Redding
voor oude
kranten
PZC
dwarsstraten
Jonge Crimineel Heer Bommel en het Nieuwe Denken
verplicht naar
streng internaat
varia
Pagina 's op microfilm
Parasiet- vrijgezellen
Stammenstrijd
puzzel
recept
het weer
woensdag 29 maart 2000
door Herman Rosenberg
Een krant van een week oud
gaat nog wel, wat papier be
treft. Maar na een jaar is de
houdbaarheidsdatum flink
overschreden. Het papier wordt
al geel.
,,En na vijftig jaar is het papier
niet alleen geel. maar begint het
soms ook te verkruimelen. Het
gaat erg slecht met onze oude
kranten", zegt Barbara de Goe
deren van de Koninklijke Bi
bliotheek (KB) in Den Haag,
waar in een groot depot duizen
den jaargangen oude en nieuwe
kranten worden bewaard.
De KB tekende maandag een
contract met het bedrijf Micro-
format Systems uit Lisse. In de
studio's daar worden de komen
de maanden twee miljoen kran-
Operatie Manna
wordt herhaald
Precies 55 jaar na de eerste
voedseldroppings boven het
bezette en hongerende Neder
land wordt een bijzondere her-
denkingsvlucht georganiseerd;
op zaterdag 29 april, de dag dat
dit jaar Koninginnedag wordt
gevierd, leggen ruim twintig mi
litaire vliegtuigen de exacte
route van destijds af.
Dat gebeurt op initiatief van de
stichting Voedsel en Vrijheid.
Tot de deelnemende vliegtuigen
behoren een authentieke Lan
caster-bommenwerper, een
Spitfire en vier Harvards. Ook
worden vier moderne Hercules-
vliegtuigen van de Koninklijke
Luchtmacht verwacht, net als
een Antonov 26 uit Polen.
De droppings begonnen in 1945
op 29 april onder de naam 'ope
ratie Manna' naar het voedsel
dat God volgens de bijbel aan de
Israëlieten schonk. GPD
tenpagina's op microfilm gezet
en daarmee gered voor het nage
slacht. Want als nog langer was
gewacht, dan waren er hele
jaargangen tot stof vergaan.
De Goederen: „Het gaat om lan
delijk verschijnende bladen,
onder meer uit de Tweede We
reldoorlog. Het Nationale Dag
blad van de NSB zit er bijvoor
beeld bij. Dat is nu eenmaal
verschenen en dus wordt het
hier bewaard."
Topsegment
Andere titels die worden gered,
zijn onder meer Het Financieele
Dagblad, het Dagblad Scheep
vaart en het Reformatorisch
Dagblad. Het topsegment van
landelijke bladen, waaronder
bijvoorbeeld het Algemeen
Handelsblad, is al eerder ge
daan. Bij eventuele hiaten in de
collectie wordt een beroep ge
daan op andere bibliotheken en
collecties.
De conservering van kranten en
tijdschriften maakt deel uit van
het grote project Metamorfoze,
dat is gericht op het 'verfilmen'
van gedrukt materiaal - ook
boeken - dat in slechte staat ver
keert. De naam is ontleend aan
de roman van Couperus, waar
van de eerste druk (1897) ook in
staat van ontbinding verkeert.
De oude kranten vormen een
steeds belangrijker bron voor
historici. Onderzoekers gebrui
ken behalve officiële bronnen
als overheidsarchieven ook
vaak kranten en tijdschriften
om hun beeld van het verleden
te complementeren.
Na de twee miljoen pagina's van
dit contract wachten nog dui
zenden banden met ingebonden
regionale kranten. Hoe dat pre
cies gaat lopen, is nog niet be
kend. De Goederen: „We hebben
subsidie aangevraagd in het ka
der van het Kunstenplan 2001-
2004. Komende zomer neemt
staatssecretaris Van der Ploeg
(Cultuur) een besluit." GPD
Letter W
BATMAN
Turkije
Justitie in Turkije is een
onderzoek begonnen naar
zes kleine kranten die in
artikelen over het Koer
disch nieuwjaar de letter
W hebben gebruikt. Deze
letter bestaat in het Turks
niet.
Het nieuwjaarsfeest heet
in het Koerdisch Newroz,
maar in het Turks Nevruz
of Nevroz. Het feest is al
jaren een bron van con
flicten tussen de Koerden
en de Turkse autoriteiten
die de idee van een natio
nale Turkse identiteit met
man en macht handhaven.
De autoriteiten legden dit
jaar de viering van het
nieuwjaarsfeest aan ban
den, maar in tegenstelling
tot vroeger was er geen
sprake van verboden en
arrestaties op grote
schaal.
