Een glashelder poeltje
30 JAAR E3Q/ DGA
Ligbad in het middelpunt
Tapijt voor
de tuin
hypotheken
De Nationale
Hypotheekbeurs
DE Mi
HYPOTHEEK
SHOP
bouwen en wonen zaterdag 25 maart 2000 38
Waterplanten
helpen tegen
algengroei
l:ldiiMIIrf;fAlkl. I /fl Hypotheek
lifailiHirjltw Specialisten
(ma. t/m vr. 9.00-21.00 uur, za. 10.00-14.00 uur) Middelburg
Goes 0113-271271
Hulst 0114-320834
Middelburg 0118-642007
Oost-Souburg 0118-474645
Vlissingen 0118-441800
De rente op de kapitaalmarkt is de afgelopen week licht gedaald, de
rente op de geldmarkt is gelijk gebleven. Wij noteerden deze week
rentestijgingen van 0,2% tot 0,75% voor de korte rentevasteperioden
bij Aegon, het Bouwfonds. PVF-pensioenen en Zwolsche Algemeene/PVF
Daarnaast noteerden wij deze week rentedalingen van 0,1% tot 0,3% voor
de rentevaste perioden vanaf 5 jaar bij Bouwfonds, Flooge Huys/Combi.
PVF-pensioenen en Zwolsche Algemeene/PVF.
Hypotheekrente netto werkelijke
per
rente
afsluit
opgave rente bij fiscale
21 maart 2000
vast
provi
bank
besparing van
gedu
sie in
constant
rende
37,95%
50%
ABN/AM RO"
meegroeihyp
5 jr
1,00
6,40
3.43
2,18
meegroeihyp
10 jr
1,00
6,90
3.71
2,38
meegroeihyp
15 jr
1,00
7,20
3,91
2,54
ann. hyp
variab
1,00
4,20
2,86
2,32
ann. hyp
5 jr
1,00
6,20
4,12
3,33
ABP
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,00
3,08
1,88
spaarhyp
10 jr
1,00
6,70
3,52
2,21
spaarhyp.
15 jr
1 00
7,20
3,84
2,46
ann. hyp
5 jr.
1,00
5,80
3,87
3,13
ann. hyp
10 jr
1,00
6,50
4,32
3,49
Aegon
spaarhyp
5 jr.
1,00
6,00
2,92
1.77
spaarhyp
15 jr
1,00
6,80
3,61
2,29
AmevLeven
flex.sphyp
15 jr
1,00
7,20
3,93
2,56
Bouwfonds
spaarv hyp
5 jr
1,00
6,30
3,29
2,05
Combinatie
spaarv.hyp.
10 jr
1,00
6,80
3,61
2,29
Centraal
spaargar.hyp.
5 jr
0,75
6,20
3,23
2,01
Beheer
spaargar hyp
15 jr.
0,75
7,20
3,88
2,50
CVB
spaarhyp.
10 jr.
1,00
7,00
3,75
2,41
ann. hyp
2
1,00
5,20
3,49
2,82
ann. hyp
5 jr.
1,00
6,10
4,06
3,28
Delta Lloyd/
hyp tot plan
5 jr.
1,00
6,10
3,23
2,02
Leven
hyp.iot.plan
15 jr
1,00
6,80
3,67
2,35
Direktbank
besp dir hyp
5 jr.
1,00
6,30
3,29
2,05
FBTO
spaarhyp.
5 jr.
0^00
6,10
3,12
1,93
spaarhyp.
15 jr
0,00
7,10
3,76
2,41
HoogHuys/C
hyp.spaarpl.
5 jr
1,00
6,10
3,29
2,05
ING-bank
spaarhyp.'
5 jr.
1,00
6,40
3,36
2,11
5paamyp
ann. hyp.
0/1 jr
1,00
5,00
3,36
2,72
ann, hyp.
5 jr.
1,00
6,20
4,12
3,33
Nationale
spaarhyp
5 jr.
1,00
6,30
3,35
2,11
Nederlanden
spaarhyp
15 jr
1,00
7,00
3,80
2,45
Postbank
spaarhyp
5 jr.
1,00
6,30
3,33
2,10
spaarhyp
5/7 jr.
1,00
6,80
3,65
2,34
spaarhyp 10/12 jr
1,00
7,20
3,91
2,54
ann. hyp.
