Lossingscommissie in problemen
Tegenstrijdige informatie over weerssituatie Peronne-vlucht
duiveri
bridge
dammen
O
O
O
O
m fö
H
H
O
0
schaken
1
4
A
I
A
A
<^0
A
A
A
fi
2
1
A
A A
I al
.4
A
4
4>
A
A
A
i
1
A
s
V
A
ar Ad rie van Riel
DeZeeuwse lossingscommis-
sie, die bestaat uit Lein de
tivv (Kort gene) en Paul
Rondt (Huist), is al jarenlang
rantwoordelijk voor het be
ien van het tijdstip van de los-
igen voor de wedvluchten van
stduiven. Lange tijd hebben
dit gedaan in nauwe samen-
jrking met de familie Lamers,
haar gegevens ontving van
»teo Consult.
samenwerking met die
ganisatie verliep tijdens het
iegseizoen goed. Al vanaf het
ieken van de dag kreeg men
formatie over de weerstoe-
and op de losplaats. Tevens
erd de lossingscommissie ge
formeerd over het weer op de
ieglijn die de Zeeuwse duiven
pesten afleggen. Op grond van
gegevens kon men in sa-
eiiwerking met de convoyeurs
el of niet tot lossing overgaan.
Nederlandse Postduivenor-
inisatie verbrak het contract
et Meteo Consult en sloot een
ereenkomst met het KNMI.
ivens ging men een verbinte-
aan met de IWB (Instantie
edvlucht Begeleiding). Deze
stanties geven weer- en los-
ngsadviezen voor geheel Ne
erland. Voornamelijk voor het
erisme, maar niet specifiek
.or lossingen van postduiven,
•ak zit de lossingscommissie
et de handen in het haar, om
it men niet over de j uiste gege-
ns beschikt over de weerstoe-
and op de vlieglijn.
[iezerig
(gelopen zaterdag stonden er
rie auto's met 11.848 duiven in
eronne (circa 175 kilometer).
het eerste telefonische con-
ct tussen de commissie en de
igeleiders scheen in Peronne
plop de zon. In Zeeland was het
uezerig. Het advies van de IWB
lidde: niet lossen. Om tien uur
as er een flinke weersverbete-
in Zeeland, maar op de los-
laats Peronne regende het. Het
NMI en de IWB deelden mee
at lossing op zaterdag niet
leer mogelijk zou zijn.
side lossingscoördinatoren in-
irmeerden echter bij hun pri-
-adressen op de vluchtlijn en
ivamen tot een andere conclu-
Juist toen men had besloten
kort na de middag in drie
oepen te lossen, verscheen op
letekst het bericht dat in Bra-
ant het lossen in groepen na de
peede groep moest worden ge-
aakt wegens regen op de los-
laats. Om dat risico uit te slui-
k besloot met om 12.55 uur
le duiven gelijk de vrijheid te
ren, met al resultaat zeer gro-
snelheidsverschillen per
regio en veel duiven die 'door
schoten' of de verkeerde vlieg
lijn namen.
Een van de uitblinkers van de
Peronne-vlucht was Leon van
Landeghem uit Hulst, vijf dui
ven mee en winnaar in het sa
menspel Hulst/Steen tegen 533
duiven. Snelste duif in Zeeland
was van Flipse-de Witte (West-
kapelle) met een score van 2069
meter. De eerste tiengeklasseer-
den in Westkapelle haalden al
len meer dan 2000 meter per mi
nuut.
Rayon 1
West-Zeeuws-Vlaandercn:
Schoondijke 163d/1881m. 1-2-6.
B. Ghijs, 3-7-10. Comb, de Wever
(7vd7), 4-5-8. E. de Wever (12vd24),
9. W. van de Velde. Aardenburg-
Eede 1916m. 1. H. Cocquit, 2. W. de
Clerck, 3. O. de Vriend. Sluis
65d/2007m. 1-2-4. Coppens-Baert
(8vdl8), 3-5-8. F. Baas/zn, 6. G.
Tanghe, 7. H. vanDamme. Breskens
296d/1956m. 1-4-5. H Mook-
hoek/zn. 2. I. van Grol, 3-9-10. S.
van de Lijke/zn, 6. P.Gernaert, 7.1.
den Dekker, 8. T. Smallegange. Bier
vliet 318d/1892m. 1. L. Bentz, 2. A
Neve, 3. Comb. A en E. de Boevere,
4-7. P. Weeda (8vdl6), 5-10. Comb.
