Laat mij maar met
muziek klooien
Zelfs het huisnummer heeft diepere betekenis
PZC reportage zaterdag 15 april 2000 31
Dj's keren strak
regime 3FM
de rug toe
Vertrek Evers
kost KRO
wekelijks vijf
uur zendtijd
Met Edwin Evers en Jeroen van Inkei in
de basis opent Radio 538 vanaf
maandag 17 april de aanval op vooral het
publieke Radio 3FM. Voor veel geld werden
de diskjockeys door Erik de Zwart
weggekocht bij respectievelijk datzelfde
3FM en Veronica FM. Maar voor Evers en
Van Inkel waren er meer redenen om een
vijfjarig contract te tekenen.
Terwijl Edwin Evers met moeite een
geeuw onderdrukt, ratelt Jeroen van
Inkel door over de plannen die hij heeft
met zijn bedrijf KinKonk Produkties.
Nieuwe media is de laatste uitdaging en
dan met name breedband internet. Op dat
gebied werkt Van Inkel samen met Jamby,
dat eigendom is van zijn vroegere radio
maatjes Adam Curry en Unico Glorie.
Evers lijkt er niet wakker van te liggen.
Behalve dat de dj net een ochtendshow
achter de rug heeft en langzamerhand wel
toe is aan een dutje, liggen zijn interesses
ergens anders. „Laat mij maar lekker
thuis onder de grond in mijn studio klooi
en met muziek."
Het is een van de verschillen tussen de 28-
jarige Evers en de tien jaar oudere Van In
kel, die ooit het voorbeeld van de eerste
was. Bij Veronica kwamen ze elkaar al te
gen en nu volgt bij Radio 538 een reünie.
Twee transfers die een schok door radio-
land deden gaan, maar die volgens de per
sonen in kwestie goede redenen hebben.
Jeroen van Inkel: „Als Veronica straks uit
de Holland Media Groep stapt, mag de
vereniging de licenties voor de frequen
ties niet meenemen. Ze heeft slechts de
naam. Voor mij heeft het dus niet zo'n zin
om mee te gaan, want er is geen radiosta
tion."
.Bij HMG blijven zie ik ook niet zitten. Er
is de afgelopen jaren een hoop gebeurd bij
dat bedrijfHet is behoorlijk verzakelijkt.
Ik wil niet zeggen dat Veronica FM er een
beetje bijhangt. Toen Unico Glorie er nog
zat, heeft hij veel gedaan voor het station.
Maar ook hij ontkwam niet aan de jaar
lijkse begrotingsronde. Dan kwamen de
Audi's uit Luxemburg weer voorrijden en
kon je een sanering verwachten. Je wordt
daar heel erg afgerekend op wat er ver
diend wordt. Of er een mooi, creatief pro
duct wordt neergezet, is niet zo belang
rijk."
„Een half jaar geleden werd ik benaderd
door Erik de Zwart. De veranderingen die
hij bij 538 voor ogen had, spraken me wel
aan. En gaandeweg realiseerde ik me dat
Radio 538 meer lijkt op het Veronica dat ik
altijd heel erg leuk vond dan het Veronica
van nu."
Vrijheid
Edwin Evers: „De aanpak bij 538 spreekt
mij ook aan. In financieel opzicht heb ik
natuurlijk een goede aanbieding gekre
gen, maar er speelt meer dan geld. Het
tegenovergestelde zou betekenen dat ik
net zo lief hier in de fietsenstalling was
gaan werken. Als ik mijn centen maar had
gekregen. Nee dus. Het saamhorigheids
gevoel bij 538 vind ik belangrijk. Met z'n
allen zijn we met één ding bezig: radio
maken. Verder is voor mij belangrijk dat
ik in de ochtend alle vrijheid krijg. Ik kan
het programma maken zoals ik het wil."
- Bij 3FM kon je dat niet?
Evers: „Minder. Ik had daar een muziek-
lijst en als ik daarvan afweek, moest ik
overleggen. Dat wil ik niet en kan ook
vaak niet. Als ik 's ochtends om half zeven
het idee krijg een bepaalde plaat te draai
en, ga ik toch niet eerst iemand bellen om
te vragen of het mag? Dat gaat ten koste
van de spontaniteit. Ik begrijp wel dat je
op een station een bepaalde muziekkeuze
moet hanteren, anders word je niet her
kenbaar. Maar een ochtendshow vind ik
toch een beetje een apart geval."
