Overal waar ik ga,
vind ik het tof
Meer slangen dan in het paradijs
Het Fenomeen
Eddy Wally
Natuurfotograaf op moeizame jacht
reportage zaterdag 17 juni 2000 31
Giftige soorten
zaal Paris-Las Vegas te Ertvelde, waar
door zijn voormalige partner Dreke de
Nolf in het ongeluk werd gestort? De
glimlach glijdt voor heel even van zijn ge
laat. Over dat soort kwesties spreekt hij
niet gaarne; er wordt zovéél onwelrie
kends over hem geschreven. Wat te den
ken van het verhaal dat hij de bloemen die
hij van diep ontroerde fans ten geschenke
krijgt onmiddellijk doorverkoopt aan een
plaatselijke bloemenhandelaar? „Alle
maal flauwekul!" De verslaggever weet
toch zelf hoe de wereld Ln elkaar steekt?
„Al die journalisten moeten hun bladje
vullen." Maar kom, genoeg daarover. De
Charme-zanger heeft het liever over de
zonzijde van het succes. Over zijn optre
den ('plezant, plezant') in het circus van
Sjanghai 'waar alle groten der aarde ston
den; Aznavour, Mireille Matthieu'. Hij
zong er zelfs twee van zijn liedjes (Cherie
en De Marktkramei*) in het Chinees. Was
nog een hele toer om dat Chinees een beet
je onder de knie te krijgen. „Ik heb water
en bloed gezweet. Je moet je indenken:
veel artiesten hebben kans gehad naar
school te gaan en goede studies te maken.
Maar bij ons thuis moest er brood op de
plank komen. Mijn moeder was weduwe
met drie kinderen, begrijpt u?" Of laat
hem vertellen over zij n destij ds zo succes
volle trip naar ('daar stond voor Eddy
Wally altijd een taxi klaar, een jacht, een
autobus, een trein en een vliegtuig') Rus
land. Over zijn collega's, die hem 'op de
armen dragen': Lee Towers, André Hazes,
The Blue Diamonds, Ben Cramer. Over
zijn idool Elvis ('inderdaad, ze zeggen wel
eens dat ik op hem lijk, zeker in mijn jonge
jaren') Presley: „Ik was een afgod van
hem." Nee, hij heeft The King helaas nim
mer persoonlijk mogen ontmoeten, 'maar
wél zijn costumier'. „Ik was de eerste Belg
die bij de costumier van Elvis Presley is
geweest. Ik had graag gehad, dat hij ook
een kostuum voor mij had ontworpen,
daar waren ook plannen voor. Maar dat is
héél duur. Zo'n kostuum van Elvis kostte
een half miljoen."
Politiekers
Een korte rondleiding door de woning
volgt. Met een parmantig dribbel gaat
The Star de verslaggever voor. De huiska
mer ('het Eddy Wally-museum') biedt een
verpletterende aanblik; kunstbloemen
('echt Chinese zijde'), bont beschilderd
aardewerk, honderden porseleinen vaas
jes en poppetjes - ruifnschoots voldoende
om er een hele souvenirwinkel mee te vul
len, schilderwerkjes gevat in vergulde
lijsten. „Mooi hé?"
Hij zet zich voor het raam en knikt. Inder
daad, een jaar of wat geleden werd hem
verzocht plaats te nemen op de verkie
zingslijst van de Oost-Vlaamse Waardig
Ouder Wórden-partij. Dat verzoek legde
hij echter minzaam naast zich neer. Eddy
Wally for minister-president? Hij zou,
daarvan is hij overtuigd, veel kiezers heb
ben getrokken. „Als u ziet, wanneer ik op
de markt rondloop, komen alle mensen
naar mij toe. Maar mijn moeder zei altijd:
'nooit politiek'. Ik heb niets tegen politie
kers hoor, maar het is niks voor rriijIk zou
té goed voor de mensen zijn."
Zevenenzestig ('goed bewaard gebleven,
hé?') jaar is hij inmiddels. Maar stoppen?