Lippens/zn, 6. Comb. F Dellaert/zn,
8. Jaap Boerman, 9. P. Dingemanse.
Oostburg/Cadzand 401d/1994m. 1-
4. W. Daansen, 2. J. van dePlasse, 3-
7. C. Riemens, 5. A Duininck, 6. W.
van Hee, 8. R. Peeman, 9. J. de Smet,
10. J.Simpelaar IJzendijke
113d/1914m. 1-3-8-9-10. P. de
Smet, 2. A Boerman, 4-5. Comb.
Groosman, 6. F. van de Vlies, 7. A
Dusarduyn. Groede 138d/1967m. 1-
6-7-8. George Dusarduyn. 2. Mew.
Buyze, 3-5. W. de Zutter, 4-9. D. Ver-
herbrugge, 10. M. Elfrink.
Rayon 2
Midden-Zeeuws-Vlaanderen:
Sas van Gent 195d/1880m. 1-7-8.
Rammeloo-Wiskerke (9vdl4), 2-6.
W. Winne (4vd8), 3-4-5, J. van der
Steen, 9. M. van Dam, 10. Roegiest-
Visser. Sluiskil 206d/1894m. 1-10. P.
Pladdet (7vdl4), 2-6. P. Pieters, 3-4.
Harms-van de Graaf (10vd20), 5. P.
Zegers, 7. T. de Bruyn (8vdl6), 8. L.
Klaassen, 9. A Bouchaut/zn.
Zaamslag 218d/1830m. 1-3-5-7-10.
Gebr, Scheele (24vd44), 2. Poorter-
/Lamber, 4. F. Scheele, 6. M. Scheele,
8. M. Hamelink, 9. E. Strooband
(13vd20). Philippine 168d/1913m.
1. P. Riemens, 2-3-5-6-8. J. de Mul
(16vd30), 3-7. F. de Mul, 9. M. Lau-
ret-de Poorter, 10. J.Verstelle. West-
dorpe 1809m. 1. ARombout,2. Krij-
ger-de Groote, 3-6. Gysel-Istas, 4-
10. Am. van Paemel, 5. B. Verhoe-
ven/zn, 7. R. van Kwikkelberghe, 8-
9. Fr. Audenaerd.
Rayon 3
Oost-Zeeuws-Vlaanderen:
Heikant 257d/1870m. 1-4. Jos. Ele-
geert (13vdl6), 2. J. Leenknegt
(7vdl2), 3. Rob van Hijfte, 5-7. CI.
Thuy (9vdl8), 6-8. Comb, van Houte
(13vd22), 9. Em. deBeule/zn. 10. G
Schalkens (9vdl8). Kloosterzande
277d/1777m. 1-8. E van Kruyssen,
2-10. R. Verschuren, 3. Th. Voet, 4-9.
R. de Nijs, 5-6. R. deBooy (8vdl2), 7.
J. Coipaert. Koewacht 78d/1814m.
1R. de la Ruelle, 2.O. Bonne, 3. A de
Booy, 4-5-7. H. van Dijk, 6-8-10. R.
Rotthier, 9. Mart. Rotthier. Samen
spel Hulst/Steen 533d/1879m. 1. L.
van Landeghem, 2-4. E. van Goe-
them, 3. E. Strobbe, 5-10. J. de Cock,
6. J. Braet/zn, 7. Th. Casteels, 8. C.
Dehulsters, 9. R. Vermorken. Clinge
229d/1810m. 1. P. Rokven, 2. Bol-
Leon van Landeghem uit Hulst, de winnaar van het samenspel tussen Hulst en Sint Jansteen op de vlucht vanuit Peronne.
foto Adrie van Riel
oor Berry Westra
f oals aangekondigd heeft
iJbondscoach Erik Kirchhoff
eze week het Nederlandse
8am voor de komende Olym-
iade bekendgemaakt. Van de
rie paren die Nederland vorig
aar op het Europees kampioen-
chap vertegenwoordigden,
ebben De Boer-Muller en Ber-
ens-Nab hun plaats behouden.
ansen-Westerhof moesten vol-
ens verwachting het veld rui
len. Hun plaatsen worden in-
enomen door Anton Maas en
ieeuws-Vlaming Vincent Ram-
ndt. Zij werden door Kirchhoff
erkozen boven hun teamgeno-
en in het Onstein-team, Jans-
ha-Verhees.