Van Inkel: „Zo is het overal ter wereld. In
Amerika zijn de ochtendprogramma's
spektakels op zich en daarna begint de
grote muziekmachine pas te draaien. Dat
is een georganiseerd, uitgedokterd ge
heel. Daarom vind ik het ook logisch dat
ik bij 538 wel een muzieklijst krijg. An
ders overleef je het niet als station. Dan
krijg je zoiets als Radio 3 vroeger. Toen
had je alleen maar eilandjes en hoorde je
eerst een obscure plaat van Led Zeppelin,
gevolgd door Henk Wijngaard."
- Vinden jullie niet dat de radio een beetje
op de voetbalmarkt gaat lijken. Diskjoc
keys worden als sterspelers met grote zak
ken geld weggelokt.
Van Inkel: „Juist. Toen ik begin jaren
tachtig bij Veronica ging werken, zei ik te
gen Lex Harding: al betaal je me helemaal
niets, ik kom want ik wil graag bij Veroni
ca aan de slag. In Hilversum heerste onder
de dj 's toen heel sterk het gevoel dat het te
gek was om bij de radio te werken. Dat be
tekende immers dat je bekend werd en dat
je voor veel drive-in shows werd ge
vraagd. Dat betekende ook dat je in Hil
versum niet zo veel geld kreeg, want dat
verdiende je wel in het land. De afgelopen
jaren is dat veranderd. Simpelweg omdat
er een marktsysteem van veel vraag en
weinig aanbod is ontstaan. Je kunt het in
derdaad vergelijken met voetbal. Clubs
zijn bereid om veel voor bijvoorbeeld Pa
trick Kluivert te betalen, omdat hij iets
kan wat andere mensen niet kunnen. Als
hij tien miljoen moet kosten, maakt zo'n
club een simpel rekensommetje: voegt hij
iets toe aan het team en kunnen we dat
geld terugverdienen? Dat kan, dus is die
man tien miljoen waard. Zo gaat het te
genwoordig ook met dj's."
- Keek je vroeger tegen Jeroen op?
Evers: „Natuurlijk. Toen ik nog op school
zat, zette ik 's ochtends altijd de wekker
om naar de ochtendshow van Jeroen te
luisteren. Ik had altijd een walkman bij
me, dus ik zat vaak de hele dag met een
koptelefoon op mijn kop. In de klas ook.
Ik herinner me nog dat het programma
een keer uit Kirchberg kwam. De leraar
stond iets ingewikkelds uit te leggen en ik
zat hardop te lachen omdat ik op de radio
hoorde hoe Stenders op zijn ski's naar be
neden ging".
„Ik was helemaal gek van radio. Ik weet
nog waar ik liep toen Stenders voor de
eerste keer Losing my religion van R.E.M.
draaide. Ik stapte in Enschede net de trein
uit. Ik ben ook als een echte Van Inkel-
kloon begonnen. Dat gebeurde automa
tisch. Je neemt dingen over van degenen
naar wie je veel luistert. Vervolgens moet
je dan proberen je eigen stijl te ontwikke
len en dat is me wel gelukt, geloof ik."
Simpeler
- Jeroen, wat heb jij van Edwin geleerd?
Evers: „Hij is tien jaar ouder, gek."
Van Inkel: „Dat maakt niet uit. Edwin
heeft natuurlijk een scherp gevoel voor
humor. Dat weet hij te vertalen in de pro
gramma-onderdelen met die typetjes als
de broertjes De Boer en prins Bernhard. Ik
kan dat niet. Mijn ochtendshow vroeger
was veel simpeler. Ik ging zitten met een
stapel platen, kaartte af en toe een item
aan en dat was het. In de loop der jaren
ben ik ook gaan beseffen dat dat me het
beste ligt. Ik moet gewoon stampen."
- Dat is het grote verschil tussen jullie?
Edwin is meer voor de humor, terwijl Je
roen nog wel eens de neiging heeft maat
schappelijke onderwerpen aan te kaar
ten. Ik denk aan de bh's over de Maas en de
flitspalen. Dergelijke acties zie ik Edwin
nog niet zo snel doen.
Evers: „Dat klopt".
Van Inkel: „Misschien komt dat doordat
ik ouder ben dan Edwin. Vroeger deed ik
dat ook minder. Nu loop ik af en toe tegen
iets aan en dan wil ik weten hoe het zit of
er iets mee doen. Met die flitspalen vind ik
het toch leuk dat een dj bereikt dat erover
wordt gepraat. Niet iemand als Paul Wit-
teman, maar een dj start een actie met een
brutaal karakter op en bij het ministerie
van Verkeer en Waterstaat liggen ze er
wakker van. Dat vind ik leuk."