„Nooit! Dat is kort, maar krachtig. Dit le
ven is te mooi om er afscheid van te ne
men."
Bij het vertrek geeft The Voice of Europe
de verslaggever een gehandtekeningd ex
emplaar van zijn nieuwste single mee:
Mambo hier, mambo daar,
Als je mambo danst,
Ja dan heb je 't voor mekaar,
Heb je altijd sjans.
Reken maar, zegt hijdat wordt weer ge
nieten vanavond, in Sas van Gent.
Willem van Dam
Eddy Wally, wie kent hem niet?
Hij rekent zichzelf tot de
Groten van het Genre, werd ('mag ik
het woord gebruiken?')
wereldberoemd met meezingers als
Chérie, Ik spring uit 'n
vliegmachien, Dat doet de peper in
mijn bloed en De 14 billekes.
Vanavond treedt hij op in Sas van
Gent, tijdens het jaarlijkse
Schepentrekkersfeest. Ontmoeting
met een Fenomeen: „Zóveel
optredens, zó'n succes,
onvoorstelbaar, 't is eindeloos."
D'n Eddy? Bij Frituur De Katte ge-
baart de mevrouw met de zware
boodschappentas in de richting van een
uit grijzige stenen opgetrokken bungalow
met enorme siervazen voor de vensterrui
ten.
De echtgenote (verfbeklodderde trai
ningsbroek, een Rode Duivels-petje ach
terstevoren op de permanent geplaatst)
van Het Fenomeen is doende het hekwerk
dat de woning omzoomt van een fris
kleurtje te voorzien. „Momentje alstu
blieft, ik zal Eddy waarschuwen dat u er
bent."
De ontvangst ('een glaasje bij de koffie?')
vindt plaats in het keukentje, alwaar De
Ster regelrecht vanuit de douche is ver
schenen in een bloedrode badjas; de blote
voeten gestoken in een paar sleetse slip
pers, de anders zo perfecte coiffure enigs
zins in wanorde, waardoor zicht wordt
geboden op een kalende kruin. „Excuseer
meneer, het is laat geworden gisteravond,
druk, druk, druk." Met optredens natuur
lijk. En: veel vergaderingen, „Want er zit
iets in petto." Misschien ('Ihope so') komt
het er dan eindelijk van: een heuse Eddy
Wally-film. Het zal, weet hij zeker, een
pracht van een film worden, over 'een
doodgewoon fabrieksjongetje, dat een in
ternationale topstar werd'.
Ze noemen hem The Voice of Europe, de
Keizer van het Vlaamse lied, de Vlaamse
Charme-zanger of Eddy Dubbeljoe. Heel
vroeger al, toen hij met accordeon op zijn
fietsje van dorp'naar dorp pedaleerde om
in de plaatselijke staminees meedeiners
als 'Vannacht als de bloemen dromen' te
zingen, voorspelde hij reeds vol zelfver-
trouwen: 'ooit zal Eddy Wally in Amerika
optreden'.
Bluf? Geen sprake van! Lees er zijn bio'tje
maar op na: de voormalige textielarbei
der (hij werkte ooit in een weverij in Sas
van Gent) en ex-marktkoopman zou het
inderdaad heel ver schoppen: tot in Ame
rika, Rusland en zelfs China. Vorige week
zondag nog, toen sprak hij te Tongeren
met de Vlaamse minister-president De-
wael. „Die zei tegen me: 'wat zij gij toch
een fantastische man, ik heb zó'n respect
voor jou'. Als een minister-president zo
iets tegen je zegt, dat is niets niks, hé. Dui
zend liedjes heb ik opgenomen, miljoenen
platen en cd's verkocht. Jongens, wat wil
je nog meer. Ik ben wel duizend keer geïn
terviewd, ben wel duizend keer op de tele
visie geweest. Welke Vlaamse zanger kan
mij dat nazeggen? Zó veel optredens, zo'n
succes, onvoorstelbaar, 't is eindeloos."
U moet een gefortuneerd man zijn.
„Ik voel me rijk omdat mijn gezondheid
nog zo goed is."
