Eind aan knagende onzekerheid
Geen tijd om
gebak te halen
Kartbaan Zierikzee
legt het loodje door
gebrek aan klanten
Bestuurders en werknemers Schelde opgelucht door overnamebesluit College handhaaft
Schelde wil
predikaat
'koninklijk'
behouden
Boek 'Zeeland
1945-1950'
is cadeau voor
de provincie
Goese school
zingt voor
Colombia
Vrouw krijgt
werkstraf voor
bijstandsfraude
imm
Gedeputeerde Bruinooge, voorzitter Van den Heuvel van de Raad van Bestuur en OR-voorzitter De Jonge tijdens de persconferentie over
de volledige overname van De Schelde door Damen Shipyards. foto Ruben Oreel
door Maurits Sep
en Harmen van der Werf
VLISSINGEN - De opluchting
straalt van de gezichten. Einde
lijk is er een einde aan de onze
kerheid. De Koninklijke Schel
de Groep kan, weliswaar onder
een nieuwe vlag maar onder de
zelfde naam, gaan werken aan
een nieuwe toekomst. Van di
recties tot vakbonden, van per
soneel tot aandeelhouders, ie
dereen heeft weer vertrouwen in
de toekomst.
Minister A Jorritsma van Eco
nomische Zaken toont zich vrij
dag 'buitengewoon verheugd'
over de overeenkomst met Da-
men. Vanwege het behoud van
werkgelegenheid in Zeeland en
omdat het akkoord toekomst-
VLISSINGEN - Damen
Shipyards gaat koningin Bea
trix vragen of De Schelde het
predikaat 'koninklijk' mag blij
ven dragen. Zeker voor een bou
wer van marineschepen is dat
een zeer belangrijk voordeel,
vindt directeur C. Moolenburgh
van Damen.
De Schelde verkreeg al vier
maanden na de oprichting in
1875 de eretitel koninklijk. De
nieuwe eigenaar mag dat niet
zonder meer overnemen. „Dat
moet je vragen aan de konin
gin", zei Schelde-topman R. van
den Heuvel gisteren. Damen is
dat ook van plan, bevestigde
Moolenburgh. „Wij hechten aan
dat predikaat."
Gezien de vex-houdingen tussen
De Schelde en de overheid ver
wacht Van den Heuvel dat het
niet zo moeilijk zal zijn om toe
stemming te krijgen van konin
gin Beatrix.
De naam De Schelde blijft in elk
geval bestaan, benadrukte Van
den Heuvel. Zodat het bedrijf in
zijn jubileumjaar - De Schelde
wordt 125 - weliswaar de zelf
standigheid verliest, maar in
naam blijft voortleven.
MIDDELBURG - Jan Zwemers
'grote boek' ligt in de winkel.
Commissaris van de koningin
W. T. van Gelder nam vrijdag in
Drukkery in Middelburg Zee
land 1945-1950 in ontvangst.
Ruim vier jaar werkte de histo
ricus uit het Walcherse Seroos-
kerke aan het eerste van twee
delen over de geschiedenis van
Zeeland tussen 1945 en 1965.
Met zijn vrouw en negen maan
den oude zoontje op de eerste rij
nam Zwemer de complimenten
van zijn uitgever en commissa
ris Van Gelder in ontvangst.
D. Anbeek van uitgeverij Den
Boer/De Ruiter noemde Zee
land 1945-1950 een 'cadeau
voor de provincie'. De provincie
heeft 35.000 gulden betaald aan
het project. Volgens Anbeek is
het boek 'vele tonnen meer
waard'. „Maar het is de provin
cie van harte gegund", voegde
hij daar aan toe.
Aarzeling
Van Gelder toonde zich verguld
met het eerste exemplaar. Hij
stelde dat tot dusverre de recen
te Zeeuwse geschiedenis onder
belicht is gebleven. „De nadruk
ligt sterk op de zestiende en ze
ventiende eeuw. Nu is er een stu
die waarin minder ver wordt te
ruggekeken." De aarzeling van
Provinciale Staten om mee te
betalen was volgens hem inge
geven door slechte ervaringen
met andere historische boeken.
Hij refereerde aan het boek
van Peter Priester over de
Zeeuwse landbouw dat twee
jaar geleden is verschenen. Dat
heeft de provincie enkele ton
nen gekost.