- Hoe staat het overigens met die zaak?
Word je nog vervolgd?
Van Inkel: „Hij loopt nog. De super pg
heeft hem in beraad".
- Edwin, wat vind jij van dit soort acties?
Evers: „Als het ludieke acties zijn, heb ik
er geen moeite mee. Ik heb een hekel aan
dat opgestoken vingertje. In Evers staat
op doen we niet zoveel acties. We praten
wel over een item als bijvoorbeeld zinloos
geweld. Ik heb dan niet zo'n behoefte om
meteen iets op poten te zetten, want je
loopt jezelf dan ook een beetje op de borst
te kloppen. Kijk eens, hoe goed ik ben. Ik
vind het vreselijk als ik dat bij anderen
zie".
Grasspriet
- Tijdens een persconferentie legde Erik
de Zwart onlangs weer heel erg de nadruk
op de volgens hem oneerlijke concurren
tie met 3FM. Zien jullie dat ook zo?
Van Inkel: „Wij zijn misschien een beetje
de advocaten van de duivel, maar het be
reik van 538 is nu eenmaal nog niet lande
lijk. Terwijl je 3FM achter elke grasspriet
kunt ontvangen. Daarnaast ben ik het
met Erik eens dat 3FM meer zijn publieke
taak moet uitvoeren. Een publieke zender
krijgt steun van de overheid en hoeft niet
per se geld te verdienen. Dan kun je ook
meer risico nemen dan een commerciële
zender. Daarmee maakt 3FM ook recla
me. Nieuwe muziek hoor je het eerst hier,
is hun slogan. Maar dat is wel muziek die
al op plaat staat. Ik denk dat 3FM veel
meer de schakel moet vormen tussen de
muziek van de straat en de muziek die op
plaat verschijnt."
Evers: „Ik heb altijd geroepen en dat doe
ik nog steeds dat je als publieke omroep
moet proberen zoveel mogelijk mensen te
bereiken. Daar ben je publiek voor. Maar
daarnaast moet je ruimte bieden voor
dingen die voor commerciële omroepen
niet interessant zijn. Bijvoorbeeld een
programma voor allochtonen. Dat is een
taak voor de publieke omroep."
Eric de Bie
Edwin Evers verlaat maandag
Radio 3FM en de KRO is er niet
in geslaagd om een nieuwe ochtend
show te ontwikkelen. Zijn plaats
wordt ingenomen door Rob Sten
ders, Fred Siebelink en 'Big' Bart,
die onder contract staan bij de
VARA De KRO vulde 's morgens
met Edwin Evers drie uur, maar
krijgt er slechts twee uur voor terug
in de middag.
„We vinden het erg jammer dat we
op dit moment niet in staat zijn de
ochtenduren te vullen. De voorbe
reidingsperiode om een nieuw pro
gramma te maken was te kort en we
hebben geen goede vervanger voor
een gevestigde naam als Evers. Dat
betekent dat we een top-dj zouden
moeten wegkopen bij een ander sta
tion. En in dat getouwtrek over en
weer hebben we geen zin", aldus
KRO's hoofd amusement radio Tru-
di Willenborg. Wel verwacht ze in de
toekomst, als er weer vroege uren
beschikbaar zijn, terug te komen
met een nieuwe ochtendshow.
In de middag start de KRO op 3 FM
met een nieuw programma. Giel
Beelen is vanaf maandag te horen
tussen twee en vier uur. De 22-jarige
diskjockey gaat 'Giel hier' presen
teren, waarin popmuziek centraal
staat. Beelen was tot nu toe alleen in
de nacht te horen op de populaire
muziekzender. Ook verving hij re
gelmatig collega's Rob Stenders en
Isabelle.
foto Ton Kastermans
Vijftien jaar geleden werd Jean Jonk
hout in het holst van de nacht wak
ker. Een blauwachtig witte damesfiguur
stond midden in zijn slaapkamer. Goud
gele kruisjes schitterden in haar hand.
