Rederij beslist in herfst over terminal
PZC
De Heerenkeet in goede handen
Dichter en kunstenares maken
geïllustreerde poëziebundel
Tekeningen
als levenslijn
Muziekhuis Sonora
opent nieuwe zaak
Bloemrijke variété
van Mini Maxi
Jeugdtheater bezorgl
kinderen feestelijke
woensdagmiddag
zeeland
1947
ondernemend zeeland
Boerenbond
moderniseert
Italiaanse Grimaldi kiest in najaar vestigingsplaats langs Schelde
kunst cultuur
donderdag 20 april 2000
foto Lex de Meeste
door Ondine van der Vleuten
KOUDEKERKE - Er moeten
heel wat tekeningen van hem in
omloop zijn. Vijfentwintig jaar
al vereeuwigt Piet Pons in Zee
land stads- en dorpsgezichten,
molens en haventjes in Oostin-
dische inkt. Hij is en was vóór
alles een kunstenaar. Vóór- en
nadat zijn sociale leven ingrij
pend veranderde door niet-aan-
geboren hersenletsel. Zijn
korte-termijngeheugen is aan
getast. Maar ook als hij terug
haalt wat langer geleden is, lijkt
het allemaal om hetzelfde te
draaien: het tekenen.
Zijn vrouw leerde hij kennen in
Schiedam, waar ze bij vader in
de sigarenzaak werkte. Na hun
trouwen gingen ze 'verderop'
kijken. Dat werd Zeeland, van
wege de rust. Ze kregen een
dochter en een zoon. Pons ver
diende de kost met zijn talent,
dat in deze provincie pas goed
tot bloei kwam. Hij tekende,
zijn vrouw lijstte de werken in
hun eigen lijstenmakerij in
Yerseke in. Ze werden grif ver
kocht. Pons tekende molens
voor een kalender van de
Zeeuwse molenstichting, gaf
ansichtkaarten uit, maakte re
producties - alles in eigen be
heer. „Ik wil eigen baas zijn. Van
negen tot vijf voor een ander
werken, dat is niets voor mij."
De stads- en dorpsgezichten
van de plattelandsgemeenten,
de Yersekse oesterbronnen,
Zeeland was een onuitputtelij
ke inspiratiebron. Aan de muur
in zijn Koudekerkse thuis hangt
een panoramatekening van Vee-
re. Daterend uit de beginperio
de en typerend voor zijn stijl
Steeds datzelfde strijklicht,
op een prille, zonnige morgen
Pons tekent bijna fotografisch
Een huizenrij aan een gracht
waarbovenuit een toren piekt
Nauwgezet zijn details weerge
geven, muurankers op vem
huizen, sierlijke details op ij
gebouwen. Alles opgebouwd ui
duizenden fijne, zwarte streep
jes. Er is geen mens, geen dierti
zien. Alles is stil.
„Ik teken geen mensen of ge
zichten. Ook geen natuur, of he
moet water rond bootjes of eei
boom bij een huis zijn. Alles wa
beweegt, dat kan ik niet. Ikzoi
willen dat ik het kon.Komtziji
bewondering voor Van Gogl
100 zeeuwse portretten
daaruit voort? „Dat zou ik wil
len, dat ik kon schilderen al
Van Gogh", zegt hij en er voni
iets in zijn ogen. Vloeiend, emo
tioneel schilderen. De noncha
lante en toch trefzekere omgac
met de olieverf - ook dat wild
Pons, maar het lukte niet.
Net zo min als hij de drank aa
kon. Sinds zeven jaar drinl
Pons niet meer, maar dat kwaï
te laat. Hij leeft gescheiden va
zijn familie, zijn gezondheid:
blijvend aangetast. Toch: nc
steeds heeft hij dat talent, nc
steeds creëert hij kunstwerkei
„En", zegt hij lachend, met ee
verwijzing naar Van Gogh,
heb allebei mijn oren nog."
door Ben Jansen
VLISSINGEN - De Italiaanse
rederij Grimaldi neemt ko
mend najaar een beslissing"
over de vestiging van een ter
minal voor auto's, containers
en andere vracht in een van de
havens aan het Schelde-estua-
rium. Daarvoor zijn Vlissin-
gen, Antwerpen en Zeebrugge
in beeld. De uiteindelijke keus
wordt deels bepaald door de
voorkeuren van de klanten van
Grimaldi.
