Keuken zonder koken
Licht in de duisternis
PZC
werk?
Smaakmaker
van de
toekomst
u
Vak-
N
DGA
Plantenpiramide
bouwen en wonen
43
Dakvensters
en koepels
De Nationale
Hypotheekbeurs
hypotheken
30 JAAR KfiQDGA
DE I
HYPOTHEEK
SHOP
zaterdag 20 mei 2000
Nadenken hoeft niet meer
in de keuken van de
toekomst. Koken trouwens
ook niet. Het elektronisch
gemak zal de mens zo dienen
dat een keer goed
inprogrammeren alle zorgen
over inkoop, menu
samenstelling, bereiding en
afwassen voor goed
wegneemt. Af en toe een
apparaat een commando
geven is voldoende. Twee jaar
lang heeft het
innovatienetwerk van
ondernemers Syntens samen
met de provincie en het
energiebedrijf in Arnhem
gesleuteld aan de zogeheten
Smaakmaker, een prototype
van de keuken van de
toekomst.
De gedachte is dat het dagelijks
bereiden van de warme maal
tijd uit de gratie raakt. Dat zie je
nu al. Steeds meer mensen zoeken
hun toevlucht in het afhalen of la
ten bezorgen van maaltijden, eten
buiten de deur of nemen een kant-
en-klaar maaltijd mee uit de su
permarkt. Die trend wordt 'ontko-
ken' genoemd. Dat betekent ove
rigens niet dat er geen hoge eisen
worden gesteld aan het voedsel, in
tegendeel: dat moet vers en gezond
zijn en het liefst luxueus en exclu
sief.
De tendens van het uitbesteden
zal volgens trendwatchers gedeel
telijk keren in groeiende belang
stelling voor ontspannen koken
met gebruikmaking van de nieuw
ste technische hoogstandjes. Ook
dat zien we nu al. Maar volgens de
Arnhemse vernieuwers zullen we
waanzinnig veel aan de elektroni
ca kunnen overlaten: boodschap
pen doen, bedenken wat er gege
ten zal worden, schoonmaken en
kooktijden onthouden - het kan
allemaal aan apparatuur worden
overgelaten.
Elektronicaproducent Nedap ont
wikkelde voor de keuken van de
toekomst een huisnetwerk, dat al
le apparatuur met elkaar ver
bindt. Vanuit een computer wordt
(Advertentie)
Het geheim van de keuken van de toekomst schuilt vooral in de ingebouwde elektronika, ofwel het brein.
alles aangestuurd. Via het centrale
bedieningspaneel kan de gebrui
ker opdrachten geven waarmee de
ingebouwde elektronica start, re-
gelt, controleert en de gebruiker
over de voortgang informeert.
Elektronisch winkelen of het onli
ne raadplegen van databanken
(recepten of adviezen voor gezond
koken en eten) zijn standaard ge-
installeerd in de keuken van de
toekomst.
Koelkast
Bekend was al dat de koelkast en
de magnetron van de toekomst
worden voorzien van een compu
terscherm. De koelkast met inter
netfaciliteiten is zelfs al op de
markt. De online verbinding met
de leverancier zorgt ervoor dat de
inhoud van de koelkast desge
wenst tijdig en als vanzelf (nou ja,
er komen geen kaboutertjes aan te
pas) wordt aangevuld en dat de
maaltijd via de magnetron snel op
tafel staat. Tegelijk blijft het mo
gelijk om zelf uitgebalanceerd
voedsel te bereiden, bij voorbeeld
door recepten op te roepen van fa
voriete maaltijden uit het eigen
computergeheugen of recht
streeks van internet.
De toekomstkeuken leert de per
soonlijke smaak van de eigenaar
kennen en onthoudt wat er eerder
is gebeurd, zodat hetzelfde recept
niet opnieuw hoeft te worden uit
gevonden of fouten met de berei
ding uit het verleden kunnen wor
den voorkomen.