De krant staat vol mot
topconferenties en politieke
strubbelingen uit de machts
centra van de wereld. Je zou
bijna denken dat daarbuiten
geen actualiteiten bestaan.
Een misvatting.Wat in
Huambo. Camagviey.Vishak-
hapatnam. Hoog-Soeren of
Spitsbergen - om maar eens
wat dwarsstraten te
noemen - als het gesprek
van de dag geldt. Is ook best
lezenswaardig.
TOKIO
Japan
Veel Japanse ouders blijven hun kinderen onderhouden, ook als
die volwassen zijn geworden. De kinderen hoeven vaak geen
kostgeld te betalen en krijgen zelfs zakgeld en soms een toelage
om hun vakantie te kunnen bekostigen.
Bij 85,2 procent van de ouders wonen volwassen kinderen nog in
huis. De kinderen die zich op deze manier de torenhoge huren be
sparen, worden 'parasiet-vrijgezellen' genoemd.
Als ouders wel kostgeld vragen, geven zij dat niet voor zichzelf
uit, maar zetten zij het op het spaarbankboekje van hun kind.
Meer dan zestig procent van de oudere is zelfs bereid hun kinde
ren te ondersteunen, als die hun baan opzeggen.
BAGUIO
Filipijnen
Een scheidsrechter (m) houdt het gevecht tussen twee beenworstelaars in de gaten. De beide leden
van de Igorot-stam in Baguio dragen traditionele kleding. De stad in het noorden van de Filipijnen
maakt zich op voor de zevendaagse Olympische Stammenspelen. Zeker 24 stammen zullen tussen 9
en 15 april in het strijdperk treden. foto Andy Zapata/EPA
Spinnenman
PORLAMAR
Venezuela
De douane op het Venezolaanse
toeristeneiland Margarita heeft
een Zwitser opgepakt die met
zevenhonderd levende spinnen
in zijn koffer het land wilde ver
laten. Het ging om zeldzame,
deels vuistgrote exemplaren.
De Zwitser, die een boete kan
krijgen van ruim 110.000 gul
den. verklaarde dat hij zijn
privéverzameling wilde aan
vullen. Een deel van de krioe
lende kofferinhoud was bedoeld
voor 'verder gebruik als voe
dingsmiddel'.
Nor over zee
ELIZABETH
Verenigde Staten
De burgemeester van Elizabeth
in de Amerikaanse staat Minne
sota is blij dat een 115 jaar oude
houten gevangenis een tweede
leven tegemoet gaat: het hele
gebouw wordt verplaatst naar
een Noors museum.
„Wij konden er niets meer mee
aan en dachten dat het gebouw
gewoon zou wegrotten", zei
Clark Pederson. De gevangenis
werd in 1885 door Noorse immi
granten gebouwd en wordt
neergezet in een museum dat het
werk van de immigranten eert.
In het Imrmgrantencentrum in
Sletta op het eiland Radoy staat
al een blokhut uit Minnesota.
Als het transport geregeld kan
worden, dan gaat in april niet
alleen de gevangenis de oceaan
over, maar komt ook een oude
dokterswoning uit Elizabeth
mee.
Verzorgde hond
WINSCHOTEN
Nederland
Wie stevig ziek is of zelfs moet
worden opgenomen in het zie
kenhuis hoeft in Winschoten
niet meer bang te zijn dat de ver
zorging van poes of hond daar
onder lijdt. De Thuisdierenzorg
daar is een proef begonnen voor
de verzorging van huisdieren.
Thuisdierenzorg is een maxi
maal zes weken durende koste
loze service van Thuiszorg
Groningen en de Dierenbe
scherming.
Er kan uit drie mogelijkheden
worden gekozen: verzorging
van het dier door een vrijwilli
ger bij de eigenaar thuis, tijde
lijke opvang op een logeeradres
of korte opname in het asiel.
i) Toonder Studio's
door Dirk-Jan Stip
De rijksoverheid moet jeug
dige criminelen strenger
aanpakken en internaten voor
hen bouwen. Deze groeiende
groep delinquenten moet min
der vaak een tweede kans krij
gen.
Dat zegt forensisch kinderpsy
chiater N. Duits van de Foren
sisch Psychiatrische Dienst
(FPD) in Amsterdam. De FPD
adviseert justitie over over de
aanpak van criminele jongeren
Vorige week donderdag en vrij
dag deden zich in Amsterdam
twee zeer ernstige gevallen van
jeugdcriminaliteit voor. Een
veertienjarige jongen werd vrij
dag aangehouden op verden
king van een schietpartij met
dodelijke afloop, eerder dit jaar.
