Fiks tekort bij groei WAO
mterlübke
België haakt af bij drugscampagne EK
PZC
Kunstmatige file versnelt verkeer 0P .'andbo"wgronde"
Ondergedoken Turkse vrouw is hulpeloos
Beleggers maken jacht
giro 456
ALTENA interieur design
Verzekeraars moeten
bezuiniging Borst op
pillenbudget regelen
binnenland zaterdag 15 april 2000
Inburgering
migranten
schiet te kort
Hoogervorst pakt ziekteverzuim in vier sectoren aan
Staatshoofd oog in oog met staatsman
^i^enutyUtle
ZOA|
door Irene Qverduin
LEEUWARDEN - Mishandel
de Turkse vrouwen die in een
Blijf van m'n Lijf-huis hebben
gezeten, lukt het zelden een
zelfstandig bestaan op te bou
wen. Ze zijn jarenlang thuis ge
houden door hun mannen,
spreken nauwelijks Neder
lands en hebben geen idee hoe
ze boodschappen moeten doen
of een treinkaartje moeten ko
pen.
Tijdens hun onderduik in een
Blij f-huis moeten ze beter wor
den voorbereid, betoogt Yvon
ne van Heerwaarden in haar
gisteren in Leeuwarden gepre
senteerde onderzoek over
Turkse geweldsslachtoffers.
Van Heerwaarden sprak uit
voerig met twaalf Turkse vrou
wen in Blijf van m'n Lijf-hui-
zen in Leeuwarden, Groningen
en Twente. De meesten waren
rechtstreeks uit Turkije aan
een Turkse man in Nederland
uitgehuwelijkt. Hun mannen
hielden hen binnen en terrori
seerden de vrouwen.
Via de politie kwamen ze te
recht in de Blijf-huizen. Daar
bleek een vrijwel totaal gebrek
aan vaardigheden om zich
staande te houden in de Neder
landse maatschappij. Het iso
lement was vaak dubbel, om
dat zowel hun eigen als hun
schoonfamilie de weggelopen
vrouwen verguisden. Hulp
blijkt moeilijk. Van Heerwaar
den schrijft dit onder meer toe
aan taalprobleem, tijdsdruk in
de instellingen, maar ook door
onbekendheid met het praten
over persoonlijke problemen.
Arren moede
Landelijk keert zeker veertig
procent van de ondergedoken
vrouwen in arren moede terug
naar him man „Meestal heeft
hij beterschap beloofd. In ieder
geval is het een omgeving die ze
kennen", aldus directeur Ste-
genga van het Blij f-huis in
Leeuwarden. Het terugkeer-
percentage onder Turkse vrou
wen is onbekend.
Volgens Van Heerwaarden is
het hard nodig dat de Turkse
vrouwen al in het Blij f-huis
grondig worden voorbereid op
een zelfstandig bestaan buiten.
Nu schort het nog aan samen
werking tussen crisisopvang
en andere instanties. GPD
DEN HAAG - Het kabinet be
gint een groot offensief om de
Inburgering van migranten te
irerbeteren. Op dit moment gaat
liet niet goed.
Bij een te groot deel van de ge
meenten schort er op belangrij
ke onderdelen nog te veel aan
m inburgering tot een succes te
maken', staat in de rapportage
lie het kabinet gisteren naar de
[Weede Kamer heeft gestuurd.
De inburgering van nieuwko
mers, waar het machtig worden
nan de Nederlandse taal een be
langrijke onderdeel van is, staat
rinds weken in het brandpunt
nan de belangstelling. Van taal-
mderwijs zou weinig terecht
komen.
Volgende week debatteert de
rweede Kamer hierover. Om de
inburgering te versnellen en te
nerbeteren zullen betrokken be
windslieden volgens de nota af
spraken maken met de instan
ces die het allemaal moeten
lit voeren. Gemeenten dienen
ireel nadrukkelijker de regie in
landen te nemen. Ze moeten
met regionale opleidingcentra
ïarde afspraken maken over re
sultaten die migranten dienen
:e boeken als het gaat om be-
ïeersing van de Nederlandse
aal en het volgen van stages,
/erder krijgen de gemeenten
>en belangrijke rol bij het
soeken naar werk voor nieuw
komers. Ze moeten daarvoor
net onderwijsinstellingen, Ar-
jeidsvoorziening en werkge
vers plannen maken.