De keuze van de bondscoach
ras enigszins verrassend. Jans-
aia-Verhees maken een uitste
kend seizoen door en hebben
?en wat ondernemender speel-
itijl dan de'zeer degelijke Maas-
Ramondt. Voor een Olympiade,
jvaarin veel zwakke landen
boeten worden afgeslacht, leek
(iet paar derhalve een geschikte
1
noord
<èv10
<7972
oab76
<£>ahb7
west
oost
^hb87
<èa6
a10
<7hv654 i
o v1053 o h92
<2>964
<£>1053
zuid
£>95432
<?b83
£>84
<£>v82
Oost gever, Noord/Zuid kwetsbaar
West
Noord Oost Zuid
Kirchhoff
Ter Laare Klaver Meijs
1<7 2£>
1^
dbl pas pas
dbl
pas pas
keuze. Kirchhoff is echter van
mening dat Nederland genoeg
kwaliteit heeft om zonder 'pa-
looka killing' de round-robin te
overleven. Bovendien heeft hij
met Bertens-Nab al een paar in
huis dat in staat is om de zwak
kere broeders over de kling te
jagen.
Afgelopen zondag zetten Maas-
Ramondt de keuze van de
bondscoach kracht bij door op
een haar na het open parenkam
pioenschap van Nederland te
winnen. In de finale van dit eve
nement haalden Maas-R,am-
ondt een score van ruim 62
procent. Zij werden van de over
winning afgehouden door... Er
ik Kirchhoff. In partnership met
Nico Klaver bleef de bonds
coach zijn pupillen een neus
lengte voor. En dat gaf voeding
aan de steeds sterker wordende
geruchten dat Kirchhoff na de
Olympiade in Maastricht zal
opstappen als bondscoach om
zelf weer te gaan spelen.
Een van de stokpaardjes van
Kirchhoff is, dat er door de Ne
derlandse topbridgers te weinig
voor straf gedoubleerd wordt.
Met een goed getimede 'knats'
kan een hoop punten worden
verdiend. De bondscoach greep
de finale aan om dat te bewij
zen. Op zijn scorebriefje ston
den vele honderden punten aan
gedoubleerde downslagen.
Partner Nico Klaver was geïn
strueerd om met een paar troe
ven elk doublet te laten staan.
2
noord
£AV32
<7b105
ób843
ö72
west
oost
£874
£hb
vhv43
<?a962
o10652
<>v9
öh8
öa10965
zuid
£10965
<787
■oah7
&vb43
Zuid gever, allen kwetsbaar
West Noord Oost Zuid
Jialal Ramondt Willemse Maas
pas
pas pas
1<2? pas
I's? pas
pas
pas dbl
pas 2^
pas pas
pas
Deze tactiek legde het paar geen
windeieren. Dit was een vroeg
succes:
Zie diagram 1
Met 15 punten en vierkaarten in
de ongeboden kleuren heeft
noord een normaal informatie
doublet op een schoppen. Het
bod werd echter hardhandig af
gestraft. Zuid kon weinig an
ders doen dan zo goedkoop
mogelijk zijn beste lage kleur
bieden. Wests doublet toonde
puntenkracht met een gebalan
ceerde hand. De pas van oost
was een uitstekende beslissing.
Na de troef start kon zuid slechts
een ruiten in de hand troeven.
Hij maakte zes slagen: vier kla
veren, ruiten aas en een inge-
troefde ruiten. +500 was uiter
aard een topscore voor OW.
Vincent Ramondt en Anton
Maas hebben een reputatie hoog
te houden op het gebied van pa-
renbridge. Onlangs werden ze
met verschillende partners res
pectievelijk eerste en tweede in
de meesterklasse paren. De wa
re parentijger voelt goed aan
wanneer er gevochten moet
worden voor de deelscore. Kijk
naar Vincent Ramondt in actie:
Zie diagram 2
Ondanks de kwetsbaarheid en
het feit dat partner had gepast
voor de opening, kwam Ram
ondt nog in de bieding nadat
OW in twee harten waren afge-
sens, 3-4. Danckaert-van Riel
(13vd22), 5-6-7-8. Joh. van
Spaandonck, 9. W. Vergauwen, 10. A
van deBrande
Rayon 4
West (Zuid- en Noord-Beveland):
Kortgene 163d/1890m. 1-2. Mevr.