En uw bankrekening welgevuld?
„Ach, ik lijd geen armoede."
Moeilijk om bescheiden te blijven?
The Voice of Europe strengelt de beringde
vingers ineen en serveert een allerbemin
nelijkste glimlach uit. „Ik heb van alles
meegemaakt. Ik heb veel armoede ge
kend. Ik heb alles getracht om - mag ik het
woord gebruiken - wereldberoemd te
worden. Dat is me gelukt. Maar zou ik me
daarom afschermen van de mensen? Ik
ben een eenvoudig man. Altijd geweest en
altijd gebleven. "En plots doet hij door het
keukentje een lied schallen:
Zo tussen de mensen
Daar voel ik me fijn.
„Overal waar ik ga, vind ik het tof. Ik heb
24 shows in de maand. In feest- en circus
tenten, in schouwburgen. Maar ik voel me
niet te groot om in bejaardenhuizen of
dorpshuizen op te treden, het is daar waar
mijn grote succes ligt."
'Ik ben een fenomeen', sprak Eddy Dub
beljoe enkele weken geleden op eenvoudi
ge toon een verslaggever van De Genten
aar toe. Hij gaat in glitterpakken en
bontmantels ('de mensen verlangen dat
van mij, ze willen Eddy Wally Pico Bello
zien'), mag zich graag laten fotograferen
bij fraaigelijnde limousines. Bewonderd
en verguisd, dat is hij. Een praalhans, die
Wally, zeggen kwaadsprekers, een op
schepper en een poenschepper. „De men
sen die dat beweren, hebben het allemaal
mis. Ze kunnen nu eenmaal niet allemaal
voor mij zijn. Daar leg ik mij geheel bij
neer. Ik ben geen opschepper, ik ben een
zanger die heel hard werkt. Ik heb fans
van 2 tot 110 jaar. Ik zie alleen maar lieve
mensen. Laatst heb ik in Brussel nog op
getreden voor een 110-jarige - een me
vrouwtje was dat, ze pakte mijn hand en
zong die liedjes van vroeger allemaal mee.
Daar kreeg ik kippenvel van.
Fiasco
En die akelige stukken die de voorbije
maanden over hem in de gazetten ver
schenen; over hoe hij schuld zou dragen
aan het fiasco rondom zijn vroegere feest
foto Peter Nicolai
Van alle 27 Europese slangen-
soorten zijn alleen de negen
soorten adders echt giftig en daar
van zijn zes soorten schaars tot
zeldzaam. Vervolgens zijn er nog
drie soorten semi-gifslangen die
kleine giftandjes achterin de bek
hebben, maar waarvan het gif on
gevaarlijk is voor mensen. Twee
van deze drie (de mutsslang uit
Zuid-Spanje en de Katslang uit
Griekenland en Dalmatië) zijn
overigens te klein, te schaars en te
verborgen levend om door vakan
tiegangers te worden opgemerkt.
De derde soort, de hagedisslang of
montpellierslang kan meer dan
twee meter lang worden en zal van
zich af bijten bij bedreiging. Ook
kan hij de nek enigszins afplatten,
zoals een cobra dat doet En na
tuurlijk kunnen ze hard sissen.
Hoewel een beet best nog pijn kan
doen, is de montpellierslang onge
vaarlijk. Hij komt voor in heel
Griekenland, Spanje en Portugal
en verder langs de hele Middel-
landse-Zeekust met uitzondering
van Italië.
Zo temperamentvol als de mont
pellierslang is, zo kalm en rustig
zijn de echte adders. Deze gifslan
gen zijn in de regel gemakkelijk te
herkennen aan een zwaar geteken
de rug. Nu zijn er wel uitzonderin
gen zoals egaal zwarte adders en
sommige wijfjes en ondersoorten
met een contrastarme tekening.
Toch zijn ook deze slangen als ad
ders te identificeren door hun ge
drongen lichaamsbouw met een
duidelijk van de hals gescheiden
driehoekige kop.
