Rosetta wil leven om te overleven De Heideroosjes coveren The Ramones Noa koestert haar vrijheden in een stacaravan wonen. De Dardennes laten ons alleen maar kijken en voelen. Kijken en voelen hoe Rosetta iedere dag door de stad draaft op zoek naar werk, hoe ze vecht met haar moeder om haar naar de kliniek te krijgen, hoe ze met haar handen naar wormen graaft om illegaal een paar vissen te vangen. Altijd ge spannen, op haar hoede, als een dier dat gefixeerd is op overleven. Het zijn de beelden zelf die moeten spreken en dat doen ze met een ongekende in tensiteit. In Rosetta geen intel lectuele of politieke bespiege lingen over maatschappelijke omstandigheden. Het is een sociaal drama van binnenuit. Rosetta kent geen politiek, ze weet alleen hoe zwaar het is om vol te houden, Handcamera Met die beklemmende direct heid gaan de Dardennes; veel verder dan in vorige film, het veelgeprezen 'La Promesse'. De handcamera zit overal bo venop, met dezelfde stugge koppigheid: als die van Rosetta zelf. De dappere Emilie De- quenne is nauwelijks een se conde buiten beeld. Dit is acte ren dat het niet moet hebben van dialoog, maar van fysieke aanwezigheid. Haar blik is meestal strak, haar licht in eengedoken houding, haar nu kkige gebaren en gejaagd voortstappen spreken echter boekdelen. Als ze hoort dat ze Rosetta - gespeeld door de 18-jarige Emilie Dequenne - kent geen politiek, ze weet alleen hoe zwaar het is om het leven vol te houden. haar baantje in een fabriek kwijt is moet ze wild schop pend en om zich heen klau wend naar buiten worden ge sleept. Tijdens een ruzie met haar moeder valt ze in het ka naal. Als ze worstelt om uit het modderige water te komen is dat haar verhaal in het klein. In ieder detail van Rosetta zie je het geheel weerspiegeld. Juist door alle f ranj e weg te la ten en alles heel simpel en con creet te maken geven de Dar dennes Rosetta een universele strekking. Soms lijkt er even wat licht door te breken. Aarzelend en onzeker maakt Rosetta met haar nieuwe vriend (Fabrizio Rongione) een dansje. Ontroe rend mooi is haar vastberaden concentratie op haar eerste werkdag in een bakkerijMaar helemaal onschuldig wordt het nooit. Rosetta tilt een zwa re zak meel op. Het gaat wat moeilijk omdat er iemand in de weg staat. Het is de vrouw die dit baantje eerder had en zich nu komt beklagen over haar ontslag... Hoewel je weinig van Rosetta weet groeit ze toch heel snel uit tot een sterk aanwezige per soonlijkheid. In het begin een sympathieke heldin, ondanks haar obsessie en haar agressie ve uitvallen. Want we voelen dat ze diep van binnen goed willend is, en een groot recht vaardigheidsgevoel heeft. Zegt ze immers niet tegen haar vriend dat ze niet zwart bij hem wil bijklussen, dat ze al leen echt werk wil? De klap komt dus hard aan als ze hem verlinkt om zijn baantje in te kunnen pikken. Net als bij Brecht komt eerst het 'Fressen' en dan pas de 'Moral'. Eenzaamheid Als ze kort daarop haar dron ken moeder weer naar binnen moet zeulen verandert al dat zwoegen en vechten in een ver pletterend gevoel van een zaamheid. Rosetta kookt een eitje, zet het gas open en gaat op bed liggen. Maar niets blijft haar en ons bespaard. De gas fles is leeg en ze moet eerst een nieuwe kopen bij de morsige campingbaas die haar moeder aan drank helpt in ruil voor seks. Rosetta kan de volle fles bijna niet tillen. De camera volgt haar op iedere meter van haar kruisgang tot ze niet meer kan en huilend in elkaar zakt. Misschien is dat haar redding. Rosetta is een film die je niet snel vergeet. Rosetta: zaterdag en