Een vijftienjarig meisje wordt
ervan verdacht dat zij donder
dag het vijftienjarige meisje
Nadia Chebti onder de tram
duwde, met dodelijke afloop.
Het aantal gewelddadige jeugd-
delicten vertoont volgens cijfers
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek al jaren een stijgende
lijn: van 3600 in 1990 tot 8100 in
1998. Cijfers o ver vorig jaar zijn
nog niet beschikbaar
Kinderpsychiater Duits be
merkt dagelijks dat het alleen
maar erger wordt: „We zien de
daders jonger worden en de de
licten zwaarder. Dat is de klini
sche realiteit die wij ondervin
den."
Integratieprobleem
Duits is er van overtuigd dat het
gebrek aan integratie de be
langrijkste oorzaak is van het
probleem. „Te veel allochtone
jongeren missen de boot. Veel
mensen realiseren zich niet dat
ruim eenderde van het aantal
allochtone jongeren in Neder
land tot de categorie eerste ge
neratie behoort. Ze zijn door
middel van gezinshereniging of
op eigen gelegenheid naar Ne
derland gekomen. Bovendien
mislukken velen in het onder
wijs, ze hebben een lagere intel
lectuele bagage en er is sprake
van cannabismisbruik. Ik ben
ervan overtuigd dat er een dui
delijke samenhang bestaat tus
sen geweld en gebrek aan inte
gratie", aldus Duits.
De Forensisch Psychiatrische
Dienst, de grootste van het land,
kreeg tussen januari 1998 en
september 1999 bijna vijfhon
derd jongeren binnen. Daarvan
waren er ongeveer vierhonderd
allochtoon.
Dat de plegers steeds jonger
worden, is volgens Duits ten de
le verklaarbaar. „Jeugdigen
vallen sneller buiten de boot. Ze
worden eerder rijp en we leven
nu eenmaal in een prestatie
maatschappij. Als je niet mee
kunt komen, dan val je in een
gatJe wilt toch die Nike-schoe-
nen, en die ga je dan jatten. De
jeugd opereert ook snel in
groepsverband - jonkies gaan
mee in dat proces."
Jeugdstrafrecht
Kinderpsychiater Duits meent
dat het nodige mankeert aan het
Nederlandse preventie- en ver
volgingsbeleid. „Er wordt van
uit het jeugdstrafrecht te lang
zaam gereageerd en de af
stemming tussen de verschillen
de instellingen laat te wensen
over. Er is momenteel een pak
kans van één op zeven, dan gaat
het dus niet aan om steeds maar
weer 'tweede kansen' te krijgen
of te geven."
De FPD pleit dan ook voor een
strengere aanpak. Zo zou de
huidige HALT-straf (een taak
straf opleggen in plaats van ver
volgen van de jeugdige verdach
ten) vervangen kunnen worden
door verplichte opname in een
'ouderwets' internaat. Dergelij
ke internaten bestaan momen
teel niet
Duits: „Ik heb jongeren van elf
en twaalf, die bezig zijn crimi
nele carrière te maken en alle
schepen achter zich hebben ver
brand. Een internaat zou een
veel beter alternatief zijn dan
jeugddetentie. Ook al hebben
deze kinderen geen zin, dan
moet het toch maar."
Opvoedingsles
Ook moet het onderwijs volgens
de psychiater de mogelijkheid
krijgen om jongeren vérplicht
op school te houden. „Niet meer
naar school gaan, draagt be
langrijk bij aan het vervallen in
crimineel gedrag", zo denkt
Duits.
Bovendien moeten de ouders
volgens Duits meer betrokken
worden bij de scholing van hun
kinderen en moeten zij indien
nodig ook opvoedingsles krij
gen. ANP
Toen heer Bommel tot bezinning kwam en de ogen opsloeg, zag hij
twee figuren die zich dreigend over hem heen bogen. Hun witte jas
sen verrieden hem, dat hij geleerden voor zich had en verontrust
schoot hij overeind.
„W-w-waar ben ik?" stamelde hij. „Ik b-ben niet z-ziek, bedoel
ik... Het was de po-politie! Ga weg met die spuitjes! Ik heb geen
dokter nodig. Ga weg!"
„Wij zijn geen dokters", zei Zagtbol Negen misprijzend. „Dit hier is
dus de Aanpasserij en we gaan alleen maar even je brein wassen!"
„Ergens even de hersens spoelen", vulde Loosgeest Vijftien aan.
Deze uitleg gaf heer Ollie zijn kracht geheel terug.