2
1,00
5,30
3,43
2,77
ann. hyp.
5
1,00
6,10
3,95
3,18
PVF pens.
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,20
3,22
2,00
spaarhyp
15 jr
1,00
6,80
3,61
2,29
ann. hyp
5 jr
0,75
6,00
3,98
3,22
ann. hyp.
10 jr.
0,75
6,40
4,30
3,48
ann hyp
15 jr
0,75
6,60
4,37
3,53
Rabo (advies) spaarzeker
1 jr.
1,00
5~00
2,49
1,46
spaarzeker
2 jr
1,00
5,40
2,72
1,62
spaarzeker
3 jr.
1,00
5,90
3,03
1,85
spaarzeker
10 jr.
1,00
6,90
3,65
2,31
SNS bank
spaarhyp.
ideaal
1,00
6,10
3,19
1,98
spaarhyp.
5 jr
1,00
6,30
3,30
2,07
ann hyp.
1 jr.
1,00
4,90
3,30
2,67
ann hyp.
5 jr.
1,00
6,10
4,06
3,28
Westland Utr.
lage last
7 jr.
1,00
6,60
3~55
2,27
Zwolsche Alg
hyp -gar-plan
5 jr
1,00
6,00
3,01
1,80
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met na
tionale hypotheekgarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op
de totale netto lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gel
den voor een man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad 150.000,-.
Voor vrouwen en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr percentages
gelden. Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr soms enigszins af.
Een huis gevonden waar nog heel wal aan moet gebeuren? De
Nationale Hypotheekbeurs neemt u graag wat werk uit han
den. Wij adviseren u over de voordeligste hypotheekmogelijk
heden. Zo kunt u rustig beginnen met hel sloopwerk. Informeer
bij de Nationale Hypotheekbeurs.
maakt werk van uw hypotheek'
GOES VLASMARKT 4 TEL 0113-2S1588
MIDDELBURG STATIONSSTRAAT 17 TEL. 01 18-651 122
VLISSINGEN BADHUISSTRAAT 137 TEL. 01 18-413900
TERNEUZEN BROUWERIJSTRAAT II TEL. 01 15-648990
ZIERIKZEE MANHUISSTRAAT 1-3 TEL. 01 I I-420124
In voor- en tegenspoed
Een vijver geeft een tuin
iets extra's. Zo'n rustiek
waterpartijtje is dé plek om
even te ontspannen en te
genieten van dansende
muggen, een eenzaam
schrijvertje, spartelende
vissen en zonlicht dat
weerkaatst op het heldere
water. Veel tuinbezitters
hebben al een vijver, en er
komen er jaarlijks nog
duizenden bij. Maar hoe
voorkom je nu dat de
waterplas van je dromen een
troebele algensoep wordt?
Eigenaars van een nieuwe vij
ver hebben het makkelijk. Als
zij bij de aanleg meteen een aantal
basis-spelregels in acht nemen
kan er eigenlijk niet zoveel mis
gaan. Vaak wordt gezegd dat een
grote vijver makkelijker helder te
krijgen is dan een kleintje, maar
dat is volgens Marco Veldhuis van
vijverspecialist Veldhuis in En
schede niet terecht..Ook een klein
vijvertje kim je helder krijgen. Als
je maar weet hoe de principes wer
ken."
Die principes zijn eigenlijk vrij
simpel. De bodem van een vijver
hoort bedekt te zijn met pvc-folie
of - moderner, mooier te leggen en
wat duurder - vijverrubber. Daar
op wordt substraat gestrooid, dat
lijkt op grind en heel licht en po
reus is. In al die minuscule holten
kunnen bacteriën huizen en al die
micro-organismen samen zijn de
motor van het vijverleven.
Verder zijn waterplanten (zuur
stofplanten in de volksmond) no
dig, die voeding aan het water ont
trekken. Dat is onontbeerlijk,
want als de zuurstofplanten de
vijver niet 'leegeten', grijpen al
gen hun kans. Zuurstofplanten als
hoornblad, waterpest en fontein
kruid hebben kooldioxide nodig
om te gedijen. In vers leidingwater
doen ze het niet. Daarom moet een
nieuwe vijver eerst een week of
vier, vijf ongemoeid worden gela
ten om het water geschikt te ma
ken voor de planten.