Dok het sanctiebeleid komt nog
liet goed van de grond. Veel ge-
neenten twijfelen aan het effect
van bijvoorbeeld korten op de
lijstandsuitkering van een mi-
jrant die geen moeite doet om in
e burgeren. ANP
koopsubsidie
buizen pas in
2001 ingevoerd
DEN HAAG - Mensen met lage-
e inkomens kunnen pas vanaf 1
anuari 2001 een huis kopen met
iubsidie van de Staat.
Iet wetsvoorstel van Kamerle
ien van PvdA VVD, D66 en
DDA klopt niet helemaal. Ook is
ir meer tijd nodig om de koop-
lubsidie goed in te voeren. Het
irobleem is dat het wetsvoorstel
üevordering Eigen Woningbezit
iommige huizenkopers ten on
echte compenseert voor de
iverdrachtsbelasting. Niet ie-
iereen heeft daar recht op.
De fout werd ontdekt tijdens de
lehandeling in de Eerste Ka
mer. Pas als de fracties die heb-
)en hersteld en de Tweede en
Eerste Kamer de verbetering
lebben goedgekeurd, kan de
iubsidieregeling in werking tre-
ien.
Iet wetsvoorstel regelt dat
mensen gedurende vijftien jaar
«n maandelijkse bijdrage in de
entelasten kunnen krijgen van
maximaal driehonderd gulden,
in een vergoeding van veertig
[ulden voor de overdrachtsbe-
asting.
De waarde van het huis mag niet
ïoger zijn dan 247.400 gulden,
le hypotheek maximaal
197.900 gulden. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Als de huidige
groei van het aantal WAO'ers
doorzet, dreigt het kabinet over
twee jaar met een financiële te
genvaller van vijfhonderd mil
joen gulden te blijven zitten.
Jaarlijks komen er zo'n 15.000
WAO'ers bij. Dat aantal moet
worden teruggebracht tot
10.000 om de arbeidsonge
schiktheidsverzekering betaal
baar te houden.
Dit schrijft staatssecretaris
Hoogervorst van Sociale Zaken
in een nota aan de Tweede Ka
mer. In zijn nota doet hij een
reeks van voorstellen om de
groei van het aantal WAO'ers in
te dammen. De meeste aandacht
gaat uit naar het terugdringen
van het ziekteverzuim in het on
derwijs, de zorg, bij de politie en
de rijksoverheid. Uit die secto
ren komen de meeste werkne
mers door ziekte of stress in de
WAO terecht.
Het kabinet trekt voor dit jaar
tweehonderd miljoen gulden
extra uit om het ziekteverzuim
(en daarmee de instroom van de
WAO) in deze vier sectoren te
rug te dringen. Het geld is voor
al bedoeld om extra personeel
aan te trekken. Door het tekort
aan personeel in bijvoorbeeld
de verpleging, wordt de werk
druk zo hoog dat veel werkne
mers bezwijken onder de
werkdruk. Hierdoor wordt de
werkdruk nog hoger voor hen
die overblijven. ,,Die vicieuze
cirkel moet worden doorbro
ken", vindt Hoogervorst.
Bovendien trekt de regering
vijftig miljoen gulden uit voor
verbeteringen van de WAO-
keuringenHet geld is onder an
dere bedoeld om extra keu
ringsartsen aan te trekken.
Hoogervorst doet verder nog
voorstellen om het voor werkge
vers aanlokkelijker te maken
een WAO'er in dienst te nemen.
Zij hoeven de arbeidsonge
schikte geen loon te betalen. De
overheid geeft de WAO'er een
bonus van tien procent bovenop
zijn uitkering. Verder komen er
hardere sancties voor zieke
werknemers die weigeren mee
te werken aan hun herstel. Wie
therapie weigert, kan worden
gekort op zijn loon of zelfs het
recht op een WAO-uitkering
verliezen.