„Hier wordt niet gewassen of gespoeld", sprak hij waardig. „Een
Hans Belterman
Horizontaal:
1. Evenwichtig dansmeisje (6); 4. Fractuur van een vis? (8); 6. Men
slaat maar een slag naar deze stof (4); 8. De schram van een schuins
marcheerder (4); 9. Uiteraard is het niet gemaakt! (9).
Verticaal:
1Jongen met een slee (3); 2. Bloem diezich een houding geeft (5); 3.
Heel gewoon zonder vis (4); 5. Niet goed, zo wordt een mispunt ge
merkt (6); 6. De aangewezen persoon wordt er verlegen van (4); 7. Hij
wil maar niet opschieten met drinken (4); 8. Houdt (even) in (4).
Oplossing
gisteren:
ijdelheid
salzburg
leesvoer
adviseur
naamvers
detentie
evolutie
rariteit
De woorden op de eerste en derde verti
cale regel zijn:
ijslander en elevator.
Het sleutelwoord luidt: BASTERDVIJL.
Er staat een noordoostenwind, 4 tot 6 Beaufort bij goed zicht.
De temperatuur van het kustwater bedraagt circa 8 graden. Er is
geen kans op onweer, noch op mist.
Waterstanden
heer van mijn stand komt altijd proper en fris voor de dag, dat moest
u weten. Er is een misverstand in het spel. Breng me naar de direc
teur-geneesheer!"
De beide geleerden lieten onthutst hun prikgerei zakken en keken
elkander wat besluiteloos aan. Voordat ze echter tot een daad had
den kunnen komen, trad er een nieuwe figuur binnen, die opgewekt
groette.
„Hoy", riep hij vanuit de deuropening. „Ik zie het al. Net wat ik
zocht. Een geruite jas! Wat een persoonlijkheid!"
„Ziet u wat ik bedoel?" vroeg heer Bommel, terwijl hij zich voor
zichtig van de bank liet zakken.
WOENSDAG
Hoog water
Laag water
29 MAART
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
09.36
117 22.06
099
03.46
131 16.26
117
Terneuzen
09.56
139 22.15
121
03.20
136 16.35
120
0
Bath
10.30
169 23.06
152
04.00
167 16.45
143
Roompot Buiten
09.40
094 21.55
075
04.00
113 16.30
099
9
Zierikzee
10.35
099 23.00
082
04.25
123 17.05
107
f
Stellendam Buiten
10.12
089 22.26
070
04.56
083 17.05
070
0
Wemeldinge
10.45
109 23.10
091
04.20
129 17.05
114
Krammersl. West
10.41
111 22.59
094
04.04
122 17.16
104
Hansweert
10.10
152 22.35
134
03.23
152 16.34
131
DONDERDAG
Hoog water
Laag water
30 MAART
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
11.10
113 23.56
108
04.55
132 17.36
123
Terneuzen
11.25
132
05.21
136 17.56
127
Bath
12.05
157
05.56
151 18.40
144
Roompot Buiten
11.15
091
05.05
113 17.46
099
Zierikzee
12.05
096
05.45
122 18.20
108
Stellendam Buiten
11.30
088
05.50
086 18.05
070
Wemeldinge
12.20
107
05.55
128 18.35
118
Krammersl. West
12.05
100
05.45
117 18.36
105
Hansweert
11.46
142
05.35
146 18.16
138
lichte sneeuw
ma»ge sneeuw
bchle regen
matige regen
<7<7 hags
Europa: Storingen
Linzensalade met tomaten
Gedroogde peulvruchten bevatten royale hoeveelheden eiwitten, waar
door ze ook heel vaak op de menu's van vegetariërs voorkomen. Linzen
van de meest recente oogst behoeven niet te worden geweekt zoals dat met
veel andere gedroogde peulvruchten vrijwel altijd juist wel het geval is.
Spoel ze voor het koken echter wel enkele malen in ruim koud water en ver
wijder eventueel aanwezige ongerechtigheden.
Maaltijdsalade voor 4 personen:
350 a 400 gram gedroogde linzen; 1,5 eetl. aceto balsamico; zout; witte pe
per uit de molen; 1 theel. fijne Franse mosterd; 2 knoflookteentjes, ragfijn
gehakt of uitgeperst; 5 eetl. olijfolie (extra vergine); 8 verse basilicum
blaadjes. in uiterst fijne reepjes (draadjes) gesneden; ca. 250 gram jonge
spinazieblaadjes waarvan de dikste steeltjes zijn weggenomen; 3 grote to
maten, ontveld, vruchtvlees in kleine blokjes gesneden; 3 eetl. fijngerasp-
te Parmezaanse kaas; 1,5 eetl. ragfijn gehakte (platte) peterselie.