„'In de tussentijd is het wel een
goed idee om een pompje te laten
lopen, zodat er genoeg zuurstof in
het water komt. De bacteriën die
nodig zijn voor een goed functio
nerende vijver kun je in potjes ko
pen. Maar een flinke emmer water
uit een gezonde vijver erin gooien,
werkt ook", legt Veldhuis uit.
Planten
Uiteindelijk moet ongeveer een
derde van het wateroppervlak be
groeid zijn met zuurstofplanten.
Maar omdat het nogal prijzig is er
meteen zoveel in te zetten, is een
rekensommetje bedacht: per 1000
liter water zijn vier tot vijf bossen
waterplanten nodig. Is de vijver
erg groot, dan kan dat aantal wel
wat naar beneden worden afge-
(Advertentie)
Advertentie
(Advertentie)
Groene gazons wijken vaker
voor borders, terrassen en vij
vers. Maaierfabrikanten doen er
dan ook alles aan om die ontwik
keling tegen te gaan. De Duitse
grasmaaierproducent Wolf heeft
een gazon bedacht dat als een ta
pijt vlot is uit te rollen. Het gemak
moet twijfelaars over de streep
trekken. Dit Nova Grow Gazonta
pijt is een weefsel van afbreekbaar
cellulose met graszaden en mest.
Als voorwerk dient de ondergrond
los te worden gemaakt. Eenmaal
uitgerold kan het tapijt langs bor
ders en randen op maat worden
geknipt. De cellulose voorkomt
dat de graszaden door regen wor
den weggespoeld of in de maag
van vogels verdwijnen. Wanneer
na enkele weken de zaden ontkie
men, breekt de cellulose vanzelf
af. Met een rol gazontapijt van bij
na zestig gulden is ruim acht vier
kante meter te bedekken. GPD
Info: Wolf Nederland, Rosmalen,
073-5235850.
Het ligbad van vandaag heeft een
heel andere functie dan de wasteil
van vroeger, waarin het lijf eens per
week werd geschrobd en geboend. Het is
een relaxkuip geworden, waarin we lui
liggend de ledematen ontspannen.
In veel badkamers vormt het lig
bad het middelpunt, in grotere
ruimten vaak letterlijk. Dat vergt
wel speciale voorzieningen voor
de toe- en afvoer van het badwa
ter, maar dat is bij nieuwbouw
meestal geen probleem. Bij ver
bouwing van een bestaande bad
kamer kan men leidingen bij voor
beeld wegwerken door de vloer
gedeelteüjk te verhogen en hierin
dan bovendien het bad iets te laten
verzinken. Dat werkt verruimend,
zeker als men een extra diep bad
wil waarin men lekker tot aan de
kin is ondergedompeld is.
De in- en uitstap is bij diepe baden
natuurlijk wel lastiger, maar ze
zijn er ook met een verhoogd zitge
deelte (praktisch voor kinderen)
dat tevens een handige trede
vormt. Sommige van die baden
hebben als optie een reling rond
om als grijpsteun.
Baden zijn er in vele maten en mo
dellen. Een bad om languit in te
kunnen liggen, is standaard tus
sen 170 en 195 cm lang. In de
grootste maten kan men heel goed
met z'n tweeën zittend baden. De
afvoerstop zit dan meestal in het
midden. De diepte kan variëren
van rond de 42 cm tot bijna 55 cm.
Dieper kost natuurlijk wel meer
water. Door te kiezen voor een er
gonomisch gevormd model - dat
aan het voeteneinde smaller is, een
voorgevormde rug en armleggers
heeft en soms een verhoogd zit
vlak - kan men het waterverbruik
miniseren.
Vormen
Behalve rechttoe-rechtaan baden
zijn er kuipen in een scala van uit
eenlopende modellen: rond, drie-
of meerhoekig, ovaal, niervormig
en ga maar door. De meest toege
paste materialen voor ligbaden
zijn nog steeds (geëmailleerd)
plaatstaal en kunststof. Baden
van kunststof kunnen over het al
gemeen in elke gewenste vorm
waarmee je dit zelf kunt meten.
