Beginnersgemak
voor computeraar
PZC wetenschap en techniek zaterdag 20 mei 2000 49
New Age per computer
Thuis-pc's
met berg
software
KIEIilBÖK
Spel nu
ook als
single
Uitstervende soort sleurt
andere dieren mee
postzegels
puzzel
Als je voor het eerst een pc wilt
kopen, hoe kies je dan en wat
moet er nog allemaal aan software
bij? Packard Bell maakt het de
beginnende thuis-computeraar
makkelijk.
Wie nu eindelijk wel eens een
pc wil aanschaffen, die staat
voor een lastige keuze. Naar wat
voor winkel ga je en wat stel je
voor vragen? En vooral: wat heb je
behalve die computer zelf verder
nog nodig?
De Amerikaanse fabrikant Pack
ard Bell speelt op die twijfels van
veel eerste kopers goed in. Al jaren
levert dit bedrijf niet alleen de pc
zelf, maar ook een flinke berg soft
ware, zodat de koper direct aan de
slag kan. Die strategie heeft Pack
ard Bell doorgezet en zelfs uitge
breid. Het is indrukwekkend wat
bij de huidige modellen allemaal
wordt bijgeleverd.
Als hernieuwde kennismaking
zond het bedrijf een van zijn nieu
we modellen, de MultiMedia
6601RW, voor een gebruikstest.
De MultiMedia-serie is bedoeld
voor thuisgebruikers die een
krachtig systeem willen. De twee
typen in de reeks voldoen volledig
aan die wens, want het zijn zware
machines, met een Pentium Hl-
processor op een snelheid van 600
MHz, 64 IVÊB werkgeheugen, een
grote harde schijf en voortreffelij
ke beeld- en geluidspecificaties.
Toepassingen
De 6600 is uitgerust met een dvd-
romspeler; de door ons geteste
6100RW had ook een cd-rw bran
der. Ruim bemeten machines dus,
die alle toepassingen die je voor
thuis zou kunnen bedenken zon
der enig probleem en in hoog tem
po aankunnenWe draaiden er met
genoegen onder meer zware grafi
sche programma's op. Ook het af
spelen van dvd-videofilms op het
volledige scherm gaat voortreffe
lijk, in een prima beeldkwaliteit
en zonder enige hapering.
Dat afspelen van dvd-films ge
beurt softwarematig; er wordt een
programma voor bijgeleverd. De
pc heeft een video-uitgang, zodat
je een film ook op de gewone huis-
kamer-tv kunt bekijken als de pc
daar tenminste bij in de buurt
staat.
Het uitpakken en aansluiten van
het apparaat is een klus die ieder
een kan klaren, ook mensen die
dat nog nooit eerder hebben ge
daan. Bij de eerste keer opstarten
verschijnt vanzelf een cursus op
het scherm, waarmee de eerste be
ginselen van de bediening van de
computer kunnen worden geoe
fend.
Die cursus vormt de eerste kennis
making met de grote hoeveelheid
meegeleverde informatie en docu-
mentatie. Natuurlijk zit er een
boekje bij waarin stap voor stap
van alles wordt uitgelegd. Daar
naast is er een karrenvracht aan
documentatie in elektronische
vorm. Zeer informatief is bijvoor
beeld de Elektronische Biblio
theek, een programma dat de
handleiding vormt voor zowel de
software die bij het systeem is bij
geleverd als voor de verschillende
onderdelen van de computer. In
het kort, maar wel heel helder,
toont dit programma hoe je werkt
met Word, Works, de Franse wijn
cursus, het spelprogramma Freddi
Fish, Norton Antivirus en noem
maar op.
Hardware
Ook over de hardware in het
systeem geeft het programma uit
gebreide informatie. Alle specifi
caties van het moederbord
bijvoorbeeld, met heldere teke
ningetjes die duidelijk maken
welke jumpertjes op welke plek
zitten, wat ze ermee kunt doen en
waarom je ze beter kunt laten zit
ten waar ze zitten tenzij er een
heel specifieke reden is om daar
iets aan te veranderen.