Over de mogelijke vestiging
van Grimaldi in Vlissingen-
Oost bestaan al twee jaar con
tacten tussen het bedrijf en
Zeeland Seaports. De terminal
die de Italiaanse rederij wil
bouwen vormt een onderdeel
van een keten van achttien ha
vens aan de Euro-Med kust
vaartroute tussen Noordwest-
Europa en het oosten en mid-
door René van Stee
TERNEUZEN - Muziekhuis
Sonora opent morgen, vrijdag,
aan de Noordstraat in Terneu-
zen een nieuwe zaak. Hiermee
wordt een vijftigjarige traditie
in de Scheldestad in ere her
steld.
Sonora was voorheen als fami
liebedrijf elders in de Noord
straat gevestigd. Na de beëin
diging van deze activiteiten
besloot mede-eigenaar K. Kos
ter zelfstandig onder de oude
naam verder te gaan. „De toe-
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
den van de Middellandse Zee.
Op deze route vaart Grimaldi
met vijf grote multipurpose
schepen, waarvan de drie
nieuwste, de Grande Europa,
de Grande Mediterraneo en de
GranBretagna 4650 personen
auto's, wacht wagens met een
totale lengte van 3,3 kilometer
of 700 containers kunnen mee
nemen.
De terminal in het Schelde-es-
tuarium is bestemd voor de Be-
nelux-markt. Grimaldi wil er
enkele tientallen miljoenen
guldens in investeren. De
werkgelegenheid bedraagt op
termijn ruim honderd banen.
Vlissingen heeft van meet af
aan hoog gestaan op de keuze
lijst van Grimaldi. Anderhalf
jaar geleden ontstond evenwel
enige aarzeling over de locatie
voeging Koster-Dey is wegge
vallen. Ook blijven we min of
meer een familiebedrijf, want
één van onze dochters komt in
de nieuwe zaak te werken",
zegt Koster.
De inrichting van de ruim 140
vierkante meter grote muziek-
speciaalzaak ademt dezelfde
sfeer uit als in het oude pand.
In de nieuwe zaak is het aanbod
vanwege de verkoop van de ou
de collectie volledig opnieuw
opgebouwd. Koster: „Het mu
ziekaanbod blijft even groot
als voorheen met onder meer
pop, Nederlandstalig, verza-
mel-cd's en klassiek. Ook is er
weer veel plaats ingeruimd
voor nieuwe media als cd-roms
en dvd."
Sonora blijft eveneens leve
rancier van muziekinstrumen
ten. Het accent ligt hierbij op
gitaren en keyboards. Verder
zijn alle mogelijke accessoires
en bladmuziek verkrijgbaar.
De collectie van instumenten is
kleiner dan voorheen. In prin
cipe blijft alles wat niet wordt
tentoongesteld wel leverbaar.
die Zeeland Seaports had aan
geboden. Het ging om het nu
nog braakliggende terrein tus
sen Pechiney en Eurogas.
Autofabrikant Fiat toonde
zich beducht voor het risico dat
de lakken van Fiats, Alfa Ro
meo's en Lancia's zouden wor
den aangetast door stoffen die
Pechiney uitstoot. Zo dat risico
al zou bestaan - het haven
schap heeft weggewuifd - is
deze kwestie achterhaald. Het
terrein is al uitgegeven. De ter
minal van Grimaldi zou nu aan
de nog aan te leggen Nieuw-
landhaven naast de Koninklij
ke Schelde Groep kunnen ko
men.
Volgens P. Kyprianou van Gri
maldi in Napels heeft de keus
voor een haven aan de Schelde-
/Westerschelde even op een
laag pitje gestaan, omdat de sa
menwerking met ro-ro reder
Cobelfret in Antwerpen is be
ëindigd. Daaraan had Grimal
di enige tijd de handen vol. In
tussentij d zijn wel cle in de ogen
van de Italiaanse rederij stérke
en minder sterke punten van
Vlissingen, Antwerpen en Zee-
brugge op een rijtje gezet. Voor
Vlissingen spreken voldoende
ruimte - ook voor uitbreidin
gen op de langere termijn - en
arbeidsflexibiliteit. Ook het
feit dat in Vlissingen, in tegen
stelling tot de twee Vlaamse
havens, grond kan worden ge
kocht, spreekt de Italiaanse
onderneming aan. Daar staat
tegenover dat Grimaldi oude
banden heeft met Antwerpen.