Verwei (4vd7), 3. S. Branderhorst, 4-
7-9. H.J. van de Moere, 5. H.C. Ver-
burgh/zn, 6-8. M C. Clement, 10. M.
van de Zande. 's-Heerenhoek
192d/1874m. 1-2-6-7. Job de Smidt
(llvdl6), 3-4-8-9. Sjaak vanEyke-
ren (10vdl6), 5. De Jonghe, 10. A
Moison. Goes (RD) 116d/1817m. 1-
4-5-8-10. AJ. Bouterse, 2-3. C.W.
Geers, 6. D. en A van Leeuwen, 7.B.
en Z. Kaan, 9. C. Steenhard. 's-Heer
Arendskerke 141d. 1-3-5-8. D. Rijk,
2. Jac. van Maldegem, 4-6. AJ. Ge
luk (3vd4), 7. Joh. van 't Westeinde,
9. H. Westveer. Goes(Z)
288d/1886m. 1. W. de Witte, 2 H. de
Koning, 3. J. Hartman, 4. J. Steen
hard, 5-6-8-9. D. Wagenaar, 7. L.P.
de Putter, 9. M. Minnaar, 10. J. de
Witte (14vd26). Borssele
238d/1943m. 1-3-9-10. Jaap de Vos,
2-4. Comb. Traas, 5. Jac. Welleman
(8vdl5), 6. Gebr. Walhout, 7. T van
de Gruyter, 8. R. Traas. Kvvaden-
damme 151d/1727m. 1-3-6-8. Gebr.
Franse, 2-4-5-9-10. Jacco Beulens,
7. R. de Koster.
Rayon 5
Oost (Zuid-Beveland):
Yerseke(L) 287d/1817m. 1. Danny
de Voogd, 2. Em. van Hijfte, 3-10. P.
Steketee, 4-9. J. Sinke, 5. J. Murre. 6.
H. Paauwe, 7. W. Zuiddijk, 8. H.
Paauwe JL. Yerseke (N)
248d/1789m. 1. AJ. Kruysse, 2-4.
Jac. Neels (9vdl7), 3. P. van de
Boomgaard, 5. G. Boone, 6-7. H.
Kosten, 8-10. Lamper van Putten, 9.
P. Duinkerke. Hansweert 33
d/1764m. 1-2. Jeremiasse/zn, 3.
Comb. Flipse, 4-5. AH. de Klerk
(4vd7). Kapelle 373d/1868m. 1-4. A
Mieras, 2. M. de Groot JL, 3-6-7. J.
Bras, 5. J. Dekker (8vdl6), 8. C. Ze
gers, 9. G. van Ewijk, 10. P. Glas.
Krabbendijke 310d/1747m. 1-3 t/m
8. Gebr. Clement, 2-10. J.E Neels, 9.
Jac. Minnaard. Rilland
114d/1735m. 1-3-4-10. J. de Gof-
feau, 2-7. J.C. Clement, 5. A Holle-
stelle, 6. P. Boone, 8. Hillebrand-
Klokgieters, 9. A van de Linde.
Rayon 6
Noord-Oost-Zeeland:
Tholen 131d/1794m. 1-9. C. Moeli-
ker/zn, 2. C. Laban, 3-4. Kevin van
de Berge, 5. Joh. Kegge, 6-8-10. T.
Winkels. 7. Comb. T&T.
Zierikzee(GW) 26Sd/1880m. 1.
Kaaysteker-de Boer, 2-4-5. M.A
Matthijsse, 3. A Romijn, 6-10. W.
Blom, 7. J. van Almenkerk, 8. J. den
Hengst. Sint Maartensdijk
118d/1779m. 1-2-3. D. de Wilde jr
stopt. Het bleek een uitstekende
beslissing, want twee schoppen
was prima speelbaar. OW be
gonnen met harten heer, harten
voor het aas en harten na. Zuid
troefde af en liet schoppen tien
uitlopen. Oost won met schop
pen boer en speelde een kleine
klaveren, voor boer en heer.
De volgende klaveren was voor
het aas, en oost speelde nog
maals klaveren. Klaveren
vrouw werd door west voorge-
troefd en door noord overge-
troefd met schoppen vrouw.
