Duitsland
hervormt
het leger
Slag met Filipijnse ontvoerders
Sancties tegen Wenen splijten EU
Douglas Fairbanks jr overleden
Anti-ETA journalist
vermoord voor zijn
Stuis in Baskenland
buitenland maandag 8 mei 2000
Inkrimping en reorganisatie
Groep radicale
moslims landt
op Ambon
Yeerbootramp bij Ambon
Illegalen kiezen Kanaaltunnel
Rechter Di Pietro uit partij gezet
Konsalik liet boeken schrijven
Ter dood veroordeelde vrijgelaten
CVP in België pleit voor
intomen prins Laurent
Verkiezingsraad van
Iran constateert fraude
Tweede
Pompei
in Turkije
Maker van computervirus
wellicht Filipijnse studente
Blairs melkboer
moet zwijgen
Een Filipijnse ontvoerder bewaakt de gegijzelden in de jungle op het zuidelijke eiland Jolo. foto Jim Gomez/AP
van onze redactie buitenland
MANILLA - Het Filipijnse le
ger heeft gisteren zware
gevechten geleverd met de is
lamitische rebellen die 21 gij
zelaars gevangen houden op
het zuidelijke eiland Jolo.
Daarbij zijn op nauwelijks een
kilometer afstand van de ont
voerden mortiergranaten in
geslagen.
De gevangenen, onder wie toe
risten, bleven ongedeerd en
zijn door leden van de rebel
lengroep Abu Sayyaf dieper de
jungle ingebracht.
Manilla wist drieduizend
strij ders van de voormalige se
paratistische beweging Moro
Nationaal Bevrijdingsfront te
overreden de ruim tweedui
zend regeringsmilitairen op
Jolo te steunen. Zij proberen
de Abu Sayyaf-radicalen in te
sluiten.
Volgens de leider van de ont
voerders, Galib Andang alias
commandant Robot, zal de cri
sis door het militair ingrijpen
zeker een half jaar langer du
ren. Andang wil dat bemidde
laar Nur Misuari vertrekt. Ook
moeten buitenlandse media,
met name de Amerikaanse
omroep CNN, de gesprekken
tussen Manilla en Abu Sayyaf
direct kunnen volgen. De radi
calen streven uiteindelijk naar
een onafhankelijke islamiti
sche staat in het zuiden van de
overwegend rooms-katholie-
ke Filipijnen.
De Europese Unie gaat zich
steeds intensiever bemoeien
met het drama. De unie maak
te gisteren bekend dat haar
hoge vertegenwoordiger Ja-
vier Solana naar de Filipijnen
gaat met een boodschap voor
de regering daar.
Eerder leek het erop dat Sola
na zou gaan onderhandelen
met de ontvoerders. De Fili
pijnse president Estrada, die
zelf naar het roerige zuiden
reisde, zag daar niets in. Het
zou de gijzelnemers volgens
hem juist aanmoedigen.
Duitsland, Finland en Frank
rijk, die alle gegijzelde onder
danen op Jolo hebben, dron
gen het sterkst aan op de
missie van Solana.
De gezondheidstoestand van
de gijzelaars gaat ondertussen
hard achteruit. Amerikaanse
televisiebeelden toonden de
wanhopige en totaal uitgeput
te gevangenen. Een arts riep de
ontvoerders op een van de drie
Duitse toeristen. Renate Wal-
lert, vrij te laten. De Duitse
heeft last van een hoge bloed
druk en en loopt het risico van
een hartaanval als zij nog lan
ger wordt vastgehouden.
Gisteren doodden Abu
Sayyaf-strijders in een hin
derlaag op het zuidelijke ei
land Basilan dertien militai
ren. Twee soldaten werden
onthoofd. De militairen waren
op zoek naar zeven kinderen
en twee leraren die nog gegij
zeld zijn door de rebellen op
dat eiland.
Vorige week wist het Filipijnse
leger vijftien gegijzelden te
bevrijden van deze groep die
op 20 maart ontvoerd is. Vier
gevangenen, onder wie een ka
tholieke priester, kwamen om
het leven bij de bevrijdingsac
tie. ANP/DPA/RTR
door Peter van Nuijsenburg
BERLIJN - Het Duitse leger
moet ingrijpend worden her
vormd. Een commissie van de
Duitse regering onder voorzit-
JAKARTA - Een eerste groep
radicale moslims is zaterdag op
Ambon aangekomen. Dat meldt
het persbureau Antara. Zij gaan
de moslims op het eiland in de
Molukken bijstaan in hun jihad
(heilige oorlog) tegen de christe
nen.
