Exodus SLA'ers verdriet Israël PZC Partners VS vrezen negatief effect van anti-raketsysteem PZC Kamer vraagt om maatregelen voor beroepsonder wij s Japanners trekken in Nederland vooral met landgenoten op feiten en meningen Libanese huurlingen en familie opgevangen bij Meer van Galilea 24 mei 1950 woensdag 24 mei 2000 door Ad Bloemendaal Langzaam openen twee Isra ëlische soldaten het rood witte grenshek. De bus aan de andere kant trekt op en rijdt voorbij. Achter de ramen voor namelijk vrouwen en kinderen. Een oudere man met een witte snor steekt zijn hand op en maakt een V-teken, alsof hij zijn vlucht uit Libanon beschouwt als een overwinning. Carol Morris, bewoonster van kibboets Rosh Hanikra, heeft in de loop van de ochtend al acht bussen zien langskomen, afge laden met leden van het Zuid- Libanese Leger (SLA) en hun familie. „Het doet pijn", zucht ze. „Al die jaren hebben die mensen ons beschermd, en nu dit. Als Israëlische geneer ik me." Kibboets Rosh Hanikra ligt pal aan de grens met Libanon, vlak bij de Middellandse Zee. De hooggelegen grenspost, met uit zicht over het blauwe water, is voor veel bewoners van Zuid- Libanon bekend terrein. Wie soldaat is in de met Israël ver bonden SLA mag zijn familiele den in Israël laten werken. Vooral in het ziekenhuis van het even zuidelijker gelegen Naha- riya werken veel Libanezen. De mensen die nu in bussen de grens oversteken beseffen dat ze vanavond niet zullen terugke ren naar hun huizen aan de an dere kant, en dat ze misschien de rest van hun leven Libanon niet meer zullen zien. Israël schermt de vluchtelingen zorgvuldig af. Aan de Libanese kant van de grens moeten ze hun auto's en zware bagage achter laten. Er wordt een eerste vei- ligheidscheck uitgevoerd en pas daarna gaan de Libanezen per bus naar een tentenkamp aan de oever van het Meer van Galilea. Daar slapen ze de komende nachten in tenten. Na een diepgaand onderzoek door de veiligheidsdienst ver huizen ze vervolgens naar flats, die de Israëlische regering de af gelopen maanden al heeft gere serveerd. Per bus Ruim dertig kilometer ten oos ten van Rosh Hanikra ligt de grenspost Biranit. Ook hier heb ben zich aan de overkant hon derden Libanezen verzameld, in afwachting van de veiligheids procedures. De Israëliërs willen er zeker van zijn dat zich in de vluchtelingenstroom geen agenten van de Hezbollah heb ben gemengd. In principe moet iedereen per bus de grens over, maar sommige Libanezen ge nieten een voorkeursbehande- ling. Dat geldt bijvoorbeeld voor Je- ris al-Haj, wiens neef Fadi Ja- rush in Nazareth woont en bij de Israëlische politie werkt. Fadi staat zijn oom op te wachten. Hij zegt dat ook de rest van zijn schoonfamilie - zijn vrouw is Li banese - naar Israël zal komen. De hele familie is katholiek en fervent aanhanger van de SLA Kafr Remaish, hun dorp, ligt een paar kilometer ten noorden van de grens. In de loop van de ochtend is de Hezbollah er bin nen getrokken. „De honden zijn gekomen om de christenen af te slachten", zegt Fadi bitter. Hij overdrijft, want de hele dag is er geen enkel bericht geweest over een gewelddadige behandeling van christelijke SLA'ers door de Hezbollah. Wie zich overgeeft wordt overgedragen aan het of ficiële Libanese leger in het noorden, wie liever naar Israël vlucht kan zijn gang gaan. Het Israëlische leger houdt de toe stand nauwlettend in de gaten. Precies boven de grenslijn, even ten westen van Biranit, hangen twee Cobra gevechtshelikop ters roerloos in de lucht, de ra ketten gericht op Libanees grondgebied. Klaar om onmid dellijk in actie te komen als de Hezbollah raketten zou lance- Er passeren vrachtauto's met zwaar militair materieel en dan stoppen er naast Fadi plotseling een Israëlische politieauto en een bejaarde Mercedes met ken tekenplaten van 'SL A-land'. Oom Jeris stapt over in de poli tiewagen. „De Hezbollah is in het dorp. De toestand is hope loos", roept hij onder het weg rijden door het raam. „Je hoort het", zegt Fadi, terwijl hij de twee koffers van zijn oom in zijn auto laadt. „Wat er ook gebeurt: vrede met landen als Libanon en Syrië kun je vergeten. Spel is uit De