De schepen van de rederij va
ren Vlissingen al jaren voorbij
op weg naar de verderop gele
gen haven.
TERNEUZEN - De Boeren
bondwinkel aan de Hugher-
sluys in Terneuzen is gemoder
niseerd. De oude Boerenbond-
kleuren geel en zwart zijn ver
vangen door groen en rood.
De winkelinrichting is over
zichtelijker geworden door ge
bruik van lage stellingen. De
tuinafdeling en het assorti
ment dierbenodigdheden zijn
vergroot. Boerenbond ver
koopt nu ook levende kleindie-
ren. Naast werkkleding en -
schoeisel wordt vrijetijdskle-
ding aangeboden.
Sinds 1998 werkt de van ouds
her in Zuidwest-Nederland
opererende Boerenbond samen
met vergelijkbare ketens in on
der meer Limburg. Hierdoor is
een keten ontstaan met zo'n
250 winkels. Binnen enkele ja
ren moeten alle winkels er het
zelfde uitzien. De winkel in
Oostburg volgt eind 2000, de
zaak in Hulst wordt volgend
jaar vernieuwd.
Marion en Richard Snijders hebben café-restaurant De Heerenkeet in Kerkwerve overgenomen van
de ouders van Marion. foto Marijke Folkertsma
door inge Heuff
KERKWERVE - Sinds eind maart zijn Ri
chard en Marion Snijders samen eigenaar
van café-restaurant De Heerenkeet. De
vaste gasten kennen hen goed. want al drie
jaar lang staat Richard in de keuken en
doet Marion de bediening. Maar tot voor
kort was dat altijd in samenwerking met
de ouders van Marion.
Haar ouders hebben onlangs de zaak over
gedragen aan de dochter en schoonzoon.
„Veel verandert er niet", verklaart Marion
Snijders. „Wel hebben we de kaart wat
aangepast en staat er nu een grotere varië
teit aan vlees en vis op. Maar in principe
zetten we de trend door die drie jaar gele
den is ingezet."
Dat houdt in dat er naast de gebruikelijke
werkzaamheden voor het café en restau
rant ook onder meer duiktochten worden
georganiseerd.
Snijders: „Wij duikenzelf heel graag en in
middels duikt de vereniging waar we lid
van zijn hier ook, samen met een Belgische
vereniging." Maar ook vissers kunnen in
de Heerenkeet terecht voor de verhuur van
boten en hengels. Mocht de vangst slecht
zijn, dan kan in het café altijd een maaltje
panklare vis worden gekocht. In het café
liggen ook verschillende boeken en tijd
schriften over de duiksport en er is zelfs
een logboek voor zowel duikers als voge
laars om bijzondere wedervaardigheden
in te noteren.
Het vorig jaar zo succesvol afgesloten
tweejaarlijkse kunstenaarsproject Lucht,
Aarde, Kunst en Zee (LAKZ) krijgt in de
zomer van 2001 een vervolg. „De kunste
naars waren zo enthousiast over het pro
ject, dat we daar mee doorgaan", zegt Ma
rion Snijders.
De Heerenkeet is zeven dagen in de week
geopend.
Dichter Thom Schrijeren kunstenares Saskia Eggink maakten de geïllustreerde dichtbundel Lege Schommels, foto Marijke Folkertsma
MIDDELBURG,
Stadsschouwburg
'Spilt', door Mini Maxi, met Karei
de Rooij, Peter de Jong en Mane-Jo-
seéJoore. Kostuums van Dorinevan
IJsseldijk. decor van Tom Schenk.
Muzikale leiding van Krijn van
Driel. Regie van Jos Thie.
doorWillem Nijssen
De shows van Mini Maxi
hebben een lage omloop
snelheid. Sprakeloos stond ze
ven jaar op de planken (ging in
die tijd heel de wereld rond).
