Zetduivel treitert voetbalhaters
Kiezers!
PZC
mtNhtMmumBOND.
Zuidlandtheater biedt gevarieerd
aanbod in laatste theaterseizoen
Helm is naast veilig
ook vooral mooi
Uitvoering van opera
Verdi in Veerse kerk
staat op de tocht
zeeland
19
VWO'ers zetten zich aan schrijfopdracht Nederlands
antwoorden
rJSM
Wachten op de
herkansing
Werken voor
disco-feest
Provincie herdenkt Ramp
Potje natuurlijke akkerranden op
Duim afgerukt bij bedrijfsongeval
Campagne over tekenbeten
Thermometerborden boeken winst
Boete voor mishandeling broer
kunst cultuur
Festival trekt
4000 bezoekers
zaterdag 27 mei 2000
door Henk Postma
Voetbal? Geen bal aan!,
schreeuwden vette letters
de vwo'ers toe. Schrijvers en
dichters pennen tegenwoordig
de sterren van de hemel om de
loftrompet te steken over het
voetbalspel. Ze wijden er boe
ken, tijdschriften en zelfs ten
toonstellingen aan. Maar on
der docenten Nederlands
wemelt het kennelijk nog
steeds van de voetbalhaters.
Voor de tweede keer in enkele
jaren tijd spoorden de samen
stellers van het vwo-examen
Nederlands de scholieren aan
Koning Voetbal de grond in te
schrijven. Deze keer echter
havo muziek
11C; 29D; 33B; 39A; 40A; 49B
vbo/mavo geschiedenis/Si C
6A; 7C; 11C; 14C;15D; 17D; 24A;
26C; 27A; 31B; 34C
vbo/mavo geschiedenis/Si D
6A; 7D; 11D; 14C; 15C; 17D; 24A;
26D; 27A; 31C; 34D
troffen ze geen doel. Maar veel
verwarring zaaide het wel.
Geef je vwo'ers een schrijfop
dracht, dan hoort daar op z'n
minst een aanduiding bijMoet
het een betoog of een beschou
wing zijn? Wordt van de schrij
vers een artikel, ingezonden
stuk of verhaaltje verwacht?
Niets van dat al gisteren op het
examen Nederlands bij de sug
gestie het voetbalspel eens
lekker af te kraken. „Ja, we
hebben er de ogen even bij uit
gewreven. Er stond wel een
tekst bijMaar die ging over het
volgende onderwerp. Ik heb
het maar gewoon voor kennis
geving aangenomen", meldde
Kees Baltus van de Christelijke
Scholengemeenschap Walche
ren na het verlaten van de exa
menzaal.
A
Kennelijk lieten de samenstel
lers van het examen zich der
mate door hun voetbalhaat
verblinden dat de noodzaak
van enige toevoeging over het
hoofd werd gezien. Of er moet
een zetduiveltje zijn geweest
dat vals lachend wraak wist te
nemen. Gelukkig konden de
vwo'ers uit nog negen andere
onderwerpen kiezen. Er zaten
zelfs enkele leuke vondsten bij
Zoals die van de 'traanbuis'.
Schrijf een ingezonden brief
waarin je kenbaar maakt dat je
zo langzamerhand genoeg hebt
van televisieprogramma's
waarin studiogasten hun tra
nen de vrije loop laten. Wie lie
ver de kneuterigheid van regio
nale televisiezenders aan de
kaak stelde, kreeg ook vrij spel
Botsende culturen
Maar populairder waren on
derwerpen als 'botsende cultu
ren' (hoe stel je problemen met
allochtonen aan de orde zonder
in de taboesfeer van de discri
minatie te geraken)wel en wee
rond euthanasie en abortus, en
opvoeden van kinderen die in
een volwassenenwereld leven.
Dat laatste sprak ook Johanne-
ke Vleugel (17) uit Goes wel
aan. „Kan je tenminste eigen
ervaringen in verwerken."
Maar uiteindelijk koos ze toch
voor euthanasie. Krijgt ze
straks als ze in Maastricht ge
zondheidswetenschappen stu
deert tenslotte ook mee te ma
ken.
