan de politie
niet meer zo veel doen.Men
sen zeggen gewoon dat ze op
eigen kracht hier zijn geko
men."
Onderdak
Geldt Nederland als door
voerhaven, dan kan de poli
tie volgens hem .vaker ingrij
pen. „Er moet vervoer en
onderdak voor veel mensen
worden geregeld. Daar kun
nen we soms een vinger ach
ter krijgen."
Het verschil in wetgeving
binnen de Europese Unie
maakt het werk voor de Ne
derlandse politie nog lasti
ger. „België is een Schengen-
land", zegt Gerritsen. „Men
sensmokkel van het ene naar
het andere land is daarom in
beide landen strafbaar. En
geland heeft het Verdrag van
Schengen niet ondertekend
en daarom is het smokkelen
naar dat land hier niet straf
baar."
Misschien is het weer een re
den voor de Britse regering
om dat verdrag alsnog te te
kenen, filosofeert de politie
man.
De problemen zijn daarmee
echter nog lang niet opgelost.
In Spanje en Italië komen
volgens Gerritsen massa's
vluchtelingen over zee het
continent binnen. „In veel
landen van herkomst hebben
we uitstekende contacten",
illustreert Gerritsen. „Desa
menwerking met de Turkse
politie is bijvoorbeeld heel
goed. Maar i n landen als Chi
na, Iran, Irak en Ivoorkust
hebben we totaal geen over
leg met de plaatselijke auto
riteiten. Een echt goed beeld
van de organisatie krijgen we
dan dus niet en daarmee
wordt de aanpak van het pro
bleem ook lastiger." GPD
door Harm Harkema
Oud-WD-leider Frits Bol-
kestein maakte begin jaren
negentig eens de opmerking dat
stromen asielzoekers zich be
wegen als water in een goot
steen: ze zoeken het laagste
punt. Landen als Nederland en
vooral Duitsland kregen toen
vergeleken met hun buurlanden
onevenredig veel asielzoekers te
verwerken, omdat de regelge
ving voor asielzoekers er rela
tief soepel was.
En Groot-Brittarmië, dat nu in
toenemende mate een toe
vluchtsoord lijkt te worden? Dat
hield toen, om in Bolkesteins
vergelijking te blijven, droge
voeten. Niet omdat de regelge
ving er strenger was, maar
waarschijnlijk omdat het als ei
land in de Noordzee enigszins
geïsoleerd ligt van het toen pas
ontsloten Oost-Europa en de
brandhaarden in de Balkan.
Er waren jaren dat Nederland
zo'n 60.000 asielverzoeken
kreeg te verwerken en Duits
land honderdduizenden. In
Groot-Brittannië turfde men
jarenlang nooit meer dan
40.000.
Terwijl in Nederland en Duits
land draconische maatregelen
werden genomen om de zogehe
ten 'aanzuigende werking' op
vreemdelingen te verminderen,
werd die noodzaak in het Ver
enigd Koninkrijk dan ook veel
minder gevoeld. Zodoende is in
de loop van de j aren negentig j a-
ren het 'laagste punt in de goot
steen' langzaam gaan verschui
ven richting Groot-Brittannië.
Recordhoogte
De Britten realiseerden zich dat
pas goed toen begin dit jaar
bleek dat in een jaar tijd het
aantal asielverzoeken bijna was
verdubbeld tot een recordhoog
te van 71.000, terwijl de aantal
len in landen als Duitsland en
Nederland veel lager zijn dan
een jaar of acht geleden. En in
maart van dit jaar kregen de
Britten 6700 asielverzoeken te
verwerken, meer dan welk an
der Europees land dan ook in die
maand.
Nog steeds geldt de oversteek
over het Kanaal als een handi
cap, maar het Britse belei d staat
inmiddels wel te boek als rela
tief gastvi'ij. Bijvoorbeeld: Uit
cijfers van de Verenigde Naties
blijkt dat vorig jaar in Duits
land slechts 9,2 procent van het
aantal afgehandelde asielver
zoeken is ingewilligd en in Ne
derland 15,6 procent, terwijl in
Groot-Bx*ittannië maar liefst 61
procent is gehonoreerd.
Texwijl asielzoekex's op het con
tinent al jaren zoveel mogelijk
worden ontmoedigd, had in
Groot-Brittarmië tot twee
maanden terug vrijwel iedereen
onmiddellijk na ïxet indienen
van een aanvraag recht op een
volledige bijstandsuitkering.
En dat teiwijl het systeem in
middels zo is vastgelopen dat de
afhandeling van een aanvraag
wel zes jaar in beslag kan ne
men.
Ook mochten asielzoekers tot
voor kort zelf kiezen waar ze
gingen wonen. In 85 procent van
de gevallen werd dat Londen,
bij familie of landgenoten. Aan
trekkelijk voor veel asielzoe
kers is ook dat ze hier vanaf zes
maanden na aankomst aan het
werk mogen. De baantjes in met
name Londen liggen voor het
opscheppen en menigeen maakt
van die mogelijkheid gebi'uik.