vlucht uit Libanon is een bit tere pil voor het Zuid-Libanese Leger. Niet iedereen lijkt ervan doordrongen dat het spel uit is. Gistermiddag nog meldde een officieel communiqué van de politieke arm van de SLA: 'In tegenstelling tot wat de media melden is de SLA niet uiteen ge vallen en is er alleen een her groepering aan de gang, omdat zoals verwacht de SLA na het vertrek van de Israëliërs niet langer de hele zone kan verdedi gen. De deserteurs zijn vrijwel allemaal sji'ieten, die eenvou dig naar hun geloofsgenoten vluchtten toen het hun te heet onder de voeten werd. Het plaatselijke verzet vecht door voor het erfgoed en is bereid daarvoor zonodig te sterven.' De bevolking van Israëls noor den is er na gisteren volledig van doordrongen dat het afgelopen is met de SLA Kibboets Rosh Hanikra en tientallen andere nederzettingen in het grensge bied richten hun aandacht nu op hun eigen problemen. Doordat Israël om steun te krijgen van de VN de internationale grens her stelt, liggen veel dorpen plotse ling weer vlak bij het prikkel draad. „Het is nu nog maar honderd meter van onze kibboets naar de grenslijn", zegt Carol Morris. „De afgelopen jaren voelde ik me hier even veilig als in Au stralië, waar ik vandaan kom. Ik kan alleen maar hopen dat de toestand van de jaren zeventig niet terugkeert. Toen waren er om de haverklap infiltraties, ook hier in onze kibboets. Wat de mensen hier dwarszit is de onzekerheid. Niemand weet wat er gaat gebeuren." GPD door Frans van den Houdt De Tweede Kamer wil dat staatssecretaris van On derwijs Adelmund snel in grijpt in het voorbereidend middelbaar beroepsonder wijs (vmbo), om te voorko men dat veel leerlingen vroegtijdig buiten de boot vallen. Vooral het bericht uit Am sterdam dat het vmbo voor de helft van de leerlingen te moeilijk is, heeft alle fracties verontrust. Ze zullen die on gerustheid uiten in de Twee de Kamer, waar het onder werp vandaag op de agenda staat. Veel van de problemen zijn te wijten aan de haast waarmee het vmbo wordt in gevoerd. „We krijgen nu de zelfde situatie als rond de tweede fase en het Studie huis", zegt D66-onderwijs- specialist Lambrechts, „Dat steeds correcties achteraf nodig zijn, omdat de plannen vooraf niet goed doordacht zijn. Kennelijk leert men op het ministerie niet van ge maakte fouten." Het vmbo is een samenvoe ging van het voorbereidend beroepsonderwijs (vbo) en de mavo. Ruim een half miljoen jongeren, zestig procent van alle leerlingen in het voort gezet onderwijs, komt na de basisschool in het vmbo. Adelmund wil dat het de ba sis wordt van het beroepson derwijs. Door verschillende leerwe gen aan te bieden, denkt zij elke vmbo-leerling een stu die op maat te kunnen geven. Een Amsterdams onderzoek toont echter aan dat het on derwij s toch nog voor de helft van de leerlingen te theore tisch en daarom te moeilijk is. Adelmund heeft begrip voor de bezorgdheid, maar noemt deze cijfers schrome lijk overdreven. Ook de grote Kamerfracties denken dat de percentages lager zijn, maar hameren er tegelijkertijd op dat je wel vroeg moet ingrijpen. Vooral om te voorkomen dat de toe nemende groep zwakke leer lingen die nauwelijks of niet gemotiveerd is tussen wal en schip raakt. De CDA'er Mos terd: „Ik weet dat het ontzet tend moeilijk is die leerlin gen binnenboord te houden, maar spoor je ze tijdig op en neem je maatregelen die op de individuele leerling zijn gericht, dan kun je ze toch een toekomst bieden." Ook de PvdA vindt dat Adel mund meer moet doen om schooluitval tegen te gaan. Kamerlid Dijksma: „Je moet goed luisteren naar leerlin gen die onderwijs lastig vin den en extra ondersteuning nodig hebben. Zij passen niet in het strakke keurslijf van een school en hebben op de praktijk gerichte activiteiten en prikkels nodig om kennis op te doen." Kamerbrede steun is er voor Adelmunds plan om jonge ren vanaf 14 jaar de moge lijkheid te bieden tijdens hun opleiding in een bedrijf te werken. Wel dient zij te voor komen dat grote aantallen leerlingen deze mogelijkheid aangrijpen als een gemakke lijke vluchtweg uit school. Want de leerplichtige leeftijd van 16 j aar moet ongewij