Er zijn ook applicaties voor het
controleren en instellen van aller
lei zaken. Lijkt er wat mis, dan
start je met de SOS-toets (de vrij
wel niet gebruikte Scroll Lock-
toets heeft deze functie gekregen)
PC Doctor en de Packard Bell Tu
torials op. PC Doctor geeft onder
meer een serie testprogramma's
waarmee de werking van vrijwel
elk onderdeel van de machine kan
worden gecontroleerd.
Alle internettoepassingen en
hulpmiddelen staan op de harde
schijf, waaronder zowel Internet
Explorer als Netscape. De gebrui
ker kan dus zelf kiezen. Packard
Bell voorziet via zijn eigen net
werk in gratis internettoegang.
Ook hiervoor staat de software al
voorgeïnstalleerd. Op het gebied
van spelletjes voor kinderen én
volwassenen en op het terrein van
creatieve liefhebberijen staat
eveneens een berg software klaar.
Wel jammer dat Packard Bell er
niets op het gebied van dvd bij-
stopt. Ook zou het mooi zijn als er
een of twee beschrijfbare cd'tjes in
het pakket zouden zitten, zodat
meteen de cd-writer kan worden
uitgeprobeerd.
Verder is het wat vervelend dat het
Norton AntiVirus-pakket een vi
rusdefinitie heeft van een half j aar
oud. Weliswaar kan de gebruiker
op de website van Norton een ac
tuele viruslij st binnenhalen, maar
de kans is groot dat veel mensen
dat niet in de gaten hebben.
Je betaalt natuurlijk wel voor al
die extra's. Het testmodel staat in
de winkel (met een 15 inch beeld
scherm) voor een verkoopprijs van
3999 gulden inclusief btw. Wil je
een qua specificaties vergelijk
baar systeem van een B-merk en
zónder al die programmatuur, dan
kan er misschien vier- of vijfhon
derd piek van de prijs af. Maar
voor mensen die in één keer klaar
willen zijn is dat vermoedelijk
geen argument.
Paul Houkes
Nog niet zo lang geleden werd
gepubliceerd dat New Age uit
is. Maar bij de firma Easy Disc ge
loven ze daar helemaal niks van.
Hun New Age-serie loopt als een
trein, zeggen ze, en om dat te be
wijzen is zojuist deel vier in de se
rie, Bioritme, uitgebracht.
De serie begon nog geen jaar gele
den met Horoscoop, een program
ma dat ik pas kort geleden in han
den kreeg en dat me verbaasde.
Omdat haarscherp de karakter
trekken van een moeilijk figuui"
als ondergetekende werden weer
gegeven. Je vult je naam in, je ge
boortedatum, -tijdstip en -plaats
en op grond daarvan slaagt het
programma erin om dingen over je
te vertellen die alleen je allerdier-
baarsten kennen. En jezelf, als het
goed is.
Er zal, kortom, wel iets kloppen
van de astrologie en gelukkig mag
je best een hekel aan New Age heb
ben om dit programma toch te
kunnen waarderen. Een punt van
kritiek: dat het programma oor
spronkelijk Duits is, is helaas goed
te merken aan de soms wat slordi
ge vertaling. En, heren van Easy
Disc, als jullie dan toch bezig zijn,
kunnen al die moeilijke woorden
dan ook in gewone-mensentaal
worden gezet?
Bioritme is een wat eenvoudiger
programma, waarbij je alleen je
naam en geboortedatum hoeft in
te voeren. Kennelijk heeft het pro
gramma daaraan genoeg om je le
venscyclus voor de komende tijd
te bepalen. Ook hi,er geldt dat de
gebruiker zelf maar moet zien of
hij de informatie serieus neemt,
maar een wetenschappelijke ach
tergrond heeft ons bioritme na
tuurlijk wel.
Het programma rekent trouwens
ook uit, wat de beste tijd is voor de
bevruchting, als je bijvoorbeeld
per se een meisje wilt hebben.
Gert Meijer
Bioritme en Horoscoop, deel 4enl uit
de New Ageserie van easy Disc.
Systeemeisen: Windows 95/98/NT, 16
MB Ram geheugen. Prijs resp. 29,95 en
49,95 gulden.
Uitsterven van dieren is schadelijker dan tot nu werd gedacht. Be
dreigde dieren nemen namelijk verwante soorten mee in hun uit
stervingsproces. Dat beweren Engelse onderzoekers in het tijdschrift
Science.