Geschiedenis
Voor de vwo en havo-scholie
ren in Zeeland zijn de examens
nu alweer geschiedenis. Leer
lingen met scheikunde in het
pakket kwamen gistermiddag
als laatsten aan de bak. Daarna
gingen de remmen los in de j on-
gerenkroegen. Mavo- en vbo-
scholieren blijven nog even bij
de les. Gisteren deden ze behal
ve wiskunde ook nog geschie
denis. De examens zelf zijn
voor hen pas dinsdag verleden
tijd. Daarna volgen een paar
weekjes gespannen wachten.
Tot half juni de cijfers uit de
computers rollen
Protestanten en rooms-katho-
lieken gaan hand in hand. Dat
God behoede ons Vaderland!
Eén van de vele spotprenten uit
de mavo/vbo examens geschie
denis: liberaal Nederland in de
ban van de revolutie, aange
jaagd door emancipatiebewe
gingen en arbeidersstrijd.
Dat hij slaagt staat vast. Toch zal Kees Baltus (18) uit Middel
burg zijn naam niet afgedrukt zien in de PZC-bijlage die vol
gende maand, meteen na uitreiking van de diploma's verschijnt.
Toen de vwo'er van de Christelijke Scholengemeenschap Walche
ren vrijdag een punt achter z'n opstel Nederlands zette, had hij de
buit al binnen: zeven vakken met cijfers om en nabij de zeven.
Ruim voldoende om straks z'n diploma in ontvangst te kunnen ne
men. Maar Kees vindt dat niet genoeg.
Hij wil ook nog een mooi cijfer voor een extra vak: geschiedenis.
Stond een week geleden al op het programma. Maar geveld door
een griepje kwam hij daar toen niet aan toe. Dus grijpt hij de her
kansing op 21 juni aan om alsnog te laten zien dat hij ook het ge
schiedenisvak in ruime mate beheerst. De uitreiking van z'n di
ploma zal daar op moeten wachten. Maar dat heeft hij er graag
voor over.Anders heb ik er de afgelopen jaren voor niets voor ge
leerd."
Wat kennis van de historie is mooi meegenomen wanneer Kees
straks naar Groningen vertrekt voor de studie 'beleid en bestuur
in internationale organisaties'. Hij wil daarmee de diplomatie in.
Werken op ambassades in het buitenland. Hopelijk is daar dan
ook plaats voor z'n hockeystick, z'n surfplank eh z'n basgitaar.
Voorlopig kan hij zich daar thuis nog even mee uitleven. Maar
eerst volgt hij alle middelbare scholieren die twee weken lang wa
ren bevangen door examenkoorts, in hun behoefte om nu eens
even lekker onderuit te zakken.
Robbert de Bruyn
Het gros zette het vrijdag tegen de avond op een feesten. Want
de examentijd was voorbij. Niet Robbert de Bruyn (15) uit
Zierikzee. Na afloop van het examen wiskunde snelde hij linea
recta naar z'n baas. Eerst even z'n werkbrief je laten tekenen. Kan
hij alvast wat centen vangen voor de arbeid die hij verricht in een
plaatselijk elektronicabedrijf. Nee, Robbert heeft nog geen tijd,
en als vbo'er ook nog geen reden om op z'n lauweren te rusten.
Mavo/vbo heeft namelijk nog een examendagje te gaan. Maan
dagochtend moet hij weer vroeg uit de veren. Want dan staat z'n
laatste vak, Nederlands, op het programma.
Robbert wil naar de opleiding technische informatica van het
ROC in Vlissingen. Er was hem daarom veel aan gelegen zowel
voor wiskunde als natuurkunde een voldoende te laaien op c-ni-
veau. Of dat is gelukt? Eerst zien, en dan geloven. Maar goede
hoop heeft hij wel. Als Robbert er inderdaad in is geslaagd z'n vijf
voor natuurkunde weg te werken, dan scheelt dat straks een slok
op een borrel. Hoeft hij geen speciale cursus meer te volgen om in
Vlissingen te worden toegelaten.