Algen zijn (helaas) een week of
twee, drie eerder actief dan de
zuurstofplanten. Daardoor wordt
al vroeg in het voorjaar zichtbaar
als er teveel voeding in het water
zit. Sommige mensen pompen in
het voorjaar vrolijk de vijver leeg
en vullen die opnieuw met kraan
water. ,,Een beetje water vervan
gen kan geen kwaad. Maar door
teveel leidingwater toe te voegen,
kan het leven in de vijver zo'n klap
krijgen dat je veel verder van huis
bent", zegt Veldhuis.
Een uv-lamp achter de pomp helpt
tegen zogeheten bloeialgen, die
het water groen maken. Maar te
gen de draadalgen, die een bubbe
lende soep veroorzaken, is de lamp
niet opgewassen. „Als je een jaar
of vijf niks aan je vijver hebt ge
daan en er zit allemaal blad en af
gestorven troep in, dan is het beter
helemaal opnieuw te beginnen.
Zoveel afval kunnen je water
planten gewoon niet aan, dan
krijg je geheid algen.
Filter
Een filter is in een goed functione
rende, opgeruimde vijver niet per
se nodig. Toch kiezen steeds meer
vijverbezitters er wel voor, puur
voor het gemak. „Als je een vijver
met koikarpers wilt, dan móet je
wel een filter. Een boer kan een
varkensstal ook niet met een be
zem schoonhouden. In een gewone
vijver met wat windes is een filter
niet nodig, maar gemakkelijk is
het wel", zegt Veldhuis.
Ook al doet de vijver het op het oog
prima, dan nog is het zaak af en toe
de manden met zuurstofplanten er
even uit te vissen en ze wat uit te
dunnen om verstikken van de on
derste delen te voorkomen. An
ders komen de afgestorven delen
weer als afval in de vijver en dat is
weer spekje naar het bekje van de
algen.
Vissen hebben een waterdiepte
van minstens 80 centimeter nodig
om een strenge winter te overle
ven Ook voor hen is een dikke laag
smurrie op de bodem funest bij
barre temperaturen. Vissen zijn
wat dat betreft aardige barome-
tertjes: hoe kouder het is, hoe lager
ze gaan zitten en hoe inactiever ze
worden. Als het water vier graden
of kouder is hoeven de vissen geen
voer. Bij temperaturen tussen de
vier én acht graden moeten de vis
sen wel -één tot twee keer in de
week eten krijgen, maar dan wel
speciaal wintervoer dat licht ver
teerbaar is en geen opstoppingen
veroorzaakt. Zo komen ze sterk de
winter door en zijn ze straks beter
opgewassen tegen ziekten.
Volgens Marco Veldhuis zijn vij
vers nog steeds heel gewild. „De
aankleding verandert wel. Spuit-
figuren als kabouters en kikkers
zijn uit en ook kruiken waar water
uitkomt zijn op hun retour. Wel
veel gevraagd zijn de natuurge
trouwe waterloopjes en simpele,
strakke schalen waar water door
stroomt. Kijk maar eens naar het
aantal aanbieders op de vijver-
markt, dan kun je zien hoe popu
lair een waterpartij in de tuin nog
steeds is."
Frederike Krommendijk
worden gegoten. Bij plaatstalen
kuipen is modelleren lastiger,
maar dank zij research en moder
ne techniek is men ook met dit ma
teriaal tot heel wat meer in staat
dan vroeger. Er duiken daarnaast
andere materialen op. Zo werd op
de Beurs 'Baden in Holland' de
fraaie houten kuip Woodline ge
presenteerd. De ergonomisch ge
vormde lattenbodem maakt dat
men er heel ontspannen in kan lig
gen. Voor lekken hoeft men niet
bang te zijn. De nieuwste technie
ken uit de scheepvaart zijn hierbij
toegepast.
En in dezelfde stand pronkte ook
een sierlijke schelpvormige bad
kuip met bijpassende waskom
vervaardigd van met hars gebon
den marmerpoeder. Beide model
len lenen zich vooral voor vrij
staande plaatsing.
Een uitgesproken trend is ook de
ouderwetse badkuip zonder om
bouw op nostalgische leeuwenpo-
ten of moderne design voeten. Een
bad mét ombouw maakt het moge
lijk kranen op de badrand te mon
teren en toevoerleidingen keurig
te camoufleren. Maar er zijn te
genwoordig prachtige, door be
kende designers ontworpen, vrij
staande kraanarmaturen die op de
vloer worden gemonteerd. Of men
kiest bij een ombouwloze kuip
voor een zuil om leidingen en
kraanaansluiting in weg te wer
ken.