Die vrouw kon niemand anders zijn dan
Maria, de moeder van Jezus, daar gelooft
de bebaarde meubelmaker nog steeds
heilig in, ook al verklaren velen hem voor
gek. Zeven jaar geleden kreeg hij nog
maals een 'teken' van Maria. Sindsdien is
zijn huis in het Zuid-Limburgse Geulle
veranderd in een klein bedevaartsoord,
waar pelgrims een slokje water uit een
'goddelijke bron' komen drinken. Een
geloofsbelijdenis uit het Limburgse
Lourdes.
Het huis van Jean Jonkhout is een kleine
dierentuin. Er lopen vijf katten rond de
woning, die zich nu en dan neervlijen in
een kar met stro die voor het raam aan de
voorkant staat. De katten delen het erf
met 35 konijnen in hokken in de voor
tuin, twee ganzen en nog wat kuikens.
Binnen liggen cavia's te slapen en knab
belen kanaries een bakje zaad weg.
„Katten, kanaries, kuikens en konijnen,
ze leven vredig naast elkaar," zegt de
hoeder van deze ark van Noach op het
droge.
Jean Jonkhout woont op nummer 143, in
een huis dat door een wirwar van bomen,
struiken en konijnenhokken aan het
zicht onttrokken wordt. Met de mg naar
het Julianakanaal en het gezicht naar de
heuvels met het Bunderbos. Op zich niets
bijzonders, maar sinds de nacht van 3
april 1993 is niets meer gewoon voor
Jonkhout en heeft alles om hem heen een
andere, diepere betekenis gekregen. Ook
zijn huisnummer 143.
„Zeven jaar geleden veranderden zeven
minuten mijn leven compleet. Let op: ze
ven is het heilige getal," doceert Jonk
hout. Zeven is ook de som van 4 en 3 uit
zijn huisnummer. Het gebeurde in de
nacht van 3 april 1993, in de week voor
Goede Vrijdag, de dag waarop wordt
herdacht dat Gods enige zoon - het cijfer
1 van zijn huisnummer - stierf aan het
kruis. „Dat kruis was overigens van no
tenhout gemaakt en in mijn tuin heb ik
zeven notenbomen staan," stapelt hij de
'bewijzen' voor de verslaggever op.
In die aprilnacht van 1993 wordt Jonk
hout om 5.25 uur wakker van de kou. Hij
denkt dat de centrale verwarming kapot
is. „Ik had geen zin om op te staan en de
verwarming te reparerenIk draai me om
en ineens zie ik een ster ter grootte van
een pink op me afkomen. Geelwitrood
licht straalde die ster," zegt hij met open
gesperde ogen. Hij volgt de 'ingeving' die
hij krijgt en blijft met zijn vingers van de
ster af„Die ging steeds feller schij nen en
het was alsof hij door een hand naar me
toe werd gestuurd." Plotseling vertrekt
de ster weer. „Er waren inmiddels zeven
minuten verstreken, weer dat heilige ge
tal," zegt hij zacht. De Geullenaar blijft
achter met het klamme angstzweet op de
rug.,Ik ben biddend in slaap gevallen
's Morgens vertelt hij over het vreemde
bezoek aan zijn dochter Nicole. „Zij zei
dat ze ook al eens zo'n mysterie meege
maakt had. Boven de kamerdeur had ze
ook om 5.25 uur 's morgens de Christusfi
guur aan het kruis zien stralen en ze was
ook Maria tegengekomen op de trap."
Voor Jonkhout wordt alles plots helder,
als een munt die in een offerblok valt.
„Het kon niet anders dan het zoveelste
teken van God zijn. Jaren eerder, in de
zomer van 1985, had ik om 2.45 uur 's
nachts ineens een blauwachtig witte ge
stalte in mijn kamer zien staan. Uit haar
hand schitterden allemaal kruisjes. Haar
hand raakte me aan en ze keek me aan.
Echt waar, ik stond oog in oog met de
moeder Gods. Via mijn hersenen had ik
contact met haar. Ik wilde opstaan, maar
het lukte niet. Een paar minuten bleef
Maria in mijn slaapkamer staan en daar
na ging ze stralend weg.