Ze zullen daar nog veel van hem gaan horen. Want hij is nu al bezig
een drive-in-discótheek op te starten. Het publiek mag veel tran
ce, top-40 spul, en verder 'alles wat het maar wil hebben' ver
wachten. Om een en ander te bekostigen blijft hij de hele vakantie
doorwerken bij het elektronicabedrijf. Met een beetje goede wil
presenteert hij over enkele weken z'n eerste show. Ligt dan ook z'n
diploma klaar, dan is het in één keer dubbel feest,
MIDDELBURG - Het dagelijks provinciebestuur heeft een
werkgroep ingesteld om in 2003 de watersnoodramp van 1953
te herdenken. Volgens gedeputeerde T. Poppelaars (CDA wa
terhuishouding) moet bij de herdenking de nadruk komen te
liggen op de slachtoffers. De werkgroep denkt over het uitge
ven van een boek. Naast herinneringen aan de ramp moet in
deze publicatie ook aandacht worden besteed aan het veran
derende denken over waterbeheer.
MIDDELBURG - Het ministerie van Landbouw, Natuurbe
heer en Visserij heeft geen geld meer om het natuurlijk beheer
van akkerranden te betalen. Het dagelijks provinciebestuur
heeft staatssecretaris Faber om opheldering gevraagd. De
provincie moedigde boeren onlangs nog eens aan om randen
van hun percelen in te zaaien met bloemen, kruiden, of gras.
De belangstelling voor akkerrandbeheer blijkt groot. Er staat
een vergoeding tegenover van 28 tot 40 cent per m2.
ZIERIKZEE - Een 47-jarige vrachtwagenchauffeur is vrij
dagochtend z'n duim kwijtgeraakt op de Appelmarkt in Zie
rikzee. Toen de man de achterklep van de vrachtauto wilde
openen, raakte zijn vinger bekneld tussen de klep en een borg-
haak. Een omstander zag het ongeluk gebeuren en heeft het
slachtoffer voor behandeling naar het ziekenhuis in Goes ge
bracht. Volgens een woordvoerster van de politie is de duim,
die nog in de werkhandschoen stak, meegenomen naar het
ziekenhuis. Of het lichaamsdeel nog kon worden aangenaaid,
was gisteren niet bekend.
GOES - De productgroep infectieziekten van de GGD Zee
land start maandag met een uitgebreide campagne over te
kenbeten. Er zal voorlichtingsmateriaal worden gestuurd
naar onder meer gemeenten, vakantieparken en bibliothe
ken. Door de zachte winter zijn er veel teken overgebleven.
Wie door zo'n spinnetje wordt gebeten, loopt kans om de ziek
te van Lyme op te lopen. Als die te laat wordt ontdekt kan dat
leiden tot spierverlamming en gewrichtsontstekingen. In het
documentatiecentrum van de GGD in Goes is een overzicht
over teken en de gevolgen van tekenbeten te zien.
POORTVLIET - De thermometerborden die het autogordel
gedrag van automobilisten meten, hebben elf procent winst
geboekt op de provincialeweg tussen Poortvliet en Scherpe-
nisse. De borden die aangeven hoeveel procent van de
bestuurders een gordel draagt zijn van dinsdag tot en met
vrijdag op Tholen gebruikt. Op de eerste dag bleek slechts 73
procent van de passerende automobilisten een autogordel te
dragen. Dat percentage steeg via 73 en 75 naar 84 procent op
de laatste dag. De actie sluit daarmee een half procent boven
het Zeeuwse gemiddelde en vier procent boven het landelijk
gemiddelde. Hoewel de groei in vier dagen tijd bemoedigend
is, is de Thoolse score voor het Regionaal Orgaan Verkeersvei
ligheid Zeeland teleurstellend. Gehoopt werd dat er een uit
slag van negentig procent werd behaald.
TERNEUZEN - Een 39-jarige inwoner van Kloosterzande is
vrijdag in Terneuzen wegens mishandeling van zijn broer bij
verstek conform de eis veroordeeld tot 750 gulden boete. De
verdachte sloeg Vorig jaar zijn broer in het gezicht. Daarbij
kwam glas van de bril in het oog van het slachtoffer.
Witte helm met winterlandschap van Anita Nevens.
foto Peter Nicolai
door Sheila van Doorsselaer
SAS VAN GENT - Geef 24 kun
stenaars allemaal dezelfde mo
torhelm en laat ze zich er com
pleet op uitleven. Dit staaltje
van conceptional art levert een
collectie op die alle uitersten
omvat, van grappig tot morbide
en van interactief tot statisch.