Voorafgaand aan de presentatie
lichtte Zwemer de inhoud van
zijn boek toe. Eén van zijn be
langrijkste conclusies is dat niet
de bezettingsjaren, maar de
moeilijke jaren dertig bepalend
zijn geweest voor de naoorlogse
ontwikkeling van Zeeland.
Imago
Zwemer stond ook stil bij de dis
cussie die rond het imago-on
derzoek van de PZC is ontstaan.
Volgens een enquête onder niet-
Zeeuwen is Zeeland 'een vrolijk,
maar oud en conservatief baas
je'. De historicus stelde dat af
gezet tegen 1945 een flinke
vooruitgang is geboekt. Hij
haalde de brochure 'Erop of er
onder' aan die kort na de oorlog
verscheen. In deze blauwdruk
voor de toekomst wordt Zee
land 'oud', 'bloedeloos, 'ver
ward' en 'moe' en genoemd.
perspectief biedt voor de KSG.
„Er is een basis gelegd om de ac
tiviteiten van De Schelde winst
gevend voort te zetten."
De Schelde en Damen vullen el
kaar prima aan, beaamt direc
teur C. Moolenburgh van de
Gorkumse scheepsbouwer. „De
grote marinebouw is accessoir
aan onze activiteiten. In de klei
ne marinebouw zijn wij al
actief. Maar ook in de Machine
fabriek en de tandwielkastenf a-
briek Schelde Gears zien wij
kansen. Daar gaan we mee dus
door. Over de andere deelne
mingen, zoals de laboratoria,
denken we nog na. Indien die
hun winstgevendheid aanto
nen, zal dat geen probleem
zijn."
De vakbonden zijn zeer be
nieuwd naar het bedrijfsplan,
waarin die exacte voornemens
van Damen staan. Zij zullen dat
plan met grote nauwkeurigheid
bestuderen, beloven de woord
voerders van FNV, CNV en
RMU. Voorlopig vinden zij het
belangrijker dat het personeel
eindelijk weet waar het aan toe
is. Het begon de laatste weken
erg onrustig te worden, merkte
C. Baggerman van RMU.
Hoop geld
De rijksoverheid moet flink in
de buidel tasten om van het
sterk verliesgevende staatsbe
drijf af te komen, maar dat stuit
nauwelijks op bezwaren. „Hetis
een hoop geld, honderd miljoen
gulden", reageert D66'er J. van
Walsem, „maar ik zeg in het be
lang van de werkgelegenheid:
doen." RPF-fractievoorzitter L.
van Dijke: „Het is mij wel wat
waard om de werkgelegenheid
in Vlissingen en een marinewerf
in Nederland overeind te hou
den."
PvdA-Kamerlid R. Hindriks
noemt het 'heel gebruikelijk'
dat een aandeelhouder voor een
overname de balans van het te
verkopen bedrijf op orde
brengt. „Maar wat betekent dit
akkoord voor de lange tijd? Dat
zal minister Jorritsma duidelijk
moeten maken." J. Geluk (WD)
houdt een slag om de arm. Hij is
geen eerste woordvoerder Eco
nomische Zaken, maar laat na
mens zijn partij weten de over
eenkomst toe te juichen.
„Bovendien, wat is het alterna
tief?", vraagt CDA-Kamerlid
J. L. van den Akker zich af. Dat
was er niet, valt uit de woorden
van Jorritsma op te maken. Het
Rijk had anders toch moeten
bijspringen, zonder het per
spectief dat Damen Shipyards
biedt. En het ministerie van De
fensie wilde zekerheid over de
afbouw van vier marinefregat
ten, waarmee de KSG bezig is.
Jorritsma: „Die defensiebelan-
gen hebben zwaar meegewo
gen."
Bedankbriefje
Gedeputeerde D. Bruinooge, te
vens aandeelhouder namens de
provincie en op persoonlijke ti
tel commissaris bij De Schelde,
schreef Jorritsma (Beste Anne-
marie) vrijdagochtend een be
dankbriefje voor haar inspan
ningen (met vriendelijke groet,
Daan). „Want ook wij zijn bui
tengewoon blij dat de KSG inte
graal wordt overgenomen", legt
hij op een persconferentie in
Vlissingen uit. „Voor de econo
mische structuur van Zeeland,
die vooral leunt op landbouw,
visserij en chemische industrie,
is het behoud van hoogwaardige
technologie heel belangrijk."