Het duurt niet lang meer of we
kunnen vanuit de file met de gsm
de oven aanzetten en het gasfor
nuis programmeren. Een half uur
tje later via het beeldscherm aan
de buitenzijde van de koelkast de
e-mail berichten lezen en even
surfen naar de boodschappensite
zorgt voor een ontspannen afslui
ting van de werkdag. Terwijl we de
knoflookpers hanteren, spreken
we de afzuigkap toe, die wat har
der moet draaien. Ondertussen
gaat de verwarming op comman
do een graadje lager. Het klinkt al
lemaal futuristisch, maar met de
huidige technologie kan het al. De
keuken van de toekomst maakt
het standaard.
Woningen hoeven niet eenr dras
tisch anders te worden gebouwd of
ingedeeld om onderdak te bieden
aan zo'n toekomstkeuken. Alleen
een gunstige ligging ten opzichte
van de zon is wel een pre, gezien
het gebruik van zonnepanelen of
collectoren. Ook is het wijs om de
cv-installatie op dezelfde etage te
plaatsen als de keuken om te kun
nen profiteren van de gegenereer
de warmte. Door de warmwater
voorziening langs de altijd
brandende ketel te sturen, wordt
optimaal geprofiteerd van de ver
bruikte energie. Daardoor en door
efficiënter gebruik van appara
tuur zou een energiebesparing
kunnen worden gerealiseerd van
vele tientallen procenten.
Afval zal in toenemende mate
worden weggewerkt via een on
dergronds buizensysteem. In de
keuken volstaat een inwerp-ope-
ning. De ontwerpers verwijzen
naar Singapore, waar veel hoog
bouw er al over beschikt. Als de
buizenpost op wijkniveau wordt
aangelegd, kan het afval worden
afgevoerd via een centrale in-
werpput.
In Almere begint in 2001 een
proefproject met dit systeem.
De keuken van de toekomst is niet
goedki 'opAl snel moeten er enke
le tiendUi^c 'on guldens worden
uitgegeven om alle snufjes, zoals
in de Smaakmaker getoond, in
huis te krijgen, Of het noodzake
lijk is zo ingrijpend te werk te
gaan, is een tweede. Het zal wel
zo'n beetje gaan als met de mode
die op de catwalk van de grote ont
werpers wordt getoond. De mo
dellen die worden gepresenteerd
zijn zelden op straat te zien, maar
ze vormen wel een inspiratiebron
voor de confectie-industrie waar
de meeste stervelingen op zijn
aangewezen.
Deen Verheijen
Het wordt lichter in huis. Er
worden namelijk steeds
meer lichtkoepels en dakven
sters verkocht. Niet alleen zijn
vooral nieuwbouwhuizen beter
geïsoleerd dan ooit, vaak hebben
ze kleinere ramen dan vroeger
gebruikelijk was. Sommige
ruimten, zoals badkamers, heb
ben helemaal geen vensters meer.
De gedachte daarachter is: hoe
minder ramen ofwel uitsparin
gen, hoe minder kostbare warm
te het huis uitvliegt.
Niet iedereen is blij met de beper-
king van daglicht. Er worden, zo
constateert Jos Opreij van het be
drijf Jan Opreij BV uit het Lim
burgse Margraten, allerlei oplos
singen gezocht en dat leidt tot
een stijgende vraag naar de zoge
noemde Lightbeam. Deze uit Au
stralië afkomstige voorziening
verspreidt via een soort buis dag
licht in de zolder, inpandige bad
kamer of welke ruimte ook.
De Lightbeam kost rond 650 gul
den. Daarvoor krijgt men een
koepel, een flexibele buis en een
plafonnière. De reflector in de
koepel vangt het daglicht op,
bundelt het en zendt het door de
buis naar de gewenste plek. De
buis is daartoe aan de binnenzij
de bekleed met spiegelende folie.
Een matte afdekplaat verspreidt
het licht op de plaats van bestem
ming. Een buis met een diameter
van veertig centimeter kan een
ruimte van ruwweg twintig vier
kante meter verlichten. Er zijn
ook buizen van dertig en vijftig
centimeter doorsnee.