Hierna viel schoppen heer on
der het aas. Toen even later ook
ruiten vrouw naar beneden
kwam zeilen, kon de leider acht
slagen claimen voor een score
van +110. Dat leverde Maas-
Ramondt een score van 63 pun
ten op bij een top van 68.
In Athene werd vorige week het
wereldkampioenschap indivi
dueel bridge gehouden. Bij de
dames eindigde Martine Ver
beek op de derde plaats.
Volgende week zal in deze ru
briek met wat spelmateriaal
worden teruggeblikt op dit eve
nement.
floor Leo Anderson
ilj^Tijlen Vladimir Agafonof
V heeft zich als auteur niet
alleen verdienstelijk gemaakt
Diet zijn standaardwerk over de
Openingen 'Koers desjoetow',
maar ook met zijn beide deeltjes
!Chef d'Oeuvre' van het Rus
sisch dammen, samengesteld
met zijn Nederlandse eorres-
Èondentenvricnd Frits Luteyn.
:et werd een bloemlezing van
voornamelijk Russische dam
mers, waarbij een speler van
tenminste meesterniveau
slachtoffer werd van een combi-
liatieve explosie.
Mede dankzij de Nederlandse
vertaling wordt ons een blik ge
dund in het hedendaags dam
men en inzicht gegeven in de
Waag hoe een grootmeester par
tij en kan verliezen, aldus Lu-
jteyn in zijn voorwoord anno
(1982. Maar alles is nog steeds
petueel, zoals uit onderstaande
'oorbeelden mag blijken,
iinds in Rusland werd overge
schakeld naar het internationa
le spel heeft het een geheel ande
re benadering gekregen. Veel
Russische meesters speelden tal
'an prachtige partijen, die niet
:elden door fraaie, verrassende
combinaties werden beslist.
In het kampioenschap van de
JJSSR 1963 kwam het tussen
Goeljaev en Slobodskoi tot de
stand van diagram 1 na 34. 38-
32. Zie diagram 1.
'M.
w
o
o
go
o
0
@l
0
o
e
o u
ij
s
Diagram 1
Zwart aan zet heeft slechts keu
ze uit drie mogelijkheden, na
melijk 12-18, 9-14 en 17-21.Al
leen de laatste is speelbaar,
want op 12-18 volgt een hielslag
via 34-29, 43-38, 33-29, 28x48
en 32x3. In de partij werd ge
speeld: 34.17-21? waarna
een wonderschone combinatie
volgde naar veld 2: 35. 22-17
11x31, 36. 37x17 12x21, 37. 34-
29 23x34, 38. 32-27 21x23, 39.
33-29 24x44, 40. 49x18 13x22,
41.35x2!!
In het kampioenschap van Mos
kou 1967 won Agafonof cloor
een schitterende combinatie - in
een overigens toch al gewonnen
stand - van Soerkof
Zie diagram 2.
In het nauw gedreven speelde
zwart als laatste zet 7-11. De
stand zit vol voetangels en
klemmen, want na bijvoorbeeld
17-21 in plaats van 7-11 had wit
winnend toegeslagen met 40-35
Diagram 2
7-11 of 27-22 18x27; 29x7
20x40; 45x34 8-12; 7x18 13x22;
34-29 25x23; 32-28 23x32; 37-6.
Maar na 7-11 werd zwart door
een heuse zevenklapper van het
bord geslagen: 37-31 26x33; 38-
33 39x28; 27-22 18x27; 29x7
20x29; 34x5 25x34; 40x29.
Een droomoverwinning. Maar
ook combinaties waardoor hij
zelf verloor hadden zijn aan
dacht. In het ploegenkampioen-
schap van de USSR was zijn
tegenstander de toenmalige we
reldkampioen ir. Iser Koeper-
man. Hier volgt deze partij door
Agafonof zelf van enig com
mentaar voorzien.
I. Koeperman-V. Agafonof
I.34-29 19-23,2.40-3414-19,3.
45-40 10-14, 4. 50-45 5-10, 5.
31-26 20-25, 6. 37-31 14-20, 7.
41-37 20-24, 8. 29x20 25x14, 9.
35-30 15-20, 10. 30-25 10-15,
II. 33-29 20-24, 12. 29x20
15x24,13.46-41 24-30.