Overigens betaalt de provincie
Zeeland mee aan de bruidsschat
voor Damen. Hoe groot die bij
drage is, wil Bruinooge niet zeg
gen. „Maar wij hebben tien pro
cent van de aandelen. Wij zullen
onze verantwoordelijkheid ne
men."
Een cruciaal punt in de onder
handelingen was steeds of Da
men de niet-maritieme delen
van de KSG, onder meer de ma
chine- en tandwielkastenfa-
briek, wilde overnemen. Daar
heeft het om gespannen, maar
die onderdelen gaan ook over.
Als ergens bij de KSG wordt ge
reorganiseerd, zal het daar zijn,
denkt Jorritsma.
R. de Jonge, voorzitter van de
Ondernemingsraad van de
KSG, realiseert zich dat terde
ge. Toch overheersten bij hem
opluchting en tevredenheid.
„De buitenwereld heeft een ver
keerd beeld van hoe belangrijk
deze beslissing voor ons is. Na
tuurlijk gaan we proberen de
werkgelegenheid volledig veilig
te stellen. Maar we moeten reëel
zijn: er was geen andere overna
mekandidaat en zelfstandig
konden we ook niet verder."
Overigens zal de Onderne
mingsraad zich nooit verzetten
tegen het afstoten van een be
drijf als dat voor dat bedrijf be
ter is. „Het bij elkaar houden
van de groep is geen dogma. Als
de toekomst elders beter is, la
ten we ze gewoon gaan."
Terrein
De positieve reacties van de
werknemers doen Moolenburgh
deugd. „Zo'n overname kun je
niet doen als het personeel inte
graal gekant is tegen jouw
komst. Een bedrijf is niet alleen
de gebouwen, maar ook de men
sen." Damen zal zorgvuldig met
hen omspringen. Sommigen
wordt hooguit gevraagd te ver
huizen, ze worden niet gedwon
gen.
Verhuizen moet De Schelde zelf
ook, voor een deel, naar het
Sloegebied. Voor Vlissingen
biedt dit mogelijkheden om het
leegkomende terrein in de bin
nenstad te ontwikkelen, zegt
burgemeester A van Dok-Van
Weele. „Daar gaan we met de
nieuwe eigenaar over praten."
Zij noemt de overname 'een goe
de impuls voor de werkgelegen
heid'. „Laten we het voorlopig
niet over groei hebben, maar
realistisch zijn en ze een nieuwe
start gunnen."
Daar doet de huidige bestuurs
voorzitter R. van den Heuvel
niet meer aan mee. Hij maakt
plaats voor een nieuwe direc
teur, wiens naam nog niet be
kend is gemaakt.
Van den Heuvel kampt vrijdag
middag met gemengde gevoe
lens. Verheugd als hij voor zijn
bedrijf is met de overname, die
betekent tevens zijn afscheid
van de scheepswerf „En we zijn
meer dan dikke vrienden ge
worden."
door Esme Soesman
SINT-MAARTENSDIJK - De
gemeente Tholen ziet af van
haar plan om de hondenbelas
ting af te schaffen. Dit plan is af
geketst op weerstand in de raad.
De voorgenomen verhoging van
het rioolrecht met 75 gulden per
aansluiting wordt in fasen door
gevoerd.
Dat hebben burgemeester en
wethouders besloten naar aan
leiding van de op- en aanmer
kingen van de kant van gemeen
teraadsleden bij de bespreking
van de Kadernota 2001. De ge
meente Tholen wil niet langer
meer geld toeleggen op het be
heer en onderhoud van het rio
leringsstelsel en stelde in de no
ta dat het rioolrecht vanaf 2002
volledig kostendekkend zou
moeten zijn. In de praktijk komt
dat neer op een verhoging per
aansluiting van 75 gulden.
Besloten is nu om het volle pond
pas vanaf 2004 bij de inwoners
van de gemeente op hun bordje
te leggen. In 2002 volgt eerst een
tarief stijging van vijfentwintig
gulden. In 2003 moet vijftig gul
den meer worden betaald. Op
geteld bij de herziene riooltarie
ven bedraagt het rioolrecht in
2004 uiteindelijk 47 5 gulden per
aansluiting.