De meeste grote partijen in de
Tweede Kamer vinden de plan
nen niet ver genoeg gaan. CDA
en WD komen volgende week
met aanvullende voorstellen die
vooral de groei van het aantal
WAO'ers met psychische klach
ten moet terugdringen. De
PvdA wil kleinere ondernemin
gen extra geld geven om het
ziekteverzuim in hun bedrijf te
lijf te gaan.
Hoogervorst stelde gisteren dat
aanvullingen op zijn plan altijd
welkom zijn, maar dat er weinig
extra maatregelen te bedenken
zijn. Voor grote wetswijzigingen
voelt hij niets, omdat die de uit
voering in de sociale zekerheid
overhoop zouden halen. De
staatssecretaris verwacht ook
niet dat WD en CDA met een
groots alternatief op zijn aan
pak komen.
Momenteel kent Nederland
910.000 arbeidsongeschikten.
Begin jaren negentig leidde het
getal van 900.000 WAO'ers tot
een politieke crisis. Nadat het
cijfer daalde, begon het twee
jaar geleden weer sterk te groei
en. GPD/ANP
AMSTERDAM - Koningin Beatrix staat tijdens de rondleiding op de tentoonstelling
'De glorie van de Gouden Eeuw' in het Rijksmuseum in Amsterdam oog in oog met
raadspensionaris Johan de Witt, een beeld van Artus Quellinius. De koningin opende
gisteren de overzichtstentoonstelling met topstukken uit de Gouden Eeuw, die ter ge
legenheid van de tweehonderdste verjaardag van het museum wordt gehouden.
foto Cor Mulder/ANP
door Carine Neefjes
AMSTERDAM - Er is onenig
heid tussen Nederland en België
over een voorlichtingscampag
ne over drugs tijdens het Euro
pees Kampioenschap voetbal in
juni.
De Belgen vinden het Neder
landse drugsbeleid te 'soft' en
voelen er weinig voor folders te
verspreiden over 'verstandig
drugsgebruik'. Het buurland is
inmiddels afgehaakt en Neder
land organiseert nu een eigen
voorlichtingscampagne.
De voorbereidingen voor een
gezamenlijke actie waren al
ruim een half jaar in volle gang,
maar op het laatste moment
vonden de Belgen de Neder
landse tolerantie over drugs
toch storend. „België heeft geen
koffieshops. De politie daar kan
een voetbalsupporter met een
jointje direct oppakken. In Bel
gië zijn drugs nog een taboe",
zegt T. de Vos, lid van de lande
lijke werkgroep Euro 2000 die
de voorlichtingscampagne
voorbereidt.
Zelfs het tolerante Nederland
worstelt met de toon die in de
folders over het drugsgebruik
moet worden aangeslagen. „Als
gastland moeten wij niet de re
putatie krijgen dat het voetbal
toernooi hier één groot drugs
festijn wordt. De supporter
krijgt geen handleiding voor
drugsgebruik", aldus R. Kersse-
maker van de Jellinek-versla-
vingszorg, ook betrokken bij de
campagne.
Goedkope hotels
De folders worden dan ook uit
sluitend verspreid op locaties
waar supporters mogelijk gaan
experimenteren met drugs, zo
als bijvoorbeeld in goedkope
hotels en op campings. De cam
pagne is vooral bedoeld om ge
zondheidsproblemen te voorko
men. Gecombineerd gebruik
van pillen en poeders is niet ver
standig, zo waarschuwen hulp
verleners onder meer. En een
supporter die drinkt én blowt,
loopt ook het risico flink onder
uit te gaan. GPD
loor Jos Steehouder
JTRECHT - Rijkswaterstaat
vil midden op het Utrechtse
'erkeersknooppunt Oudenrijn
iet verkeer op de rijksweg A2
ichting Amsterdam bewust la-
en vastlopen. Door die bijzon-
lere maatregel moet de totale
eistijd naar de hoofdstad kor-
er worden. De kunstmatige file
ip Oudenrijn voorkomt grotere
ertragingen elders op de route.
folgens Rijkswaterstaat komt
de A2 tussen Utrecht en Am
sterdam de komende jaren to
taal vast te zitten als gevolg van
het toenemend autoverkeer.