De militaire commandant van
de Molukken, brigade-generaal
Max Tamaela, zegt niets tegen
de moslims te kunnen onderne
men, zolang zij geen problemen
veroorzaken. „Wij kunnen niet
verhinderen dat ze komen.
Maar als ze zich niet gedragen
krijgen ze te maken met de vei
ligheidsdiensten", aldus Ta
maela. De circa tweehonderd
moslims worden nauwlettend in
de gaten gehouden. De veerboot
waarmee zij uit de Oost-Java-
aanse stad Surabaya naar Am-
bon voeren, werd door de mari
ne begeleid. De moslims zijn lid
van de beweging Ahlus-Sunnah
Wal Jama'ah, die een heilige
oorlog op Ambon voorbereidt.
Volgens deze beweging gaan
meer dan drieduizend moslims
de komende tij d naar het eiland.
Volgens de krant Jakarta Post
zijn vorige maand al 150 leden
van de Laskar Jihad (Troepen
van de Heilige Oorlog) naar de
Molukken vertrokken. De lei
der, Jafar Umar, zei dat de mili
tanten niet gewapend zijn.
„Hun wapens zijn religieuze
boeken", zei hij. RTR/AP
terschap van ex-president Ri
chard von Weizsacker komt met
voorstellen tot een drastische
beperking van de omvang en
wijziging van het karakter van
de strijdkrachten.
De Bundeswehr moet van de
huidige sterkte van 330.000
man worden teruggebracht tot
240.000 militairen. En in plaats
van een conventionele strijd
macht zal Duitsland in de toe
komst vooral eenheden op de
been moeten brengen voor inzet
in crisishaarden.
Het meest omstreden deel van
de heivormingen, die in de loop
van de maand officieel gepre
senteerd worden, betreft de
'sluipende afschaffing' van de
dienstplicht. In de plannen van
Von Weiszacker is nog maar
plaats voor 30.000 dienstplich
tigen (nu 134.000). Dat betekent
het einde van een taboe. Sinds
de Tweede Wereldoorlog zijn al
le democratische partijen in de
Bondsrepubliek het erover eens,
dat dienstplichtigen de kern
van het leger moeten vormen.
De 'staatsburger in uniform'
moest na de nazi-jaren de be
roepssoldaat vervangen.
De commissie werd vorig jaar
ingesteld door minister van De
fensie Scharping. Formeel was
het haar opdracht om reorgani
satie en modernisering van het
leger te onderzoeken. Schar
ping hoopt met het rapport van
Von Weiszacker echter ook in
grijpende bezuingingente voor
komen. Minister van Financiën
Eichel wil fors snoeien in de de
fensiebegroting en heeft daarbij
de steun van kanselier Schroder.
De legertop wijst de bezuinigin
gen af, omdat ze ten koste zou
den gaan van de inzetbaarheid
van de Bundeswehr. Het leger
zou volgens defensie-experts nu
al niet aan haar NAVO-ver-
plichtingen kunnen voldoen.
GPD
JAKARTA - Zeker 38 mensen zijn gisteren omgekomen, toen
een te zwaar beladen veerboot bij het Indonesische eiland
Ambon zonk. Circa zeventig mensen worden nog vermist, al
dus het Indonesische persbureau Antara gisteravond.
De veerboot van Japanse makelij had 192 mensen aan boord.
De gouverneur van de Molukken, Saleh Latukonsina zei dat
er tot nu toe slechts 84 overlevenden zijn gevonden. De Indo
nesische marine helpt bij de zoekactie.
De boot was op weg van Gudang Arang op Ambon naar de ha
ven van Waipirit op Ceram, toen hij volgens getuigen door
enorme golven werd overspoeld en zonk. ANP/AFP/RTR
LONDEN - Honderden asielzoekers per maand komen
Groot-Brittannië binnen met de Eurostar, de trein door de
Frans-Britse Kanaaltunnel. Dat blijkt uit cijfers van het Brit
se ministerie van Binnenlandse Zaken, aldus de krant The Ti
mes zaterdag.