Controle
Onder druk van de gemeente
raad blijft de hondenbelasting
op Tholen gehandhaafd. Burge
meester en wethouders wilden
van deze inkomstenbron af, om
dat ze 'uit de tijd' zou zijn. Con
trole op hondenbezit is boven
dien een kostbare zaak. Liever
zag het college, in plaats van de
ze heffing, een verhoging van de
onroerend-zaakbelasting met
vier procent. Dit voorstel ver
deelde eerder echter de Thoolse
raad. De christelijke partijen
zagen in de hondenbelasting
een middel om nog enigszins
controle uit te oefenen op de
hoeveelheid honden. WD, D66
en PvdA daarentegen konden
met de afschaffing instemmen,
maar zetten wel vraagtekens bij
de rekenwijze van het college.
Staat een verhoging van de ozb
van vier procent wel gelijk aan
wat er nu betaald wordt aan
hondenbelasting, luidde de
vraag.
Handhaving van de hondenbe-
door Famke van Loon
ZIERIKZEE - Kartcentrum
Delta Racing vertrekt uit Zie-
rikzee. Na maanden van overleg
over de ontwikkeling van de
kartbaan met (inter)nationale
allure op een nieuwe locatie,
bleek dit prestigieuze plan fi
nancieel onhaalbaar. Eigenaar
H. van Stipriaan zag geen mo
gelijkheid zijn huidige bedrijf
rendabel te exploiteren en be
sloot de boel te sluiten. De in
boedel is verkocht aan een kart
baan in Roosendaal. Voor het
pand wordt een andere bestem
ming gezocht.
In augustus 1997 werd het kart
centrum in Zierikzee met groots
vertoon geopend. Delta Racing
zou hét kartcentrum van Zee
land worden. Maar dat pakte
anders uit; al snel na de in ge-
bruikname van de baan opende
een tweede kartcentrum, in
Goes, zijn deuren. En het duur
de vervolgens niet lang voordat
ook in Middelburg kon worden
gekart.
Volgens Van Stipriaan waren
deze ontwikkelingen het begin
van het einde. Met een relatief
beperkt aantal inwoners heeft
Zeeland toch al een kleine
markt, die vooralsnog gecom
penseerd kon worden door de
grote stroom toeristen, die jaar
lijks de provincie bezoekt. Maar
met twee concurrenten in de
achtertuin bleek het voor Delta
Racing in de praktij k moeilijk te
bolwerken, ondanks de aanloop
van toeristen. De omzet van de
'losse rijders' is steeds minder
geworden. Zeeland is wat dat
betreft gewoon een te klem ver
zorgingsgebied", stelt de voor
malig coureur vast.
Terrein
Met verbazing heeft Van Stipri
aan aangezien hoe de participa
tiecommissie van de provincie
hierin is opgetreden. „Terwijl ze
de één op het paard helpen, wer
ken ze een andere ondernemer
de grond in", klaagt hij. In deze
situatie had Delta Racing vol
gens zijn directeur de keuze uit
twee mogelijkheden: groter
worden of sluiten. Aanvanke
lijk werd alles op de eerste optie
gezet. Van Stipriaan opperde
het plan op het in onbruik ge
raakte terrein van horecagroot-
handel P. C. Koole een groot,
ultramodern indoorkartcen-
trum te bouwen. De nieuwe ra
cebaan, die tot de top-zeven van
lasting gaat overigens gepaard
met een nieuw plan. Burge
meester en wethouders willen
het hondenbezit integraal gaan
controleren. In het najaar wordt
hiervoor een voorstel aan de
raad gepresenteerd. Uit welk
potje die controle betaald moet
worden, is nog niet bekend.
De inwoners van de gemeente
Tholen wacht voor 2001 een ge
middelde belastingverhoging
van zeven procent. Daar houden
burgemeester en wethouders
vooralsnog aan vast, maar er
gloort licht aan de horizon. On
der voorbehoud van instem
ming van de aandeelhouders
keert Delta Nutsbedrijven
990.000 gulden winstuitkering
aan Tholen uit. De gemeente
was van drieëneenhalve ton
minder uitgegaan. De nieuwe
belastingplannen worden
maandag 29 mei besproken in
de gemeenteraad. Deze verga
dering begint óm 19.30 uur in
het gemeentehuis in Sint-Maar
tensdijk.
