Inlichtingendienst
voorziet rellen EK
bsrco
PZC
Pronk pareert verwijt vuurwerkregels
het is weer
Akihito sluit staatsbezoek af
Vier grote steden
gaan akkoord
met antifileplan
eder tweede artikel
voor de helft van
de prijs*
binnenland
Partijbestuur PvdA
schrapt monarchie
van agenda congres
Britse hooligans gaan oorlog voeren
Verkeersofficier
tegen skaten op
openbare weg
Miljoen mensen
hebben jaarlijks
aanval buikgriep
Pleidooi psychiatrisch ziekenhuis gevangenen
(jg»
Acties in de zuivel
Prins verlaat de intensive care
Kogelvrij vest standaard bij politie
Extra geld voor geleidehonden
Koerden vast wegens steekpartij
Arrestatie na twee XTC-doden
Commissie buigt zich over
boeken Foster Parents Plan
vrijdag 26 mei 2000
door Koos van Wees
DEN HAAG - Het partijbe
stuur van de PvdA weigert
een brede discussie te begin
nen over de monarchie.
Een voorstel voor het congres
van morgen om met alle le
den te discussiëren over de
rol van het staatshoofd bij
kabinetsformaties en wetge
ving, wordt door het partij
bestuur afgewezen. Volgens
het bestuur dient eerst in
kleinere kring gediscussi
eerd te worden. De uitkom
sten daarvan zijn bestemd
voor het nieuwe beginselpro
gramma. Daarover buigt het
partijcongres zich pas vol
gend jaar.
Republiek
In het oude beginselpro
gramma uit 1977 staat dat
Nederland beter een repu
bliek kan worden. In een stuk
dat als basis dient voor het
nieuwe beginselprogramma
wordt geconstateerd dat alle
bestuurders worden geko
zen. „Er is geen reden om
voor de functie van staats
hoofd een uitzondering te
maken", staat in dit stuk van
een commissie onder leiding
van het Eerste-Kamerlid
Witteveen.
De afdeling Eindhoven, die
het voorstel voor een partij-
brede discussie indiende,
noemt het gezien dergelijke
standpunten 'opvallend' dat
hierover nog steeds geen for
mele gedachtenwisseling in
de partij plaatsvindt. Daar
mee dreigt dit onderwerp 'de
spreekwoordelijke olifant in
de sociaal-democratische
porseleinkast' te worden.
Partijleider Kok gaf eerder
aan geen bezwaar te hebben
tegen een discussie, maar
niets te zien in wijzigingen in
de constitutionele rol van de
koningin. GPD
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De Nationale
Criminele Inlichtingendienst
(NCIS) in Engeland gaat ervan
uit dat Britse hooligans voor on
geregeldheden gaan zorgen tij
dens Euro 2000.
„Elke specialist binnen onze or
ganisatie is daarvan overtuigd.
Wij vrezen dat de Engelse fans
problemen gaan veroorzaken in
Nederland en België", zegt
Mark Steels van de NCIS. Deze
inlichtingendienst geldt in Eu
ropa als een van de best geïnfor
meerde diensten als het gaat om
supportersgeweld.
Steels gaat daarmee in tegen de
politieke boodschap in Neder
land en België dat de nadruk
moet worden gelegd op het feest
dat de Europese kampioen
schappen voetbal horen te zijn
en dat nog maar moet blijken of
er rellen komen. „Het is belang
rijk om er op te wijzen dat we
niet gerust zijn op de veiligheid
tijdens de EK. De situatie mag
niet worden onderschat."
Een groot probleem is dat Enge
land bijna geen mogelijkheden
heeft om hooligans te verbieden
naar de Lage Landen af te rei
zen. Tot nu toe hebben rechters
in Engeland slechts negentien
hooligans een uitreisverbod
voor voetbalwedstrijden opge
legd. „De honderden anderen
kunnen vrij naar Nederland en
België vertrekken, zonder dat
hen iets in de weg kan worden
gelegd", vertelt Steels.
Behalve over harde informatie
dat Engelsen zich tijdens Euro
2000 gaan misdragen, beschikt
de NCIS ook over duidelijke
aanwijzingen dat Britse hooli
gans wraak zullen nemen op
Turkse supporters. De verhou
dingen tussen Britse en Turkse
supporters zijn zeer gespannen
sinds twee aanhangers van de
Engelse club Leeds United in Is-
tanboel door Turken werden
doodgestoken.
Marechaussee
In Nederland gaat de mare
chaussee, indien nodig, bij stand
verlenen tijdens Euro 2000. De
fensie legt momenteel de laatste
hand aan de 'operationele beve
len' waarin de inzet precies
wordt omschreven. Het staat al
vast dat ME-eenheden van de
marechaussee ter beschikking
van het ministerie van Binnen
landse Zaken worden gesteld.