De expositie In Memory of the
Helmet is het eerste project van
de Zeeuws-Vlaamse Stichting C
die tot doel heeft hedendaag-se-
/moderne/jonge kunst een laag
drempelig podium te bieden
voor het grote publiek.
De expositie is opgezet in nauwe
samenwerking met het Centrum
voor Jonge Kunst (CJK) in Gent
De plaats van de tentoonstelling
is al even bijzonder als de expo
sitie zelf. De in onbruik geraak
te Nederlands hervormde kerk
aan de Oostkade in Sas van
Gent fungeert als galerie en
blijkt hier uitermate geschikt
voor.
Bij binnenkomst wordt de eer
ste helm gepresenteerd, gevan
gen in een grote ijsklomp. Een
ouderwetse badkuip vangt het
smeltwater op en onthult, naar
mate de tijd vordert, de helm.
Aangezien de expositie twee
weekeinden in beslag neemt,
wordt het kunstwerk twee keer
'opgebouwd'.
Sommige helmen zijn met een
beetje goede wil nog wel te dra
gen, zoals het exemplaar be
werkt door 'Fred Ginger'. De
helm is voorzien van een brei
werkje, een bivakmuts met
kleurige pompoentjes.
Kunstenaar Krist Demasure
maakte een helm die alleen voor
bezoe kers bestemd is die levens
moe zijn en hun leven altijd al
'with a bang' wilden beëindi
gen. Hij noemde zijn creatie de
selfcleaning suicidehelmet
(zelfreinigende zelfmoord-
lielm), een morbide zwarte helm
met een pistool erop en bekleed
met een bloedrode stof. Bij het
kunstwerk hoort een reclameaf
fiche waarmee hij zijn vinding
aan de man brengt.
Anita Nevens koos voor een ge
heel andere insteek. Zij gaf
'haar' helm het uiterlijk van een
sneeuwbal en creëerde er een
winterlandschap in.
Niet alle helmen zijn alleen om
naar te kijken. Zo hing een van
de kunstenaars naast zijn helm
het bordje 'aanraken aub'. De
helm is voorzien van allerlei
knopjes die geluiden of lichtflit
sen voortbrengen
Kunstenaar Carlo Herpoel ver
hult zijn kappersverleden niet.
Hij beplakte een helm met men
selijk haar en zette hem in een
lijst vol krantenartikelen over
verongelukte brom- en motor
fietsers.
Aan één object kwam geen helm
te pas. De kunstenaar zette een
camera op zijn motorhelm en
filmde al rijdende de route Ant
werpen-Brussel. Het resultaat
monteerde hij onder muziek en
dat is op een tv-scherm te be
zichtigen.
De expositie wordt aangevuld
met foto's van Demasure van
een motortreffen in België.
De expositie werd vrijdagavond ge
opend door A van Trigt, algemeen
secretaris van de Euregio Scheldem-
ond en is het hele weekeinde te be
zichtigen van 14.00 tot 22.00 uur. De
expositie is open zaterdag 27 en zon
dag 28 mei van 14 tot 17 uur, vrijdag
2 juni van 19.30 tot 22 uur (met op
treden van de band Flyer),zaterdag
3 en zondag 4 juni van 14 tot 17'uur.
doorTreesvan Herpen
TERNEUZEN - Elke minuut die U geniet,
verlengt het leven met een uur. Met die oude
Chinese wijsheid op de omslag van de pro
grammabrochure als motto biedt het Zuid
landtheater haar publiek voor de laatste
keer een uitgebalanceerd programma van
voorstellingen aan. In mei 2001 valt het
doek voor dit theater. In de daaropvolgende
maand wordt het nieuwe, geprivatiseerde
Terneuzense theater opgeleverd en daarmee
gaat alles veranderen.
Het weekend van 11 en 12 mei is bestemd
voor een speciale afscheidshappening voor
de vaste theaterbezoekers. Wat er staat te
gebeuren is nog in nevelen gehuld maar het
zal in het teken van afscheid staan, zo verze
kert interim directeur Walter de Clercq. Die
vaste bezoeker vindt veel bekends terug in
het aanbod voor het nieuwe seizoen maar
ook bijzondere nieuwigheden. Publieks
trekkers als Mathilde Santing, Stef Bos,
Hans Liberg, Raymond van het Groene-
woud en Clouseau komen naar Temeuzen.