Diagram 3
Bakken vol kritiek zijn over de
ze voortzetting uitgestort. Niet
helemaal terecht, want het aan
bevolen 23-28x28 biedt wit
meer aanknopingspunten. De
opmars van schijf 24 naar 35
creëert tempi zonder dat het
zwarte centrumoverwicht ge
baseerd op randschijf 26 verlo
ren gaat.
14. 34-29 23x34, 15. 40x29 30-
35, 16. 29-24 19x30, 17. 25x34
13-19,18. 38-33 8-13,19.42-38
2-8, 20. 47-42 4-10, 21. 31-27
10-15, 22. 37-31 14-20, 23. 41-
37 9-14, 24. 33-28 35-40, 25.
44x35 17-21, 26. 26x17 11x44,
27.49x40 18-23
Zwart vereenvoudigt de stelling
met behoud van het cen
trumoverwicht.
28. 34-30 12-18, 29. 30-25 7-12,
30. 31-26 1-7, 31. 37-31 20-24,
32.43-3914-20
De hergroepering is niet nodig.
Via 7-11 en daarna 12-17 kan hij
Iser Koeperman
het centrumblok te gelde ma
ken.
33. 25x14 19x10, 34. 40-34 10-
14, 35. 34-30 14-19, 36. 39-33 7-
11, 37. 48-43 11-17, 38. 45-40
17-22, 39. 40-34 3-9, 40. 26-21.
Zie diagram 3.
Agafonof offerde hier schijf 24
gevolgd door 9-14, waarna Koe
perman de partij door een com
binatie won. De zwartspeler
geeft aan, dat hij 9-14 vooraf
(6vdl0), 4-5-7-8-9-10. Ineke Quist,
6. A Bolijn. Oud-Vossemeer
284d/1824m. 1-8. Adri Capelle
(8vdl6), 2. C. Rijnberg, 3. Sj. Berkey,
4. Th. de Graaff, 5. H. Buitenhuis. 6.
Dick Vaders, 9. Jan van de Repe, 10.
R. Hendrikse. Scherpenisse
231d/1778m. 1-3-4-5. Jo Moerland
(19vd29),2-9. Comb. Bolier (llvdl7
6. D. Menheere. 7-8. P. Potappel,
10. C. de Graaf. Sint Philipsland
208d/1751m. 1-5-8-9. Comb. Reyn-
goudt/zn, 2-6. A Vermaas, 3. Gebr.
Reyngoudt, 4. A Goudszwaard, 7. R.
Reyngoudt, 10. M.Meyer/zn. Nieu-
werkerk 206d/1847m. 1-8. Comb.
Dhooge-Groenleer, 2-7-9. H.P. van
Noorden, 3. L. Knop, 4. M. Matthijs-
sen, 5-6. Van Dijk-IJzelenberg, 10.
C.J. Krijger.
Rayon 7
Walcheren:
Middelburg (Z) 198d/1922m. 1-4-5-
10. Ad en Rie Ooms (15vd29), 2. J.
Roodenburg, 3 S. Stienstra, 6-7-8.
Mark Bugajski, 9. J. Klap. Arnemui-
den 847d/1986m. 1-2. G deNooyer,
3. K. Kwekkeboom, 4-5-6. Jac. de
Ridder/zn, 7-8. Bas Narteyn
(13vd24), 9. Jac. Schroevers, 10. J.D.
Schroevers. Vlissingen(S)
224d/1922m. 1-2-4-9. W.A Daane,
3-5. J. Daane (9vdl8), 6-7-10. L.
Daane, 8. H. Onderdijk. Souburg
245d/1980m. l.T. IJzer, 2-10.H.Bie-
mans, 3-7. J. Wajon, 4. J. Marijs, 5. K.
Wielemaker/dcht, 6. W.W. Hibels, 8-
9. L. van Wallenburg. Vlissingen (P)
177d/1930m. 1-2-6. Gebr. Theune,
3-10. H. Siereveld, 4-7-8. H. de Rid
der/zn, 5. C. van Gemert, 9. D. Wis-
sekerke (6vd9). Middelburg (T)
205d/2000m. 1-3-6. K.H. Brand
(10vdl9), 2-4. G. Baan, 5. J. Roest, 7.
Ko Sturm, 9-10. Comb. Abee, 10.