Zo'n buis kan desnoods een hele
verdieping worden doorgetrok
ken. Dan moet er behalve een gat
in het dak ook een gat in de tus-
senvloer worden gemaakt. Als
die vloer van beton is, valt dat
niet altijd mee. „Er dient in ieder
geval een gat in een plat of hel
lend dak te komen waarop de
koepel komt. Om waterlekkage
te voorkomen, bestaat voor plat
te daken een soort afdekplaat die
over de dakbedekking is te leg
gen. Een koepel die speciaal voor
hellende pannendaken is be
doeld, heeft uitsparingen waar
gootstukken aan zijn te bevesti
gen", vertelt Opreij.
Een concurrerend systeem is de
Solatube. Ook een systeem met
koepel, buis en plafonnière. Deze
'tube' is met bijna achthonderd
gulden wat duurder, maar hij
geeft dank zij een speciale laag
aan de binnenkant van de buizen
94 procent van het daglicht door.
Dat is meer dan de 'beam', maar
die heeft standaard weer een
ventilatiesysteem. Jan Opreij:
„Op de koepel van de Lightbeam
zitten gaatjes en wanneer vervol
gens aan de plafonnière wordt
gedraaid, gaan deze perforaties
open en kan er lucht worden aan-
en afgevoerd."
Zon
De Lightbeam is bij de bouwma-
terialenhandel te koop, de Sola
tube bij gespecialiseerde instal
latiebedrijven, die het systeem
tegen een meerprijs plaatsen.
Overigens brengen beide syste
men wel daglicht in de kamer,
maar zij laten de zon niet zien.
Wie wel naar buiten wil kijken is
aangewezen op lichtkoepels of
dakvensters. De koepels zijn be
stemd voor platte daken, de ven
sters voor hellende daken. Uiter
aard valt door een koepel alleen
het zwerk te bewonderen. Verder
moet er rekening mee worden ge
houden dat eenvoudige, van
acrylaat gemaakte kunststof
lichtkoepels inbraakgevoelig
zijn. Daartegen echter kunnen
speciale stalen rolroosters wor
den gemonteerd. Of men kan kie
zen voor een exemplaar van
polycarbonaat, een bijna on
breekbare kunststofsoort.
Te kiezen valt verder tussen een
matte koepel, die voor een goede
lichtspreiding zorgt, of een hel
dere uitvoering, die veel zonne
stralen binnenlaat. „In de zomer
kan zonneschijn zeer hoge tem
peraturen in de kamer veroorza
ken", zegt marketingmanager
Pieter Zijp van BIK Bouwpro
ducten, een grote leverancier van
lichtkoepels uit Opmeer. „De
klusser kan dan zonwering aan
brengen, een bruin gekleurde
koepel nemen of een exemplaar
aanschaffen dat voorzien is van
onze zogenoemde Heatstop: een
infrarood reflecterende kunst
stoflaag. Overigens zijn de brui
ne koepels commercieel geen
succes; ze verspreiden een lijken-
kleur", zegt Zijp.
Hij vindt ook dat: klussers zich
niet aan de installatie van een
lichtkoepel moeten wagen, want
dit karwei is veel te lastig. „Ver
standig is dat de aannemer het
gat in het dak maakt en de koepel
11 i Ui
$Mï]J
Deze tekening maakt de werking van de Solatube aanschouwelijk.
plaatst, en dat een dakdekker
zorgt voor een waterdichte af
werking." De kosten van deze
vaklieden inclusief de aanschaf
van een eenvoudige koepel be
dragen ruwweg 1500 gulden per
vierkante meter.
Wie een hellend dak heeft, kan
zelf de handen uit de mouwen
steken en een dakvenster instal
leren. Er zijn twee soorten: tui-
melvensters en uitzet-tuimel-
vensters.
Voor tamelijk steile daken is er
het tuimelvenster, met een raam
dat in het midden van het kozijn
scharniert. Staat het open, dan
steekt een deel van het raam naar
binnen. Voor zo'n venster van 55
centimeter breed en 78 centime
ter hoog moet minimaal bijna
vierhonderd gulden worden be
taald.