Kook de linzen in ruim water (zonder zout) gaar. Laat de linzen uitlekken en
tot lauwwarm afkoelen. Maak de dressing door eerst balsamico te vermen
gen met wat zout en peper. Blijf zo lang roeren tot het zout is opgelost. Voeg
mosterd en knoflook toe en klop daarna de olie erdoor.
Leg de lauwwarme linzen in een kom. Schenk de dressing er over en schep
de basilicum en de helft van detomatenblokjeser door. Laat alles een uurtje
op een koele plek (niet in de koelkast) staan. Schep de linzen van tijd tot tijd
even om.
Presentatie: verdeel de spinazie als bedjes over de borden. Schep de linzen
in het midden erop. Bestrooi de gerechten eerst met de rest van de tomaten
en daarna met het mengsel van Parmezaanse kaas en peterselie.
Tip: geef er in eigen oven afgebakken ciabattabrood bij en zet een karafje
met olijfolie (extra vergine) op tafel.
Een aantal storingen trekt over het noorden en zuiden van
Europa. De gevolgen hiervan zijn bewolkt weer en perioden met
regen. Op de Britse eilanden valt het nog mee, alleen in het
zuiden valt een bui. De temperatuur ligt rond de 10 graden. In de
Benelux en Duitsland is het zwaar bewolkt. Uit deze bewolking
valt voornamelijk motregen, maar in het zuiden van Duitsland is
de neerslagintensiteit heviger. Op de grens met Zwitserland en
Oostenrijk wordt een aanzienlijke hoeveelheid neerslag
verwacht. In het noorden van Duitsland stijgt de temperatuur tot
10 graden, terwijl het in het zuiden niet warmer wordt dan 8
graden. In de Alpenlanden valt ook zeer veel neerslag. In de
hoger gelegen delen, zeker boven de 1500 meter valt een dik pak
sneeuw. Polen heeft nog geen hinder van storingen, daar blijft
het droog met zonnige perioden. Hier wordt 12 graden op de
thermometer afgelezen. Ook Frankrijk en het noorden van
Spanje hebben te maken met buiige regen en een enkele
onweersklap is daarbij niet uitgesloten. Op de Balkan, in Italië en
Noord-Griekenland is het van hetzelfde laken een pak. In Zuid-
Spanje is het rustig en zonnig weer en stijgt het kwik tot
omstreeks 20 graden.
Zeeland: Lage druk
Door: Frank Duboccag-
Er speelt zich een gevecht af tussen
een lagedrukgebied boven het
Europees continent en een hogedrukgebied boven Schotland.
De inzet is de Benelux. Het is een ongelijke strijd want het hoge
drukgebied heeft geen schijn van kans. Lage druk troef dus boven
Nederland en dat is geen goed nieuws voor wat betreft het weer.
Pas naar het weekeinde toe is er een lichte weersverbetering met
af en toe een opklaring en een overwegend droog weerbeeld.
Vandaag is grijs de kleur van de dag. Lage wolkenflarden begeven
zich in de stevige noordoostelijke stroming over onze regio.
De zon heeft nauwelijks kans om zich er tussen te wringen.
Bovendien zijn de wolkenvelden af en toe dik genoeg om een
spatje (mot)regen los te laten. Het wordt ongeveer 9 graden.
Aan zee kan de wind krachtig waaien. Vanavond en vannacht is er
weinig verandering. Het blijft bewolkt en bovendien komt er van
het zuiden uit wat meer regen richting onze regio. Er staat nog
altijd een doorstaande
noordoostenwind, matig tot
krachtig aan zee. Het kwik
daalt naar een graad of 7.
Ook morgen bepalen wolken
velden het weer en van tijd
tot tijd zijn er perioden met
regen. De temperatuur stijgt
naar circa 9 graden.
Op vrijdag ligt het lagedruk
gebied pal boven onze regio.
Dat impliceert dat er kans is op
vrij veel regen. Op enkele
plaatsen kan er op donderdag
en vrijdag samen meer dan 10
millimetervallen. Het blijft
koud met maxima onder 10
graden. Het weekeinde is iets
beter met een streepje zon en
het kwik klimt naar een graad
of 9, plaatselijk 10.
Overwegend grijs
m*Ww
5 1 fl
Vooruitzichten
weer
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
£l
max.
9°
9°
8°
9°
min.
7°
6°
6°
5°
wind
N 5
NW 4
NW 4
ZW 4
woensdag
onder 20.13
O donderdag
op 7.24
Maan
woensdag
onder 12.59
donderdag
op 5.18
Nautisch bericht
VERWACHTING VOOR WOENSDAGMIDDAG 29 MAART 2000