Onderzoekers van het Imperial College in Londen kwamen tot die ont
dekking via computermodellen. Ons 'werk toont dat bij een huidige
voortzetting van de trend fundamentele diersoorten verloren kunnen
gaan. Hiermee verdwijnt miljoenen jaren evolutie", zegt bioloog Paul
Agapow. „Dat leidt tot het verlies van unieke dieren, maar tegelijk zakt
hiermee de biodiversiteit als een plumpudding in elkaar."
Voorheen dachten wetenschappers dat uitsterven alleen bepaalde
exemplaren van een bepaalde soort betrof. Maar computersimulaties
laten zien dat uitsterven gebeurt in hele clusters tegelijk. Dat betekent
dat niet alleen de panda en kiwi in gevaar zijn. Maar de complete fami
lies van deze diersoorten staan op de tocht. Om diezelfde reden kan vol
gens de bioloog eveneens elk type olifant verdwijnen, elk type zeekoe en
zelfs de meeste buideldieren. Dat werd tot nog toe voor onwaarschijnlijk
gehouden. GPD
De Amerikaanse fabrikant Packard Bell levert niet alleen de pc zelf, maar ook een flinke berg software, zodat
de koper direct aan de slag kan.
De Nederlandse softwarefabri
kant Davilex heeft een Am-
sterdoom-muzieksingle uitgege
ven. Die is afgeleid van het gelijk
namige spel, waarin op aliens in
Amsterdam moet worden gejaagd.
Op de single staan drie nummers:
The Doomix, The A Theme en de
soundtrack Amsterdoomed. De
single is te downloaden via ww-
w.amsterdoom.nl.
Overigens brengt Davilex binnen
kort een Duitse versie van het spel
Amsterdoom uit: Deutschland
Doom. Dat speelt zich af in Keu
len, maar kent nagenoeg hetzelfde
scenario als het Nederlandse spel.
Alleen ontbreekt in de Duitse va
riant de schietscène in een kerk.
'Die hebben we eruit moeten ha
len, want als er iets in Duitsland
niet kan, dan is het schieten in een
kerk', zegt Davilex' pr-man Hans
van Marsbergen. „In Nederland
leverde een dergelijke scène geen
enkel probleem op." Maar ja, in
Nederland mag alles. In het Ne
derlandse spel kan bijvoorbeeld
ook de Nachtwacht aan flarden
worden geschoten. Van Marsber
gen: „De directeur van het Rijks
museum heeft daar hartelijk om
moeten lachen. Toen we hem het
spel gaven, heeft hij dat meteen
een hele middag met zijn zoontje
gespeeld."
Nederland telt ruim 1,1 miljoen
postzegelverzamelaars. Dat
meldt het jongste nummer (24) van
Collect, het kwartaaltijdschrift
van PTT Post, dat dit gegeven ba
seert op een kortgeleden onder
zoek. Uit datzelfde onderzoek
blijkt dat het verzamelen van
postzegels een hobby is die zowel
door mensen met een laag als met
een hoog inkomen wordt beoe
fend.
Eigenlijk verbaast het mij hele
maal niet dat er zoveel verzame
laars zijn, ondanks het feit dat
Nederland jaren geleden ook al
zoveel telde. Zeker, de hobby heeft
een dipje gekend. Maar ook de fi
latelie ontwikkelt zich. Er komen
steeds meer mogelijkheden bij.
Het aantal thematische en motief
verzamelaars neemt steeds meer
toe, neemt zelfs geleidelijkaan de
plaats in van de landenverzame-
laars.
En wat te denken van een eurover-
zameling: de aanzet voor iets ge
heel nieuws. Bovendien breiden
steeds meer PTT's hun assortiment
uit. Zeker, je kunt je geld maar één
keer uitgeven. Maar aan de andere
kant kun je door deze jongste ont
wikkelingen het verzamelen ook
over een geheel andere boeg gooi
en.