Scherzo bestond vier jaar. Het
zijn dan ook programma's die
tot in de allerkleinste details
zijn uitgewerkt en die in hun hu
mor volledig tijdloos zijn. Ook
Split is weer een perfect uitge
werkte show vol clowneske hu
mor, muzikale grappen en sma
kelijke variété. Doordacht van
het bloemrijke begin tot het
even bloemrijke slot.
Bloemrijk, omdat alles wat Ka-
rel de Rooij en Peter de Jong in
hun eerste act als oud echtpaar
doen. om een bïoemetjesmotief
draait. Motief dat terugkeert in
het decor, in alle kleding, maar
ook in alle attributen, zelfs in
het verband dat bij het laten
zingen van glazen moet worden
aangelegd. Zo extreem doorge
voerd, dat het vanzelf grappig
wordt.
ROC-cursisten
exposeren werk
in Goes
GOES - Het Centrum voor de
Kunsten van het ROC Zeeland
in Goes opent vanavond, don
derdag, een expositie van de
deelnemers aan de cursussen.
Op de openingsavond in het
ROC-gebouw aan de Rommers-
walestraat zijn tekeningen,
schilderijen en beeldhouwwer
ken te zien.
Deelnemers aan de toneelcursus
en de balletlessen tonen hoe zij
zich het afgelopen seizoen heb
ben ontwikkeld. De Zeeuwse
Muziekschool verzorgt enkele
muzikale intermezzo's en het
Centrum voor de Kunsten geeft
informatie over het komende
seizoen.
De openingsavond begint om
19.30 uur en duurt tot 21.00 uur.
De expositie is de komende
week nog te zien tijdens kan
tooruren.
Split is - zoals gebruikelijk bij
Mini Maxi - een zwijgende
voorstelling, maar heeft toch
een verhaal, dat gauw genoeg
duidelijk wordt. In de kleedka
mer van deze twee 'oude'
artiesten duikt een bloedmooie
jongedame op. die een paar
acrobatische acts voor haar re
kening zal nemen. Vanaf de eer
ste seconde - twee blikken zijn
daar genoeg voor - hangt de ri
valiteit in de lucht, en daar zal
het heel de voorstelling verder
over gaan.
Twee opgeblazen mannetjes,
die concurreren om wat aan
dacht en daarvoor alles- uit de
kast halen.
Voor de pauze is dat af en toe nog
wat traag, al is er ook dan al een
prachtige scène. Ietwat uitge
blust zitten de twee artiesten
rond een heen en weer zwenken
de ventilator, als die mooie ar
tieste weer eens binnenkomt en
zich gaat omkleden. Ventilator
en mannen zwenken synchroon,
al naar gelang vlug naar haar als
ze even niet kijkt, en vlug weer
weg als ze ontdekt bespied te
worden.
Een oude grap in een nieuwe
vorm, iets wat inderdaad vaak
juist de kracht van Mini Maxi
is.
Na de pauze ligt het tempo iets
hoger, en is de humor pittiger.
Het begint met een variant op
het doorgezaagde meisje, heel
subtiel grappig uitgewerkt. Dan
volgt - uitgedost als twee over
jarige roek-sterren - een tap- en
dans-act, die doldwaas eindigt
in een show met grote, groen
fluorescerende zwemvliezen.
In een exorbitante imitatie van
een oude zwart-wit film leeft ie
dereen zich uit in bloedeloos en
overdreven filmgeweld. Dan
daalt een grote kist omlaag, en
volgt een schitterende clowns-
act van hoog niveau. Met fabel
achtige mimiek inspelend ook
op de zaal, waaruit kuchjes
angst en achterdocht, irritatie
en minachting losmaken. Maar
er komt dan toch een spel op
gang, met muziek op piepkleine
bandoneons. En voor alles weer
eindigt met dezelfde overdaad
aan bloemetjesmotieven, is er
dan nog een dwaze act rond Ja
panse worstelaars, waarin op
nieuw Marie-Joseé Joore met
haar zang- en danscapaciteiten
verrassende elementen toevoegt
aan een mooie, klassieke kome
diantenvoorstelling.