zon dag in het Schuttershof theater Middelburg. De Israëlische zangeres Noa. Een smeltkroes van culturen omringt haar. De grootou ders van de zangeres Noa komen uit Jemen, haar ouders en zijzelf zijn geboren in Israël en toen de kleine Noa een jaar oud was, verhuisden ze naar de Verenigde Staten. „Daar woonden mijn grootouders, mijn ouders en ik in The Bronx, de New Yorkse wijk waar volgens mij meer natio naliteiten per vierkante kilometer te vinden zijn dan waar ook ter wereld." door Hanneke van den Berg Toen ze jong was, vond ze dat allemaal behoorlijk verwar rend. „Een kind wil duidelijk heid, geen chaos. Het raakt in de war van zo veel invloeden tegelijk. Om een uitlaatklep te hebben begon ik al op heel jon ge leeftijd liedjes te schrijven. Zingen werd een soort thera pie. Toch heb ik de verschillen de invloeden in mijn leven nooit bewust in de liedjes ge stopt. Het is zinloos zoiets af te dwingenAls het gebeurdeliet ik het toe, maar de Engelse taal en de Amerikaanse cultuur hebben mijn jeugd toch voor een groot deel bepaald en dus zijn de meeste nummers in het Engels en klinken ze ook vrij westers." „Dat verwarrende gevoel ver andert als je volwassen wordt. Dan vind je al die verschillen de onderdelen van je bestaan plotseling erg boeiend en wil j e in je verleden duiken. Dat is mij ook overkomen. Opeens wilde ik alles weten over de Je- menieten en vooral over Israël. Dat gevoel werd op het laatst zo sterk dat ik besloot terug te gaan naar Israël. Twee stromingen De carrière van Noa verloopt eigenlijk via twee stromingen: een internationale en een 're gionale'. „Ik heb drie - groten deels Engelstalige - albums in ternationaal uitgebracht en vier platen die alleen in het Midden-Oosten verschenen. Dat laatste deed ik vooral om dat ik het zelf graag wilde, maar voor een klein deel ook omdat het van me verwacht werd. Israëliërs zijn heel strikt wat dat betreft. Ze eisen min of meer van een Israëlische ar tiest dat die de eigen cultuur eervol behandelt. Mijn inter nationale albums worden ook wel in Israël verkocht, maar die zouden veel Israëliërs met geen vinger aanraken als ik daarnaast niet ook in het He breeuws zou zingen." Haar drie internationale cd's, 'Noa' uit 1994, 'Calling' uit 1996 en 'Blue touches blue' die onlangs verscheen, geven goed weer dat ze in die jaren een be hoorlijke muzikale ontwikke ling heeft doorgemaakt. „Er is veel veranderd in die jaren. In de nieuwste cd zit niet alleen meer levenservaring, maar ook muzikaal gezien hebben we natuurlijk veel geleerd in die tij d. Ik ben niet bewust ver der afgeweken van de Midden- Oosten-invloeden, zoals veel mensen denken. Dat is vanzelf gegaan. Blijkbaar hebben de westerse invloeden in mijn le ven toch steeds meer.de over hand gekregen. Noa treedt vandaag (woensdag) op in de Anton Philipszaal, Den Haag en 25 mei in Vredenburg, Utrecht. dens die tour. In december wil len we de studio in om een plaat op te nemen die in maart volgend jaar in de winkels moet liggen." Rebelse liedjes Voor de Marlboro Flashbacks zouden De Heideroosjes het liefst nummers van al hun in spiratiebronnen spelen, maar dat mocht niet. Roelofs: „We moesten voor één band kiezen. The Ramones is een band die alle vier muzikanten van De Heideroosjes fantastisch vin den. Vanwege de kracht van de eenvoud. De schijnbaar sim pele nummers zitten toch heel geraffineerd in elkaar. Dat is wat die band uniek maakt. Verder speelt natuurlijk het i|eit mee dat ze tientallen pla ten hebben gemaakt en meer dan tweeduizend keer op de planken hebben gestaan. Daarvoor hebben ze