Het uitzet-tuimelvenster is be
stemd voor minder spitse daken
en opent helemaal naar buiten
toe. Een vrij groot exemplaar van
134 bij 140 centimeter is vanaf
ruim duizend gulden verkrijg
baar.
„Een handige doe-het-zelver
kan een dakvenster plaatsen,
maar in bepaalde situaties is
daarvoor wel een gemeentelijke
vergunning vereist", waar
schuwt technisch voorlichter
Marcel Vreeken van dakvenster
producent Velux Nederland. Hij
legt uit: „Wanneer voor het gat in
een dak de dragende constructie-
balken worden onderbroken, is
formeel een vergunning vereist."
Alex van Hoof
Info: Jan Opreij, 043 - 4581541; Sola
tube (Rieder Bouwspecialiteiten),
035 - 5243312; BIK Bouioproducten,
0226-366161; Velux Nederland, 030-
6629629.
Een huis kopen? Dat betekent denken aan 1001 dingen tege
lijk. De Nationale Hypotheekbeurs helpt u denken. Wij hel
pen u aan de meest geschikte hypotheek. Ieder z'n vak en op
het gebied van hypotheken leveren wij vakwerk. Maak eens
een vrijblijvende afspraak.
maakt werk van uw hypotheek!
GOES
MIDDELBURG
VLISSINGEN
TERNEUZEN
ZIERIKZEE
VLASMARKT
STATIONSSTRAAT
BADHUISSTRAAT
BROUWERIJSTRAAT
MANHUISSTRAAT
TEL. 01 13-251588
TEL. 01 18-651 122
TEL. 01 18-413900
TEL. 01 15-648990
TEL. 01 I 1-420124
a de rentestijging van vorige week wijzigde de rentestand deze week
nauwelijks. Wel hebben een fors aantal geldverstrekkers hun tarieven
vooralle rentevaste perioden verhoogd met 0,1 tot 0,6 procent.
Hypotheekrente
netto werkelijke
per
rente
afsluit
opgave rente bij fiscale
16 mei 2000
vast
provi
bank
besparing van
gedu
sie in
constant
rende
37,95%
50%
ABN/AMRO
meegroeihyp
5 jr.
1,00
6,6
3,52
2,24
meegroeihyp
10 jr.
1,00
6,9
3,71
2,38
meegroeihyp
15 jr.
1,00
7,1
3,84
2,48
ann. hyp.
variab.
1,00
5,0
3,36
2,72
ann.hyp
5 jr.
1,00
6,4
4,25
3,44
ABP
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,9
3,01
1,83
spaarhyp.
10 jr
1,00
6,3
3,26
2,02
spaarhyp.
15 jr.
1 00
6,6
3,45
2,16
ann.hyp
5 jr.
1,00
5,7
3,8
3,08
ann. hyp.
10 jr.
1,00
6,1
4,06
3,28
Aegon
spaarhyp
5 jr.
1,00
6
3.1
1.91
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6,8
3,61
2,29
AmevLeven
flex.sphyp.
15 jr.
1,00
7,1
3,86
2,50
Bouwfonds
spaarv.hyp.
5 jr.
1,00
6,5
3,41
2,14
Combinatie
spaarv.hyp.
10 jr.
1,00
6,8
3,61
2,29
Centraal
spaargar.hyp.
5 jr
0,75
6,6
3,49
2,21
Beheer
spaargar hyp
15 jr,
0,75
7.3
3,94
2,56
CVB
spaarhyp.
10 jr.
1,00
6.8
3,62
2,31
ann.hyp
2 jr
1,00
5,2
3,49
2,82
ann hyp.
5 jr.
1,00
6,1
4,06
3,28
Delta Lloyd/
hyp tot plan
5 jr.
1,00
6,1
3,23
2,02
Leven
hyp.tot.plan
15 jr.
1,00
6,6
3,54
2,26
Direktbank
besp.dir.hyp.
5 jr.
1,00
6.5
3,41
2,14
FBTO
spaarhyp.