Offers-Huige. Westkapelle
516d/2069m. 1. Flipse-de Witte, 2-
10. Adr. Stroo, 3-4-5. K. Minder-
houd, 6-8. E. Melchior (8vdl6), 7. G.
van de Weyer, 9. W. Verstraate.
had moeten laten gaan door 22-
28 (42-37), waarna hij het vege
lijf mogelijk nog had kunnen
redden.
Het partijverloop: 4024-29,
41. 33x24 9-14?, 42. 34-29!
23x25, 43. 24-20 15x24, 44. 32-
28 22x33, 45. 38x9 13x4, 46. 35-
30 25x34, 47. 43-39 34x43, 48.
42-28 43x32, 49. 27x38 16x27,
50. 31x2! Een grandioze negen
zetten diepe combinatie.
door CorJansen
In het kunstschaak kent men
de eindspelstudie en het pro
bleem. Bij de eindspelstudie zijn
er twee hoofdstromingen. Die
van de natuurlijke studie en die
van de onnatuurlijke studie.
Een studie van de eerste soort
lijkt soms net een gewone par
tijstelling. Daar kan men dus
iets van leren, althans dat denkt
men. Bij het zien van een onna
tuurlijke stelling zal men nooit
denken aan een gewone schaak
partij. Dan is er sprake van het
absurdisme in het kunstschaak.
In deze rubriek twee voorbeel
den van de beroemde Engelse
studiecomponist en verzame
laar Harold Lommer (1904-
1980). Hij werd geboren in En
geland uit Duitse ouders, had
dus de Britse nationaliteit en
was een goede bekende van we
reldkampioen Emanuel Lasker
en de eindspeltheoreticus André
Chereon. Om gezondheidsrede
nen woonde hij het grootste deel
van zijn leven in Spanje. Na de
Tweede Wereldoorlog begon hij
een nachtclub (The Mandrake)
in Soho (Londen). Een bijzon
dere nachtclub, want er werd
ook geschaakt. Er werden zelfs
enkele schaaktoernooien ge
speeld! In 1959 verkocht hij zijn
nachtclub en vertrok definitief
naar Valencia. De liefhebbers
van het eindspel zijn hem veel
dank verschuldigd voor zijn
prachtige boeken 1234 End
Game Studies en 1357 End
Game Studies.
H. Lommer, 1965. Wit: Kg6,
Tg2, Ph6, pionnen op a7, d7, e6,
f5. Zwart: Kh8, Dg8, Tb8, Lf3,
Phl, pionnen op b2, c7, d2, e2,
e7,f2,f6,g7.
Zie diagram 1
De opgave luidt: wit aan zet
maakt remise.
Dit is wat men een romantische
stelling zou kunnen noemen.
Zoiets komt in een gewone par
tij nooit op het bord. Er is daar
om ook niets van te leren. De
verstokte partijspelers kunnen
hier meteen afhaken. In dit
'kunstwerk' beschikt zwart ook
nog over een overweldigend
materieel voordeel. Bovendien
staan vier pionnen klaar voor
promotie. Wit heeft ook een
paar troeven: zijn pionnen op de
zevende rij en een eventuele
matdreiging langs de h-lijn. Wit
probeert eerst de h-lijn te ope
nen.
I.Pf7+ Dxf7+ 2.exf7 Lh5+
De enige manier om de dreigin
gen 3.Th2 en 3.axb8D te ont
krachten.
3.Kxh5 blD
Als zwart met minder genoegen
neemt, gaat het ook niet naar
wens: 3...blT 4.axb8D+ Txb8
5.Kg6 flP 6.d8D+ Txd8 7.Txe2
dlD 8.Th2+ Pxh2 9.f8D+ Txf8
Remise.
4.axb8D+ Dxb8 5.Kg6 flP
Met enkele minorpromoties kan
zwart de dreiging op de h-lijn
opvangen. Nu wordt h2 gedekt.
Fout was 5...c5 wegens 6.Tg4 en
wit wint!
6.Tg4 elL
Om Th4 onmogelijk te maken.
Kiest zwai-t een dame, dan is het
meteen remise: 6...elD 7.Th4+
Dxh4 8.d8D+ Dxd8 9.f8D+ Dxf8
pat. De patdreigingen vormen
wits volgende troef.
7.Td4 dlT
Opnieuw een minorpromotie,
want na 7...dlD 8.d8D+ Dxd8
9.Th4+ Lxh4 is het weer pat.