Gedurende het gehele EK staan
dagelijks twee pelotons ME (100
man) van de marechaussee
klaar, die bij rellen de politie bij -
stand kunnen verlenen. Ook
wordt de mogelijkheid openge
houden dat hooligans tijdelijk
moeten worden vastgezet op
militaire complexen. Voor de
bewaking daax*van staan ook
extra marechaussees paraat.
Datzelfde geldt voor de lucht
haven Schiphol en het vliegveld
Eindhoven, waar naar ver
wachting grote groepen voet
balsupporters arriveren en ver
trekken.
Omdat gedurende het EK de
mobiele grenscontroles aan zo
wel de oostgrens als die met Bel
gië, tijdelijk worden afgeschaft
en worden vervangen door een
permanente grensbewaking, zal
ook daarvoor extra pei'soneel
worden opgeroepen. ANP/GPD
pagina 4: Paard van Troje
UTRECHT - Skaten en skeele
ren op de openbare weg moet
worden verboden. Er gebeuren
te veel ongelukken. Skeeleren
lokt bovendien agressie uit bij
andere weggebruikers. Voor een
dergelijke vooral recreatieve
i activiteit is in het huidige druk
ke verkeer geen plaats meer.
Dat stelde gisteren landelijk
verkeersofficier van justitie J.
Spee. Volgens hem is voor skee
leren geen ruimte op straat, ook
niet op een fietspad of op de
stoep. „De eerste doden zijn al
gevallen. Ik zie mezelf toch als
strijder voor de verkeersveilig
heid. Dus is het mijn taak aan de
bel te trekken." Spee doet het
college van procureurs-gene
raal binnenkort aanbevelingen.
B. Woudenberg van verkeersor-
ganisatie 3VO is het niet met
Spee eens. „Wij vinden skates
juist een modern, veilig en ge
zond vervoermiddel. Als skaters
vallen wil dat nog niet zeggen
dat ze een gevaar op de weg
zijn." GPD
DEN HAAG - Jaarlijks krijgen
een miljoen Nederlanders buik
griep door het eten van met bac
teriën besmet voedsel. 'Het aan
tal gevallen met ernstige, soms
zelfs dodelijke, complicaties be
draagt enkele honderden.'
Dat signaleert de Gezondheids
raad in een gisteren gepubli
ceerd advies aan de ministers
Borst (Volksgezondheid) en
Brinkhorst (Landbouw).
Vooral het eten van rauw voed
sel van dierlijke herkomst
(schelpdieren, filet americain),
de consumptie buiten de deur
(barbecue, braderie, camping)
of nog verder weg (vakantielan
den) is riskant.
De raad stelt onder meer voor
voedsel vaker door te stralen of
aan meer kiemdodende stoffen
toe te voegen. Ook zouden pro
ducten die mogelijk besmet zijn
met ziekmakende micro-orga
nismen (kipfilet, schelpdieren)
moeten worden voorzien van
een waarschuwing. ANP
De puinhopen in de binnenste ring van het rampgebied in Enschede. De meeste woningen die werden getroffen door de explosie zijn geruimd. Op de achtergrond de Hervorm
de kerk aan de Singel. foto Carlo ter El len/GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Minister Pronk (VROM)
heeft een regeling voor de vuurwerk
branche vorig jaar juni afgewezen omdat
hier teveel manco's aan zaten en de rege
ling niet te handhaven was. Dat heeft
Pronk gisteren verklaard op vragen van
journalisten.
De keurmerk- en sanctieregeling, die
was voorgesteld door de vuurwerkbran
che zelf, had vooral betrekking op het af
steken en het vervoer van vuurwerk. Niet
op opslag, omdat daar al regels voor zijn.
Ook als de regeling was aangenomen,
was de catastrofe in Enschede volgens
Pronk niet te voorkomen geweest. Pronk
kwam tot de afwijzing na advies van
meerdere deskundigen.
Met diverse ministeries is ambtelijk
overleg geweest, zo schrijft Pronk in een
brief aan de Tweede Kamer. Daaruit
kwam eensgezind een negatief advies
over de regeling. De branche kreeg zo'n
grote beleidsvrijheid, dat de overheid de
verantwoordelijkheid ervoor niet kon
dragen, zo was liet oordeel. Een week na
de afwijzing heeft Pronk opdracht gege
ven een andere regeling te bedenken,
waarbij gemeenten vergunningen moe
ten afgeven.