GOES - Het Goese Ly
ceum doet mee aan een
landelijke actie van
Amnesty International
waarbij aandacht wordt
gevraagd voor de mensen
rechten in Colombia.
In heel Nederland nemen
150 koren, zanggroepen,
bands en orkesten het lied
Get up, stand up van Bob
Marley op een band op. De
bandjes worden opge
stuurd naar Colombia
waar radiostations het
lied zullen uitzenden. De
muziekband van het ly
ceum en de leerlingen van
de school nemen woens
dag 31 mei om 20.30 uur
het lied op. De band wordt
gestuurd naar Bogota.
Amnesty International
wil met de actie laten zien
dat de vredesbeweging in
Colombia niet alleen
staat.
Nederland moest behoren, zou
nationale en internationale
wedstrijden naar Zierikzee ha
len.
De afgelopen maanden voerde
Van Stipriaan intensief overleg
met de bank en sponsors om het
geld bij elkaar te krijgen voor de
plannen. Keer op keer werd een
beslissing echter uitgesteld. Be
gin deze week werd de knoop
doorgehakt: het bleek niet mo
gelijk voldoende financiële
middelen te vinden om een der
gelijk groot project te onder
steunen.
Met deze beslissing was voor
Van Stipriaan het verhaal klaar,
„We hebben nog een laatste
wedstrijdrace gedaan met de
trouwe teams en nog een kin
derfeestje. Toen was het klaar."
Hij heeft zijn bedrijf inmiddels
overgedaan aan een kartbaan-
centrum uit Roosendaal. Mo
menteel is Van Stipriaan nog
onderhandeling met de mensen
uit West-Brabant over de over
name van het personeel.
TERNEUZEN - De Terneuzense
politierechter J. Begheyn ver
oordeelde vrijdag een 31-jarige
vrouw uit die plaats voor bij
standsfraude tot tachtig uur
werkstraf en zes weken voor
waardelijke gevangenisstraf.
De verdachte had in de periode
tussen april '97 en januari '99
aan de gemeentelijke sociale
dienst verzuimd op te geven dat
ze samenwoonde met haar part
ner. Daardoor had ze onterecht
40.000 gulden aan bijstandsuit
kering ontvangen.
Officier van justitie M. Kappey-
ne van de Coppello ging uit van
het benadeelde bedrag en eiste
honderd uur dienstverlening
plus een maand voorwaardelij
ke gevangenisstraf. Raadsman
A Neels haaide haar verbeterde
situatie aan. De vrouw heeft een
studie afgemaakt en een vaste
baan heeft gevonden. Hij pleitte
voor een geheel voorwaardelij
ke straf. De politierechter
meende dat de partner wel een
rol heeft gespeeld, maar hij kon
er niet onder uit dat er moest
worden afgerekend. De ver
dachte heeft inmiddels een te
rugbetalingsregeling getroffen.
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Een echte hoe-
rastemming heerst er niet aan
de poorten van De Schelde in
de Glacisstraat in Vlissingen.
Er hangen geen vlaggen uit.
Het nieuws van de overname
van de Koninklijke Schelde
Groep door Damen Shipyards
lijkt te vers te zijn. „Maar we
zijn wel bijna naar de bakker
gegaan om taart te halen. In
derdaad, bijna. We hadden het
druk; we konden onze tijd be
ter gebruiken", zegt Erik Bar-
ten, administratieve kracht
van de Bedrijfsschool van De
Schelde.
Een soort ingehouden opluch
ting overheerst. Vooral omdat
met het nieuws een lange pe
riode van onzekerheid wordt
afgesloten. „Normaal plannen
we rond kerst onze zomerva
kantie, maar dat hebben we dit
keer niet gedaan. Je wist toen
niet welke kant het op zou
gaan en het zag er toch heel
slecht uit met de toekomst van
De Schelde", zegt mevrouw
Harmsen. „Ik maak het hoofd
kantoor van De Schelde
schoon", voegt ze eraan toe. Ze
werkt bij de KSG, maar voor
Jansma en Dik. „En ik zou
waarschijnlijk zo weer ergens
anders schoon kunnen maken,
maar mijn man is heftruck
chauffeur en werkt op Schel-
depoort. Geluldeig maar dat dit
is gebeurd. We gaan nu maar
eens aan een vakantie den
ken."