Absolute noviteit is Normaal in het theater,
zonder höken en zonder biersmijterij. De
Achterhoekse formatie brengt het theater
programma 'Effe Zitten' met voornamelijk
ballades.
Van geheel ander kaliber is het optreden van
Hei-man Brusselmans. De omstreden
Vlaamse veelschrijver brengt een show over
dood, verveling en vrouwen aan de hand van
het werk van de door hem geadoreerde
schrijver Charles Bukowski en krijgt daar
bij de steun van Gentse musici als Derek
Vis en ene Tony. De brochure rubriceert deze
voorstelling onder toneel. Klassieker is de
toneelvoorstelling 'Neverland' met onder
anderen Olga Zuiderhoek, Ingeborg Smits,
Cas Enkelaar en Peer Mascini. 'Hooligans'
van de hand van Gerben Hellinga stelt het
zinloos geweld aan de kaak en 'Maarten en
Nicoline' met Helmert Woudenberg, Marja
Kok en Shireen Strooker is geïnspireerd op
Voskuils' omvangrijke romancyclus 'Het
Bureau'. Een absolute aanrader voor to
neelliefhebbers is 'Verzameld Werk' waarin
Ellen Vogel nog eenmaal al haar talent ten
toon spreidt.
De musical verovert sinds jaar en dag een
vaste plek in het programma aanbod. Vera
Mann geeft gestalte aan 'the queen of
hearts' Diana. In de Irving Berlin Musical
wordt het leven van de beroemde songwri
ter gereconstrueerd en ook de reprise van
'Tsjechov' doet het Zuidlandtheater aan
met Boudewijn de Groot in de hoofdrol.
Diens zoon Marcel geeft een recital in Porgy
Bess. Daar speelt ook de Ierse harpiste
Rachel Ann Morgan bij het haardvuur.
Voor cabaret lijkt de brede zaal van Zuid
landtheater wel gemaakt.. Er is een grote
keuze üit bekend en aanstormend talent.
Lebbis en Jansen treden weer samen op, de
Bloeiende Maagden zijn van de partij, Van
Merwijk neemt dit seizoen Bavo Galema
mee, en ook Eric Sauers en NUHR komen
terug. Nieuwkomers als Nilgüi)<Yerli en Na-
jib Amhali geven een verfrissende kijk op de
Galili Dance
Nederlandse samenleving. Wat van ver
komt is lekker gaat zeker op voor 'Cookin',
deze Zuid-Koreaanse percussiegroep ge
bruikt in een slapstickachtige voorstelling
all erlei keukengerei en kookt en passant een
maaltijd. Eveneens spectaculair is 'Leitmo
tiv', totaaltheater van het Canadese gezel
schap Les Deux Mondes. Hetzelfde gaat op
voor de poëtische dansvoorstelling door
Galili Dance en Ginko. Ginko bestaat uit
zes oudere Japanse dansers in de leeftijd
van 60 tot 80 jaar. Samen met de jonge dan
sers van Galili staan zij garant voor gratie
en schoonheid. Uiteraard staan ook de ope
ra en de operette, de familie- en jeugdvoor
stellingen en klassieke muziek en ballet op
het programma.
Het Zuidlandtheater werkt samen met 't
Beest in Goes en het Arsenaaltheater in
Vlissingen aan een website gericht op jong
theaterpubliek Voor het eerst is het via het
Zuidlandtheater mogelijk om ook voorstel
lingen in het Oostburgse Ledeltheater in het
abonnement op te nemen. Voor Den Dul-
laert ïKt Hulst bestond die mogelijkheid al
langer.'
door Ernst Jan Rozendaal
VEERE - De slotvoorstelling
van de Zeeland Nazomer Festi
vals staat op de tocht. Het
Zeeuws Orkest (HZO) krijgt de
financiering van de opera I Due
Foscari van Guiseppe Verdi, die
moet worden opgevoerd in de
Grote Kerk van Veere, niet rond.
Overwogen wordt te snijden in
het scènische gedeelte van de
uitvoering en twee van de vijf
voorstellingen te laten verval
len, maar daardoor komt de
subsidie van 100.000 gulden
door de stichting Zeeland Nazo
mer Festivals (ZNF) op het spel
te staan.