Het oog heeft, net als dat van een
kat, een verticaal spleetvormige
pupil. Dit is het meest harde ken
merk van een gifslang, want alle
andere Europese slangen hebben
een ronde pupil. Maar om dat te
kunnen zien moet je wat dichter bij
het dier zijn. Dit is altijd wel moge
lijk. Driekwart meter is voor alle
slangen een absoluut veilige waar-
neemafstand. Een adder in de aan
val heeft slechts een bereik van
hooguit enkele decimeters.
De beet van een adder is overigens
maar zelden dodelijk. Wordt men
gebeten, dan hoeft er lang niet al
tijd gif bij te zijn gebruikt.
Over slangen wordt veel onzin be
weerd. Ze zij n niet koudniet glibbe
rig en ook niet giftig, althans de meeste
niet. Dat slangen uit zichzelf mensen
aanvallen is ook kul. Zodra ze het getril
van voetstappen voelen of een mens zien,
proberen ze zo snel mogelijk weg te ko
men in een steenhoop, een stapelmuurtje
of een knaagdierhol. Daarom moet je als
natuurfotograaf in Frankrijk, Spanje of
zelfs Griekenland nog lang zoeken en
veel stenen keren om wat fraaie slangen
plaatjes te kunnen schieten. Foto's waar
op iedereen kan zien hoe elegant deze
beestjes feitelijk zijn.
Een pijl!... hele grote... Shit! hij is ervan
door." Terwijl mijn reisgenoot en reptie
lenkenner Arjan van der Lugt de ver
weerde houten deur, van waaronder hij
een enorme pijlslang ziet wegschieten
weer neerlegt, zie ik op twintig meter van
de auto, aan de voet van wat olijfbomen,
het lange gras in de wegberm hevig be
wegen. „Daar gaat-ie. Hij is nog niet
weg."
Ik ren naar de plek en zie aan de bewe
gende vegetatie dat het reptiel zich weer
in de richting van Arjan beweegt. Gezien
het heftige schudden van struikjes, moet
het een enorm exemplaar zijn. „Ik heb
'm", roept Arjan. „Bij zijn staart. De kop
zit vast in een gat tussen de rotsenIk kan
niet trekken, want dan beschadig ik
hem."
Blauw
In de paar seconden die deze patstelling
duurt, zie ik hoe prachtig leiblauw het
achterlijf van deze slang gekleurd is.
Precies het hemelse blauw van een vol
wassen pijlslang (Coluber jugularis) die
met een lengte van maximaal drie meter
geldt als de grootste van Europa. Be
hoedzaam wrik ik aan een grote steen bij
de ingang van het gat, die los blijkt te zit
ten. Wanneer ik de steen behoedzaam
verwijder, komt eindelijk de kop van het
bakbeest vrij. Hevig sissend en hoogst
beledigd kijkt hij ons aan. Het is geen
pijl-, maar een nogal blauw uitgevallen,
zeer forse montpellierslang (Malpolon
monspessulanus)
Hoewel ongevaarlijk, is de montpellier
slang er geen om zonder handschoenen
aan te pakken. Eenmaal gevangen bijt
hij fel van zich af. Terecht, als vluchten
niet meer helpt. Ik breng hem tot rust
door hem vrij te laten kruipen over het
wegdek. Wild probeert hij weer de berm
in te kronkelen, maar op het relatief
gladde asfalt komt hij nauwelijks voor
uit. Dat is trouwens een van de redenen
waarom zoveel slangen op de weg wor
den doodgereden.