Een scheepshoorn weerklinkt.
Het werk gaat door, zo gaat het
bij De Schelde, werken, niet
zeuren en dus ook geen feest
vieren. „Ik werk hier zeventien
jaar als lasser. We hebben heel
veel slechte tijden gehad, en ik
vind dat de sfeer er onderling
nooit onder geleden heeft. Op
onze afdeling in elk geval
niet", geeft Ruud Kelder van
de scheepsnieuwbouw aan.
„Jammer is het wel dat De
Schelde niet als De Schelde
royaal voorbij 2000 gaat. Dat
beloofde Van den Heuvel nog
in 1996 en dat heeft hij niet
waar kunnen maken. Maar of
er nu door de ovename ook
daadwerkelijk iets verandert,
dat geloof ik ook weer niet. Het
werk blijft toch hetzelfde?"
Machinebouw
Geert Meijering werkt bij Ma
chinebouw. Voor zijn gevoel is
het bedrijf al vanaf 1981 aan
het reorganiseren. „Ik kan nog
niet goed beoordelen wat dit
laatste nieuws weer voor ons
betekent. Het eerste bericht
van vandaag beloofde niet veel
goeds voor de machinebouw.
Het zou geen rendabele tak van
Dé Schelde zijn en daardoor
zouden we niet in de deal zijn
opgenomen."
Zo'n mededeling, ook al blijkt
die later niet waar te zijn, doet
Kees van den Eeden van de financiële afdeling van De Schelde is
gelukkig met het besluit: „„We worden een werkmaatschappij
van Damen en die mogen allemaal een eigen administratie bij het
bedrijf behouden." foto Ruben Oreel
pijn. „Zeker als je meeneemt
dat we vorig jaar een stevige
reorganisatie hebben doorge
maakt, waarbij zo'n zeventig
banen zijn geschrapt. Je wordt
dan wat terughoudender. Ik
ben wel opgelucht en ook blij
dat er meer duidelijkheid is ge
komen. Maar een soort twijfel
over onze toekomst blijft. Ze
ker omdat Damen volgens mij
een andere bedrijfscultuur
heeft dan De Schelde." Drup
pelsgewijs stroomt de fabriek
9HÜ
Schelde-werknemers verlaten de werf. Ze zijn opgelucht dat de kogel nu door de kerk is.
foto Ruben Oreel
leeg. Het is kwart voor vijf en
de slagboom blijft een tijdje
openstaan. Iedereen is intus
sen van het 'goede nieuws op de
hoogte'. Kees van den Eeden
uit Oost-Souburg van de fi
nanciële afdeling zegt dat hij
altijd in deze overname heeft
geloofd. „Maar daar zijn we
niet altijd blij om geweest. We
dachten in het begin dat de
complete administratie van
Vlissingen bij overname naar
Gorinchem zou verhuizen.
Daar moesten we niet aanden
ken. We maakten al grappen
over carpoolen en dergelijke.
Want volgens mij willen de
meesten niet vertrekken uit
Vlissingen."
Volgens hem is die vrees van
overplaatsing ongegrond. „We
worden een werkmaatschappij
van Damen en die mogen alle
maal een eigen administratie
bij het bedrijf behouden."
Tafelzilver
Een medewerker van de Schel
de Technology Science wordt
niet warm of koud van de laat
ste ontwikkeling. „Want", zegt
hij, „bij deze hele operatie
worden de laboratoria niet be
trokken. We zijn een winstge
vende tak en Van den Heuvel
noemt ons het tafelzilver van
De Schelde. En tafelzilver
moet je schijnbaar verkopen.
Rond het einde van deze
maand zijn we in handen van
Stork. Die ontwikkeling gaat
de STC aan."
Voor Rinus Brasser, brand
weerman van de Schelde, tel
len de laatste ontwikkelingen
wel, maar hij verwacht niet
veel verandering. „Ik een nieu
we baas? Nee, dat voelt anders.
Ik werk hier al 27 jaar en als ik
thuis wegga, dan zeg ik: ik ga
naar De Schelde. Dat blijf ik
doen, ook al zit daar meneer
Damen van een groot ander be
drijf."