Het Zeeuws Orkest produceert
het stuk samen met Park Opera
in Amsterdam. De bedoeling
was de korte opera van Verdi uit
te voeren met multiprojecties en
een kostumering geïnspireerd
op de schilderijen van de Belgi
sche schilder James Ensor. In
die laatste twee onderdelen
moet mogelijk worden gesne
den. De problemen zijn ont
staan doordat het Fonds voor de
Podiumkunsten een subsidie
aanvraag voor het project heeft
afgewezen. Volgens voorzitter
L. van Gelder van Stichting
HZO gaat het om een bedrag
van 100.000 gulden. Verder lo
pen nog enkele aanvragen bij
andere fondsen en sponsors,
waarover nog geen uitsluitsel
bestaat. Duidelijk is wel dat het
bedrag waarvan oorspronkelijk
is uitgegaan niet wordt gehaald.
„We moeten met een hernieuw
de begroting redden wat er te
redden valt", zegt zakelijk lei
der S. Nooteboom van HZO.
„Minder geld betekent minder
toeters en bellen. De muzikale
uitvoering kunnen we niet aan
tasten, van het scènische deel
proberen we zoveel mogelijk
overeind te houden. Het is niet
zeker waar we op uitkomen."
Volgens Van Gelder is van begin
af aan gewerkt met twee scena
rio's: een volledig aangeklede
opera of een concertante (uit
sluitend muzikale) uitvoering.
„Op het moment zitten we er
tussenin." Hij stelt dat het aan
tal voorstellingen van vijf is te
ruggebracht naar drie, maar
volgens Nooteboom is dat alleen
nog maar in overweging. Beiden
stellen dat het doorgaan van het
project niet in het geding is, de
vraag is alleen op welke manier.
Coördinator R. van Meijel van
dé ZNF twijfelt daaraan. Het
bestuur van de stichting ZNF
vergadert woensdag over een
gewijzigd plan voor de opvoe
ring. De kostumering zou verso-
bei'd worden, een aantal voor
stellingen zou worden
geschrapt, maar de videopro
jecties - live vanuit Venetië - zijn
gehandhaafd. „Het bestuur
gaat kijken wat daarvoor de bij
drage moet zijn. We hadden
voor het oorspronkelijke plan
een ton toegezegd, maar nu
moeten we bekijken of het ver
antwoord is er überhaupt nog
geld in te stoppen. Aan een con
certante uitvoering werken wij
in ieder geval niet mee. Zo'n
voorstel zou vorig jaar onderop
de stapel subsidieverzoeken te
recht zijn gekomen, dus dan
gaan we niet via viazoiets toch
ondersteunen. Voor ons is van
belang hoeveel van het scèni
sche karakter overeind blijft en
dan komt de vraag hoeveel geld
we daarvoor over hebben."
Vervalt de subsidie van de ZNF
dan kan de opera niet doorgaan,
denkt Van Meijel. „Het Zeeuws
Orkest heeft die 100.000 gulden
van ons extra hard nodig, nu uit
andere bronnen geen of minder
geld komt dan verwacht."
Net als Van Meijel is directeur
G. Peijs van de Zeeuwse Thea
terstichting gepikeerd, omdat
in de brochure voor komend sei
zoen de opera al wordt aangebo
den, uitgaande van vijf voor
stellingen. „Wat is dit weer
onzorgvuldig en amateuris
tisch. Dit kan gewoon niet. Ons
blad is net verspreid. Wij kun
nen niet productie x aanbieden
en dan blijkt straks dat het pro
ductie y wordt." Peijs heeft een
contract gesloten met de ZNF.
Als die de opera uit het aanbod
haalt, zal de Zeeuwse Theater
stichting de kaartverkoop niet
voor haar rekening nemen.
GOES - Het Festival Cultureel
Gekleurd heeft dit jaar bijna
4.000 bezoekers getrokken.
Daarbij zijn de bezoekers van
het Bevrijdingsfestival in Vlis
singen, waarmee het Festival
Cultureel Gekleurd is afgeslo
ten, niet opgeteld. In totaal von
den in zes Zeeuwse gemeenten
vijftig activiteiten plaats. Vol
gendjaar staat het Festival Cul
tureel Gekleurd gepland van 21
april tot en met 5 mei.