In maart vroegen meer dan 300 Eurostarpassagiers asiel aan
in Groot-Brittannië. In de afgelopen drie jaar zijn 9345 asiel
zoekers het land binnengekomen via deze verbinding.
Medewerkers van de Britse immigratiedienst gaan binnen
kort werken op stations in Calais en Parijs, maar het Franse
parlement moet dat plan nog goedkeuren.
Nu worden de papieren van passagiers niet bekeken voordat
deze in de trein stappen. ANP
ROME - Antonio Di Pietro, die bekend werd door zijn strijd
tegen de corruptie in de Italiaanse politiek en het bedrijfsle
ven, is uit de Democraten gezet. Di Pietro was senator voor
deze partij. Hij blijft wel lid van de Senaat.
De leiding van de partijdie is opgericht door de huidige voor
zitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, besloot Di
Pietro te royeren, nadat die had geweigerd het nieuwe kabi
net-Amato te steunen.
Di Pietro verwij t Amato dat die als premier in het begin van de
jaren negentig het onderzoek naar corruptie in de politiek
heeft tegengewerkt. AFP
MÜNCHEN - De Duitse auteur Heinz Konsalik heeft zijn
laatste boeken niet zelf geschreven. De nu 76-jarige Peter
Heim werkte zijn gegevens uit. Dat heeft Heim tegen het
Duitse weekblad Focus bevestigd.
Konsalik, die in oktober 1999 op 7 8-jarige leeftijd aan een be
roerte overleed, gold als de bestverkochte Duitse schrijver
van na de Tweede Wereldoorlog. Hij had op het eind van zijn
leven te kampen met ernstige gezondheidsklachten als gevolg
van diabetes.
Dagmar, de dochter van Konsalik, bevestigt dat Heim de laat
ste boeken voor haar vader heeft geschreven. DPA
RENO - De 53-jarige Jack Mazzan is zaterdag na twintig jaar
op borgtocht vrijgelaten uit de dodencel in de Amerikaanse
staat Nevada. Dit gebeurde nadat het hooggerechtshof van
Nevada drie maanden geleden zijn terdoodveroordeling in
trok. Mogelijk begint in juli een nieuwe rechtszaak tegen de
man.
Mazzan werd in 1979 ter dood veroordeeld wegens de moord
op Richard Minor, die in december 1978 werd doodgestoken
in verband met een ruzie om drugsgeld. Het hooggerechtshof
trok het vonnis in, omdat de aanklagers destijds nalieten de
verdediging te vertellen dat er ook andere verdachten waren.
Mazzan had eerder meer dan eens vergeefs beroep aangete
kend tegen zijn veroordeling. AP
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De Vlaamse chris
ten-democraten (CVP), die
sinds vorig jaar in de oppositie
zitten, pleiten ervoor de Belgi
sche prins Laurent te beperken
in zijn vrijheden om politieke
uitspraken te doen. De CVP
vraagt premier Verhofstadt
hiervoor regels op te stellen.
Laurent zou vorige maand al
toetreden tot de senaat. Als zoon
van de Belgische koning Albert
heeft hij daartoe het grondwet
telijke recht. Zijn beëdiging
werd vorige maand uitgesteld.
Volgens diverse Belgische me
dia zou hij deze maand echter
toch worden beëdigd als sena
tor.
Laurent, die zich sterk inzet
voor het milieu, liet zich onlangs
laatdunkend uit over het groene
beleid van de vorige Belgische
premier Dehaene (CVP). Deze
zei gisteren zich daar 'absoluut
niet aan geërgerd te hebben'.
Dehaene's partijgenoot en Ka
merlid De Crem vraagt Verhof
stadt echter wel 'duidelijke re
gels op te stellen over wat prins
Laurent kan zeggen en wat
niet'. De CVP wil dat de prins
zich niet actief met het dagelij ks
politieke beleid bezig houdt.
De Crem wierp zich afgelopen
week opmerkelijk genoeg nog
op als pleitbezorger van de
prins.