echter nooit echt erkenning gekre gen. Dat zat die band altijd enorm dwars. De jongens van Nirvana, Pearl Jam, Green Day en Offspring droegen Ra- mortes-t-shirts en riepen in in terviews dat ze beïnvloed wa ren door The Ramones. Maar The Ramones verkochten nog geerifractie van wat die ande re bands verkochten." Het New Yorkse kwartet had een heel duidelijk standpunt. Rebelse liedjes met veel melo die en weinig akkoorden, daar ging het om. Dat standpunt willen de Limburgse punkers eren met deze tournee. Roe lofs: „We hoeven niet zo nodig een nieuwe artistieke inter pretatie van hun liedjes te la ten horen. Waarom zou je iets veranderen wat al goed is? Bo vendien willen we de jonge Heideroosjes-fans, die The Ramones vaak niet of nauwe lijks kennen, laten horen wie de echte grootvaders van de punk waren." Net als The Ramones doen De Heideroosjes muzikaal niet moeilijk als het gemakkelijk kan. Beide bands hebben een kritische kijk op de wereld vermengd met humor. Ze heb ben een werkersmentaliteit. Dat wil zeggen: veel spelen en Marco Roelofs van De Heiderc altijd voor de volle honderd procent gaan. En de musici van beide bands zijn lelijk, lacht Roelofs. „Het grootste verschil is dat The Ramones uit een andere tijd komen. En wij gebruiken geen hard-drugs en dragen geen leren jekkies bij onze ei gen concerten. Bovendien zijn wij, denk ik, iets eigenwijzer. The Ramones hebben zich toch een aantal keren laten ringelo ren door foute managers en producers. Denk aan Phil Spector. De Heideroosjes zijn extreem kritisch in het zake lijk gebeuren rond de band. Waardoor ons dat minder snel gebeurt. Even afkloppen." Parodie Zelf heeft Roelofs een stuk of zes optredens van The Ramo nes gezien. „Op 't laatst werd het wel bijna een parodie. Steeds was het de afscheids- sjes. foto Paul Bergen tour. Waarna ze doodleuk ver der gingen. Die band was moe. Met name zanger Joey. Hij was bijna vijftig jaar en zijn rock 'n roll levensstijl begon hem dui delijk parten te spelen. Som mige teksten zong hij nog maar half. Bij iedere andere band was ik de zaal uit ge- gaanmaar bij The Ramones kon ik 't hebben. Ze hebben mijn respect tot op 't bot. En hoe jammer ik 't ook vind, het is toch maar goed dat ze ge stopt zijn. It's better to burn out than to fade away." Marlboro Flashback met De Heideroosjes: vandaag (woensdag) Plan C Rotter dam; morgen (donderdag) Paradiso Amsterdam. Vrijdag 2 juni geven De Hei deroosjes een concert in Brogum Zierikzee. De vaste bezoekers van de Marlboro Flashbacks zullen misschien even moeten slikken. Maar de fans van The Ra mones kunnen zich weer in een live-situatie uitleven met het materiaal van hun punkhelden. Want De Heideroosjes betonen tijdens een terugblik-tournee eer aan de beste punkband aller tijden die er na een lang stervensproces in 1996 mee ophield. „We gaan er een energieke show van maken, dat zeker. Voor de fan van The Ramones zal het een feest der herkenning worden. Voor de Heideroosjes-sup porter een leuke avond met z'n favoriete band in een ander jasje", zegt Marco Roelofs, zanger van de populaire punk band uit Horst. woon niet rond, concludeert Roelofs. „Tel daarbij op dat het aanbod van Flashbacks kwam op een moment dat wij besloten hadden om niet veel concerten meer te doen in Ne derland. Al die dingen deden ons besluiten om mee te doen. En dat het leuk geld is,.dat komt als allerlaatste. Maar dat is absoluut mooi meegenomen. We hebben namelijk zojuist een tourbus in de prak gere den. En daar was onze boek houder helemaal niet blij mee..." Europa is tegenwoordig het voornaamste