8.Txdl Ld2
De laatste reserves worden in de
strijd geworpen. Deze loper
komt op h6 mooi van pas.
9.Txfl c5 10.Txhl+Lh6 ll.Th3
Er staat nu een unieke stelling
op het bord, die niet meer voor
zwart te winnen is. Hij moet
steeds rekening houden met de
promotie van een van de witte
pionnen. Een schaakje op g2 of
g3 kan wit juist voorkomen.
11... Da8 12.Th2 c4
Dreigt deze pion nu niet zomaar
door te lopen?
13.Ta2! Db8 14.Ta3 e6 15.Tc3!
Nu moet zwart rekening houden
met 16.f8D+ Dxf8 17.Txc3,
waarna de dreiging Tc8 zelfs
wint voor wit. Daarom de vol
gende zetherhaling.
15.... Ld2 16.Th3+ Lh6 17.Tc3
En remise. Een adembenemen
de constructie.
Een zeer komische studie in het
zelfde genre is de volgende.
H. Lommer, 1965
Wit: Kf5, Tdl, pionnen op a6, c6,
d2, e6, f7, g4, g6. Zwart: Kgl.
Dhl, Te8, Th2, Pfl, pionnen op
a7,c7.d4,e7,f2,g2,g7,h3.
Zie diagram 2
Wit speelt en wint. In tegenstel
ling tot de vorige studie staat
een b elangrij k deel van de zwar
te strijdmacht muurvast. Zwart
heeft geen tegenspel en doet al
leen maar gedwongen zetten.
l.fxe8P!
Natuurlijk niet fxe8D, want
dan is het na l...d3 onherroepe
lijk pat. Op dit mechanisme is de
studie gebaseerd.
I...d3 2.Pf6
Om het pat te vermijden moet
wit in de volgende reeks zetten
steeds tot paard promoveren en
dat paard weer meteen opoffe
ren.
2...gxf6 3.g5! fxg5 4.g7 g4 5.g8P
Kiest wit een dame, dan is het na
5... g3 weer pat.
5...g3 6.Pf6exf6 7.Kg6! f5 8.e7
f4 9.e8P f3 10.Pd6! cxd6 ll.c7
d5 12.c8P d4 13.Pb6
Het laatste paardoffer.
13...axb6 14.a7 b5 15.a8PÜ
De vijfde paardpromotie. Dit
paard mag het werk van zijn
voorgangers afmaken.
15...b4 16.Pc7 b3 17.Pe6 b2
18.Pg5 blD 19.Pxf3
Mat!
Galop
Na een snelle galop net op tijd
om mat te zetten. Een schitte
rende slotstelling. Om met de
befaamde schaakschrijver wij
len Kurt Richter te spreken: wie
dit niet aardig vindt, is niet te
helpen. En zo is het maar net. Ie
mand schreef eens over een mo
dern schilderij: ik wil zien, dat
er hard gewerkt is, dat er moeite
voor is gedaan. Een vuile veeg
met passie is niet genoeg. Dat
geldt in hevige mate ook voor
deze studie, waar Lommer meer
dan twintig jaar met tussenpo
zen mee bezig is geweest!
Het componeren van eindspel
studie en problemen is soms
hard, langdurig en ondankbaar
werk. De kans op een misluk
king blijft tot het laatste mo
ment aanwezig. Picasso heeft
ook waardeloze rommel ge
maakt. Toen hij enkele werk
stukken bij de vuilnis had gezet,
nam zijn werkster ze stiekem
mee. Nuzijnze miljoenen waard
en hangen ze in dure salons. Een
mislukt schaakprobleem daar
entegen is minder waard dan
het papier waarop het gedrukt
Diagram 1
Diagram 2
Diagram 3
Probleem van de week
H. Lommer, 1967. Wit: Ke2,
Dh7, Ph3. Zwart: Kg4, Dh4,
Pd8, pionnen op g3 en e6. Het
slot van een studie. Wit speelt en
wint.
Zie diagram 3
Oplossing van de vorige week
G. Forslund, 1995. Wit: Kb6,
Te5, Th5, Lf4, pion c6. Zwart:
Kd6, pion e6. Mat in drie zetten.
I.Thf5ü exf5 2.Kb5! Kc7 3.Te8
Mat. Of l....Ke7 2.Kc7 Ke8
3.Txe6 mat.