Zelfs als het kabinet zou beslui
ten de uitgestelde verbreding
van de snelweg weer te vervroe
gen, is dat project op zijn
vroegst over vijf jaar klaar.
De 'bufferzone' op Oudenrijn
komt te liggen op de hoofdbaan
richting Amsterdam. Tussen
Nieuwegein en Utrecht wordt
de hoofdrijbaan daartoe over
een lengte van zeker anderhalve
(Advertentie)
HONGERSNOOD DREIGT IN AFRIKA
Nu helpen kan erger voorkomen!
kilometer verdeeld in drie in
plaats van de huidige twee rij
stroken. Op de plek waar het
verkeer weer terug moet naar
twee rijstroken, ontstaat een
flessenhals.
Gedoseerd
De zorgvuldig geregisseerde file
moet ervoor zorgen dat het ver
keer beter gedoseerd richting
Amsterdam gaat rijden, waar
door de reistijd korter wordt. Op
dit moment loopt het verkeer op
de A2 tussen Deil en Amsterdam
tussen de 35 en 45 minuten ver
traging op, gerekend over een
heel etmaal. In de spits is de
vertraging nog veel groter. Com
putersimulaties van Rijkswa
terstaat wijzen uit dat de
automobilist ondanks zo'n ge
organiseerde file op Oudenrijn
toch aanzienlijk sneller Am
sterdam bereikt dan nu.
Volgens Rijkswaterstaat is de
buffer op Oudenrijn nodig om
dat nu te veel verkeer tegelijker
tijd op het vanouds vitale
knooppunt afstormt. Dat komt
omdat met de voltooiing van de
eerste nieuwe Lekbi'ug bij Via-
nen een belangrijke rem is weg
gevallen.
De bedoeling is ook ten zuiden
van de Lekbrug door middel van
spitsstroken of plusstroken de
capaciteit van de snelweg te
vergroten. Rijkswaterstaat
vreest een chaos op Oudenrijn
als in het zuiden 'alle remmen
los' gaan. GPD
(Advertentie)
Utrecht o.v.v. Afrika
M eer info: www.kerkeninaktie.nl
Scheldcstraat 25-29 Vlissinacn www.altcna-iil.nl
DEN HAAG - Verzekeraars,
pensioenfondsen en banken
proberen in hoog tempo grond
van particulieren en gemeenten
in bezit te krijgen. Vooral land-
bouwpercelen zijn gewild. Geld
in grond steken wordt steeds po
pulairder omdat het, in vergelij
king met de roerige aandelen
markt, een veilige manier van
beleggen is. Het Kadaster in
Apeldoorn bevestigt de toege
nomen beleggersbelangstelling.
Verzekeringsmaatschappij For-
tis Amev, dat al 24.000 hectare
(landbouw)grond bezit, wil van
de gemeente Kampen een ge
bied van 5.000 hectare met 136
boerenbedrijven overnemen.
„Overal waar grond vrijkomt,
zijn we geïnteresseerd", zegt
woordvoerder Mulder ten Kate,
hoofd landelijk vastgoed.
Hij ontkent dat er sprake is van
speculatie. De verzekeraar ge
bruikt de percelen louter als be
leggingsobject en zegt niet van
plan te zijn ze snel door te ver
kopen. Fortis Amev is na de
staat (Domeinen) de tweede
grootgrondbezitter in Neder
land. „Aankoop van grond bete
kent goede kans op extra rende
ment", stelt ook woordvoerder
Breuer van Achmea.
Het Rijk staat voorlopig geen
agrarische percelen meer af.
Staatssecretaris Bos (Finan
ciën) maakte donderdag bekend
met onmiddellijke ingang de
verkoop van agrarische domei
nen aan erfpachters op te
schorten. De overheid wil, in af
wachting van de nieuwe nota
ruimtelijke ordening, voorko
men dat nu stukken landbouw
grond en bos voor lage prijzen
van de hand gaan.