zigd blijven. De Kamer wil verder een be tere afstemming tussen het vmbo en de vervolgopleidin gen binnen het middelbaar beroepsonderwijs. In een brief geeft Adelmund aan hoe al wordt samengewerkt, maar volgens Lambrechts schort er nog veel aan. „Adel mund pretendeert dat vmbo- leerlingen zonder drempel kunnen doorstromen naar een mbo-opleiding die het best bij hen past. Maar daar mee loopt zij achter de wer kelijkheid aan. Voor bepaal de mbo-opleidingen bestaat in feite een studentenstop, waardoor leerlingen ge dwongen worden een cursus te volgen waarvoor ze niet voor geschikt zijn. Dijksma pleit voor een dui delijk plan van aanpak, zo dat leerlingen binnen het beroepsonderwijs zonder moeite kunnen doorstromen. GPD door Louis Burgers Het schip De Liefde heeft Ne derland en Japan in de ze ventiende eeuw bij elkaar ge bracht. Maar vierhonderd jaar later lijkt tussen beide landen nauwelijks meer sprake van vriendschap. Niet alleen Nederlanders heb ben het gevoel dat de oorlog voor sommigen nog niet voorbij is. Japanners die in Nederland' wonen, merken welke ingrij pende gevolgen de oorlog in Azië hier nog steeds heeft. „We moeten vooruit kijken", zegt mevrouw Terue Matsumoto, „maar het verleden mogen we niet vergeten." Het bezoek van keizer Akihito is voor de Japanse gemeenschap meer dan een herinnering aan het verre vaderland. Algemeen wordt gehoopt dat dit bezoek, zeker na de recente excuses, de relatie met Nederland verder normaliseert. „Nog steeds ontmoeten we men sen die tegen Japan zijn, maar wij hopen dat hun aantal snel kleiner wordt. Voor ons zijn die gevoelens heel verrassend, want mensen van mijn generatie we ten gewoon niet wat er in de oor log is gebeurd", zegt Matsumo to. Vriendschap Veel Japanners blijven niet lan ger dan twee of drie jaar in Ne derland. Zij worden door hun bedrijf uitgezonden en hebben nauwelijks de kans Nederlands te leren, laat staan Nederlan ders te leren kennen. Velen heb ben op school geleerd dat tussen Nederland en Japan al vier eeu wen vriendschap bestaat. Maar de schoolboeken zwijgen meest al over de Japanse misdragin gen tijdens de Tweede Wereld oorlog, of vergoelijken die. Inmiddels telt de Japanse ge meenschap in Nederland zo'n zesduizend mensen. De meesten zijn verbonden aan een van de bijna vierhonderd Japanse be drijven die in ons land zijn ge vestigd, van Sony en Kawasaki tot kleine servicebedrijven. In Amsterdam en Rotterdam zijn Japanse basisscholen. Matsumoto: „Veel Japanners kunnen moeilij k contact leggen Zij spreken geen Nederlands, maar ook geen Engels. Dan is het moeilijk om Nederlandse vrienden te maken. Je zoekt el kaar op en j e gaat bij elkaar wo nen. Van de zesduizend Japan- ners woont de helft in of rond Amstelveen." Zelf woont ze in Aerdenhout, waar ze goed is in geburgerd. Japanners in Nederland spelen golf met elkaar. Ze bezoeken de zelfde karaokeclubs en de vrou wen doen boodschappen bij Ja panse winkels. Die vrouwen volgen samen cursussen bloem schikken, schilderen op Hin deloper wijze bloemen op hou ten voorwerpen of doen aan kantklossen. Karikatuur Zo lijkt het leven van de Japan ners een karikatuur van een in den vreemde overgeplante ge meenschap. Toch benadrukken zowel mevrouw Matsumoto (tien jaar in Nederland) als de in Uithoorn wonende kalligraaf K. Tollenaar-Fujiki (een kwart eeuw hier) dat de afzondering juist een gevolg is van de toena me van het aantal Japanners. „Toen hier niet meer dan drie duizend Japanners woonden, hadden we veel meer contact met Nederlanders. Dat moest wel, want je moest zelf vrienden zien te maken. Nu, met zesdui zend Japanners, zie je dat ze veel meer met elkaar optrek ken", zegt mevrouw Tollenaar. Zelf bevindt ze zich tussen twee werelden. Ze is getrouwd met een Nederlander en is hier ge lukkig. Ze is geïntegreerd, maar heeft nog wel haar Japanse pas poort. „Japanners krijgen een warm gevoel als ze praten over Neder land. Ze denken dat er een vriendschappelijke relatie be staat, omdat er al vier eeuwen handelsrelaties zijn. Als ze dan hier komen, verwachten ze dat Nederlanders ook zo over Japan denken. Maar dat blijkt niet zo te zijn." Haat