Het CVP-Kamerlid wil dat Lau
rent een zelfde vaste vergoeding
als senator krijgt als zijn broer
en zus, prins Filip en prinses As-
trid. Laurent zou geen vergoe
ding krijgen, omdat hij al een
jaarsalaris geniet van 9,5 mil
joen frank (ongeveer 525.000
gulden) als voorzitter van een
milieu-instituut. Als senator
zou hij zeker 1,5 miljoen frank
(82.000 gulden) meer ontvan
gen.
Representatief
De kleinere oppositiepartij
Volksunie pleit er overigens
voor het lidmaatschap van de
senaat voor de kinderen van het
staatshoofd af te schaffen. Ver
der wil deze partij van gematigd
Vlaams-nationalisten dat de
koning geen staatsrechtelijke
rol meer heeft en een puur repre
sentatieve functie krijgt. Even
als in Nederland wijst in België
het staatshoofd de (informa
teur aan voor een nieuwe rege
ring. ANP
van onze redactie buitenland
TEHERAN - De Iraanse verkie
zingsraad heeft gisteren groot
scheepse fraude gemeld bij de
parlementsverkiezingen van
18 februari. De raad wordt ge
domineerd door conservatie
ven, terwijl aanhangers van de
hervormingsgezinde president
Khatami het succesvolst waren
bij de verkiezingen.
De fraude is vooral gepleegd in
de hoofstad Teheran, zo ver
klaarde de machtige, conserva
tieve Raad van Wachters giste
ren. Na onderzoek bleek
volgens het conservatieve or
gaan dat met bijna negentig
procent van de stembusuitsla
gen is geknoeid.
Bondgenoten van de hervor
mingsgezinde president Khata
mi hebben vrijdag 52 van de 66
zetels in de wacht gesleept
waarover bij de parlementsver
kiezingen van 18 februari geen
beslissing was gevallen.
Het door Khatami's broer aan
gevoerde Participatiefront van
Islamitisch Iran, de grootste
if
hervormingsgezinde p artij
heeft dat zaterdag bekendge
maakt. Volgens het front beho
ren 43 van de winnaars tot de
partij en kunnen in totaal 52 tot
het hervormingsgezinde kamp
worden gerekend. Tien zetels
gingen naar hardliners en vier
naar onafhankelijken, meldde
de partij
Volgens het staatspersbureau
IRNA behaalden tien hardliners
een zetel, tegen veertig hervor
mers. Van zestien gekozenen is
niet duidelijk tot welk kamp zij
behoorden, alus IRNA
Druk
De aanhangers van Khatami
wonnen in de eerste ronde in fe
bruari 175 parlementszetels en
krijgen een grote meerderheid
in het 290 leden tellende parle
ment. In het oude parlement
waren de conservatieven het
sterkst.
Sinds hun verkiezingsneder
laag hebben de hardliners de
druk op het hervormingsgezin
de kamp opgevoerd. Liberale
politici zijn opgepakt en kran
ten zijn verboden. AP/AFP
BELKIS - Kenners spre
ken van een 'tweede
Pompei'. Het dorp Belkis
in het Zuid-Oosten van
Turkije is een archeologi
sche goudmijn vol Ro
meinse mozaïeken. Het
grootste deel van de cul
tuurschatten zal echter
nooit te zien zijn. De Turk
se overheid zal het dorp
onder water zetten als on
derdeel van een ambitieus
plan om waterkracht op te
wekken en voor irrigatie.
Mehmet Onal, de leider
van het archeologisch
project, spreekt in The
New York Times van gis
teren van een 'tragedie'.
Zijn team wist de afgelo
pen maanden twee villa's
op te graven en daarbij
twaalf uitzonderlijke mo
zaïeken bloot te leggen.
Nog honderden anderen
woningen zijn onaange
roerd, maar alles dreigt
onder water te verdwij
nen. Onal denkt dat hij in
twee jaar de kunstschat
ten kan opgraven, maar
hij heeft maar enkele
maanden. Pas sinds begin
dit jaar weten de weten
schappers wat er in Belkis
dreigt te gebeuren en nu
wordt er koortsachtig ge
werkt. Zo haalden de ar
cheologen een bronzen
beeld van de oorlogsgod
Mars boven.