Momenteel wordt 68 procent
van de grond in ons land ge
bruikt als bouw- en weiland.
Natuur en bos (zestien procent),
woningen (acht procent), infra
structuur (vijf procent), bedrij
ven (twee procent) en recreatie
(één procent) leggen beduidend
minder beslag op de ruimte.
Als agrarische grond een woon
bestemming krijgt, kan dat zeer
lucratief zijn voor de eigenaar.
De gemiddelde prijs voor land
bouwgrond bedraagt nu 5 per
vierkante meter. Een perceel dat
bouwrijp is gemaakt voor hui
zen of een bedrijfsterrein levert
echter tussen de 300 en 1000
de vierkante meter op. GPD
Agent overlijdt aan verwondingen
EINDHOVEN - De Eindhovense hoofdagent Tom Kusters
(36) is in de nacht van donderdag op vrijdag in het Acade
misch Ziekenhuis Maastricht overleden aan de verwondin
gen die hij drie weken geleden opliep toen hij een veertienjari
ge joyrider uit Duitsland wilde tegenhouden.
Kusters probeerde op 25 maart bij een wegblokkade op de
A67 onder Geldrop de jeugdige vrachtwagenbestuurder te
stoppen. De joyrider uit het Duitse Monheim reed door de ver
sperring en over Kusters heen.
De j ongen is op de dag van het ongeval samen met twee andere
jongens van 13 en 14 in zijn woonplaats aangehouden op ver
denking van poging tot doodslag. Die verdenking is gisteren
omgezet in moord. ANP/DPA
Bedrijven dicht door groeihormoon
DEN HAAG - De Algemene Inspectie Dienst (AID) heeft de
afgelopen dagen vier Nederlandse veehouderijen geblok
keerd. omdat de koeien zijn behandeld met het verboden
groeihormoon stanozolol.
Dat heeft minister Brinkhorst (Landbouw) gisteren aan de
Kamer laten weten. Eind februari werd een boer betrapt door
de Kwaliteits Controle Runderen en sindsdien zijn nog 2 9 ver
dachte bedrijven gecontroleerd. Van negen veehouderijen
zijn inmiddels de resultaten bekend. Vier reageerden 'posi
tief' op de dopingtest. Om welke bedrijven het gaat, is niet be
kendgemaakt.
Stanozolol is bekend als doping voor wielrenners. In de vee
houderij is het een betrekkelijk nieuw middel. ANP
Brand benzinetanker geblust
VUREN - Aan boord van een Nederlandse binnenvaarttanker
met 1970 ton benzine heeft in de nacht van donderdag op vrij
dag brand gewoed. De brandende tanker kon afmeren in de
Waal ter hoogte van Vuren. Rond 3.00 uur werd het sein brand
meester gegeven.
Volgens een woordvoerder van de brandweer is het woonge-
deelde helemaal uitgebrand. Door het aanleggen van een
schuimlaag op het schip voorkwam de brandweer dat het
vuur oversloeg naar de laadruimte vol benzine. Aanvankelijk
meldde de politie dat er 25.000 ton benzine aan boord
was.
Het schip is gisteren naar Haaften versleept waar de benzine
wordt overgeladen. Geëvacueerde bewoners van zes huizen
langs de dijk konden gistermorgen weer naar huis. ANP
Problemen bij KPN's inbelnetwerk
DEN HAAG - Klanten van KPN die willen internetten kun
nen de komende dagen problemen krijgen met inbellen.
Door softwareproblemen in het besturingssysteem van het
internet-inbelnetwerk is het moeilijk om het Internet op te
komen, meldt KPN. Het bedrijf hoopt de problemen na het
weekeinde te hebben opgelost.