Pronk erkent dat de i'egels voor vuur
werk te traag tot stand komen. Dat komt
volgens de minister door onenigheid tus
sen de zes ministeries die daarbij betrok
ken zijn. De regelgeving is al sinds de ja
ren zeventig punt van discussie. Pronk:
„Het is een fiasco van de regelgeving."
Het kabinet komt nog voor de zomerva
kantie met een nieuw voorstel voor regel
geving rond vuurwerk. Dat omvat vol
gens Pronk alles: het vervoer, de opslag,
de handel en het ontsteken van profes
sioneel vuurwerk. Ook wil Pronk aange
ven waar vuurwerkbedrij ven zich mogen
vestigen. Welk departement de verant
woordelijkheid krijgt, is nog onbekend.
De brancheorganisaties voor vuurwerk-
bedrijven, legden het openbaar bestuur
gisteren het vuur aan de schenen. Vol
gens hen is de overheid op het gebied van
vuurwerk niet deskundig en heeft ze de
afgelopen tien jaar gefaald ten aanzien
van regelgeving.
Medisch onderzoek
Alle mensen die op de een of andere ma
nier bij de vuurwerkramp betrokken zijn
geweest, bewoners en hulpverleners,
worden in de gelegenheid gesteld om zich
medisch te laten onderzoeken. Het on
derzoek geschiedt op vrijwillige basis.
De Enschedese burgemeester Mans ver
wacht dat het onderzoek al binnen enke
le dagen van start kan gaan. Er worden
onder meer bloed- en urineproeven ge
nomen. ANP/GPD
(Advertentie)
LANGE VORSTSTRAAT GOES
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Er moet een psy
chiatrisch ziekenhuis komen
waar gedetineerden met gees
tesziekten kunnen worden
opgenomen. De huidige zieken
huizen zijn niet geschikt gevan
genen te behandelen voor
tijdelijke of langdurigere gees
tesstoornissen.
Ook moeten gedetineerden die
in een extra beveiligde inrich
ting (EBI) worden geplaatst
door een onafhankelijke psy
choloog worden onderzocht.
Die kan bepalen of een gevange
ne (die geen TBS opgelegd heeft
gekregen) geestelijk wel gezond
is.
Die aanbevelingen doet de In
spectie voor de Gezondheids
zorg in haar rapport naar aan
leiding van de dood van een
gevangene in de EBI in Vught,
vorig jaar september. De man,
die leed aan een persoonlijk
heidsstoornis, werd door een
Britse medegevangene doodge
schopt nadat hij die kort daar-
voor zelf te lijf was gegaan.
Blijkens het gisteren vrijgege
ven rapport valt het medisch- en
gevangenispersoneel van de
EBI niets te verwijten over de
dood van de gedetineerde. Be-
wakei'S waren binnen enkele
minuten ter plaatse en ook de
verpleegster die de man als eer
ste bijstond, heeft ondanks de
strenge veiligheidsmaatregelen
in de gevangenis snel en effici
ent kunnen werken. Eerder
kwamen het Openbaar Ministe
rie en de rijksrecherche ook al
tot die conclusie.
De inspecteurs constateren in
(Advertentie)
yan onze redactie binnenland
APELDOORN - De Japanse
keizer Akihito en keizerin Mi-
chiko hebben hun staatsbezoek
aan Nederland afgesloten in
Apeldoorn. Zij brachten de
"acht door op het Oude Loo als
gasten van prinses Margriet en
neter van Vollenhoven. Van
daag vertrekt het keizerlijk
Paar naar Finland. Daar maken
Ze een korte tussenstop vooraf
gaand aan hun staatsbezoek
aan Zweden.
Na afloop van hun bezoeken
aan Leiden en Rotterdam
maakten de Japanse keizer en
zijn echtgenote laat in de mid
dag een wandeling door de pa
leistuin van Het Loo. Zij werden
daarna nog rondgeleid door het
museum.
De keizer en keizerin hebben al
eerder op Het Loo gelogeerd,
dat was in 1979. De keizer, van
huis uit bioloog met als specia
lisme vissen, merkte toen op dat
in de hofvijver van het Oude Loo
een eenzame witte karper
zwom. Een jaar later schonk de
keizer de Oranjes twintig Ja
panse karpers om het beestje ge
zelschap te houden. De Japanse
keizer opende eerder op de dag
in Leiden de tentoonstelling 'In
opdracht van dr. Von Siebold'.
Deze expositie is te zien in het
Von Siebold-huis, de woning
van de gelijknamige Japan-ver
zamelaar en wetenschapper
(1796-1866).