Rond het begin van de
jaartelling lag op deze
plek de grote Romeinse
stad Zeugma met 70.000
inwoners. Sinds een aard
beving in de derde eeuw
ligt de plaats onder diepe
lagen puin. ANP
Douglas Fairbanks jr. en Katharine Hepburn in de film Morning Glory uit 1933. fot
van onze redactie buitenland
NEW YORK - De Amerikaanse acteur, filmpro
ducent en oorlogsheld Douglas Fairbanks jr is
gisteren op 90-jarige leeftijd overleden. De
doodsoorzaak is niet bekend.
Fairbanks jr was de zoon van een beroemde acteur
uit het tijdperk van de stomme film en maakte
naam met zo'n 75 eigen films, waaronder Little
Ceasar (1930), Catherine the Great (1934), The
Prisoner of Zenda (1937), Gunga Din (1939), Sin-
bad the Sailor (1947) en State Secret (1950).
„Ik hen nooit gepoogd mijn vader na te doen", zei
Fairbanks jr ooit. „Ik wilde mezelf zijn, al hielp
het natuurlijk wel om Fairbanks te heten als je er
gens wilde binnenkomen.
Fairbanks jr was getrouwd met Joan Crawford.
Hij was de eerste Amerikaanse officier die tijdens
door Paul Koopman
FURNAS - In Europa groeit de
verdeeldheid over de sancties
tegen de centrum-rechtse rege
ring in Wenen. Zeven lidstaten
zijn op zoek naar een uitweg, uit
vrees dat de Oostenrijkse bevol
king verbitterd de Europese
Unie de rug zal toekeren. Ne
derland schaart zich in het on
wrikbare kamp, dat de maatre
gelen wil volhouden tot de
extreem-rechtse FPÖ uit de
Weense coalitie stapt.
,Er is geen reden om onze lijn te
verlaten, maar ik breng de dis
cussie wel over aan premier
Kok", zei minister van Buiten
landse Zaken Van Aartsen gis
teren na afloop van tweedaags
informeel overleg met zijn Eu
ropese collega's in Furnas, op de
Portugese Azoren. Volgens Van
Aartsen was het gesprek over de
sancties tegen Oostenrijk voor
iedereen 'moeilijk'.
De Oostenrijkse minister van
Buitenlandse Zaken Ferrero
Waldner vond bij haar collega's
uit Italië, Groot-Brittannië,
Finland, Ierland, Spanje, Dene
marken en Griekenland enig ge
hoor met haar pleidooi voor
meer soepelheid. Volgens Wald
ner zorgen de sancties tegen
Oostenrijk voor groeiend onbe
grip bij de bevolking, terwijl de
regering in Wenen een progres
sieve en pro-Europese koers
vaart.
„Het moment waarop we deze
sancties ter discussie moeten
stellen, nadert snel", beaamde
de Italiaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dini. De Duit
se bondspresident Rau noemde
de maatregelen vorige week 'in
consequent'. Volgens de Deense
minister Peterson komt het ein
de van de sancties in zicht. „Het
is overduidelijk dat ze niet eeu
wig kunnen blijven bestaan."
de Tweede Wereldoorlog een Brits flottielje mo
tortorpedoboten commandeerde en hij voer ook
met konvooien naar het Russische Moermansk.
Koning George VI van Engeland ridderde hem
wegens het 'bevorderen van de Anglo-Ameri-
kaanse vriendschap'. Fairbanks werd later een
goede vriend van het Britse koninklijke echtpaar.
Fairbanks werd 9 december 1909 in New York Ci
ty geboren als de zoon van Douglas Fairbanks en
zijn eerste vrouw Anna. Zijn ouders gingen uit el
kaar toen hij negen jaar oud was en hij woonde
daarna bij zijn moeder.
Zijn filmcarrière begon op zijn dertiende met een
rol in Stephen Steps OutHoewel de film geen suc
ces was, werd hij door de critici veelbelovend ge
noemd. Met de komst van de geluidsfilm begin ja
ren '30 kwam zijn carrière echt op gang. In 1981
maakte hij zijn laatste film, Ghost Story. AP
door Henk van den Boom
BARCELONA - De 62-jarige
journalist José Luis Lopez de la
Calle is gisteren vermoord in
Baskenland. Hij werd neerge
schoten voor zijn huis in de
plaats Andoain, ten zuiden van
San Sebastian. De moord, die
rond kwart voor tien plaatshad,
wordt toegeschreven aan de
Baskische afscheidingsbewe
ging ETA.