De nieuwste aanwinst van PTT
Post is bij voorbeeld de Beursen-
velop. Deze wordt uitgegeven als
PTT Post aanwezig is op belang
rijke (filatelie)beurzen in binnen-
en buitenland. De envelop wordt
steeds gesierd met de vlag van het
land waar de beurs wordt gehou
den met daarnaast een afbeelding
die betrekking heeft op de beurs,
terwijl de zegel wordt voorzien
van het desbetreffende gebruikte
bijzondere stempel.
se EK-voetbalzegels). Verder: 3.
Jeugdfilatelie Zevenhuizen, 4.
Stamp Show in Londen, 5. WIPA,
Wenen en 6. World Stamp Expo
2000 in Anaheim, USA
In Collect 23 deed PTT Post een
oproep de mooiste zegel van 1999
te kiezen. De serie 'Vier jaargetij
den' is als eerste uit de bus geko
men. Nummer 2 werd het velletje
'Tien uit de kunst' en verder 3.
Hoogtepunten uit de 20e eeuw (al
weken uitverkocht), 4. 200 jaar
Post (80 cent) en 5. Kuifje.
De eerste envelop werd uitgege
ven ter gelegenheid van de Huis
houdbeurs in Amsterdam. Num
mer 2 op de NIPA in Antwerpen
(voorzien van de twee Nederland
De drie zegels die Liechtenstein op
9 mei heeft uitgegeven ter gele
genheid van de wereldtentoontsl-
ling EXPO 2000, die van 1 juni tot
31 oktober in Hannover wordt ge
houden (motto 'Mens, natuur en
techniek') zijn nog ontworpen
door de in februari overleden Oos
tenrijkse kunstenaar Friedens-
reich Hundertwasser (waarover ik
half maart uitvoerig berichtte).
Hundertwasser heeft de zegels
zelf nog een naam gegeven: Hu-
musduft (70 rappen), Do Not Wait
Houses-Move (90 rp.) en Auto in
Richtung Natur und SchÖpfung
(1,10 fr.).
In 19 95 werd de leden van de inter
nationale Vereniging van Mond
en Voetschilders gevraagd hoe ze
de vrede zien en ze over de vrede
dromen. 281 schilders stuurden
rond 550 werken op. Drie daarvan
prijken op evenzoveel zegels die
Liechtenstein eveneens op 9 mei
uitgaf Een vredesduif boven een
landschap van de Italiaan Anto
nio Martini (1,40 fr.), Universele
vrede, vogels boven de zee en on
der een diepblauwe hemel van de
Argentijn Alberto Alvarez (1,70
fr.) en Regenboog, die boven een
stralende landschap staat van de
Japanner Eichi Minami (2,20 fr.).
Tot slot verscheen een 1,10 fr.-Eu-
ropazegel met het gemeenschap
pelijke motief.
Werken van Philip von Schanz
(overleden in 1998), een van de be
kendste en geliefste grafici van
Zweden, hebben model gestaan
voor de jaarlijkse zomer- en
kunstzegels, die Zweden op 9 mei
heeft uitgegeven. Op twee
Brev-zegels (5 kr.) staan de Appel-
kappe (Appelkan) en Blafarsfat
(Bosbessenschaal). De zegels zit
ten in boekjes; vijf van elke zegel
(50 kr.).
'Ortsbilder' in historisch perspec
tief sieren dit jaar de Zwitserse
Pro-Patriazegels die 10 mei aan
de loketten zijn gekomen. Zoals
gebruikelijk bestaat de serie uit
vier zegels, maar in totaal zullen
twintig plaatsen met haar gereno
veerde straatjes en markten wor
den verbeeld. Op de eerste set zien
we Nf els GL (7 0 3 5 rpTengia TI
(70 35 rp.), Brugg AG (90 40 rp.)
en Carouge (90 40 rp.). Tien van
deze laatste zegels zitten ook in
boekjes.