Handdoek
Hoe houd je de (warme) handdoek
onder handbereik als het bad vrij
in de ruimte staat? Diverse fabri
kanten brengen voor deze trend-
opstelling verplaatsbare en vaak
in hoogte verstelbare standaards
op een stevige voet. Aan de staan
der kunnen dikwijls, behalve op-
hangmogelijkheden voor hand
doeken, ook andere accessoires -
een zeepbakje of houder voor een
glas - worden bevestigd.
Wie zich graag met een voorver
warmde handdoek wil afdrogen,
kiest voor een designradiator met
Vrijstaand ligbad Zero. Als accessoire is een losse verstelbare rugsteun verkrijgbaar.
Aan drie zijden vrijstaand Bette gezinsbad. De
watertoevoerleidingen zijn weggewerkt in een
zuil.
Waterlelies kunnen direct na de
aanleg de vijver in
rond. Veldhuis adviseert altijd om
meerdere soorten te kiezen. ,Dan
is er altijd wel wat bij wat het erg
goed doet in jouw vijver."
De zuurstofplanten halen voeding
uit het water en hoeven niet met de
voeten in aarde. Liever niet zelfs,
want aarde in de vijver geeft maar
extra voeding en dat is vragen om
algen. De zuurstofplanten moeten
niet zomaar lukraak in de vijver
worden gegooid, maar in een
mandje met grind worden gezet en
dan langzaam naar de bodem wor
den geleid (dat gaat makkelijk
dooreen hengsel aan het mandje te
maken en dan langzaam aan een
hark te laten zakken). Ten eerste is
het veel mooier om ze per soort te
groeperen en ten tweede kunnen
de mandjes in de winter makkelij k
een niveau lager in de vijver wor
den gezet zodat de planten niet be
vriezen.
Vaak willen mensen zo snel moge
lijk vissen in de vijver uitzetten.
Dat is ook erg leuk, maar verstan
dig is het niet. „Natuurlijk kun je
wel een paar visjes in je vijver
doen. Maar wij adviseren altijd om
Voor wie koikarpers wil houden is een waterfilter noodzakelijk
er in het begin niet meer dan een
paar in te doen, zo'n tien procent
van het aantal dat je uiteindelijk
wilt." Vissen zijn leuk, maar ze la
ten ook voer slingeren en produce
ren uitwerpselen en dat is voor een
nieuwe vijver moeilijk te 'verte
ren'.
Een waterlelie kan meteen de
nieuwe vijver in. De plant moet
wel in een mandje worden gezet
met de wortelkluit verpakt in doek
en beslist niet in losse aarde. De
enige aarde die in een vijver mag,
zit in het moerasdeel. Dat moet
met een opstaand randje wel afge
scheiden zijn van de hoofdvij ver,
zodat het niet het water in spoelt.
Bovenop de natte aarde gaat
grind. Een moerasje is aantrekke
lijk, omdat het een ideale kraam
kamer en schuilplaats is voor vis
sen en kikkers.
Voor mensen die al langer een vij
ver hebben, is er nu werk aan de
winkel als ze in het najaar geen
voorzorgsmaatregelen hebben ge
nomen. Wie verstandig is geweest,
heeft een net over de vijver ge
spannen om inwaaien van blad te
gen te gaan. Is dat niet gebeurd,
dan moet het bladafval er nu no
dig uit, want het geeft voeding aan
het water en dus kans op algen.
Met een net of een plastic blad-
hark is het klusje snel geklaard.
Elk voorjaar moet de samenstel
ling van het water worden gecon
troleerd. Die verandert onder an
dere als grote hoeveelheden regen
in de vijver zijn gevallen. Voor het
leven in de vijver is niet alleen de
zuurgraad van belang (een pH van
7 is ideaal), maar ook het gehalte
aan calcium en magnesium. Er
zijn speciale setjes in de handel
Nostalgisch bad zonder ombouw op zwarte designpoten.
geïntegreerd ophangrek. Zo'n ra- worden geplaatst en doet dan te-
diator kan bijvoorbeeld aan het vens dienst als scheidingswandje,
hoofd- of voeteneind van het bad Of als rugdekking. GPD
Met japanse tuinelementen creëer je uitnodigende plekjes langs de waterkant