Hoewel ongevaarlijk, is deze ratelslang van ruim anderhalve meter volgens Arjan van der Lugt er geen om zonder handschoenen
aan te pakken. foto GPD/Bart Siebelink
Als het dier dan na enkele minuten moe
wordt, laat het zich veel gemakkelijker
benaderen en fotograferen. Het is erg
handig om dat met z'n tweeën te doen. De
een kan de slang in bedwang houden, de
ander zich concentreren op de composi
te wonen. Van de 27 Europese slangen-
soorten zijn er liefst 17 binnen de Griekse
landsgrenzen te vinden. Bedenk: in het
paradijs zat er maar een. Maar zoals
overal ter wereld ziet men ook hier in el
ke slang de duivel. Enkel uit gebrek aan
zo blijft hier over slangen de leugen rege
ren. Jammer, want onder de Grieken valt
hier en daar toch een latente, oprechte
belangstelling voor reptielen en amfibie-
en te bespeuren. Bijvoorbeeld bij Papa-
vangelis, de Grieks-orthodoxe priester
tie. Terwijl we bezig zijn, hobbelt een
Griekse familie in een vuile pick-up
langs. Van achter vettige raampjes kij
ken ingeblikte gezichten met ogen vol
vraagtekens. Wat moeten die toeristen
nou met een slang? Die mep je toch dood?
Eigenlijk verdienen de Grieken het niet
om in het slangenrijkste land van Europa
voorlichting. Want een boek met behoor
lijke illustraties van Griekse slangen is
hier nergens te vinden. Wel kom je na-
tuurboekjes tegen die rechtstreeks uit
het Engels zijn vertaald. Met plaatjes
van wasbeertjes, ratelslangen en ander
Amerikaans gedierte dat mijlenver af
staat van de eigen mediterrane fauna. En
van het stadje Kipi aan de voet van het
Pindos gebergte. En anders wel bij de
ober van het restaurantje in de stad Ioa-
nina, waai' we toevallig in contact kwa
men met de in het zwart gehulde bebaar
de priester.
Bij het zien van onze reptielenboekjes is
hun belangstelling gewekt. In het gebro
ken Engels vraagt de ober of hij de veld-
gidsen even mag bekijken. Dat mag,
want wie weet komen ze met tips over
vindplaatsen van bijzondere soorten.
Een vol uur zitten beide heren volledig
geconcentreerd over de pagina's gebo
gen. Geregeld wijzen ze op de plaatjes
welke soorten ze op welke plekken heb
ben gezien. Totdat de ober tot de orde
wordt geroepen door zijn moeder die de
tent runt. Enthousiast houdt hij haar de
boekjes voor, maar na een paar minuten
vindt ma het wel genoeg. „Slangen", do
ceert ze, „moet je uit de buurt houden. In
het amfitheater worden, voordat de
voorstelling begint, de bovenste banken
altij d ingesmeerd met gemalen knoflook.
Dan komen er geen adders op liggen."
Geslaagd
Aan het einde van twëe weken Grieken
land stellen we vast dat onze fotosafari
behoorlijk geslaagd is. Van de 46 soorten
reptielen en amfibieën die we hadden
kunnen tegenkomen, hebben we er 41 ge
vonden. Om precies te zijn gaat het om
drie soorten salamanders, acht soorten
kikkers en padden, vier schildpadden,
vijftien soorten hagedissen en elf soorten
slangen. Maar van hooguit de helft heb
ben we redelijke foto's. Sommige soorten
moeten over, en andere gaven ons niet
eens de kans om een plaatje te maken. Al
was het alleen maar, doordat we de aan
wezigheid van een soort soms moesten
vaststellen aan de hand van een door au
tobanden verbrijzeld exemplaar, dat
nog net op een paar karakteristieke
schubjes of vlekjes kon worden gedeter
mineerd.
Uitgaande van het aantal platgereden
slangen dat wij dagelijks aantroffen, ko
men we tot de ruwe schatting dat er in
heel Griekenland per dag meer dan dui
zend moeten sneuvelen onder het rubber.
Om nog maar te zwijgen van alle serpen
ten die om zeep worden geholpen door de
plaatselijke bevolking. Toch raken ze
maar niet uitgeroeid. Wat een luxe!
Bart Siebelink
De fraaiste foto's van Bart Siebelink worden
vanaf 7 juli tot en met 25 augustus tentoonge
steld in expositieruimte De Turfkelder, Stad
huisstraat 1 in Schoonhoven. Verder geven
beide natuurfotografen lezingen. Informatie
onder nummer: 0182 - 689526.