werkterrein van De Heideroosjes; Roelofs: „Er zit een stijgende lijn in onze Europese plannen. We hebben na de release van onze laatste cd Schizo eerst op eigenhoutje een Europese tour gedaan. Dat was zwaar omdat je als relatief onbekende band niet veel be zoekers trekt. Begin dit jaar zijn we nog drie weken, door Europa getrokken als support act van Penny wise. Dat was geweldig. Alle zalen waren uitverkocht. En dan heb je het over zalen die variëren van duizend tot drieduizend be zoekers." „En al die mensen gingen plat voor die band met die onuit spreekbare naam. Londen, Pa rijs, Zürich, Madrid, Barcelo na en ga maar door, we hebben d'r een hoop nieuwe vrienden gemaakt. Maar we waren ook tot op het bot gemotiveerd. Na de zomer gaan we een nieuwe Europese tournee doen. Voor en na die tour werken we aan nieuwe liedjes. Die kunnen we dan al mooi uitproberen tij- door René Megens Dat ze voor Marlboro Flash backs het werk van The Ramo nes coveren betekent volgens Roelofs niet dat De Heideroos jes voor het grote geld van de tabaksfabrikant zijn gezwicht en The Ramones als excuus ge bruiken;: Roelofs: „Het eerste dat De Heideroosjes zichzelf altijd afvragen bij een aanbie ding is: 'vinden wij dit leuk?' Want wij weten na tien jaar ploeteren dat De Heideroosjes alleen functioneren als ze iets doen wat ze leuk vinden. Dus ook bij het aanbod van de Flashbacks stelden we ons die vraag. Ons antwoord was 'Ja, we vinden het leuk om onze helden The Ramones te cove ren'. Alleen bij een positief antwoord komen alle andere vragen aan bod. Want al geven ze een miljoen gulden, als De Heideroosjes er niks aan vin den, doen ze 't niet." De tour-sponsoring was wel onderwerp van discussie voor de Limburgse punkers. Roe lofs: „Ik ben zelf namelijk fer vent niet-roker. Maar je kunt tegenwoordig op geen festival meer spelen of het wordt ge sponsord. Pinkpop, Lowlands, Dynamo, ze kunnen niet be staan zonder financiële injec ties van drank- en nicotine- boeren. In Nederland schijnt daar trouwens een taboe op te rusten. Sponsoring is vies. Maar dit terzijde." De Heideroosjes hebben al va ker het idee gehad om een grappig covertourtje te doen. Maar zoiets krijg je op eigen houtje financieel gezien ge- De Belgische broers Luc (links) en Jean-Pierre Dardenne ontvin gen vorig jaar in Cannes de Gouden Palm. foto John Schults Vorig jaar was de beslissing van de jury in Cannes om de Gouden Palm toe te kennen aan een rauw arbeidersdrama dat niets doet om de kijker te behagen verrassend maar te recht. Dat vervolgens de debuterende hoofdrolspeelster ook nog tot beste actrice werd uitroepen leek misschien wat veel van het goede, maar wie Rosetta ziet begrijpt dat het onvermijdelijk was. De achttienjarige Emilie Dequen ne is Rosetta, Rosetta is de film. Strand en duin staan centraal in Week van de Zee 12 Regionale bands zijn goed genoeg om Graauwrock levend te houden 13 Mime en dans komen samen in Gorilla meets Bambie 13 woensdag 24 mei 2000 Met een sterke Bruce Willis is elke komedie om te lachen 15 Foto's van Europese adel in het huis van Keizer Wilhelm 15 een baantje dat ze zelfs haar enige vriend verraadt. Het verhaal is echter tot op het bot uitgekleed. Over de achter gronden van Rosetta en haar aan alcohol verslaafde moeder (Anne Yernaux) vernemen we niets, ook niet waaróm ze door Leo Bankersen Je kan het een sociaal drama noemen, want Rosetta van de Belgische broers Luc en Jean- Pierre Dardenne gaat over een werkloos meisje dat zo geobse deerd is door het vinden van

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 45