Klanten die inbellen krijgen soms de foutmelding 'password
niet geldig' of een variant daarvan. De afgelopen week is de
storing al enkele keren voorgekomen. Volgens KPN maken
veel internetproviders gebruik van het netwerk. ANP
Uitbraak uit grenshospitium
HEERHUGO WAARD - Tien vreemdelingen hebben zich in de
nacht van donderdag op vrijdag een uitweg gebaand uit het
grenshospitium Westlinge in Heerhugo waard.
De vluchtelingen forceerden een raam en een hek en wisten te
ontkomen. Gistermiddag waren ze nog spoorloos.
Het grenshospitium in Heerhugowaard is gesitueerd bij de
open inrichting Westlinge. Het gaat niet om criminelen, maar
om vreemdelingen die geen toegang krijgen tot Nederland en
wachten op terugkeer naar hun land van herkomst. ANP
door Lianne Sleutjes
DEN HAAG - Zorgverzekeraars
moeten zorgen dat artsen goed
koper en zuiniger medicijnen
voorschrijven. Zij dienen ook
geneesmiddelen scherper in te
kopen bij de fabrikanten.
Zo denkt minister Borst van
Volksgezondheid de uitgaven
van de geneesmiddelen te be
perken. Zij wil minder geregel
vanuit Den Haag en meer over
laten aan de betrokken partijen
zelf. Het kabinet is gisteren met
haar plan akkoord gegaan.
De overheid zelf is volgens Borst
niet in staat het voorschrijven
en inkopen van medicijnen nog
meer te beïnvloeden. Zij krijgt
nu extra geld van het kabinet
om tegemoet te komen aan de
groei van uitgaven aan genees
middelen. Die groei gaat sneller
dan in het regeerakkoord is
voorzien. Het is nu aan de
markt, de zorgverzekeraars, om
besparingen te realiseren. Vol
gens Borst valt er met het goed
koper inkopen van geneesmid
delen nog honderden miljoenen
guldens te besparen.
„Zorgverzekeraars zijn sterke
partijen op de markt, die heb
ben wat in te brengen. Ze sluiten
contracten met de voorschrij
vers, de artsen, en met de apo
thekers." De huisarts houdt wel
de eindverantwoordelijkheid;
de arts besluit uiteindelijk wat
de patiënt voorgeschreven
krijgt, niet de ziektekostenver
zekeraar.
Borst wil niet dat zorgverzeke
raars zelf bepalen welk pakket
aan geneesmiddelen ze hun ver
zekerden vergoeden. Dat was
een van de adviezen die zij had
gekregen om de kosten van me
dicijnen in de hand te houden.
Zij denkt dat sommige verze
kerden buiten de boot kunnen
vallen als de verzekeraar hun
medicijn niet meer betaalt.
Overstappen naar een andere
verzekering is niet altijd moge
lijk omdat er geen acceptatie
plicht geldt voor een zorgverze
keraar.
Evenmin wil Borst patiënten
een eigen bijdrage laten beta
len. Daartegen bestaat volgens
haar te veel aversie sinds de me
dicijnknaak: ziekenfondspati
ënten moesten een aantal jaren
geleden bi] elk recept zelf een
rijksdaalder betalen. Die maat
regel is afgeschaft.
Wel laat zij onderzoeken of zo
geheten lifestyle-geneesmidde-
len door de verzekerden zelf be
kostigd dienen te worden. Het
gaat dan om geneesmiddelen
die iemand gebruikt vanwege
zijn levensstijl. Iemand die veel
en vet eet en vreest voor een
hoog cholesterolgehalte, kan
daartegen een pilletje pakken in
de hoop dat dit helpt.
De anticonceptiepil is eigenlijk
ook een lifestyle-geneesmiddel.
Maar die wil Borst pertinent
niet zelf laten betalen door de
gebruiksters. „Dat heb ik een
keer geprobeerd en toen kreeg ik
zeer veel weerstand. Dat doe ik
geen tweede keer." GPD
(Advertentie)
ETHIOPIË
Geef o.v.v. 'Noodhulp Ethiopië'
TEAR fund
Giro 41400
Driebergen
WOORD
DAAD
Giro 3020900
Gorinchem
VLUCHTELINGEN f2
Giro 550
Apeldoorn