Het keizerlijk paar toonde zich
zeer geïnteresseerd, vooral in de
geprepai'eerde dieren die Von
Siebold destijds uit Japan mee
bracht. Zij maken, met in op
dracht van Von Siebold ge
maakte prenten, deel uit van de
speciale expositie. GPD/ANP
zaterdagavond 27 mei van 18.00 tot 21.00 uur:
Vakaritiekoffer Koopavond bij C&A!
*vèör hetifaagst geprijsde artikel
betaalt u slechts deixelft van de prijs.
Fashion for Living
hun rapport dat het aantal ge
detineerden met een geestelijke
stoornis gestaag toeneemt. Af
gezien van de Forensisch Obser
vatie en Begeleidings Afdeling
(FOB A) in Amsterdam is er geen
plaats deze zieken te behande
len. In noodgevallen kan een ge
vangene tijdelijk worden over
gebracht naar een TBS-kliniek,
maar die zitten vaak overvol.
Ingenomen
Het ministerie van. Justitie is in
genomen met het rapport, om
dat het de kritische geluiden
over de (medische) zorg in de
EBI niet onderschrijft. De mees
te aanbevelingen van de inspec
tie worden ovei-genomen, laat
een woordvoerder weten. Justi
tie zal nog overleggen met het
ministerie van VWS over de in
richting van een psychiatrisch
ziekenhuis dat speciaal voor ge
detineerden bestemd is. ANP
HOUTEN - Er zijn stakingen op
til in de zuivelsector.
De leden van de CNV Bedrij ven-
bond en FNV Bondgenoten heb
ben het voorstel van de werkge
vers voor een nieuwe CAO ver
worpen. De bedrijven willen on
der meer prestatiebeloning in
voeren. ANP
DEN HAAG - Prins Bernhard is gisteren overgebracht van de
intensive care naar de medium care van het Universitair Me
disch Centrum Utrecht. Zijn artsen noemen de toestand van
de prins stabiel. Wel wijzen zij er op dat de kans op een terug
val nog altijd aanwezig is.
Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst gisteren meegedeeld.
Onder de vele blijken van medeleven en goede wensen die de
prins ontvangt, was gisteren een persoonlijke brief, vergezeld
van bloemen, van de keizer en de keizerin van Japan.
Woensdag werd bekend dat een afgebroken stuk van de brug-
constructie in het gebit van pirins Bernhard heeft bijgedragen
aan de ernstige verslechtering van zijn gezondheid vorige
week dondei'dag. ANP
APELDOORN - Politieagenten zullen in de toekomst tijdens
diensttijd mogelijk standaard een kogel- en steekwerend vest
dragen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken onderzoekt
of het voor de veiligheid van de politiemensen noodzakelijk is
hen daarmee uit te rusten.
Agenten krijgen de laatste jaren steeds vaker te maken met
geweld dat tegen henzelf gericht is. Uit onderzoeken is geble
ken dat de politie niet goed om kan gaan met deze agressie.
Zowel de uitrusting als de fysieke en verbale vaardigheden
zijn vaak niet voldoende. ANP
DEN HAAG - Minister Borst (Volksgezondheid) stelt geld be
schikbaar om dit j aar twintig extra blindengeleidehonden op
te leiden. Ook wordt er gewerkt aan het opstellen van kwali
teitseisen voor de opleiding van de honden.
Zij komt hiermee tegemoet aan een noodkreet van belangen
behartigers van blinden en slechtzienden. Die klaagden twee
maanden geleden dat er slechts geld is om negentig honden
per jaar op te leiden en dat dit lang niet genoeg is. Mensen
staan al anderhalf tot twee jaar op een wachtlijst.
Het College voor Zorgverzekeringen gaat van jaar tot jaar be
kijken hoeveel geld er nodig is voor het opleiden van honden,
zo schrijft Borst in een brief aan de Tweede Kamer. ANP
ARNHEM - Drie Iraakse Koerden van 16, 17 en 26 jaar zijn
aangehouden omdat zij op 20 februairi vier Armeense asiel
zoekers neergestoken zouden hebben in de Arnhemse wijk
Kronenburg. De steekpartij was het gevolg van een ruzie om
een meisje.
De Armeense slachtoffers liepen na de steekpartij naar het
nabijgelegen asielzoekerscentrum, waar zij wonen. Daar
alarmeerden zij de politie. Volgens hun verhaal waren ze aan
gevallen door een gi*oep rondhangende jongeren, maar de po
litie kreeg op grond van sporen- en buurtonderzoek al snel
argwaan. Nu is gebleken dat de Armeniërs op school ruzie
kregen met de Iraakse Koerden over een meisje.AlVP
AMSTERDAM - De Amsterdamse politie heeft een 46-jarige
Amsterdammer aangehouden op verdenking van handel in
dodelijke XTC-pillen. Eind april stierven een achttienjarige
jongen en een twintigjarig meisje na gebruik van XTC op een
housefeest in de Westergasfabriek in Amsterdam.