'Split' van Mini Maxi is tot en met
zaterdag 22 april nog dagelijks te
zien in de Stadsschouwburg te Mid
delburg
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Een simpele
dichtbundel vond hij zo sober,
zei Thom Schrijer tegen gra
fisch kunstenares Saskia Eg
gink toen hij in haar winkel-
atelier in de Sint Jacobstraat in
Zierikzee toevallig briefpapier
en visitekaartjes kwam bestel
len. Dat was het begin van een
boeiende samenwerking tussen
deze twee creatieve geesten die
leidde tot de verzameling Lege
Schommels.
Deze poëziebundel met vijfen
twintig gedichten van Schrijer
en typografische illustraties
van Eggink wordt donderdag 27
april officieel gepresenteerd.
Het eerste exemplaar wordt in
Egginks atelier aangeboden aan
eigenaar Theo Spinnewijn van
Boekhandel De Vries in Zierik
zee. De dichter en de kunstena
res beschouwen hem als een be
langrijke cultuurdrager op
Schouwen-Duiveland en willen
daar op deze wijze blijk van ge
ven.
Zowel Schrijer als Eggink
werkten in het bedrijfsleven
voor ze zich met kunst gingen
bezighouden. Eggink studeerde
af aan de afdeling Chemische
Techniek van de HTS in Dor
drecht, waarna zij een aantal
jaren werkte op een onder
zoeksafdeling van een grote
maatschappij. Pas daarna legde
zij zich toe op grafische technie
ken en beeldhouwen.
Schrijer was jarenlang actief
binnen de reclamewereld, spe
cialiseerde zich in communica
tie en had een veel te drukke
baan om echt tijd te vinden voor
literatuur en poëzie. Een whip
lash als gevolg van een auto-on
geluk bracht een ommekeer. Hij
moest vroegtijdig het arbeids
proces verlaten, maar kreeg tijd
voor andere zaken. Onder meer
via workshops bij de Stichting
Kunstzinnige Vorming in Rot
terdam ontwikkelde Schrijer
zijn dichttalent. Daarna ging
het behoorlijk snel. Hij publi
ceerde zijn gedichten in een
reeks Nederlandse en Vlaamse
tijdschriften en in enkele verza
melbundels.
Ook droeg hij veelvuldig ge
dichten voor op podia in de
randstad en werd actief binnen
de organisatie van poëzie-ma-
nifestaties.
Zwangerschap
Sinds het voorjaar van 1998
woont hij in Zierikzee. Lege
Schommels is zijn eerste eigen
dichtbundel. Geen simpele uit
gave, maar een boekwerkje met
fraai gestileerde illustraties van
Eggink.
„Het zijn geen plaatjes bij een
verhaaltje, maar een typografi
sche weergave van de essentie
van elk gedicht", zegt de kun
stenares. Eggink gebruikte daar
speelse variaties met letters
voor. Zo kreeg het mooie gedicht
Haar dragen over een zwanger
schap als illustratie een combi
natie van de letters die een bolle
buik verbeeldt.
Eggink heeft niet het gevoel dat
ze zich dienstbaar heeft moeten
opstellen ten aanzien van de
dichter. „Nee, er was echt spra
ke van een goede samenwer
king, waarbij we eikaars werk
meerwaarde konden geven."
De gedichten in deze bundel
hebben alle iets te maken met
gebeurtenissen, plaatsen, sei
zoenen en personen die Schrijer
in Zeeland heeft ervaren. De ti
tel is ontleend aan een regel uit
het gedicht Ventweg, waarin hij
op subtiele wijze uiting geeft
aan berusting en melancholie.
Legeschommels is uitgegeven bij De
Koperen Tuin in Goes en kost 25 gul
den. In mei wordt in boekwinkel De
Koperen Tuin in Goes een expositie
ingericht met de originele afdruk-
ken van Egginks illustraties. Schrij
er zal daar ook voordragen uit deze
bundel.
TERNEUZEN,
Zuidlandtheater
'Circus' jeugdtheater door Theater
Terra, spel Dick Feld en Rop Seve-
rien, regie Theo Terra
doorTrees van Herpen
Hoe krijg je een door televisie
verzadigd jong publiek in
het theater nog enthousiast?