Het is de vierde dode sinds de
ETA eind vorig jaar een einde
maakte aan het wapenbestand
dat veertien maanden had
standgehouden.
Lopez de la Calle schreef voor de
Madrileense krant El Mundo en
was medeoprichter van de Bas
kische vredesbeweging 'Foro de
Ermua'. Als lid van de commu
nistische partij heeft hij onder
het Franco-regiem vijf j aar in de
gevangenis gezeten.
Al een paar keer eerder waren
door jongeren die met de ETA
sympathiseren, aanslagen met
benzinebommen gepleegd op
zijn huis. Lopez de la Calle, ge
trouwd en twee kinderen, keer
de zich in zijn colums tegen het
ETA-geweld.
De afgelopen maanden zijn va
ker Spaanse journalisten door
de terreurorganisatie bedreigd.
Vorige maand ontving de ad
junct-hoofdredacteur van de
krant La Razon een sigarendoos
die vol explosieven bleek te zit
ten. In februari kreeg een colle
ga per post een pakje dat ook
springstof bevatte. In beide ge
vallen werd de dodelijke lading
bijtijds ontdekt.
De reacties op de moord toon
den gisteren opnieuw aan dat de
politieke verdeeldheid in Span
je en Baskenland over het natio
nalistische conflict groter is dan
ooit tevoren. Overal werden
spontaan protesten georgani
seerd, maar alle partijen gaven
daar hun eigen inkleuring aan.
De landelijke partijen, onder
aanvoering van de regering in
Madrid, eisten opnieuw het af
treden van de Baskische min
derheidsregering die wordt
gevormd door de gematigde na
tionalisten van Juan José Ibar-
retxe. Hij wordt ervan beschul
digd gemene zaak te maken met
de ETA. GPD
Het Duitse blad Die Welt
schreef dat een meerderheid van
de EU-lidstaten van de per 31
januari ingestelde sancties (on
der meer bevriezing van de bila
terale contacten) af wil.
Het klimaat verhardde echter,
toen de Oostenrijkse kanselier
Schlüssel vrijdag een volks
raadpleging aankondigde. Dat
werd aanvankelijk opgevat als
een ultimatum.
Minister Ferrero Waldner deed
in Portugal haar best de schade
te beperken. „Zo'n referendum
houden we liever niet", bena
drukte zij. GPD
van onze redactie buitenland
MANILA - De Filipijnse politie
verdenkt een jonge informati
castudente ervan de maker te
zijn van het 'I love you'-compu-
tervirus. Het virus, verspreid
door middel van e-mail, legde
vorige week wereldwijd compu
tersystemen vare bedrijven en
instellingen plat.
De Filipijnse autoriteiten wer
ken samen met de Amerikaanse
federale politie (FBI) in hun
jacht op de maker van het virus.
De autoriteiten vrezen dat de
maker inmiddels alle sporen
van de misdaad heeft uitgewist
vanwege de grote media-aan
dacht.
Het virus blijkt zich nu zelfs als
virusbestrijder te vermommen
om e-mailgebruikers te mislei
den. Deze variant meldt zich
met de woorden 'Virus ALERT'.
Volgens onderzoeker Carey Na-
chenberg van virusbestrijder
Symantec Corp opent de tekst
met 'Dear Symantec Costumer'.
De geadresseerde krijgt een val
se virusbestrijder aangeboden
in een aangehecht bestand. Wie
dit bestand opent, activeert me
teen het virus. Symantec zegt
dat het haar klanten al heeft ge-
informeerd en voorzien van
software om de schade te her
stellen. Naast 'Virus ALERT' is
er ook nog het op dezelfde wijze
werkende 'Dangerous Virus
Warning'. Varianten als 'Joke',
'Mother's Day' en 'Funny News'
doken al eerder opRTR/AFP
LONDON - De Britse premier
Blair heeft zijn melkboer en de
kapper van zijn vrouw gevraagd
geheimhoudingsverklaringen
te tekenen.
Daarmee wil hij de privacy van
zijn gezin beschermen tegen on
gewenste publiciteit, zo schreef
de krant News of The World gis
teren. In maart voorkwam
Blairs vrouw Cherie dat een
voormalige oppas van het echt
paar haar memoires publiceer
de. RTR