Tollenaar merkt dat Nederlan ders vaak bot tegen Japanners doen. Dat hoeft niets te beteke nen, zegt ze, en slaat niet op de oorlog. Toch: „Je mag mensen niet kwalijk nemen dat zij na zo'n oorlogservaring erg boos zijn. Wat ik niet begrijp is dat de tweede en derde generatie die haat tegen een ander volk be waart en zelfs opnieuw ontwik kelt." Het bezoek van keizer Akihito moet in haar ogen helpen de te genstellingen tussen Nederland en Japan te overbruggen. Alles is gedaan om van het bezoek een succes te maken. GPD Wat bezielt de Ameri kaanse regering om seri eus werk te maken van een miljarden verslindend ra ket-afweersysteem, dat vandaag in Florence wordt besproken met de NAVO-bondgenoten? En is Europa terecht bezorgd over de gevolgen voor de ontwapeningVolgens onderdirecteur Stephen Simon van het in Londen gevestigde Internationaal Instituut voor Strategi sche Studies (IISS) zal uit eindelijk alleen China dwars blijven liggen. door Paul Koopman De Verenigde Staten hebben hun Star Warsplannen uit de jaren tachtig afgestoft. Ko mend najaar wil president Clin ton een besluit nemen over de installatie van een zogeheten National Missile Defense sys teem (NMD). Bij groen licht kan al in april volgend jaar in Alaska het eer ste beton worden gestort voor silo's die uiteindelijk honderd anti-ballistische raketten moe ten herbergen. Kostprijs: circa honderdvijftig miljard gulden. Amerikaanse militairen en poli tici lopen al maanden bij de NAVO in Brussel de deur plat met de boodschap dat het NMD alleen gericht is tegen 'schur kenstaten' zoals Noord-Korea en Iran, die over een aantal j aren in staat zouden kunnen zijn een (atoom)raket op de VS af te vu ren. Maar scepsis overheerst bij de Europese bondgenoten. „Wij willen meer uitleg. Is dit wel de meest logische oplossing voor het probleem?", zei minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) aan de vooravond van de NAVO-vergadering in Florence, waar het onderwerp op de agen da staat. Volgens Stephen Simon van het IISS in Londen is er meer dan alleen angst dat de Amerikaan se politieke elite drijft. „Het centrale argument is, dat de VS zich niet willen laten chanteren. Daarom zijn er in Zuid-Korea nog steeds 37.000 Amerikaanse militairen gelegerd. Tel daarbij nog op de aanname dat techno logie voor lange-afstandsraket- ten aan veel andere landen doorverkocht zal worden." De regering Clinton durft niet Zuid-Koreaanse en Amerikaanse militairen oefenen gezamenlijk op de zuid-oostkust van het Aziati sche land. De VS hebben nog steeds 37.000 Amerikaanse militairen gelegerd in Zuid-Korea uit angst voor agressie van Noord Korea. foto EPA meer blind te varen op de eigen inlichtingendiensten, meent Si mon. Vóór de Golfoorlog rap porteerden zij dat Irak nog de cennia verwijderd was van een atoomwapen. De VN-inspectie- dienst Unscom toonde aan dat de werkelijkheid grimmiger was. Ook ten aanzien van Noord-Korea peilde men mis. Simon: „De lancering van een lange-afstandsraket augustus '98 kwam als een volkomen ver rassing. Over de omvang en snelheid waarmee deze techno logie zich verspreidt, zijn blijk baar geen betrouwbare voor spellingen te doen Er speelt volgens Simon, zelf Amerikaan, nog een derde fac tor mee. „Het intellectueel kli maat is veranderd. Sinds begin jaren tachtig is de weerzin over het concept van de wederzijdse afschrikking enorm toegeno men. Het wordt door steeds meer politici, ook democraten, gezien als moreel onaanvaard baar, een uitnodiging tot zelf moord. Defensieve systemen hebben dat bezwaar niet. Men ziet NMD ook als een voorwaar de om ooit volledig nucleair te kunnen ontwapenen." De Europese NAVO-bondgeno ten vrezen echter dat het Ameri kaans raketschild juist een nieuwe wapenwedloop uitlokt. Rusland en China hebben al met herbewapening gedreigd. In elk geval zijn de NMD-plannen strijdig met het Amerikaans- /Russische ABM-verdrag, dat het gebruik van afweersyste men aan banden legt. De Ameri kaanse onderminister Talbott onderhandelt momenteel met Moskou over herziening van dat verdrag. Eieren Volgens Simon zal de regering Poetin uiteindelijk eieren voor zijn geld