En Groot-Brittannië mag dan
vanouds een nogal strenge
grenscontrole hebben, wie een
maal binnen is, merkt dat het
vangnet van bijvoorbeeld de
Nederlandse autoriteiten veel
fijnmaziger is. Een strikte legi
timatieplicht bestaat hier niet.
Zo wordt in de gratis gezond
heidszorg niet naar papieren ge
vraagd, illegale arbeid komt
waarschijnlijk dan ook meer
Agenten inspecteren het haventerrein in Dover, op zoek naar illega
len. foto Jonathan Utz/EPA
voor en papieren zijn makkelij
ker te vervalsen. Van een bur-
gexiijke stand hebben de Britten
nog nooit gehoord, schijnhuwe
lijken kunnen relatief makke
lijk worden afgesloten en de
mogelijkheden tot gezinsvor
ming en -hereniging zijn ook al
ruimer dan in Nederland.
Gemor
Maar het gemor van het volk,
aangevoerd door enkele xeno
fobische sensatiekranten, nam
toe. Het werd opgepikt door de
Conservatieven die zich sinds
ongeveer een half jaar manifes
teren met een keihard anti-
vreemdelingenbeleid. En ook de
regering toonde zich beducht
voor natte voeten. In navolging
van Nederland en Duitsland
laat zij nu ook de zandzakken
aanrukken. In de hoop dat 'de
stroom' asielzoekers elders een
lager pxxnt zoekt.
Zo zijn april dit jaar de als te ge
nereus beschouwde uitkeringen
voor asielzoekers vervangetx
door voedsel- en kledingbonnen
en mogen ze niet meer zelf kie
zen waar ze wonen. Samen met
enkele andere ontmoedigings
maatregelen hebben die onmid
dellijk geleid tot een daling van
het aantal asielverzoeken in
april.
Beperkte kring
Over de vraag of een forse immi
gratie niet alleen onvermijde
lijk, maar ook noodzakelijk is
om het huidige - en in de toe
komst waarschijnlijk toene
mende - tekort aan arbeids
krachten te compenseren, werd
alleen nog maar in beperkte in
tellectuele kring gesproken.
Maar mogelijk brengt de gruwe
lijke dood van de 58 Chinese
verstekelingen daar verande
ring in. Door alle publiciteit
daarover dringt zowaar het be
sef door dat mensen uit arme
landen zich wel heel erg veel op
offeringen getroosten om naar
het rijke westen te komen, en
dat al die asielzoekers mis
schien wel een onvermijdelijk
fenomeen vormen.
In combinatie met een plotse
ling vlaag van menselijkheid,
natuurlijk gecombineerd met
eigenbelang, hield de als notoir
xenofobisch bekend staande
boulevardblad The Sun gisteren
een pleidooi voor een ruimer ge
bruik van de mogelijkheden
voor asielzoekers op een krappe
arbeidsmarkt. Een maand gele
den schilderde het blad elke
asielzoeker nog af als notoire
profiteur. GPD
Schip ontploft
Het Britse schip Indian Enter
prise is in de Rode Zee ter
hoogte van Saoedi-Arabië in
de lucht gevlogen. Het schip
had 580 ton springstof aan
boord. Slechts een van de vijf
tig bemanningsleden heeft de
explosie overleefd.
Ontwateringsplan
Veel Zeeuwse waterschappen
kampen in de winter vaak met
natte, niet begaanbare lande
rijen. Het Waterschap Hoede-
kenskerke heeft besloten een
nieuw ontwateringsplan uit te
voeren dat hieraan een einde
moet maken. Een van de be
langrijkste onderdelen van het
plan vormt de bouw van een
gemaal aan de noordzijde van
de sluis, dat grote hoeveelhe-.
den water kan verplaatsen.
Aardbeving
Een hevige aax-dbeving heeft'
maandag op Oost-Java ten
minste zestien doden geëist.
De aax-dbeving, waarvan de
schokken ongeveer een ijxi-
nuut aanhielden, was vermoe-
deli jk een van de hevigste in de
laatste vijftig jaar.
PZEM
De PZEM heeft in 1949 uitste
kende resultaten geboekt. De
Zeeuwse elektxiciteitsmaat-
schappij heeft met ruim zes-
hondex-dvijftigduizend gulden
twee keer zoveel wixxst ge
maakt als het jaar ervoor.
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113)273010
Terneuzen: Axèlsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax (0115)686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax. (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel, (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie: redactie@pzc.nl
exploitatie: internet@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 13.30 uur
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen,
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20,30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur'
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118)470100
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso:
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand: 36,70 (n v.t.)
per kwartaal: 100,00 101,65)
per jaar; 380,00 381,65)
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,85 per stuk
zaterdag:/ 2,75 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70 65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