5 jr.
0,00
6,3
3,25
2,02
spaarhyp.
15 jr.
0,00
7,1
3,76
2,41
Fortis Bank
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,8
3,87
3,13
ann.hyp.
10 jr.
1,00
6,2
4,12
3,33
ann. hyp.
15 jr
1,00
6,5
4,32
3,49
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,0
3,16
1,98
spaarhyp.
10 jr.
1,00
6,4
3,41
2,16
spaarhyp
15 jr.
1,00
6,7
3,60
2,31
HoogHuys/C
hyp.spaarpl.
5 jr.
1,00
6,3
3,29
2,05
ING-bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,7
3,55
2,25
spaarhyp
10 jr.
1,00
7
3,75
2,40
ann. hyp.
0/1 jr.
1,00
5,8
3,87
3,13
ann. hyp.
5 jr
1,00
6,5
4,32
3,49
Nationale
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,2
3,29
2,06
Nederlanden
spaarhyp.
15 jr
1,00
6,7
3,6
2,31
Postbank
spaarhyp.
5 jr
1,00
6,6
3,52
2,24
spaarhyp.
5/7 jr.
1,00
6,9
3,72
2,39
spaarhyp. 10/12 jr.
1,00
7,2
3,91
2,54
ann. hyp.
2 jr.
1,00
5,9
3,82
3,08
ann. hyp.
5 jr.
1,00
6,4
4,14
3,33
PVF pens.
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,2
3,22
2,00
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6.7
3,54
2,24
ann. hyp.
5 jr.
0,75
6,0
3,98
3,22
ann. hyp.
10 jr.
0,75
6,3
4,18
3,37
ann hyp.
15 jr.
0,75
6,5
4J
3,48
Rabo (advies) spaarzeker
1 jr.
1,00
5,5
2,78
1,67
spaarzeker
2 jr.
1,00
5,8
2,97
1,80
spaarzeker
3 jr.
1,00
6,2
3,21
1,98
spaarzeker
10 jr.
1,00
6,8
3,59
2,27
SNS bank
spaarhyp
ideaal
1,00
6
3,12
1,93
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,3
3,30
2,07
ann. hyp.
1 jr.
1,00
5.2
3,49
2,82
ann. hyp.
5 jr.
T.00
6,1
4,06
3,28
Zwolsche Alg. hyp.-gar-plan
5 jr
1,00
5,9
2,94
1,75
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met na
tionale hypotheekgarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op
de totale netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gel
den voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad ƒ150.000,-
Voor vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr percentages
gelden. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr soms enigszins af
(Advertentie)
/fl HYP°theek
11fillHifeitlI w Specialisten
(ma. t/m vr. 9.00-21.00 uur, za. 10.00-14.00 uur) Middelburg
(Advertentie)
In voor- en tegenspoed.
Goes (0113)271271
Hulst (0114)320834
Middelburg (0118)642007
Oost-SoLiburg (0118) 474645
Vlissingen (0118) 441800
Terneuzen (0115) 622962
Tuiniers op zoek naar exclusiviteit zijn wellicht geholpen met de zo
genoemde Garsy-plantenmodules. Een module bestaat uit een aan
tal op elkaar gemonteerde roestvrijstalen ronde of vierkante planten
bakken, die aan een soort centrale as vastzitten. Op de bodem bevindt
zich de grootste plantenbak, waarna vervolgens ieder exemplaar iets
kleiner is dan zijn onderste buur, zodat zodat de vorm van een piramide
of toren ontstaat.
De bedoeling is om in ieder exemplaar één of meer soorten planten te
potten. De modules zijn echter vrij kostbaar en nemen nogal wat ruimte
in. Vandaar dat ze voornamelijk in onder meer openbare parken zijn aan
te treffen. Tuiniers die er een in de eigen hof willen, moeten voor de
kleinste module van 1,20 meter ongeveer 2500 gulden betalen.
Voor meer informatie: Meuwissen Agro BV, Mijdrecht, tel. 0297-272.181.