kiezen. „Het alterna tief is, dat het ABM-verdrag sneuvelt en de VS de handen vrij krijgen om een werkelijk slui tend raketschild te ontwikke len, waar Republikeinse senato ren al op aandringen. Het is in Poetins belang dat het raket schild binnen het ABM-verdrag blijft, want dat geeft hem ga ranties over de beperkte om vang, inspecties en het delen van de technologie. Bovendien kan zonder ABM-verdrag niet onderhandeld worden over de verdere afbouw van strategi sche wapens. Dat is vooral een Russische wens." China en - wellicht - Frankrijk zullen hun bezwaren minder ge- makkelij k inslikken, verwacht Simon. „China is het enige land dat diep ongelukkig is. Peking heeft maar vijfentwintig lange afstandsraketten, een beperkt Amerikaans raketschild kan die wapens nutteloos maken. De verwachting is dat Peking veel geld gaat steken in de uitbrei ding en modernisering van zijn atoommacht, maar je kunt evengoed argumenteren dat het NMD daarvoor het perfecte ali bi biedt. Die plannen had de Volksrepubliek toch al." Onder de Europese bondgeno ten klinkt het meeste gemor uit Parijs. Maar een vetorecht over de Amerikaanse plannen heeft de NAVO - en ook Frankrijk - niet. Simon: „De Europese rege ringen zien de noodzaak van een raketschild niet zo, vooral om dat zij in Azië niet dezelfde stra tegische belangen hebben. Dan is de conclusie al snel: hier wordt met een kanon op een mug geschoten. Maar de meeste bondgenoten beginnen terug te krabbelen. Zelfs Franse politici slaan nu een minder hysterische toon aan dan vorig jaar. In Flo rence zal deze week wel gemek kerd worden en gekreund, maar opstand verwacht ik niet." GPD Juliana Koningin Juliana en prins Bernhard zijn dinsdag in Pa rijs door duizenden enthousi aste Parijzenaars begroet. Er werden bloemen naar hun wa gen geworpen en er waren rood-wit-blauwe vlaggen. Het is het eerste officiële bezoek van de vorstin aan Frankrijk. Volkspolitie De Verenigde Staten, Frank rijk en Engeland hebben van de Sovjet-Unie geëist dat zij de Oost-Duitse volkspolitie opheft. De Westerse mogend heden vrezen dat de gemilita riseerde politiemacht van vijf tigduizend man de kern van een nieuw Duits leger vormt. Gif Uit een fabriek in Tipton in Engeland is een hoeveelheid gif gestolen voldoende om tienduizend mensen te doden. Vermoed wordt dat de pillen cyanide door kinderen zijn ge stolen. Een apotheker ver klaarde dat als een kind aan een pil likt het onmiddellijk sterft. Bankgebouw Aan het plein waar de markt wordt aangelegd in Oostburg is dinsdag het nieuwe gebouw van de Amsterdamse Bank ge opend. Het is het grootste en meest moderne bankgebouw in heel Zeeuws-Vlaanderen. Uitgever: J. C Boersema Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Redactiefax: (0118)470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel, (0118) 484000 Fax. (0118) 472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel, (0113) 273000 Fax (0113) 273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel. (0115) 686000 Fax. (0115) 686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114) 373839 Fax. (0114) 373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8 30-17 00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10 30 uur Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vlissingen redactie: redactie@pzc.nl exploitatie: internet@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden, zaterdags tot 14.00 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. (0118) 484000 Fax (0118) 470100. Abonnementsprijzen bij automatische incasso: (tussen haakjes prijs met acceptgiro) per maand: 36,70 (n v t.) per kwartaal 100,00 101,65) per jaar ƒ380,00 (ƒ381,65) Voor toezending per post geldt een toeslag Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers: maandag t/m vrijdag: 1,85 per stuk zaterdag: 2,75 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling. Tel: 0118-484321 Israëlische militairen bewaken de grens met Libanon, terwijl een grote stoet auto's met SLA-vluchtelingen wacht om tot Israël toegelaten teworden. foto Menahem Kahana/EPA

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2000 | | pagina 2