Hero Wit
Sleutelwoord
Horizontaal: 1. Zwemvogel; 6. kunstgevoelige; 12. toespraak; 13. bederf
werende verfstof; 14. boom; 16. rivier in Oost-Vlaanderen; 18. keer; 19.
spil; 20. schrijfgerei; 22. koeienmaag; 24. huisdier; 25. snavel; 27. gemalin
van Zeus; 28. niet moedig; 30. griezelig; 32. Europeaan; 33. oude lengte
maat; 35. merkwaardig; 37. rijstbrandewijn; 39. lidwoord; 40. watervogel;
42. rode verfstof; 44. duo; 46. ontkenning; 48. zelfkant; 50. loot; 51stoot-
wapen; 53. kanaal; 54. Europeaan; 55. trouweloosheid; 58. filmdecor; 60.
kledingstuk; 61. bemanning; 62. spinnenwebdraad; 65. Amerikaanse vee
boer; 67. bedrog; 69. strafwerktuig; 70. naar beneden; 71. kerkelijke straf;
72. ratelpopulier; 74. meisjesnaam; 76. nakomeling; 78. vier (Gr.); 80.
klem; 81muzieknoot; 82. insecteneter; 84. koorhemd; 86. achter; 87. ho
ningdrank; 88. deel van een boom; 90. lidwoord; 92. vlek; 96. grondsoort;
98. moment; 99. oppervlaktemaat; 103. roem; 104. landbouwwerktuig;
105. gordel; 106. Amerikaanse boerderij; 108. slee; 109. duo; 110. scheep
sterm; 112. in bezit nemen; 113. leven.
Verticaal: 1 Zachte mineralen; 2. bijwoord; 3. cijfer; 4. adellijk; 5. stekelige
plant; 7. land; 8. rivier in Spanje; 9. ruime vestibule; 10. voegwoord; 11.
wilsbeschikking; 15. Japanse munt; 17. getijde; 18. familielid; 19. bloeiwij-
ze; 21. troefkaart; 23. echtgenoot; 24. paardje; 26. volksdichter; 27. feeks;
29. muzieknoot; 30. loven; 31. boevenbende (Eng.32. Frans lidwoord;
34. plaats in Groot-Brittanni'; 36. uitroep van teleurstelling; 38. dwars-
mast; 39. Italiaanse dichter; 41. luizenei; 43. naar beneden; 45. katten-
soort; 47. veel gevaren hebbend; 49. vrouw die een misdaad gepleegd
heeft; 52. Aziatisch land; 53. per boot reizen; 54. lof; 56. dierenverblijf; 57.
uitroep; 59. kraan; 63. sierplant; 64. schaamte; 66. bezetting van een film;
67. ontkenning; 68. uit een nalatenschap verkrijgen; 71. git; 72. verharde
huid; 73. fijngemaakt eten; 75. verontrusten; 77. kier; 78. voorzetsel; 79.
bijwoord; 80. deel van de hals; 83. persoonlijk vnw.; 85. kledingstuk; 87.
dwaas; 89. zangstem; 91. Trans-Europa-express; 93. spie; 94. soort; 95.
volzin; 97. tijdperk; 99. diepe afkeer; 100. compactdisc; 101. klaar; 102.
delfstof; 105. jongensnaam; 107. schaakterm; 109. familielid; 111. bevel.
De letters uit de vakjes 92-22-79-36-73-80-76-107-3-81 en 24-57-87-104-
12-25-61-9-14-62-18 vormen twee sleutelwoorden.
oplossing doorloper:
De prijswinnaars van de doorloper
van vorige week zaterdag zijn:
A. Smoorenburg, Nieukerckestraat
40, Krabbendijke (WV-bon 50,-);
de VVV-bonnen van 25,- gaan
naar: H.A. de Visser, van Beetho-
venlaan 10, Vlissingen; C. Cornelis-
sens-Jacobs, Schoutstraat 13,
Sluiskil en J.A.W. Woestenburg,
Populierestraat 27, 's-Gravenpol-
der. De prijzen worden zo spoedig
mogelijk toegezonden.
catastrofefagot
avontuuralliage
beversignaalroe
aremastetsieder
rijnimeilat roest
etaeindesipnota
tragedieteeidem
marineosokedorp
adnesbotersalto
nietietskamstut
strektelraamurn
aigretteadderbi
reeelrapierunie
dinsdagenlatent
elspepereiseres
Schrijf uitsluitend de gevonden sleutelwoorden op een briefkaart en stuur die naar on
ze puzzelredactie.
Uw briefkaart moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn op het volgende adres:
Puzzelredactie PZC
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een VVV-bon van 50,-.
Tweede, derde en vierde prijs een VVV-bon van 25,-.
De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage 'VrijeTijd'van
volgende week.