Blijde boodschap
Geleidelijk aan ging het verhaal over
Maria's bezoekjes aan Geulle als een blij
de boodschap rond. Er verschenen jour
nalisten, fotografen en tv-camera's bij de
Geulse meubelmaker op de stoep. „Óp-
eens zag ik toen weer het visioen voor me
dat ik eens heb gehad. Daarin was ik live
te zien op een groot tv-scherm." Na de
pers volgden de wetenschappers en
pseudo-kenners van hemel en hierna
maals. „Mensen van de universiteit van
Amsterdam, magnetiseurs, seismogra-
fen en paragnosten, ze zijn allemaal hier
geweest.'Jonkhout stond iedereen gedul
dig te woord en trok zich niets aan van
degenen die hem afschilderden als ie
mand die een klap van de molen heeft ge
had. „Ik drink en rook niet en drugs ge
bruiken mijn dochter en ik evenmin. En
doorgedraaid zijn we zeker niet."
De directe aanleiding voor al dat bezoek
aan nummer 143 waren niet zozeer de
vermeende Mariaverschijningen, maar
vooral het feit dat er plots wonderlijk
water uit een oude pomp op het erf van
Jean Jonkhout bleek te komen. „Die
pomp staat op een aar, een bron, die in
rechtstreekse verbinding met de Arden
nen staat. Metingen wezen uit dat het
water van samenstelling veranderd
was", vertelt hij enthousiast. „Het was
lichter geworden. Lichter dan gewoon
water. Dat zou zijn gebeurd na 1993toen
ik die Maria-ster had gezien. Eigenaar
dig is ook dat de hoofdader van de bron
precies op de plaats ligt waar mijn doch
ter het kruisbeeld heeft zien stralen.
Na de geleerden kwamen al snel de men
sen in nood op Jonkhouts wonderwater
af. „Een vrouw met eczeem vroeg of ze
haar huid met mijn water mocht deppen
Na een tijdje kwam ze terug en bleek ze
van haar eczeem af te zijn. Door dat wa
ter uit mijn pomp hier," zegt hij alsof hij
het wonder opnieuw beleeft.
Het verhaal over deze genezing ging snel
rond. „Mensen met depressies en mensen
die door de medici niet meer kunnen
worden geholpen, ze komen nu allemaal
hier voor een slokje water en om God aan
te roepen. Ik adviseer altijd drie slokjes,
want drie is het getal van de Drie-een
heid." Het overviel de rustige ex-meu
belmaker allemaal, maar niemand
wordt geweigerd. „Ik heb een taak, ik
moet blijven vechten voor die man aan
het kruis."
Baan
Rond de pomp is inmiddels een soort
klein Jeruzalem ontstaan. Met een
klaagmuurtje, waar mensen hun gebe
den opzeggen, boodschappen opschrij
ven en achterlaten en waar alle geloven
bijeenkomen. Katholieken, protestan
ten, moslims, hindoes en zelfs agnosten
komen om uiteenlopende redenen even
naar Jonkhouts pomp. Uit India, Polen,
Nieuw-Zeeland, Amerika. Frankrijk en
België. Allemaal gaan ze even zitten bij
het kleine tafeltje waarop theelichtjes
branden voor Mariabeelden in allerlei
maten en kleuren. Allemaal schrijven ze
in een dik schrift waarom ze de reis naar
Limburg hebben ondernomen. De mees
ten komen in de hoop op genezing van
een ernstige lichamelijke ziekte, maar er
zijn ook bezoekers met psychische pro
blemen of puur pragmatisch ingestelde
pelgrims. „Vooreen baan, liefst bij de po
litie staat ergens in het boek, of: „Be
dankt voor het krijgen van een vast con
tract."
Wanneer iemand hem vraagt om een
handoplegging, merkt hij dat zijn han
den niet alleen heilzaam water oppom
pen, maar ook helende krachten hebben.
„Ik kan de haren op mijn arm en handen
recht overeind laten staan en kippenvel
oproepen. Ook kan ik handoplegging bij
mensen doen en als ik dan God aanroep,
wordt mijn gebed vaak verhoord."
Verder kan hij iets „wat Jomanda niet
kan." zegt hij. „Ik kan energie in me op
roepen. Warmte en kou. Via mijn handen
gaat die weer naar buiten. Zelfs brand
netels kan ik op mijn ogen en gezicht leg
gen zonder me te branden."
Een lucratieve baan in het reli-circus
ambieert hij echter niet. En ook gruwt hij
van de snelle commerciële jongens die
wel «een gat in de markt zien in de ver
koop van zijn water en z'n gaven. „Er is
er eentje geweest, die zei dat hij wel pille
tjes van mijn water kon maken en dat
dan voor goed geld zou kunnen verko
pen. Maar dat is niks. God is mijn baas.
Er is geen andere baas voor mij. Hem al
leen wil ik dienen."
Ray Simoen