Dat lukt Theater Terra door
sterk visueel en kolderiek spel
met herkenbare emoties. Een
zaal vol jonge kinderen met hun
moeders en een enkele vader liet
zich op sleeptouw nemen in het
avontuur van een opa en zijn
kleinzoon die het bejaardenhuis
op stelten zetten met een circus
voorstelling.
De ingrediënten zijn goed bijeen
gezocht: een tirannieke ver
pleegster, een ondeugende opa
en een recalcitrante maar aan
hankelijke kleinzoon. Geniale
vondsten als videoprojecties,
buiksprekende poppen, vernuf
tige doorkijkjes en een schuin-
aflopende speelvloer geven het
geheel een grootheid en weids
heid die anders niet is te berei
ken met zo weinig middelen en
mensen. Toch blijft het een in
tieme voorstelling waarbij het
publiek steeds deelgenoot
wordt gemaakt van alle geheim
pjes. Ondanks de actieve in
menging van de jonge toeschou-
wertjes en het geroezemoes
bleef de voorstelling overeind.
Huisdieren zijn ten strengste
verboden in het bejaardenhuis
van opa Van Vliet. Dat hij er
stiekem een poes op na houdt,
wekt vertedering op bij jong en
oud. De poes wordt regelmatig
voor de zuster verborgen onder
een groot tijgervel, compleet
met angstaanjagende kop. Dat
zorgt voor veel lachwekkende
scènes met de bazige zuster en
andere, verwarde bewoners. Elk
kind kan zich in die situatie in
leven. Jimmy, de kleinzoon, ver
tolkt door een grappige pop, zet
opa aan tot de verwezelijking'
van een oude droom: het doen
herleven van het verleden. Opa
en oma waren vroeger circusar
tiesten. De overleden oma krijgt
gestalte door een levensgrote
poster waarop ze als koorddan
seres staat afgebeeld. Als Jim
my een kadootje voor opa mee
brengt in de vorm van een latere
foto van die oma wordt vanuit
de zaal de ontroering van opa
treffend verwoord door een kind
dat roept 'nou gaat ie janken'.
Tegen wil en dank en vooral gi
dreven door de onverzettelijl
regelzucht van de drilzieke zui
ter gaat opa uiteindelijk al
koord met Jimmy's voorstel oi
een circusvoorstelling te hoi
den. Dan is het feest complee
Op de tonen van circusdeuntje
worden in rap tempo gooché
nummers, acrobatiek en clou
neske taferelen opgevoerd wat
zelfs de onverbiddelijkheid va
de strenge zuster niet tegen b<
stand is. De bejaarde (poj
pen)bevolking van het tehu
doet enthousiast mee net als c
kinderen in de zaal die van pui
plezier hun voetjes laten roff<
len. Het is de combinatie va
theatrale middelen en de g<
loofwaardige vertolking va
een opa, die ieders opa zou kur
nen zijn, die deze voorstellir
tot een feestelijke kindermie
dag maakt.
Nog te zien op 29 april in de Stad
schouivburg in Middelburg
(Advertentie)
nieuwe MUZIEK
KLOVENIERSDOELEN
MIDDELBURG
SALON J.S. BACH
Inrichting: Geer Pouls, Piet Dieleman
Affiche: Natasja Boezem
DO. 20 APRIL 21.00 uur
GEOFFREY MADGE piano
Bach/Busoni - Toccata/Preludes
VR. 21 APRIL 21.00 uur
CONJUNTO IBERICO
Younghi-Hee Kim Paral sopraan
Albeniz, Part, VilaLobos, Granados
ZA. 22 APRIL 16.00 uur
ZOHAR SHEFI clavecimbel
Bach, Handel, Schnittke, Padding
ZA. 22 APRIL 21.00 uur
GANG CHENPA
zang uit Tibet
ZO. 23 APRIL 16.00 uur
FRANCIS B. QUARTET
Yun, Pari, Mozart/Bach, Breuker
MA. 24 APRIL 16.00 uur
LEEN DE BROEKERT piano
Bach - Goldberg variationen
MA. 24 APRIL 21.00 uur
ICP orchestra
WIM HOFMAN
LEEST EIGEN WERK
info: 0118-623650 of internet
www: zeelandnet.nl/cnmzld