Toxicologisch onderzoek wees uit dat de slachtoffers te veel
giftige stoffen in het bloed hadden. De pil die het meisje slikte,
was tenminste anderhalf maal zo sterk als gebruikelijk.
Bij de verdachte thuis zijn circa honderd pillen gevonden van
dezelfde soort en sterkte als die het vi*ouwelijke slachtoffer
geslikt had. Uit het politieondei*zoek blijkt dat hij de drugs
aan het meisje heeft verkocht. GPD
Staten (PS) zullen hebben. De
bestuurders uit Utrecht zullen
hier nog een flinke kluif aan
hebben, want zowel de verenig
de Utrechtse gemeenteraden als
Provinciale Staten zijn mordi
cus tegen tolpoortjes.
Het bedrijfsleven (onder andere
VNO-NCW en MKB-Neder-
land) en de ANWB hebben goe
de hoop dat er toch een filevrije
weg van Noord-Holland naar
België komt. Volgens een
woordvoerder is gisteren met
Netelenbos afgesproken dat sa
men wordt onderzocht of het
plan 'doorstroomroute A4' inte
graal wordt uitgevoerd.
Tolhefing
Bedrijfsleven en ANWB waren
bang dat de A4 versnipperd zou
worden aangepakt. De private
investering van drie miljard zou
onder druk komen te staan als
het plan van de organisaties
voor de A4 niet in zijn geheel zou
worden gehonoreerd.
Op 1 oktober moet duidelijk zijn
of de betaalstroken en stukken
tolweg, die de private partijen
aan willen leggen, ook echt uit
de koker komen. Het bedrijfsle
ven wil de investeringen terug
verdienen door tolheffing en de
inkomsten uit de betaalstroken.
De complete rit Amsterdam-
Antwerpen gaat veertig gulden
kosten. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De verkeerswet
houders van de vier grote steden
hebben gisteren hun fiat gege
ven aan het antifileplan van mi
nister Netelenbos (Verkeer).
Uiterlijk 1 oktober willen Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht de te nemen maatre
gelen vastleggen in een overeen
komst met het Rijk.
Ook het provinciebestuur van
Utrecht, Noord- en Zuid-Hol
land hebben de afspraken on
dertekend. Het bedrijfsleven
moet op 1 oktober ook de priva
te bijdrage aan het antifileplan
in kaart hebben gebracht.
In het zogenaamde Bereikbaar
heidsoffensief Randstad zijn
voor de vier stadsregio's regio
nale fondsen in het leven geroe
pen. De gemeenten storten hier
elk 250 miljoen in, Netelenbos
maximaal een half miljard per
gemeente. Het geld kunnen de
regio's investeren in lokaal
openbaar vervoer, fietspaden en
in mindere mate wegen.
De steden moeten in ruil voor
het overheidsgeld de komst van
tolpoortjes slikken. Amsterdam
krijgt twee van zulke poortjes,
de overige steden drie. Afge
sproken is dat de plannen vóór
oktober goedkeuring van de ge
meenteraden en Provinciale
van onze
redactie binnenland
UTRECHT - Een onafhanke
lijke commissie gaat onder
zoeken of hulporganisatie
Foster Parents Plan (FPP)
het ontwikkelingsgeld daad
werkelijk heeft uitgegeven
aan de goede doelen die de
stichting in haar boeken op
voert.
Dit is het resultaat van een
overleg gisteren tussen de
Utrechtse advocaat B. Tom-
low en FPP op het hoofdkan
toor van de stichting in Am
sterdam.
Foster Parents zou volgens
krotbewoners uit Haïti de af
gelopen 25 jaar zonder over
leg met de lokale bevolking
meer dan veertig miljoen
gulden hebben geïnvesteer-d
in nutteloze en onrendabele
projecten.
Namens 1700 Haïtiaanse
kindei*en uit de sloppenwijk
Cite Soleil wil advocaat
Tomlow de organisatie voor
de rechter slepen om alsnog
geldelijke steun op te eisen.
De komende veertien dagen
wordt een onafhankelijke
commissie gevormd. De ad
vocaat en FPP bepalen geza
menlijk wie daarin komt.
Het is niet de eei*ste keer dat
FPP onder vuur ligt. De Ver
eniging van Verontruste Fos
ter Parents beschuldigden de
stichting al eerder van het in
nen van geld voor niet be
staande hulpprojecten. ANP
